PL79504B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Bayer Aktiengesellschaft, Leverkusen (Republika Federalna Niemiec) Srodek owadobójczy i roztoczobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek owadobój¬ czy i roztoczobójczy, zawierajacy jako substancje czynna nowe estry lub amidy kwasów (tiono)-fosfo- rowych (fosfonowych).Wiadomo, ze podstawione rodnikiem alkilowym lub grupa nitrowa estry chinoksalilowe kwasów (tiono)-fosforowych (fosfonowych), np. ester 0,0- ^dwuetylo-0-(6-nitro- lub 5,7-dwumetylo)-chinoksa- lilowy-(2) kwasu tionofosforowego lub ester 0-etylo- 0-/5-lub 6-metylochinoksalilowy-(2) kwasu tio- noetanofosfonowego maja wlasciwosci owadobójcze i roztoczobójcze (belgijski opis patentowy nr 702 672).Stwierdzono, ze nowe estry chinoksalilowe lub amidy estrów chinoksalilowych kwasów (tiono)- -fosforowych (fosfonowych) o wzorze 1, w którym R' oznacza prosta lub rozgaleziona grupe alkoksy- lowa zawierajaca do 10 atomów wegla lub grupe dwualkiloaminowa zawierajaca do 4 atomów wegla w rodnikach alkilowych, R" oznacza prosty lub rozgaleziony rodnik alkilowy lub grupe alkoksylo- wa zawierajace do 6 atomów wegla, rodnik feny- lowy lub grupe dwualkiloaminowa, zawierajaca do 4 atomów wegla w rodnikach alkilowych, przy czym grupa metoksylowa moze znajdowac sie za¬ równo w polozeniu 6 jak 7., a X oznacza atom tlenu lub siarki, maja silne dzialanie owadobójcze i roz¬ toczobójcze.Podstawione grupa metoksylowa estry chinoksa¬ lilowe lub amidy estrów chinoksalilowych kwasów (tiono)-fosforowych (fosfonowych) o wzorze 1 wy- 10 25 30 kazuja niespodziewanie znacznie lepsze dzialanie owadobójcze, zwlaszcza dzialanie na owady gleby, i roztoczobójcze obok dzialania grzybobójczego, niz znane zwiazki.Nowe podstawione grupa metoksylowa estry chi¬ noksalilowe lub amidy estrów chinoksalilowych kwasów (tiono)-fosforowych (fosfonowych) o wzorze 1 otrzymuje sie przez reakcje halogenków estrów lub amidów estrów lub amidów kwasów (tiono)- -fosforowych (fosfonowych) o wzorze 2, w którym R', R" i X maja wyzej podane znaczenie, a Hal oznacza atom chlorowca, korzystnie chloru, z po¬ chodnymi 2-hydroksychinoksaliny o wzorze 3i w po¬ staci soli z metalami alkalicznymi lub metalami ziem alkalicznych lub postaci soli amonowych, albo tez w obecnosci srodka wiazacego kwas.Przy stosowaniu 2-hydroksy-6- lub 7-metoksy- chinoksaliny i chlorku kwasu 0,0-dwuetylofosforowe- go, jako zwiazków wyjsciowych, przebieg reakcji przedstawia podany na rysunku schemat 1.Stosowane zwiazki wyjsciowe przedstawiaja ogól¬ nie wzory 2 i 3:, przy czym R' wystepujace we wzorze 2 oznacza korzystnie prosta lub rozgaleziona grupe alkoksylowa o 1—8 atomach wegla lub gru¬ pe dwumetylo- lub dwuetyloaminowa, a R" ozna¬ cza korzystnie rodnik fenylowy, grupe dwumetylo- lub dwuetyloaminowa lub prosty lub rozgaleziony rodnik alkilowy lub grupe alkoksylowa o 1—41 ato¬ mach