BE1023855B1 - Inbouwslot voor een raam of deur - Google Patents

Abstract

Inbouwslot met een bedieningsmechanisme (10) met een tandwiel (11) dat verdraaibaar is rond een meetkundige as (y-y') en een daarmee samenwerkende tandlat (15) die verschuifbaar is volgens een richting (x-x'), loodrecht op de voornoemde meetkundige as (Y-Y'), waarbij het tandwiel (11) is voorzien van een dubbele vertandig (16) met twee reeksen tanden (16a, 16b) die gescheiden zijn door een meetkundig deelvlak (B) dat zich loodrecht op de axiale richting (Y-Y') van het tandwiel (10) uitstrekt, daardoor gekenmerkt dat de tanden van elke reeks tanden (16a, 16b) van het tandwiel een schuine vertanding vormen, waarbij de tandflanken (27,28) van deze tanden schuin lopen ten opzichte de axiale richting (Y-Y') en deze tandflanken (27,28) met elkaar een hoek (C) insluiten die zodanig is dat de breedte (D) van de tanden (16a, 16b) van elk van de beide reeksen tanden (16a,16b) hetzij afneemt, hetzij toeneemt, in de richting van het deelvlak (B).

Description

Inbouwslot voor een raam of deur.

De huidige uitvinding heeft betrekking op een inbouwslot voor een raam, deur of dergelijke.

Meer speciaal is de uitvinding bedoeld voor een inbouwslot met een behuizing die voorzien is van een bedieningsmechanisme met een tandwiel dat verdraaibaar in de behuizing is gemonteerd en een daarmee samenwerkende tandlat die verschuifbaar in de behuizing is aangebracht, waarbij een draaibeweging van het tandwiel door middel van een kruk of van een sleutel moet omgezet worden in een schuifbeweging van een tandlat die op haar beurt zorgt voor het openen en sluiten van het slot.

Zulk inbouwslot wordt doorgaans ingebouwd in de ruimte tussen het vast kader en de beweegbare vleugel van het raam, van de deur of dergelijke waar de beschikbare ruimte beperkt is, zodat in zulk geval de diameter van het tandwiel noodzakelijkerwijze klein moet zijn, bijvoorbeeld van de grootteorde van maximum 15 millimeter of zelfs kleiner dan 10 millimeter voor het overbrengen van toch relatief grote krachten.

Uit het DE 10.2013.105.303 is zulk inbouwslot gekend met een bedieningsmechanisme met een tandwiel en een daarmee samenwerkende tandlat, elk met twee vertandingen die van elkaar gescheiden zijn door een meetkundig deelvlak dat zich loodrecht uitstrekt op de axiale richting van het tandwiel en die beiden voorzien zijn uitgevoerd als een rechte vertanding, met andere woorden een vertanding waarvan de tandflanken zich in de lengterichting gezien evenwijdig aan elkaar uitstrekken en zich loodrecht op het voornoemde deelvlak bevinden. De tanden van beide vertandingen liggen in dit geval in eikaars verlengde.

Ook uit het BE 1.018.951 is zulk inbouwslot gekend, evenals een uitvoeringsvorm waarin de tanden van de twee vertandingen geschrankt liggen ten opzichte van elkaar doordat één vertanding over een halve steek van de tanden is verdraaid ten opzichte van de andere vertanding, waardoor een soepelere overbrenging wordt gerealiseerd doordat op die manier bij het aandrijven van het tandwiel een dubbel aantal overnames wordt gerealiseerd tussen het einde van het contact tussen twee tanden van het tandwiel en van de tandlat en het begin van het contact tussen de twee volgende tanden van het tandwiel en van de tandlat.

Een nadeel in beide gevallen is dat de contactzone van overname over het algemeen klein en kritisch is en zich veelal situeert ter hoogte van de tandkop waar er een reëel gevaar bestaat voor overdraaien en een schokkende overbrenging, waarbij dit gevaar des te groter is dat de diameter van het tandwiel klein is.

Uit het DE 10,2013.105.303 is ook een uitvoering bekend waarbij de twee vertandingen zijn uitgevoerd als een schuine vertanding met tanden waarvan de tandflanken evenwijdig lopen doch een hoek maken met de axiale richting, waarbij de tanden zo georiënteerd zijn dat beide vertandingen samen een pijIvertanding vormen.

De pijlvertanding zorgt ervoor dat de axiale krachten elkaar opheffen maar heeft evenzeer hetzelfde nadeel: een reëel risico op overdraaien bij kleine diameters van het tandwiel.

