NL8501096A

NL8501096A - Televisiesysteem en daartoe geschikte informatiegever en -ontvanger.

Info

Publication number: NL8501096A
Application number: NL8501096A
Authority: NL
Original assignee: Philips Nv
Priority date: 1985-04-15
Filing date: 1985-04-15
Publication date: 1986-11-03
Also published as: GB2174266B; GB2174266A; US4704629A; GB8608924D0; FR2580450B1; AU5606286A; DE3610708A1; JPS61257088A; FR2580450A1

Description

X

Ί V

ΡΗΝ 11.345 1 N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Televisiesysteem en daartoe geschikte informatiegever en -ontvanger.

*

De uitvinding heeft betrekking cp een te levis ietransmissie-respektievelijk informatieopslagsysteem dat uitgevoerd is met ten minste een informatiegever, ten minste een informatieontvanger en een transmissie- respektievelijk infoimatieopslagkanaal tussen gever 5 en ontvanger, welke informatiegever voor het leveren van twee in wezen verschillende beeldsignalen is voorzien van een eerste signaalbron voor het gedurende een eerste deel van een lijntijd van de informatiegever leveren van een signaal met luminantie-informatie en van een tweede signaalbron voor het gedurende een tweede deel van de lijntijd 10 van de informatiegever leveren van een signaal met luminantie-informatie, waarbij de informatiegever verder is voorzien van een kodeerschakeling voor een tijdmultiplexkodering van de genoemde signalen met luminantie-informatie en van signalen met synchroniseer- en identifikatie-infor-matie, welke kodeerschakeling is voorzien van een uitgang voor afgifte 15 van een tijdmultiplexgekodeerd signaal voor overdracht over liet transmissiekanaal respektievelijk opslag in het informtieopslagkanaal, welke informatieontvanger is voorzien van een met het genoemde kanaal gekoppelde dekodeerschakeling die, passend bij de genoemde kodeerschakeling, geschikt is voor het afgeven van signalen met luminantie-20 informatie die grotendeels overeenkomt met de door de signaalbronnen in de informatiegever geleverde informatie. De uitvinding heeft ook betrekking op een daartoe geschikte informatiegever en -ontvanger.

Een dergelijk systeem is bekend uit de Britse octrooiaanvrage 2.140.242 (PHN 10.986) van Aanvraagster. Hierin (zie figuren 2d en 2e) 25 wordt een aantal varianten beschreven van een televisiesysteem waarbij de luminantie-informatie van twee verschillende beelden wordt overgedragen respektievelijk opgeslagen. Hierbij worden beide signalen met de beeldinformatie tijdsgekcmprimeerd met een tijdskcmpressiefaktor die voor beide gelijk is aan Voor elk van deze signalen wordt dus de 30 helft van de signaaltransmissie- respektievelijk opslagkapaciteit gebruikt gedurende een helft van een lijnperiode. De beeldinformatie per periode in het tijdmultiplexgekodeerde signaal is hierbij sequentieel samengesteld uit de tijdsgekcmprimeerde eerste en de tijdsgekcmprimeerde £ i? n <? λ é* ~ • 4 PHN 11.345 2 tweede luminantie-informatie. De betreffende beelden kunnen worden gebruikt ten behoeve van driedimensionale televisie, waarbij het ene beeld voor het linkeroog en het andere beeld voor het rechteroog worden bestemd. In dit geval worden door de informatieontvanger beide 5 beeldsignalen na tijdsdekcmpressie of wel -expansie afgegeven. De overgedragen respektievelijk opgeslagen beeldinformaties kunnen ook betrekking hebben op geheel verschillende beelden, waarbij deze informaties van hetzelfde transmissie- respektievelijk informatieopslag-kanaal gebruik maken. Vanwege de tijdskanpressie kunnen beide beeld-10 signalen door de informatieontvanger niet zonder meer samen worden afgegeven, dat wil zeggen door de ontvanger moet met behulp van een daartoe geschikte identifikatie-informatie tussen het ene of het andere beeldsignaal gekozen kunnen worden. Dit transmissie- respektievelijk opslagsysteem resulteert in een verlies aan scherpte, gezien de 15 bandbreedtébeperking die voortvloeit uit de kanpressie en de dekompres-sie.

De uitvinding berust op het inzicht dat de flexibiliteit van het bekende televisiesysteem nog beter benut kan worden zonder een te groot verlies aan beeldkwaliteit. Daartoe vertoont een televisiesysteem * 20 volgens de uitvinding het kenmerk dat de kodeerschakeling geschikt is voor het aan de uitgang afgeven van een tijdmultiplexgekodeerd signaal met ten minste twee deelsignalen waarin in het gedurende het eerste deel van een lijntijd van de informatiegever geleverde deelsignaal een eerste luminantie-informatie overeenkomt met de luminantie-informatie 25 van een deel van een lijntijd van de eerste signaalbron en in het gedurende het tweede deel van de lijntijd van de informatiegever geleverde deelsignaal een tweede luminantie-informatie overeenkomt met de luminantie-informatie van een deel van een lijntijd van de tweede signaalbron, welke signalen na al dan niet een tijdsduurverandering 30 worden geleverd, waarbij de tijdsverhouding voor signaalkanpressie respektievelijk -expansie van het signaal met de eerste luminantie-informatie verschilt van de. overeenkomstige verhouding van het signaal met de tweede luminantie-informatie, welke verhouding de verhouding aangeeft tussen de tijdsduren van een luminantie-informatie voor en 35 na tijdsduurverandering, en waarbij de dekodeerschakeling geschikt is voor het gedurende een lijntijd van de informatieontvanger achtereenvolgens afgeven van een signaal met luminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de eerste luminantie-informatie en van een signaal met 8501096 ' . ΐ.

k A

PHN 11.345 3 luminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de tweede luminantie-informatie.

Door de maatregel volgens de uitvinding worden beide deelbeelden met verschillende tijdsverhoudingen voor signaalkampressie 5 respektievelijk -expansie overgedragen respektievelijk opgeslagen.

Bij weergave is derhalve de horizontale resolutie van het ene deelbeeld hoger dan de horizontale resolutie van het andere deelbeeld. Hoe meer transmissie- respektievelijk opslagtijd een deelbeeld ter beschikking krijgt, hoe hoger de horizontale resolutie van dit deelbeeld is en 10 hoe lager de horizontale resolutie van het andere deelbeeld dan is.

Het is dus duidelijk dat een betere kwaliteit voor het eerstgenoemde deelbeeld ten koste gaat van de kwaliteit van het tweede deelbeeld.

Aan de zijde van de informatiegever moet derhalve een keuze worden gemaakt tussen beide deelbeelden. Voor het deelbeeld dat als het 15 belangrijkste wordt beschouwd, kan een hoge resolutie worden gegeven, doordat weinig signaalkampressie plaatsvindt, terwijl voor het andere deelbeeld met een lagere resolutie wordt volstaan doordat meer signaalkampressie wordt toegepast. Hierbij is de boven gedefinieerde tijdsverhouding het omgekeerde van de bovenvermelde tijdskanpressiefaktor.

20 Is deze verhouding gelijk aan 1:1, dan vindt geen s ignaalkanpressie en geen signaalexpansie plaats, terwijl een verhouding groter dan 1 : 1 een s ignaalkanpressie en een verhouding kleiner dan 1 : 1 een signaaldekanpressie of -expansie inhoudt.

Het televisiesysteem volgens de uitvinding is ook geschikt 25 voor het overdragen respektievelijk opslaan van gekleurde beelden.

