Opis patentowy opublikowano: 20.05.1983 ¦ 4 : 117660 Int.Cl.3A01N 43/42 C07D 237/26 CZYTELNIA Urzedu Patentowego Mlskiaj toeCTiwiw!'-!! Lin1"*'1 Twórca wynalazku Uprawniony z patentu: E.I. Du Pont de Nemours and * Company, Wilmington (Stany Zjednoczone Ameryki) Srodek chwastobójczy i sposób wytwarzania nowych cykloalkanopirazoli jako skladników czynnych srodków chwastobójczych Wynalazek dotyczy srodka chwastobójczego i sposobu wytwarzania nowych cykloalkanopirazoli jako skladników czynnych srodków chwastobójczych. Srodki te znalazly zastosowanie w rolnictwie jako dzialajace ogólnie i selek¬ tywnie srodki chwastobójcze zarówno przed jak i po wzroscie chwastów.Jako skladniki czynne srodków chwastobójczych zasto¬ sowano nowe zwiazki' o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3, 4 lub 5, Ri oznacza grupe metylowa lub atom wodoru, Q oznacza atpm fluoru, chloru, bromu^lub jodu, X oznacza atom fluoru, chloru, bromu lub jodu, grupe cyjanowa, metoksylowa lub nitrowa, Y oznacza atom wodoru, fluoru lub chloru, Z oznacza atom wodoru lub fluoru i V oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub grupe metoksylowa przy czym, gdy n oznacza liczbe 5, to Ri oznacza atom wodoru, Q oznacza atom chloru lub bromu, Z i V oznaczaja atomy wodoru i Y oznacza atom wodoru lub atom fluoru, zas gdy n oznacza liczbe 3 lub 4 i Q oznaoza atom fluoru lub jodu to Ri, Z i V oznaczaja atomy wodoru i Y oznacza atom wodoru lub fluoru, na¬ tomiast gdy n oznacza liczbe 3 i Ri oznacza grupe metylowa to Q oznacza atom chloru lub bromu, Y oznacza atom wodoru lub fluoru oraz Z i V oznaczaja atomy wodoru, i gdy V jest rózne od wodoru to X oznacza atom fluoru, chloru lub bromu, i Z oznacza atom wodoru.Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1 z uwagi na ich wysoka aktywnosc chwastobójcza oraz niski koszt wytwa¬ rzania korzystne sa te zwiazki, w których niezaleznie n oznacza liczbe 3 lub 4, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru lub grupe metylowa, Z i V ozna- 20 25 czaja atomy wodoru, Y oznacza atom- wodoru lub fluoru i X oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupe cyjanowa lub grupe metoksylowa.Sposród zwiazków o wzorze 1, w którym n oznacza liczbe 4 korzystne sa te zwiazki, w których Q oznacza atom chloru lub bromu, a korzystniejsze sa te, w których Q oznacza atom chloru lub bromu i Ri oznacza atom wodoru.Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 4, Q oznacza atom chloru lub bromu i Ri oznacza atom wodoru korzystne sa te zwiazki, w których niezaleznie Z i V oznaczaja atomy wodoru, Y oznacza atom wodoru lub fluoru i X oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupe cyjanowa lub grupe metoksylowa. Bardziej korzystne sa te zwiazki, w których n oznacza liczbe 4, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru oraz Z i V oznaczaja atomy wodoru.Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 4, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru oraz Z i V oznaczaja atomy wodoru z uwagi na wyzsza aktywnosc chwastobójcza oraz mniejsze koszty wytwarzania korzystne sa te zwiazki, w których nie¬ zaleznie Y oznacza atom wodoru lub fluoru, lub X oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupe cyjanowa lub grupe metoksylowa.Bardziej korzystne sa te zwiazki o wzorze 1, w którym n oznacza liczbe 4, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru, Z i V oznaczaja atomy wodoru, Y oznacza atom wodoru lub fluoru i X oznacza atom fluoru, chloru; bromu, grupe cyjanowa lub grupe metoksylowa. , Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1 z uwagi na do- 117 660I 117 660 skonale dzialanie chwastobójcze oraz przystepny koszt wytwarzania lub z uwagi na obydwa te czynniki razem najkorzystniejsze sa te zwiazki w których n oznacza liczbe 4, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru, Z i V oznaczaja atomy wodoru, Y oznacza atom wodoru lub fluoru i X oznacza atom chloru lub bromu.Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3 korzystne sa te zwiazki, w których Q ozna¬ cza atom chloru lub bromu, a korzystniejsze sa te, w których Q oznacza atom chloru lub bromu i Ri oznaczaatom wodoru: Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3, Q oznacza atom chloru lub bromu i Ri oznacza atom wodoru korzystne sa te zwiazki, w których niezaleznie Z i V oznaczaja atomy wodoru; Y oznacza atom wodoru lub fluoru lub X oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupe cyjanowa lub metoksylowa.Najkorzystniejsze sa te zwiazki o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru oraz Z i V oznaczaja atomy wodoru. - Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru oraz Z i V oznaczaja atomy wodoru z uwagi na silniejsze dzialanie chwastobójcze oraz bardziej przystepny koszt, wytwarzania lub z uwagi na obydwa te czynniki razem korzystne sa te zwiazki, w których nieza¬ leznie Y oznacza atom wodoru lub fluoru lub X oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupe cyjanowa lub metoksy¬ lowa. Korzystniejsze sa te zwiazki o. wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru, Z i V oznaczaja atomy wodoru, Y oznacza atom wodoru lub fluoru i X oznacza atom fluoru, chloru, bromu, grupe cyjanowa lub meto¬ ksylowa.Najkorzystniejsze z uwagi na ich doskonale- dzialanie chwastobójcze oraz przystepny koszt wytwarzania lub z uwagi na obydwa te czynniki razem sa te zwiazki o wzo¬ rze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3, Q oznacza atom chloru lub bromu, Ri oznacza atom wodoru, Z. i V_ oznaczaja atomy wodoru, Y oznacza atom wodoru lub fluoru i X oznacza atom chloru lub bromu.Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1 z- uwagi na ich silne dzialanie chwastobójcze i przystepny koszt wytwa¬ rzania lub z uwagi na obydwa te czynniki razem korzystne sa te zwiazki, w których Y oznacza atom wodoru lub fluoru. . oraz Z i V oznaczaja,atomy wodoru, a korzystniejsze sa te zwiazki, w których -Y oznacza £tom wodoru lub fluoru oraz Z i V oznaczaja atomy wodoru, Q oznacza atom chloru lub X oznacza atom chloru lub bromu., Sposród zwiazków o wzorze ogólnym 1 z uwagi na ich silniejsze dzialanie chwastobójcze oraz bardziej przystepne koszty wytwarzania lub z uwagi na obydwa te czynniki razem korzystne sa te zwiazki, w których Y oznacza atom wodoru lub fluoru, Z i V oznaczaja atomy wodoru i Q oznacza atom chloru. Najkorzystniejsze z uwagi na dosko¬ nale dzialanie chwastobójcze lub nizszy koszt wytwarzania lub z uwagi na obydwa te czynniki razem sa te zwiazki o wzorze ogólnym 1, W którym, Y oznacza atom wodoru lub fluoru, Z i V oznaczaja atomy wodoru, Q oznacza atom chloru i. X oznacza atom chloru lub bromu.Szczególnie korzystne z uwagf na wyrózniajace sie dzia¬ lanie chwastobójcze lub riiski koszt wytwarzania lub zwagi na obydwa te czynniki razem sa nastepujace zwiazki: 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 wodoro-2H-indazol o temperaturze topnienia 88—89 °C; 3-chloro-2- (4-chlorofenylo)-4, 5, 6, 7-czterowodoro-2H- -indazol o temperaturze topnienia 81-L-84°C; 3-bromo- « -2-(4-chloro-2-fluórofenylo)-4, 5, 6, 7-czterowodoro-2H- -indazol o temperaturze topnienia 95—98 °C; 3-chloro-2- - (4-bromo-2-fluorofenylo)-4, 5, 6, 7-czterowodoro-2H- -indazol o temperaturze topnienia 86—88 °C; 3-chloro-2- - (4-cnloro-2-fluorofenylo)-2, 4, 5, 6-czterowodorocyklo- pentapirazol o temperaturze topnienia 101,5—104°C i 3-chloro-2-(4-chlorofenylo)-2, 4-5, 6-czterowodorocyklo- pentapirazol o temperaturze topnienia 114,5—117 °C.W opisie patentowym RFN DOS nr 2165651 opisano grupe izoindolodionów-1,3 znajdujacych zastosowanie jako srodki chwastobójcze. Zwiazki te posiadaja wzór ogólny 2, w którym R oznacza grupe arylowa, aryloalkilowa lub benzylowa podstawiona od 1 do 5 atomów chlorowca lub grupe hydroksylowa, nitrowa, cyjanowa,' tiocyjanowa, karboksylowa, alkilowa lub chlorowcowana grupe alkilowa,' alkoksylowa, nizsza grupa tioalkilówa lub grupa fenylowa.R moze równiezoznaczac grupeo wzorze ogólnym -O-CHiA* w której A oznacza grupe fenylowa lub grupe naftylowa.Grupa fenylowa zawierac moze jeden lub wiecej atomów chlorowca, grupa nitrowych, nizszych grup alkilowych lub nizszych grup alkoksylowych. • Typowym zwiazkiem z tej samej grupy jest zwiazek o wzorze ogólnym 3. Mimo, ze zwiazki te wykazuja wlasci¬ wosci chwastobójcze istnieje potrzeba poszukiwania zwiaz¬ ków o .dzialaniu silniejszym. Chwasty sa bardzo szkodliwo i dla upraw zbozowych takich jak ryz lub pszenica i obnizaja ich zbiory. - W obecnej sytuacji swiatowej przy wyraznym niedo¬ borze zywnosci problemem najwazniejszym staje sie maksy¬ malna mozliwosc uprawianiatakich zbózjak ryz lub pszenica.Istnieja wiec zapotrzebowanie na srodki chwastobójcze - niszczace w maksymalnym stopniu szkodliwe chwasty przy równoczesnym braku wyraznego dzialania na uprawiane zboza, np. ryz lub pszenice.Sposobem wedlug wynalazku otrzymuje sie zwiazki o silnym dzialaniu chwastobójczym przy minimalnym dzialaniu szkodliwym dla zadanych upraw np. ryzu lub pszenicy, a szczególnie waznych w swiatowym zywieniu upraw ryzu.Sposób wytwarzania dzialajacego grzybobójczo 2-(4- -chlorofenylo)-l, 2, 4, 5, 6, 7-szesciowodoroindazol-3 (3H)- -onu o wzorze 4 opisany zostal w 'Takeda Chem. Ind.Paper, Chem. Abs., 67, 11542h (1967). 2-arylo-4, 5, 6, 7-czterowodoro-l-alkilo-lH-indazol- -3(2H)-ony o wzorze ogólnym 5 zastrzezone zostaly w niemieckim opisie patentowym nr 668 628 (przez P. Beier- dorfandCo., Chem. Abs., 33, 51312 (1939) oraz w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 2 104 348 (przez E.R^ Sauibb Co., Chem. Abs., 32, 18691 (1938)).W opisie patentowym RFN DOS nr 2 409 753 opisane zostaly zwiazki o dzialaniu chwastobójczym posiadajace wzór ogólny 6, w którym R1 oznacza atom wodoru, grupe alkilowa, cykloalkilowa lub aryloalkilowa lub grupe feny¬ lowa, która moze byc podstawiona lub reszte kwasowa o wzorze ogólnym -CO-R<* lub -CO-N -R7R», w którym R6 oznacza atom wodoru, grupe alkilowa, która moze byc podstawiona, grupe alkoksylowa, fenoksylowa lub fenylowa, R7 i R8 sa identyczne lub rózne i oznaczaja atom wodoru, grupe alkilowa, fenylowa, która moze byc podstawiona lub grupe alkinylowa; R2 oznacza grupe alkilowa podsta- 3-chloro-2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4, 5, 6, 7-cztero- 65 wiona lub nie podstawiona, grupe cykloalkilowa lub feny-5 Iowa, która moze byc podstawiona lub grupe heterocykliczna zawierajaca w pierscieniu atom tlenu, azotu lub siarki; R3 oznacza atom wodoru, chloru, bromu lub nizsza grupe alkilowa, R4 oznacza grupe -S-R5, -SO-R* lub -SO2-R5, a R5 oznacza grupe alkilowa, cykloalkilowa, cykloaryloalki- lowa lub podstawiona lub niepodstawiona grupe fenylowa lub grupe heterocykliczna zawierajaca w pierscieniu atom tlenu, siarki lub azotu.Zwiazkiem posrednim w syntezie tych chwastobójczych zwiazków droga reakcji z merkaptanem o wzorze ogólnym R5SH jest zwiazek o wzorze ogólnym 7, w. którym R1, R2, R3 zostaly uprzednio zdefiniowane, a Hal oznacza atom chloru, bromu lub jodu. l-fenylo-3, 4-trójmetyIenopirazolon opisany zostal w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 1 685 407 (1928) jako zwiazek posredni w otrzymywaniu barwników i zwiazków o dzialaniu leczniczym. C. Mannich w Arch. Pharm. 