NL8700019A - Tixotrope waterige suspensies met verbeterde stabiliteit. - Google Patents

Description

VO 8529

Titel: Tixotrope waterige suspensies met verbeterde stabiliteit.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op tixotrope waterige suspensies met verbeterde fysische stabiliteit. Meer in het bijzonder heeft deze uitvinding betrekking op de toepassing van lange vetzuren als tixotroop middel voor het vormen van stabiele gelachtige vloeibare 5 suspensies die geschikt zijn ten gebruike als vloeibare wasaktieve samenstelling voor automatische vaatwasmachines.

De onderhavige uitvinding heeft in het bijzonder betrekking op wasaktieve samenstellingen voor automatische vaatwasmachines met tixotrope eigenschappen, een verbeterde chemische en fysische stabiliteit en 10 een verhoogde schijnbare viscositeit, die gemakkelijk in het wasmedium dispergeerbaar zijn en tot een effectieve reiniging van de vaat, glaswaren, porselein en dergelijke leiden.

In de handel verkrijgbare vaatwasmiddelen voor huishoudmachines die in poedervorm worden afgeleverd hebben verschillende nadelen, zoals 15 de niet-uniforme samenstelling; een noodzakelijke dure bereidingswijze? de neiging tot samenkoeken bij opslag bij hoge vochtigheid, hetgeen tot klontvorming leidt welke klonten moeilijk dispergeerbaar zijn; stofvor-* ming, een bron van bijzondere irritatie voor gebruikers die aan allergie lijden, alsmede de neiging tot klontvorming in het doseerbakje van de 20 vaatwasmachine. Vloeibare vormen van dergelijke samenstellingen kunnen echter in het algemeen niet in automatische vaatwasmachines worden gebruikt in verband met de hoge schuimnivo1s, de onaanvaardbare lage viscositeiten en de uitzonderlijk hoge alkaliteit.

Recente onderzoekings- en ontwikkelingsaktiviteiten hebben zich 25 gericht op de gel of "tixotrope" vorm van dergelijke samenstellingen, die onvoldoende visceus zijn om "verankerd" te blijven in het doseerbakje van de machine en bovendien een vlekkerige rest op vaat, glaswaren, porselein en dergelijke achterlaten. Tixotrope reinigingsmiddelen dienen in het ideale geval in rusttoestand sterk visceus, Bingham-plastisch van 30 aard te zijn en een betrekkelijk hoge vloeiwaarde te bezitten. Bij onderwerping aan afschuifspanningen bijvoorbeeld bij schudden in een houder ✓ of persen door een nauwe opening dienen zij echter snel te fluïdiseren terwijl zij bij het staken van de uitgeoefende afschuifspanning snel 8700015 i Λ - 2 - naar .de hoge viscositeit/Bingham plastische toestand moeten terugkeren.

De stabiliteit is eveneens van groot belang, dat wil zeggen er dient geen significant optreden van fasescheiding of uitlekking na lang staan te zijn.

5 ' Het is aldus problematisch te voorzien in een samenstelling in galvorm voor een automatische vaatwasmachine met de voornoemde eigenschappen, in het bijzonder wat betreft samenstellingen ten gebruike in huishoudelijke vaatwasmachines. Voor een effectief gebruik wordt in het algemeen aanbevolen dat het automatische vaatwasmiddel, hierna tevens 10 aangeduid als ADD, bevat (1) natriumtripolyfosfaat (NaTPP) voor het zacht maken of binden van de hardwater mineralen en voor het emulgeren en/of peptiseren van vuil; (2) natriumsilicaat om de alkaliteit te leveren die noodzakelijk is voor een effectief wasvermogen en bescherming te verlenen aan fijn porselein glazuur en patronen; (3) natrium-15 carbonaat, in het algemeen als fakultatief beschouwd, voor het verbeteren van de alkaliteit; (4) een chloorafgevend middel om het verwijderen van vuile plekken te bevorderen die tot watervlekken aanleiding geven en (5) ontschuimer/oppervlakteaktief middel voor het verlagen van het schuim, waardoor het rendement van de machine wordt vergroot en het 20 vereiste wasvermogen verkregen. Zie bijvoorbeeld SDA Detergents in Depth, "Formulations Aspects of Machine Dishwashing", Thomas Oberle (1974) .

Reinigingsmiddelen die de voornoemde samenstellingen benaderen zijn meestal vloeistoffen of poeders. Het combineren van dergelijke 25 ingrediënten tot een gelvorm die effectief is voor gebruik in huis-houdmachines is moeilijk gebleken. In dergelijke samenstelling wordt meestal hypochloriet bleekmiddel weggelaten aangezien dit met andere chemische aktieve komponenten kan reageren, in het bijzonder de opper-vlakteaktieve stof, waardoor het suspensie of tixotrope middel wordt 30 afgebroken en het effect daarvan verslechterd.

Aldus beschrijft het Amerikaanse octrooischrift 4. 115.308 tixotrope automatische vaatwaspasta's die een suspensiemiddel zoals CMC, synthetische kleisoorten en dergelijke; anorganische zouten met inbegrip van silicaten, fosfaten en polyfosfaten; een kleine hoeveel-35 heid van een oppervlakte aktieve stof en een schuimonderdrukker bevatten.

8700019 è.' i - 3 -

Er wordt geen bleekmiddel beschreven. Het Amerikaans octrooischrift. 4.147.650 lijkt hier enigszins op, en omvat een facultatief Cl-(hypo-chloriet)bleekmiddel maar geen organische oppervlakteaktieve stof of schuimonderdrukker. Bovendien wordt het produkt omschreven als een was-5 middelsuspensie zonder duidelijke tixotrope eigenschappen.

In het Amerikaanse octrooischrift 3.985.668 worden schurende reinigingsmiddelen met een gelachtige consistentie beschreven die (1) een suspensiemiddel, bij voorkeur de smectite- en attapulgiet-type « klei bevatten; (2) een schuurmiddel, bijvoorbeeld silicazand of perliet; 10 en (3) een vulstof bestaande uit polymeerpoeders met lage dichtheid, geëxpandeerd perliet en dergelijke, die drijf vermogen hebben en aldus een stabiliserend effect op de samenstelling uitoefenen naast het feit dat zij fungeren als een vulmiddel, waardoor water wordt vervangen dat anderszins bijdraagt tot een ongewenste bovenlaagvorming door uitzakken 15 en fasedestabilisering. De voornoemde zijn de essentiële komponenten. Komponenten naar keuze omvatten hypochloriet bleekmiddel, bleekmiddel-stabiele oppervlakteaktieve stoffen en buffers, bijvoorbeeld silicaten, carbonaten en monofosfaten. Men kan ook builders zoals NaTPP, als verdere facultatieve komponenten opnemen die een buildingswerking leveren of 20 _aanvullen die niet door de buffer wordt geleverd, waarbij de hoeveelheid van een dergelijke builder niet meer is dan 5% van de totale samenstelling, aldus het octrooischrift. Het in stand houden van de gewenste (meer dan) pH 10 nivo's wordt door de buffer/builderkomponenten bereikt. Gesteld wordt dat een hoge pH de ontleding van het chloorbleekmiddel 25 en de ongewenste interaktie tussen oppervlakteaktieve stof en bleekmiddel miniseert. Wanneer NaTPP aanwezig is is dit als vermeld beperkt tot 5%. Er wordt geen schuimbestrijder beschreven.