Een televisiesysteem, waarbij het signaal van de eerste signaalbron en het signaal van de tweede signaalbron tevens chrorninantie-informaties bevatten, waarbij de kodeerschakeling tevens geschikt is voor een tijdmultiplexkodering van de genoemde signalen met chroninantie-3Q informatie en waarbij de dékcdeerschakeling tevens geschikt is voor het afgeven van signalen met chrcminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de door de signaalbronnen in de informatiegever geleverde informatie, vertoont daartoe het kenmerk dat in het aan de uitgang van de kodeerschakeling afgegeven tijdmultiplexgekcdeerde 35 signaal gedurende het genoemde eerste deel van een lijntijd van de informatiegever een eerste chrcmiiiantie-informatie overeenkomt met de chrcminantie-informatie van het genoemde deel van een lijntijd van de eerste signaalbron en gedurende het genoemde deel van een lijntijd van 85 0 1 0 8 o i ί PHN 11.345 4 de informatiegever een tweede chrcminantie-informatie overeenkomt met de chrcminantie-informatie van het genoemde deel van een lijntijd van de tweede signaalbron, waarbij de tijdsverhouding voor signaal-kcmpressie van het signaal met de eerste chrcminantie-informatie 5 verschilt van de overeenkomstige verhouding van het signaal met de tweede chrcminantie-informatie en waarbij de dekodeerschakeling geschikt is voor het gedurende een lijntijd van de informatieontvanger achtereenvolgens af geven van een signaal met chrcminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de eerste chrcminantie-informatie en 10 van een signaal met chrcminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de tweede chrcminantie-informatie.

Met voordeel vertoont een dergelijk televisiesysteem het kenmerk dat de tijdsverhouding voor signaalkanpressie respektievelijk -expansie van het signaal met de eerste luminantie-informatie groter 15 is dan de overeenkomstige verhouding van het signaal met de tweede luminantie-informatie en dat de tijdsverhouding voor signaalkanpressie van het signaal met de eerste chrcminantie-informatie, dat bij het signaal met de eerste luminantie-informatie behoort, groter is dan de overeenkomstige verhouding van het signaal met de tweede chrcminantie-20 informatie, dat bij het signaal met de tweede luminantie-informatie behoort.

Ook in de vertikale richting kan een verschil worden gemaakt tussen de resoluties van beide deelbeelden. Een televisiesysteem, waarbij elke chrcminantie-informatie twee informatiekcmponenten bevat, 25 vertoont het kenmerk dat de eerste chrcminantie-informatie aanwezig is gedurende een aantal lijntijden per raster dat kleiner is dan het aantal lijntijden waarin de eerste luminantie-informatie aanwezig is en dat althans een informatiekcmponent van de tweede chrcminantie-informatie aanwezig is gedurende het aantal lijntijden per raster 30 waarin de tweede luminantie-informatie aanwezig is.

Een informatiegever geschikt voor toepassing in een televisiesysteem volgens de uitvinding, waarbij de kodeerschakeling een multi-plexschakeling bevat voor het ontvangen van de luminantie-informaties van de signaalbronnen en voor het opwekken van het tijdmultiplexge-35 kodeerde signaal, welke multiplexschakeling is uitgevoerd met een door een cmschakelsignaal bestuurbare cmschakeltrap voor het kiezen tussen beide signaalbronnen en met een schakeling voor tijdsduurverandering voor het verwerken van de luminantie-informatie, vertoont het kenmerk 8501096 * .♦ PHN 11.345 5 dat de schakeling voor tijdsduurverandering bestuurbaar is door het oraschakelsignaal voor het tussen het eerste en het tweede deel van een lijntijd anschakelen van de tijdsverhouding voor signaalkcmpressie respektievelijk -expansie.

5 Een informatieontvanger geschikt voor toepassing in een televisiesysteem volgens de uitvinding/ in samenwerking net een dergelijke informatiegever, waarbij de dekodeerschakeling een schakeling voor tijdsduurverandering bevat voor het verwerken van de ontvangen luminantie-informatie, vertoont het kenmerk dat de schakeling voor 10 tijdsduurverandering bestuurbaar is door een tweede anschakelsignaal voor het anschakelen van de tijdsverhouding voor signaalkanpressie respektievelijk -expansie tussen een eerste deel van een lijntijd van de informatieontvanger waarin het signaal met luminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de eerste luminantie-informatie en een 15 tweede deel waarin het signaal met luminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de tweede luminantie-informatie wordt afgegeven.

De uitvinding zal aan de hand van de bijgaande figuren bij wijze van voorbeeld nader worden toegelicht, waarin figuur 1 schematisch de qpbouw toont van een televisiesignaal 20 in het televisiesysteem volgens de uitvinding, figuur 2 in een blokschema een uitvoering geeft van een informatiegever geschikt voor het afgeven van een signaal volgens figuur 1, figuur 3 in een blokschema een uitvoering geeft van een 25 informatieontvanger geschikt voor het ontvangen van een signaal volgens figuur 1, en figuur 4 een wijziging toont van let televisiesignaal volgens figuur 1.

In figuur la is schematisch de signaalopbouw van een tele-30 visies ignaal getekend. Van boven naar beneden is een rasterpericde Ty aangeduid en van links naar rechts is een lijnperiode uitgezet.

Voor de Europese televisiestandaard, bijvoorbeeld, geldt een raster-periode van 20 ms, terwijl de lijnperiode een duur heeft van 64 ^us.

Voor de eenvoud zijn in de figuren de lijn- en de rasteronderdrukkings-35 tijden niet getekend, dat wil zeggen de tijden aan het begin van elke lijn respektievelijk raster waarin geen beeldinformatie wordt overgedragen. Met respektievelijk Y£ is in figuur la een signaalgebied met luminantie-informatie aangeduid, terwijl chraninantie-informatie

850 1 0 9 S

PHN 11.345‘ 6 • * net de informatiekomponenten U^, U2, en is aangeduid. Hierbij zijn en respektievelijk U2 en in de PAL-televisiestandaard gestandaardiseerde chrominantie-informatiekomponenten. Voor de NTSC-televisiestandaard, waarbij een duur heeft van 16/7 ms, terwijl 5 TH een duur heeft van 63,5 ^us, zijn en respektievelijk U2 en V2 de in deze standaard gestandaardiseerde chrcminantie-informatie-komponenten I en 0.

In het signaal van figuur la zijn Y^, en beeldinformaties die bij een eerste deelbeeld behoren, terwijl U2 en V2 10 beeldinformaties zijn die bij een tweede deelbeeld behoren. Hierbij worden deze beeldinformaties op verschillende wijze gekodeerd voor transmissie en wel zo dat aan elk deelbeeld een verschillende transmiss ietijd wordt toegekend. Figuur lb toont het eerste en figuur lc toont het tweede deelbeeld. Als voorbeeld kan dienen een beeld van 15 een leraar met een schoolbord. De opname wordt verricht met behulp van twee kamera's waarvan de ene de leraar opneemt en de andere op het schoolbord gericht is. Uit beide kamerasignalen wordt dat deel genomen dat voor transmissie bestemd is. Uit figuur lb blijkt dat van het signaal van de eerste kamera een deel, bijvoorbeeld de eerste 20 helft, wordt genomen, terwijl de rest wordt onderdrukt, en uit figuur lc blijkt dat van het signaal van de tweede kamera een deel, bijvoorbeeld de tweede helft, wordt genomen, terwijl de rest wordt onderdrukt. Het weer te geven beeld bestaat uit de twee verkregen delen, waarbij het transmissiesysteem zodanig is dat meer transmissiekapaciteit 25 beschikbaar wordt gesteld voor de beeldinformaties Y2, U2 en V2 die betrekking hebben op het schoolbord dan voor de beeldinformaties Y^, U^ en die betrekking hebben op de leraar.