Zulke pi j lvertanding heeft ook het nadeel dat een ingewikkelde gietmatrijs nodig is om het tandwiel met een klassieke spuitgiettechniek te vervaardigen uit kunststof of metaal en het gespoten tandwiel na het spuitgieten te kunnen ontvormen, wat zich manifesteert in een hoge productiekost.

De huidige uitvinding heeft tot doel aan één of meer van de voornoemde en andere nadelen een oplossing te bieden.

Hiertoe betreft de uitvinding een inbouwslot met een behuizing die voorzien is van een bedieningsmechanisme met een tandwiel dat verdraaibaar rond een meetkundige as die in de behuizing is gemonteerd en een daarmee samenwerkende tandlat die verschuifbaar in de behuizing is aangebracht volgens een richting loodrecht op de voornoemde meetkundige as, waarbij het tandwiel is voorzien van twee vertandingen die gescheiden zijn door een meetkundig deelvlak dat zich loodrecht op de axiale richting van het tandwiel uitstrekt, waarbij de tanden van de vertandingen zich in hun lengterichting gezien axiaal dwars op dit deelvlak uitstrekken vanaf een brede basis naar een smallere top en waarbij de vertandingen kunnen samenwerken met twee overeenstemmende vertandingen op de tandlat, met als kenmerk dat de vertandingen van het tandwiel schuine vertandingen zijn met tandflanken van de tanden die schuin lopen ten opzichte de axiale richting en deze tandflanken met elkaar een hoek insluiten die zodanig is dat de breedte van de tanden van elk van de beide vertandingen hetzij afneemt, hetzij toeneemt, in de richting van het deelvlak.

Op die manier worden robuustere en dus sterkere tanden bekomen dan bij de bekende inbouwsloten met een bedieningsmechanisme met een tandwiel van vergelijkbare diameter.

Bovendien worden de axiale overbrengingskrachten die bij het gebruik van het slot optreden tussen de tanden van het tandwiel en de tanden van de tandlat grotendeels opgeheven.

Bij voorkeur bezitten de tanden van het tandwiel, volgens hun lengterichting gezien, een tapse vorm met een symmetrievlak doorheen de meetkundige as van het tandwiel en bezitten de tanden van de tandlat een complementaire tapse vorm met een symmetrievlak evenwijdig met deze meetkundige as van het tandwiel.

Dit levert nog sterkere en robuustere tanden op.

Wanneer bovendien de tanden van de vertandingen van het tandwiel in axiale richting naar het deelvlak toe breder worden, bekomt men het voordeel dat men voor het spuitgieten van zulke tandwielen beroep kan doen op een eenvoudige matrijs met twee matrijshelften, elk voor één van beide vertandingen van het tandwiel, die voor het ontvormen van een gevormd tandwiel eenvoudigweg in axiale richting van elkaar verwijderd kunnen worden.

In één uitvoeringsvorm zijn tanden van de twee vertandingen van het tandwiel, respectievelijk van de twee vertandingen van de tandlat, aan weerskanten van het deelvlak in axiale richting uitgelijnd ten opzichte van elkaar.

Zo bekomt men voor het tandwiel een ruitvormige vertanding met robuuste ruitvormige tanden die als het ware een dubbele pijlvertanding vormen met een eerste pijlvertanding die gevormd wordt door de tandflanken aan één zijde van de tanden en een tweede pijlvertanding die gevormd wordt door de tandflanken aan de andere zijde van de tanden, waarbij de draairichting waarin de punt van de beide pijlvertandingen is gericht tegengesteld is voor beide pij 1vertandingen.

Op die manier bekomt men een symmetrische belasting van de tandwielen in de ene draaizin ten opzichte van de andere draaizin van het tandwiel.

Volgens een voorkeurdragende uitvoeringsvorm zijn de tanden van de twee vertandingen van het tandwiel, respectievelijk de twee vertandingen van de tandlat, aan weerskanten van het deelvlak geschrankt opgesteld ten opzichte van elkaar.

Niet alleen bekomt men dan de hierboven opgesomde voordelen, maar bekomt men ook het voordeel van een vloeiende aandrijving doordat er dubbel zoveel contactovernames zijn tussen de tanden van het tandwiel en de tanden van de tandlat op het ogenblik dat het contact verbroken en overgenomen wordt door twee volgende tanden van het tandwiel en van de tandlat.

Door de geschrankte opstelling van de tanden bekomt men nog het bijkomend voordeel dat bij de voornoemde contactovernames de contactzone zich voordoet over een grotere lengte van de tanden en eerder op halve hoogte van de tandflanken dan aan de kop van de tanden, waardoor het risico van overdraaien uitgesloten is.