In de Britse octrooiaanvragen 2.116.199A en 2.140.450A, van aan-. vraagster, worden vloeibare ADD-samenstellingen beschreven met eigen-30 schappen die een gewenste tixotrope geltypestructuur katakteriseren en die elk van de verschillende ingrediënten omvatten noodzakelijk voor een effectief wasvermogen met een automatische vaatwasmachine. De normale gelachtige waterige automatische vaatwasmiddelsamenstelling met tixotrope eigenschappen omvat de volgende ingrediënten, op gewichts-35 basis: 8700019

ί V

- 4 - (a) 5-35% alkalimetaaltripolyfosfaat; (b) 2,5-20% natriumsilicaat; (c) 0-9% alkalimetaalcarbonaat; (d) 0,1-5% chloorbleekmiddel-stabiel, waterdispergeerbaar orga-5 nisch wasaktief materiaal; (e) 0-5% schuimonderdrukker stabiel ten opzichte van het chloor-bleekmiddel; (f) chloorbleekmiddel in een hoeveelheid waardoor 0,2-4% beschikbaar chloor wordt geleverd; 10 (g) tixotroop verdikkingsmiddel in een voldoende hoeveelheid om de samenstelling een tixotropie index van ongeveer 2,5-10 te geven; en (h) natriumhydroxide voor het zonodig instellen van de pH.

Aldus geformuleerde ADD-samenstellingen zijn laagschuimend; gemakkelijk oplosbaar in het wasmedium en zeer effectief bij de pH-15 waarden die het gunstigst zijn voor een verbeterde reinigingscapaciteit, d.w.z. pH 10,5 - 13,5. De samenstellingen hebben normaal een gelachtige consistentie, d.w.z. een sterk visceus, opaak geleiachtig materiaal met Bingham plastisch karakter en aldus met betrekkelijk hoge zwichtwaarden. Aldus is een duidelijke afschuifkracht noodzakelijk om vloei in te lei-20 den of'te vermeerderen, zoals men zou verkrijgen binnen het geroerde doseerbakje van een werkende automatische vaatwasmachine. Onder dergelijke omstandigheden wordt de samenstelling snel gefluldiseerd en gemakkelijk gedispergeerd. Wanneer de afschuifkracht wordt onderbroken keert de fluïde samenstelling snel terug naar een hoge viscositeit, 25 Bingham plastische toestand die dicht zijn eerdere consistentie benadert.

Het Amerikaans octrooischrift 4.551.487 beschrijft een laagschuimende wasmiddelpasta voor vaatwasmachines. Het geoctrooieerde tixotrope wasmiddel heeft een viscositeit van tenminste 30 Pa.s bij 20°C bepaald met een rotatieviscometer bij een assnelheid van 5 toeren per minuut.

30 De samenstelling is gebaseerd op een mengsel van fijnverdeeld gehydra-teerd natriummetasilicaat, een aktieve chloorverbinding en een verdikkingsmiddel dat een gelaagd silicaat van het hectoriet-type is. Een kleine hoeveelheid van niet-ionogene wasmiddelen en alkalimetaalcarbo-naten en/of hydroxiden is bruikbaar.

35 De vorming van organische kleisoorten door de interaktie van 8700019 ,* i - 5 - kleisoorten (zoals bentoniet en hectoriet) met organische verbindingen, zoals kwaternaire ammoniumzouten, is tevens beschreven (W.S. Mardis, JAOCS, Vob. 61, nr. 2, p. 382 (1984)).

Hoewel deze eerder beschreven vloeibare ADD-samenstellingen niet 5 of in mindere mate één of meer van de bovengenoemde gebreken bezitten is gevonden dat in de aktuele praktijk, nog verdere verbeteringen van de fysische stabiliteit nodig zijn om de houdbaarheid van het produkt te verlengen en daardoor de consument acceptatie te verbeteren.

In een eerder ingediende aanvrage serienr. 744.754 van 10 14 juli 1985 en een gedeeltelijke voortzetting daarvan wordt de fysische stabiliteit van op klei gebaseerde tixotrope vloeibare samenstellingen verbeterd door daaraan kleine hoeveelheden, bijvoorbeeld 0,02 tot 1 gewichtsprocent van een polyvalent metaalzout van een lang vetzuur, zoals aluminiumstearaat, toe te voegen. Hoewel de combinatie van klei-15 verdikkingsmiddel en vetzuurzoutstabilisator een bevredigende lange- termijn stabiliteit geeft, zoals afwezigheid van fasescheiding gedurende een periode tot 12 weken of langer, heeft de toevoeging van klei aan deze samenstellingen bepaalde nadelen.

Bij gebruik van kleiverdikkingsmiddelen is bijvoorbeeld de toe-20 voeging van de verschillende ingrediënten en de regeling van de procesomstandigheden gedurende het formuleren van de samenstelling kritisch om de gewenste tixotrope eigenschappen en de lage schuimeigenschappen te verkrijgen.

Bovendien zijn kleiverdikkingsmiddelen dure materialen die de 25 prijs van het eindprodukt voor de consument aanzienlijk verhogen. In sommige gevallen kunnen de kleiverdikkingsmiddelen in feite storend werken op het totale wasvermogen.

Het is aldus een doel van de uitvinding te voorzien in stabiele tixotrope waterige suspensies waarmee het gebruik van kleiverdikkings-30 middelen wordt voorkomen.

Het is een ander doel van de uitvinding te voorzien in vloeibare ADD-samenstellingen met tixotrope eigenschappen die een verbeterde fysische stabiliteit en verbeterde reologische eigenschappen hebben.

Het is nog een verder doel van de uitvinding te voorzien in 35 tixotrope vloeibare ADD-samenstellingen met verlaagde nivo's van 8700019 * - 6 - tixotroop verdikkingsmiddel zonder dat de algemeen hoge viscositeiten bij lage afschuifsnelheden en de lagere viscositeiten bij de hoge afschuif snelheden, die karakteristiek zijn voor de gewenste tixotrope eigenschappen, nadelig worden beïnvloed.