Uit figuur la blijkt dat gedurende een aantal lijnen chrcminantie-informatie wordt overgedragen. Deze lijnen vormen een 30 horizontale strook die verdeeld is in een aantal delen. Hierbij wordt de chrcminantie-informatiekcmponent U^ van de 63-ste lijn van de rasterperiode van het eerste deelbeeld gekcmprimeerd tot een zestiende deel van de aktieve duur van de eerste lijn van de horizontale strook, dat is ongeveer 3,3 ^us. Hierbij is de duur van de lijnonderdrukkings-35 tijd ongeveer 12 ^us verondersteld. Gedurende het volgende zestiende deel wordt de informatiekarponent van de 64-ste lijn van de rasterperiode van het eerste deelbeeld tijdsgekcmprirreerd overgedragen. Het volgende zestiende deel van de eerste lijn van"de horizontale strook 8501096 PHN 11.345 7 bevat de karponent van lijn 65 van de genoemde rasterperiode, waarna de karponent van lijn 66 tot het daarop volgende zestiende deel wordt gekotprimeerd. Wordt de helft van het signaal van de eerste kamera overgedragen, dat wil zeggen wordt de helft van de aktieve duur 5 van de lijntijden van het beeld van figuur lb gebruikt, dat is ongeveer 26 ^us, en wordt de tijdsverhouding voor signaalkanpressie gedefinieerd als de verhouding tussen de tijdsduren van de informatie vó5r en na tijdsverandering, dan blijkt uit het voorgaande dat voor zcwel karponent als voor karponent de tijdsverhouding 8 : 1 is.

10 Gedurende de rest van de eerste lijn van de horizontale strook wordt geen beeldinformatie overgedragen. Op soortgelijke wijze bevat de tweede lijn van de horizontale strook achtereenvolgens de karponent van lijn 67, de karponent van de lijn 68, de karponent van lijn 69 en de karponent van lijn 70 van de rasterperiode van het 15 eerste deelbeeld, waarna geen beeldinformatie wordt overgedragen. De volgende lijnen van de horizontale strook bevatten soortgelijke informaties.

Cp soortgelijke wijze bevat de twintigste lijn van de horizontale strook afwisselend karponenten en van het eerste 20 deelbeeld. Vervolgens wordt gedurende het volgende vierde deel van de genoemde lijn, dat is ongeveer 13 yus, de chraninantie-inforiratie-karponent van de 63-ste lijn van de rasterperiode van het tweede deelbeeld tijdsgekarprimeerd overgedragen. Wordt de helft van de aktieve duur van de lijntijden van het beeld van figuur lc gebruikt, 25 dan blijkt hieruit dat voor deze karponent de tijdsverhouding voor signaalkarpressie 2 : 1 is. Hetzelfde geldt voor het daarop volgende vierde deel van de beschouwde lijn van de horizontale strook dat de karponent bevat van lijn 65 van de rasterperiode van het tweede deelbeeld, alsmede voor het laatste vierde deel dat de karponent 30 bevat van lijn 67 van de genoemde rasterperiode. De volgende lijnen van de horizontale strook bevattende soortgelijke informaties als de twintigste lijn. De 62-ste lijn van de horizontale strook, ten slotte, bevat achtereenvolgens de karponent van lijn 307, de karponent van lijn 308, de karponent van lijn 309 en de karponent van lijn 35 310 van de rasterperiode van het eerste deelbeeld, en de karponent van lijn 309 van de rasterperiode van het tweede deelbeeld, waarna, dat wil zeggen in de tweede helft van de beschouwde 62-ste lijn, geen beeldinformatie wordt overgedragen.

ó i 1/ é ΰ PHN 11.345 8

Gedurende een aantal van 248 lijnen die na de horizontale strook worden overgedragen, worden achtereenvolgens de luminantie-informatie van de betreffende lijn van het eerste deelbeeld, de chrcminantie-informatiekcmponent V2 en de luminantie-infonratie 5 van de betreffende lijn van het tweede deelbeeld overgedragen. Hierbij wordt informatie Y^ tijdsgekcmprimeerd tot het eerste vierde deel van de aktieve lijntijd, waarna informatie V2 gekcmprimeerd wordt tot het volgende vierde deel. Gedurende de tweede helft van de aktieve lijntijd wordt informatie Y2 overgedragen. Cmdat de drie genoemde 10 informaties in figuur lb respektievelijk lc aanwezig zijn gedurende de helft van de tijd houden deze bewerkingen in dat informaties Y1 en V2 tijdsgekcmprimeerd worden met een tijdsverhouding voor signaalkcmpressie van 2:1, terwijl informatie Y2 niet gekcmprimeerd wordt, hetgeen overeenkomt met een tijdsverhouding voor signaalkcmpressie van 1:1.

15 Uit het voorgaande blijkt dat het televisiesignaal van figuur la de beeldinformatie van beide deelbeelden bevat: de luminantie-informatie Y^ en de chrcminantie-informatiekcnponenten en van het eerste deelbeeld worden tijdsgekcmprimeerd en van het tweede deelbeeld worden de chrcminantie-informatiekcmponenten U2 en V2 wel en de 20 luminantie-informatie Y2 niet tijdsgekcmprimeerd. Bovendien worden de kcmponenten en V'1 van het eerste deelbeeld en de kcmponent U2 van het tweede deelbeeld slechts cm de lijn overgedragen, terwijl de luminantie-informaties Y^ en Y2 van beide deelbeelden en de kcmponent V2 van het tweede deelbeeld elke lijn worden overgedragen.

25 In figuur 2 is in een blokschema van een televisie-informatie gever voor het leveren van het signaal van figuur la met 1 de eerste kamera en met 2 de tweede kamera aangeduid. Elke kamera levert kleuren-informaties R, G en B aan een matrixschakeling 3 respektievelijk 4 waarvan de uitgangssignalen de luminantie-informatie Y^ respektievelijk 30 Y2 en de chrcminantie-informatiekcmponenten en respektievelijk U2 en V2 zijn. Hierbij hebben de relevante informaties betrekking op het gehele beeld volgens figuur lb respektievelijk lc, dat wil zeggen zonder onderdrukking van een gedeelte hiervan. De informaties Y^, U^, V1, Y2, U2 en V2 worden als ingangssignalen toegevoerd aan een kodeer-35 schakeling 5 waarvan een uitgang 6 als uitgang van de informatiegever is verbonden met een transmissiekanaal 7, bijvoorbeeld een satellietverbinding, een zendkanaal op aarde of een kabelverbinding. Kanaal 7 kan een informatieops lagkanaal zijn met informatieopslag- en -weergeef- 85 0 1 0 9 δ PHN 11.345 9 apparatuur. Voor de uitvinding is de specifieke uitvoering van kanaal 7 ‘ irrelevant.

Kodeerschake 1ing 5 bevat zes laagdoorlaatfliters 8, 9, 10, 11, 12 en 13 waaraan de respektieve informaties Y^, U , v^, Y^, en 5 V2 worden toegevoerd. Hierbij kunnen de grensfrekwenties van filters 9, 10, 12 en 13 lager zijn dan de grensfrekwenties van filters 8 en 11.