wegla.Stosowana jako zwiazek wyjsciowy 2-hydroksy-6- 7950479504 3 4 lub 7-metoksychinoksaline o wzorze 3 mozna wy¬ tworzyc przez reakcje 5-metoksy-o-fenylenodwu- aminy z pólacetalem estru kwasu glioksalowego albo przez traktowanie 5-metoksy-o-fenylenodwu- aminy kwasem chlorooctowym w obecnosci zasad i nastepnie utlenianie, przy czym reakcje te przed¬ stawia podany na rysunku schemat 2.Otrzymuje sie mieszanine izomerów, a mianowi¬ cie 2-hydroksy-6-metoksychinoksaline i 2-hydroksy- -7-metoksychinoksaline.Jako wyjsciowe halogenki estrów lub amidów estrów lub amidów kwasów (tiono)-fosforowych (fosfonowych) stosuje sie na przyklad halogenek N,N,N',N'-czterometylodwuamidu i N,N,N',N'-cztero- etylodwuamidu kwasu fosforowego oraz odpowied¬ nie tionoanalogi, ponadto halogenki amidów estrów kwasu N,N-dwumetylo-0-metylo-, N,N-dwumetyló- -0-etylo-, N,N-dwumetylo-0-n-propylo-, N,N-dwu- metylo-O-izopropylo-, N,N-dwumetylo-0-n-butylo-, N,N-dwumetylo-Q-II-rzed-butylo-, N,N-dwumetylo- -0-III-rzed-butylo-N,N-dwumetylo-0-izobutylo-, N,N-dwumetylo-0-(3-etyloheksylo)-, N,N-dwumetylo -O-heksylofosforowego oraz odpowiednie tionoana¬ logi, ponadto halogenki estrów kwasu 0,0-dwume- tylo-, 0,0-dwuetylo-, 0,0-dwu-n-propylo-, 0,0-dwu- izopropylo-, 0,0-dwu-n-butylo-, 0,0^dwu-II-rzed-bu- tylo-, 0,0-dwu-III-rzed-butylo-, 0,0-dwu-izobutylo- fosforowego- i odpowiednie tionoanalogi, oprócz tego halogenki estrów kwasu 0-metylo, 0-etylo-, 0-n-propylo-, 0-izopropylo-, 0-n-butylo-, 0-izobuty- lo-, Q-III-rzed-butylo-, 0-II-rzed-butylo-, 0-penty- lo-, 0,2-metylo-butylo-, 0-heksylo-, 0-2-metylo-pen- tylo-(4i)-, G-2-etylo-butylo-(l), 0-2,2-dwumetylobuty- lo-(l)-, 0-oktylo-, 0-2-etylo-heksylo-, 0-2,2-dwume- tyloheksylobenzeno-,-metano-, etano-,-propano-,-bu- tano-,fosfonowego oraz ich tionoanalogi.Reakcje prowadzi sie korzystnie przy uzyciu od¬ powiednich rozpuszczalników lub rozcienczalników.Praktycznie stosuje sie w tym celu wszystkie obo¬ jetne rozpuszczalniki organiczne, zwlaszcza alifa¬ tyczne i aromatyczne, ewentualnie chlorowane we¬ glowodory, takie jak benzen, toluen, ksylen, ben¬ zyne, chlorek metylenu, chloroform, czterochlorek wegla, chlorobenzen, etery, takie jak eter etylowy, eter butylowy i dioksan, ponadto ketony np. aceton metyloetyloketon, metyloizopropyloketon i metylo- izobutyloketon, ponadto nitryle, np. acetonitryl i propionitryl.Jako srodki wiazace kwas stosuje sie wszystkie znane akceptory kwasów, zwlaszcza weglany i al¬ koholany metali alkalicznych, np, weglan, metylan lub etylaoi sodu lub potasu, ponadto aminy alifa¬ tyczne, aromatyczne lub heterocykliczne np, trój- etyloamine, dwumetyloamine, dwumetyloaniline, dwumetylobenzyloamine i pirydyne.Temperatura reakcji moze wahac sie w szerokich granicach. Na ogól reakcje prowadzi sie w tempe¬ raturze 0—120°C, korzystnie 20—75PC.Reakcje prowadzi sie na ogól pod cisnieniem normalnym. Do reakcji wprowadza