NL9201678A - Werkwijze en inrichting voor het ontbenen van pootstukken van slachtdieren. - Google Patents

Description

Werkwijze en inrichting voor het ontbenen van pootstukken van slachtdieren

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het ontbenen van pootstukken van slachtdieren, zoals kalkoenen of runderen, schapen, varkens of ander pluimvee of groot vee.

Er zijn reeds vele voorstellen gedaan om pootstukken te ontbenen, waarbij gebruik wordt gemaakt van mechanische middelen, en waarbij het handwerk tot een minimum wordt beperkt. Het probleem dat hierbij optreedt is dat het vlees-stuk moeilijk is vast te houden en te positioneren tijdens de behandeling, bijvoorbeeld het van het bot losmaken van het vlees. Hierbij treedt een probleem op dat de losmaak-elementen niet goed het botoppervlak kunnen volgen.

De uitvinding beoogt bovengenoemd bezwaar te ondervangen door een nieuwe werkwijze te verschaffen, waarbij het vlees nagenoeg ongeschonden blijft.

De werkwijze volgens de uitvinding onderscheidt zich door - het vasthouden van het pootstuk bij een boteinde daarvan, - het in de ruimte richten van de houder en het daarin vastgehouden pootstuk voor het verkrijgen van een passende positie voor, - het uitoefenen van een kracht op het vleesstuk of deel daarvan voor het in langsrichting van het pootstuk verwijderen van het vlees of vleesdeel.

Doordat volgens de uitvinding het pootstuk slechts aan een einde behoeft te worden vastgehouden en deze in de ruimte alzijdig kan worden gericht, kan de optimale positie van het pootstuk ten opzichte van de bewerkingskrachten worden verkregen, waardoor het rendement van de bewerking wordt verhoogd zonder het vlees daarbij te beschadigen.

Het kan daarbij de voorkeur verdienen om de pezen of vliezen rond het bot vooraf door te snijden, waartoe de uitvinding voorstelt om een snijbewerking nabij het oppervlak van het uit te trekken bot uit te oefenen, vóór of tijdens het aanleggen van de trekkracht op het bot of bot-deel.

Teneinde de spanning op het vlees rond het bot of de botdelen te verminderen kan het de voorkeur verdienen om een insnijding in de zich op het pootstuk bevindende vel aan te brengen, welke snede zich tot op het zich onder het vel bevindende vlees uitstrekt.

Het vleesstuk kan tijdens de snij- en trekbewegingen onderworpen worden aan een verdraaiing respectievelijk slingerbeweging, hetgeen eenvoudig mogelijk is dankzij de alzijdige instelmogelijkheid van het vleesstuk.

De uitvinding heeft voorts betrekking op een inrichting voor het vasthouden van het vleesstuk, waarbij het vasthouden aan een einddeel van het vleesstuk plaatsvindt, welke inrichting is uitgevoerd met een drager, welke drager het einddeel van het pootstuk omvattend hulsdeel draagt, en waarbij in het huisdeel drukmiddelen zijn aangebracht voor het inklemmen van het einddeel van het vleesstuk.

Voorts heeft de uitvinding betrekking op een ringvormige inrichting voor het breken van de adhesie tussen het vlees en het bot, bijvoorbeeld ingeklemd in een inrichting zoals hiervoor beschreven, welke ringvormige inrichting zich onderscheidt door een ringvormige drager en ten minste drie ten opzichte van die drager om een tangentiële as zwenkbare afstroopsegmenten, waarbij elk segment aan de van de zwenkas afgekeerde zijde is uitgevoerd met een oplegrand. De opleg-rand van de segmenten steunt af op het oppervlak van het botstuk, zodat de afstroopelementen nauwkeurig het botopper-vlak kunnen volgen.

Bij voorkeur is elk segment uitgevoerd met een op de oplegrand aansluitende snijrand voor het doorsnijden van eventuele pezen en vliezen rond het bot.

De uitvinding wordt nader toegelicht in de hier- onderstaande figuurbeschrijving van een uitvoeringsvoorbeeld van de werkwijze. In de bijgaande tekening toont: fig. 1 een perspectivisch aanzicht, gedeeltelijk in langsdoorsnede, van een inklemmiddel voor het voetdeel van het te bewerken pootstuk van het slachtvee, fig. 2, 3, 4 en 5 telkens een stap van de werkwijze, waarmee botdelen in langszin uit het in de inklemming volgens fig. 1 opgehangen vleesstuk wordt verwijderd, fig. 6 een perspectivisch bovenaanzicht van een ringvormig afstrooporgaan, geschikt voor de werkwijze volgens de uitvinding, fig. 7 een axiale doorsnede van het ringvormig afstrooporgaan uit fig. 6.