267, 699—702 (1929) i w patencie brytyjskim nr 260577 opisal sposób wytwarzania 4-fen^lo- -3,4-trójmetylenopirazolenów o wzorze ogólnym 8.R.P. Williams i wsp. opisali w J. Med. Chem. 13, 773 (1970) sposób wytwarzania i badania zwiazków o wzorze ogólnym 9, w którym X oznacza atom wodoru, bromu lub fluoru. Zwiazki te posiadaja wlasciwosci przeciwzapalne.Sposobem wedlug wynalazku nowe cykloalkanopirazole o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza liczbe 3, 4 lub 5, Ri oznacza atom wodoru lub grupe metylowa, Q oznacza atom chloru lub bromu, X oznacza atom fluoru, chloru, bromu, jodu, grupe cyjanowa, metoksylowa lub crupe nitrowa, Y oznacza atom wodoru, fluoru lub chloru, Z oznacza atom wodoru lub fluoru, i V oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub grupe metoksylowa przy czym gdy n ozna¬ cza liczbe 5 to R% oznacza atom wodoru, Z i V oznaczaja atomy wodoru i Y' oznacza atom wodoru lub fluoru, zas " gdy n oznacza liczbe 3 i Ri oznacza grupe metylowa to Y oznacza atom wodoru lub fluoru, Z i V oznaczaja atomy wodoru natomiast gdy V jest rózne od wodoru to X oznacza atom fluoru, chloru lub bromu i Z oznacza atom wodoru, otrzymuje sie przez reakcje zwiazku o wzorze Qgólnym 12, w którym Rj, n, X, Y, V i Z zostaly uprzednio zdefiniowane, z co najmniej jednym gramorównowaznikiem tlenohalo- genku fosforu o wzorze ogólnym POQ3, w którym Q oznacza atom chloru lub bromu. Reakcja przedstawiona jest na schemacie 2.Sposób wytwarzania pirazolonów o wzorze ogólnym 12 jest w literaturze znany, np. otrzymywanie 2-arylo-l,2- -4, 5, 6, 7-szesciowodoro-3H-indazol-3-onów (wzór 12, n = 4j opisane zostalo przez W. Dieckmanna w Ann., 317, 102 (1901).Ketoester o wzorze 11 laczy sie z odpowiednia sola kwasu arylohydrazyny o wzorze 10 w odpowiednim rozpuszczal¬ niku, takim jak nizszy alkohol lub aromatyczny weglo¬ wodór i,w obecnosci akceptora kwasu, takiego jak trzecio¬ rzedowa amina organiczna lub wodorotlenek metalu alka¬ licznego lub alkoholan i mieszanine reakcyjna ogrzewa sie we wrzeniu pod chlodnica zwrotna w czasie od 0,5 do 24 godzin.Pirazolan o wzorze ogólnym 12 (schemat 1) izoluje sie ?ogólnie znanymi metodami, np. za pomoca wlania miesza¬ niny reakcyjnej do wody i odsaczenia produktu. Surowy produkt posiada zazwyczaj wystarczajaca czystosc i moze • byc uzyty do syntezy w nastepnym etapie. Jesli trzeba, dalsze oczyszczanie prowadzi sie droga rekrystalizacji, ^ublimacji lub innych technik szeroko stosowanych w tego r660 6 typu preparatykach. Ten sam sposób moze byc stosowany przy otrzymywaniu tych zwiazków o wzorze ogólnym 12, w którym n oznacza liczbe 5. ^ Pirazolony o wzorze ogólnym 12, w którym n oznacza 5 liczbe 3 otrzymuje sie przez laczenie odpowiedniej arylo¬ hydrazyny z odpowiednim 2-ketocyklopentanokarboksy- lanem alkilu w odpowiednim rozpuszczalniku, takim jak toluen lub chlorobenze'n. Mieszanine reakcyjna ogrzewa 'sie we wrzeniu pod chlodnica zwrotna ze stopniowym 10 usuwaniem wody i otrzymuje sie hydrazon.Cyklizacje do pirazolonów o wzorze ogólnym 12,; w któ- • rym n oznacza liczbe 3 prowadzi sie przez dodanie do* roztworu hydrazonu 1—3 gramorównowazników alko^ holanu metalu alkalicznego, takiego jak -np. metoksylanu 15 sodowego i podgrzewanie w czasie od 1 do 5 godzin w tem¬ peraturze 80—130 °C.Uzyteczny w otrzymywaniu pirazolonów o wzorze ogól¬ nym 12, w którym n oznacza liczbe 3 jest równiez sposób podany w Arch. Pharm., 267, 699—702 (1929) oraz 20 w J. Med. Chem., 13 773 (1970). Reakcje przebiegaja wedlug zamieszczonego^ schematu 3.Hydrazony moga byc odpowiednio izolowane a naste¬ pnie - cyklizowane dzialaniem 2 gramorównowazników * n-butylolitu w takim rozpuszczalniku jak czterowodorofu- 25 ran przy ogrzewaniu^w temperaturze od 0 do 60 ÓC w czasie -od 2 do 18 godzin.Pirazoliny* o wzorze 12, w którym n oznacza liczbe 3 izoluje sie przez wlanie mieszaniny reakcyjnej do wody, oddzielenie fazy organjcznej, zakwaszenie fazy wodnej kwasem mineralnym, np. kwasem solnym lub siarkowym i wydzielenie produktu z zakwaszonej fazy wodnej droga saczenia, wirowania, ekstrakcji lub innych tym podobnych technik.Nowe cykloalkanopirazole o wzorze ogólnym 1, w którym Q oznacza atom chloru otrzymuje sie przez ogrzewanie odpowiedniego pirazolu o wzorze ogólnym 12 z tleno¬ chlorkiem fosforu (wzór 13, Q=chlor). Gdy Q we wzorze 1 oznacza atom bromu w syntezie stosuje sie tlenobromek fosforu (wzór 13/Q=brom) w obecnosci N,N-dwualkilo- aniliny i dwumetyloformamidu. ~ .v Nie jest konieczne uzycie obojetnego rozpuszczalnika organicznego, takiego jak chlorek metylenu lub toluen, jednakze korzystnie jest stosowac wylacznie jako rozpusz¬ czalnik tlenochlorek lub tlenobromek fosforu. Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie w temperaturze od 100 do 180 °CP korzystnie od 140—150°C w czasie od 1 do 10 godzin.Surowa mieszanine reakcyjna rozpuszcza sie w obojetnym ' rozpuszczalniku organicznym np. chloroformie, chlorku metylenu lub toluenie i roztwór przemywa sie rozcien¬ czonym roztworem zasady, takiej jak np. NaOH lub KOH, a nastepnie woda. Faze organiczna osusza sie a rozpusz¬ czalnik usuwa sie za pomoca odparowania na wyparce obrotowej lub za pomoca destylacji. Otrzymany produkt w postaci pirazolu o wzorze ogólnym 1 oczyszcza sie droga destylacji, sublimacji lub krystalizacji z odpowiedniego rozpuszczalnika. . '- Zwiazki o wzorze ogólnym 1, w którym Q oznacza atom jodu otrzymuje sie z odpowiednich aminopirazoli droga 60 ich dwuazowania za pomoca kwasu azotowego i reakcji z jodkiem potasowym sposobem podanym w hiszpanskim opisie patentowym nr 394 208 (Chem. Absf., 83, 972 834 (1975)). Potrzebne aminopirazole otrzymuje sie z odpo¬ wiednich a-cyjanocykloheksanonów lub a-cyjanocyklc- \ 65 pentanonów droga reakcji z odpowiednia arylohydrazyna7 w takim rozpuszczalniku jak toluen. Przebieg reakcji otrzy¬ mywania zwiazków o wzorze ogólnym 1, w którym Q ozna¬ cza atom jodu przedstawia schemat 4.Potrzebne a-cyjanoketony otrzymuje sie za pomoca szeregu ogólnie znanych sposobów, np. a-cyjanocyklo- heksanon otrzymuje sie z a-chlorocykloheksanonu i cy¬ janku sodowego sposobem opisanym przez R. Meyera w Helv. Chim; Acta, 16, 1291 (1933), a-cyjanocyklo- pentanon otrzymuje sie z adioponitrylu i solnej zasady, takiej jak dwualkiloamid litowy, a nastepnie przez kwasna hydrolize sposobem podanym w niemieckim opisie pa¬ tentowym nr 591 269 (styczen 1934) (CA. 28, 117 (1934)). a-cyjanocykloalifatyczne ketony mozna równiez otrzymac z cykloalkanoenaminy i chlorocyjanu sposobem opisanym przez M.E. Kaehnd w J. Am. Chem. Soc, 8.1. 5400 (1959).Zwiazki o wzorze ogólnym 1, w którym Q oznacza atoni fluoru otrzymuje sie sposobem przedstawionym na sche¬ macie 5 droga fotolizy odpowiedniego fluoroboranu 3-dwu- azoniowego, któjry z koler otrzymuje sie przez dwuazowanie 3-aminopirazoli "za pomoca kwasu azotowego w kwasie fluoroborowym sposobem podanym przez E.D. Bergmanna w J. Am. Chem. Soc, 78 6037 (1956).Zwiazki posrednie w, postaci /?-ketoestrów o wzorze ogólnym 11 sa dostepne w handlu lub moga byc otrzy¬ mane za pomoca szeregu opisanych w literaturze sposobów, np. przez G. Storka i innych w J. Am. Chem. v Soc. 85, 207 (1963). Sposób otrzymywania tych zwiazlców przed¬ stawiaja zamieszczone nizej schematy 6, 7 i 8.Enamine o wzorze_ ogólnym 26 otrzymuje sie przez ogrzewanie ketonu o wzorze 24 i morfoliny o wzorze 25 (moze byc równiez zastosowana pirolidyna) w odpowied¬ nim rozpuszczalniku organicznym, takim jak benzen7 to¬ luen lub chlorobenzen, z równoczesnym usuwaniem wody ze srodowiska reakcji za pomoca azeotropówej destylacji.Do enaminy o wzorze 26 dodaje sie chloromrówczan alkilu o wzorze 27 i mieszanine te ogrzewa sie w temperaturze od 70 °C do temperatury wrzenia rozpuszczalnika w czasie od 1 do 10 godzin w obecnosci odpowiedniej trzeciorzedo¬ wej aminy organicznej, takiej jak tfójetyloamina.Chlorowpdórek trzeciorzedowej aminy o ozorze 29, który powstaje jako produkt uboczny reakcji usuwa sie przez saczenie.Morfolinoenamine o wzorze ogólnym 28, która zawarta jest w przesaczu organicznym przeprowadza sie w ketoester o wzorze 11 za pomoca hydrolizy wodnym roztworem kwasu mineralnego, np. kwasu solnego w temperaturze od pokojowej do temperatury 75 °C.Produkt izoluje "sie ogólnie znanymi sposobami, takimi jak ekstrakcja od odpowiedniego rozpuszczalnika orga¬ nicznego i nastepnie jego odparowanie. Produkt moze byc dalej oczyszczany droga frakcjonowanej destylacji pod zmniejszonym cisnieniem, sublimacji lub krystalizacji.Uzycie do syntezy 3-metylocykloheksanonu o wzorze ogólnym 31 prowadzi do otrzymania mieszaniny metylo- podstawionych ^-ketonów o wzorach 32 i 33. Jesli miesza¬ nine tych zwiazków podda sie reakcji z arylohydrazyna powstanie mieszanina 4- i 6-metylopodstawionych-2-arylo- -1, 2, 4, 5, 6, 7-szesciowodoro-3H-indazol-3-onów o wzo¬ rach 34 i 35. Pózniejsze dzialanie tlenochlorowcem fosforu o wzorze 13 spowoduje powstanie mieszaniny zawierajacej zarówno 4- jak i 6-metylopodstawiony-3-chlorowcp-2-arylo- -czterowodoroindazol. Jesli rozdzieli sie mieszanine izomerów metylo-cykloheksanonu wtedy ze zwiazków 32 i 33 otrzymuje sie zwiazki 34 i 35 po odpowiednim dziala- 7 660 8 niu arylohydrazyna. Przebieg tych reakcji przedstawiaja schematy 9 i 10.W przypadku otrzymania 2-lub 4-metylocykloheksa- nonów, synteza /tekeioestrów jest bardziej specyficzna 5 i w przewazajacej ilosci otrzymuje sie jeden izomer.Przebieg tych reakcji przedstawiono na schematach 11 i 12, z których wynika, ze z 2-metylocykloheksanonu otrzymuje sie 7-metylo-3-chlorowco-2-arylo-4, 5, 6, 7-czterowodoro- indazol, a z 4-metylocykloheksanonu otrzymuje sie 5- io -metylo-3-chloroweo-4, 5, 6, 7-czterowodoroindazol.Potrzebne do reakcji 2-ketocyklopentanokarboksylany alkilu otrzymuje sie uprzednio opisanymi sposobami lub sposobem podanym w Organie Reactions, 15, 1—203 (1967). 15 Sposób wytwarzania arylohydrazyn o wzorze ogólnym 10 z anilin jest szsroko opisany w literaturze, np. przez G.H.Colemana, w Organie Syntheses, Coli. Tom I, J. Wiley i Syn, New York str. 442 i H. Kindlera i wsp., w opisie patentowym francuskim nr 1419 092. Ogólnie przebieg 28 tych reakcji przedstawia schemat 13.Aniline o wzorze ogólnym 43 dwuazuje sie w tempera¬ turze od —5 h5°C dzialaniem azotynu sodowego w wodnym roztworze kwasu (HA, w którym A zostalo uprzednio zdefiniowane) takiego jak np. kwas solny. Otrzy¬ many roztwór miesza sie z wodnym roztworem wodoro¬ siarczanu sodowego w temperaturze od 0 do 20 °C, ogrzewa sie do temperatury 50—80°C przez 0,5—2 godziny, a nas¬ tepnie zakwasza kwasem mineralnym i otrzymuje sie arylo- hydrazyne w postaci'soli z kwasem o wzorze 10. Sól hydra-, zyny czesto hydrolizuje. bezposrednio z mieszaniny reak¬ cyjnej i moze byc izolowana za pomoca saczenia lub innych szeroko stosowanych technik. W wiekszosci przypadków hydrazyna moze byc stosowana do-dalszych syntez bez dodatkowego oczyszczania.Pewne hydrazyny stosowane w otrzymywaniu zwiazków objetych wynalazkiem sa zwiazkami nowymi, np. chloro¬ wodorek 4-chloro-2fJuorohydrazyny jest zwiazkiem nowym i moze byc otrzymany za pomoca wy^ej opisanego sposobu. 40 Sposobem tym moga byc równiez otrzymane nastepujace nowe hydrazyny: chlorowodorek 4-bromo-2-fluorofenylo- hydrazyny, chlorowodorek 2-fluoro-4-metoksyfenylohydra- zyny, chlorowodorek 2, 4, 6-trójfluorofenylohydrazyny, chlorowodorek 2-fluoro-4-nitrofenylohydrazyny i chloro- 45 wodorek^4-cyjano-2-fluorofenylohydrazyny.W otrzymywaniiTarylohydrazyn przydatna jest równiez metoda opisana przez M.S. Gibsona i wsp. w J. Chem.Soc. (C) 1970, 2106 i MS. Gibsona i wsp. w J. Chem.Soc. (C) 1974, 215. 50 Aniliny jako zwiazki wyjsciowe w syntezie hydrazyn otrzymuje sie opisanym nizej sposobem. 