5 Meer in het algemeen is het een doel van deze uitvinding te voorzien in stabiele waterige tixotröpe niet op klei gebaeeerde samenstellingen, in het bijzonder vloeibare wasmiddelpasta1s of gels voor automatische vaatwasmachines door in de kleivrije waterige suspensie een ondergeschikte hoeveelheid van een vetzuur op te nemen dat effectief 10 het bezinken van de gesuspendeerde deeltjes tegengaat en fasescheiding voorkomt.

Deze en andere doeleinden van de uitvinding, die onderstaand uitvoerig worden beschreven, worden bereikt door in een waterige vloeibare wasmiddelsamenstelling een kleine maar effectieve hoeveelheid van 15 een niet-klei, niet-polymeer tixotroop middel op te nemen dat een lang vetzuur is. Meer in het bijzonder wordt volgens een voorkeurs- en specifieke uitvoeringsvorm van de uitvinding voorzien in een normale gelachtige wasmiddelsamenstelling voor automatische vaatwasmachines waarin ongeveer 0,03-0,5 gewichtsprocent betrokken op de samenstelling van een 20 lang vetzuur is opgenomen dat effectief het bezinken van de gesuspendeerde deeltjes, zoals een alkalimetaal builderzout enz., belet zonder dat enige klei-, polymeer- of andere verdikkingsmiddelen noodzakelijk zijn. Volgens dit bepaalde aspect voorziet de onderhavige uitvinding in een normaal gelachtige waterige wasmiddelsamenstelling met tixotrope 25 eigenschappen bestemd voor automatische vaatwasmachines, dat op gewichtsbasis omvat: (a) 5-35% alkalimetaaltripolyfosfaat; (b) 2,5-40% natriumsilicaat; (c) 0 - 9% alkalimetaalcarbonaat; 30 (d) 0,1 - 5% chloorbleekmiddelstabiel, waterdispergeerbaar organisch wasaktief materiaal; (e) 0-5% chloorbleekmiddel-stabiel schuimverlagend middel; (fj chloorbleekmiddel in een hoeveelheid die ongeveer 0,2 "- 4% / beschikbaar chloor levert; 35 (g) 0,03 - 0,5% van een lang vetzuur; . 8700019 - 7 - (h) 0-8% natriumhydroxide; en (i) met als rest water.

Tevens voorziet de uitvinding in samenhang met dit specifieke aspect in een werkwijze voor het reinigen van vaat in een automatische 5 vaatwasmachine met een waterig wasbad dat een effectieve hoeveelheid van de vloeibare automatische vaatwasmiddelsamenstelling (LADD) als boven beschreven bevat. Volgens dit aspect van de uitvinding kan de LADD-samenstelling gemakkelijk in het doseerbakje van de automatische vaat-* wasmachine worden geschonken en zal binnen enkele seconden snel verdik-10 ken tot zijn normale gelachtige of pasta-achtige toestand en aldus binnen het doseerbakje gehandhaafd blijven totdat opnieuw afschuifkrachten daarop worden uitgeoefend zoals door de waterstraal uit de vaatwasmachine.

De uitvinding zal nu meer in details aan de hand van specifieke uitvoeringsvormen daarvan en met behulp van de volgende tekening worden 15 beschreven, waarin de figuur een grafische voorstelling van de tixotropie-index van twee verschillende samenstellingen volgens de uitvinding is alsmede een klei-verdikt vloeibaar wasmiddel voor een automatische vaatwasmachine als beschreven in GB 2 140 450A.

De LADD-produkten als beschreven in de voornoemde GB 2 116 199A, 20 GB 2 140 450A en de Amerikaanse aanvrage nr. 744 754 alsmede de voortzetting daarvan vertonen verbeterde reologische eigenschappen als geëvalueerd door het onderzoeken van de produktviscositeit als functie van de afschuifspanning. De samenstellingen vertonen een hoge viscositeit bij een lage afschuifspanning en een lage viscositeit bij een hoge 25 afschuifspanning, waarbij de gegevens wijzen op een efficiënte fluldi- · satie en gelering die goed binnen de afschuifsnelheden vallen die binnen de standaard vaatwasmachine bestaan. In praktische termen betekent dit verbeterde schenk- en proceseigenschappen alsmede minder uitlekken in het machinedoseerbakje, vergeleken met de bekende vloeibare of gel 30 ADD-produkten, Voor toegepaste afschuifsnelheden overeenkomende met 3-30 toeren per minuut, komen viscositeiten (Brookfield) overeen in het trajekt van ongeveer 10.000 - 30.000 cps tot ongeveer 3.000 - 7,000 cps, gemeten bij kamertemperatuur door middel van een LVT Brookfield viscometer na 3 minuten met een nr. 4 as. Een afschuifsnelheid van 7,4 secon-35 den * komt overeen met een astoerental van ongeveer 3. Een benaderde 8700019 - 8 -

t V

tienvoudige verhoging van de afschuifsnelheid produceert een ongeveer 3 tot 9-voudige vermindering van de viscositeit. De samenstellingen van de jongere uitvinding van aanvraagster vertonen aldus drempelfluidi-saties bij lagere afschuifsnelheden en met significant grotere omvang uit-5 gedrukt in incrementele verhogingen in afschuifsnelheid versus incrementele verlaging, in viscositeit . Deze eigenschap van de LADD-produkten van de jongere uitvinding wordt samengevat in termen van een tixotropie-index (TI) die de verhouding van de schijnbare viscositeit bij 3 tpm en bij 30 tpm is. De eerdere samenstellingen hebben een TI van 2-10. De LADD-10 samenstellingen dienen een nagenoeg volledige en snelle terugkeer naar de eerdere rustende toestandconsistentie te vertonen wanneer de afschuif spanning wordt onderbroken.

