NL8503550A - Bentoniet-bevattende weefselverzachtende vloeibare wasmiddelen voor de grote was met ingestelde viscositeit. - Google Patents

Description

* i t VO 7542 _x_

Bentoniet-faevattende weefselverzachtende vloeibare wasmiddelen voor de grote was met ingestelde viscositeit._

Deze uitvinding heeft betrekking op een weefselverzachtende vloeibare wasmiddelsamenstelling voor de grote was. Meer in het bijzonder heeft deze betrekking op een dergelijk vloeibaar wasmiddel dat omschreven synthetische organische wasmiddelen en buildercomponen-5 ten tezamen met een opzwelbaar bentoniet en een laagmoleculair poly-acrylaat in een waterig medium bevat. Het produkt van de uitvinding heeft een verbeterde stabiele viscositeit of dikte zelfs na opslag gedurende een maand, is gemakkelijk schenkbaar en is een goed wasactief middel met weefselverzachtende eigenschappen.

10 Vloeibare wasmiddelen voor de grote was, die bruikbaar zijn voor het met de machine wassen van wasgoed, worden verhandeld en zijn in verschillende octrooien en in de literatuur beschreven. Bentoniet is in een korrelvormige wasmiddelsamenstelling en als wasverzachter opgenomen en in waterige samenstellingen als verdikkingsmiddel gebruikt, waardoor 15 bevorderd wordt dat onoplosbare fijnverdeelde materialen, zoals schuurmiddelen in een vloeibaar medium gesuspendeerd blijven. In het Amerikaanse octrooischrift 4.469.605 (Ramachandran en Grand) werd bentoniet met succes toegepast bij de bereiding van wat indertijd werd beschouwd als een aanvaardbaar stabiel weefselverzachtend vloeibaar wasmiddel 20 voor de grote was, waarin het bentoniet de weefselverzachtende component was. Er is nu ondervonden dat de in dat octrooi beschreven was-middelsamenstellingen, hoewel stabiel en betrekkelijk constant van viscositeit bij opslag wanneer gemakkelijk in het laboratorium en de proeffabriek, dikwijls bij opslag wanneer gemaakt met de fabrieksinstal-25 latie, verdikten.

Volgens de onderhavige uitvinding omvat een weefselverwekend vloeibaar wasmiddel voor de grote was met een dichtheid in het gebied van 1,15 - 1,35 g/ml bij kamertemperatuur, een pH in het gebied van 9,5 - 11, en een viscositeit in het gebied van 1000 - 5000 centipoises, 30 30 dagen, welke na opslag in rust bij kamertemperatuur niet tot meer dan 5000 of 6000 cps toeneemt, dat 5 - 15 % van een recht of vertakt hoger alkylalkalimetaalbenzeensulfonaat, waarin de hogere alkylgroep 10 - 16 koolstofatomen bevat, 1,5 - 5 % van alkalimetaalalkylpolyethoxy-sulfaat, waarin de alkylgroep 10 - 16 koolstofatomen en het polyethoxy 35 2-11 ethyleenoxydegroepen bevat, 5 - 25 % van een wateroplosbaar J ' 5 o Ö -2- 1« * fc builderzout, 5 - 20 % van een opzwelbaar bentoniet, 0,05 - 0,5 % van een wateroplosbaar polyacrylaat met een molecuulgewicht in het gebied van 1000 - 5000 en 40 - 75 % water omvat. Het beschreven vloeibare wasmiddel is een in de handel aanvaardbaar wasmiddel voor de grote was, 5 dat in staat is wasgoed, dat zowel vetachtige als fijnverdeelde verontreinigingen bevat, te wassen en tegelijkertijd op dergelijk wasgoed voldoende bentoniet af te zetten om dit aanmerkelijk te verzachten.

De beschreven samenstellingen kunnen tevens worden toegepast voor de vóórbehandeling van zwaar bevuilde plekken, zoals boorden en man-10 chetten vab te wassen overhemden, bij welke behandeling de aanwezigheid van het bentoniet in de vloeistof, die direct met enig wrijven op de bevuilde plekken kan worden aangebracht, als nuttig wordt beschouwd voor het mechanische bevorderen van het losmaken en/of het verwijderen van het vuil.

15 Het synthetische anionische organische wasmiddelmengsel dat in * de vloeibare wasmiddelen van deze uitvinding aanwezig is, is een mengsel van rechte of vertakte (bij voorkeur rechte) hogere alkylbenzeensulfo-naten en alkylpolyethoxysulfaten. Hoewel ook andere wateroplosbare rechte hogere alkylbenzeensulfonaten in de onderhavige samenstelling 20 aanwezig kunnen zijn, zoals kaliumzouten en in sommige gevallen de ammonium- en/of alkanolammoniumzouten, voor zover nodig, is gevonden dat het natriumzout sterk de voorkeur heeft, hetgeen tevens het geval is met betrekking tot de alkylpolyethoxysulfaat-wasmiddelcomponent.

Het alkylbenzeensulfonaat is een verbinding waarin de hogere alkylgroep 25 12-16 koolstofatomen, bij voorkeur 12 - 15, met de meeste voorkeur 12 - 13 en in het bijzonder 13 koolstofatomen bevat. Het alkylpoly-ethoxysulfaat, dat tevens kan worden aangeduid als een gesulfateerde polyethoxyleerde hogere rechte alcohol of het gesulfateerde condensatie-produkt van een hoger vetalcohol en ethyleenoxyde of polyethyleenglycol, 30 is een verbinding waarin de alkylgroep 10 - 16 koolstofatomen, bij voorkeur 12-15 koolstofatomen, bijvoorbeeld ongeveer 13 koolstofatomen bevat en die 2-11 ethyleenoxydegroepen, bij voorkeur 2-7, met de meeste voorkeur 3 - 6 en in het bijzonder 3 of ongeveer 3 ethyleenoxydegroepen bevat.