De in bandbreedte beperkte uitgangssignalen van de filters worden toegevoerd aan respektieve analoog-digitaal-omzetters 14, 15, 16, 17, 18 en 19 waaraan ook klokimpulsen worden toegevoerd en wel met een klokimpuls-10 frekwentie fc aan onzetters 14 en 17 voor het onzetten van de informaties Y, en Y„, met een klokinroulsfrekwentie -r fc aan onzetters 15 en 16

±4 O

voor het onzetten van de kcmponenten U-, en V. en met een klokimpuls-1 -ï. 1 frekwentie fc aan onzetters 18 en 19 voor het onzetten van de kcmponenten U2 en V2. Hierbij is fc gelijk aan bijvoorbeeld 20,25 MHz. (¾) 15 deze onzetters volgt een multiplexschakeling in de vorm van een onschakel-trap 20 die een onschakelsignaal SI toegevoerd krijgt. Onder besturing van signaal SI wordt, hetzij de digitale infomatie Y^ van anzetter 14, hetzij de digitale informatie Y2 van anzetter 17 aan een kctnpressie-schakeling 21 toegevoerd. In het eerste geval wordt de digitale 2Q informatie van anzetter 15 aan een konpressieschakeling 22 toegevoerd, terwijl de digitale informatie van anzetter 16 toegevoerd wordt aan een kcmpress ieschakel ing 23. In het tweede geval waarin de digitale informatie Y2 toegevoerd wordt aan schakeling 21, wordt onder besturing van signaal SI de digitale informatie van anzetter 18 25 toegevoerd aan schakeling 22, terwijl de digitale informatie V^ van anzetter 19 toegevoerd wordt aan schakeling 23. Door middel van signaal SI, die de lijnfrekwentie heeft met een flank in het midden van de aktieve duur van een lijntijd, wordt dus een keuze gemaakt tussen de van kamera's 1 en 2 afkomstige informaties. Gedurende de 3Q eerste helft van de genoemde aktieve duur worden de informaties Y^, en en gedurende de tweede helft worden de informaties Y2/ en V2 overgébracht.

Kcrrpressieschakelingen 21, 22 en 23 zijn op bekende wijze uitgevoerd. Zij bevatten lijngeheugens, dat zijn digitale geheugens waarvan de opslagkapaciteit voldoende is voor het opslaan van de 00 informatie van een televisielijn en die van het type zijn met verschillende schrijf- en leessnelheden. Schakelingen 21, 22 en 23 krijgen klokimpulssignalen en cmschakelsignalen toegevoerd. Aan schakeling 21 o k ft 1 ft 0 PHN 11.345 10 worden klokimpulssignalen met de klokiirpuls frekwenties ^ fc en fc toegevoerd, alsmede een symmetrisch blokvormig signaal S2 met de halve lijnfrekwentie en twee lijnfrekwente blokvormige cmschakelsignalen, te weten signaal SI en een signaal S3 dat gedurende het eerste vierde 5 deel en gedurende de tweede helft van de aktieve duur van een lijntijd een impulsniveau heeft en gedurende het tweede vierde deel van de genoemde duur een ander impulsniveau heeft. Aan schakeling 22 worden klokimpulssignalen met de klokimpuls f rekwenties fc, -|fc en -j^fc toegevoerd, alsmede signaal S2 en twee lijnfrekwente anschakelsignalen, te weten 1fl signaal SI en een signaal S4 dat gedurende het eerste en het derde zestiende deel en gedurende de laatste drie vierde delen van de aktieve duur van een lijntijd een impulsniveau heeft en gedurende de rest van dè tijd een ander impulsniveau. Op soortgelijke wijze worden aan schakeling 23 klokimpulssignalen met de klokimpulsfrekwenties fc, hcc 1 ^ en -g-fc toegevoerd, alsmede signaal S2 en twee lijnfrekwente anschakelsignalen, te weten signaal SI en een signaal S6 dat gedurende het tweede, het vierde zestiende deel en het tweede vierde deel van de aktieve duur van een lijntijd een impulsniveau heeft en gedurende de rest van de tijd een ander impulsniveau.

20 Met behulp van de karpressieschakeling 21 voor Y wordt gedurende de eerste helft van de aktieve duur van een lijntijd de digitale informatie Y met de klokimpulsfrekwentie -^fc in een lijngeheugen geschreven en gedurende de tweede helft wordt deze informatie met de frekwentie fc geschreven. Gedurende het eerste vierde deel en 25 gedurende de tweede helft van de aktieve duur van de daarop volgende lijntijd wordt uit het geheugen met de frekwentie fc gelezen. In een ander lijngeheugen vinden dezelfde bewerkingen met een vertraging van een lijnperiode plaats. Op soortgelijke wijze wordt met behulp van de korrpressieschakeling 22 voor U gedurende de eerste helft van de genoemde duur de digitale informatie U met de klokimpulsfrekwentie JU ^ —fc in een lijngeheugen geschreven en gedurende de tweede helft wordt ° 1 deze informatie met de frekwentie -jfc geschreven. Gedurende het eerste of het derde zestiende deel van de aktieve duur van de daarop volgende lijntijd en gedurende de laatste drie vierde delen van de aktieve duur van de daarop volgende lijn wordt uit het geheugen met de 35 frekwentie fc gelezen. In een ander lijngeheugen vinden dezelfde bewerkingen met een vertraging van een lijnperiode plaats. Met behulp van de karpressieschakeling 23 voor V wordt gedurende de eerste helft van 8501096 PHN 11.345 11 de aktieve duur van een lijntijd de digitale informatie V met de klök- impulsfrekwentie -^fc in een lijngeheugen geschreven en gedurende de ° 1 tweede helft wordt deze informatie met de frekwentie ^fc geschreven.

Gedurende het tweede of het vierde zestiende deel van de aktieve duur van de daarop volgende lijntijd en gedurende het tweede vierde deel 5 van de aktieve duur van de daarop volgende lijn wordt uit het geheugen met de frekwentie fc gelezen. In een ander lijngeheugen vinden dezelfde bewerkingen met een vertraging van een lijnperiode plaats. De verkregen uitgangssignalen van schakelingen 21, 22 en 23 worden toegevoerd aan drie ingangen 25, 26 en 27 van een multiplexschakeling 24 die onder besturing van ctnschakelsignalen S3, S4 en S5 deze signalen aan twee uitgangen 28 en 29 ter beschikking stellen. Signaal S5 is rasterfrekwent met een flank na de 62-ste lijnperiode. Gedurende het eerste vierde deel en gedurende de tweede helft van de aktieve duur van lijnen 63 tot en met 310 worden ingang 25 en uitgang 28 met elkaar verbonden en gedurende het tweede vierde deel van de genoemde duur wordt ingang 27 verbonden met uitgang 28. Gedurende het eerste of het derde zestiende deel van de aktieve duur van lijnen 63 tot en net 310 en gedurende het tweede, het derde of het laatste vierde deel van de aktieve duur van dezelfde lijnen worden ingang 26 en uitgang 29 met elkaar verbonden en gedurende het tweede of het vierde zestiende deel van de aktieve duur van dezelfde lijnen wordt ingang 27 verbonden met uitgang 29. Gedurende de eerste 62 lijnen zijn uitgang 28 en uitgang 29 niet verbonden. Het aan uitgang 28 verkregen signaal wordt toegevoerd aan een geheugen 30 ^ voor het Y-signaal en het aan uitgang 29 verkregen signaal wordt toegevoerd aan een geheugen 31 voor het chromnantiesignaal.

