NL193675C - Stelsel voor vensterbewerking van beeldgegevens. - Google Patents

Description

1 193675

Stelsel voor vensterbewerking van beeldgegevens

De uitvinding heeft betrekking op een vensterbewerkingsstelsel voorliet uitbreiden van grijsniveaus in videoweergeefbeelden, welk stelsel omvat: 5 een bron van digitale gegevens met intensiteitsbereik voor gebruik bij het verschaffen van de weergeef-beelden, middelen voor het toevoeren van de digitale gegevens met nagenoeg videoraster-snelheden, welke middelen een transferfunctie-generator bevatten die transferfuncties genereert, die getransformeerde digitale gegevens verschaffen als reactie op invoer van de digitale gegevens, waarbij de transferfuncties variabel 10 reageren op door een bedieningspersoon ingevoerde parameters. ^

Een dergelijk stelsel is bekend uit Amerikaans octrooischrift US-A-4.438.495, dat een stelsel toont voor het toepassen van een gammacorrectie in digitale computertomografie-getallen op een gekozen niveau en binnen een venster. Hiertoe wordt een vensterbewerking toegepast om grijsniveaus te transformeren, waarbij gebruik wordt gemaakt van naslagtabellen. Tijdens bedrijf kan de bedieningspersoon de transfer-15 functie instellen door het wijzigen van de parameters vensterbreedte en niveau en het selecteren van een naslagtabel.

Bij medische afbeelding wordt de diagnose gewoonlijk door radiologen gemaakt. Wanneer de beelden in computerleesbare vorm (gedigitiseerd) beschikbaar zijn, kan de analyse van de beelden teweeggebracht worden terwijl zij op een videomonitor worden weergegeven. Wetenschappers in het medische veld van 20 diagnostische afbeelding zijn continu bezig om de kwaliteit van de beelden vereist door de verscheidene modaliteiten in het veld te verbeteren. Eén van de bekende werkwijzen voor het verbeteren van de detecteerbaarheid van letsels van een weergegeven orgaan is door ’’vensterbewerking” (windowing).

Deze vensterbewerking omvat het proces van het weergeven van de gedetecteerde gegevens door bepaalde gedetecteerde gegevensbereiken uit te breiden teneinde het totale intensiteitsbereik van het 25 weergegeven beeld op te vullen. Er zijn bijvoorbeeld slechts een beperkt aantal grijsniveaus die onderscheiden kunnen worden, hetgeen een gevolg is van inherente beperkingen van de kathodestraalbuis en het menselijke oog. Het is daarom zeer belangrijk om de beschikbare grijsniveaus in de gebieden van gegevenswaarden, die de meest nuttige informatie bevatten, te gebruiken. Om dit te illustreren wordt aangenomen dat een zwart en wit systeem het vermogen heeft om 256 grijsniveaus weer te geven.

30 Wanneer het verwerken van gegevens, hetgeen tijdens een onderzoek van een onderzoek plaatsvindt, slechts in 86 grijsniveaus resulteert die op afstand liggen van de laagste en hoogste niveaus in een groep, dan zou slechts ongeveer een derde van het contrastweergeefvermogen van het stelsel gebruikt worden.

De ontdekkers van de ’’vensterbewerking” onderkenden dat ’’spreiding” van de gegevens over de 256 niveaus die beschikbaar zijn, in plaats van de gegevens weer te geven alleen over de vereiste 86 35 niveaus, sterk de contrastresolutie zou vergroten. De significante gegevens kunnen meer in het bijzonder in een band van waarden, bijvoorbeeld 1000-1100, liggen. Rationeel gebruik van de "grijsniveauhulpbron” is het toekennen van de gegevenswaarde 1100 aan het grijsniveau 0, het toekennen van de gegevenswaarde 1100 aan het grijsniveau 255 en het toekennen van de tussengelegen gegevenswaarden aan hun overeenkomstige grijsniveauwaarden in het bereik 1-254. In het gegeven voorbeeld zou het contrast met 40 een factor van ongeveer 3 tot 1 verbeterd worden.