35 Onder geschikte omstandigheden kunnen ook andere anionische wasmiddelen, zoals vetalcoholsulfaat, paraffinesulfonaten, alkeen- « * -3- sulfonaten, monoglycerinesulfaten, sarcosinaten, sulfosuccinaten en op soortgelijke wijze functioneren wasmiddelen, bij voorkeur als het alka-limetaal, bijvoorbeeld natriumzout, aanwezig zijn, soms voor een gedeeltelijke vervanging van de reeds vermelde synthetische organische was-5 middelen maar gewoonlijk, indien aanwezig, naast dergelijke wasmiddelen. Normaal zullen dergelijke andere wasmiddelen gesulfateerde of gesulfo-neerde produkten zijn (gewoonlijk als de natriumzouten) en rechte of vette alkylgroepen met lange keten (8 - 20 koolstofatomen) bevatten.

Naast dergelijke andere of aanvullende anionische synthetische organi-10 sche wasmiddelen kunnen er ook niet-ionogene en amfotere materialen aan-wezig zijn, zoals Neodol van Shell Chemical Company, die condensatie-produkten van ethyleenoxyde en hogere vetalcoholen zijn, bijvoorbeeld Neodol 23 - 6,5, dat een condensatieprodukt van een hogere vetalcohol met ongeveer 12 - 13 koolstofatomen met ongeveer 6,5 mol ethyleenoxyde 15 is.

Illustraties van de verschillende wasmiddelen en klassen van wasmiddelen die zijn vermeld kan men vinden in het boek Surface Active Agents, Band II, van Schwartz, Perry en Berch (Interscience Publishers, 1958) en in een reeks van jaarboeken getiteld McCutcheon’s Detergents 20 and Emulsifiers, bijvoorbeeld hetgeen in 1969 werd uitgegeven, waarvan de omschrijvingen hierin als referentie worden opgenomen

De builderzoutcombinatie van deze uitvinding waarmee op bevredigende wijze de waskracht van het mengsel van synthetische anionische organische wasmiddelen kan worden verbeterd, die de gewenste pH in het 25 vloeibare wasmiddel en in het waswater produceert en die samenwerkt met het wasmiddel en het bentoniet bij het was- en verzachtingsproces, is een mengsel van natriumtripolyfosfaat en natriumcarbonaat. Hoewel in sommige gevallen onvolledig geneutraliseerd tripolyfosfaat bruikbaar is, kan normaal het toegepaste fosfaat worden beschouwd als pentanatrium-30 tripolyfosfaat, Na^P^O^. In sommige gevallen kan uiteraard, zoals wanneer kaliumzouten van andere materialen aanwezig zijn, ionenuitwisseling in een waterig medium tot de aanwezigheid van andere zouten dan het natriumtripolyfosfaat leiden, maar voor de doeleinden van deze beschrijving wordt beschouwd dat natriumtripolyfosfaat als het penta-35 natriumzout, het materiaal dat normaal in de menger wordt toegevoerd om het onderhavige vloeibare wasmiddel te maken, het toegepaste tripolyfosfaat is.

• " i ? Pi . , . ; o -4-

Andere voorkeursbuilderzouten die bruikbaar zijn in de plaats van natriumtripolyfosfaat en natriumcarbonaat of in aanvulling daarvan, omvatten natriumcitraat en kaliumcitraat en natriumnitrilotriacetaat (NTA). De overeenkomende kaliumzouten kunnen als gedeeltelijke vervangers 5 van deze andere builderzouten worden toegepast, uiteraard kunnen verschillende mengsels van de voornoemde wateroplosbare builderzouten worden gebruikt. Het beschreven tripolyfosfaat-carbonaatmengsel blijkt het meest de voorkeur te hebben alhoewel de andere builders en mengsels daarvan tevens werkzaam zijn. Er kunnen nog andere builders als aanvul-10 lende stoffen worden toegepast, naast de hoeveelheden van de bovenvermelde builders, die hierna worden beschreven. Aldus kunnen andere fosfaten, zoals tetranatriumpyrofosfaat of tetrakaliumpyrofosfaat, natriumbicarbonaat, natriumsesquicarbonaat, natriumgluconaat, borax, natrium-silicaat en natriumsesquisilicaat worden toegepast. Tevens zijn bruik-15 baar de polymetaalcarboxylaatbuilders, die worden beschreven in het

Amerikaanse octrooischrift 4.144.226 en andere verwante Monsanto Company octrooien, welke beschikbaar zijn onder de handelsnaam Builder U. Onder de bruikbare wateronoplosbare builders zijn de zeoliet A, gewoonlijk in de vorm van zijn kristallijne hydraat, hoewel ook amorfe zeolieten 20 bruikbaar zijn. Het is typerend voor deze uitvinding dat geen natrium-sflicaat nod.ig is om een effectieve wasmiddel-verwekingssamenstelling voor de grote was te maken, zodat derhalve dergelijk silicaat gewoonlijk uit de onderhavige samenstellingen wordt weggelaten, en aldus de ongewenste eigenschappen die deze bezitten worden vermeden. Zo zal elke 25 tendens dat silicaat met andere componenten van het vloeibare wasmiddel in reactie treedt, zoals zeoliet, natriumcarbonaat of een andere builder, en onoplosbaar materiaal produceert dat zich aan het wasgoed kan vasthechten en daardoor de gewenste glanzende kleuren van een dergelijk wasgoed benadeelt, worden vermeden. De afwezigheid van silicaat in het 30 wasmiddelmedium voorkomt tevens de vorming van onoplosbare kiezelhouden-de ontledingsprodukten van het silicaat, die de tendens hebben het uiterlijk van het vloeibare wasmiddel en het wasgoed nadelig te beïnvloeden, indien zij in het vloeibare wasmiddel zichtbaar zijn of op hec wasgoed worden gedeponeerd.