Geheugens 30 en 31 zijn rastergeheugens, dat zijn digitale geheugens waarvan de opslagkapaciteit voldoende is voor het opslaan van de informatie van een te levis ieras ter. Hierdoor kan een vertraging van een rasterperiode worden veroorzaakt. Beide geheugens krijgen het 30 klokimpulssignaal met de klokimpuls frekwentie fc toegevoerd. Gedurende een rasterperiode wordt de digitale informatie aan de ingang van elk geheugen geschreven en gedurende de daarop volgende rasterperiode wordt uit het geheugen gelezen. Dit geldt voor een niet-geïnterlinieerd systeem. Bij een geïnterlinieerd systeem moet de opgetreden vertraging 35 nagenoeg gelijk zijn aan een rasterperiode en gelijk zijn aan een geheel aantal lijnperioden, in dit voorbeeld 62 + 248 = 310 lijnen. Geheugen 31 wordt bestuurd door een adresgenerator 35 die ervoor zorgt dat de ver- 85 0 = PHN 11.345 12 schillende delen van het chrcrainantiesignaal volgens fig. la op de juiste plaats worden gerangschikt. De uitgangen van geheugens 30 en 31 zijn verbonden elk met een keuzekontakt van een schakel trap 32 waarvan het moederkontakt onder besturing van cmschakelsignaal S5 verbonden is, 5 hetzij net de uitgang van geheugen 31 en wel gedurende de eerste 62 lijnen van elk raster, hetzij met de uitgang van geheugen 30 en wel gedurende lijnen 63 tot en met 310. Hieruit blijkt dat de informatie uit kamera's 1 en 2 die betrekking heeft op de eerste 62 lijnen van het raster onderdrukt wordt. Het moederkontakt van trap 32 is verbonden 10 met een digitaal-analoogcmzetter 33 waaraan een klokirapulssignaal met de klokimpulsfrekwentie fc wordt toegevoerd en waarvan het uitgangssignaal via een laagdoorlaatfilter 34 aan de uitgang 6 ligt van kodeer-schakeling 5. Hierbij wordt gesteld dat kanaal 7 geschikt is voor analoge signaalverwerking. Het signaal aan uitgang 6 is het signaal van 15 figuur la.

In figuur 3 is een uitvoering van een informatieontvanger getekend die het signaal van kanaal 7 aan een ingang 42 van een deko- deerschakeling 41 krijgt toegevoerd. Deze is voor zijn werking in wezen kamplementair aan de kodeerschakeling 5 van figuur 2, dat wil 2Q zeggen dat er aan uitgangen 43, 44 respektievelijk 45 van dekodeerscha- keling 41 een luminantie-informatie Y en chrcminantie-infonratiekanpo- nenten U en V optreden die zo veel als mogelijk overeenkomen met de in kodeerschakeling 5 verwerkte delen van informaties Y, U en V.

In dekodeerschakeling 41 is ingang 42 gelegd aan de ingang van een laagdoorlaatfilter 46. De uitgang van filter 46 ligt via een 25 analoog-digitaalcmzetter 47, waaraan een klokimpulssignaal met de frekwentie fc wordt toegevoerd, aan een door een adresgenerator 49 bestuurde chrcminantiegeheugen 48, aan een eerste keuzekontakt 51 van een omschakeltrap 50 en aan een eerste dekoitpressieschakeling 53. Een uitgang van geheugen 48 is verbonden met een tweede keuzekontakt 52 van trap 50 en met een tweede dekcmpress ie schakel ing 54. Het moederkontakt van trap 50 is verbonden met een derde dekompressieschake 1 ing 55. Dekcmpressieschake 1 ingen 53, 54 en 55 zijn op bekende wijze uitgevoerd. Zij bevatten lijngeheugens, die van het type zijn met verschillends schrijf- en leessnelheden, en zij krijgen klokimpulssignalen en ctnscha-35 kelsignalen toegevoerd.

Aan schakeling 53 worden klokiirpulssignalen met de klokimpuls-frekwenties ^fc en fc toegeveerd, alsmede een lijnfrekwent blokvormig 8501096 PHN 11.345 13 anschakelsignaal S8 dat in het midden van de aktieve duur van een lijntijd een flank heeft, een lijnfrekwent anschakelsignaal S9 met een impulsniveau gedurende het tweede vierde deel van de aktieve duur van een lijntijd en met een ander impulsniveau gedurende de rest van de 5 periode, een symmetrisch blokvonnig signaal S10 met de halve lijnfreferentie en een rasterfrekwent anschakelsignaal Sll met een flank na de 62-ste lijn van elk raster. Met behulp van de dekaipressieschakeling 53 voor Y wordt gedurende het eerste vierde deel en gedurende de tweede helft van de aktieve duur van lijnen 63 tot en met 310 de binnenkanende 10 digitale informatie met de klokimpulsfrekwentie fc in een lijngeheugen geschreven. Gedurende de eerste helft van de aktieve duur van de daarop volgende lijntijd wordt uit het geheugen met de freferentie -^fc en gedurende de tweede helft wordt met de frekwentie fc gelezen. In een ander lijngeheugen vinden dezelfde bewerkingen met een vertraging van een 15 lijnperiode plaats. Onder deze omstandigheden is aan de uitgang van schakeling 53 een signaal aanwezig dat gedurende de genoemde eerste helft tijdsgedekcmprïmeerd of -geëxpandeerd is met een tijdsverhouding voor signaalexpansie gelijk aan 1 : 2 en dat gedurende de genoemde tweede helft geen dekarpressie heeft ondergaan, dit is een tijdsverhou-2o ding gelijk aan 1 s 1. Gedurende de eerste 62 lijnen van het raster heeft schakeling 53 geen uitgangssignaal. Uit het voorgaande blijkt dat het wel aanwezige uitgangssignaal van schakeling 53 overeenkomt gedurende de eerste helft van de lijn met de luminantie-informatie Y^ van het eerste deelbeeld en gedurende de tweede helft met de luminantie-25 informatie Y2 van het tweede deelbeeld. Via een digitaal-analoog-cmzetter 56 en een laagdoorlaatfilter 59 is de uitgang van schakeling 53 verbonden met de uitgang 43 van dekodeerschakeling 41. Omzetter 56 krijgt anschakelsignaal S8 toegevoerd waarmee tussen de klokimpulssigna-len met de frekwenties -|fc en fc cmgeschakeld wordt, waarbij de eerst-3Q genoemde gedurende de eerste en de tweede gedurende de tweede helft van elke lijn wordt toegevoerd.

Geheugen 48 krijgt anschakelsignaal S10 en het klokimpuls-signaal met de frekwentie fc toegevoerd voor het schrijven gedurende de eerste 62 lijnen van elk raster. Het lezen uit geheugen 48 gebeurt ' 35 met dezelfde klokimpulsfrekwentie met behulp van adresgenerator 49 op zodanige wijze dat de juiste chrcminantie-informatie doorgegeven wordt en wel zo dat het uitgangssignaal van geheugen 48 gedurende de eerste 62 lijnperioden geen informatie bevat, waarna het elke lijn 85 0 1 ö 3 o PHN 11.345 14 de volgende informaties bevat: gedurende het eerste zestiende deel van de aktieve duur van de lijn de kcmponent van dezelfde lijn, gedurende het tweede zestiende deel de kanponent van de volgende lijn en gedurende het tweede vierde deel de kcmponent U2 van dezelfde 5 lijn. Aan de kanpressie van de genoemde kanponenten is geen verandering aangebracht. Aan schakeling 54, die dit uitgangssignaal toegevoerd krijgt, worden tevens klokimpulssignalen met de klokimpulsfrekwenties •|fc, Trfc en fc toegevoerd, alsmede anschakelsignalen S8 en S10 en een lijnfrekwent anschakelsignaal S12 met een impulsniveau gedurende het 10 eerste zestiende deel en gedurende het tweede vierde deel van de aktieve duur van een lijntijd en met een ander impulsniveau gedurende de rest

van de periode. Met behulp van de dekcrtpressieschakeling 54 voor U

wordt gedurende de genoemde intervallen met de klokimpulsfrekwentie fc in een lijngeheugen geschreven en gedurende de eerste helft van de 15 aktieve duur van de daarop volgende lijntijd wordt uit het geheugen met de frekwentie -|fc en gedurende de tweede helft wordt met de 1 8 frekwentie -^fc gelezen. In een ander lijngeheugen vinden dezelfde bewerkingen met een vertraging van een lijnperiode plaats. Onder deze omstandigheden is aan de uitgang van schakeling 54 een signaal aanwezig 20 dat gedurende de genoemde eerste helft tijdsgedekcmprimeerd is met een tijdsverhouding voor signaalexpansie gelijk aan 1 : 8 en dat gedurende de genoemde tweede helft tijdsgedekcmprimeerd is met een tijdsverhouding voor signaalexpansie gelijk aan 1 : 2. In het eerste geval kcmt dit signaal overeen met de chraninantie-informatiekomponent U, van het eerste deelbeeld en in het tweede geval kont het overeen 25 1 met de chraninantie-informstiekanponent U2 van het tweede deelbeeld.