Vensterbewerking wordt tegenwoordig gerealiseerd door een tabelopzoek of opzoek-tabellen te gebruiken. Wanneer een beeld wordt weergegeven worden de gegevens in een digitaal geheugen opgeslagen en herhaaldelijk uitgelezen om de videoweergave te verversen. Voor dat doel worden speciale schakelingen gebruikt om de uitleesopvolging te sturen, om de tijdsturing van de rastermonitor te synchroni-45 seren, en om de digitale gegevens in analoge gegevens om te zetten, enz. Deze schakelingen zijn aan de deskundigen bekend.

Om de ”vensterbewerking”-functie onder toepassing van tabel-opzoek technieken uit te voeren, wordt een vertaaltabel in een geheugen binnen de voor de weergaveverversing verantwoordelijke, elektronische schakeling opgeslagen. De beeldgegevens worden op een pixel-per-pixel basis als een adres gebruikt en 50 aan het geheugen toegevoerd. Het overeenkomstige grijsniveau wordt zoals opgeslagen in het geheugen uitgelezen en gebruikt om de intensiteit van de weergegeven pixel te sturen.

Terwijl de techniek van vensterbewerking op tabel-opzoek basis een aanvaardbare oplossing voor betrekkelijk eenvoudige weergaven kan zijn, verschaft deze techniek geen goede oplossing voor de meer verfijnde weergeefstelsels. Bij gecomputeriseerde tomografische (C.T.) afbeelding bijvoorbeeld worden de 55 volgende omstandigheden die ongunstig zijn voor de bekende vensterberwerkingstechnieken ontmoet of kunnen deze ontmoet worden: - de gegevens kunnen door 12 bits worden gerepresenteerd, 193675 2 - de matrix van het weergeefstelsel kan een 1024 x 1280 eenheid zijn, - een gespleten scherm kan gebruikt worden (onder verdeling van de 1024 x 1280 matrix in bijvoorbeeld twintig 256 x 256 beelden), - elk beeld van de twintig beelden vereist ideaal gezien een verschillende vensterinstelling, 5 - de rasterweergave wordt met een snelheid van (60 frames/sec) ververst teneinde flikkeringvrij te zijn.

Onder deze omstandigheden zijn videosignalen in het bereik van 100 megapixels/sec nodig om de videosnelheid te ondersteunen. De tegenwoordig voor tabelopzoeking gebruikte geheugens werken met een cyclustijd van ongeveer 75 nanosec. Dientengevolge zijn er acht parallelle kanalen nodig om de vereiste snelheid te onderhouden. Opgemerkt wordt eveneens dat 20 (beelden) x 8 (kanalen) x 4K (lengte van tabel) 10 = 640 kilobytes. Bij de huidige technologie zouden hiervoor 320 statische geheugencomponenten van 4K, elk met een 4 bit vermogen, nodig zijn.

Dit hoge aantal geheugencomponenten plus de bijbehorende ondersteuningselektronica maakt de videosnelheid vensterbewerking op basis van tabel-opzoek inrichtingen onpraktisch tenminste voor de meer verfijnde weergeefstelsels zoals hierboven beschreven.

15 Er is dientengevolge in het gebied van afbeelding een behoefte aan apparatuur en procedures die de functie van vensterbewerking op een nieuwe en verbeterde wijze zullen realiseren waarvoor zulk een groot aantal geheugencomponenten niet nodig is.

De uitvinding beoogt een efficiënt en economisch werkend stelsel aan te geven voor het uitvoeren van vensterbewerking zoals deze nodig is voor een videosnelheidsvensterbewerking bij videostelsels met 20 rasterverversing in het algemeen en bij verfijnde eenheden met hoge resolutie in het bijzonder.

Volgens de uitvinding wordt een vensterbewerkingsstelsel verschaft van de bij aanhef gedefinieerde soort, met het kenmerk, dat de transferfunctie-generator is ingericht om zodanige overgangsfuncties op te wekken, dat ten minste een deel van de digitale gegevens niet gebruikt wordt om naslagtabellen te laden, maar direct aangeleverd wordt om de weergeefbeelden te verschaffen, en dat de ingevoerde parameters de 25 helling en de drempelwaarde van de transferfunctie voorstellen, zodanig dat de getransformeerde gegevens een uitgebreide intensiteit hebben om althans nagenoeg het gehele intensiteitsbereik van de videoweergeef-beelden te vullen.