35 Het toegepaste bentoniet is een colloldale klei (aluminiumsili caat) die montmorilloniet bevat. Het type bentoniet dat het meest bruik- ; . :j 5 3 0 -5- baar Is voor het maken van de nieuwe basiskorrels is dat bekend als na-triumbentoniet (Wyoming of Western bentoniet), dat normaal een lichte tot crèmeachtige kleur heeft of een taankleurig reukloos poeder kan zijn dat in water een colloldale suspensie kan vormen met sterk thixo-5 trope eigenschappen. In vele gevallen kan een kaliumbentoniet of een gemengd natriumkaliumbentoniet worden toegepast. In water ligt de zwel-capaciteit van een dergelijke klei gewoonlijk in het gebied van 3-15 of 20 ml/g, bij voorkeur 7-15 ml/g en zal zijn viscositeit bij een 6 %'s concentratie in water gewoonlijk in het traject van 3-10 cps, 10 bij voorkeur 8-30 cps liggen.

Voorkeurs-opzwelbare bentonieten van dit type worden verkocht onder de handelsnaam Mineral Colloid, als industriële bentonieten, door Benton Clay Company, een hoofdproducent van klei aan de industrie. Deze materialen, die dezelfde zijn als die welke vroeger werden verkocht onder 15 het handelsmerk THIXO-JEL, zijn selectief ontgonnen en verrijkte bentonieten, en de het meest bruikbare zijn die verkrijgbaar als Mineral Colloid Nrs. 101, enz., overeenkomende met THIXO-JEL, Nrs. 1, 2, 3 en 4. Dergelijke materialen hebben een pH (6 %*s concentratie in water) in het traject van 8 - 9,4, maximale vrije vochtgehaltes (vóór toevoeging aan 20 het vloeibare wasmiddelmedium) van 4 - 8 % en een soortelijk gewicht van ongeveer 2,6. Van de korrelvormige kwaliteit van dergelijke materialen zal tenminste ongeveer 85 % worden doorgelaten door een zeef met ope-ningen van 0,074 mm (200 mesh d.S. series). Al het bentoniet zal bij voorkeur worden doorgelaten door een zeef met openingen van 0,074 mm, 25 en met de meeste voorkeur zal alles door een zeef met openingen van 0,044 mm worden doorgelaten of een afmeting hebben die juist zal worden doorgelaten, zodat de equivalente diameter van het bentoniet als kleiner dan 74 micrometer en bij voorkeur ongeveer gelijk aan of minder dan 44 micrometer kan worden beschouwd. Een geschikte leverancier van fijnver-30 deeld bentoniet met een bevredigende kleur is American Colloid Company en van hun bentonieten is hetgeen verkocht wordt als AEG 325 bentoniet verwisselbaar met de reeds eerder vermelde produkten Mineral Colloid en THIXO-JEL. Hoewel verrijkt Wyoming bentoniet als component van de onderhavige vloeibare wasmiddelsamenstellingen de voorkeur heeft, kunr.· r. 35 ook andere bentonieten, met inbegrip van de synthetische bentonieten (die welke van bentonieten met uitwisselbaar calcium en/of magnesium zi ;r. gemaakt door een natriumcarbonaatbehandeling) bruikbaar zijn en vallen ; · 0 f -6- binnen de samenstellingen van deze uitvinding. Typerende chemische analyses van sommige bentonieten, die bruikbaar zijn voor het maken van dé onderhavige vloeibare wasmiddelen, tonen aan dat zij 64,8 tot 73,0 % Si02, 14 - 18 % Al 03, 1,6 - 2,7 MgO, 1,3 - 3,1 % CaO, 2,3 - 3,4 5 % Fe2°3' 0,8 " 2,8 % Na2° en 0,4 " 7,0 % K2° bevatten*

De toepassing van bentoniet als weefselverzachtend middel in de onderhavige vloeibare wasiniddelsamenstelling geeft het voordeel dat het bentoniet niet behoeft te worden gedroogd, zoals in een sproeidroger, en derhalve het risico van verlies van de verzachtingskracht van het 10 bentoniet, veroorzaakt door de inmobilisering van de componentplaatjes daarvan door de overmatige droger kan worden vermeden. Tevens is het niet nodig de samenstelling van het wasmiddel van deze uitvinding zodanig te maken dat de wasmiddelkorrels snel in het waswater uiteenvallen om de bentonietdeeltjes vrij te maken, omdat in het vloeibare wasmiddel 15 dergelijke deeltjes niet tot harde massa's zijn geagglomereerd die extra tijd voor desintegratie zouden vergen. Het toegepaste polyacry-laat is een laag moleculair natriumpolyacrylaat, waarvan het molecuul-gewicht gewoonlijk in het traject van 1000 - 5000, bij voorkeur 1000 -3000 en met de meeste voorkeur 1500 - 2500 ligt, bijvoorbeeld ongeveer 20 2000 is. Het gemiddelde molecuulgewicht ligt gewoonlijk in het traject van 1200 - 2500, zoals ongeveer 2000. Hoewel andere polyacrylaten soms ten dele voor het beschreven natriumpolyacrylaat kunnen worden gesubstitueerd, met inbegrip van andere alkalimetaalpolyacrylaten, heeft het de voorkeur dat dergelijke substituties, wanneer toegelaten, worden be-25 perkt tot een gering gedeelte van het materiaal, zodat bij voorkeur het toegepaste polyacrylaat natriumpolyacrylaat is.Dergelijke materialen zijn verkrijgbaar van Alco Chemical Corporation, onder de naam Alco-sperse. De natriumpolyacrylaten zijn verkrijgbaar als heldere amberkleurige vloeistoffen of poeders, volledig oplosbaar in water, waarbij 30 de oplossingen een vaste stofgehalte van 25 - 40 %, bijvoorbeeld 30 % bezitten en waarbij de pH van dergelijke oplossingen of van een 30 %'s wateroplossing van een poeder in het gebied van ongeveer 7,0 - 9,5 ligt. Onder deze produkten hebben die welke momenteel door de Alco Chemical Corporation als Alcosperses 104, 107, 107D, 109 en 149, waarvan Alco-35 sperses 107D een 100%'s vaste stofpoeder is, verkocht worden sterk de voorkeur, hoewel ook Alcosperse 107, een 30 %'s waterige oplossing, in plaats daarvan met weinig verschil in de resultaten bruikbaar is.