Volgens een bijzondere uitvoeringsvorm bezitten de tanden van het tandwiel een hoogte die in radiale richting wordt gemeten vanaf de voet naar de kop van de tanden die in de lengterichting van de tanden gezien toeneemt naar het deelvlak toe en dat de tanden van de tandlat een hoogte bezitten gemeten vanaf het bovenvlak van de tandlat in een richting loodrecht op dit bovenvlak, die in de lengterichting van de tanden gezien, overeenkomstig afneemt naar het deelvlak toe.

Door in te spelen op het verloop van de hoogte van de tanden in de lengterichting van de tanden, kan men de krachtenverdeling en krachtenoverbrenging tussen de tanden die met elkaar in contact zijn, nog verder optimaliseren.

De voornoemde voordelen komen vooral tot uiting bij een kleine diameter van het tandwiel, die voor een inbouwslot bij voorkeur zo klein mogelijk wordt gekozen en bij voorkeur kleiner is dan 15 millimeter en liever nog kleiner dan 10 millimeter.

Uit het voornoemde DE 10.2013.105.303 is meer speciaal een inbouwslot bekend dat bestemd is om ingebouwd te worden tussen het vast kader en een opendraaiende vleugel van een raam dat is uitgerust met sluitlatten die langs de buitenomtrek van de vleugel verschuifbaar zijn aangebracht en die drager zijn van sluitpennen die door verplaatsing van de sluitlatten in of uit overeenstemmende sluitstukken op het vast kader kunnen bewogen worden om het raam te kunnen openen en sluiten door verdraaiing van een bedieningskruk die het tandwiel van het voornoemde bedieningsmechanisme aandrijft, waarbij het tandwiel op zijn beurt de tandlat van het bedieningsmechanisme doet verschuiven waarvan de verplaatsing wordt overgezet op een bedieningslat die met een U-vormig centraal gedeelte verschuifbaar over de behuizing van het inbouwslot is aangebracht en die voorzien is van benen die aan hun vrije uiteinden zijn voorzien van een zijdelings uitstekende lip waarmee de bedieningslat gekoppeld is of gekoppeld kan worden met de voornoemde sluitlatten.

De bedieningslat is in dit geval eendelig uitgevoerd als een spuitgietstuk met een stijve verbinding tussen de lippen en de benen van het brugvormig gedeelte van de bedieningslat.

Bij het openen en sluiten van het raam worden er via de lippen tegengestelde trekkrachten en duwkrachten uitgeoefend op de bedieningslat die bij een stijve verbinding tussen lippen en het centraal U-vormig gedeelte zorgen voor buigmomenten die de oorzaak kunnen zijn van breuken ter hoogte van deze verbinding.

Volgens een bijzonder aspect van de uitvinding heeft deze verder tot doel om ook aan dit nadeel minstens gedeeltelijk een oplossing te bieden doordat in dit geval minstens één lip door middel van een scharnieras vrij scharnierbaar is verbonden met het voornoemd uiteinde van een betreffend been van het U-vormig gedeelte, waarbij de scharnieras dwars is gericht op een mediaanvlak van dit U-vormig gedeelte.

Door deze scharnierbare verbinding kunnen er zich ter plaatse van de verbinding tussen de lip en het centraal U~ vormig gedeelte van de bedieningslat geen ongewenste buigmomenten voordoen die tot breuken zouden kunnen leiden.

Het is duidelijk dat dit aspect van de uitvinding ook toepasbaar is op een inbouwslot zonder een bedieningsmechanisme volgens de uitvinding.

Het is ook duidelijk dat een bedieningsmechanisme met een tandwiel en tandlat volgens de uitvinding ook toepasbaar is in een inbouwslot zonder een bedieningslat voor het bedienen van sluitlatten, bijvoorbeeld in het geval van een slot van een deur voor het bedienen van de dag- en/of nachtschieter.