4-chIoro-2-fIuoro- aniline np. otrzymuje sie z* 2'-fluoroacetanilidu metoda opisana przez G. Schiemanna i H.G. Baumartena w Chem.Berichte, 70, 1416 (1937). Przebieg reakcji przedstawiono 55 na schemacie 14 (etapy A, B i C).Etap A. Chlorowanie acetanilidów w kwasie octowym jest reakcja dobrze znana i moze byc prowadzone w warun¬ kach podanych przez W.W. Reeda i K.J.P. Ortona wJ.Chem. Soc. 91, 1543 (1907) dla chlorowania acetanilidu. 60 Chlorowanie 2'-fluoroacetanilidu przebiega w tempera¬ turze 25—30 °C w ciagu kilku godzin (np. 5 godzin) i przy cisnieniu atmosferycznym. Produktem reakcji jest 4'-chlo- ro-2'-fluoroacetanilid.Etap B. ChlorofJuoroacetanilid ogrzewa sie we wrzeniu 65 pad chlodnica zwrotna w mieszaninie nizszego alkoholu9 (50%) np. etanolu i stezonego kwasu solnego (50 %) w ciagu kilku godzin, np. w ciagu 5 godzin i w temperaturze 70—90 °C w cisnieniu atmosferycznym, a nastepnie mie¬ szanine rozpuszczalników usuwa sie pod zmniejszonym cisnieniem (100 do 300 mm Hg) iw temperaturze od 20 do 50°G. Otrzymuje sie chlorowodorek 4-chloro-2- -fluoroaniliny.Etap C. Po zalkalizowaniu wodnego roztworu chloro¬ wodorku 4-chloro-2-fluoroaniliny za pomoca wodorotlenku metalu alkalicznego np. za pomoca 50% wodorotlenku sodowego w zwyklych warunkach wolna 4-chloro-2-fluoro- .aniline ekstrahuje sie odpowiednim nie mieszajacym sie z woda rozpuszczalnikiem organicznym, np. eterem etylo¬ wym lub chlorkiem metylenu. Surowa 4-chloro-2-fluoro- aniline izoluje sie przez odparowanie rozpuszczalnika organicznego pod zmniejszonym cisnieniem (100 do 300 : mm Hg) w temperaturze od 20 do 50 °C. 2-Fluoro-4-bromoaniline mozna otrzymac przez bromo¬ wanie 2-fluoroaniliny (otrzymanej sposobem podanym _ w Chem, Berichte 70, 1416 (1937) za pomoca N-oromo- imidu kwasu bursztynowego. Przebieg reakcji przedsta¬ wiono na schemacie 15.Bromowanie anilin za pomoca N-bromoimidu kwasu bursztynowego ,w ,obojetnym rozpuszczalniku órganicz- . riym, takim jak chlorek metylenu jest reakcja dobrze znana i opisana np. przez J.B. Wommacka i wsp. w J. Hel. Chem. 6 243, (1969).Bromowanie 2-fluoroaniliny jest reakcja egzotermiczna i przebiega ona w temperaturze 0QC w ciagu kilku np. 5 godzin. Powstala mieszanine reakcyjna przemywa sie kilka- Jcrotnie woda, a nastepnie osusza odpowiednim srodkiem suszacym, takim jak np. bezwodny siarczan sodowy. 4-bro- mo-2-fluoroaniline wydziela sie przez usuniecie rozpuszczal¬ nika organicznego pod zmniejszonym cisnieniem (100 do 300 mm Hg) i w temperaturze od 20 do 50°C. 2,4,6-trójfluoroaniline otrzymuje sie przez reakcje 1,3,5- -trójfluoro-2-nitrobenzenu (V.I. Siele i HJ. Metsugama, U.S. Department Sommerce, Office, Serv. P.B.Rept. 145 510 str. 1 (1960)) lub Chem. Abstr., 56, 15394c (1962) z zastosowaniem sposobu opisanego przez G. Schiemanna i M. Seyhana w Chem. Berichte 70 2396 (1937). Przebieg reakcji przedstawia schemat 16. 2,4-dwufIuoroanilina jest zwiazkiem znanym i moze byc otrzymana sposobem opisanym przez G.^ Schiemanna i M. Seyhana w Chem. Berichte, 70 (1937). 4-amino-3-fluorobenzonitryl stosowany w otrzymywaniu chlorowodorku 4-cyjano-2-fluorofenylohydrazyny otrzy¬ muje sie z ¦ 4-bromo-2-fluoroaniliny dzialaniem cyjanku miedzi w N-metylopirolidonie sposobem znanym i opisa¬ nym przez L. Friedmana i wsp. w J. Org^ Chem., 261, 2522 (1961). Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie we wrzeniu pod chlodnica zwrotna przez kilka godzin, a nastepnie wlewa do lodu i cyjanku sodowego. Otrzymany roztwór -ogrzewa sie do temperatury od 50 do 80 °C przez okres od 1 do 3 godzin, chlodzi, a nastepnie ekstrahuje toluenem.Toluenowy ekstrakt przemywa sie woda, osusza odpowied¬ nim srodkiem suszacym i po odparowaniu rozpuszczalnika otrzymuje sie 4-amino-3-fluorobenzonitryl. 2-fluoro-4-netoksyanilina stosowana w otrzymywaniu ~ chlorowodorku2-fluoro-4-metoksyfenylohydrazynyjest zwia¬ zkiem znanym i otrzymuje sie ja sposobem opisanym przez H. Hodgsonai wsp. wJ. Chem. Soc, 1268 (1940). 2-fIuoro-4-nitroanilina stosowana w otrzymywaniu chlo¬ rowodorku 2-fluoro-4-nitrofenylohydrazyny jest równiez r660 zwiazkiem znanym i otrzymuje sie ja sposobem opisanym przez J.B. Dickeya w opisie patentowym Stanów Zjedno¬ czonych Ameryki nr 2 436 100.Sposób wedlug wynalazku w szczególnosci wyjasniaja 5 nastepujace przyklady, w których wszystkie czesci podane sa w czesciach wagowych i temperatury w °C.Przyklad'I. Otrzymywanie 3-chloro-2- (4-chloro- -2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czterowodoro-2H-indazolu o wzo¬ rze 53. 10 a) Otrzymywanie 4-chloro-2-fluoroaniliny. 71 czesci cieklego chloru dodaje sie do roztworu 140 czesci 2'-fluoro- acetanilidu w 500 czesciach lodowatego kwasu octowego.Dodawanie to prowadzi sie w ciagu godziny, w tempera¬ turze 25—27°C z chlodzeniem na lazni wypelnionej wóda 15 z lodem. Po dalszym 4 godzinnym mieszaniu w tempera¬ turze 25—27°C wydziela sie 4'-chloro-2'-fluoroacetanilid, który odsacza sie, a przesacz wlewa do 2000 czesci lodu.Wydzielona druga porcje osadu odsacza sie, laczy z osa¬ dem pierwszym i rekrystalizuje z 700 czesci metanolu 20 w temperaturze —45 °C. Otrzymuje sie 119 czesci 4'- -chloro-2'-fluoroacetanlidu w postaci bialych krysztalów o temperaturze topnienia 152—155 °C. Mieszanine 119 czesci tego zwiazku w 475 czesciach etanolu i 200 Czesciach - 37% kwasu solnego ogrzewa sie we wrzeniu pod chlodnica 25~ zwrotna przez 17 godzin, przy czym usuwa sie rozpuszczal- . nik przez jego odparowanie pod zmniejszonym cisnieniem ok. 20 000 Pa. Otrzymuje sie staly wilgotny chlorowodorek 4-chloro-2-fluoroaniliny, który chlodzi sie do temperatury 100 °G na lazni wypelnionej mieszanina acetonu i suchego lodu, a nastepnie przy mieszaniu dodaje sie kroplami 50% wodny roztwór wodorotlenku sodowego do chwili uzyska¬ nia pH =lL Otrzymana dwufazowa mieszanine ekstrahuje sie czterokrotnie porcjarni po 500 czesci metylenu. Pola¬ czone* ekstrakty organiczne osusza sie bezwodnym siar¬ czanem sodowym i rozpuszczalnik usuwa sie pod zmniej- 35 szonym cisnieniem ok. 20000 Pa. Otrzymuje sie 89 czesci jasno-brazowej, oleistej 4-chloro-2-fluoroaniliny, n^ = -1,5541. / b) Otrzymywanie chlorowodorku 4-chloro-2-fluorofe- 40 nylohydrazyny. 20 czesci 4-chloro-2-fluoróaniliny rozpu¬ szcza sie w 80 czesciach wody i 34 czesciach stezonego kWasu solnego. Roztwór chlodzi sie do temperatury 0—10 °C i utrzymujac w tych granicach temperature, dodaje sie kroplami 32,2 czesci 30% roztworu azotynu sodowego. 45 Po calkowitym dodaniu roztwór miesza sie przez 30 minut w temperaturze 0—10 °C, nadmiar azotynu rozklada sie dodaniem malej ilosci kwasu sulfonowego i gdy uzyskuje sie negatywny wynik próby z odczynnikiem sulfonowym - sól dwuazoniowa jest do redukcji. Przepis na próbe sulfo- 50 nowa podany jest przez H.E. Fierz-Dabida i wsp. w Fun- damental Processes of Dye Chemistry przetluma¬ czony z piatego austriackiego wydania przez D.W. Wittama, Interscience Publishers, Inc. New York, 1949 str. 243.W rozdzielaczu 35,4 czesci wodofosiarczynu sodowego i 32,2 czesci 3Q%.roztwortt sodowego rozpuszcza sie w 100 czesciach wody, otrzymany roztwór ogrzewa sie do tem¬ peratury 40°C i dodaje sie w czasie okolo godziny sól dwuazoniowa. Mieszanine ogrzewa sie do .temperatury 70 °C i dodaje 0,3 czesci podsiarczynu sodowego, po czym doprowadza sie pH do wartosci 1,2 przez dodanie 30 czesci stezonego kwasu solnego i dodatkowo dodaje sie 90 czesci stezonego kwasu solnego. Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie przez 1,5 godziny w temperaturze 70°C; powoli chlodzi 65 iw koncu miesza przez noc w temperaturze pokojowej. \117 660 li Oczyszcza sie przez ogrzanie w temperaturze 70 °C mie¬ szaniny reakcyjnej i saczenie. Po ochlodzeniu przesaczu do temperatury 10 °C wytraca sie chlorowodorek 4-chloro- -2-fluorofenylohydrazyny w ilosci 10,7 czesci, który po wysuszeniu posiada postac krysztalów barwy zóltej i tem¬ perature topnienia 223 °C. c) Otrzymywanie 2-(4-chloro-2-fluorofenylo) -1,2,3,5,6,7- -czesciowodoro -3H-indazol-3-onu. 15,8 czesci chlorowo¬ dorku 2-fluoro-4-chlorofenylohydrazyny, 13 czesci 2-karbo- etoksycykloheksanonu (dostarczonego w Aldrich Chemical Company) i 8,1 czesci trójetyloaminy rozpuszcza sie w 100 czesciach etanolu, po czym roztwór ogrzewa sie pod chlod¬ nica zwrotna we wrzeniu przez 24 godziny, a nastepnie mieszanine reakcyjna wlewa sie do 1000 czesci wody.Powstaly gunaiasty produkt zestala sie, saczy sie go i suszy.Otrzymuje sie 16,1 czesci surowego produktu o tempera¬ turze topnienia 163—170 °C, który stosuje sie do dalszych etapów bez dodatkowego oczyszczania.W przypadku zastapienia chlorowodorku 4-chloro-2- -fluorofenylohydrazyny chlorowodorkiem 4-chlorofenyle- hydrazyny w tym procesie otrzymuje sie 2- (4-chlorofeny- lo) -1,2,4,5,6,7 -szesciowodoro-3H-indazol-^on o tem¬ peraturze topnienia 183,3 °C—185 °C (wg literatury 186— 187°C, Chem. Abs. 67, 11452h). d) Otrzymywanie 3-criloro-2- (4-chloro-2-fluorofenylo)- -4,5,6,7-czterowodoro-2H-indazolu. 10,0 czesci 2,4-chlo- ro (2-fluorofenylo) -1,2,4,5,6,7-szesciowodoro -3H-indazol- -3-onu i 7,5 czesci tlenochlorku fosforu miesza sie i ogrzewa w temperaturze J30—150 °C przez 6 godzin, po czym mieszanine rozpuszcza sie w 100 czesciach chloroformu.' Roztwór organiczny przemywa sie kolejno 3 porcjami po , 25 czesci 10 % wodorotlenku sodowego, a nastepnie 50 czesciami wody: Roztwór chloroformowy osusza sie 2—10 czesciami bezwodnego siarczanu sodowego i saczy, a na¬ stepnie usuwa rozpuszczalnik przez jego odparowanie pod zmniejszonym cisnieniem na wyparce obrotowej. Otrzy¬ many olej oczyszcza sie przez sublimacje w temperaturze 100—120 °C przy cisnieniu 0,5—1,5 mm Hg. Otrzymuje sie 7,8 czesci krysztalów barwy bialej o temperaturze to¬ pnienia 88—89,5 °C.Otrzymywanie innych, nowych anilin stosowanych w sposobie wedlug wynalazku odbywalo sie w sposób nastepujacy: — otrzymywanie 4-bromo-2-fluoroaniliny. 160 czesci sta¬ lego N-bromowodzianu kwasu bursztynowego dodaje sie porcjami w czasie 2 godzin do roztworu 100 "czesci 2-fluoro- aniliny w 400 czesciach chlorku metylenu i^ chlodzi do temperatury 0°C: Po 20 minutowym mieszaniu ciemno- -czerwona mieszanine przemywa sie czterokrotnie porcjami po 200 czesci zimnej wody. Faze organiczna barwy czer¬ wonej osusza sie bezwodnym siarczanem sodowym i od¬ parowuje pod cisnieniem 300 mm Hg. Otrzymuje sie 164 czesci oleistej, barwy brazowej 4-bromo-2-fluoroaniliny, n^5 = 1,5885.Otrzymywanie 4-amino-S-fluorobenzonitrylu. 6,8 czesci 4-bromo-2-fluoroaniliny rozpuszcza sie w 75 czesciach N-metylopirolidonu. Do roztworu dodaje sie nastepnie 4,2 czesci cyjanku miedzi i mieszanine reakcyjna ogrzewa sie w temperaturze 190°C przez 2 godziny. Mieszanine reak¬ cyjna wlewa sie do mieszaniny 200 czesci lodu i 15 czesci cyjanku sodowego, a nastepnie ogrzewa sie na lazni parowej przez 2 godziny w temperaturze 60—70°C. Faze wodna ekstrahuje sie nastepnie czterokrotnie porcjami po 100 ml toluenu, ekstrakty laczy sie, przemywa 300 ml porcjami 12 wody i 100 ml nasyconego roztworu wodnego NaCl, a nas¬ tepnie toluenowy roztwór osusza sie bezwodnym siarcza¬ nem sodowym i odparowuje. Otrzymuje sie 2,6 czesci produktu o temperaturze topnienia 71—79°C. 5 Postepujac sposobem podanym w przykladzie I i sto¬ sujac 2-karboetoksycykloheksanon, odpowiednia sól hy¬ drazyny i tlenochlorek fosforu otrzymuje sie zwiazki o wzo¬ rze ogólnym 54 przytoczone w tablicy 1. 