Hoewel de bepaling van de tixotropie-index TI als een verhouding van schijnbare viscositeit bij 3 en 30 tpm een bevredigende maat voor de 15 produktbruikbaarheid levert heeft verder onderzoek en ervaring aangetoond dat een meer betrouwbare maat van de tixotropie-index en de produktbruikbaarheid als een vloeibaar ADD wordt geleverd door de tixotro-pie te bepalen als een maat van het oppervlak in de hysteresislus die ontstaat door het onder de hierna omschreven omstandigheden uitzetten 20 van de afschuifspanning S als een functie van de afschuifsnelheid, η, wanneer de afschuifsnelheid van 0 tot de maximale waarde wordt verhoogd en daarna teruggevoerd naar O.Des te groter het oppervlak in de hysteresislus is des te groter is de tixotropie-index. Uitgedrukt in schijnbare viscositeit is tevens vastgesteld dat zolang de viscositeit 25 bij kamertemperatuur (22 ± 1°C) gemeten in een Brookfield viscosimeter EEATD, onder toepassing van een nr. 4 as bij 20 toeren per minuut, kleiner is dan ongeveer 20.000 cps, de samenstelling gemakkelijk kan worden geschud en wel zodanig dat een tixotrope samenstelling gemakkelijk kan worden "gefluïdiseerd" of- "vloeibaar gemaakt" om het produkt 30 door een gebruikelijke knijptubefles of een ander geschikt afgiftetoe-stel te laten afgeven.

De onderhavige uitvinding is gebaseerd, op de verrassende ontdekking dat dezelfde of verbeterde reologische eigenschappen en fysische stabiliteit, d.w.z. weerstand tegen fasescheiding, bezinking, enz.

35 zoals in deze eerdere vloeibare waterige ADD-samenstellingen, bereikbaar 8700019 -9- *> * is tegen een significant lagere prijs en zonder enige bepaalde proces-voorwaarden door aan de samenstelling een kleine maar effectieve hoeveelheid van een lang vetzuur in plaats van het klei-tixotrope verdikkingsmiddel en waar toegepast ook het metaalzout van het .vetzuur toe te voe-5 gen. Tegelijkertijd kunnen verbeteringen in de vlekverwijdering en film-capaciteit worden bereikt (d.w.z. minder vlekken en een verminderde filmvorming).

Als voorbeeld van de verbetering van de reologische eigenschappen ten opzichte van een standaard op klei-gebaseerde tixotrope vloei-10 bare aDD wordt verwezen naar de bijgaande tekening die een grafiek van de afschuifspanning S als functie van de afschuifsnelheid η, voor een op klei-gebaseerde LADD (3 gewichtsprocent klei) (kromme 1) is en voor twee soortgelijke LADD-samenstellingen waarin de klei is vervangen door 0/06 gewichtsprocent stearinezuur (kromme 2) of door 0,08 gewichtspro-15 cent stearinezuur (kromme 3) . De afschuifspanning S wordt gemeten in een statische proef met een Haake RV-3 machine voorzien van een coaxiaal bakje. Het monster wordt in het buitenbakje geplaatst en het binnen-bakje wordt door de machine met steeds hogere afschuifsnelheden tot een maximum van 113 seconden * geroteerd waarna de afschuifsnelheid gelei-20 delijk tot 0 wordt verlaagd. De reactie wordt automatisch opgeschreven als de afschuifspanning. De experimenten werden uitgevoerd met een MV IX sensorsysteem (konstante waarden A=3,76, Pa, M=0,9 sec. *). Het oppervlak tussen de verkregen gebogen lijnen voor elk monster is een maat van de tixotropie, waarbij grotere oppervlakken een hogere tixotro-25 pie aangeven. Het zwichtpunt van elk monster kan tevens uit de krommen getoond in de figuur worden bepaald; het zwichtpunt is de maximale spanning in de kromme van afschuifspanning versus afschuifsnelheid. Tegelijkertijd is de fysische stabiliteit zodanig dat zelfs na 6 weken of langer in temperatuurtrajecten, die zich uitstrekken van nabij het 30 vriespunt tot 40°C of meer, de samenstellingen, die de vetzuurverdik-kingsmiddelen bevatten, geen zichtbare fasescheiding ondergaan.

Voorkeurs lange vetzuren zijn de hogere alifatische monocarbon-zuren met ongeveer 8 tot ongeveer 22 koolstofatomen, bij voorkeur ongeveer 10 tot 20 koolstofatomen en in het bijzonder ongeveer 12 tot 18 35 koolstofatomen, met inbegrip van het koolstofatoom van de carboxyl- 8700019

* V

- ίο - groep van het vetzuur. Men kan ook polycarbonzuren gebruiken. De alifa-tische groep kan verzadigd en onverzadigd of recht of vertakt zijn. De voorkeur hebben vertakte of verzadigde vetzuren. Men kan mengsels van vetzuren gebruiken, zoals die afgeleid van natuurlijke bronnen, zoals 5 talkvetzuur, cocosvetzuur, sojavetzuur enz. of van synthetische bronnen beschikbaar uit industriële fabricageprocessen. Aldus zijn voorbeelden van de vetzuren, die als verdikkers in plaats van klei of polymeerver-dikkers kunnen worden toegepast, bijvoorbeeld decaanzuur, laurinezuur, dodecaanzuur, palmitinezuur, myristinezuur, stearinezuur, oliezuur, 10 eicosaanzuur, talkvetzuur, cocosvetzuur, sojavetzuur en mengsels van deze zuren. Tevens kunnen de dimeren of trimeren van deze zuren worden gebruikt. De voorkeur hebben stearinezuur en gemengde vetzuren zoals cocosvetzuur.

Binnen de trajekten van de koolstoflengtes van de monocarbon-15 zuren als hierin aangegeven heeft de viscositeit van het produkt de neiging af te nemen naarmate het aantal koolstofatomen in het monocar-bonvetzuur afneemt. Er is geen systematische tendens voor de dimeren of trimeren of polybasische carbonzuren waargenomen.

De hoeveelheid van het vetzuur verdikkingsmiddel om de gewenste 20 waarde van de tixotropie en fysische stabiliteit te bereiken hangt af van factoren zoals de aard van‘het vetzuur, de wasaktieve verbinding, anorganische zouten, in het bijzonder TPP, andere LADD-ingrediënten, alsmede de verwachte opslag en transportomstandigheden.

In het algemeen leveren echter hoeveelheden van het tixotrope 25 vetzuurmiddel in het trajekt van ongeveer 0,03 tot 0,5%, bij voorkeur ongeveer 0,03 tot 0,2%, in het bijzonder van ongeveer 0,03 - 0,08%, de lange termijn stabiliteit en afwezigheid van fasescheiding bij staan en gedurende transport bij zowel lagere als verhoogde temperaturen, zoals dat nodig is voor een commercieel aanvaardbaar produkt.

30 In het algemeen is de LADD-effectiviteit echter evenredig met (a) beschikbare chloornivo1s; (b) alkaliteit; (c) oplosbaarheid in het wasmedium en (d) schuimonderdrukkings Het heeft hierbij de voorkeur dat de pH van de LADD-samenstelling tenminste ongeveer 9,5, bij voorkeur ongeveer 10,5 tot 13,5, in het bijzonder tenminste ongeveer 11,5 is.