sie zwiazki wyjsciowe w stosunkach równomolowych, w sro¬ dowisku odpowiedniego rozpuszczalnika, w poda¬ nej wyzej temperaturze i obecnosci srodka wiaza¬ cego kwas po czym mieszanine reakcyjna po jedno- lub kilkugodzinnym mieszaniu przerabia sie w zna¬ ny sposób, taki jak rozpuszczanie w odpowiednim rozpuszczalniku np. benzenie, wymywanie skladni¬ ków rozpuszczalnych woda i lugiem sodowym, su¬ szenie i zatezenie fazy benzenowej.Substancje czynne srodka wedlug wynalazku otrzymuje sie przewaznie w postaci bezbarwnych do slabo zóltych olejów, które nie destyluja bez rozkladu, a które mozna uwolnic od resztek lotnych skladników i tym samym oczyscic przez tak zwane „poddestylowanie", to jest dluzsze ogrzewanie pod , zmniejszonym cisnieniem do umiarkowanie pod¬ wyzszonej temperatury. Zwiazki te charakteryzuja sie zwlaszcza za pomoca wspólczynnika zalamania swiatla.Jak juz podano, nowe estry chinoksalilowe wzglednie amidy estrów chinoksalilowych kwasów (tiono)-fosforowych (fosfonowych) o wzorze 1 od¬ znaczaja sie doskonalym dzialaniem owadobójczym, zwlaszcza w stosunku do owadów w glebie i rozto- czobójczym w stosunku do szkodników roslin, szkodników sanitarnych i magazynowych.Dzialaja one na owady o narzadzie gebowym ssacym i gryzacym oraz na roztocze (Acarina). Po¬ nadto maja one nieznaczna fitotoksycznosc i cze¬ sciowo wlasciwosci grzybobójcze.Do owadów o narzadzie gebowym ssacym zwal¬ czanych przez srodki wedlug wynalazku naleza glównie mszyce (Aphidae), np. mszyca brzoskwi- niowo-ziemniaczana (Myzus persicae), mszyca trzmielinowo-burakowa (Doralis fabae), mszyca czeremchowo-zbozowa (Rhopalosiphum padi), mszy¬ ca grochowa (Macrosisphum pisi), mszyca ziemnia¬ czana smugowana (Macrosiphum solanifolii), mszy¬ ca porzeczkowa (Cryptomyzus korschelti), mszyca jabloniowo-babkowa (Sappahis mali), mszyca sliwo- wo-trzcinowa (Hyalopterus arundinis), mszyca wi- sniowo-przytuliowa (Myzus cerasi), ponadto zwal¬ czaja czerwcowate (Coccina) np. tarcznika olean- drowca (Aspidiotus hederae), Lecanium hesperidurru Pseudococcus maritimus; przylzence (Thysanophte- ra), np. Hercinothirips femoralis, pluskwiaki, np. plaszczynca burakowego (Piesma auadrata), Dys- dercus intermedius, pluskwe domowa (Cimex lectu- larius), Rhodnius prolixus, Triatoma infestans, po¬ nadto piewiki np. Euscelia bilobatus i Nephotettis bipunctatus.Do owadów o narzadzie gebowym gryzacym zwalczanych przez srodki wedlug wynalazku na¬ leza zwlaszcza gasiennica motyli (Lepidoptera),. ta¬ kich jak tantnis krzyzowiaczek (Plutella maculipen- nis), brudnica nieparka (Lymantria dispar), kup- rówka-rudnica (Euproctis chrysorrhoea), przadka piersciennica (Melacosoma neustria), ponadto piet- nówka kapustówka (Mamestra brassicae), zbozów- ka rolnica (Agrotis segetum), bielinek kapustnik (Pieris brassicae), piedzik przedzimek (Cheimatobia brumata), zwójka zieloneczka (Tortris viridana), Laphygma