:Λ ^ -7-

Beide zijn natriumpolyacrylaten waarvan de vloeistof (107) een pH in het 8,5 tot 9,5-gebied heeft en de pH van het poeder (107D) in het 7,0 -8,0-gebied ligt bij een 30 %'s concentratie in water.

De enige ander vereiste component van de onderhavige vloeibare 5 wasmiddelen is water. Normaal is het hardheidsgehalte van een dergelijk water kleiner dan ongeveer 300 dpm als CaCO^, en is bij voorkeur minder dan 150 dpm. Dikwijls kan het wenselijk zijn gedloniseerd water te gebruiken hoewel ook stadswater met een hardheidsgehalte van minder dan.

50 of 100 dpm ongeveer even bevredigend zal zijn.Hoewel hardere water-10 soorten voor het maken van de onderhavige vloeibare wasmiddelen met succes kunnen worden toegepast, wordt aangenomen dat er met zacht water minder kans is dat enige ongewenste materialen worden geproduceerd die het uiterlijk van het vloeibare wasmiddel nadelig zouden kunnen beïnvloeden of waardoor dergelijk materiaal gedurende het wassen op het was-15 goed zou worden afgezet. Verschillende hulpmiddelen zowel esthetisch als functioneel zijn in de vloeibare wasmiddelen aanwezig, zoals fluorescerende glansmiddelen, parfums en kleurmiddelen. De fluorescerende glansmiddelen omvatten de welbekende stilbeenderivaten, met inbegrip van de katoen- en nylonglansmiddelen, zoals die verkocht onder het handelsmerk 20 Tinopal, bijvoorbeeld 5 BM. De gebruikte parfums omvatten gewoonlijk etherische oliën, esters·, aldehyden en/of alcoholen, die alle in de parfumtechniek bekend zijn. De kleurstoffen kunnen kleurmiddelen en water dispergeerbare pigmenten van verschillende typen, zoals ultramarijnblauw, omvatten. Vanwege het lichter makend effect door de aanwezigheid van het 25 bentoniet in het vloeibare wasmiddel kunnen de kleuren van het produkt dikwijls aantrekkelijke pasteltinten zijn. Men kan titaandioxyde gebruiken om de kleur van het produkt verder lichter te maken of dit wit te maken, anorganische vulstofzouten, zoals natriumsulfaat en natrium-chloride kunnen aanwezig zijn, evenals anti-vergrauwingsmiddelen, zoals 30 natriumcarboxymethylcellulose; enzymen; bleekmiddelen; bactericiden; fungiciden; antischuimmiddelen, zoals siliconen; antivlekmiddelen, zoals copolyesters, conserveermiddelen zoals formaline; schuimstabili-satoren, zoals laurylmyristyldiëthanolamide; en hulp oplosmiddelen, zoals ethanol. Normaal zullen de individuele hoeveelheden van derge-35 lijke hulpmiddelen kleiner dan 3 %, dikwijIskleiner dan 1 % en soms wel eens kleiner dan 0,5 % zijn, met uitzondering van eventuele vulstoffen en oplosmiddelen en extra wasmiddelen en builders, waarvan de • - * tf * -8- hoeveelheden soms zelfs 10 % kunnen zijn. De totale hoeveelheid hulpmiddelen, met inbegrip van niet-genoemde synthetische wasmiddelen en builders zal normaal niet meer dan 20 % van het produkt zijn en het ia wenselijk dat dit minder dan 10 % is, meestal minder dan 5 %. De 5 toegepaste hulpmiddelen mogen uiteraard niet storend werken op de wasen verzachtingswerking van de vloeibare wasmiddelen en mogen de instabiliteit van het produkt bij opslag niet bevorderen. Tevens mogen zij geen ongewenste afzetting op het wasgoed veroorzaken.

De hoeveelheden van de verschillende componenten in het onder-10 havige vloeibare wasmiddel liggen binnen het traject van 5 - 15 %, bij voorkeur 6 - 12 %, en met de meeste voorkeur 8 - 10 % en in het bijzonder bij ongeveer 9 % van het rechte hogere natrium alkylbenzeensulfo-naat? 1,5 - 5 % en bij voorkeur 1,5 - 3 %, met de meeste voorkeur 1,7 - 2,7 % en in het bijzonder ongeveer 2 % van het natriumalkylpoly-15 ethoxysulfaat, 5 - 25 %, bij voorkeur 9 - 22 % en met de meeste voorkeur ongeveer 12 - 19 % builderzout; en 5 - 20 %, bij voorkeur 8 - 15 % en met de meeste voorkeur 10 - 14 % en in het bijzonder ongeveer 12 % van opzwelbaar bentoniet en 40 - 75 %, bij voorkeur 50 - 70 % en met de meeste voorkeur 55 - 70 % en in het bijzonder ongeveer 60 % water.

20 Van de builderzouten zijn de hoeveelheden, wanneer zij natriumtripoly-fosfaten en natriumcarbonaat zijn, gewoonlijk 7 - 15 %, bij voorkeur 9 - 13 % en in het bijzonder ongeveer 11 % van het tripolyfosfaat en 2 - 7 %, bij voorkeur 3 - 6 % en in het bijzonder ongeveer 4 % van het natriumcatbonaat, waarbij de verhouding van tripolyfosfaat tot carbonaat 25 in het traject van 2:1-6:1 ligt.

De vloeibare wasmiddelen kunnen worden gemaakt door de verschillende componenten daarvan op geschikte wijze te mengen, waarbij bij voorkeur het bentoniet een aan vóórmengsel van het merendeel van het water met tripolyfosfaat, carbonaat, CMC en anionisch wasmiddel wordt 30 toegevoegd. Het polyfosfaat en het carbonaat kunnen bijvoorbeeld in fijnver’deelde vorm, normaal voldoende fijn zijn om door een nr. 160-zeef (openingen van circa 0,1 mm) te worden doorgelaten, te worden gemengd met en opgelost in het merendeel van het water, waarna het CMC en het anionische wasmiddel kunnen worden gemengd, gevolgd door bentoniet, 35 polyacrylaat en de rest van de formulecomponenten in elke geschikte volgorde. De hoeveelheid van het vastgehouden water wordt daarna aan de rest van het vloeibare wasmiddel toegevoegd en veroorzaakt een verdunning van de verdikte vloeistof tot een gewenste schijnbare viscositeit.