35 Bij de betrekkelijk lage pH-waarden is het LADD-produkt te visceus, 8700019 . - 11 - i d.w.z. vaste stofachtig, en wordt aldus niet gemakkelijk bij de afschuif-krachtnivo's, die binnen het doseerbakje onder normale machine-bedrijfs-omstandigheden worden gecreëerd, gefluïdiseerd.

In wezen verliest de samenstelling veel zoniet al zijn tixotrope 5 karakter. Toevoeging van NaOH is dikwijls noodzakelijk om de pH tot binnen de bovenstaande trajekten te verhogen en de vloeibaarheidseigenschappen te verbeteren. Soms is tevens de aanwezigheid van carbonaat vereist, aangezien dit als een buffer fungeert die behulpzaam is bij het handhaven van de gewenste pH.

10 Overmaat carbonaat dient echter te worden vermeden aangezien dit de oorzaak kan zijn van de vorming van naaldachtige kristallen van carbonaat, waardoor de stabiliteit, tixotropie en/of detergentie van het LADD-produkt wordt verslechterd, terwijl tevens de uitschenkbaarheid van het produkt uit bijvoorbeeld knijptube flessen wordt verslechterd.

15 Loog (NaOH) dient verder voor het neutraliseren van het fosforzuur of fosfonzuuresterschuimverlagingsmiddel wanneer dit aanwezig is.

Typisch zijn ongeveer 0,5 tot 3 gewichtsprocent NaOH en ongeveer 2 tot 9 gewichtsprocent natriumcarbonaat in de LADD-samenstelling, hoewel opgemerkt wordt dat ook voldoende alkaliniteit door het NaTPP en 20 natriumsilicaat kan worden geleverd.

Het NaTPP kan in de LADD-samenstelling in een trajekt van ongeveer 8 tot 35 gewichtsprocent, bij voorkeur ongeveer 20 tot 30 gewichtsprocent worden toegepast en dient bij voorkeur vrij te zijn van zwaar metaal dat de tendens heeft het voorkeursnatriumhypocloriet of een 25 ander chloorbleekmiddel te ontleden of te inaktiveren. Het NaTPP kan watervrij of gehydrateerd zijn met inbegrip van het stabiele hexahydraat met een hydratatiegraad van 6 overeenkomend met ongeveer 18 gewichtsprocent water of meer.

In feite is met het oog op de stabiliteit van het hexahydraat 30 de aanwezigheid van enige hydraatwater sterk effectief, dat naar wordt

aangenomen fungeert ter vorming van entkristallen van het stabiele hexahydraat waardoor de hydratatie en de solubilisatie van de resterende NaTPP-deeltjes wordt bevorderd. Indien slechts het hexahydraat wordt toegepast kan het wasmiddelprodukt te vloeibaar zijn en weinig of geen 35 tixotroop karakter hebben. Omgekeerd indien slechts het watervrije NaTPP

8700019

a V

- 12 - wordt toegepast kan het produkt in sommige gevallen te dik zijn en derhalve ongeschikt zijn. Bijzondere voorkeurs LADD-samenstellingen worden bijvoorbeeld verkregen bij gebruik van een 0,5 : 1 tot 2 : 1 gewichtsverhouding van watervrij tot hexahydraat NaTPP, waarbij waarden van 5 ongeveer 1 : 1 bijzonder de voorkeur hebben.

Schuimonderdrukking is belangrijk om de effectiviteit van de vaatwasmachine te verhogen en destabiliserende effecten die in aanwezigheid van overmaat schuim binnen de wasmachine bij gebruik kunnen optreden minimaal te maken. Schuim kan voldoende worden verminderd door 10 een geschikte keuze van het type en/of de hoeveelheid wasaktief materiaal, de hoofdschuimproducerende komponent. De schuimgraad is tevens , enigszins, afhankelijk van de hardheid van het waswater in de machine waardoor een geschikte instelling van de hoeveelheden NaTPP, dat een waterverzachtend effect heeft, bevorderlijk kunnen zijn om de gewenste 15 graad van schuimonderdrukking te leveren. Het heeft echter in het algemeen de voorkeur een ten opzichte van het chloorbleekmiddel stabiele schuimonderdrukker of remmer op te nemen. Bijzonder effectief zijn de alkylfosfonzuuresters met de formule HO-P(aO) (-OR)-R,

20 die bijvoorbeeld verkrijgbaar is van BASF-Wyandotte (PCUK-PAE), en in het bijzonder de alkylzuurfosfaatesters met de formule HO-P(=0)(-OR)-OR

die bij voorkeur verkrijgbaar zijn van Hooker (SAP) en Knapsack (LPKn-158), in welk geval één of beide R-groepen in elk type ester 25 onafhankelijk een 20 alkylgroep kunnen voorstellen. Mengsels van de twee typen of elk ander ten opzichte van een chloorbleekmiddel stabiel type, of mengsel van mono- en di-esters van hetzelfde type zijn bruikbaar. Bijzonder de voorkeur heeft een mengsel van mono- en di-C^g_^galkylzuurfosfaatesters, zoals monostearyl/distearylzuurfos-30 faten 1,2/1 (Knapsack). Bij toepassing zijn hoeveelheden van 0,01 tot 5 gewichtsprocent, bij voorkeur 0,1 tot 5 gewichtsprocent, in het bijzonder ongeveer 0·, 1 tot 0,5 gewichtsprocent schuimonderdrukker in de samenstelling typerend, waarbij de gewichtsverhouding van de wasaktieve komponent (d) tot de schuimonderdrukker (e) in het algemeen varieert 35 van 10 : 1 tot 1 : 1 en bij voorkeur ongeveer 4 : 1 tot 1 ï 1 is. Andere 8700019 ·*- - 13 - bruikbare ontschuimers omvatten bijvoorbeeld de bekende siliconen.

Hoewel in de samenstelling van deze uitvinding elk chloorbleek-middel kan worden toegepast, zoals dichloorisocyanuraat, dichloordime-thylhydantoxne of gechloreerd TSP, heeft alkalimetaal-, bijvoorbeeld 5 kalium-, lithium-, magnesium- en in het bijzonder natriumhypochloriet de voorkeur. De samenstelling dient voldoende chloorbleekmiddel te bevatten om ongeveer 0,2 tot 4,0 gewichtsprocent beschikbaar chloor te leveren, zoals bijvoorbeeld bepaald door aanzuring van 100 delen van de samenstelling met overmaat zoutzuur. Een oplossing die ongeveer 10 0,2-4,0 gewichtsprocent natriumhypochloriet bevat of die ruwweg het zelfde percentage beschikbaar chloor levert. Ongeveer 0,8 - 1,6 gewichtsprocent beschikbaar chloor heeft bijzondere voorkeur. Bijvoorbeeld kam. natriumhypochloriet (NaOCl)oplossing met ongeveer 11 tot ongeveer 13% beschikbaar chloor in hoeveelheden van 3 tot 20%, bij voorkeur ongeveer 15 7 tot 12%, met voordeel worden toegepast.

