NL8304289A - Wasverzachtend, vloeibaar wasmiddel en werkwijze voor het bereiden daarvan. - Google Patents

Description

« s VO 5325

Betr.:' Was ver zacht end, vloeibaar wasmiddel en werkwijze voor het bereiden daarvan.

De uitvinding betreft een nieuw wasverzachtend, vloeibaar totaal-wasmiddel en een werkwijze voor de bereiding daarvan. Meer in het bijzonder betreft zij een dergelijk vloeibaar wasmiddel, dat bestaat uit het beschreven synthetische organische detergens en de beschreven builder-5 componenten tezamen met een zwellend bentoniet in een waterige milieu.

Het prödukt volgens de uitvinding heeft een stabiele viscositeit of dikte, het kan gemakkelijk worden begoten en is een goed wasmiddel en een goede wasverzachter, dat in staat is daarmede gewassen was bevredigend te reinigen en te verzachten. De uitvinding betreft tevens een werk-10 wijze voor de bereiding van dergelijke vloeibare wasmiddelen.

Vloeibare totaalwasmiddelen, die bruikbaar zijn voor het doen van de was in een machine, zijn in de handel en zij worden beschreven in verschillende octrooischriften en in de literatuur. Bentoniet werd opgenomen in deeltj esvormige wasmiddelen als wasverzachter en het werd ge-15 bruikt in waterige mengsels als verdikkingsmiddel, dat kan bijdragen tot het in een vloeibaar milieu in suspensie houden van onoplosbare deeltjesvormige materialen, zoals schuurmiddelen. Men is echter niet van mening, dat bentoniet, voorafgaand aan de onderhavige uitvinding, met succes werd toegepast bij de bereiding van een aanvaardbaar, stabiel, 20 wasver zacht end, vloeibaar (niet-schurend) totaalwasmiddel, waarin de wasverzuchtende component bestond uit bentoniet. Evenmin werd bentoniet, voorafgaand aan de onderhavige uitvinding, toegepast als een anionogeen vloeibaar wasmiddel, zoals dat in deze aanvrage wordt beschreven, bestaande uit een bepaald mengsel van anionogene synthetische organische 25 detergentia en builders en een betrekkelijk grote relatieve hoeveelheid bentoniet, die noodzakelijk wordt geacht voor het verkrijgen van de gewenste wasverzachtende werking. j

Volgens de uitvinding bestaat een wasverzachtend, vloeibaar j totaalwasmiddel uit 5 tot 15 % natrium (lineair hoger alkyl)-benzeen- j

8304289 I

- . _ -2- sulfonaat, waarbij het hogere alkyl 12 tot 13 koolstof atomen "bevat, 2 tot 5 % natriumalkylpolyethoxysulfaat, waarbij het alkyl 10 tot 18 koolstofatomen en het polyethoxy 3 tot 11 ethyleenoxidegroepen bevat, 6 tot 26 % builderzout gekozen uit de groep bestaande uit natrium-5 tripolyfosfaat, natriumcarbonaat, natriumnitrilotriacetaat en natriumcitraat en mengsels daarvan, 10 tot 20 % van een zwellend bentoniet en U0 tot 75 % water. Het beschreven vloeibare wasmiddel is een commercieel aanvaardbaar totaalwasmiddel, dat in staat is op bevredigende wijze wasgoed te reinigen, dat zowel olieachtig als deel-10 tjesvormig vuil bevat en tot het gelijktijdig afzetten op dit gewassen goed van voldoende bentoniet om het merkbaar te verzachten zonder daaraan een hinderlijk kruidachtig uiterlijk te geven.

Bovendien kunnen de beschreven wasmiddelen worden gebruikt voor de voorbehandeling van zeer vuile gebieden, zoals boorden en manchetten, 15 van te wassen goed, bij welke behandeling de aanwezigheid van het bentoniet in de vloeibtof. die rechtstreeks on de vuile eebieden kan worden aanaebracht, wordt eeacht bruikbaar te zi.in doordat het mechanisch bi.idraaet tot het losmaken en/of verwijderen van het vuil.

Het in dè vloeibare wasmiddelen volgens de uitvinding aanwezige 20 synthetische anionogene organische detergens mengsel is een mengsel van al of niet vertakte, hogere alkylbenzeensulfonaten en alkylpoly-ethoxysulfaat. Hoewel andere in water oplosbare vloeibare lineaire hogere alkylbenzeensulfonaten ook aanwezig kunnen zijn in de wasmiddelen volgens de uitvinding, zoals kaliumzouten en in sommige gevallen de 25 ammoniumalkanolammoniumzouten, waar dit geschikt is, werd gevonden, dat *·· het natriumzout sterke voorkeur heeft, wat eveneens het geval is met betrekking tot de alkylpolyethoxysulfaat als detergensbestanddeel.Het in het alkylbenzeensulfonaat aanwezige hogere alkyl bevat 12 tot 13 koolstof atomen, bij voorkeur 13 koolstofatomen. Het alkylpolyethoxysulfaat, 30 dat ook kan worden aangeduid als een gesulfateerde gepolyethoxyleerde hogere lineaire alkohol of het gesulfateerde condensatieprodukt van een hogpre vetalcohol en etheenoxide of polyethyleenglycol, bevat alkyl met 10 tot 18 koolstof at omen, bij voorkeur 12 tot 15 koolstof-atomen, b.v. ca. 13 koolstof atomen, en waarvan 3 tot 11 ethyleen-35 oxidegroepen, bij voorkeur 3 tot 7, meer in het bijzonder 3 tot 5 en 8304289 4 v» -3- met de meeste voorkeur 3 of ca. 3 ethyleenoxidegroepen. Onder geschikte anstandigheden kunnen andere anionogene detergentia, zoals vetaleohol-sulfaten, paraffinesulfonaten, olefinesulfonaten, monoglyceridesulfaten, sarcocinaten, sulfosuccinaten en op soortgelijke wijze werkende deter-5 gentia, bij voorkeur als de alkaliaetaal-, b.v. natriumzouten, aanwezig zijn, soms ter gedeeltelijke vervanging van de eerdergenoemde synthetische organische detergentia, maar gewoonlijk, wanneer zij aanwezig zijn, naast deze laatstgenoemde detergentia. Normaliter zijn de eventueel aanwezige aanvullende detergentia gesulfateerde of gesulfoneerde pro-10 dukten (gewoonlijk in de vorm van hun natriumzouten) en zij bevatten lineaire of vetalkylgroepen met een lange keten (8 tot 20 koolstof-atcrnen). Behalve eventuele aanvullende anionogene synthetische organische detergentia, kunnen ook niet-ionogene en amfotere materialen aanwezig zijn, zoals de Neodölen"', in de handel gebracht door Shell Chemical 15 Company, die condensatieprodukten zijn van etheenoxide en hogere vet-alcoholen, b.v. Neödol® 23-6,5, dat een condensatieprodukt van een hogere vetalcohol met ca. 12 tot 15 koolstofatomen is, met ca. 6,5 mol ethyleenoxide. Voorbeelden van de verschillende genoemde detergentia en klassen van detergentia kan men aantreffen in Surface Active Agents, v 20 band II, van Schwartz, Perry en Berch (interscience Publishers, 1958), de beschrijving waarvan door deze verwijzing hier wordt opgenomen.