10 T a b 1 i c a 1 . •. . „ 1 Q i fci cf a Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl 1 Cl Y 2 ~H " H H H .Cl H H F F F F Cl H H H Cl F F Cl F Cl H Cl X ~~3 ~ci Br NO2 CH3O Cl Cl F Br NO2 CN F Cl CN F F Br F I Cl F F 'I 1 Cl 1 Y 4~~ ~H 1 H H H H Cl Cl H H H H Cl H Cl H H F H H H H H OCH3 Z 5~^ ~H H H H H H H H H H H H H H H H H H F F H H H Temperatura topnienia °C ^ 1 81—84 86—88 103—105 pasma (760 cm-1, 835 cm-1) pasma (735 cm-1, 1 820 cm-1) 69—71 70—71 86—88 108—109,5 113—116 ng = 1,5587 101^105 104—106,5 70—72 35—37 78—79 60—68 83,5—87 93,5—101 57,5—62 75—78,5 91—103 107—110 1 Postepujac sposobem podanym w przykladzie I i sto¬ sujac metylo-podstawiony 2-karboksyetoksycykloheksanon, odpowiednia arylohydrazyne i tlenochlorek fosforu otrzy- 45 muje sie zwiazki o wzorze ogólnym 55 przytoczone w ta¬ blicy 2.Przyklad II. Otrzymywanie 3-chloro-2- (4- chlorofe- nylo) -2,4,5,6,7,8-szesciowodorocykloheptapirazolu o wzo¬ rze 56. Przez zastosowanie ,2-karboetoksycykloheptanomi 50 (otrzymywanego sposobem podanym przez G. Storka i wsp. w J. Am. Chem. 85, 207, 1963) i chlorowodorku p-chlorofenylohydrazyny (otrzymywanej z Aldrich Chemi¬ cal Company) oraz postepujac sposobem podanym w przy¬ kladzie I(c) otrzymuje sie 2-(4-chlorofenylo)-1,4,5,6,7,8- 55 szesciowodorocykloheptapirazol-3(2H)-on o temperaturze topnienia 224—225 °C. W wyniku poddania tego pirazolonu dzialaniu tlenochlorku fosforu sposobem podanym w przy¬ kladzie I (d) otrzymuje sie 3-chloro-2- (4-chlorofenylo)- -2,4,5,6,7,8-szesciowodorocykloheptapirazol o temperaturze 60 topnienia 59—61 °C.Postepujac sposobem podanym w przykladzie II i sto¬ sujac odpowiedni chlorowodorek arylohydrazyny w miej¬ sce chlorowodorku p-chlorofenylohydrazyny i tlenochlorek fosforu otrzymuje sie zwiazki o wzorze ogólnym 57 ppdane 65 w tablicy 3.13 117 660 Tablica 2 14 1 R1 1 * 1 7-CHa I 7-CH3 7-CHj 5-CH3 5-CH3 6-CH3 6-CH3 6-CH3 6-CH3 6-CH3 6-CH3 4-CHa 6-CH3 4-CH3 | 6-CHj Q 2 Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Cl Y 3 F H H F H F F H H H H H F X 4 Cl Cl OCH3 Cl Cl Cl I Cl CN* OCH3 NO2 Cl Cl * V 5 H H H H H H H .."¦ H H H H H H Z 6 H H H H H H H H H H H H H Temperatura topnienia °C- 7 , 58—61,5 pasma 1590, 835 cm-1 Dg = 1,5839 85—88 96,5—99 43,5—44,5 pasma 1600, 870, 825 cm-1 75—76 103—105 ng = 1,5839 89—91,5 47,5—52 dla mieszaniny . 41—45 dla mieszaniny 1 Q Cl Cl Cl 1 C1 Y F F H H X Br Cl CN Br Tabl V H H H H ica 3 Z H H H H Temperatura topnienia w °C 82,5—83 68—69,5 95—102 53—55 Przyklad III. a) Otrzymywanie 2- (4-chloro-2- -fluorofenylo) -l,4,5,6-czterowodorocyklopentapirazol-3- -(2H)-onu, 7,5 czesci 4-chloro-2-fluorohydrazyny i 6,6 czesci 2-ketocyklopentanokarboksylanu metylu (otrzyma¬ nego z Aldrich Chemical Company) rozpuszcza sie w 200 czesciach toluenu, a nastepnie ogrzewa sie reagenty we wrzeniu pod chlodnica zwrotna przez okres 1—2 godzin z równoczesnym usuwaniem wody ze srodowiska reakcji.Po ochlodzeniu do temperatury 100 °C kroplami dodaje sie roztwór 5 czesci metoksylanu sodowego rozpuszczonego w 25 czesciach metanolu, z równoczesnym usuwaniem metanolu w postaci mieszaniny azeotropowej z toluenem.Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie do temperatury 110°C, po czym chlodzi i wlewa do 200 czesci wody. Faze orga¬ niczna oddziela sie, a faze wodna przemywa dwukrotnie eterem dwuetylowym, po czym dodaje sie przy mieszaniu zimny, rozcienczony kwas solny do chwili uzyskania pH=2.Powstajacy oleisty, zestalajacy sie produkt odsacza sie, suszy i rekrystalizuje z acetonitrylu. Otrzymuje sie 3,3 czesci krystalicznego produktu o temperaturze topnienia 157—160 °C.Powyzszy pirazolon mozna równiez otrzymac sposo¬ bem nastepujacym: 16,0 czesci 4-chloro-2-fluorofenylo- hydrazyny i 14,2 czesci 2-ketocyklopentanokarboksylanu metylu rozpuszcza sie w 100 czesciach benzenu i miesza¬ nine ogrzewa sie we wrzeniu pod chlodnica zwrotna przez 1—2 godziny z równoczesnym usuwaniem wytworzonej wody. Po ochlodzeniu i usunieciu rozpuszczalnika pod zmniejszonym cisnieniem na wyparce obrotowej oleista pozostalosc rozpuszcza sie w 150 czesciach bezwodnego czterowodorofuranu i roztwór*ochladza sie do tempera¬ tury 0°Cw atmosferze azotu. Do zimnego roztworu dodaje sie nastepnie 2 gramorównowazniki n-butylolitu w heksanie (dostarczonego przez Foote Mineral Company) w takich 25 30 35 40 45 50 odstepach aby utrzymac temperature mieszaniny reakcyjnej w granicach 0—5 °C. Mieszanine ogrzewa sie nastepnie do temperatury pokojowej, po czym grzeje we wrzeniu pod chlodnica zwrotna przez 18 godzin. Po ochlodzeniu wlewa sie do 200 czesci wody z lodem i faze organiczna oddziela sie, a faze wodna przemywa dwukrotnie eterem dwuety¬ lowym. Do fazy wodnej dodaje sie nastepnie zimny, roz¬ cienczony kwas solny do chwili uzyskania pH=2. Oleisty, zestalajacy sie produkt odsacza sie, suszy i rekrystalizuje z acetonitrylu. Otrzymuje sie 17,5 czesci krystalicznego, barwy brazowej produktu o temperaturze topnienia 165— 167°C.Przy zastosowaniu 4-chlorofenylohydrazyny w powyzszym sposobie w miejsce 4-chloro-2-fluorofenylohydrazyny otrzy¬ muje sie 2-(4-chlorofenylo)-l,4,5,6-czterowodorocyklopen- tapirazol-3 (2H)-on o temperaturze topnienia 193—195 °C. b) Otrzymywanie 3-chloro-2- (4-chlóro-2-fluorofenylo)- -2,4,5,6-czterowodorocyklopentapirazolu. W wyniku ogrze¬ wania 2-(4-chloro-2-fluorofenylo) -1,4,5,6-czterowodoro- cyklopentapirazol-3 (2H)-onu z tlenochlorkiem fosforu sposobem podanym w przykladzie I(d) otrzymuje sie 3-chloro-2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -2,4,5,6-czterowodoro- cyklopentapirazol o temperaturze topnienia 102—104°C.Stosujac sposób z przykladu III z zastosowaniem od¬ powiedniego metylopodstawionego 2-ketocyklopentanokar¬ boksylanu, odpowiedniej hydrazyny i tlenochlorku fosforu otrzymuje sie zwiazki o wzorze ogólnym "58 podane w ta¬ blicy 4. 60 65 Ri H H H H H H H H H 4-CH3 6-CH:, Y H Cl H Cl F F H H H F F X Cl Cl Br Br Br F, F CN Cl Cl Cl Ta V H H H H H H H H Cl H H b 1 i ca 4 Z H H H H H H H H H H H Temperatura topnienia 1 w °C 114,5—117 119—123 120—121 113—119 105—106,5 110—119 57—60 126,5—128 95—98 88—95 pasma 1590, 905, 990 cm-1 |117 660 15 16 Przyklad IV. Otrzymywanie 3-bromo-2- (4-chloro- ?fenylo) -4,5,6,7-czterbwodoro-2H-indazolu. Do 5 czesci 2-(4-chlorofenylo) -1,2,4,5,6,7-szesciowodoro -3H-indazol- -3-onu z przykladu I(c), 3 czesci N,N-dwuetyloaniliny i 5 czesci dwumetyloformamidu w atmosferze azotu dodaje sie 6,3 czesci tlenobromku fosforu i mieszanine reakcyjna ogrzewa sie przez 2 godziny w temperaturze 130—170°C.Po ochlodzeniu do temperatury pokojowej mieszanine ekstrahuje sie 100 czesciami eteru dwuetylowego, faze organiczna oddziela sie, przemywa woda, osusza bezwo¬ dnym siarczanem magnezowym i odparowuje na wyparce obrotowej. Po rekrystalizacji pozostalosci z mieszaniny metanolu i wody otrzymuje sie 2,7 czesci produktu o tem¬ peraturze topnienia 101—102°C.Postepujac sposobem podanym w przykladzie IV i sto¬ sujac odpowiedni pirazolan o wzorze 12, który mozna otrzymac sposobem z przykladu I do III otrzymuje sie zwiazki o wzorze ogólnym 59 podane w tablicy 5.Tablica 5 n 3 3 4 4 4 4 | 5 Ri H H H H H H H Y F H F Cl H H F X Cl Cl Cl Cl Br F Cl V H H H H H H H Z H H H H H H H Temperatura topnienia °C 106—110 109—112 95—98 101—102 84—77 70—73 59—60 Przyklad V. Otrzymywanie 3-jodo-2-(4-chlorofe- nylo)-4,5,6,7-czterowodoro-2H-indazolu. a) Otrzymywanie 3-amino-2- (4-chlorofenylo)-4,5,6,7- -czterowodoro-2H-indazolu. Mieszanine 3,6 czesci 4- -chlorofenylohydrazyny i 2,0 czesci trójetyloaminy w 20 czesciach toluenu miesza sie w temperaturze pokojowej przez 15 minut, po czym dodaje sie 2,5 czesci 2-cyjano- cykloheksanonu otrzymanego z 2-chlorocykloheksanonu i cyjanku potasowego (R.E. Meyer, Helv. Chim. Acta., 16, 1291, 1933) oraz kilka kropli kwasu octowego. Po ogrzewaniu we wrzeniu pod chlodnica zwrotna przez 2 godziny i po mieszaniu przez noc w temperaturze pokojo¬ wej toluen usuwa sie przez jego odparowanie, a pozosta¬ losc zadaje sie woda, ekstrahuje eterem dwuetylowym, faze organiczna osusza bezwodnym siarczanem magne¬ zowym i zateza. Pozostalosc rekrystalizuje sie z mieszaniny etanolu i wody i otrzymuje sie 2,6 czesci zwiazku o tem¬ peraturze topnienia 140—142°C. .- b) Otrzymywanie 3-jodo-2- (4-chlorofenylo)-4,5,6,7-czte- rowodoro-2H-indaazolu. Do 2,5 czesci 3-amino-2-(4- -chlorofenylo) -4,5,6,7-czterowodoro-2H-indazolu w 2,5 czesciach stezonego kwasu siarkowego i 15 czesciach wody przy ochlodzeniu do temperatury 0°C dodaje sie kroplami rtfztwór 0,8 czesci azotynu sodowego w 5 czesciach wody T miesza przez póltorej godzinyr po czym nadmiar kwasu azotowego rozklada sie przez dodanie kwasu sulfamowego.Nastepnie do roztworu dodaje sie powoli 1,7 czesci jodku potasowego w 5 czesciach wody i po 2 godzinach mieszania w temperaturze 0—25 °C wydzielony osad saczy sie i suszy.Po rekrystalizacji z mieszaniny etanolu i wody otrzymuje sie 1,7 czesci produktu o temperaturze topnienia 83 °C z rozkladem. 10 15 20 Przyklad VI. Otrzymywanie 3-fluoro-2- (4-chloro- -2-fluorofenylo)-4,5,6,7-czterowodoro -2H-indazolu. a) Otrzymywanie fluoroboranu 2-(4-chforo-2-fluorofe- nylo)-4,5,6,7-czterowodoro -2H-indazolu- -3-dwuazoniowe- go. Do 50 czesci 48% kwasu fluoroborowego w tempera¬ turze 0—5°C dodaje sie równoczesnie roztwór 2,5 czesci sodowego w 10 czesciach wody i zawiesine 8,7 czesci 3- -amino-2- (4-chloro -2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czterowodoro- -2H-indazolu w 30 czesciach kwasu octowego w taki sposób, aby w roztworze pozostawal zawsze nadmiar azotynu (E.D. Bergmann, S. Berkovic i R. Ikar, J. Am. Chenu Soc. 78 6037, 1956). Po godzinnym mieszaniu w tempe¬ raturze 0—10 °C i pólgodzinnym w temperaturze 10—25°C nadmiar kwasu azotowego rozklada sie dzialaniem kwasu sulfamowego, a wydzielony osad odsacza sie, przemywa woda, eterem etylowym i suszy. Otrzymuje sie 9,0 czesci produktu, w którym na podstawie widma w podczerwieni nie stwierdzono obecnosci zwiazku z grupa aminowa i stwie¬ rdzono pasmo absorpcji 2200 cm-1 dla -N2+. Zwiazek ten uzyto do nastepnego etapu bez dodatkowego oczyszczania. b) Otrzymywanie 3-fluoro-2- (4-chloro-2-fluorof£nylo)- -4,5,6,7-czterowodoro-2H-indazolu. Mieszanine 9 czesci fluoroboranu 2-(4-chloro-3-fluorofenyIo)-4,5,6,7-czterowo- 25 doro-2H-indazolo-3-dwuazoniowego i 10 czesci fluorku potasowego w 100 czesciach kwasu fluoroborowego poddaje sie fotolizie za pomoca 200 W Hanovia wysokocisnieniowej lampy rteciowej w temperaturze 0°C, w ciagu godziny, a nastepnie w temperaturze pokojowej przez 15 godzin, 30 po czym mieszanine reakcyjna ekstrahuje sie eterem, prze¬ mywa woda, osusza.bezwodnym siarczanem magnezowym i zateza. Produkt izoluje sie za pomoca chromatografii kolumnowej z uzyciem zelu krzemionkowego i elucja za pomoca chlorku metylenu, preparatywnej chromatografii 35 cienkowarstwowej na zelu krzemionkowym z uzyciem do elucji mieszaniny 5 czesci eteru etylowego i 100 czesci heksanu oraz .preparatywnej chromatografii cienkowar¬ stwowej, gazowej (15% OV-17 na chromosorbie w HP o wymiarach 80/100 mesh w temperaturze 250 °C). Czysty 40 chromatograficznie produkt poddano spektroskopii maso¬ wej (M + e-268 i m/e + 240 dla C2H4), nmr 1,5 (m, 4H), 2,0—2,2 (2T, 4H) i 7,0 (m, 3H). 