Het natriumsilicaat dat alkaliteit en bescherming van harde oppervlakken, zoals fijn porseleinglazuur en patronen levert, wordt toegepast in een hoeveelheid die in het trajekt ligt van ongeveer 2,5 tot 40 gewichtsprocent, bij voorkeur ongeveer 10 tot 35 gewichtsprocent, 20 in de samenstelling.

'Bij de hierin gespecificeerde hogere nivo's, bijvoorbeeld bij nivo's hoger dan ongeveer 10 gewichtsprocent, levert het silica tevens een verhoogde antivlekwerking. Het natriumsilicaat wordt in het algemeen in de vorm van een waterige oplossing toegevoegd, bij voorkeur met een 25 Na20:Si02 verhouding van ongeveer 1 : 2,2 tot 1 : 2,8, bijvoorbeeld 1 : 2,4. De meeste andere komponenten van de samenstelling, zoals NaOH, natriumhypochloriet en schuimonderdrukker kunnen tevens in de vorm van een waterige dispersie of oplossing worden toegevoegd.

Het hierin bruikbare wasaktieve materiaal dient in aanwezigheid 30 van het chloorbleekmiddel, in het bijzonder het hypochlorietbleekmiddel stabiel te zijn waarbij die van de organische anionische, amineoxide, fosfineoxide, sulfoxide, of betaine waterdispergeerbare oppervlakte-aktieve typen de voorkeur hebben en de eerstvermelde anionische stoffen de meeste voorkeur hebben. Zij worden in hoeveelheden die in het trajekt 35 van ongeveer 0,1 tot 5%, bij voorkeur ongeveer 0,3 tot 2,0% liggen 8700019 ο ·ν ......

- 14 - toegepast. Bijzondere voorkeursoppervlakteaktieve middelen zijn hierin de rechte of vertakte alkalimetaal mono- en/of di(C )alkyldifenyl- 0—14 oxide mono- en/of disulfaten, in de handel verkrijgbaar als bijvoorbeeld DOWFAX (geregistreerd handelsmerk) 3B-2 en DOWFAX 2A-1.

5 . In het algemeen hebben de paraffinesulfonaten de tendens de tixotropie te verslechteren zo niet te vernietigen, aangezien gevonden is dat zij de viscositeit ongewenst verhogen waardoor ernstige afschuif-krachtproblemen ontstaan. Tevens dienen de oppervlakteaktieve middelen met de andere komponenten van de samenstelling verenigbaar te zijn.

10 Andere geschikte oppervlakteaktieve middelen omvatten de primaire alkyl-sulfaten, alkylsulfonaten, alkylarylsulfonaten en sec-alkylsulfaten. Voorbeelden omvatten natrium C.n ,-alkylsulfaten, zoals natriumdodecyl- 1U—lo fosfaat en natriumtalkalkoholsulfaat; natrium C^-C^g alkaansulfonaten, zoals natriumhexadecyl-l-sulfonaat en natrium C^^^gS-lkylbenzeensulfo-15 naten, zoals natriumdodecylbenzeensulfonaten. De overeenkomstige kalium-zouten zijn tevens bruikbaar.

Als andere geschikte oppervlakteaktieve of wasaktieve stoffen hebben de amineoxide oppervlakteaktieve stoffen typerend met de structuur van R^R^NO, waarin elke R een lager alkylgroep, zoals methyl en R* 20 een lange alkylgroep met 8-22 koolstofatomen, zoals een lauryl-, myristyl-, palmityl- of cetylgroep voorstelt. In plaats van een amineoxide kan een overeenkomstig oppervlakteaktief fosfineoxide R„R^P0 of 1 sulfoxide RR SO worden toegepast. Betaine oppervlakteaktieve middelen hebben typerend de structuur R^R^N R''C00 waarin elke R een lage 25 alkyleengroep met 1-5 koolstofatomen voorstelt. Specifieke voorbeelden van deze oppervlakteaktieve middelen zijn lauryl-dimethylamineoxide, myristyldimethylamineoxide, de overeenkomstige fosfineoxiden en sulfo-xiden· en de overeenkomstige betainen met inbegrip van dodecyldimethyl-ammoniumacetaat, tetradecyldiethylammoniumpentanoaat, hexadecyldimethyl-30 ammoniumhexanoaat en dergelijke. Voor biologische afbreekbaarheid dienen de alkylgroepen in deze oppervlakteaktieve middelen recht te zijn en dergelijke verbindingen hebben de voorkeur.

Oppervlakteaktieve middelen van het voornoemde type, die alle in de techniek bekend zijn, worden bijvoorbeeld beschreven in de Amerikaanse 35 octrooischriften 3.985.668 en 4.271.030.

8700013 ί.

- 15 -

De hoeveelheid water die in deze samenstellingen aanwezig is dient uiteraard noch zo hoog te zijn dat een ongewenste lage viscositeit en fluiditeit wordt veroorzaakt noch zo laag dat een ongewenste hoge viscositeit en lage vloeibaarheid wordt geproduceerd, waarbij in beide 5 gevallen tixotrope eigenschappen worden verminderd of vernietigd. Een dergelijke hoeveelheid wordt gemakkelijk op elk bepaald moment door routineproeven bepaald, en varieert in het algemeen van ongeveer 25 tot 75 gewichtsprocent, bij voorkeur ongeveer 55 tot 65 gewichtsprocent.

Het water dient tevens bij voorkeur te worden gedeïoniseeird of zachter 10 gemaakt.

Andere gebruikelijke ingrediënten kunnen in deze samenstellingen in kleine hoeveelheden worden opgenomen, in het algemeen minder dan ongeveer 3 gewichtsprocent, zoals parfum, hydrotope middelen zoals natriumbenzeen-, tolueen-, xyleen- en cumeensulfonaten, conserveermiddels len, vulstoffen en pigmenten en dergelijke, die alle stabiel ten opzichte van het chloorbleekmiddel en de hoge alkaliteit dienen te zijn (eigenschappen van alle komponenten). Bijzondere voorkeur voor het kleuren hebben de gechloreerde fthalocyaninen en polysulfiden van aluminosilicaat die respectievelijk aangename groene en blauwe tinten 20 leveren. Men kan TiC^ toepassen voor het witmaken of het neutraliseren van schaduwtint.