De builderzoutcambinatie volgens de uitvinding, die bleek de waswerking van het mengsel van synthetische anionogene organische detergentia op bevredigende wijze te verbeteren, verschaft de gewenste 25 pH in het vloeibare wasmiddel en in het waswater, en zij werkt samen met het detergens en het bentoniet in het was- en verzachtingsproces, de combinatie is een mengsel van natriumtripolyfosfaat en natriumcar-bonaat. Met het oog op de beste verwerking, gemakkelijkere menging en goede eigenschappen wat betreft het uiteindelijke gebruik, heeft 30 het natriumtripolyfosfaat bij voorkeur een klein gehalte aan tripoly-fosfaat van het type fase I. Aldus bedraagt normaliter het gehalte aan tripolyfosfaat van het type fase I minder dan 10# van het gebruikte tripolyfosfaat. Hoewel in sommige gevallen onvolledig geneutraliseerde tripolyfosfaat kan worden gebruikt, mag normaliter het gebruikte poly-35 fosfaat worden beschouwd als pentanatriumtrifosfaat, Na^P^O^Q, te zijn.

8304239 --.Λ V »

-U

Vanzêlfsprekend kan in sommige gevallen, b.v. wanneer kaliumzouten of andere materialenaanwezig zijn, ionenuitwisseling in een waterig milieu resulteren in andere zouten dan het aanwezige natriumtripoly-fosfaat, maar wat betreft deze beschrijving wordt aangenomen, dat na-5 triumtripolyfosfaat, in de vorm van het pentanatriumzout, het materiaal dat normaliter in de menger wordt gebracht voor de bereiding van het vloeibare wasmiddel volgens de uitvinding, het gebruikte tripoly-fosfaat is.

n Andere voorkeur genietende'builderzouten, die kunnen worden 10 gebruikt in plaats van natriumtripolyfosfaat en natriumcarbonaat of naast deze, omvatten natriumcitraat en kaliumcitraat, en natrium-' nitrilotriacetaat (EFTA) en het overeenkomstige kaliumzout kunnen ter gedeeltelijke vervanging worden gebruikt. Vanzelfsprekend kunnen verschillende mengsels van de genoemde, in water oplosbare builderzouten 15 worden toegepast, niettemin bleek het beschreven tripolyfosfaat- carbonaatmengsel de sterkste voorkeur te genieten, hoewel de andere builders>>en"mengsels daarvan eveneens actief zijn, ofschoon gewoonlijk in mindere mate. Andere builders kunnen worden gebruikt als aanvulling, naast de relatieve hoeveelheden van de bovengenoemde builders, wat 20 verderop wordt beschreven. Aldus kan gebruik worden gemaakt van andere fosfaten, zoals tetranatriumpyrofosfaat of tetrakaliumpvrofosfaat, natriumbicarbonaat, natriumsesauicarbonaat, natriumgluconaat, borax, natriumsilicaat en natriumsesquisilicaat. Onder de bruikbare, in water onoplosbare builders bevinden zich de zeolieten, zoals Zeoliet A, 25 gewoonlijk in de vorm van zijn kristallijne hydraat, hoewel amorfe zeolieten eveneens bruikbaar kunnen zijn. Het is echter een kenmerk van deze uitvinding, dat natriumsilicaat niet vereist is voor de bereiding van een doeltreffend totaalwasmiddel-wasverzachterprodukt en daarom wordt dit silicaat gewoonlijk weggelaten uit de recepten volgens 30 de uitvinding, en zijn ongewenste eigenschappen worden derhalve tevens vermeden. Zo wordt b.v. elke neiging van het silicaat tot reactie met andere componenten van het vloeibare wasmiddel, b.v. een zeoliet, natriumcarbonaat of een andere builder, onder vorming van onoplosbaar materiaal dat de neiging kan hebben zich te hechten aan de was en daar-35 door een nadelige invloed te hebben op de gewenste heldere kleuren van 9304239 ' ' 1 "sill '«til -5- deze was, ondervangen. Dankzij de afwezigheid van silicaat kan zeoliet aanwezig zijn in het "beschreven vloeibare wasmiddel, zonder deforming van ongewenste onoplosbare afzettingen op de was. De afwezigheid van silicaat in het wasmilieu voorkomt tevens de vorming van onoplosbare 5 siliciumbevattende ontledingsprodukten van het silicaat, die een nadelige Uitwerking zouden kunnen hebben op het uiterlijk van het vloeibare wasmiddel en de was, indien deze zouden optreden in het vloeibare wasmiddel of worden afgezet op de was.