45 Preparaty. Uzytecznymi preparatami zawierajacymi zwiazki o wzorze ogólnym 1 sa proszki, granulaty, pastylki, roztwory, zawiesiny, emulsje, zwilzalne proszki, emulgujace sie koncentraty itp. Wiele z nich moze byc stosowanych bezposrednio. Mozliwe do spryskiwania preparaty moga byc rozcienczone i stosowane do spryskiwania w objetosciach od kilku litrów do setek litrów na hektar. Preparaty stezone stosowane sa jako pólprodukty w przygotowaniu form bardziej rozcienczonych. W szerokim znaczeniu preparaty zawierac moga od 0,05% do 99% wagowych zwiazku czynnego i przynajmniej od 0,1% do 20% srodka powierz- chniowo-czynnego, od 1% do 99,95% stalego lub ciekle go rozcienczalnika. Bardziej szczególowo, preparaty te za¬ wieraja zazwyczaj wymienione skladniki w proporcjach jak w tablicy 6.Oczywiscie stosowac mozna mniejsze lub wieksze ste- 60 zenia skladnika czynnego w preparatach w zaleznosci od potrzeb i wlasciwosci stosowanego zwiazku. W pewnych przypadkach jest konieczne stosowanie wiekszego stezenia skladnika powierzchniowo czynnego w stosunku do czyn¬ nego zwiazku i osiaga sie to droga mieszania w odpo- $5 wiednim mieszalniku.17 Tablica 6 f Preparat Zwilzalne proszki Zawiesiny ole- ~ j jowe, emulsje, roztwory, emul- j gujace sie kon- 1 centraty Zawiesiny I wodne Proszki i Granulaty i pastylki j Stezone | preparaty Czynny skladnik 5—90 5—50 5—50 0,05—25 0,05—95 90—99 Procent wagowy 1 rozcienczal¬ nik 1—94 40—95 40—94 70—99,95 1—99,95 0—10 srodek powierz¬ chniowo czynny 1—10 0—15 1—20 0—5 0—15 0—2 | ¦ Typowe, stale rozcienczalniki opisane zostaly przez Watkinsa i wsp. w „Handbook of Insecticide Dust Diluents and Carriers", wyd. 2 Dorland Books, Caldwell, NJ...Odpowiednimi rozcienczalnikami sa rozdrobnione lub zgranulowane surowce sklasyfikowane jako atapuloity, kalcyty, diatomity, dolomity, gips, kaolinity, wapienie, mika, fosforyty, pirfility, siarka, piasek, talk, lupki po¬ lerskie, wermikulit oraz srodki syntetyczne. Jako synte¬ tyczne rozcienczalniki stosuje sie wytracony, uwodniony dwutlenek krzemu, wytracony, uwodniony krzemian wa¬ pniowy, wytracony weglan wapniowy oraz organiczne zwiazki syntetyczne. Dla zwilzalnych proszków i bardziej stezonych korzystne sa rozcienczalniki bardziej absorbujace.Typowe, ciekle rozcienczalniki i rozpuszczalniki opisane zostaly przez Marsdena w „Solvents Guide", wyd. 2, Interscience, New York, 1950. Dla zawiesin koncentratów leorzystna jest rozpuszczalnosc ponizej 0,1% a roztwory koncentratów nie ulegaja rozdzialowi faz w-temperaturze *0oC. Wykaz srodków powierzchniowo czynnych oraz sposób ich uzycia zamieszczone zostaly w „McCutcheon's Detergents and Emulsfiers 1975 Annual", MC Publ.^ Corp., Ridgewóod, New Jersey, jak równiejw Sirley i Woods ^,Encyclopedia of Surface Active Agents", Chemical Publ.•Co., New York, 1964. Wszystkie preparaty zawierac moga niewielkie ilosci dodatków przeciwpiennych, zlepiajacych, przeciwkorozyjnych, zapobiegajacych wzrostowi mikro¬ organizmów itp. lub ulatwiajacych wizualna kontrole przestrzeni poddanej dzialaniu preparatów.Czasami konieczne jest dodanie skladników zmniejsza¬ jacych lotnosc niektórych ze stosowanych w srodku wedlug wynalazków zwiazków. Dodatkami takimi sa surowce powlokotwórcze takie jak poliwinylopirolidony o ciezarze czasteczkowym od 20000 do 100000, poliwinyloalkohole o ciezarze czasteczkowym od 20000 do 150000 i polioksy- -etyleny o ciezarze czasteczkowym od 100000 do 6xl06.Ponadto moga byc stosowane wszystkie surowce tworzace powloke filmowa na stalym skladniku czynnym lub stoso¬ wane w cieklych preparatach i tworzace powloke na roz- pryskanym i wyschnietym czynniku aktywnym. Innym sposobem zmniejszajacym lotnosc zwiazku czynnego jest dodawanie do preparatów zywic, wosków, gum itp. ,-.--¦ 7660 V 18 Roztwory przygotowuje sie przez zwykle zmieszanie skladników. Stale preparaty przygotowuje sie przez zmie¬ szanie, zazwyczaj w mlynie mlotowym lub cieczowym.Zawiesiny przygotowuje sie przez odpowiednie wilgotne, 5 mielenie sposobem podanym np. przez Littera w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 060 084.Granulaty otrzymuje sie róznymi sposobami, np. czyn¬ nikiem aktywnym opryskuje sie do uprzednio przygoto¬ wany granulat zawierajacy nosnik. Odpowiednimi granu- 1 lowanymi nosnikami sa te, które zostaly juz wymienione poprzednio i które posiadaja wymiary odpqwiadajace sitom, o oczkach od 74 jum do 2000 nm (wedlug sit USS od nr 200 do nr 10). Korzystne wymiary ziaren • nosnika odpowiadaja sitom o oczkach od 105 /*m do 840 //m (wedlug "sit USS 15 od nr 140 do nr 20).W zaleznosci od rodzaju nosnika zwiazek moze pozosta¬ wac na jego powierzchni lub moze byc absorbowany przez nosnik. Zazwyczaj w przypadku gdy zwiazek pozostaje na powierzchni* nosnika, -stosuje sie dodatkowo czynnik 20 * utrzymujacy zwiazek aktywny na powierzchni. Ten czyn¬ nik wiazacy powinien na tyle utrzymywac zwiazek czynny na powierzchni nosnika, aby w trakcie wszelkich operacji straty zwiazku czynnego nie przekraczaly 10 %. Odpowied¬ nimi czynnikami wiazacymi sa takie, które sa przynajmniej/ czesciowo rozpuszczalne w cieczach stosowanych do.spo¬ rzadzania granulatów i które przylegaja do powierzchni granulatu. Korzystne jest stosowanie czynników wiaza¬ cych rozpuszczalnych w wodzie.Odpowiednimi czynnikami wiazacymi (lecz nie wyla¬ cznie) sa rozpuszczalne w wodzie polimery takie jak poli¬ winyloalkohole o ciezarze czasteczkowym od 20000 do 150000, poliwinylopirolidony o ciezarze czasteczkowym od 20000 do t00000 i pdlióksyetyleny o ciezarze czastecz- kowym od 100000 do 6 x 10<\ Innymi odpowiednimi czynnikami wiazacymi sajigno- sulfoniany, skrobie, cukry oraz pewne zwiazki powierz- chniowoczynne zestawione w „McCutcheon's Detergents _and Emulsifiers 1975 Annual" MC Fubl. Corp. Ridgewóod, ^ New Jersey.Zwiazek aktywny moze byc rozpryskiwany w postaci roztworu, w odpowiednim rozpuszczalniku, który moze ale nie musi byc usuwany z preparatu. Jesli zwiazek czynny jest ciecza moze byc bezposrednio wpryskiwany na nosnik ^ lub mieszany z nim, natomiast jesli jest cialem stalym moze byc stopiony i stosowany bezposrednio w stanie cieklym. Jesli potrzebne sa granulaty o niskiej mocy czynnik aktywny moze byc nanoszony na nosnik w postaci pary.Granulaty moga byc równiez sporzadzone technikami 50 aglomeracji, np. czynnik aktywny i odpowiednio rozdro bniony staly rozcienczalnik moga byc mieszane i aglome¬ rowane za pomoca ogólnie znanych technik takich jak np. rozpylanie w stanie cieklym w obrotowym granulatorze.Zwiazek aktywny i rozcienczalnik moga byc równiez 55 mieszane z innymi skladnikami preparatu i tabletkowane.Tabletki moga byc nastepnie kruszone do pozadanych rozmiarów czasteczek.Tabletki moga byc sporzadzane równiez technikami aglomeracji. Patrz J.E. Browning „Agglomeration", Che- 60 mical Engineering Dec. 4, 1967 str. 147ff i „Perry's Chemical Engineer Handbook" 4-te wydanie, McGraw- -Hill, N.Y., 1963 str. 8—59.Dalsze informacje dotyczace sporzadzania preparatów podane sa w: opisie patentowym Stanów Zjednoczonych 65 Ameryki nr 3 235 361, H.M. Loux 15 luty 1966, kolumnaU7$60 19 6 wiersz 16 do kolumny 7 wiersz 10 oraz przyklady od ,X do XLI; w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 309 192, R.W. Luckenbaugh, 14 marzec 1967, kolumna 5 wiersz 43 do kolumny 7 wiersz 62 i przy¬ klady VIII, XII, XV, XXXIX, XLI, LII, LIII, LVIII, CXXXII, CXXXVIII-CXL, CLXII-CLXIV, (XXVI, CLXVII, CLXIX-CLXXlai; w opisie patentowym Sta¬ nów Zjednoczonych Ameryki nr 2 891 855, H. Gysin i E.Kniisli, 23 czerwiec 1959, kolumna 3 wiersz 66 do kolumny 5 wiersz 17 i przyklady I-IV, G.C. Klingman „WeedControl as a Socience", John Wiley § Sons, Inc., New York, 1961 'str. 81—96, J.D. Fryer i S.A. Evans „Weed Control Han- dbook" 5-te wydanie, Blackwell Scientific Publications, Oxford, 1968 str. 101—103.Przyklad VII. Granulat. 3-chlor©-2- (4-chlorofenylo) -4,5,6,7-czterowodoro- -2H-indazol. —10% granulat atapulgitu o malej zawartosci czesci lot¬ nych, srednica czastek 0,71—0,30 mm, rozmiary odpowiadajace sitom o oczkach 300—710 //m (we¬ dlug sit USS 25—50 mesh) —90 % Zwiazek czynny ogrzewa sie do temperatury 90 °C i roz¬ pryskuje na granulat atapulgitu w podwójnie stozkowym mieszalniku, po czym granulat pozostawia sie do osty¬ gniecia i pakowania.Przyklad VIII. Roztwór. 3-chloro -2-(2,4-dwufluorofenyloy -4,5,6,7-cztero- wodoro-2H-indazol —20% dwumetyloformamid —80% Skladniki miesza sie do chwili uzyskania roztworu, które moze byc stosowany w malych objetosciach.Przyklad IX. Wytlaczane tabletki. 3-chloro -2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czte- rowodoro-2H-indazol _ —1 % bezwodny siarczansodowy —10 % surowy lignosulfonian wapniowy —5 % alkilonaftalenosulfoniansodowy —1 % polioksyetylen (4 x 10* — sredni ciezar czastecz¬ kowy) —1 % bentonit wapniowo-magnezowy —82 % Skladniki miesza sie w mlynie mlotowym, a nastepnie zwilza 12% wody. Mieszanine wyciska sie w postaci cy- linderków o srednicy 3 mm, które tnie sie i uzywa do wy¬ tworzenia tabletek. Moga byc one uzywane bezposrednio do wysuszenia lub suche tabletki kruszy sie do rozmiaru ziaren odpowiadajacych sitom o oczkach 0,84 mm (wedlug sit USS nr 20). Granulat zatrzymany na sitach o oczkach 420 #m (sitach USS nr 40) pakuje sie i przekazuje do uzytku/ Tym sposobem przyrzadzac mozna wszystkie zwiazki otrzymane wedlug wynalazku.Przyklad X. Koncentrat do emulgowania. 3-chloro -2- (4-chlorofenylo) -4,5,6,7-czterowodoro- -2H-indazol —25% mieszanina rozpuszczalnych w oleju sulfonianów i eterów polioksyetylenowych —4 % ksylen —71% . Skladniki miesza sie do calkowitego ich rozpuszczenia, a nastepnie przed pakowaniem saczy przez gesty filtr w' celu usuniecia nierozpuszczonych pozostalosci z pro¬ duktu.Przyklad XI. Zawiesina wodna. 3-chloro -2- (4-chlorofenylo) -4,5,6,7-czterowo- doro-2H-indazol —50,0 % kwaspoliakrylowy — 0,3 % 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 dodecylofenylowy eter fosforan dwusodowy fosforan jednósodowy alkohol poliwinylowy pieciochlorofenol woda Skladniki miesza sie 20 glikolu polietylenowego — 0,5% - 1,0% -0,5% - 1,Q% - 0,4% —46,3% dokladnie w mlynie piaskowym w celu otrzymania czasteczek o rozmiarach ponizej 5 mi¬ kronów.Przyklad XII. Zwilzalny proszek. 3-chloro -2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czte- rowodoro-2H-indazol —50 %. alkilonaftalenosulfoniansodowy — 2 % lignosulfoniansodowy — 2 % syntetyczna, bezpostaciowa krzemionka — 3 % kaolinit —&% Skladniki miesza sie i przepuszcza przez mlyn powie¬ trzny w celu uzyskania czasteczek o rozmiarach ponizej 15 mikrometrów, przesiewalnych przed pakowaniem przez sito o oczkach 300 /mi (si,to USS nr 50).Przyklad XIII. Koncentrat o duzym stezeniu. 3-chloro -2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czte- rowodoro-2H-indazol —99 % eter trójmetylononylowy glikoluetylenowego — 1 % Srodek powierzchniowo czynny wpryskuje sie na zwiazek czynny w mieszalniku i mieszanine przesiewa sie przez: sito o oczkach 420 jum (sito USS nr 40) przed zapako¬ waniem produktu. Koncentrat moze byc nastepnie odpo¬ wiednio przygotowany do praktycznego uzytku.Przyklad XIV. Granulat o malej wytrzymalosci. 3-chloro -2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czte- rowodoro-2H-indazol — 0,5%. poliwinylopirolidon — 1% granulat atapulgitu o malej zawartosci czesci lot¬ nych, frakcja czastek uzyskiwanych na sitach o oczkach 590—250 //m (sita USS 30—60 mesh) —98,5%. 40 g roztworu zawierajacego 2,5 % 3-chloro-2- (4-chloro- -2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czterowodoro -2-indazolu i 5% poliwinylopirolidonu rozpuszczonego w alkoholu amety- lowym powoli rozpyla sie na 197 g rozdrobnionego gra¬ nulatu atapulgitu. Kontynuuje sie fluidyzacje do chwili calkowitego odparowania alkoholu metylowego z granulatu,, po czym granulat przekazuje sie do pakowania.Przyklad XV. Wytlaczane tabletki. . 