frugiperda, Prodenia litura, dalej na- miotnik owocowy (Hyponomeuta padella), molik maczny (Ephestia Kuhrriella) i barciak wiekszy (Calleria mellonella).Ponadto do owadów o narzadzie gebowym gryza¬ cym zwalczanych przez srodki wedlug wynalazku naleza chrzaszcze (Coleoptera), np. wolek zbozowy (Sitophilus granarius = Calandra granaria), stonka5 79504 6 ziemniaczana (Leptinotarsa decamlineata), kaldu- nica zielonka (Castraphysa viridula), zaczka chrza- nówka (Phaedon cochlearise), slodyszek rzepakowy (Meligethes aeneus), kistnik maliniak (Byturus to- mentosus), strakowiec fasolowy (Bruchidius = Acan- thoscelides obtectus), Dermestes frischi, skórek zbo¬ zowiec (Trogoderma granarium), trojszyk gryzacy (Tribolium castaneum), wolek kukurydziany (Ca- landra lub Sitophilus zeamais), zywiak chlebowiec (Stegobium paniceum), macznik mlynarek (Tenebrio molitor), spichrzel surynamski (Oryzaephilus suri- namensis), oraz rodzaje zyjace w glebie, np. dru- towce (Agriotes spec), chrabaszcze majowe (Meio- lontha melolontha), karaluchy, np. prusak (Blatella germanica), przybyszka amerykanska (Periplaneta americana), Leucophaea lub Rhyparobia maderae, karaczan wschodni (Blatta orientalis), Blaberus gi- ganteus, Blaberus fuscus, Henschoutedenia flexi- vitta, dalej róznoskrzydle, np. swierszcz domowy (Acheta domesticus), termity, np. Ratieulitermes flevipes i blonoskrzydle, np. mrówki, takie jak hurtnica czarna (Lasius niger).Z dwuskrzydlych zwalczaja glównie muchy, np. wywilzyne karlówke (Drosophila melanogaster), owacanke poludniówke (Ceratitis capitata), muche domowa (Musca domestica), muche pokojowa (Fan- nia canicularis), Phormia aegina, plujke rudoglowa (Calliphora erythrocephala), oraz bolimuszke kle- parke (Sromoxys calicitrans), dalej dlugoczulkie, takie jak komary, np. Aedes aegypti, Culex pipiens i Anopheles stephensi.Do roztoczy zwalczanych przez srodki wedlug wynalazku naleza glównie roztocza (Acari), zwlasz¬ cza przedziorkowate (Tetranychidae), np. przedzio- rek Chmielowiec (Tetranychus telarius = Tetrany- chus althaeae lub Tetranychus urticae) i przedzio- rek owocowiec (Paratetranychus pilosus = Pano- nychus ulmi, szpecielowate, np. szpeciel porzecz¬ kowy (Eriophyea ribis), roztocza róznopazurkowate np. Hemitarsonemus latus i roztocz truskawkowy (Tarsonemus pallidus) oraz kleszcze np. Ornithodo- rud moubata. Srodki wedlug wynalazku przy ich uzyciu do zwalczania szkodników sanitarnych i ma¬ gazynowych, zwlaszcza much i komarów, maja do¬ skonale dzialanie resztkowe na drewnie i glinie oraz wykazuja dobra odpornosc na alkalia na uwapnionych podlozach.Zestawy zawieraja na ogól 0,1—95% wagowych substancji czynnej, korzystnie 0,5—99% wagowych substancji czynnej. Substancje czynne mozna sto¬ sowac same, w postaci koncentratów lub przygo¬ towanych z nich preparatów roboczych, takich jak gotowe do uzycia roztwory, koncentraty