De uitvinding stelt de radioloog in staat de beelden te bestuderen teneinde op interactieve wijze onder toepassing van paneelbesturingen de overdrachtsfunctie, dat wil zeggen de vensterinstellingen, te wijzigen. 30 Door de nieuwe instellingen worden nieuwe parameters berekend en in het stelsel ingevoerd om de transferfunctie te veranderen.

De uitvinding zal aan de hand van een uitvoeringsvorm nader worden toegelicht met verwijzing naar de tekening, waarin: 35 figuur 1 een blokschema geeft van een bekend afbeeldingsstelsel dat ingericht is om ’’vensterbewerking” uit te voeren; figuur 2 een blokschema geeft van een stelsel dat een verbeterde vensterbewerking verschaft; figuur 3 een eerste overdrachtsfunctie toont van het type dat in het vensterbewerkingsstelsel opgewekt en gebruikt wordt; 40 figuur 4 een tweede overdrachtsfunctie toont van het type dat in het vensterbewerkingsstelsel opgewekt en gebruikt wordt; en figuur 5 een derde overdrachtsfunctie toont van het type dat in het vensterbewerkingsstelsel opgewekt en gebruikt wordt.

45 Figuur 1 geeft een blokschema van een bekend vensterbewerkingsstelsel 11, dat een bron van beeld-gegevens 12 heeft. De gegevensbron 12 kan een geheugenorgaan zijn, waarbij de gegevens verworven worden voor medische diagnostische afbeelding in een willekeurige van de bekende modi van verwerving, zoals bijvoorbeeld de toepassing van ultrageluid, gecomputeriseerde tomografie, digitale fluorografie of radiografie, bestraling door gammastralen, X-stralen of nucleaire magnetische resonantie. De gegevens 50 kunnen eveneens rechtstreeks afkomstig zijn van een verwervingssysteem zoals een gegevensstroom.

Het voorwerp zoals dat afgebeeld is, wordt "verdeeld" in elementaire gebieden die betrokken zijn op pixels van het beeld. Op overeenkomstige wijze zijn de elementen van het beeld betrokken op elementaire posities in een weergeefgeheugen. Het weergeefgeheugen is gewoonlijk een in rijen en kolommen verdeelde matrix. De doorsnijdingen van de rijen en kolommen zijn direct of indirect betrokken op de 55 elementaire gebieden en op de pixels. Wanneer derhalve de gegevens verworven worden, worden eveneens de posities van de gegevensgevallen genoteerd. De gegevens worden derhalve overeenkomstig de elementaire gebieden van het voorwerp, dat afgebeeld wordt, opgeslagen.

3 193675

De gegevens kunnen voorafgaande aan het afbeelden verwerkt worden om het beeld te versterken (enhance). Vele procedures waaronder ’’vensterbewerking” worden gevolgd die in de techniek bekend zijn om de beelden te versterken. De procedures om de versterking teweeg te brengen zijn in het algemeen in software, die door een bijbehorende computer wordt gebruikt, opgenomen. Het vensterbewerkingsdeel van 5 de gegevensverwerking is in figuur 1 als een apart gestreepte-lijn blok 14 aangegeven. De verwerking, omzetting naar en van het geheugen en de weergave worden alle onder besturing van de stuureenheid 16 uitgevoerd.

Nadat de versterkingsstappen, die off-line of met videosnelheid kunnen worden uitgevoerd, en de vensterbewerking teweeggebracht zijn, wordt het beeld door de weergeefeenheid 17 weergegeven.

10 Dienovereenkomstig geeft figuur 1 in wezen de stappen van het verwerken van de gegevens aan om het -beeld te versterken samen met de feitelijke beeldweergave. De weergeefbron 12 zoals boven toegelicht kan het geheugen zijn dat gebruikt wordt om de gegevens op te slaan voor de toepassing daarvan bij het verversingsproces evenals tijdens de stappen van versterking en/of verwerving.

In het verleden is de vensterbewerkingsstap teweeggebracht of door een software bewerking met 15 niet-vïdeosnelheid of door een opzoektabel techniek met videosnelheid. Zoals in figuur 1 is aangegeven worden de gegevens voor de vensterbewerking op de gegevensbus 19 ontvangen. Het adres van de gegevens wordt door de weergeefstuureenheid 16 bepaald overeenkomstig de plaats daarvan in het weergeefgeheugen. Door de gegevens op de bus 19 als het adres te gebruiken worden de gegevens van de opzoektabel, aangegeven als de opzoektabel 22, verkregen. De van de opzoektabel verkregen gegevens 20 kunnen dan voor verder gebruik worden overgebracht.