Het gebruikte bentoniet is een colloxdale klei (aluminiumsili-10 caat) die montmorilloniet bevat. Hét bij de bereiding van de wasmiddelen volgens de uitvinding bruikbaarste type bentoniet is bekend als natrium-bentoniet (of "Wyoming- of Western-bentoniet), dat gewoonlijk een lichte tot cremekleur heeft ofwel een lichtbruinachtig, uiterst fijn poeder is, dat in water een colloxdale suspensie met sterk thixotrope eigen-15 schappen kan vormen. In vele gevallen kan in plaats daarvan een kalium-bentoniet of een gemengd natrium-kaliumbentoniet worden gebruikt.

In water ligt het zwelvermogen van een dergelijkc kleisoort gewoonlijk tussen 3 en 15 of 20 ml/g, bij voorkeur tussen 7 en 15 ml/g en haar viscositeit, bij een concentratie van 6% in water, bedraagt gewoonlijk 20 3 tot 30 cP, bij voorkeur 8 tot 30 cP.Voorkeur genietende zwellende bentonieten van dit type worden verkocht onder het handelsmerk Mineral Colloid, als industriële bentoniet, door Benton Clay Company, een dochtermaatschappij van Georgia Kaolin Co. Deze materialen, die dezelfde zijn als die vroeger in de handel werden gebracht onder het 25 handelsmerk THIX0-JEL, zijn selectief gedolven bentonieten, die een behandeling ter verbetering van de kwaliteit hebben ondergaan, en die als de bruikbaarste worden beschouwd, zijn beschikbaar als Mineral Colloid No.’s 101, enz.; beantwoordend aan ÏH!XO-JEL's No.’ 1, 2, 3 en U. Deze materialen hebben pH-waarden (bij een concentratie van 6% in 30 water) van 8 tot 9·^ maximale gehalten aan vrij vocht (v66r de toevoeging aan het vloeibare wasmilieu) van ca. 8% en soortelijke gewichten van ca. 2,6. Dergelijke materialen, in de poedervormige kwaliteit, passeert minstens ca. 85# een zeef van 200 mesh U.S. Sieve Series. Bij voorkeur passeert het bentoniet geheel een zeef van 200 mesh en meer in het bij-35 zonder passeert het in zijn geheel een zeef No. 325, zodat de overeen- 3304289 --- - -6- komstige diameter van een bentonietdeeltj e kan worden geacht'minder dan 17 73m te bedragen en meer in het bijzonder minder dan UHyum. Hoewel Wyoming-bentoniet met een verbeterde kwaliteit voorkeur geniet als bestanddeel van de vloeibare wasmiddelen volgens de uitvinding, 5 zijn andere bentonieten, waaronder de synthetische bentonieten (die worden bereid uit bentonieten met uitwisselbaar calcium en/of magiesium, door behandeling met natriumcarbonaat) zijn eveneens bruikbaar en zij worden geacht binnen het kader van de uitvinding te vallen. Uit-typische resultaten van chemische analyses van de bereiding van de vloeibare 10 wasmiddelen volgens de uitvinding geschikte bentonieten blijkt, dat zij 6U,8 tot 73,0$ Si02, ik tot 18$ A1203, 1,6 tot 2,7$ MgO, 1,3 tot 3,1$

CaO, 2,3 tot 3,¾ Fe^, 0,8 tot 2,8$ Na20 en 0,¾ tot 7,0$ K^0 bevatten.

De toepassing van bentoniet als verzachter in de vloeibare wasmiddelen volgens de uitvinding heeft het voordeel, dat het bentoniet 15 niet hoeft te worden gedroogd, zoals b.v. in een s proeidroger, waardoor gevaar dat het verzachtend vermogen van bentoniet als gevolg van immo-bilisatie van zijn plaatjés-doortte sterk drogen verloren gaat, wordt vermeden. Evenmin is het noodzakelijk, dat het wasmiddel met een zodanige samenstelling, dat snelle desintegratie van een wasmiddelkorrel in het 20 waswater voor het vrijkomen van de bentonietdeeltjes wordt bevorderd, omdat in het vloeibare wasmiddel deze deeltjes niet zijn geagglomereerd tot harde massa's, waarvoor extra tijd voor desintegratie noodzakelijk zou kunnen zijn.

De enige andere noodzakelijke component van de vloeibare was-25 middelen volgens de uitvinding is water. Normaliter is de hardheid'Van dit water minder dan ca. 300 ppm, als CaCO^, en bij voorkeur is het minder dan 150 ppm. Vaak kan het wenselijk zijn gebruik te maken van gedeioniseerd water, hoewel vaak leidingwater met een hardheid minder dan 50 of 100 ppm ongeveer even bevredigend kan zijn. Hoewel harder water 30 met succes kan worden gebruikt bij de bereiding van de vloeibare wasmiddelen volgens de uitvinding, wordt bij toepassing van zacht water de waarschijnlijkheid van het optreden van enkele bezwaarlijke materialen, die het uiterlijk van het vloeibare wasmiddel nadelig zouden kunnen beïnvloeden of die zich op hinderlijke wijze zouden kunnen afzetten op de 35 was gedurende de wasbehandeling, geringer geacht.