Het pootstuk P waarvan in fig. 1 slechts het voetdeel V is getekend, wordt met de voet ingeklemd in het vasthoudorgaan 1, dat via een kogelscharnier 2 aan een loopwagen 3 is opgehangen.

Het als klem uitgevoerde vasthoudorgaan is hier een cilindrisch huis 4 met open onderzijde 5, waarbij in de ruimte van het huis nabij de bodem daarvan een tweede komvormig cilindrisch deel 6 is bevestigd. De buitenomtrek van het komvormige deel 6 is kleiner dan de binnenomtrek van het huisdeel 4, zodat daartussen een ruimte ontstaat voor het vastklemmen van een ringvormig in de ruimte van het huisdeel 4 aangebrachte balg 7. Het inwendige van de balg 7 staat via verbindingskanalen 8, welke zich tussen het komvormig deel 6 en het huisdeel 4 bevinden, in verbinding met een gemeenschappelijke toevoerruimte 9, welke is aangesloten op een druktoevoerlijn 10.

Het kogelscharnier 2 bestaat uit een bol 11, welke past in een kom 12 van passend materiaal, een en ander zodanig dat tussen de bol 11 en de kom 12 een voldoende wrijving aanwezig is voor het in een bepaalde stand houden van het klemorgaan 1 met betrekking tot de loopwagen 3.

De loopwagen 3 kan op elke passende wijze zijn uitgevoerd, en bestaat hier uit een vlakke plaat 13, welke aan de bovenzijde is voorzien van twee paren loopwielen 14. De loopwielen 14 worden ondersteund door twee parallelle U-vormige profielen 15, welke een looprail vormen, die alle gewenste geometrische vormen kan aannemen afhankelijk van de functie en plaats in het slachtbedrijf.

De verplaatsing van de loopwagen 3 ten opzichte van de looprail kan plaatsvinden door een transportketting 16, welke met een schalm bij 17 met een omhoogwijzende vinger 18 van de loopwagen 3 is verbonden.

Met de kleminrichting 1 volgens fig. 1 is het mogelijk om het pootstuk P eenzijdig in te klemmen en dankzij het kogelscharnier 2 het pootstuk in elke gewenste ruimtelijke stand te plaatsen nodig voor het kunnen uitoefenen van snij- en trekbewegingen op het botdeel in het pootstuk.

Een mogelijke wijze van bewerken is nader toegelicht aan de hand van de figuren 2, 3, 4 en 5.

In fig. 2 wordt het pootstuk zodanig gezwenkt, dat het schouderblad (bij voorpoten) of het bekkenbeen (bij achterpoten) door een kleminrichting 20 wordt vastgegrepen. Door het uitoefenen van een trekkracht middels deze kleminrichting 20 kan het schouderblad of het bekkenbeen worden verwij derd.

Tegelijkertijd wordt tijdens het lostrekken het uiteinde van het dijbot in schouder- of heupgewricht gelokaliseerd en in een houder 21 geplaatst. Rondom deze houder zijn snijelement 22 aangebracht, waarmee de aanhechtingen van de pezen van de dijspieren worden doorgesneden.

In fig. 2 is met de pijl T aangegeven de trekkracht welke op het schouderblad of bekkenbeen wordt uitgeoefend, terwijl met de pijl Z de zwenkbeweging van het pootstuk P rond het kogelscharnier 2 wordt gevisualiseerd.

Na deze voorbewerking wordt het pootstuk weer recht omlaag opgehangen en wordt het pootstuk nabij de pijl PI ingesneden rond het voetgewricht, zodanig dat de pezen, met name de achillespees, worden doorgesneden, echter de verbin-dingsbanden van de boteinden intact blijven. Daarmee wordt verzekerd dat het botstuk, dat uit twee of meer delen bestaat, als één geheel kan worden beschouwd, waardoor het totale pootstuk dankzij de eenzijdige inklemming in klemor-gaan 1 nog volledig kan worden bestuurd.

Het inbrengen van de snede bij het voetgewricht kan plaatsvinden door een dwars opgesteld mes 23, waarbij het voetstuk rond de verticale lijn door het kogelgewricht 3 kan worden gedraaid, zodat de snede door middel van het mes 23 over de volle 360° kan worden aangebracht. Het is ook mogelijk om het mes 23 rond het opgehangen pootstuk te doen draaien voor het verkrijgen van dezelfde incisie.