Via een digitaal-analoogcmzetter 57, die een klokiirpulssignaal toegevoerd krijgt dat met behulp van signaal s8 tussen de frekwenties -|fc en -jfc ongeschakeld wordt, en een laagdoorlaatfilter 60 is de uitgang 3Q van schakeling 54 verbonden net de uitgang 44 van dekodeerschakeling 41.

Qmschakeltrap 50 wordt bestuurd door cmschakelsignalen S9 en Sll. Gedurende het tweede vierde deel van de aktieve duur van lijnen 63 tot en met 310 is het moederkontakt met kontakt 51 verbonden, waardoor de digitale informatiekorponent doorgegeven wordt aan schakeling 55. Gedurende de rest van de periode van de genoemde lijnen is 35 het moederkontakt van trap 50 verbonden met kontakt 52, waardoor de van geheugen 48 afkomstige digitale informatiekorponenten U^, en U2 doorgegeven worden aan schakeling 55. Aan schakeling 55 worden tevens 8501095 * PHN 11.345 15 klokimpulssignalen met de klokiinpulsfrekwenties -|fc, j^fc en fc toegevoerd, alsmede anschakelsignalen S8 en S10 en een lijnfrekwent anscha-kelsignaal S13 met een irnpulsniveau gedurende het tweede zestiende deel en gedurende het tweede vierde deel van de aktieve duur van een lijn- _ tijd en met een ander impulsniveau gedurende de rest van de periode.

5

Met behulp van de dekanpressieschake 1 ing 55 voor V wordt gedurende de genoemde intervallen met de klokinpulsfrekwentie fc in een lijngeheugen geschreven. Gedurende de eerste helft van de aktieve duur van de daarop volgende lijntijd wordt uit het geheugen met de frekwentie -^fc en gedurende de tweede helft wordt met de frekwentie -jfc gelezen. In een 'ander lijngeheugen vinden dezelfde bewerkingen met een vertraging van een lijnperiode plaats. Onder deze omstandigheden is aan de uitgang van schakeling 55 een signaal aanwezig dat gedurende de genoemde eerste helft tijdsgedekcmprimeerd is met een tijdsverhouding voor signaal- expansie gelijk aan 1 : 8 en dat gedurende de genoemde tweede helft 15 tijdsgedekcmprimeerd is met een tijdsverhouding voor signaalexpansie gelijk aan 1 : 2. In het eerste geval komt dit signaal overeen met de chraninantie-informatiekarponent van het eerste deelbeeld en in het tweede geval kant het overeen met de chraninantie-informatiekarponent 2Q van het tweede deelbeeld. Via een digitaal-analooganzetter 58, die een klokimpulssignaal toegevoerd krijgt dat met behulp van signaal S8 tussen de frekwenties -|fc en -|fc angeschakeld wordt, en een laagdoor-laatfilter 61 is de uitgang van schakeling 55 verbonden met de uitgang 45 van dekodeerschakeling 41.

Het zal worden cpgemerkt dat de naar aanleiding van figuren 2 en 3 beschreven inrichtingen nog andere delen kunnen bevatten die van geen belang zijn voor de uitvinding en die derhalve voor de eenvoud niet zijn besproken. Vertragingselanenten voor het kcmpenseren van vertragingen, die door verschillende elementen, in het bijzonder filters, worden veroorzaakt, zijn dergelijke delen . Op bekende wijze 30 kan in de dekodeerschakeling volgens figuur 3 een verfijning worden aangebracht, dit is het herhalen na één lijnperiode van de informstie- konponent en/of in de informatieontvanger voor weergave in plaats van de niet-overgedragen overeenkomstige informatie van de daarop volgende lijn. In de regel wijkt de herhaalde informatie zeer weinig 35 af van de niet-overgedragen informatie zodat een verbetering van de vertikale resolutie wordt verkregen. Een verdergaande verbetering wordt verkregen doordat de informatie die in de plaats kont van de 8501096

v V

PHN 11.345 16 niet-overgedragen informatie niet de informatie is van de voorafgaande lijn, doch het resultaat is van de interpolatie tussen deze informatie en de informatie van de volgende lijn, bijvoorbeeld voor de komponent van lijn 64 de halve som van de komponent van lijnen 63 en 65.

5 Figuur ld toont het beeld dat bij weergave met behulp van de informatieontvanger van figuur 3 ontstaat. Het beeld bestaat uit twee deelbeelden, waarbij in dit voorbeeld elk deelbeeld de helft van de breedte van het totale beeld heeft. Links wordt het deelbeeld met de informaties Y^, en weergegeven, dit is in het gegeven voorbeeld 10 de leraar, en rechts wordt het deelbeeld met de informaties Y2 t en V2 weergegeven, dit is in dit voorbeeld het schoolbord. Bovenaan in het beeld is een aantal lijnen zonder beeldinformatie. Indien gewenst kunnen deze lijnen zwart worden weergegeven doordat de informatieontvanger een schakeling bevat voor het onderdrukken van de weergave gedurende deze ^ lijnperioden. Uit het voorafgaande blijkt dat de deelbeelden niet op gelijke wijze overgedragen en weergegeven worden. Voor het eerste deelbeeld gelden in figuur 2 tijdsverhoudingen voor signaalkanpressie van 2 : 1 voor de luminantie-informatie en van 8 : 1 voor beide chrcminantie-informatiekomponenten en V^. Is de bandbreedte van het 20 transmissiekanaal, bijvoorbeeld een satellietkanaal, gelijk aan 8,4 MHz, dan resulteert de beschreven transmissie in een vermindering van de bandbreedte met een faktor 2 voor de luminantie-informatie en met een faktor 8 voor beide chrominantie-informatiekaiponenten, dit is.4,2 MHz respektievelijk 1,05 MHz. Voor een kabelsysteem met een bandbreedte van bijvoorbeeld 5 MHz zijn de overeenkomstige getallen 2,5 en 0,625 MHz.

25

Voor het tweede deelbeeld gelden in figuur 2 tijdsverhoudingen voor signaalkanpressie van 1 : 1 voor de luminantie-informatie Y^ en van 2 : 1 voor beide chrominantie-informatiekomponenten en V^. Bij de vermelde satellietkanaaltransmissie wordt een bandbreedte verkregen van 8,4 MHz voor Y0 en van 4,2 MHz voor U„ en V~ en bij het vermelde 30 2 2 2 kabelsysteem is de bandbreedte 5 MHz voor Y2 en 2,5 MHz voor U2 en V2·

Uit deze getallen blijkt dat het tweede deelbeeld met een hogere resolutie, zowel voor de luminantie als voor de chrominantie, wordt weergegeven dan het eerste deelbeeld, waarbij voor beide deelbeelden de resolutie van de chrominantie lager is dan de resolutie van de 35 luminantie. Bij de informatiegever kan worden gekozen welk deelbeeld scherper weergegeven zal worden.