0 'J i) J U

-9-

De ervaring heeft aangetoond dat de gewenste hoeveelheid water die moet worden vastgehouden en het laatst in het produktieproces moet worden ingemengd normaal 5 - 20 % van het uiteindelijke vloeibare wasmiddel is, bijvoorbeeld ongeveer 10 % daarvan. Gedurende het mengen van de ver-5 schillende componenten met het waterige medium en in het bijzonder wanneer het bentoniet wordt toegevoegd en het resterende water wordt ingemengd, is het belangrijk het mengsel in beweging te houden, zoals door voortgezet mengen of roeren. De menger wordt bij voorkeur niet uitgeschakeld en het proces is continu en neemt normaal ongeveer 3-30 minu-10 ten per lading in beslag. Hoewel het water kan worden verwarmd om het daarin oplossen van de verschillende produktiecomponenten en het disper-geren van het bentoniet te bevorderen is dit niet noodzakelijk en kan ook water bij kamertemperatuur, bijvoorbeeld water bij een temperatuur in het gebied van 15 - 30eC, zoals 20 - 25°C, worden toegepast.

15 De viscositeit van het onderhavige vloeibare wasmiddel ligt on middellijk na de voltooiing van het produktieproces normaal in het gebied van ongeveer 1000 - 2000 cps, bijvoorbeeld ongeveer 1500 cps. Het vloeibare wasmiddel wordt verpakt in en afgegeven uit flessen van glas of kunststof met in verhouding nauwe halzen, waaruit het in het begin 20 en na normale opslag verouderen, schenkbaar moet zijn. Wanneer het poly-acrylaat uit de samenstelling wordt weggelaten blijkt dat het commercieel geproduceerde vloeibare wasmiddel in het begin dikker is en visceuzer wordt bij staan, zodat na ongeveer een maand opslag bij kamertemperatuur zijn viscositeit was opgelopen van ongeveer 3000 cps tot meer dam 25 18000 cps. Bij 18000 cps is het vloeibare wasmiddel te dik en niet be vredigend schenkbaar en moet de consument roeren of schudden om dit voldoende te verdunnen en uit de fles te kunnen schenken. Onnodig te zeggen dat een dergelijke verdikkingstendens ongewenst is. De voorkeursviscosi-teit voor het onderhavige vloeibare wasmiddel is ongeveer 4000 cps ± 30 1000 cps, en dergelijke viscositeiten blijken door de consument te wor den gewaardeerd. Bij gebruik van de polyacrylaatcomponent en de samenstellingen van de onderhavige uitvinding, zoals blijkt uit voorbeeld I, is gevonden dat na ongeveer 1 maand opslag de viscositeit opliep tot ongeveer 4000 cps (4050 cps na 28 dagen) terwijl een verdere opslag 35 niet tot een significant verdere viscositeitsstijging aanleiding gaf.

De beschreven viscositeiten worden gemeten door middel van een Brookfield LVT viscometer onder gebruik van een No. 2-spindel voor viscositeiten kleiner dan 2000 cps en een No.3-spindel voor viscositeiten -10- in het traject van 2000 - 9000 cps en een No. 4-spindel voor een viscositeit groter dan 9000 cps. Alle viscositeiten worden gemeten bij 12 toereh per minuut en bij 25°C.

De volgende voorbeelden illustreren de uitvinding zonder deze 5 te beperken. Tenzij anders aangeduid zijn alle delen in gewicht en alle temperaturen in °C, met inbegrip van de werkvoorbeelden en de conclusies. Voorbeeld I.

Componenten Percentage 10 Recht natriumtridecylbenzeensulfonaat 8,8

Natriumalkylpolyethoxysulfaat (alkyl = recht alkyl met 12 - 15 koolstofatomen; polyethoxy = 3 etoxy- groepen) · 2,2

Pentanatriumtripolyfosfaat 11,0

Natriumcarbonaat (watervrij) 4,0 15

Natriumcarboxymethylcellulose 0,2

Natriumpolyacrylaat (Molgewicht = 2000) 0,15

Titaandioxyde 0,5

Formaline 0,2

Bentoniet [(325 mesh, American Colloid Co. 325 AEG) 20 (openingen van 0,044 mm)] 12,0

Fluorescerend glansmiddel (Tinopal LMS-X (CIBA-GEIGY) 0,3

Parfum 0,4

Kleurstof (Cl Zuurblauw 9/CI 42090) 0,0045

Pigment (Cl Pigmentblauw 29/CI 77007) 0,04 25

Water (gedeloniseerd) 60,7055 100,0

Ongeveer 84 % van de formulehoeveelheid van het water wordt aan een geschikte menger, zoals een verticale cilindrische tank uitgerust 30 met verhittings- en verwarmingsmiddelen en verbonden met een afvoerpomp, toegevoegd, de formulehoeveelheden van polyfosfaat en carbonaat (met een deeltjesafmeting die wordt doorgelaten door een No.-160 zeef (circa 0,01 mm openingen) worden onder roeren (door een Ligtnin type menger) toegevoegd, gevolgd door het CMC, waarna vervolgens de anioni-^ sche wasmiddelen worden toegevoegd, en dan de andere componenten in elke geschikte volgorde worden ingemengd. De rest van het water wordt toegevoegd, het mengsel wordt verduid en het parfum wordt daarna onder . . ;· o u -11- roeren toegevoegd, waarna het produkt gereed is om uit de menger in de flessen met nauwe hals voor eindgebruik te worden gepompt, die als af-gifteHbuders dienen. Gedurende de mengbehandeling, hetgeen in totaal 9 minuten in beslag neemt, hebben de toegevoegde materialen en het eind-5 produkt een temperatuur van ongeveer 20 °C. In sommige gevallen kan om een snellere oplossing en een snellere afgifte van de componenten te bevorderen de temperatuur van het water en de andere ingevoerde componenten tot 40 - 50°C worden verhoogd, zodanig dat de eindprodukttemperatuur ongeveer 30 - 40°C is, in welk geval de mengtijd kan worden ver-10 minderd tot ongeveer 5 of 6 minuten.