Vervolgens kan het pootstuk zodanig worden verdraaid en gezwenkt dat de meest gewenste zijde van het pootstuk verticaal komt te hangen voor het inbrengen van een verticaal gerichte insnijding parallel aan het botstuk, hetgeen in fig. 4 is weergegeven.

Met een snijorgaan 24 in de vorm van een vrijdraaiend schijfvormig mes 25 wordt in de richting van de pijl P2 een ondiepe snede S2 aangebracht, waardoor de spanning op het vel rond het pootstuk wordt weggenomen. De insnijding S2 mag niet dieper gaan dan de dikte van het vel met eventueel daaronder liggend bindweefsel.

Ook hier wordt het pootstuk P weer zodanig rond het kogelscharnier 2 in de ruimte geplaatst, dat het mesorgaan 24, 25 hetzij langs een vaste geleiding kan zijn opgesteld, waardoor de aandrijving daarvan aanzienlijk wordt vereenvoudigd, hetzij het mes het oppervlak van het pootstuk P kan volgen, waarbij het pootstuk P niettemin in de klemophanging 2 in de juiste positie kan worden gedraaid.

Ten slotte is in fig. 5 weergegeven dat met een ringvormig afstrooporgaan 30 dat rond het vrij liggende bot van het voetgewricht kan worden aangebracht de adhesie tussen spiervlees en bot kan worden verbroken door de ring 30 van de inklemming weg te schuiven. De langssnede S2 in het vel verzekert ervoor dat het vlees voldoende kan uitwijken, zodat dit spanningsloos blijft.

Bij het omlaagschuiven van het ringvormige afstrooporgaan 30 kan het produkt vrij blijven hangen of liggen, zodat er een anatomische scheiding plaatsvindt tussen het omliggende spierweefsel en het centrale botgedeelte, be- staande uit het scheenbeen en kuitbeen met de schenkel. Door tegelijkertijd de ophangconstructie een heen en weer gaande en draaiende beweging te geven volgens de pijl H respectievelijk D wordt het schuiven van de ringvormige wand 30 langs het botstuk aanzienlijk vergemakkelijkt.

Afhankelijk van de grootte van het botstuk kan de schuifbeweging van het ringvormige snijorgaan 30 worden doorgezet en beëindigd respectievelijk onderbroken voor het aanbrengen van nieuwe snedes volgens pijl PI in fig. 3 teneinde pezen bij bijvoorbeeld het kniegewricht door te snijden. Vervolgens kan het afschuiven door middel van het afstrooporgaan 30 worden voortgezet, net zolang tot het vlees geheel vrijkomt van het botstuk, waarbij volgens de uitvinding het vleesstuk geheel onbeschadigd is, wat in het geval bij varkens in de handel een "gepijpte ham" wordt genoemd, zij het met een lage snede in het zwoerd. De knieschijf kan op bekende wijze vóór of na deze behandelingsstap worden verwijderd.

In fig. 6 is een ringvormig afstrooporgaan getoond, dat in het bijzonder geschikt is bij de bewerking, zoals hierboven beschreven is aan de hand van fig. 5.

Het ringvormig afstrooporgaan wordt verkregen door een viertal, in een ringvormige houder 31 zwenkbare segmenten 32. Deze segmenten kunnen ten opzichte van de ringvormige houder 31 in de richting van de pijl P5 naar buiten zwenken en omgekeerd tot in de stand van fig. 6, waarbij de langsranden 33 tegen elkaar stoten.

Elk segment is voorzien van een oplegrand 34 en een bijzonder gevormde snij rand 35, welke de twee zijranden 33 van elk segment verbinden. De oplegrand 34 komt in aanraking met het oppervlak van het bot, als de segmenten 32 in de stand volgens fig. 6 staan. Wordt het bot dikker dan de ingesloten cirkel tussen de oplegranden 34 van de segmenten, dan zullen de segmenten kunnen wijken dank zij de zwenkbe-weging ten opzichte van de houder 31. Eventuele pezen en vleesaanhechting tussen het vlees en het bot worden doorgesneden door de snijrand 35.

Opgemerkt wordt dat elk segment bestaat uit een tweetal delen, namelijk een met de ring 31 verbonden deel dat een scherpe tophoek insluit, en een deel 32" dat een stompe kegel-hoek met de overige delen insluit. Tijdens de beweging langs het bot, staat dit tweede segmentdeel 32" stekend ten opzichte van het bot, waardoor een verwijdering van het vlees ten opzichte van het bot wordt vergemakkelijkt. Bovendien ontstaat er een stabiele toestand van de segmenten tijdens de afschuifbeweging langs het bot, omdat het vlees de segmenten zodanig naar elkaar toe drukt, dat deze in de stand van fig. 6 willen komen te liggen.