De beschouwingen betreffende de resolutie hebben betrekking 8501096 PHN 11.345 17 op de horizontale resolutie. In het beschreven voorbeeld is de verti-kale resolutie voor de luminantie-informaties en Y2 van beide deel- beelden dezelfde. Voor de chrcminantie-informtiekanponenten en V van het eerste deelbeeld vindt een vermindering met een faktor 2 plaats, 5 terwijl dezelfde vermindering plaatsvindt voor slechts de kanponent van het tweede deelbeeld en niet voor de kcmponent V^. Op de opbouw van het signaal van figuur la kunnen veel varianten worden bedacht met behoud van de maatregel volgens de uitvinding. Zo kunnen, bijvoorbeeld, de lijnen waarvan de beeldinformatie niet wordt weergegeven, worden ver-10 deeld in een deel aan het begin en in een deel aan het einde van het raster, zodat bij weergave een donkere horizontale strook zichtbaar is zowel bovenaan als onderaan in het beeld, waarbij de hoogte van elke strook de helft is van de hoogte van de horizontale strook in figuur ld. Ook kunnen de tijdens de genoemde lijnen overgedragen chrcminantie-15 informatiekarponenten in een andere sekwentie optreden. Opgemerkt zal worden dat het beschreven televisiesysteem ook toepasbaar is als mono-chroan televisiesysteem voor althans een deelbeeld, bijvoorbeeld voor het weergeven van tekst en/of van grafische tekens, waarbij geen chrammantie-informatie wordt overgedragen. In het geval dat geen weer 2Q te geven deelbeeld chrominantie-informatie bevat, wordt de beeldinformatie van alle lijnen van het raster overgedragen en weergegeven. Bovendien kan in dit geval de transmiss ietij d voor informatie Y2 worden vergroot ten opzichte van figuur la. Dit houdt in dat de nuttige duur van het beeld in de horizontale richting in figuur lc langer is dan de over-25 eenkanstige duur in figuur lb en/of dat het gedeelte van periode in figuur la waarin Y2 wordt overgedragen langer is dan het gedeelte waarin Y^ overgedragen wordt. In dit geval, dat overigens ook mogelijk is in een televisiesysteem waarbij ook chrcminantie-informatie wordt overgedragen en weergegeven, kan dus een ti jdsexpans ie plaatsvinden 30 voor informatie Y2· Hierdoor wordt voor deze informatie een nog bredere band en derhalve een nog betere horizontale resolutie verkregen dan in het voorafgaande is beschreven. In de informatieontvanger moet dan een kanpressie plaatsvinden voor deze informatie. Het zal ook worden ' opgemerkt dat het gedeelte in figuren lb en c dat voor transmissie 35 bestemd is, op elke willekeurige wijze gelegen kan zijn ten opzichte van het gehele beeld, bijvoorbeeld in het midden daarvan. Ook kunnen meer dan twee, bijvoorbeeld drie, deelbeelden worden overgedragen en weergegeven die voor transmissie op verschillende wijze gekodeerd kunnen 8501 09-; PHN 11.345 18 worden, aan welke deelbeelden verschillende transmissietijden kunnen worden toegekend, waardoor in het weergegeven beeld verschillen in horizontale resolutie zichtbaar zijn tussen de deelbeelden. Op bekende wijze kunnen de grenzen tussen de verschillende aan de informaties Y^, _ U,, V,, Y , U0, V_, ... toegekende signaalgebieden in figuur la of in soortgelijke figuren verplaatsbaar zijn, waardoor de verschillende tijdsverhoudingen voor signaalkcmpressie of -expansie veranderlijk kunnen zijn.

Figuur 4 toont een variant van het signaal volgens figuur la waarin de lijnen van de door de eerste 62 lijnen van de horizontale strook bovenaan volledig worden benut voor het overdragen van informatie. In figuur 4 worden met breuken gedeelten van de aktieve duur van de lijntijden aangeduid. Ten opzichte van figuur la is voor de informaties Y^, ü-^ en V1 van het eerste deelbeeld niets veranderd, hetgeen 15 respektieve tijdsverhoudingen voor signaalkanpressie inhoudt van 2 : 1, 8 : 1 en 8 : 1. De tijd na het eerste vierde deel van de genoemde aktieve duur wordt niet door drie doch door vier gedeeld, 3 wat de breuk geeft. Hieruit blijkt dat zowel de kcmponent als de kcmponent van de chrcminantie-informatie van het tweede deel- -- beeld een tijdskompressie ondergaan met een tijdsverhouding voor 13 signaalkcmpressie gelijk aan : -jg- = 2,67 : 1, dit is meer dan in figuur la het geval was. Daarentegen wordt de luminantie-informatie Y- 9 ^ van het tweede deelbeeld gedurende γγ van de aktieve duur van lijnen 63 tot en met 310 overgedragen. Wordt voor dit deelbeeld nog steeds 25 de helft van de tijd van de kamera benut zoals in figuur ld het geval was, dan houdt dit een tijdsexpansie in met een tijdsverhouding voor 1 9 signaalexpansie gelijk aan -j : γγ = 1 : 1,13. Dit systeem geeft dus een verbetering van de horizontale resolutie voor Y^ ten opzichte van het systeem van figuur 1. Aan de hand van de voorafgaande beschrijving 3Q zal het de vakman duidelijk zijn qp welke wijze de informatiegever van figuur 2 en de informatieontvanger van figuur 3 gewijzigd moeten worden ten behoeve van het signaal van figuur 4 of van een niet getekende variant hiervan. Bij een dergelijke variant kunnen bijvoorbeeld de onderdelen van de eerste 62 lijnen op zodanige wijze worden geplaatst dat telkens na een kcnponent U, gedurende een zestiende deel van de

00 X

aktieve duur van een lijntijd een kcnponent U_ optreedt gedurende 3 ^ jg van de genoemde duur. In het bijzonder wordt voor het systeem van figuur 4 door schakeling 21 een tijdsexpansie uitgevoerd in de tijd 85 0 1 0 9·' PHN 11.345 19 dat informatie wordt verwerkt, terwijl schakeling 53 voor een tijds-kcmpressie zorgt.

5 10 15 20 25 30 35 8501036

Claims

1. Televisietransraissie- respektievelijk informatieopslag systeem dat uitgevoerd is met ten minste één informatiegever, ten minste één informatieontvanger en een transmissie- respektievelijk informatieopslagkanaal tussen gever en ontvanger, welke informatiegever 5 voor het leveren van twee in wezen verschillende beeldsignalen is voorzien van een eerste signaalbron voor het gedurende een eerste deel van een lijntijd van de informatiegever leveren van een signaal met luminantie-informatie en van een tweede signaalbron voor het gedurende een tweede deel van‘ de lijntijd van de informatiegever leveren van 10 een signaal met luminantie-informatie, waarbij de informatiegever verder is voorzien van een kodeerschakeling voor een tijdmultiplexkodering van de genoemde signalen met luminantie-informatie en van signalen met synchroniseer- en identifikatie-informatie, welke kodeerschakeling is voorzien van een uitgang voor afgifte van een tijdmultiplexgekodeerd 15 signaal voor overdracht over het transmissiekanaal respektievelijk opslag in het informatieopslagkanaal, welke informatieontvanger is voorzien van een met het genoemde kanaal gekoppelde dekodeerschake1ing die, passend bij de genoemde kodeerschakeling, geschikt is voor het afgeven van signalen met luminantie-informatie die grotendeels over-20 eenkcmt met de door de signaalbronnen in de informatiegever geleverde informatie, met het kenmerk dat de kodeerschakeling geschikt is voor het aan de uitgang afgeven van een tijdmultiplexgekodeerd signaal met ten minste twee deelsignalen waarin in het gedurende het eerste deel van een lijntijd van de informatiegever geleverde deelsignaal een 25 eerste luminantie-informatie overeenkomt met de luminantie-informatie van een deel van een lijntijd van de eerste signaalbron en in het gedurende het tweede deel van de lijntijd van de informatiegever geleverde deelsignaal een tweede luminantie-informatie overeenkomt met de luminantie-informatie van een deel van een lijntijd van de tweede 30 signaalbron, welke signalen na al dan niet een tijdsduurverandering worden geleverd, waarbij de tijdsverhouding voor signaalkcnpressie respektievelijk -expansie van het signaal met de eerste luminantie-informatie verschilt van de overeenkomstige verhouding van het signaal met de tweede luminantie-informatie, welke verhouding de verhouding 35 aangeeft tussen de tijdsduren van een luminantie-informatie vóér en na tijdsduurverandering, en waarbij de dekodeerschakeling geschikt is voor het gedurende een lijntijd van de informatieontvanger achtereenvolgens afgeven van een signaal met luminantie-informatie die grotendeels 85 0 1 0 9 o PHN 11.345 21 overeenkomt met de eerste luminantie-informatie en van een signaal net luminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de tweede luminantie-informatie.