emulsyjne, emulsje, zawiesiny, proszki zwilzalne, pasty, proszki rozpuszczalne, srodki do opylania i granulaty.Srodek wedlug wynalazku stosuje sie w znany sposób, np. przez opryskiwanie, opryskiwanie mgla¬ wicowe, opylanie mglawicowe, opylanie, rozsiewa¬ nie, odymianie, gazowanie, podlewanie, zaprawia¬ nie lub inkrustowanie.Stezenie substancji czynnych w preparatach ro¬ boczych moze wahac sie w szerokich granicach. Na ogól stezenie wynosi 0,0001—10%, korzystnie 0,01— i°/o.Substancje czynne mozna stosowac z dobrym wy¬ nikiem w sposobie Utra-Low-Volume (ULV), w którym mozna stosowac zestawy zawierajace do 95% substancji czynnej, a nawet sama 100P/o sub¬ stancje czynna. W zaleznosci od celu stosowania 5 srodek stosuje sie w postaci zestawów np. roztwo¬ rów, emulsji, zawiesin, proszków, past i granula¬ tów. Zestawy otrzymuje sie w znany sposób, np. przez zmieszanie substancji czynnych z rozcienczal¬ nikami, to jest cieklymi rozpuszczalnikami i/lub 10 nosnikami, ewentualnie stosujac jednoczesnie sub¬ stancje powierzchniowo czynne, np. emulgatory i71ub dyspergatory, przy czym w przypadku stoso¬ wania wody jako rozcienczalnika, mozna ewentual¬ nie stosowac rozpuszczalniki organiczne jako roz- 15 puszczalniki pomocnicze. Jako ciekle rozpuszczal¬ niki stosuje sie zasadniczo zwiazki aromatyczne np. ksylen i benzen, chlorowane zwiazki aromatyczne np. chlorobenzeny, parafiny, np. frakcje ropy nafto¬ wej, alkohole, np. metanol i butanol, rozpuszczal- 20 niki o duzej polarnosci, np. dwumetyloformamid i sulfotlenek dwumetylowy oraz wode: jako stale nosniki stosuje sie naturalne maczki mineralne, np. kaoliny, tlenki glinu, talk i krede oraz synte¬ tyczne maczki nieorganiczne, np. kwas krzemowy 25 o duzym stopniu rozdrobnienia oraz krzemiany; jako emulgatory stosuje sie emulgatory niejono- twórcze i anionowe, np. estry politlenku etylenu i kwasów tluszczowych, etery politlenku etylenu i alkoholi tluszczowych, np. etery alkiloarylopoli- 30 glikolowe, alkilosulfoniany i arylosulfoniany; jako dyspergatory stosuje sie np. lignine, lugi posiar¬ czynowe i metyloceluloze.Zestawy substancji czynnych moga zawierac do¬ mieszki innych, znanych substancji czynnych. 35 Nastepujace przyklady blizej wyjasniaja wyna¬ lazek.Przyklad I. Testowanie Plutella. Rozpuszczal¬ nik: 3 czesci wagowe acetonu, emulgator: 1 czesc wagowa eteru alkiloarylowopoliglikolowego. 40 W celu* otrzymania odpowiedniego preparatu sub¬ stancji czynnej miesza sie 1 czesc wagowa substan¬ cji czynnej z podana iloscia rozpuszczalnika zawie¬ rajacego podana ilosc emulgatora, po czym koncen¬ trat rozciencza sie woda do zadanego stezenia. 