3-chloro -2- (4-chlorofenylo) -2,4,5,6-czterowodo- rocyklopentapirazol —25 %. bezwodny siarczansodowy —10 %, surowy lignosulfonianwapniowy — 5 % alkilonaftalenosulfoniansodowy — 1 %. bentonit wapniowo-magnezowy —59 % Skladniki miesza sie w mlynie mlotowym i zwilza do zawartosci 10—12% wody. Mieszanine wytlacza sie naste¬ pnie w postaci cylinderków srednicy 3 mm, które przecina sie na kawalki dlugosci 3 mm. Tabletki te po wysuszeniu moga byc stosowane bezposrednio lub kruszy sie je do rozmiarów przesiewanych .przez sita o wymiarach oczek. 840 /um (sita USS nr 20). Ziarna zatrzymane na sitach o oczkach 420 /im (sitach USS nr 40) pakuje sie i przeka¬ zuje do uzytku.Przyklad XVI. Granule. 3-chloro -2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -2,4,5,6-czte- rowodorocyklopentapirazol — 2%. granulat atapulgitu o malej zawartosci czesci lot¬ nych, rozmiarach czastek 0,71—0,30 mm, frakcja/117 660 21 22 •czastek uzyskiwanych na sitach 710—300 //m (sita USS 25—50mesh) ' —98% Skladnik czynny ogrzewa sie do temperatury 110°C i spryskuje nim uprzednio ogrzany granulat w podwójnie •stozkowym mieszalniku. Po ochlodzeniu granule pakuje 5 sfe i przekazuje "do uzytku.Przyklad XVII. Granule o malej wytrzymalosci. 3-chloro -2- (4-chlorofenylo) -2,4,5,6-czterowo- •dorocyklopentapirazol — 0,2% bezwodny siarczansodowy —10% surowy lignosulfonian wapniowy — 5 % .alkilonaftalenosulfoniansodowy — 2 % subtelnie rozdrobniona glinka atapulgitowa —83,8% Skladniki miesza sie, rozdrabnia w mfynie mlotowym 15 i umieszcza w granulatorze z podlozem zawiesinowym, zasysajac wode do chwili utworzenia z proszku malych .granulek. Zasysanie wody wstrzymuje sie wtedy lecz flui- •dyzacje kontynuuje sie do wysuszenia utworzonych gra¬ nulek. Granulat usuwa sie nastepnie z granulatora i prze- 2o siewa przez sito o oczkach 840 //m (sita USS nr 20). Gra¬ nule zatrzymane na sitach o oczkach 420 /im (sita USS nr 40) pakuje sie i przekazuje do uzytku.Granule o rozmiarach wiekszych od 840 /im sa zawra¬ cane, podobnie jak granule o rozmiarach mniejszych od 25 420 /im.Przyklad XVIII. Wytlaczane tabletki. 3-chloro -2-(4-chlorofenylo) -4,5,6,7-czterowo- 4oro-2H-indazol —0,1% bezwodny siarczansodowy —10 % 30 •surowy lignosulfonianwapniowy — 5% alkinonaftalenosulfoniansodowy — 1% polioksyetylen (4 x 106 — sredni ciezar czastecz¬ kowy) * — 1 % . .bentonit wapniowo-magnezowy —82,9 % 35 Skladniki miesza sie, rozdrabnia w mlynie mlotowym i zwilza 12% wody. Z wilgotnej mieszaniny wytlacza sie tabletki cylindryczne o rozmiarach 1 mm srednicy i 2 mm dlugosci. Te male tabletki suszy sie i pakuje do bezposred¬ niego uzytku.Przyklad XIX. Granule o malej wytrzymalosci. 3-chloro -2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4,5,6,7- -czterowodoro-2H-indazol —0,05 % dwumetyloformamid —5% granulat atapulgitu o malej zawartosci czesci lot¬ nych, rozmiarach czastek 0,59—0,25 mm, frakcja -czastek uzyskiwanych na sitach 590—250 /im (sita USS 30—60mesh) —94,95 % 0,1 g 3-chloro-2-(4-chloro-2-fluorofenylo)-4,5,6,7-czte- 50 rowodoro-2H-indazolu rozpuszcza sie w 9,9 g dwumetylo- formamidu i roztwór ten powoli rozpyla sie na 190,1 g szybko obracajacego sie w bebnie granulatu atapulgitu.Po calkowitym dodaniu czynnego zwiazku mieszanie pro¬ wadzi sie przez dalsze kilka minut i dwumetyloformamidu 55 nie usuwa sie z preparatu. Granulat pakuje sie i przekazuje -do bezposredniego uzytku.Przyklad XX. Koncentrat do emulgowania. 3-chloro-2- (4-chloro -2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czte- rowodoro-2H-indazol —20% 60 mieszanina rozpuszczalnych w oleju sulfonianów z eteramipolioksyetylenowymi — 6% aromatyczny rozpuszczalnik weglowodorowy o tem¬ peraturze zaplonu oznaczonej w zamknietym na¬ czyniu Tag wynoszacej 37,78^6,11°C —74% 65 40 45 Skladniki laczy sie i miesza do chwili ich calkowitego rozpuszczenia. Roztwór saczy sie przed pakowaniem W celu usuniecia nierozpuszczalnych zanieczyszczen.Przylelad XXI. Granule o malej wytrzymalosci. 3-chloro -2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4v5*6,7-czte- rowodoro-2H-indazol — 0,1% lignosulfoniansodowy — 5 % uprzednio utworzone granule piaskowe o roz¬ miarach czasteczek od przechodzacych przez sita o oczkach 105 /im (sita USS nr 140) do przecho¬ dzacych przez sita o oczkach 300 ^m (sita USS nr50) * —94,9% 0,5 g 3-chloro-2- (4-chloro-2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czte- rowodoro-2H-indazolu i 25 g lignosulfonianu sodowego rozpuszcza sie w 50 g wody i roztwór ten powoli rozpryska sie na 474,5 g obracajacych sie w bebnie granul. Po za¬ konczeniu wpryskiwania granule ogrzewa sie w celu usunie¬ cia wody, po czym pakuje sie i przekazuje do bezposred¬ niego uzytku.Poza skladnikami czynnymi otrzymanymi sposobem wedlug wynalazku preparaty moga zawierac inne ogólnie dostepne stosowane w rolnictwie chemikalia takie jak np. nawozy sztuczne, modyfikatory wzrostu roslin, lub srodki chwastobójcze.Na przyklad zwiazki otrzymane sposobem wedlug wy¬ nalazku moga byc mieszane z nastepujacymi srodkami chwastobójczymi: 5-III-rzed. butylo-3- (2,4-dwuchloro-5- -izopropoksyfenylo) -l,3,4-oksadiazolonem-2; 6-metylotio- -2,4-bis (etyloamino)-s-triazyna; 3-izopropylo(lH)-benzo- -2,1,3-tiodiazyn -4-onodwutlenkiem-2,2; kwasem 2,4-dwu- chlorofenoksyoctowym oraz jego pochodnymi estrami i solami.Polaczenia ze srodkami chwastobójczymi pszenicy: kwasem 2,4-dwuchlorofenoksyoctowym oraz jego po¬ chodnymi estrami i solami; St (2,3,3-trójchloroallilo)- -dwuizopropylotiokarbaminianem; 2-(4- (2,4-dwuchlorofe- noksy) fenoksy)-propionianem metylu; metylosiarczanem 1,2-dwumetylo -3,5-dwufenylo-lH-pirazoliowym i 4-chlo- ro-2-butynylo -3-chloroizocyjanianem fenylu.Zwiazki o wzorze ogólnym 1 moga byc równiez laczone z innymi srodkami'chwastobójczymi i sa szczególnie uzy¬ teczne w polaczeniu z bromacilem (3- (II-rzed.-butylo)- -5-bromo -6-metylo-uracylem), diuronem (3- (3,4-dwuchlo- rofenylo) 1,1-dwumetylomocznikiem), 3-cykloheksylo-l- -metylo-6-dwumetyloamino -s-triazyno-2,4- (1H, 3H)- -dionem, parakwatem (1,1'dwumetylo -4,4'-dwupirydy- nowym jonem), III-rz-butylokarbaminianem- (3,3-dwu- metyloureido)-fenylu, kwasem 2-metylo-4-chlorofenoksy- octowym oraz jego solami i estrami, 4-amino-6-III-rzed.- -butylo-3-metylotio-as-triazyno-5 (4H-(onem, aryloetera- mi 4-nitrofenylu takimi jak eter 4-nitrofenylowy 2,4,6- -trójchlorofenylu i eter 4-nitro-fenylowy 2,4-dwuchloro- fenylu,.Wymienione wyzej chemikalia stosowane w rolnictwie sa przykladami zwiazków, które moga byc mieszane ze zwiazkami czynnymi otrzymanymi sposobem wedlug wynalazku, lecz które nie ograniczaja wynalazku.Przyklad XXIV. Dla uzytku przemyslowego spo¬ rzadza sie granulat o nastepujacym skladzie: 3-chloro -2- (4-chlorofenylo) -4,5,6,7-czterowo- doro-2H-indazol — 5 %117 630 23 2-cykloheksylo -l-metylo-6-dwumetyloamino -s- -triazyno-2,4- (1H,3H)dion — 5 % granule atapulgitu, frakcja uzyskiwana na sitach o oczkach 710—300 urn, (sita USS nr 25—50) (o malej zawartosci czesci lotnych, granule o sred¬ nicy 0,71—0,30mm) —90% •Skladniki czynne miesza sie i ogrzewa do temperatury 90°C? a nastepnie spryskuje nimi uprzednio sproszkowany i ogrzany granulat w podwójnie stozkowym mieszalniku.Pokryty zwiazkami czynnymi granulat chlodzi sie i pakuje.Zastosowanie. Zwiazki o wzorze ogólnym 1 znajduja zastosowanie do selektywnego zwalczania niepozadanych roslin w okresie poprzedzajacym ich wzrost, np. chwastnicy jednostronnej w uprawach ryzu, a szczególnie w zalanych uprawach ryzu, uprawach pszenicy i orzeszków ziemnych.Zwiazki te sa równiez uzyteczne przy stosowaniu w okresie powzrostowym chwastów w pewnych uprawach, np. upra¬ wach ryzu. Ponadto zwiazki te moga byc równiez stosowane jako czynniki bezposrednio zwalczajace chwasty w szeregu upraw, np. soi, orzechów ziemnych, bawelny, fasoli ogro¬ dowej oraz rzedowo uprawianego ryzu.Zwiazki otrzymane sposobem wedlug wynalazku sa rów¬ niez uzyteczne w zwalczaniu chwastów w transplantowa- nych uprawach np. ryzu, tytoniu, pomidorów, kapusty, batatów, salaty, selera, pieprzu oraz baklazanu. Zwiazki te moga byc stosowane na powierzchnie gleby przy wysa¬ dzaniu lub na przesadzane rosliny lub moga byc dodawane do gleby, do której pózniej przesadza sie rosliny. Moga byc równiez stosowane po wysadzeniu roslin do gleby, jesli zwróci sie uwage aby chemikalia nie zetknely sie z ich listowiem (tablica 4).Dokladne ilosci zwiazków o wzorze ogólnym 1 stosowane w koniecznych sytuacjach zaleza od zadanyctr rezultatów, wymaganego uzycia, uprawy oraz rodzajów chwastów, rodzaju gleby, uzytej formy preparatu, sposobu jego stoso¬ wania, warunków klimatycznych, intensywnosci listowia itp. czynników. Z powyzszych wywodów nie jest mozliwe ustalenie sposobu i ilosci stosowanego srodka dla wszy¬ stkich sytuacji.Zwiazki stanowiace substancje czynna srodka wedlug wynalazku stosuje sie w ilosci od 0,015 do 15 kg/hektar, korzystnie od 0,03 do 10 kg/hektar. Mniejsze ilosci stosuje sie do lekkich gleb, gleb o niskiej zawartosci zwiazków organicznych, przy selektywnym zwalczaniu chwastów w uprawach lub w sytuacjach, w których maksymalna stalosc nie jest konieczna w stosowaniu.Wlasciwosci chwastobójcze zwiazków otrzymanych spo¬ sobem wedlug wynalazku oznaczono w próbach szklar¬ niowych prowadzonych nastepujaco: Przyklad XXV. Nasiona palusznika krwawego (Digitaria spp.), chwastnicy jednostronnej (Echinochloa crusgalli), owsa gluchego (Avena fatua), (Cassia tora), wilca (Ipomosa sp.), rzepienia (Xuntchium sp.), sorgo, kukurydzy, ryzu, pszenicy i bulwy orzechowej wysiewane do podloza wzrostowego poddawano dzialaniu zwiazków czynnych rozpuszczonych w nietoksycznym rozpuszczal¬ niku. W tym samym czasie spryskano badanymi zwiazkami bawelne posiadajaca 5 lisci (wlaczajac liscieniowy), fasole krzaczasta z trzema listkami, palusznik. krwawy z dwoma listkami, chwastnice jednostronna z dwoma listkami, owies gluchy z jednym lisciem, kasje z trzema liscmi (wla- 24 czajac liscieniowy), wilec z czterema liscmi (wlaczajac liscieniowy), rzepien z czterema liscmi, sorgo z trzema liscmi, kukurydze z trzema liscmi, soje z dwoma liscmi listieniowymi, ryz z dwoma liscmi, pszenice z jednym lisciem oraz bulwe orzechowa z trzema liscmi. Rosliny poddane dzialaniu zwiazków badanych oraz rosliny kon¬ trolne umieszczano w szklarni na okres 16 dni, po czym kontrolowano uzyskane wyniki, które zestawiono w tablicy 7. Reakcje roslin ujeto w skali od 0 = brak zniszczenia do 10 = calkowite zabicie.Inne uzyte symbole maja nastepujace znaczenia: B — spa¬ lone, G — opóznienie wzrostu, C — martwica (zanik chlorofilu), E — zahamowanie odrostu, H — efekt wzrostu „ iX — stymulacja pachowa. 15 W tablicy 8 zestawiono wyniki aktywnosci biologicznej zwiazków otrzymanych sposobem wedlug wynalazku.Dane ilustrujace dzialanie chwastobójcze tych zwiazków wskazuja na selektywne dzialanie w przypadku dwóch 20 upraw, ryzu i pszenicy.Zwiazki stosowane w nietoksycznym dla roslin roz¬ puszczalniku i dodawano do doniczek z gleba zawierajaca nasiona ryzu mieszancowego, ryzu japonskiego, chwastnicy jednostronnej (Echonochloa crusgalli, wilca (Impomoea sp.), pszenicy, owsa gluchego (Avena fatua), stoklosy dachowej (Bromus tectorum) i stoklosy (Bromus secalinus)* Ponadto w pewnych przypadkach do badan wlaczonojja- siona gorczycy polnej (Brassica arvensis), kochii (Kochia scoparia) i wyczynca polnego (Alpacurus myoauroides).Rosliny umieszczano w szklarni i w okresie trzech ty¬ godni od chwili potraktowania badanymi zwiazkami obser¬ wowano uzyskane wyniki oceniajac próbysposobempodanym przy opisie w tablicy 7. 