2. Televisiesysteem volgens conclusie 1, waarbij het signaal g van de eerste signaalbron en het signaal van de tweede signaalbron tevens chrcminantie-infonnaties bevatten, waarbij de kodeerschakeling tevens geschikt is voor een tij dmultiplexkodering van de genoemde signalen met chrcminantie-informatie en waarbij de dekodeerschakeling tevens geschikt is voor het afgeven van signalen net chrcminantie-10 informatie die grotendeels overeenkomt met de door de signaalbronnen in de informatiegever geleverde informatie, met het kenmerk dat in het aan de uitgang van de kodeerschakeling af gegeven tij dmultiplexgekodeerde signaal gedurende het genoemde eerste deel van een lijntijd van de informatiegever een eerste chrcminantie-informatie overeenkomt met de 15 chrcminantie-informatie van het genoemde deel van een lijntijd van de eerste signaalbron en gedurende het genoemde tweede deel van een lijntijd van de informatiegever een tweede chrcminantie-informatie overeenkomt met de chrcminantie-informatie van het genoemde deel van een lijntijd van de tweede signaalbron, waarbij de tijdsverhouding 20 voor signaalkcmpressie van het signaal met de eerste chrcminantie-informatie verschilt van de overeenkomstige verhouding van het signaal met de tweede chrcminantie-informatie en waarbij de dekodeerschakeling geschikt is voor het gedurende een lijntijd van de informatieontvanger achtereenvolgens afgeven van een signaal net chrcminantie-informatie 25 die grotendeels overeenkomt met de eerste chrcminantie-informatie en van een signaal met chrcminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de tweede chrcminantie-informatie.

3. Televisiesysteem volgens conclusie 2, met het kenmerk dat de tijdsverhouding voor signaalkcmpressie respektievelijk -expansie van 3Q het signaal met de eerste luminantie-informatie groter is dan de overeenkomstige verhouding van het signaal net de tweede luminantie-informatie en dat de tijdsverhouding voor signaalkcmpressie van het signaal met de eerste chrcminantie-informatie, dat bij het signaal met de eerste luminantie-informatie behoort, groter is dan de overeen-35 kcmstige verhouding van het signaal met de tweede chrcminantie-informatie, dat bij het signaal met de tweede luminantie-informatie behoort.

4. Televisiesysteem volgens conclusie 3, waarbij elke 85 0 1 ( * ΡΗΝ 11.345 22 Λ i ψ ¥ chraminantie-infonratie twee informatiekoraponenten bevat, met het kenmerk dat de eerste chrominantie-informatie aanwezig is gedurende een aantal lijntijden per raster dat kleiner is dan het aantal lijntijden waarin de eerste luminantie-informatie aanwezig is en dat 5 althans een informatiekomponent van de tweede chrominantie-informatie aanwezig is gedurende het aantal lijntijden per raster waarin de tweede luminantie-informatie aanwezig is.

5. Televisiesysteem volgens conclusie 3, waarbij elke chrcminantie-informatie twee informatiekomponenten bevat, met het 10 kenmerk dat de tijdsverhouding voor signaalkompressie van het signaal met de eerste chrcminantie-informatie dezelfde is voor beide informs tiekomponenten en dat de tijdsverhouding voor signaalkcmpressie van het signaal met de tweede chrominantie-informatie dezelfde is voor beide informatiekomponenten.

6. Informatiegever geschikt voor toepassing in een televisie systeem volgens conclusie 1, waarbij de kodeerschakeling een multiplex-schakeling bevat voor het ontvangen van de luminantie-informaties van de signaalbronnen en voor het opwekken van het tijdmultiplexgekodeerde signaal, welke multiplexschakeling is uitgevoerd met een door een 20 cmschakelsignaal bestuurbare omschakeltrap voor het kiezen tussen beide signaalbronnen en met een schakeling voor tijdsduurverandering voor het verwerken van de luminantie-informatie, met het kenmerk dat de schakeling voor tijdsduurverandering bestuurbaar is door het cmschakelsignaal voor het tussen het eerste en het tweede deel van een 25 lijntijd omschakelen van de tijdsverhouding voor signaalkcmpressie respektievelijk -expansie.

7. Informatiegever volgens conclusie 6 geschikt voor toepassing in een televisiesysteem volgens conclusie 2, waarbij de multiplexschakeling tevens uitgevoerd is met een tweede schakeling voor tijds-3Q duurverandering voor het verwerken van de chrominantie-informatie, met het kenmerk dat de tweede schakeling voor tijdsduurverandering bestuurbaar is door het omschakelsignaal voor het tussen het eerste en het tweede deel van een lijntijd amschakelen van de tijdsverhouding voor signaalkarpressie.

8. Informatieontvanger geschikt voor toepassing in een televisie systeem volgens conclusie 1, in samenwerking met een informatiegever volgens conclusie 6, waarbij de dekodeerschakeling een schakeling voor tijdsduurverandering bevat voor het verwerken van de ontvangen 8501096 «*· PHN 11.345 23 luminantie-informatie, met het kenmerk dat de schakeling voor tijds-duurverandering bestuurbaar is door een tweede anschakelsignaal voor het cmschakelen van de tijdsverhouding voor signaalkcmpressie respek-tievelijk -expansie tussen een eerste deel van een lijntijd van de g informatieontvanger waarin het signaal met luminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de eerste luminantie-informatie en een tweede deel waarin het signaal met luminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de tweede luminantie-informatie wordt afgegeven.

9. Informatieontvanger volgens conclusie 8, in samenwerking met 10 een informatiegever volgens conclusie 7, waarij de dekodeerschakeling tevens een tweede schakeling voor tijdsduurverandering bevat voor het verwerken van de ontvangen chrominantie-informatie, met het kenmerk dat de tweede schakeling voor tijdsduurverandering bestuurbaar is door het tweede anschakelsignaal voor het cmschakelen van de tijdsverhouding 15 voor signaalkcmpressie tussen een eerste deel van een lijntijd van de informatieontvanger waarin het signaal met chraninantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de eerste chrcminantie-informatie en een tweede deel waarin het signaal met chrcminantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de tweede chraninantie-informatie wordt afgegeven. 20

10. Informatieontvanger volgens conclusie 8 en 9, waarbij de dekodeerschakeling verder een eerste en een tweede digitaal-analoog-cmzetter bevat voor het cmzetten van de na de tijdsduurverandering verkregen digitale signalen, met het kenmerk dat de eerste en de tweede digitaal-analoogcmzetter bestuurbaar zijn door het tweede 25 anschakelsignaal voor het cmschakelen van de klokimpulsfrekwentie. 30 35 3501093