45 Otrzymanym preparatem substancji czynnej opry¬ skuje sie mglawicowo do orosienia lisci kapusty (Brassica oleracea) i obsadza gasienicami tantnisia krzyzowiaczka (Plutella maculipennis). Po podanym czasie ustala sie smiertelnosc w %, przy czym 100% g0 oznacza, ze wszystkie gasienice zostaly zabite, a C% oznacza, ze zadna gasienica nie zostala za¬ bita.W tablicy 1 podaje sie substancje czynne, steze- nie substancji czynnych, czas obserwacji oraz uzy- 55 skane wyniki.Przyklad II. Testowanie Myzus persicae (dzia¬ lanie kontaktowe).Rozpuszczalnik: 3 czesci wagowe acetonu, amulga- tór: 1 czesc wagowa eteru alkiloarylopoliglikolo- eo weS°- W celu otrzymania odpowiedniego preparatu sub¬ stancji czynnej miesza sie 1 czesc wagowa substan¬ cji czynnej z podana iloscia rozpuszczalnika, za¬ wierajacego podana ilosc emulgatora, po czym kon- 65 centrat rozciencza sie woda zadanego stezenia.79504 Tablica 1 Owady — szkodniki roslin Testowanie Plutella cd. tablicy 2 Substancja czynna zwiazek o wzorze 4 (znany) zwiazek o wzorze 5 zwiazek o wzorze 6 zwiazek o wzorze 7 zwiazek o wzorze 8 zwiazek o wzorze 9 zwiazek o wzorze 10 zwiazek o wzorze 11 zwiazek o wzorze 12 zwiazek o wzorze 13 Stezenie substancji czynnej w°/o a,i 0,01 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,D 0,01 0,001 0,1 0b01 0,001 0,1 0,01 0,001 Or,l 0,01 0,001 Smiertel¬ nosc w °/o po uplywie 3 dni 100 30 100 100 30 100 100 50 100 100 100 100 10O 95 100 100 9'0 100 100 30 10(1 80 30 100 95 ¦50 100 100 60 Otrzymanym preparatem substancji czynnej pod¬ lewa sie siewki kapusty (Brassica oleracea) silnie porazone mszyca brzoskwiniowo-ziemniaczana (My- zus persicae) w ten sposób, ze preparat wnika w glebe bez zwilzania lisci kapusty. Substancja czyn¬ na jest pobierana przez rosline z gleby i przedo¬ staje sie do porazonych lisci.Po podanym czasie ustala sie smiertelnosc w °/o. przy czym lOOP/o oznacza, ze wszystkie mszyce zo¬ staly zabite, a 0% oznacza, ze zadna mszyca nie zo¬ stala zabita.W tablicy 2 podaje sie substancje czynne, steze¬ nie substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Tablica 2 Owady — szkodniki roslin 10 15 20 25 30 35 40 45 Substancja czynna zwiazek o wzorze 4 (znany) zwiazek o wzorze 5 zwiazek o wzorze 6 zwiazek o wzorze 7 zwiazek o wzorze 8 Stezenie substancji czynnej w'% 0,1 0,01 0,1 0,01 o.i 0,01 0,001 o„i 0,01 0,001 0,1' 0,01 Smiertel¬ nosc w °/o po uplywie 1 dnia 98 40 100 100 1100 100 5Q 100 100 98 100 100 55 60 65 zwiazek o wzorze 9 • zwiazek o wzorze 10 zwiazek o wzorze 14 zwiazek o wzorze 13 0,001 0,0001 0,1 0,01 0,001 0,00Ol 0,1 0,01 0,001 0,0001 0,1 0,01 0,1 0,01 0,001 0,0001 100 50 100 100 99 80 100 i 100 75 30 100 98 100 100 100 98 Przyklad III. Testowanie Tetranychus (od¬ porny). Rozpuszczalnik: 3 czesci wagowe acetonu, emulgator: 1 czesc wagowa eteru alkiloarylopoligli- kolowego. W celu otrzymania odpowiedniego pre¬ paratu substancji czynnej miesza sie 1 czesc wa¬ gowa substancji czynnej z podana iloscia rozpusz¬ czalnika zawierajacego podana ilosc emulgatora, po czym koncentrat rozciencza sie woda do zadanego stezenia. Otrzymanym preparatem substancji czyn¬ nej opryskuje sie mglawicowo do orosienia