De opzoektabelgegevens worden aan de uitgangsgegevensbus 27 toegevoerd. De gehele opzoektabel-bewerking wordt gestuurd door de weergeefstuureenheid 16 die onder andere kan bepalen welke opzoektabel binnengegaan moet worden. Er zijn vaak meerdere opzoektabellen en de bepaling van welke opzoektabel gebruikt wordt, wordt gewoonlijk gedaan door middel van informatie in de weergeefstuur-25 eenheid. Dit proces bij de bekende vensterbewerking werd teweeggebracht onder toepassing van opzoektabellen met de daaruit resulterende behoefte aan een betrekkelijk groot aantal geheugencomponenten.

Figuur 2 toont een verbeterd vensterbewerkingsstelsel 31 onder toepassing van de daartoe bestemde hardware. De daartoe bestemde hardware is ontworpen om overdrachtsfuncties op te wekken die in de plaats van de opzoektabellen gebruikt moeten worden. De hardware kan een eenvoudige lineaire 30 overdrachtsfunctie zoals aangegeven in de figuren 3 en 4 of een aantal stuksgewijze lineaire functies zoals aangegeven in figuur 5 opwekken. De stuksgewijze lineaire functies vormen het algemene geval terwijl de functies van de figuren 3 en 4 specifieke gevallen vormen.

Volgens figuur 2 komen de gegevens op de gegevensbus 19 binnen. Er bevindt zich geen opzoektabel-geheugen in dit punt. Daarvoor in de plaats is een parameterregisterschakelilng 32 aanwezig die zijn 35 parameters van de weergeefstuureenheid 16 verkrijgt. De parametersregisterschakeling wordt gebruikt om de basisparameters (drempel en helling) van de in plaats van de opzoektabellen gebruikte overdrachtsfuncties op te slaan. De overdrachtsfuncties zijn lineaire functies met een helling die voor een gegeven ingangssignaal een daarop gebaseerd gewenste uitgangssignaal verschaft.

De binnenkomende gegevens op de geleider 19 worden door de overdrachtsfunctiegenerator 33 in 40 uitstaande gegevens op de geleider 37 vertaald. De uitgaande gegevens passeren via een buffer 38 rechtstreeks naar de weergeefeenheid 17 of via een opzoektabel vensterbewerkingsschakeling 39 naar de weergeefmonitor 17.

Bij een voorkeursuitvoering worden alle gegevens van de overdrachtsfunctiegenerator via de opzoek-tabelschakeling 39 gevoerd. Wanneer voor de gegevens zoals ontvangen van de overdrachtsfunctie-45 generator geen opzoektabelbewerking nodig is, wordt een 1:1 opzoektabelfunctie gebruikt om in feite de niet-lineaire vensterschakeling 39 te omlopen. Het omlopen of shunten kan eveneens op elke bekende wijze via schakelorganen plaatsvinden.

De niet-lineaire vensterschakeling 39 is van het in figuur 1 aangegeven type. Tijd- en geheugencomponenten worden echter gereduceerd onder toepassing van de gecombineerde uitvoering van de 50 overdrachtsfunctiegenerator en de niet-lineaire vensterschakeling. Met deze combinatie kan de hulpvenster-bewerking, dat wil zeggen niet-lineaire vensterbewerking door de opzoektabeltechniek, gerealiseerd worden met gebruik van minder bits. Wanneer bijvoorbeeld het ingangssignaal voor de overdrachtsfunctiegenerator 12 bits heeft, is het uitgangssignaal daarvan 8 bits. De opzoektabel van de niet-lineaire vensterschakeling 39 werkt derhalve op 8 bits in plaats van op 12 bits waardoor een besparing in geheugenafmeting met een 55 factor van 16 verkregen wordt. Een extra besparing wordt verkregen door de reductie van het totale aantal verschillende vensterinstellingen dat nodig is. Het is voldoende voor de tabel-opzoek bewerking om met bijvoorbeeld 16 verschillende vensterinstellingen te werken. Dit kan gerealiseerd worden met een 4K byte 193675 4 geheugen (dit reduceert in het bovengegeven voorbeeld het aantal vereiste componenten van 320 tot 16).