5306289 -7-

Verschillende adjuvantia kunnen aanwezig zijn in de vloeibare wasmiddelen, zoals fluorescente witmakers, parfums en kleurgevende middelen. De fluorescente witmakers omvatten de bekende stilbeenderivaten, waaronder de witmakers voor katoen en nylon, zoals die worden verkocht 5 onder het handelsmerk Tinopal (5BM Conc.). De gebruikte parfums omvatten gewoonlijk essentiële oliën, esters, aldehyden en/of alcoholen, die alle bekend zijn aaii de terzake van reukstoffen deskundigen. De kleurgevende middelen kunnen kleurstoffen en in water dispergeerbare pigmenten van uiteenlopende 'typen, waaronder ultramarijn blauw, omvatten. Vanwege 10 het witmakende effekt als gevolg van de aanwezigheid van het bentoniet in de'vloeibare wasmiddelen, kunnen de kleuren van het produkt vaak aantrekkelijke pasteltinten zijn. Titaaldioxide kan worden gebruikt om de kleur van het produkt nog lichter of wit te maken. Anorganische vulmiddelzouten, zoals natriumsulfaat en natriumchloride, kunnen aanwezig 15 zijn, evenals middelen om hernieuwde afzetting van vuil tegen te gaan, zoals natriumcarboxymethylcellulose; dispergeermiddelen, zoals natrium-polyacrylaat; enzymen; bleekmiddelen, bactericiden; fungiciden; anti-schuimmiddelen, zoals siliconen; antibuilmiddelen, zoals copolyesters; conserveringsmiddelen, zoals formaldehyd; schuimstabilisatoren, zoals 20 laurine-myristinediëthanolamide; en hulpoplosmiddelen, zoals ethanol. Normaliter bedragen de individuele actieve hoeveelheden van deze ad-juvantia minder dan 3$, zelfs minder dan 1# en soms zelfs minder dan 0,5$, behalve wat betreft eventuele vulmiddelen en oplosmiddelen, en additionele detergentia en builders waarvan het gehalte soms zelfs 25 10# kan bedragen. De totale relatieve hoeveelheid aan adjuvantia, met inbegrip van de niet-aangegeven synthetische detergentia en builders, bedraagt normaliter niet meer dan 20% van het produkt en het is wenselijk, dat deze minder dan 10% daarvan is, meer in het bijzonder minder dan 5% daarvan. Vanzelfsprekend mogen de gebruikte adjuvantia de was-30 en verzaehterwerking van het vloeibare wasmiddel niet storen en zij mogen instabiliteit van het produkt bij bewaren niet bevorderen. Evenmin mogen zij de vorming van hinderlijke afzetting op de was veroorzaken.

De relatieve hoeveelheden van de verschillende componenten in het wasmiddel volgens de uitvinding dienen als volgt te zijn: 5 tot 15# 35 bij voorkeur X tot 11# en meer in het bijzonder 9# natrium(lineair hoger 3304289 r -Φ- alkyi)-benzeensulfonaat; 2 tot 5$, "bij voorkeur 2 tot 3$ en meer in het "bijzonder ca. 2$ natriumalkylpolyethoxysulfaat; 6 tot 26%, hij voorkeur 12 tot 23%. en meer in het bijzonder ca. IJ tot 21$ huilderzout; 10 tot 20$, hij voorkeur 12 tot 15$ en meer in het bijzonder ca. 12$ 5 zwellend hentoniet, en U0 tot 75$, hij voorkeur 50 tot 70$ en meer in het bijzonder 55 tot 65$ water. Wanneer het huilderzout bestaat uit natriumtripolyfosfaat en natriumcarbonaat, dan bedraagt de relatieve hoeveelheid van het natriumtripolyfosfaat 5 tot 20$, bij voorkeur 10 tot 17$ en meer in het bijzonder ca. 11 tot!12$, en de relatieve 10 hoeveelheid natriumcarbonaat 1 tot 10$, bij voorkeur 2 tot 6$, waarbij de verhouding van tripolyfosfaat op carbonaat ligt tussen 2:1 en 6:1.

De vloeibare wasmiddelen kunnen worden bereid door op geschikte wijze de verschillende bestanddelen ervan te mengen, waarbij het ben-15 toniet tegen het einde van het proces wordt toegevoegd. Zo kan b.v. het anionogene detergens worden gemengd met het water, waarna het polyfosfaat en carbonaat, in fijnverdeelde vorm, normaliter voldoende fijn om een zeef No. l60 te passeren, kan worden toegevoegd, gevolgd door eventuele adjuvantia en het bentoniet. Wanneer echter het vloeibare 20 wasmiddel wordt bereid volgens deze methode of volgens andere methoden waarbij het bentoniet vroeger wordt toegevoegd, dan heeft het mengsel de neiging te sterk in te dikken. Bij staan wordt het mengsel iets dunner, maar hiervoor is extra behandelingstijd vereist. Gebleken is, dat wanneer 'een gedeelte van het water wordt achtergehouden en achteraf 25 wordt toegevoegd aan de rest van het vloeitere wasmiddel,dit een snel dunner worden van het wasmiddel tot de gewenste schijnbare viscositeit tot stand zal brengen. De viscositeit van het vloeibare wasmiddel volgens de uitvinding bedraagt gewoonlijk ca. 5 tot 100 cP, bij voorkeur 10 tot 70 cP, b.v. 1+0 cP. Men moet er rekening mee houden, dat het toebereide 30 wasmiddel, grotendeels ' als gevolgd van de aanwezigheid daarin van het bentoniet, thixotroon is en dat viscositeitswaarden dienovereenkomstig moeten worden geïnterpreteerd. Bij de genoemde viscositfeiten is het vloei-bare wasmiddel gietbaar, stabiel, het schift niet en het is uniform,