35 Nalezy podkreslic, ze zwiazki otrzymane sposobem wedlug wynalazku rzeczywiscie eliminuja wzrost niepo¬ zadanych roslin, np. chwastnicy jednostronnej, lecz w pe¬ wnym stopniu wplywaja równiez na uprawy np. ryzu.W niskich stezeniach nadane zwiazki eliminowaly wzrost owsa gluchego, stoklosy, stoklosy dachowej i w przypadku badan testowych gorczycy pelnej, kochii i wyczynca pol¬ nego, wplywajac równoczesnie w niewielkim stopniu na uprawe pszenicy. 45 W zamieszczonej tablicy 9 zestawiono dodatkowe dane dotyczace biologicznej aktywnosci badanych zwiazków.Dane te ilustruja skuteczne dzialanie chwastobójcze tych zwiazków z wyrazna selektywnoscia wobec zalanej uprawy ryzu. 50 Zalana hodowle ryzu przygotowano w cylindrze za¬ wierajacym glebe z nasionami chwastnicy jednostronnej (Echinochloa crusgalli) i sadzonkami japonskiego ryzu, które przesadzono do zalanej próbki gleby na etapie ich dwu- do trzechlistnego rozwoju. Poziom wody w cylindrze 55 utrzymywany byl na wysokosci kilku centymetrów nad powierzchnia gleby. Badane zwiazki dodawano bezposred¬ nio do wódy nad gleba i po uplywie trzech tygodni obser¬ wowano reakcje roslin.Nalezy podkreslic, ze zwiazki te stosowane w niskich stezen/ach nalezycie hamuja wzrost niepozadanych roslin,, np. chwastnicy jednostronnej, natomiast wykazuja stosun¬ kowo male dzialanie na uprawy ryzu. < W celu wykazania uzytecznosci tych zwiazków wobec- 65 transplantowanych upraw, pojemniki metalowe o wymia- 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 80117 660 25 26 | Przed wzrostem Po wzroscie EMOipSZJO eM[nq BfSBt usidszj 09JIM AmEMJ[ ^iuzsn|^d BUUOJJSOUpSf zAj AqorqS ssiMO uoiuszsd BfOS Bzp^jn^n^ oSjos EMOq09ZJO ^Mjnq ^fSB5[ U5IC9ZJ 09JIM ^luzsnjEd miuojjsoupsf Boiujs^Mqo Z/Q Xqorq§ ssimo •BOiuszsd Epos ^zpXjn[n[ oSjos EU{9M^q B)SeZOBZJ5[ BJOSEJ je;5pq/S:[ Zwiazek 00 CM Ol CM in CS CM CO CM CM CM i—i CM O CM On i-H 00 1—1 i-H in i-H en i—i CM i-H 3 O On 00 I vO in ^ en CM i-H O o o o X 1-H CM u m U CM U X O O O O in U i <* 1 O O CM X O CM ffi u u o o m O * O u On O X 00 X o u u a u t^ CM vO i-H U U co en U U CM CM X X ^H V© U m U m X i-H O O O o X U o U i-H U Os U CM U i-H U U i-H i-H X U in cm X O i-H t o o o o U U o- o U U U U o o i-H i-H U U On Os U O CM U O o i-H u x •O CM U O o O CM w a O CM U U Os U U O 00 i-H U U O vO O £ 0 ffi E in .-i in os cm U U O O O u u o o , o o i-H i-H ' u u o o a o o en i-H i-H U U O O O o o u u a w x o o en o in UUffiWU o o cm o on U U O U U o o en in i—1 i-H U U O O U o o t^ f*- U U O U U os os en i U U O O.O O O i-H O O O U 0 O cm in OOP I O a o o in X U U o o o U U U O O 00 U U U on oo m U U U O On t^ U U U On On | OKO in o cm O O O u ON X U ON U U 00 U O i-H O O 1 O y U O U U i-H CM CM O O U 0 00 CM O O U U ON. 00 U 0 U U On CM O O i-H i-H U U W U On O O vO o x u u u u CM I On O O O i-H i—1 i-H U CM y u X i-H u a u u ON CM ON 00 U U U U O O On On i-H i—1 U U U U ON t^ ON t^ U U X O O On On On vxuvxuxvxxuxvvxuuoxoxxxuxvxoxuvvux i-HOCMCMoOCMcnCMyOO^ONOCM^OOO oCMoOONOi-i^CMl^-i-iCMOl^-ONcnON U i-H po.On PQ m Os PQ PQ in ca 03 in PQ in PQ PQ ON ON CM~ wzór 60 00 i-H Ph PQ CM CM Ph PQ en m PP pq PP PQ i o i—i pa pa cm en pa pa o t^ pa pa pp pa in ^ pa pa en en pa pa pa pa in vo pa pa en m PQ PP t^ 00 pa pa 0\ 00 cm ^ CM wzór 56 wzór 61 U pa CM PQ 00 PP Os PP Os pa pa o i-H PP pa pa pp pa pq pa Os pa o in CM wzór 62 U X U U i-i ITl CM CM pa CM pa en pa PP pa pa o pa CM pa CM pa CM pa in pa pa in PP Os PP O m cm" wzór 63 pq pa CM <* pa pp en v© PQ Pa pa pq o o i-H i-H pa pa t Os pa pp Os O pa pq ^ o i-H pa pa CM 00 pa pa CM 00 pa pp X m os in pa pp t*» Os pa pp ^ Os pa pp On Os pa pq Os O CM wzór 64 wzór 65 U U O vO pa, pp in i-H pa pp Os CM pp pp O vO pa pp o pp pa O CM pa pa O Os pa pq OS i-H pa pa Os ^ pa pp oo en PP PP Os v£ pa pa Os vO pa pp O vO i-H pq pp O Os pp pa O On i-H CM CM wzór 66 wzór 67 U U O Ph 0 o o o c^ i-H i-H i-H pa pa pp pa pp 00 ^ CM CM CM pq pp Pp pa PP o on en o en pa pa pp pp pp o ^ o cm in pa pp pa pa pp O On O CM O pa pp pa pa pp o o oo in c^- pa pp pa pa pp O O vO O On pa pq pp pa pq O Os CM CM ITl pa pa pa pa pa o o cm m en pq pa pa aa pp O Os CM CM en pa pa aa pa pa o oo "t vo m pa pa pq pp oa O On I t 00 pa pa pa pa pp oo o cm en ^o pa pp pa po pq O On 00 On O i-H i-H pp pa pa pp pp O O 00 O On i-H i-H i—1 CM !CL '0. CM ^- CM CM CM wzór 68 wzór 69 wzór 70 wzór 71 U U O On Os pa pp pp m in en PP PP PP o vo en pp pq pa O \Q vO pa pp pp o o o ca ca co X o o en on pq pq pq o o o i-H i-H i-H pa pa pp On O v£ pp pa pq On On v© pp pa pa I ON V© pp pq pa On in vO pp pa pq On On vO pa pa pa ON O O pq 0 pa Q O ON 00 t^ i-H pa pa pq O O On i-H i-H CM CM CM wzór 72 wzór 73 wzór 74 ON pa pa CM PP in PP Os U pp i-H pa CM pa en PP 00 pa 0 PP i-h in i-i PP PP PQ CM pa CM pa pa pq On aa On pp On CM wzór 75 pa en pa en pa en pa i-H pa CM pa pa in pa pa ON in cm" X U U X U O X O On on i-h I i-H pq u pp pp en on in in pa o pa pa VO ON O vO pa pa pa pa t i-H ON O pa pa pp pp o ^ o m pa pa pp pa DC a o o m oo pa pa pa pa On O O O pa oa pq pa 00 "^ ON ON pa pa pq pa 00 vO on On pa pq pa pa On en On vO pa pq" pa pa O en On 00 i-H pa pa pp pa On en O On pa pp pa pa O O O On i-H i-H pa pa pa pp On On O On pa pa pa pa O On O O CM CM wzór 76 wzór 77 wzór 78117 680 27 28 O O O O O O u no O O o o o o CN o u o o CO o o o i-H i-i vO UJ o o o i-i m O O CN O O X O DC X i-h CM O u o o ^ CN o o o O O X O X O cn in o CN o o 00 O X in i-h O CN Oou o u CN U O CN O U X u o u -i in i-h On CO U On u u o o i—i vo O O CN U o U X ^H 00 U O On ITi U U X ON U O U U X 00 i-H I U U o o U O U On Qn O u o u i-h in On CO 00 On U U o o U U CN CN O U u u ^ co U U no cn o aa on in in U U co m U U On a u u I CO u in a a U U i-H ON U U oo c^ U U On On X CO u u a CO CN 00 U U ON ^H U U O On o u 00 ^H X U oo no U U in no U U CN 00 U U U X U co o t u a a CN On 00 u aa On h t u a a cn m i-i U U oo co X U £ ON CN I U U ON CO u O X CN X U i-h m a a CO ^ qq a CO CO 03 NO x u o cn m co U O ^H ^ a a X X On in U O X i-H I ,-H U DC ,-H CN u a a CN CN vO U U i-h m u u a C^ ^ l^ u a u cn i m dc a 00 i-i DC o a CN U X i-H On U X U O u a i-h in DC U X 0\ H ^ U DC O CN On CN DC U DC On CN 00 u o o x u u CO i-H U X U co oo i-i O U CN U X U CN NO On U U CN n U a u u CN i-h On U ON U U On CN x a dc On i-h in pq a oo oo ^H CN CO 0Q CN ^ pq oo On On 03 CO¬ CO CN co cq oo m 0Q CQ in co ca oq O CN 33 00 cq qq co co CQ 03 m co CQ CQ ITl CN ca aq ca 03 On O^ cn ^ CN O PO. co 00 CO co X CQ CN 00 00 co OO CN CN 00 oo CN 00 CO 00 00 m CN? U ON U o 00 CN CO no 00 m co o 00 X 00 X 00 00 X 00 CO oo o DO ON 03 o i—i CN X X X uo 00 00 CN 00 00 o co CN co X co co NO 00 no 00 00 NO 00 On 00 X 03 On m CN 00 00 in 00 CO 00 On 00 co X 00 co 00 00 1—1 00 co 03 CN 00 CN 00 o T—1 DO ON m cn~ 00 i-H 00 CO 00 in 00 On 00 t 00 t 00 oo co 00 00 00 nO 00 co X 00 Oi cn" 00 co PO co 00 03 o 1—1 00 00 On I 03 CN 00 CN 00 o 00 00 00 On oo I CN X Q On 00 i—l 00 o ,-H 00 CN 00 o 00 00 NO 00 CN 03 00 CN 00 00 NO 00 CN 00 1 00 X m cn" 00 CN co CO 00 NO 00 o co 00 o oo On 00 in 00 CN 00 X 03 00 X Q co in on 00 o m cn" 00 co 00 vO 00 NO 00 o 00 vO U On U CO U X CN a CN X U On CN a CN 03 X 00 o cn" U l—i U X NO 00 CN PO On 00 o 00 o 00 X ITl On 00 On 00 X 00 CN 00 CN 00 NO 03 NO 00 On 00 o 00 On CN 00 00 00 CN 00 o 03 U i-h in PO ON 00 NO 00 CN 00 CN 00 00 03 co PO On 00 00 00 T—1 03 00 O oo o 1—1 00 ON 00 00 CN 00 CN 00 in 03 00 NO 00 On 03 X CN~ 03 00 00 PO o ,-h 00 o 00 On 00 co CN 00 CN PO in PO oo NO 00 On 00 X ITl CN 03 00 m 00 00 NO PO On 00 o U On 00 l 00 NO 00 X 00 00 00 o 00 o in 00 (N 00 X 00 m 00 o ,-H PO o 1—1 00 o i-H 00 ON 00 i CO ITl 00 PO 00 o PO o 00 On CN 00 00 X 00 in 00 ON PO o PO On 03 t PO 00 CN co co PO o 00 NO 00 o 03 On 00 X PO 00 co 00 On PO X 03 LTl ITl ON 03 CO 00 X PO ON PO On in cn" CO 00 ON PO o l-H 00 On CN oo i-H PO in 00 PO On CO 00 00 03 CO 03 CN 03 X 03 P3 CO PO ON 00 cn" 00 co PO NO 00 On 00 o 03 X 00 On PO in 00 X 00 NO X 03 IT On P3 X in On 00 in 00 On 00 o ITl N N N N N N N117 660 X CN CN U i-H 0 o u U U o o i-H i—1 29 oooouooo ^ « in cn U U O U U O , O O O CM | U en U O O O O o y o u O o u 1—1 u 1—1 o o in O o 30 y 30T | O 1 O 1 o y O LU U CN O O U o U O X U O O O O en O O O x O U U cn in o O x O U ^ en en ^o O U o O O O X en i-" cn en O CN X LUU X O i-H u o LU U O On U U o o O U ^ o U X O O O lu ON CM X O O PQ o 00 O U o O en a u LU LU O O U o LU U o <* U U o o U o U DC U X U '-, c\ on en o O On X ON U o X U \o o U X en o\ u x u »-¦ iri o O U U CN On On u o\ U U ON ^H U U X ITI U U X U I ON u u o u o v© oo U U O O O U u o ON i—I V£ «—• u o en U U U i o o U o O U O CN U U o on U U x u vo o U U O U f*- X <3< O u a •-i in X On 'O U vO O u x CN X O U X u u ON ON U o U O o U U On O u x •-H X O On On O X U ^h On U O U O U U X CN v© u x o h (n m U U On i-i On O X U On CN u a O U X X X On U O O U U DC On in a x X CN O PC U CN CC t- u o O ON U o i—i O o U CN U o U o O u On U O O in U CN O X 0 en U CN X ON E en X T—1 U 0 O i-H On O o U i—i X 1 u u I-H DC m i-h in U U o o U o U U in i U U O ca U U X U i—i On <—i a o u c^ o u a U X U i-h X CN O O ON U o U On U PC U i-h in en PQ pq in cn PQ PO 00 cq aa en o PO CO ^h CN 00 CQ cn cn oa oa. ^h en PQ U O O PO oq pq O On CO pa u "O m cq cq CN t pa oq CN' O aa o ca aa cn m ca aa aa aa CN aa aa CN ca o ca ca ca aa aa o o aa o ca ca ca ca ca ca CN O aa o aa ca aa aa cn in aa in oa aa in in aa CN aa ON ca aa aa en cn en aa ^ ca i ca o ca o aa o ca On aa o aa o aa o aa ON ca o aa X aa o i-H aa ON aa o i—i oa X co X oa c^- pa On aa On aa On oa On CO On oa ITi oa On oa O aa CN aa m ca O oa o ca o oa i-H O in oa ON ca i—i X On ca O i—i oa On oa X cn en aa o i—i aa o ca \D aa ^ ca ¦^ aa en oa o 1—1 ca CN CC O aa aa o o oa o ca oa o o ca oa o o aa oa x t^- aa o pa ca On On ca ca o o ca oa o oa o ca oa ca ^ en On oa ca O On O aa on m ca oa O X oa aa en cn aa ca en x oa ITI ca X oa m po aa aa ^ en m aa oa O ON ca o oa oa o ^ oa ca X X oa ca CN CN ca o oa oa ca ca CN On aa aa CN po aa cp aa CN i-h en pa aa aa X O CP On aa oa x en aa ca t^ x ca oa CN VD oa oa oa CN en ca oa t v© pa ca pa aa x pa aa ca ca aa ON X X aa ITi ON oa aa X C- oa aa l On ca ca en ^o ca On oa oa X On X ca po m m on ca o oa ca vO X oa oa On aa aa ca ca ca On On oa o oa oa ON X ca oa o o pa pa oa 00 DQ co aa CN On X ca ca CN I X ca ca o oa ca in ^ aa en oa ca ON ON CP o ca oa O On aa ca oa ca oa ca O X oa aa en On oa oa t o pa On ca aa CN aa ca ca O On oa o ca oa ON X oa oa X O ca oa O On ca oa Cn On oa oa ca On ca o co X X On ca o CP o ca po On On aa oa oa o o oa o oa u On On oa ca o o aa co x o aa On oa aa On On aa oa en o 00 x oa ca X On aa x 00 o aa aa aa On cn On CN CN CN CN in in c\T cn? m CN in On On On t—i i—i i-h t—i S-h V- U Uh Ui U- U -O -O -O -O -O -O -O N N N N N N N £ £ £ £ £ £ £ o -o *o *o N N N N £ £ £ £117 660 dalsz W) 'o tablica 00 CM t^ CN CM m CM CM en CM CM CM CM CM Cs i—) 00 1—1 m en i—i CM l—1 O 1—1 Cs 00 vO in ^ en CM 1—1 O O 1 O DC Cs en U 0 CM U en O O U o O X 5 a u o ^ 00 00 ON U 0 CM 31 O O O O o o o o o o o o o o o o o o o o in en in O U U U i-h 00 0\ O O O U cm en o u o u i-i I On O U U U i-h v£ in O O X O O O O o o 00 O O O o o o ° 11 o o o 0 0 O m cm U X U U U ^ oo h h m U in U On X o UOOOOUEUOE h co H n -¦ m »-¦ m © en 00 00 CM Cs PO en co en CM 00 CM 00 en en PO PO 0 in ^0.CM U ON 03- i—i PQ CM 00 00 03 00 00 PQ co PQ 03 00 CM wzór 115 o o u u 00 PQ PQ PQ ^H ^H CM ^H 03 03 03 03 i-i m i—i «-i 0Q CQ 03 03 i-i en m m 03 03 00 03 CM i-H Cs vO 03 03 03 03 CM CM m ^ PQ 03 03 03 cm in o\ on PQ 03 03 00 en ^ oo CM 00 DQ 00 CQ en h m co 00 00 00 CO CM i-h en cm . 