De stuksgewijze lineaire vensterbewerking kan gemakkelijk overweg met het grotere aantal vereiste vensterinstellingen van bijvoorbeeld 64 of 256 zonder dat het tabel-opzoek geheugen groter moet worden.

De parameters, die bij het bepalen van de drempels en de hellingen van de overdrachtsfunctie gebruikt 5 worden, worden opgeslagen in de parameterregisterschakeling en in feite fungeert de overdrachtsfunctie-generator als een vermenigvuldiger, die de ingangsgegevens minus de drempel vermenigvuldigt met de helling van de opgewekte overdrachtsfunctie (gedefinieerd als 255/W in figuur 3, (255-B)/W in figuur 4, en 01/W1, (255-02)/W2, -(255-03)/W3 en 255/W4 in figuur 5) om een product te verkrijgen dat de uitgangs-gegevens voorstelt.

10 Het stelsel maakt in een voorkeursuitvoering gebruik van een halfzwevende punt om het product te ^ bepalen. Wanneer een vaste-punt bepaling gebruikt zou worden, dan zou voor het realiseren van vensterbewerking bij een lengte van ingangsgegevens van 12 bits en een lengte van uitgangsgegevens van 8 bits bijvoorbeeld een resolutie van 28 bit nodig zijn in het aantal dat de helling representeert. Om de afmeting van de vermenigvuldiger te reduceren wordt een halfzwevende-punt mode gebruikt. Dit reduceert het 15 vermenigvuldigingsgetal tot een geheel getal van 12 bit bestaande uit een exponent E van 4 bit en een mantisse S van 8 bit. De exponent E en de mantisse S worden door de stuureenheid onder toepassing van de volgende stappen opgewekt: a. Bepaling van de exponent E.

E wordt aangenomen een geheel getal in het bereik van 0 tot 12 te zijn en E voldoet aan de volgende 20 betrekking: 2exp(11-E)< W =<2exp(12-E).

Wanneer bijvoorbeeld W=2: 2exp 0<2 = <2exp„ dan is E=11. b. Bepaling van de mantisse S.

25 Neem SF = (exp(12-E))/W

waarin SF in het bereik ligt 1sSF <2 dan wordt S gepresenteerd door een 8 bit geheel getal, en: S = INT(128*SF) = INT (128*2expE/W).

Voor verschillende waarden van W worden derhalve de waarden van T, E en S opgeslagen en gebruikt 30 om de binnenkomende gegevens te bewerken voor het verkrijgen van de uitgaande gegevens.

Het lineaire deel van de overdrachtsfunctie verschaft het aantal uitvoereenheden per invoerelement. In figuur 3 bijvoorbeeld is aangegeven dat de uitvoer vanaf nul tot 255 loopt. De helling is 255 gedeeld door de gewenste vensterbreedte. De lineaire vensterbewerking is gebaseerd op het gebruik van de helling als een vermenigvuldigingsgetal, die de ingangsgegevens minus de drempel vermenigvuldigt teneinde de tot 255 35 beperkte uitgangsgegevens te verkrijgen.

In de praktijk wordt de stuksgewijze lineaire vensterbewerking gerealiseerd met behulp van een op semi-bestelling gebouwde of op bestelling gebouwde VLSI eenheid. De schakeling werkt in een cyclus van nanoseconden. De pixeltijd bedraagt 37,5 nanosec, in een weergave met 512 lijnen en dichtbij 9,3 nanosec. in een weergave met 1024 lijnen. Als gevolg van tijdoverwegingen wordt de vensterbewerking teweegge-40 bracht onder toepassing van pijplijntechnieken en ’’vensterbewerkingskanalen” die parallel werken. De 512 lijnenweergave maakt bijvoorbeeld gebruik van twee parallelle kanalen en de 1024 lijnenweerave maakt gebruik van acht kanalen.

De hierin beschreven stuksgewijze lineaire vensterbewerking wordt of op zichzelf of met een tabel-opzoekvenster, zoals aangegeven in figuur 2, gebruikt. De stuksgewijze lineaire vensterbewerking kan 45 functioneren overeenkomstig de grafieken van figuur 3, figuur 4 of figuur 5. In de configuratie van figuur 4 is de ’’voorgespannen vensterbewerking” gerepresenteerd. De overdrachtsfunctie wordt verkregen onder toepassing van een negatieve drempelwaarde -T. In de configuratie van figuur 5, die het gegeneraliseerde geval omvat, wordt een aantal hellingen bepaald op basis van de breedten van de verschillende secties en overeenkomstige drempels.