Dit is in zekere mate verrassend en kan worden toegeschreven aan de 35 beschreven bijzondere samenstellingen, waarvan de bestanddelen op elkaar 3304239 . -. %* -9- schijnen in te werken onder het tot stand brengen van het wenselijk stabiele, en toch gemakkelijk gietbare wasmiddel. Ook schijnt de pH van de vloeibare wasmiddelsuspensie, die gewoonlijk 8 tot 11,5» bij voorkeur 9 tot 10,8 bedraagt, bij te dragen tot het handhaven van de 5 stabiliteit en gietbaarheid van het produkt. Waterige bentonietsus-pensies in water bij de voor het wasmiddel volgens de uitvinding toegepaste concentraties kunnen soms dikke gelen vormen, die niet gietbaar zijn en het blijkt, dat de mengsels van lineair alkylbenzeen-sulfonaat, geëthoxyleerde alcoholsulfaat en de genoemde builders 10 ertoe bijdragen, dat het overmatig gelatineren van het bentoniet in het waterige milieu wordt tegengegaan.

De ervaring heeft geleerd, dat de wenselijke relatieve hoeveelheid water, die moet worden achtergehouden en als laatste onder mengen moet worden toegevoegd bij het fabricageproces, normaliter 5 tot 20#, 15 berekend op het gerede vloeibare wasmiddel, bij voorkeur 8 tot 12$, b.v. ca. 10# moeten zijn. Gedurende het mengen van de verschillende bestanddelen met het waterige milieu, en in het bijzonder wanneer het bentoniet wordt toegevoegd en het achtergehouden water wordt bijgemengd, is het belangrijk het mengsel in beweging te houden, b.v. door door 20 te gaan het te mengen of te roeren. Bij voorkeur wordt de menger nooit afgezet en het proces is continu en duurt gewoonlijk ca. 3 tot 30 minuten, bij voorkeur 5 tot 10 minuten per charge. Hoewel het water kan worden verwarmd om het oplossen van de verschillende bestanddelen van het produkt daarin te bevorderen en het dispergeren van het bento-25 niet te bevorderen, is zulks niet noodzakelijk en water van kamertemperatuur, b.v. water met een temperatuur van 15 tot 30°C, b.v. 20 tot 25°C, kan‘worden gébruikt.

De volgende voorbeelden dienen ter toelichting van de uitvinding, zonder deze echter te beperken. Tenzij anders wordt aangegeven, zijn 30 alle delen gewichtsdelen en alle temperaturen °C.

Voorbeeld I

:__j 35 3304239 -10-

Bestanddelen: Procent

Natrium-(lineair tridecyl)-benzeensulfonaat 9>0

Natriumalkylpolyethoxysulfaat 2,2 (alkyl = vetalkyl met 12 tot 15 koolstofatomen; _ polyethoxy = 3 ethoxygroepen)

Pentanatriumtripolyfosfaat (10% of minder van fase l) 11,0

Natriümcarbonaat (watervrij) U,0

Bentoniet (Mineral Colloid 101) 12',0

Fluorescente witmaker (Tinopal 5BM Conc.) 0,3

Parfum 0,3

Kleurgevend middel (ultramarijnblauw of 0,2 FD&C-kleurstofoplossing)

Water (leidingwater met een hardheid van ca. 50 ppm 6l,0 calciumearbonaat) qq 15 51 delen water worden in een geschikte menger getracht, t.v.

een verticaal cylindrisch vat voorzien van verwarmings- en koelmiddelen en aangesloten aan een afvoerpomp, de synthetische organische detergen-tia worden toegevoegd, onder roeren (met een roerder van het type ' Lightnin) en het polyfosfaat en carbonaat als builderzouten (met een 20 zodanige deeltjesgrootte dat zij een zeef No. l60 passeren) worden bijgemengd, waarbij het fosfaat eerst wordt toegevoegd, waarna de fluorescente witmaker en het kleurgevende middel onder roeren worden toegevoegd. Het menvan de charge, die een gewicht heeft van ca.

500 kg, duurt ca. U minuten. Daarna wordt het zwellende bentoniet 25 gemengd met het mengsel, als gevolg waarvan de viscositeit van het mengsel meer dan wenselijk is wordt vergroot. De rest van het water wordt toegevoegd en het parfum wordt vervolgens bijgemengd, waarna het produkt gereed is om uit de menger te worden gepompt en in de vaten voor uiteindelijk gebruik wordt ondergebracht. Gedurende de meng-30 bewerking, die in haar geheel ca. 9 minuten duurt, hebben de toegevoegde materialen en het eindprodukt een temperatuur van ca. 20°C.

In sommige gevallen kan , teneinde sneller oplossen en vlugger disper-geren van. de componenten te bevorderen, de temperatuur van het ingebrachte water worden verhoogd tot ^0-50°C, zodat de temperatuur van het 35 eindprodukt ca. 30 tot Uo°C kan bedragen, in welk geval de duur van het

ίν V

-11- mengen kan worden tekort tot ca. 5 of 6 minuten.

Het resulterende vloeibare wasmiddel (kamertemperatuur) heeft een viscositeit van ca. 50 cP en het kan bevredigend worden gegoten uit een kunststof fles voor wasmiddelen met een uitlaatopening van ca. 2,5 cm.

5 Eet heeft een pH van ca. 10.6. Het vloeibare wasmiddel wordt gebruikt voor het wassen van een gemengde partij vuile wan, waaronder zich lappen katoen en lappen polyester-katoen bevinden, die zijn bevuild met deeltjesvormig vuil en met vetachtig vuil. Het vloeibare wasmiddel wordt in de kuip van een standaard wasmachine gebracht, waarbij ongeveer 1/8 liter 10 van het vloeibare wasmiddel wordt gebruikt per wasbehandeling (can een concentratie aan vloeibaar wasmiddel in waswater van ca. 0,09% "te verkrijgen). De temperatuur van het waswater is 21°C (can het was vermogen van het produkt in "koud" water te testen) en het water heeft een gemengde calcium- en magnesiumhardheid van ca. 150 ppm als CaCO^· ïïadat 15 de gewassen stukken en de proef lappen zijn gewassen, worden zij ofwel gedroogd aan de lijn ofwel in een machine (een gebruikelijke wasdroger).