Het verkregen vloeibare wasmiddel (bij kamertemperatuur) heeft een viscositeit van ongeveer 1550 cps en kan bevredigend uit een kunststof wasmiddelfles met een afvoeropening van ongeveer 2,5 cm worden geschonken. Het heeft een pH van ongeveer 10,5. Het vloeibare wasmiddel 15 wordt gebruikt om een gemengde partij van bevuild wasgoed te wassen, waarvan sommige katoenen proefweefsels en polyester/katoenen proef-weefsels omvatten die zijn bevuild met fijnverdeeld vuil of met vetachtig vuil. Het vloeibare wasmiddel wordt aan het bakje van een standaardwasmachine toegevoegd waarbij ongeveer een halve maatkop van het 20 vloeibare wasmiddel per wasbehandeling wordt gebruikt (om de concentratie van het vloeibare wasmiddel in het waswater ongeveer 0,18 % te maken). De temperatuur van het waswater is 21°C (om de "koude” water- ' wascapaciteit van het produkt te onderzoeken) terwijl het water een gemengd calcium- en magnesiumhardheid van ongeveer 150 dpm als CaCO^ heeft. 25 Na het wassen van het wasgoed en de proefdoekjes worden zij "aan de lijn gedroogd" of in de machine (in een gebruikelijke wasgoeddroger) gedroogd.

Dezelfde handelingen als bovenbeschreven worden herhaald voor een controlewasmiddelsamenstelling, waarbij het natriumpolyacrylaat wordt weggelaten en vervangen door water.

30 Zowel de experimentele samenstelling (die natriumpolyacrylaat bevat) als de controlesamenstelling zijn uitstekende weefselverzachtende wasmiddelen maar het experimentele produkt is bij verre superieur in één belangrijke eigenschap, namelijk het behoud van een bevredigende viscositeit bij opslag. Aldus is na 5 dagen de viscositeit van het experi-35 mentele produkt 2850 cps, terwijl die van de controle 9400 cps is; na 14 dagen zijn de viscositeiten respectievelijk 3400 cps en 13.500 cps; na 21 dagen zijn de viscositeiten respectievelijk 3500 cps en 14.500 cps -12- en na 28 dagen respectievelijk 4050 cps en 18.500 cps. Bij 4050 cps is het produkt nog steeds uit de fles schenkbaar maar bij 18.500 cps is het niet meer schenkbaar en moet er worden geschud of geroerd om het te kunnen afgeven. 28 dagen na de produktie neemt de viscositeit van de 5 experimentele samenstelling niet significant meer toe terwijl elke verhoging van de viscositeit van de controle niet van groot belang is omdat voorbij 18000 cps het produkt toch al niet meer verhandelbaar is.

Uit het experiment is het duidelijk dat de aanwezigheid van een-zeer kleine hoeveelheid natriumpolyacrylaat significant de viscositeit 10 van de beschreven wasmiddelsamenstelling in opslag stabiliseert, welk effect tot dusver niet in de techniek was onderkend.

Het experimentele vloeibare wasmiddel heeft een aantrekkelijk licht blauw uniform uiterlijk en schift bij opslag niet in verschillende lagen materialen. Behalve zijn bruikbaarheid als wasmachine-wasmiddel, 15 kan het produkt van de onderhavige uitvinding ook worden gebruikt voor met de hand wassen en als vloeistof voor de vóórbehandeling van uitermate bevuilde plekken van het wasgoed. Bij het met de hand wassen van wasgoed laat men, om de maximale afzetting van bentoniet op het wasgoed te bevorderen en daardoor de verzachtingseffecten daarvan te verbeteren, 20 de wasoplossing uit de wasbeker uitlopen via een bodemafvoer zodat het door het wasgoed heenloopt, waarna het wasgoed op normale wijze kan worden gespoeld. Bij gebruik van een vóórbehandeling voor de bevuilde plekken van wasgoed wordt het vloeibare wasmiddel bij voorkeur in volledige sterkte (hoewel verdunningen ook bruikbaar zijn) op de bevuilde 25 plekken aangebracht en daarin ingewreven. Gedurende een dergelijke aanbrenging en inwrijving ondersteunt het bentoniet het wasmiddel bij het losmaken en verwijderen van het vuil of dit nu vetachtig of fijnver-deeld vuil is, waarbij tegelijkertijd een deel van het bentoniet aan de vezels van het materiaal van het wasgoed vasthecht, en aldus de ver-30 zachting van het wasgoedmateriaal op een dergelijke plaats bevordert.

Een dergelijke verzachting van het materiaal kan bijdragen tot een verminderde vuilwording van genoemde plekken en tot minder vuil vasthouden in de toekomst, in het bijzonder wanneer de bevuilde plekken de kragen of manchetten van overhemden zijn.

35 Voorbeeld II.

Er wordt een vloeibaar wasmiddel volgens voorbeeld I samengesteld onder toepassing van 9 % van een recht dodecylbenzeensulfonaat ,o u -13- in plaats van het 3,8 % rechte tridecylbenzeensulfaat, 2 % natrium-alkylpolyethoxysulfaat waarin de alkylgroep 12 - 13 koolstofatomen bevat"en het polyethoxy gemiddeld 6,5 ethoxygroepen bevat, in plaats van de 2,2 % als eerder toegepast, 0,2 Alcosperse 107 (vaste stofbasis) 5 in plaats van Alcosperse 107D (toegepast in voorbeeld I) 11 % STPP, 6 % natriumcarbonaat, 15 % bentoniet (Mineral Co] loid 101), de eerder vermelde hulpstoffen en 55,7 % stadswater met een hardheid van 100 dpm, als CaCO^. Het extra natriumcarbonaat verbetert de mengbaarheid van de verschillende componenten gedurende de bereidingsprocedure en de vervan-10 ging van de wasmiddelen heeft geen significant nadelig effect op de eigenschappen van het produkt. Het produkt wordt in wezen op dezelfde wijze als eerder beschreven gemaakt.