50 De beschreven vensterbewerking kan eveneens in die gevallen gebruikt worden waarin een visuele linearisering van de weergave voor vermenigvuldiging met de overdrachtsfunctie wordt gevraagd. Dit wordt onder toepassing van de weergave gerealiseerd door één van de tabellen van het niet-lineaire venster, genormaliseerd over de volle 256 grijsniveaus, in te stellen. Vervolgens wordt de vensterbewerking in zijn geheel uitgevoerd door de lineaire vensterparameters op een interactieve basis overeenkomstig het midden 55 en de breedte te wijzigen alsof slechts lineaire vensterbwerking teweeggebracht was.

In de praktijk worden de gegevens bewerkt door de drempel af te trekken en door met de helling te vermenigvuldigen. Wanneer als gevolg van de aftrekking de drempel kleiner is dan of gelijk is aan nul, dan

Claims (9)

1. Vensterbewerkingsstelsel voor het uitbreiden van grijsniveaus in videoweergeefbeelden, welk stelsel „ omvat: een bron van digitale gegevens met intensiteitsbereik voor gebruik bij het verschaffen van de weergeef-beelden, middelen voor het toevoeren van de digitale gegevens met nagenoeg videoraster-snelheden, welke 15 middelen een transferfunctie-generator bevatten die transferfuncties genereert, die getransformeerde digitale gegevens verschaffen als reactie op invoer van de digitale gegevens, waarbij de transferfuncties variabel reageren op door een bedieningspersoon ingevoerde parameters, met het kenmerk, dat de transferfunctie-generator is ingericht om zodanige overgangsfuncties op te wekken, dat ten minste een deel van de digitale gegevens niet gebruikt wordt om naslagtabellen te Iaden, maar direct aangeleverd 20 wordt om de weergeefbeelden te verschaffen, en dat de ingevoerde parameters de helling en de drempelwaarde van de transferfunctie voorstellen, zodanig dat de getransformeerde gegevens een uitgebreide intensiteit hebben om althans nagenoeg het gehele intensiteitsbereik van de videoweergeefbeelden te vullen.

2. Stelsel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de parameters helling- en drempelwaarden bepalen, 25 die negatieve waarden omvatten.

3. Stelsel volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de transferfunctie-generator een algoritme met een zwevende komma gebruikt.

4. Stelsel volgens conclusie 1, 2 of 3, met het kenmerk, dat dit grijsniveauwaarden-transformatiemiddelen omvat, die naslagtabellen met de transferfunctie-generator combineren.

5. Stelsel volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat de naslagtabellen in serie zijn geplaatst met de transferfunctie-generator.

5 193675 wordt de helling met nul vermenigvuldigd. Wanneer het product van de helling en het verschil tussen de gegevens en de drempel gelijk is aan of groter is dan 255 (in dit voorbeeld) dan wordt de waarde 255 gebruikt. De overdrachtsfunctiegenerator verschaft derhalve een zeer effectieve vensterbewerking wanneer een "lineaire” overdrachtsfunctie nodig is. Het bij de bekende stelsels vereiste grote aantal geheugen-5 componenten werd in één voorkeursuitvoering door een klein aantal VLSI componenten vervangen.

6. Stelsel volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat de parameters uit de gegevens worden berekend.

7. Stelsel volgens een van de conclusies 1 t/m 6, met het kenmerk, dat de parameters een drempelwaarde en een hellingwaarde voor een lineaire transferfunctie bepalen.

8. Stelsel volgens een van de conclusies 1 t/m 6, met het kenmerk, dat de parameters een aantal drempelwaarden en hellingwaarden voor een aantal lineaire transferfuncties in een enkelvoudige weergave bepalen.

9. Stelsel volgens een van de conclusies 1 t/m 8, met het kenmerk, dat de transferfunctie-generator een transferfunctie-algoritme omvat dat door de aangeduide parameters is gedefinieerd, alsmede 40 vermenigvuldigingsmiddelen voor het vermenigvuldigen van de digitale gegevens met waarden die door het transferfunctie-algoritme zijn bepaald. Hierbij 3 bladen tekening