Dezelfde als de bovenstaande bewerkingen worden herhaald met een vergelijkingswasmiddel, waaruit het bentoniet wordt weggelaten en is vervangen door water.

20 Cijfers voor de beoordeling van de zachtheid van de verschillende gewassen stukken en lappen, toegekend door een jurie, laten zien, dat het bentoniet bevattende vloeibare wasmiddel de was en de lappen aanmerkelijk zachter maakte dan het vergelijkingswasmiddel en dat niettemin de aanwezigheid van de bentonietdeeltjes nagenoeg geen nadelige invloed 25 op het reinigingsvermogen van het produkt had, hoewel de reiniging van met kleiachtige aarde bevuilde polyester-katoen lappen niet minder was met het produkt van het produkt van dit voorbeeld.

Het in dit voorbeeld gebruikte vloeibare wasmiddel heeft een aantrekkelijk, lichtblauw, uniform uiterlijk en bij bewaring scheidt het 30 zich niet in verschillende lagen materiaal. Ha bewaren kan het nog steeds gemakkelijk worden gegoten, maar zou het om de een of andere reden te dik worden, dan kan het weer gietbaar gemaakt worden door schudden, of buigen van het kunststofvat (van polyetheen of polypropeen). Schudden is echter niet noodzakelijk om zeker ervan te zijn, dat het wasmiddel 35 uniform is.

8 3 0 42 : 3 -12-

Behalve dat het produkt volgens de uitvinding nuttig is als wasmiddel voor wassen in een machine, kan het worden gebruikt voor het wassen met de hand en als vloeistof voor de voorbehandeling van overmatig vuil geworden gedeelten van de was. Doet men de was met de hand, ^ dan laat men, teneinde maximale afzetting van bentoniet op de was te bevorderen en daardoor het verzachtende effekt ervan te verbeteren, de wasoplossing weglopen uit de waskuip door de bodemafvoer, zodat de oplossing door de was stroomt, waarna de was op normale wijze kan worden gespoeld. Wanneer het vloeibare wasmiddel wordt gebruikt voor de voor-behandeling van vuile gebieden van wasgoed, dan wordt het onverdund aangebracht (hoewel verdunning ook kan worden toegepast) op de vuil-geworden gebieden en het wordt erin gewreven. Gedurende dit aanbrengen . en inwrijven helpt het bentoniet het wasmiddel bij het losmaken en verwijderen van het vuil, of dit nu olieachtig of deeltjesvormig vuil is, en gelijktijdig hecht zich iets van het bentoniet aan de vezels, van het materiaal van het wasgoed, dat bijdraagt tot het verzachten van het materiaal van het wasgoed op deze plaats. Dit verzachten kan bijdragen tot het minder vuil worden van het gebied in de toekomst, in het bijzonder wanneer de vuile gebieden manchetten of boorden van hemden zijn.

2Q Voorbeeld 2

Een vloeibaar wasmiddel, zoals dat uit voorbeeld 1, wordt samengesteld onder gebruikmaking van een lineair dodecylbenzeensulfonaat in plaats van lineair tridecylbenzeensulfonaat, natriumalkylpolyethoxy-sulfaat, waarbij het alkyl 12 tot 13 koolstof atomen bevat en het poly-ethoxy bestaat uit gemiddeld 6,5 ethoxygroepen, in plaats van dat eerder werd gebruikt, 11% natriumtripolyfosfaat, 6% natriumcarbonaat, 15% bentoniet, de vorengenoemde adjuvantia en 56% water. De extra hoeveelheid natriumcarbonaat verbetert de mengbaarheid van de verschillende bestanddelen gedurende het fabricageproces en de vervanging van de 2Q detergentia heeft geen noemenswaardige nadelige invloed op de eigenschappen van het produkt. Het produkt wordt bereid op in hoofdzaak dezelfde wijze als eerder werd beschreven.

Het vloeibare wasmiddel is een stabiele gietbare vloeistof met de gewenste reinigings- en verzachtende eigenschappen als die werden 2^ beschreven voor het vloeibare wasmiddel uit voorbeeld 1, ongeacht of 8304223 -13- het wordt gebruikt voor wassen in een machine of wassen met de hand, ofwel voor de voorbehandeling van wasgoed.

Op soortgelijke wijze worden aanvaardbare vloeibare wasmiddelen bereid, wanneer 3# natriumlaurylalcoholsulfaat, 2# ïïeodol 23-6,5 en 5 0,5# silicoonolie als antischuimmiddel worden opgenomen in het produkt door deze toe te voegsn aan de bestanddelen uit voorbeeld 1 (waarbij zij water vervangen). Ook wanneer natriumcitraat of kaliumcitraat wordt gebruikt ter vervanging van het natriumcarbonaat (of wanneer dit materiaal slechts gedeeltelijk wordt vervangen, b.v. 30# wordt vervangen, 10 "met deze citraten of trinatriumnitrilotriacetaat) resulteren bruikbare vloeibare wasmiddelen met eigenschappen zoals die van de eerder beschreven mengsels.

Voorbeeld 3

Een vloeibaar wasmiddel, zoals dat uit voorbeeld 1, wordt bereid 15 waarbij echter slechts 2# natriumcarbonaat wordt gebruikt in het recept, terwijl het wafergehalte overeenkomstig wordt vergroot.