00 00 00 | vo vo m 00 00 00 00 X en m On en vo 00 00 00 00* ¦^ en en o 00 03 00 00 in oo oo vo 03 00 00 03 ^ 00 On 00 ITl ^ m m in CM wzór 116 wzór 117 wzór 118 o 03 CM 03 en 00^ 00 On 03 03 ON 03 CM 03 03 03 ifs O O U 0 CM \D u o u i-i en O O U CM O O X O O U £ ^h CM 00 O O U i—i 03 O 03 ^h CM 00 03 03 cm i-i m 03 03 03 H H h 03 03 00 en en O i—i 03 03 03 i-i cm en 03 03 00 en en i 03 03 03 CM ^h -^ 03 00 03 ^H ^H ^ 03 03 03 i-h i-h m 00 00 03 m h n 03 O 03 00 03 1 CM v© i—i i-H VO 03 en 03 00 03 in wzór 119 03 03 03 i-h en in 03 O 03 1 in oo 00 00 03 in i-h x CM wzór 120 wzór 121 wzór 61 32 al H 1 Po wzroscie 1 Przed wzrostem Xu[od 03iu/CzoXm ^iqoo^ mqod ^3/Czojo3 ESOpjOJS "BMOlJO^p 'BSO^OJS XqorqS S9TMO ^Diuszsd 09HM miuojjsoupsf E0lU}SEMq5 Pfsuodef zXj /CMODUBZS -siuj zAj /Cujod 03iuXzoXm Biqoo5f bujod EOAZDJOg esof^ois E\\oqo^p ESOpfOJS AqorqS ssimo "BDIUSZSd 09JIM euuojjsoupsf BOlUJSBMqO i^suodef z/O Amooubzs -3IUJ ZXJ Zwiazek CM en CM CM CM CM CM On 00 I-H l—i vO -H ^ en CM 1—1 o On 00 o vO in "* en CM \ 1 1 1 1 O 00 i i i i 1 1 1 1 en O I I | | 1 1 1 1 o 00 i i i i 1 1 1 1 ITl I | | | 1 1 1 IcO i i i i 1 l i 1 en 1 1 1 1 1 1 1 1 o 0 i i i i 1 1 1 1 CM 1 1 1 | o o o o i i o ©"' o 0 1 1 en oooo i ioooO 1 1 en o o o o i i o o o OOOO 1 IOOOO ooooOooooo ooUUUUooUU m in en oo i—i t— OOOO 1 U O O "O O 1 m oooooUoooo en VO CM v© t-^OO^^CMCM eni-i^CM wzór 60 wzór 56 wzór 61117 660 33 34 co en CO CO CN Os 00 1—1 vO 1—1 in i—i en i—i o On CO C^ en eN i—i 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 °° 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 m ^ m 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 [ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 IIIIIIIIIIIIIIononO\IIIIIIIIIIIIIIIIIIIII 1 1 1 1 1 1 1 1 ° ° ° 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ° °3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 I 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 O 23 CO i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 (N 00 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11°°^ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ' ° ° ° 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 II ° S 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 O 2Q CQ i i i i i i i i i i | i i i i i i i i i 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 O 1 1 1 ° ° ° 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 |||||||||||000|||||||||||| 1 1 1 1 1 1 II 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1°°° 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 II 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 l°°° 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ooO i 0O0OUU000000O000U000O0U00000UU000O en 1 i-h vo oo ^ m t^ tj"o i-h cn i-h ooO i oOoOOUooooooooOoOoooOoOoooooOUooOO inlenmc^i-H en oo ^en r* r* ^ ^ ooo i ooooOUooooooooUoOoooOooooOOUUOoooO 1 OOi-H *-H t .-H CN _, ^ ^ ^ ^ ooo i 0000UO00000000O0O000U0U0000UUU0000 1 h ^ i—ieN i-icN i-{ i-1 en oooooooooooo i oooooooOooooooooooooooooo I 00 oo iOoUOOOUoUOUooUoUoOooOOoUooOOOOUooOO len eNenONi-Hi-n ^ in oo c^ en o\ *& Os ^ cn (N i <^ o i-i en oo i ooooooooo i oooOooooooo ooooooooooooo oooooooooooo |o iOooo ooo i o iooooooooooo nHOO^OO^HOO^^cnHOO^mOOW^ OO CS h 00 ^ (S ^ rHOOM^OO^CSHOO^CS wzór 64 wzór 65 wzór 68 wzór 72 wzór 73 wzór 75 wzór 77 wzór 78 wzór 78 wzór 80 wzór 81 wzór 82 wzór 83 wzór 84117 660 tablica 8 ciag dalszy CM en CM CM CM CM O CM as 00 i—i O i—i CM O 1—1 o\ 00 l O in ^ m CM i—i 35 36 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 II 1 1 1 1 1 1 1 1 1 II i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i l i CC CC CC CC i i i i i i i i i IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIonOOOnIIIIIIIII i—< i—i 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1^°^ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 |||||||||||CQCQCQCQ|||||||||||oCaCQCQ||||||||| IIIIIIIIIIIi-icmooIIIIIIIIIII m o\ © 1 1 1 1 lllll 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i 1 CC CO CC CC i i i i i i i i i 1 i CQ CQ CC C2 i i i i i i i i i lllllllllll^voo\<*lllllllllllmmomlllllllll T—1 IIIIIIIIIIIOOCQCQ|||||||||||CaCQCQCQ||||||||| lllllllllll .-HolllllllllllencMooolllllllll i I I I I I I I I l I o o ca ca i i i i i i i i i i i o o ca cc i i i i i i i i i 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i-H i-H 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 O ITl 1 1 1 1 1 1 1 1 I 1 1 l l i l l i l i i cc ca co ca i i i i i i i i i i i o ca ca ca i i i i i i i i i llllllllllleninmolllllllllll onooIIIIIIIII i—i i—< liiiiiiiiiiooCQCQiiiiiiiiiiiicacoca||||||||| lllllllllll ^H|lllllllllllloOOlllllllll llllllllll|oooOQ|||||||||||ooocai|||||||| lllllllllll lllllllllll ^ | | | | | | | | | |||||||||||oooPQ||-|||||||||oooPQ||||||||i lllllllllll ^lllllllllll CM 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ! 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 | 1 | | 1 | | | | | | | i | | | | | i | | |UUUU i i i | | | | 1 1 IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIidcmooIIIIIIIII I-H I-H III 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1°°^ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 oooOoooOoooooUOoo i ooooooooooUUoooooUUUU ITl en ' .—lOOl On O CM lTl On O • oooOoooOooUooUoooUUoo*ooooooOUUoooooUUUU t- m m i-i en m cm on o in m a a 000O000000U00000U i OoooooooooOOoooOoUUUU "tf m i-i 1 o\ i-h w cm cm cm oo on 000O000000U00UU00000000000000000000UUUU i-i H H m H H C<1 ^ oooooooooooooooooOoooooooooooOoooooooOO On Ol t-h CM ooUOoooOoOUoOOUoooUoOOOooOoOUUoOOOUOOOO ono on cmo t^ en on o cmooo en cmoo eniniONONONOO i-H i-H i—1 i—I i—( i-H i-H ooo ioooooooooooooooooooooooooo oooooooU ooooooooooooUOUoooOooooooo i 00O0000000UU ^ ^ On CM Ii-i H en (N vO CMO O CMO CMO O CMO CMO O cnH^(NcnH^(NH0O(N^M cnH^c^cnH^(NH00(NcnH^(\]cnH^(NH!»^(si wzór 85 wzór 86 wzór 87 wzór 90 wzór 91 wzór 92 wzór 93 wzór 94 wzór 95 wzór 96117 660 37 38 *- *o 00 I .o a CM en CM CM CM CM CM ON i—1 00 1—1 1—1 Ko i-H Uf 1—1 CM l—i U o ON 00 c* vo in eo CM i-H oPQPQ PQPQ CQQQcqpqpqii|| 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 l I I I I i en en ono cmoonooIIII 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 III II §§§§ 1 I II 1 SS 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i—i i—i i—i i—i ooPQ PQPQ pqQ2pqQqi||i| o 22 i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i on ono m m © 0 1 1 1 1 1 cm 1 1 1 1 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 I 1 I 1 1 | | i—1 i-H i-H 005 pqoq ocpoacp^iiii 0011 iiiiii iii iiiiiiiii en t^ <^ OO O v£ O O 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 M 1 1 1 1 1 1 1 1 i-H i-H i-H i-H 0 0 pq pq« oqoqpqpQoqi||| 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 en t^- 0 00 00 0 00 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 oOO pqpq OOpqpHpqi||i 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 VOOO ONO CM vO O O O 1 1 1 | • 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 00O 00 ooOpqpq|||i 0 0 1 i 1 1 1 1 1 i 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i-i inoN cMooollll 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 00pq pqpq pq pq pq pq 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 r 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i 1 1 ^ r- 0 00 oooc^lllll 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 00pq oqpq pq pq pq pq pq | | 1 | qq pq 1 1 , , iiiiiilllll mv©ON 00 onooooIIII ooil "IIIIIIIII IIIIII II i-H ,—I i-H 1—1 ,—1 T—t 000 00 oooOQOQ[||i 0 0 1 1 1 1 iiiiiiiii IIIIII 1 i-" en cmcmIIII llllllllllllllllllll 000 00 oooOQPQ||ii 0 0 | 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 IIIIIIIII i-H i-H O ITI VO | | | | llllllllllllllllllll ujwwmOujOoUOUOiiii i i i i i i i i i i i i i i i i IIIIII mint^-ONONONON vo 00 00 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 O O U O 111110UUO 0 U 1 1 | 1 1 | 1 1 1 1 1 1 1 1 1 | 1 | I | cno 00 lllll m^ON itn 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i-H t-H 1—( 00O OO 1 1 1 1 1 U U U U oo||||||||i||jO||||||| C^ vOON 1 1 1 1 1 O O O O llllllllllll lllllll oOO 0O 0UUUO000O 00000000OO000O00OO 1 1 1 1 en cn ^ 0^ r*- 00 0 0 0 t en m mdlili 1—1 i-H oOO O O 00OOO00OO 00000O00OO0OUU00OO1 1 1 1 en 00 0 0 onoo en "f en en en i-h in on mdlili 1—1 i-H i-H i-H oOO 0 O 0UOOO000UO0O000O000U00OO00OO1 1 1 1 i-HinvooN mcMONO .-h cm en en 1-1 cm ^ cMenllll 000 oO 000OO0000 00000000000000000O i 1 i i 000 00 000 1 0O00 00000O0000000O00000OOO cm^ Im en 0 oocm 0 0 0 UO OOOOO00OO 0O0UOO00OOOOOO000O0OUO irONON 00 t 00 0 0 0 ion en enoNO en a h m a a cm m on 0 OOO OO OOOOOOOOO OOOOOOO 1 lOOOOOOOOOOO^O 000 00 0000O0000 oooooooooooooUoooooo|o V£ i-H I r^CMvO O CM^OO O CM O CM *0 0 n h 00 tf "^cm^ h 00 ^ (N oocMeni-Hoo^i-Hoo^eNi-Hoo^cMeni-HOO^eni-H^cM 0 cm en ^ in i 00 m t^ on 0000000 m On On 1—1 i-H i-H ,—1 ,—1 ,—1 i-H J_ M i- 5_ U, U U, 5-1 M 5-' .O -O ^O 'O 'O -O -O ^O -O O N N N NNNNNNN117 660 10 15 20 25 35 40 45 50 55 60 65 40 rach 30x30x15 cm wypelnione do glebokosci 13 cm wyjalowiona, piaskowo-gliniasta gleba Fallsingtona, po czym w kazdym pojemniku mieszano z warstwa gleby 2,5 cm od jej górnej powierzchni ziarna nastepujacych chwastów: chwastnicy jednostronnej (F.chinochloa cru- sgalli), palusznika krwawego (Digitaria sanguinalia), naparstnicy olbrzymiej (Seteria faberii), bieluni dziedzie- rzawej (Datura stramonium), klosówki welnistej (Abutilon theoprastii) i wilca (Ipomcea purpurea). Przed wysadze¬ niem roslin spryskiwano powierzchnie gleby lub dodawano do warstwy gleby grubosci 2,5 cm nastepujace ilosci ba¬ danego preparatu.Próba kontrolna.Zwiazek A 3-chloro -2- (4-chloro -2-fluo- rofenylo)-4, 5, 6, 7-czterowo- doro-2H-indazol Zwiazek A Zwiazek A —0,016 kg/ha —0,12 kg/ha —1,0 kg/ha Zwiazek A rozpuszczano w acetonie i oirzymany roz¬ twór stosowano przez spryskiwanie w ilosci 560 kg/ha.Natychmiast po zastosowaniu tego roztworu do gleby wy¬ sadzono nastepujace rosliny uprawne: pieprze (Delaware B:lle) rozsady wysokosci 10 cm, kapuste (Wisconsin Golden Acre) rozsady wysokosci 12,5 cm i tyton (Coker 319) rozsady wysokosci 10 cm. Do kazdego pojemnika wsadzono po cztery rozsady. Pojcma:ki umieszczone w szklarni i w miare potrzeby podlewano recznie. Po osiem¬ nastu dniach od zastosowania preparatu obserwowano reakcje roslin i uzyskane wyniki zestawiono w tablicy 10.Tablica 9 Zwiazek wzór 122 1 wzór 72 wzór 91 1 wzór 122 wzór 53 wzór 97 wzór 108 | wzór 110 | Ilosc kg 1/32 1/16 1/8 1/4 1/16 1/8 1/4 1/2 1/32 1/8 1/64 1/32 1/16 1/8 1/16 1/8 1/4 1/2 1/32 1/8 1/64 I 1 Japonski | ryz ' 0 0 3B 0 0 0 0 2B 0 0 0 0 0 IB | 0 0 0 IB 1 0 o 1 IG | Chwastnica 1 jednostronna 9G 9G 10G | 10C | 7G 1 9G - 10C 9C | 9C 10C | 9C 9C 9C ioc 1 7G 9G 9G ioc 1 0 5G | 8G |41 117 660 Tablica 10 42 Zastosowanie Spryskanie powierzchni gleby przed wysa¬ dzeniem Próba kontrolna Zwiazek A 0,016 kg/ha 0,12 kg/ha 1,0 kg/ha Badanie do gleby przed wysadzeniem (2,5'cm) Próba kontrolna Zwiazek A 0,016 kg/ha 0,12 kg/ha | 1,0 kg/ha Ka¬ pusta 0 0 0 0 0 0 o 0 Pieprz 0 0 0 2H, 2G 0 0 0 1C, 2G Pomidory 0 0 0 10G 0 0 0 1C, 2H Tyton 0 0 2G 5C, 3G 0 0 0 0 Bielun dziedzierzawa 0 0 5,5C 10C 0 0 0 10C Klosówka welnista 0 6,8C 10C 10C 0 0 6,3C 10C Motyl 0 0 0 2,3C, 1,5G 0 0,3G 0 0 Chwasty trawiaste 0 4,3C 9,8C ioc 1 0 1B,2G 7C IOC | 0 = brak dzialania, 10 = calkowite dzialanie, C = chloroza i/lub martwica, G = opóznienie wzrostu i H = czynnosc hormonalna. Oceny upraw byly jednorazowe. Oceny chwastów byly przecietnymi z czterech ocen (po jednej z kazdego po¬ jemnika).Zwiazek A — 3-chloro-2-(4-chloro-2-fluorofenylo) -4,5,6,7-czterowodoro-2H-indazol. PL PL PL PL PL PL