Het vloeibare wasmiddel is een stabiele schenkbare vloeistof met de gewenste reinigings- en verzachtingseigenschappen als beschreven voor 15 het vloeibare wasmiddel van voorbeeld I, hetzij toegepast voor wassen met de machine of met de hand van wasgoed of het vóórbehandelen daarvan. De viscositeit daarvan stijgt niet boven 5000 cps na een maand opslag bij kamertemperatuur.

Op soortgelijke wijze worden aanvaardbare vloeibare wasmiddelen 20 gemaakt wanneer 3 % natriumlaurylalcoholsulfaat, 2 % Neodol 23-6,5 en Q',5· % silicon anti-schuiraolie in het produkt worden toegevoegd door de componenten van voorbeeld I toe te voegen (onder vervanging van water). Wanneer tevens natriumnitraat of kaliumnitraat wordt toegepast om het natriumcarbonaat te vervangen(of wanneer slechts gedeeltelijke ver-25 vangingen van een dergelijk materiaal, bijvoorbeeld 30 %'s vervangingen, met dergelijke citraten of trinatriumnitrilotriacetaat)worden uitgevoerd, zullen bruikbare vloeibare wasmiddelen met gewenste eigenschappen ontstaan, zoals die van de eerder beschreven samenstellingen.

Voorbeeld III.

30 Er wordt een vloeibaar wasmiddel gelijk aan dat van voorbeeld I

bereid’met slechts 2 % natriumcarbonaat in de samenstelling, waarbij het watergehalte overeenkomstig wordt verhoogd. Hoewel het natriumcarbonaat-gehalte wordt verlaagd is het mengsel nog steeds goed verwerkbaar tot een eindprodukt met gewenste eigenschappen en bruikbaar als een was-35 middel voor de grote was, voor het wassen van katoen en synthetische materialen en het verzachten daarvan, en tevens bruikbaar voor het vóórbehandelen van een dergelijk wasgoed. Wanneer aan de samenstelling • * f! V * -14- in de plaats van een deel van het water daarvan 0,5 % natriumcarboxy-methylcellulose wordt toegevoegd wordt een verbeterde witheid van het wasgoéd verkregen zonder een aanzienlijk verlies van het verzachtings-vermogen in verband met de anti-vergrauwingsactiviteit van het CMC.

5 In andere variaties van de uitvinding worden wanneer de hoeveel heden van de verschillende componenten van het vloeibare wasmiddel van voorbeeld I met ± 10 % of ± 20 % worden gewijzigd zonder buiten de in deze beschrijving aangegeven trajecten te gaan, stabiele, schenkbare, . vloeibare wasmiddelen met bruikbare reinigings- en verzachtingseffecten 10 verkregen. In sommige van dergelijke produkten kan het wenselijk zijn minstens 10 % Zeoliet A of tot 4 % natriumsilicaat met een Na£0 : SiC^-verhouding van ongeveer 1 : 2,4-op te nemen, hoewel het silicaat dikwijls kan worden vermeden terwijl indien de Zeoliet aanwezig is het silicaat ter vermijding van de afzetting van Zeoliet-silicaataggregaten 15 of reactieprodukten, normaal wordt weggelaten.

Zoals uit de voorafgaande beschrijving in het werkvoorbeeld Hijkt zijn de weefselverzachtende vloeibare wasmiddelen van deze uitvinding voor zwaar werk stabiele, uniforme, aantrekkelijke en functionele wasmiddelen. Ongeacht de aanwezigheid van een aanzienlijke hoeveelheid gel-20 middel (bentoniet) in een vloeibaar medium vormen zij geen nadelig gel en blijven zij gedurende de opslag zelfs na langdurige opslag, gedurende welke het gesuspendeerde bentoniet in nauwe aanraking is met het opper-vlakte-actieve middel en de anorganische zoutbuilders in het waterige medium, vormt het bentoniet geen nadelige agglomeraten en wordt zijn 25 verzachtingswerking ten opzichte van het wasgoed niet vernietigd. Door de voornoemde wasmiddelen en builders toe te passen in een waterig medium, waarin tevens natriumpolyacrylaat aanwezig is, wordt een vloeibaar wasmiddel geproduceerd dat ongeacht een aanzienlijke concentratie van bentoniet van het zwelbare type, vloeibaar en schenkbaar blijft en 30 zijn fysische en chemische eigenschappen behoudt, waardoor het op het wasgoed kan worden aangebracht en als een glijmiddel voor de vezels daarvan werkt, waardoor de verzachting van dergelijk wasgoed wordt bevorderd. Tevens wordt als eerder vermeld door toepassing van het vloeibare medium de mogelijkheid dat het bentoniet door oververhitting zou 35 worden geïnactiveerd, zoals in een sproeidroogtoren, vermeden. De onderhavige vloeibare wasmiddelen zijn, behalve bruikbaar als machineproduk-ten en voor het met de hand wassen van wasgoed, tevene geschikt voor .....'0-30 -15- vdórbehandelen van bevuilde delen of plekken van wasgoed, voor welke behandelingen wordt aangenomen dat het bentonietgehalte bevorderlijk is voor het verwijderen van de vlekken en voor het verzachten van het bevuilde gebied of de plek (terwijl het produkt tevens daarna voor was-5 doeleinden wordt toegepast).