Hoewel het natriumcarbonaatgehalte wordt verminderd, kan het mengsel toch worden verwerkt tot een eindprodukt met gewenste eigenschappen, dat bruikbaar is als een totaalwasmiddel voor het wassen van katoen 20 en synthetische materialen en om deze te verzachten, en het is ook bruikbaar voor de voorbehandeling van dergelijk wasgoed. Wanneer 0,5# natriumcarboxymethylcellulose wordt toegevoegd aan het mengsel in plaats van een gedeelte van het water daarvan, dan wordt fle^witheidsgraad van het wasgoed verbeterd, zonder dat het verzachtende vermogen achter-25 uitgaat en wel dankzij de hernieuwde afzetting tegenwerkende activiteit van de carboxymethylcellulose.

In andere gewijzigde uitvoeringsvormen van de uitvinding, resulteren, wanneer de gehalten aan de verschillende componenten van het vloeibare wasmiddel van voorbeeld 1 - 10# of - 20# worden gewijzigd, 30 zonder de in deze beschrijving gegeven grenzen te overschrijden, stabiele, gietbare vloeibare wasmiddelen met nuttige reinigende en verzachtende werking. In sommige van deze produkten kan het wenselijk zijn Zeoliet A zelfs tot 10#, of tot 5# natriumsilicaat met een gehalte van ca. 1:2.U, op te nemen, hoewel het silicaat vaak wordt vermeden, 35 en indien zeoliet aanwezig is, wordt het silicaat, teneinde afzetting /van 8104289 * l * -lU- zeoliet-silicaataggregaten of reactieprodükten, gewoonlijk weg te laten. Wil men een dunnere -vloeistof, dan kan tot 10% ethanol of isopropanol worden gebruikt.

Zoals blijkt uit de voorgaande beschrijving en de uitvoerings-5 voorbeelden, zijn de vloeibare, wasverzachtende totaalwasmiddelen volgens de uitvinding stabiel, uniform, aantrekkelijk en functioneel. ·

Ondanks de aanwezigheid van een aanmerkelijke relatieve hoeveelheid églatineringsmiddel (bentoniet) in een vloeibaar milieu, vormen zij geen bezwaarlijke gelen en zij blijven gietbaar gedurende het bewaren.

10 Daarbij komt, dat het bentoniet, ondanks langdurig bewaren, gedurende welke periode het gesuspendeerde bentoniet blootstaat aan innig contact met oppervlakactieve middelen en uit anorganische zouten bestaande builders in een waterig milieu, niet op bezwaarlijke wijze agglomereert en zijn verzachtende werking op wasgoed niet wordt te-15 niet gedaan. Door toepassing van de genoemde detergentia en builders in een waterig milieu, wordt een vloeibaar wasmiddel gevormd, dat ondanks de aanwezigheid van een aanmerkelijke relatieve hoeveelheid bentoniet van het zwellende type, vloeibaar en gietbaar blijft en zijn fysische en chemische eigenschappen behoudt, die het de mogelijk-20 heid geven te worden afgezet op het wasgoed en die werken als een smeermiddel voor de vezels daarvan, waardoor verzachting van het wasgoed wordt bevorderd. Tevens wordt, zoals eerder opgemerkt, door de toepassing van het vloeibare milieu de mogelijkheid, dat het bentoniet wordt gedesactiveerd door oververhitting, b.v. in 25 een sproeidroogtoren, vermeden.

De vloeibare wasmiddelen volgens de uitvinding zijn, behalve dat zij bruikbaar zijn als produkten voor het wassen van wasgoed in een machine of met de hand, tevens goed voor de voorbehandeling van vuilgeworden gedeelten van de was, bij welke behandeling het aan-30 wezige bentoniet wordt geacht bij te dragen tot het verwijderen van de vlekken en het verzachten van het vuile gebied (en het produkt wordt tevens later gebruikt voor was doeleinden). Aldus blijkt uit de voorgaande beschrijving van de eigenschappen en voordelen van de uitvinding, dat deze een aanmerkelijke vooruitgang van de techniek 35 van het samenstellén van wasmiddelen vertegenwoordigt, omdat zij de 3304239 < • 9 -15- mogelijkheid biedt een vloeibaar wasmiddel geschikt' te gebruiken zowel voor het reinigen als het verzachten van wasgoed (en voor de voorbehandeling daarvan), onder gebruikmaking van uitstekende anionogene synthetische organische detergentia en zonder met hen op nadelige wijze 5 chemisch reactieve kationogene materialen, zoals quateraaire ammo-niumzouten, te behoeven op te nemen. Voorts zijn de gebruikte bento-•nieten niet schadelijk voor het milieu, zoals de quateraaire ammonium-zouten dat"wel zouden kunnen- zijn, en zij veroorzaken niet de ophoping van bezwaarlijke vettige afzettingen op het wasgoed, waardoor het vaak 10 verkleurd uitziet, zoals bij quateraaire ammoniumzouten dit soms wel doen.

Hoewel de natriumzouten en natriumverbindingen van de verschillende bestanddelen van de vloeibare wasmiddelen volgens de uitvinding werden beschreven, omdat zij in het bijzonder bevredigend en 15 in de handel verkrijgbaar zijn, kunnen de overeenkomstige kaliumver-bindingen in plaats van hen worden gebruikt, althans gedeeltelijk, en zij vallen eveneens binnen het kader van deze uitvinding. Aldus kunnen kaliumdetergentia, kaliumbuilderzouten, kaliumbentonieten en kaliumadjuvantiazouten worden gebruikt en deze worden geacht mede door 20 de natriumverbindingen te worden omvat als ,,alkalimetaal"-verbindingen.