rosliny fasoli (Phaseolus vulgaris) o wysokosci 10—30 cm.Rosliny te sa silnie porazone wszystkimi stadiami rozwojowymi przedziorka chmielowca (Tetranychus urticae).Po podanym czasie ustala sie skutecznosc prepa¬ ratu substancji czynnej liczac martwe zwierzeta.Tak otrzymana smiertelnosc podaje sie w %, przy czym 100% oznacza, ze wszystkie przedziorki zo¬ staly zabite, a 0)°/o oznacza, ze zaden przedziorek nie zostal zabity.W tablicy 3 podaje sie substancje czynne, steze¬ nie substancji czynnej, czas obserwacji i otrzymane wyniki.Tablica 3 Roztocza porazajace rosliny Testowanie Tetranychus (odporny) Substancja czynna zwiazek o wzorze 15 (znany) zwiazek o wzorze 16 (znany) zwiazek o wzorze 7 Stezenie substancji czynnej w % 0,1 0,1 0,1 Smiertel¬ nosc w */o po uplywie 2 dni 0 20 '99 Przyklad IV. Ustalenie stezenia graniczne¬ go — owady gleby. Testowany owad: Phorbia bras- sicae, larwy w glebie. Rozpuszczalnik: 3 czesci wa¬ gowe acetonu: emulgator: 1 czesc wagowa eteru alkiloarylopoliglikolowego.W celu otrzymania odpowiedniego preparatu sub¬ stancji czynnej miesza sie 1 czesc wagowa substan¬ cji czynnej z podana iloscia rozpuszczalnika, dodaje fc9 79504 10 podana ilosc emulgatora, po czym koncentrat roz¬ ciencza sie woda do zadanego stezenia. Preparat miesza sie dokladnie z gleba, przy czym stezenie substancji czynnej w preparacie nie odgrywa zad¬ nej roli, decyduje tylko dawka substancji czynnej na jednostke objetosciowa gleby, która podaje sie w ppm (mg/litr). Doniczki wypelnia sie gleba i po¬ zostawia sie w temperaturze pokojowej. Po uply¬ wie 24 godzin wprowadza sie do traktowanej gleby testowane zwierzeta i po uplywie 48 godzin ustala sie skutecznosc substancji czynnej liczac w % zywe i martwe szkodniki. Skutecznosc wynosi 100%, gdy wszystkie testowane szkodniki, zostaly zabite, o 0°/o, gdy zyje tyle testowanych osobników co w próbie kontrolnej.W tablicy 4 podaje sie substancje czynne, dawki oraz uzyskane wyniki.Tablica 4 Insektycydy gleby Phorbia brassicae — larwy w glebie Substancje czynne zwiazek o wzorze 4 (znany) zwiazek o wzorze 9 Smiertelnosc w % przy stezeniu substancji czynnej w ppm 20 0 100 10 100 5 90 2,5 20 Nastepujace przyklady wyjasniaja sposób wy¬ twarzania substancji czynnej srodków wedlug wy¬ nalazku. 10 15 20 25 30 35 Przyklad V. Utrzymuje sie w temperaturze wrzenia w ciagu 30 minut 44 g (0,25 mola) 2-hy- droksy-8(7)Hmetoksychinoksaliny i 40 g weglanu potasu w 300 ml acetonitrylu. W temperaturze 70PC wkrapla sie do mieszaniny reakcyjnej 47 g (0,25 mola) chloru 0,0-dwuetylotiofosforylu i miesza sie jeszcze w ciagu 4 godzin pod chlodnica zwrotna, po czym chlodzi sie, mieszanine rozpuszcza w 300 ml benzenu, wymywa sie skladniki rozpuszczal¬ ne woda, nastepnie In NaOH i ponownie woda, roztwór benzenowy osusza sie siarczanem sodu i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Krysta¬ lizujaca pozostalosc