De vloeibare ADD-samenstellingen van deze uitvinding worden gemakkelijk op elke bekende wijze voor het wassen van de vaat, ander keukengerei en dergelijke in automatische vaatwasmachine voorzien van 25 een geschikt wasmiddelbakje, in een waterig wasbad dat een effectieve hoeveelheid van de samenstelling bevat, toegepast.

Hoewel de uitvinding in het bijzonder is beschreven in samenhang met zijn toepassing voor vloeibare wasmiddelen voor automatische vaat-wasmachines zal het duidelijk zijn dat de voordelen van de tixotropie 30 en de fysische stabiliteit die door de toevoeging van het vetzuur zijn verkregen tevens van toepassing zijn op de vervanging van klei of poly-mere verdikkingsmiddelen in andere op klei of polymere stoffen gebaseerde tixotrope suspensies, zoals de schuurpastasamenstellingen als beschreven in het voomoemde Amerikaanse octrooischrift 3.985.668, tandpasta en 35 dergelijke.

8700019 - 16 -

De uitvinding kan op verschillende wijzen worden uitgevoerd en een aantal specifieke uitvoeringsvormen zal nu worden beschreven ter illustratie van de uitvinding onder verwijzing naar de nu volgende voorbeelden. Alle hoeveelheden en delen als hierin vermeld zijn in gewicht 5 van de samenstelling tenzij anders aangeduid.

VOORBEELD I

Teneinde het effect van het vetzuurverdikkingsmiddel aan te tonen worden vloeibare ADD-samenstellingen bereid met verschillende hoeveelheden van het vetzuur tixotrope verdikkingsmiddel (proeven 1,2 10 en 3) , zoals blijkt uit tabel A. Ter vergelijking wordt een soortgelijke samenstelling (proef nr. 4) die overeenkomt met de samenstelling van voorbeeld 1 van GB 2.140.450A bereid volgens de in dat voorbeeld beschreven procedure.

TABEL A

Komponent Proef Proef Proef Proef nr. 1 nr. 2 nr. 3 nr. 4 15 Water 32,99 32,96 32,94 41,92

Stearinezuur 0,03 0,06 0,08

Klei (Gel White GP) - 3,00

Natriumsilicaat (47,5%'s oplossing van Na2Ö:SiQ2, ver- 20 houding 1:2,4) 25,00 25,00 25,00 13,73

Natriumtripolyfosfaat (nagenoeg watervrij, d.w.z. ongeveer 3% vocht) 12,00 12,00 12,00 12,00

Natriumtripolyfosfaathexa- 25 hydraat 12,00 12,00 12,00 12,00

Natriumcarbonaat (watervrij) 7,00 7,00 7,00 7,00

Natriumhypochloriet (13% beschikbaar chloor) 7,61 7,61 7,61 7,61

Oppervlakteaktieve stof (Dowfax s 30 3B-2, 45% Na-mono- en di-decyl- difenyloxidedisulfonaat- waterige oplossing) 0,80 0,80 0,80 0,80 87-0 0 0 1 9 -17-.

TABEL A (vervolg)

Komponent Proef Proef Proef Proef nr. 1 nr. 2 nr. 3 nr. 4

Antischuimmiddel (Knapsack) 5 LPKn 158, mengsel van mono-en di-stearyl (C^g-C^gjalkyl-esters van fosforzuur, mol- verhouding ongeveer 1:1,3 0,16 0,16 0,16 0,16

Loogoplossing (50% NaOH) 2,40 2,40 2,40 2,40 10 Kleur (Graphitol Groen) 0,01 0,01 0,01 0,01 100,00 100,00 100,00 10.0,00

Een monster ban elk van de samenstellingen van proeven nrs. 2 en 3 en de vergelijkbare op klei gebaseerde samenstelling (proef nr. 4) wordt onderworpen aan de af schuif spanningsme ting met de Haake RV-3-15 machine als boven beschreven ter bepaling van de tixotropie-index en het zwichtpunt. De resultaten worden in de bijgaande figuur aangegeven waarin kromme 1 is gebaseerd op het monster van proef nr. 4, kromme 2 is gebaseerd op het monster van proef 2, en kromme 3 is gebaseerd op het monster van proef nr. 3. De waarde van het zwichtpunt - de maximale 20 waarde van de afschuifspanning S - wordt in tabel B aangegeven.

Andere eigenschappen worden tevens in tabel B aangegeven, met inbegrip van de schijnbare viscositeit η, gemeten aan een 24 uur oud monster met een Brookfield HATD viscosimeter onder toepassing van een nr. 4 as bij 20 toeren per minuut (T = 22±1°C); dichtheid, capillaire 25 uitleksnelheid, stabiliteit en centrifugering. De capillaire uitleksnel-heid (CDR) is een maat van de stabiliteit waarbij hogere waarden een hogere stabiliteit aanduiden. De CDR-metingen worden met de volgende procedure uitgevoerd: nr. 1 Whatman filterpapier met daarop een getekende cirkel met een 30 diameter van 6,4 cm wordt op een vlakke glasplaat 10 cm x 10 cm gelegd. Een kunststofbuis, 6,4 cm lang, 3,4 cm diameter, wordt in opstaande stand, centraal op de cirkel geplaatst. De buis wordt gevuld met het monster van de vloeibare ADD-samenstelling (na gedurende 1 dag staan).

8700019 V *·£» - 18 -

De tijd die het oplosmiddel nodig heeft om uit de buis te sijpelen en de getekende cirkel te bereiken wordt gemeten. De tijd wordt gemeten aan drie kanten van de cirkel en gemiddeld. Snellere tijden betekenen dat de gel niet met succes het oplosmiddel (water) kan vasthouden dat 5 dan in het filterpapier lekt. Tijdsuren groter dan ongeveer 7 minuten (alle monsters) zijn aanvaardbaar. De stabiliteitsmeting wordt uitgevoerd door het monster in een glasfles te plaatsen, die bij kamertemperatuur te laten staan en het percentage scheiding na 4 weken waar te nemen. De centrifugeringsproef is tevens een maat van de stabiliteit.

10 De glascentrifugebuizen zijn gevuld met gelijke volumes van elk monster en worden verticaal gedraaid, d.w.z. in een vlak evenwijdig aan de grond, in een Sorwall centrifuge, gedurende 25 minuten bij 500 toeren per minuut. Het volume heldere vloeistof wordt daarna gemeten. De resultaten worden opgegeven als de verhouding van de hoogte van de 15 heldere vloeistof tot de totale hoogte van het monster vermenigdvuldigd met 100 d.w.z. hoogte heldere vloeistof/totale hoogte vloeistof x 100. Lagere cijfers geven een grotere stabiliteit aan.