Uit de voornoemde opsomming van eigenschappen en voordelen van de onderhavige uitvinding blijkt aldus dat deze een significante vooruitgang in de wasmiddelsemenstellingstechniek voorstelt omdat daardoor een gemakkelijke toepassing van een niet-geleverend vloeibaar wasmiddel 10 mogelijk is voor zowel het reinigen als verzachten van wasgoed (en de vóórbehandeling daarvan) onder benutting van uitstekende anionische synthetische organische wasmiddelen, waarbij in dergelijke anionische wasmiddelen geen nadelige chemisch reactieve kationische materialen, zoals quaternaire ammoniumzouten, voor hun verzachtingswerking behoeven 15 te worden opgenomen. Verder zijn de toegepaste bentonieten niet ecologisch schadelijk, zoals de quaternaire ammoniumzouten wel kunnen zijn, en veroorzaken zij geen ophopingen van nadelige vette afzettingen op wasgoed zoals de quaternaire verbindingen soms doen, waardoor dikwijls een verkleurd uiterlijk ontstaat.

20 Hoewel de natriumzouten en natriumverbindingen van de verschil lende componenten van de onderhavige vloeibare wasmiddelen zijn beschreven omdat zij bijzonder gunstig werken en in de handel verkrijgbaar zijn, kunnen de overeenkomstige kaliumverbindingen daarvoor tenminste ten dele in de plaats komen en zij vallen tevens binnen de uitvinding.

25 Aldus kunnen kaliumwasmiddelen, kaliumbuilderzouten, kaliumbentonieten en kaliumhulpmiddelzouten worden toegepast en zij vallen als zodanig binnen de term "alkalimetaal"verbindingen in de formules voor de natriumverbindingen gegeven.

Claims (6)

1. Weefselverzachtend vloeibaar wasmiddel voor de grote was met een dichtheid bij kamertemperatuur' in het gebied van 1,15 - 1,35 g/ral, een pH in het gebied van 9,5 - 11 en een viscositeit in het gebied van 1000 - 5000 cps, welke na 30 dagen opslag in rust bij kamertemperatuur 5 niet tot meer dan 6000 cps toeneemt, dat 5 - 15 % van een recht of vertakt, hoger alkalimetaalalkylbenzeensulfonaat, waarin de hogere alkyl-groep 10 - 16 koolstofatomen bevat, 1,5 - 5 % van alkalimetaalalkyl-pèlyethoxysulfaat waarin de alkylgroep 10-16 koolstofatomen en het polyethoxy 2-11 ethyleenoxydegroepen bevat, 5 - 25 % wateroplosbaar 10 builderzout, 5 - 20 % van een opzwelbaar bentoniet, 0,05 - 0,5 % van een wateroplosbaar polyacrylaat met een molecuulgewicht in het gebied van 1000 - 5000 en 40 - 75 % water omvat.

2. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 1, waarvan de viscositeit na 30 dagen opslag in rust bij kamertemperatuur tot niet meer dan 15 5000 cps stijgt, dat 6 - 12 % van recht hoger-alkylnatriumbenzeensul- fonaat waarin de hogere alkylgroep 12-15 koolstofatomen bevat, 1,5 - 3 % natriumalkylpolyethoxysulfaat waarin de alkylgroep 12 - 16 koolstofatomen en het polyethoxy 2-7 ethyleenoxydegroepen bevat, 7 - 15 % natriumtripolyfosfaat, 2 - 7 % natriumcarbonaat, 8 - 15 % fijn- 20 verdeeld bentoniet, 0,1 - 0,3 % natriumpolyacrylaat met een molecuulgewicht in het gebied van 1000 - 3000 en 50 - 70 % water omvat.

3. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 2, dat 8 - 10 % recht hoger-alkylnatriumbenzeensulfonaat met 12 - 13 koolstofatomen in de alkylgroep, 1,7 - 2,7 % natriumalkylpolyethoxysulfaat waarin de alkylgroep 12 - 15 25 koolstofatomen en het polyethoxy 3-5 ethyleenoxydegroepen bevat, 9 - 13 % natriumtripolyfosfaat, 3 - 6 % natriumcarbonaat, 10 - 14 % fijnverdeeld bentoniet, met een droge en niet-gezwollen deeltjesafmeting van ongeveer 0,044 mm, 0,1 - 1,2 % natriumpolyacrylaat met een molecuulgewicht in het gebied van 1500 - 2500 en 55 - 70 % water omvat.

4. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat dit ongeveer 9 % recht tridecylnatriumbenzeensulfonaat, ongeveer 2 % natriumalkylpolyethoxysulfaat waarin de alkylgroep 12-15 koolstof-.atomen en het polyethoxy ongeveer 3 ethyleenoxydegroepen bevat, * x . t . . · ' J -17- ongeveer 11 % natriumtripolyfosfaat, ongeveer 4 % natriumcarbonaat, ongeveer 12 % bentoniet, ongeveer 0,15 % natriumpolyacrylaat met een moleciiulgewicht van ongeveer 2000 en ongeveer 60 % water omvat.

5. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 4, dat dit ongeveer 0,2 % 5 natriumcarboxymethylcellulose en ongeveer 0,2 % formaline omvat, waarbij het water gedeioniseerd water, de dichtheid ongeveer 1,25 g/ml en de pH ongeveer 10,5 is.

6. Weefselverzachtend vloeibaar wasmiddel voor de grote was met een dichtheid in het gebied van 1,15 - 1,35 g/ml bij kamertemperatuur, een 10 pH in het gebied van 9,5 - 11, en een viscositeit in het gebied van 1000 - 5000 cps, dat na 30 dagen opslag in rust bij kamertemperatuur tot niet meer dan 6000 cps in viscositeit toeneemt, dat 6,5 - 20 % wateroplosbaar synthetisch organisch wasmiddel van een anionisch gesulfo-neerd en/of gesulfateerd type, 2 - 5 % wateroplosbaar builderzout voor 15 de wasmiddelen, 5 - 20 % opzwelbaar bentoniet, 0,05 - 0,5 % natriumpolyacrylaat met een molecuulgewicht in het gebied van 1000 - 5000 en 40 - 75 % wateromvat. ·*» '·-* -» ♦ - ·;