rozpuszcza sie w alkoholu i chlodzi. Po krótkim czasie wytracaja sie biale krysztaly, które oddziela sie i suszy na powietrzu.Otrzymuje sie 64 g (78°/o wydajnosci teoretycznej) estru 0,0-dwuetylo-0-6(7)-metoksychinoksalinylowe- go-(2) kwasu tionofosforowego o wzorze 5 o tem¬ peraturze topnienia 60—61°C.Przyklad VI. Utrzymuje sie w temperaturze wrzenia w ciagu 30 minut 52 g (0,3 mola) 2-hydro- ksy-6(7)-metoksy-chinoksaliny i 4& g weglanu sodu w 300 ml acetonitrylu. Mieszanine reakcyjna chlo¬ dzi sie do temperatury pokojowej i wkrapla do niej 48 g (0i,3 mola) chlorku 0,0-dwumetylojiofosfo- rylu, przy czym utrzymuje sie temperature 20°C.Miesza sie przez noc, ogrzewa sie jeszcze w ciagu 1 godziny do temperatury 35—40° i poddaje sie przeróbce koncowej wedlug przykladu I. Otrzy¬ muje sie 38 g (42% wydajnosci teoretycznej) estru 0,0-dwumetylo-0-6(7)-metoksychinoksalinylowego-(2) kwasu tionofosforowego o wzorze 12 o temperatu¬ rze topnienia 64°C.W analogiczny sposób otrzymuje sie zwiazki o wzorze 1 zestawione w tablicy 5.Tablica 5 Zwiazki o wzorze 1 x o o s s s s s s s s s o o ,» V i 1 OCsHs OC3H7i OC3H7i CH3 O, C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 C2H5 wzór 18 OC2H5 N(CH0)2 R' OC2H* OC3H7i OC3H7i OC2H5 OC3H7i OC2H5 OC3H7i OCH2CH(CHl3)2 OCH2CHi(C2H5)2 wzór 17 OC2H5 N(Cm3)2 N(CH8)2 Wydaj¬ nosc °/o 42 53 66 45 48 65 44 74 7a 84 75 40 35 Wlasciwosci fizyczne temperatura topnie¬ nia wspólczynnik za¬ lamania swiatla 40° j/ 68° 58° 60° 710° 62° <* 51° H^=5658 /oA n™ = 1,5505 n^ = 1,5465 69°C n^4 = 1,5582 ,93°C PL PL

Claims (1)

1. Zastrzezenie patentowe noksalilowe lub amidy estrów chinoksalilowych kwasów (tiono)-fosforowych (fosfonowych) o wzo- vv rze 1, w którym R' oznacza prosta lub rozgaleziona Srodek owadobójczy i roztoczobójczy, znamienny grupe alkoksylowa zawierajaca do 10 atomów we¬ tym, ze jako substancje czynna zawiera estry chi- 65 gla lub grupe dwualkiloaminowa zawierajaca do 111 79504 12 4 atomów wegla w rodnikach alkilowych, R" ozna¬ cza rodnik alkilowy lub grupe alkoksylowa o pro¬ stych lub rozgalezionych lancuchach zawierajacych do 6 atomów wegla, rodnik fenylowy lub grupe dwualkiloaminowa zawierajaca do 4 atomów wegla w rodnikach alkilowych, przy czym grupa metoksy- lowa znajduje sie w polozeniu 6 lub 7, a X oznacza atom tlenu lub siarki.KI. 451,9/36 79504 MKP AOln 9/36 ch3o- O srodek ii 82?* CH30 NH, NH„ + HO-CH ^CO^H, xx: + Cl-CHj-COjH ^\S^ o** SCHEMAT 2 "NT WZÓR 1 NO- N^/0-P(OC2H5)2 WZ<5R 4 3. x P-HaL WZtfR 2 N^.O-P(OC2Hs)2 WZC5R 5 WZÓR 3 N 0-P(OC2H5)2 WZÓR 6 CH3o oc2h5 WZÓR 7KI. 451, 9/36 79504 MKP AOln 9/36 OC3H-f WZÓR 8 CH,0-h N^.O-P(OCH3)2 S WZÓR 12 CH,0-|- Fl X /C,H5 WZÓR 9 OC2Hs V°"p\ f/C2H5 WZÓR 13 OC^-i WZÓR 10 CH30 WZÓR 14 0CHrCH-CH-CH3 WZÓR 11 CH2-CH, Nr WZÓR 15 !/C2H, OC2H5 WZÓR 16 OCH.CH-CH. I C4H, WZÓR 17 O WZÓR 18 ex ¦/ v ; ;„ l »"¦*' .ywego i OZGraf. Lz. 1757 (95+25 egz.) Cena 10 zl PL PL