TABEL B

Eigenschap Proef Proef Proef Proef nr. 1 nr. 2 nr. 3 nr» 4 20 Viscositeit, cps 11.460 10.660 11.260 5.100

Zwichtpunt, dynes/cm2 372 720 392

Dichtheid, g/ml, 1,35 1,36 1,34 1,37 CDR (minuten) - 8,5 10,0 7,0

Stabiliteit (4 weken R.T.), 25 % scheiding <1,0 0,0 0,0 5,0

Centrifugering <1,0 0,0 0,0 5,0

De gegevens in tabel B tonen duidelijk de superieure faseschei-dingsstabiliteit van de op stearinezuur gebaseerde samenstellingen aan vergeleken met de op klei gebaseerde samenstelling.

.30 Deze resultaten gekoppeld met de tixotropie eigenschappen als aangeduid door de grafische voorstelling in de figuur geven een verdere demonstratie van de superioriteit van de samenstelling van de uitvinding 870 0 0 1 9 * -19--

met betrekking tot lekkage in het doseerbakje van de vaatwasmachine. VOORBEELD II

Elk van de samenstellingen van proeven 1-4 van voorbeeld I wordt onderzocht ter vergelijking van het reinigingsvermogen (vorming van 5 vlekken en films op glaswaren) met een Kenmore vaatwasmachine onder een gebruik van leidingwater met een temperatuur van 55°C en een hardheid van 120 dpm. De proefprocedure wordt beschreven in ASTM D3566-79, met de uitzondering dat slechts vier reinigingskringlopen zijn gebruikt.

De film en vlekvorming worden volgens de volgende schalen beoordeeld: 10 Film beoordelingsschaal 1. Zeer goed, geen film zichtbaar 2. Lichte filmvorming, wordt zichtbaar 3. Waarneembare film, neemt toe 4. Voorgezette toeneming van een significante film 15 5. Filmvorming wordt overmatig 6. Filmvorming groot, overmatige ophoping 7. Voortgezette verhoging van overmatige film

Vlekbeoordelingsschaal A. Zeer goed - geen vlekken 20 B. Slechts zeer weinig vlekken te zien C. Duidelijke vlekken D. Significante bedekking van vlekken, bij benadering 50%.

De resultaten worden aangegeven in tabel C.

TABEL C

25 Nr. Proef Kwaliteitsbeoordeling

Vlekken Film 1 B 1,2 2 B,C 1,2 3 B,C 2,3 30 4 C 2,3

VOORBEELD III

Er werden soortgelijke resultaten als die als boven beschreven verkregen bij vervanging van het stearinezuur door isostearinezuur, 8700019

V

- 20 - myristinezuur, palmetinezuur, laurinezuur, Emphol dimeerzuur, Emphol trimeerzuur of Emphol 1052 polybasisch zuur.

Naast de superieure fysische stabiliteit, tixotropie en reini-gingscapaciteit, hebben de samenstellingen van deze uitvinding het 5 extra significante voordeel dat geen bepaalde wijze van volgorde van de respectieve ingrediënten nodig is. Alle ingrediënten kunnen in elke volgorde of gelijktijdig in een enkel vat, menger enz. worden toegevoegd en geroerd tot een uniform homogeen mengsel is verkregen. Het mengen kan bij kamertemperatuur of verhoogde temperatuur worden uitge-10 voerd. Het is niet noodzakelijk een van de ingrediënten vóór te mengen of verschillende afschuifmengomstandigheden toe te passen.

8700019

Claims (12)

1. Waterige gelachtige tixotrope vloeibare reinigingssamenstelling omvattende water, tenminste één komponent gekozen uit organische wasmiddelen , chloorbleekmiddelen, wasmiddelbuilders,sequastreermiddelen, schuimonderdrukkers, schuurdeeltjes en mengsels daarvan, en ongeveer 5 0,03 tot ongeveer 0,5 gewichtsprocent betrokken op de totale samenstel ling van een mono- of polycarbonzuur met 8-22 koolstofatomen of de dimeren of trimeren daarvan.

2. Waterige tixotrope samenstelling voor een automatische vaatwas-machine die bij benadering in gewicht omvat: 10 (a) 5 - 35% alkalimetaaltripolyfosfaat; (b) 2,5 - 40% natriumsilicaat; (c) 0-9% aikalimetaaicarbonaat; (d) 0,1 - 5% ten opzichte van het chloorbleekmiddel stabiel waterdis-pergeerbaar organisch wasaktief materiaal; 15 (e) 0-5% ten opzichte van het chloorbleekmiddel stabiele schuimonder- drukker; (f) Chloorbleekmiddel in een hoeveelheid waardoor ongeveer 0,2 - 4% beschikbaar chloor wordt geleverd; (g) 0,03 - 0,5% van een alifatisch vetzuur met 8 - 22 koolstofatomen, 20 dimeren daarvan of trimeren daarvan; (h) 0 - 8% natriumhydroxide; met als (i) rest water.

3. Samenstelling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het ali-fatische vetzuur (g) ongeveer 10-20 koolstofatomen bevat.

4. Samenstelling volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat het vet zuur ongeveer 12-18 koolstofatomen bevat.

5. Samenstelling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het vetzuur stearinezuur is.

6. Samenstelling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het vet-30 zuur (g) in een hoeveelheid van ongeveer 0,03 tot 0,2% aanwezig is. S

7. Samenstelling volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat het vetzuur (g) in een hoeveelheid van ongeveer 0,03 tot 0,08% aanwezig is. 8700019 - 22 -

8. Samenstelling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de chloorbleekmiddel (f) natriumhypochloriet is.

9. Samenstelling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat deze tenminste ongeveer 0,1 gewichtsprocent van de schuimonderdrukker (e) 5 bevat.

10» Samenstelling volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de schuimonderdrukker een alkylzuurfosfaatester of een alkylfosfonzuur-rester met 1 tot 2 c ^2g alkylgroepen is of een mengsel daarvan.

11. Samenstelling volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat deze een 10 pH van ongeveer 10,5 tot ongeveer 13,5 heeft.

12. Werkwijze voor het wassen van verontreinigde vaat in een automatische vaatwasmachine bestaande uit het in aanraking brengen van de vertontreinigde vaat in een automatische vaatwasmachine met een waterig wasbad waarin is gedispergeerd een effectieve hoeveelheid van de samen- 15 stelling volgens conclusie 2. 87 0 0 0 1 3