Fig. 7 toont een axiale langsdoorsnede van het afstrooporgaan uit fig. 6, waarbij is weergegeven dat de verbindingslijn 37, welke zich uitstrekt tussen de oplegrand 34 en het scharnier 36 van elk afstroopelement 32 een hoek a insluit met de verticaal V, welke ligt tussen 15° tot 60° en bij voorkeur een waarde 38°.

Het afstroopvlak 38 aan de onderzijde van elk segment, sluit een hoek β in, welke ligt tussen de 10° en 30°, bij voorkeur 15 °.

De uitvinding is niet beperkt tot de hierboven beschreven uitvoeringsvorm.

Claims (15)

1. Werkwijze voor het ontbenen van pootstukken van slachtdieren, zoals kalkoenen of runderen, schapen, varkens of ander pluimvee of groot vee, gekenmerkt door - het vasthouden van het pootstuk bij een boteinde daarvan, - het in de ruimte richten van de houder en het daarin vastgehouden pootstuk voor het verkrijgen van een passende positie voor, - het uitoefenen van een kracht op het vleesstuk of deel daarvan voor het in langsrichting van het pootstuk verwijderen van het vlees of vleesdeel.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, waarbij het bot meer delen bestaat, met het kenmerk, dat althans van het bot, dat het verst van de houder verwijderd ligt de pezen vliezen tussen dat botdeel en het vlees door een snijbewerking worden doorgesneden.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 en 2, met het kenmerk, dat het verst van de houder verwijderde botdeel door een trekkracht wordt verwijderd uit het vleesstuk.

4. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat een inkerving in de het vleesstuk omhullende huid en zonodig onderhuid wordt gemaakt.

5. Werkwijze volgens conclusie 1 t/m 4, met het kenmerk, dat het vleesstuk van het vastgehouden bot wordt losgemaakt door een snijbewerking rond het oppervlak van de botdelen.

6. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het vleesstuk tijdens een of meer der snij- en/of trekbewerkingen met de houder wordt gedraaid respectievelijk gezwenkt.

7. Inrichting voor het vasthouden van een vleesstuk voorzien van een of meer botdelen, waarbij de botdelen in hoofdzaak in eikaars verlengde liggen, waarbij het vasthouden aan een einddeel van het vleesstuk plaatsvindt, met het kenmerk, dat de inrichting is uitgevoerd met een drager, welke drager het einddeel van het pootstuk omvattende huls deel draagt, en waarbij in het huisdeel drukmiddelen zijn aangebracht voor het inklemmen van het einddeel van het vleesstuk.

8. Inrichting volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat als drukmiddel een oppompbare manchet is aangebracht.

9. Inrichting volgens conclusie 8, met het kenmerk, dat de oppompbare manchet op een gasdrukbron is aangesloten.

10. Ringvormige inrichting voor het breken van de adhesie tussen het vlees en het bot, bijvoorbeeld ingeklemd in een inrichting volgens conclusie 7, gekenmerkt door een ringvormige drager en ten minste drie ten opzichte van de drager om een tangentiële as zwenkbare afstroopsegmenten, waarbij elk segment aan de van de zwenkas afgekeerde zijde is uitgevoerd met een oplegrand.

11. Inrichting volgens conclusie 10, met het kenmerk, dat op de oplegrand een snijrand aansluit.

12. Inrichting volgens conclusie 11, met het kenmerk, dat de snijrand ten opzichte van de oplegrand is teruggezet.

13. Inrichting volgens een der conclusies 10-12, met het kenmerk, dat elk segment bestaat uit een kegelvormig eerste deel voor het vormen van een kegel met een kleine tophoek en een daarop aansluitende tweede kegelvormig deel voor het vormen van een kegel met een grotere tophoek.

14. Inrichting volgens een der conclusies 10-13, met het kenmerk, dat de verbindingslijn tussen de oplegrand en het scharnier van elk segment een hoek met de verticaal insluit van 15° tot 60°, bij voorkeur 38°.

15. Inrichting volgens een der voorgaande conclusies 10-14, met het kenmerk, dat de hoek van het afstroopvlak van elk segment met de horizontaal een hoek insluit van 10° tot 30° en bij voorkeur 15° is.