De uitvinding werd beschreven met betrekking tot verschillende uitvoeringsvormen en uitvoeringsvoorbeelden, maar zij mag niet worden geacht hiertoe te zijn beperkt, omdat het duidelijk is, dat een terzake deskundige met behulp van de onderhavige besc hrijving in 25 staat zal zijn vervangingsmiddelen en equivalenten toe te passen zonder buiten het kader van de uitvinding te treden.

30 35 3 3 0 Λ 239

Claims (6)

1. Wasverzachtend, vloeibaar totaalvasmiddel, met het kenmerk, dat het 5 tot 15 % alkalimetaal-( lineair of vertakt hoger alkyl)-benzeen-sulfonaat, waarbij het hogere alkyl 12 tot 13 koolstof atomen bevat, 2 tot 5 % alkalimetaal-alkylpolyethoxysulfonaat, waarbij het alkyl 5 10 tot 18 koolstofatomen en het polyethoxy 3 tot 11 ethyleenoxidegroepen, 6 tot 26 % builderzout gekozen uit de groep bestaande uit alklaimetaal-tripolyfosfaat, alkalimetaalcarbonaat, alkalimetaalnitrilotriacetaat, en alkalimetaalcitraat en mengsels daarvan, 10 tot 20% van een zwellend bentoniet, en 1*0 tot 15% water bevat.

2. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het alkalimetaal natrium is.

3. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het natrium-tlineair. hoger alkyl)-benzeensulfonaat natrium-(lineair of vertakte tridecyl)-benzeensulfonaat is, het natriumalkylpolyethoxy-15 sulfaat alkyl met 12 tot 15 koolstofatomen en polyethoxy met 3 tot 17 ethyleenoxidegr oepen bevat, het builderzout een mengsel van natriumtri-polyfosfaat en natriumcarbonaat is in een verhouding tussen 2:1 en 6:1, en het zwellende bentoniet een natriumbentoniet is. h. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat 20 het 7 tot 11% natrium-(lineair tridecyl)-benzeensulfonaat, 2 tot 3% natriumalkylpolyethoxysulfaat, waarbij het alkyl 12 tot 15 koolstofatomen en het polyethoxy ca. 3 ethyleenoxidegroepen bevat, 5 tot 20% natriumtri-polyfosfaat, waarvan minder dan 10% tripolyfosfaat van het type fase I is, 1 tot 10% natriumcarbonaat, 12 tot \5% natriumbentoniet 25 met deeltjesgrootten kleiner dan UU pia, en 50 tot 70% water bevat.

5· Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie !+, met het kenmerk, dat het ca. 9% natrium-(lineair tridecyl)-benzeensulfonaat, ca. 2% natriumalkylpolyethoxysulf aat, waarbij het alkyl 12 tot 15 koolstofatomen en het polyethoxy 3 ethyleenoxidegroepen bevat, 10 tot 17% natriüm-30 tripolyfosfaat, 2 tot 6% natriumcarbonaat, ca. 12% Wyoming-bentoniet en 55 tot 65% water bevat.

6. Vloeibaar wasmiddel volgens conclusie 5> met het kenmerk, dat het 0,1 tot 2% fluorescente witmaker, 0,05 tot 1% parfum en 0,01 tot 1% kleurgevend middel bevat. 35 7· Werkwijze voor de bereiding van een wasverzachtend, vloeibaar §3 0 4 2 3 9- V' -17- totaalwasmiddel dat 5 tot 15? alkalimetaal-( lineair hoger alkyl )-ben-zeensulfonaat, waarbij het alkyl 12 tot 13 koolstofatomen bevat, 2 tot 5% alkalimetaalalkylpolyethoxysulfaat, waarbij het alkyl 10 tot 18 koolstofatomen en het polyethoxy 3 tot 11 ethyleenoxidegroepen 5 bevat, 6 tot 26% builderzout gekozen uit de groep bestaande uit alkalimetaaltripolyfosfaat, alkalimetaalcarbonaar, alkalimetaal-nitrilotriacetaat, en alkalimetaalcitraat en mengsels daarvan, 10 tot 20? van een zwellend bentoniet en U0 tot 75 % water bevat, met het kenmerk, dat de genoemde componenten met elkaar worden gemengd 10 met uitzondering van het zwellende bentoniet en 5 tot 20%, berekend op het eindprodukt, van het water, dat het zwellende bentoniet bij het mengsel wordt gemengd terwijl het laatstgenoemde wordt geroerd, en dat vervolgens de resterende 5 tot 20? water wordt gemengd met het resulterende mengsel, terwijl dat wordt geroerd.

8. Werkwijze volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat het al- kalimetaal natrium is. 9« Werkwijze vol gns conclusie 8, met het kenmerk, dat het bereide vloeibare wasmiddel ca. 9% natrium-(lineair tridecyl)-benzeensulfonaat, ca. 2% natriumalkylpolyethoxysulfaat, waarbij het alkyl 12 tot 15 kool-20 stofatomeneSet polyethoxy 3 ethyleenoxidegroepen bevat, 10 tot 17? natriumtripolyfosfaat, 2 tot 6% natriumcarbonaat, waarbij de verhouding van natriumpolyfosfaat tot natriumcarbonaat ligt tussen 2:1 en 6:1, ca. 12? Wyoming-bentoniet en 55 tot 65? water bevat, dat de eerst met elkaar gemengde bestanddelen die zijn welke hiervoor werden genoemd, 25 met uitzondering van het zwellende bentoniet en ca. 10?, berekend op basis van het eindprodukt, van het water, dat het zwellende bentoniet gemengd met het mengsel, terwijl het wordt geroerd, en het resterende water daarna wordt gemengd met het resulterende mengsel terwijl het wordt geroerd. 30 35 S3 0 4 2 8 9