Met het inzicht de kenmerken van de uitvinding beter aan te tonen, is hierna, als voorbeeld zonder enig beperkend karakter, een voorkeurdragende uitvoeringsvorm beschreven van een inbouwslot volgens de uitvinding, met verwijzing naar de bijgaande tekeningen, waarin: figuur 1 schematisch en in perspectief een vleugel van een raam voorstelt in uiteengenomen toestand, waarbij de vleugel is uitgerist met een inbouwslot volgens de uitvinding; figuur 2 een doorsnede toont volgens lijn II-II in figuur 1 maar met het inbouwslot gemonteerd; figuur 3 een uiteengenomen zicht weergeeft van het inbouwslot dat in figuur 1 met F3 is aangeduid; de figuren 4 en 5 respectievelijk een aanzicht tonen volgens de pijl F4 in figuur 3 en volgens pijl F5 in figuur 3, doch voor een gebruiksklaar geassembleerd inbouwslot; figuur 6 een doorsnede toont volgens lijn VI-VI in figuur 4; figuur 7 een doorsnede toont volgens lijn VII-VII in figuur 5; figuur 8 op grotere schaal het bedieningsmechanisme toont dat in figuur 3 door F8 is aangeduid, doch in een omgedraaide positie; figuur 9 het bedieningsmechanisme van figuur 8 toont doch in geassembleerde toestand; figuur 10 het bedieningsmechanisme van figuur 8 weergeeft langs achteren gezien en met aanduiding van de contactzones tussen de tanden; de figuren 11 en 12 op grotere schaal het omcirkelde gedeelte toont die in figuur 10 met Fil en F12 zijn aangeduid; de figuren 13 en 14 twee verschillende varianten tonen van een bedieningsmechanisme volgens de uitvinding; figuur 15 op dezelfde manier als in figuur 10 de contactzones aangeeft tussen de tanden van het bedieningsmechanisme van figuur 14; de figuren 16 tot 18 op grotere schaal de omcirkelde gedeelten tonen die in figuur 15 respectievelijk met F16, F17 en F18 zijn aangeduid; figuur 19 in gestileerde vorm de verbuigingen toont die een bedieningslat zoals aangeduid met F19 in figuur 5 ondergaat tijdens gebruik, doch voor een inbouwslot; figuur 20 een illustratie is zoals deze van figuur 19, doch voor een bedieningslat volgens de uitvinding; figuur 21 op grotere schaal en in perspectief het gedeelte weergeeft dat in figuur 6 is aangeduid met F21; de figuren 22 en 23 het gedeelte van figuur 21 tonen maar in een andere stand tijdens montage.

In figuur 1 is bij wijze van voorbeeld een inbouwslot 1 volgens de uitvinding weergegeven dat bedoeld is om op de buitenomtrek van de vleugel 2 te worden gemonteerd voor de bediening van sluitlatten 3 die verschuifbaar zijn aangebracht in een beslaggroef 4 die zich langs de omtrek 5 van de vleugel 2 uitstrekt.

Het inbouwslot is daartoe voorzien van een bedieningslat 6 die aan haar uiteinden 7 gekoppeld is of gekoppeld kan worden met de voornoemde sluitlatten 3 en die door een verdraaiing van een bedieningskruk 8 verschuifbaar is langs de omtrek van de vleugel 2 om het raam te openen en te sluiten op bekende manier.

Het inbouwslot 1 is bedoeld om ingebouwd te worden in de beperkte ruimte tussen het vast kader en de vleugel 2 van een raam of deur en is dus ook noodzakelijkerwijze beperkt in dikte A.

Zoals is weergegeven in figuur 3 bevat het inbouwslot 1 een behuizing 9 met een uitgesproken lengterichting X-X' , waarbij deze behuizing 9 in de weergegeven uitvoering tweedelig is uitgevoerd met een eerste deel 9a en een tweede deel 9b die tegen elkaar worden bevestigd.

De behuizing 9 bevat een bedieningsmechanisme 10 met een tandwiel 11 dat in de behuizing 9 is gelagerd in een cilindrische doorgang en dat verdraaibaar is rond een meetkundige as Y-Y' door middel van een bedieningskruk 8 die daartoe voorzien is van een pen 13 met een vierkante of andere niet ronde doorsnede die past in een overstemmend gat 14 dat zich axiaal uitstrekt in het voornoemde tandwiel 11 en die doorheen de doorgang 12 van de behuizing 9 in het tandwiel 11 wordt gestoken.

Verder bevat het bedieningsmechanisme 10 een tandlat 15 die verschuifbaar in de richting X-X' in de behuizing 9 is aangebracht en die door verdraaiing van het tandwiel 11 verschuifbaar is in de ene of andere zin.

Hiertoe zijn het tandwiel 11 en de tandlat 15 elk voorzien van een dubbele vertanding 16, respectievelijk 17.

De tandlat 15 is aan de tegenoverliggende rugzijde van de vertanding 17 voorzien van twee rondsels 18 die vrij verdraaibaar zijn aangebracht rond een as 19 op voornoemde rugzijde van tandlat 15.

Deze rondsels 18 grijpen met hun tanden in een tandheugel 20 op een binnenzijde van de behuizing 9 en met hun diametraal daartegenover gelegen tanden in een tandheugel 21 aan de binnenzijde van de voornoemde bedieningslat 6 die in het voorbeeld uit twee delen 6a en 6b is samengesteld en die verschuifbaar op de behuizing 9 is aangebracht als een soort verschuifbaar deksel.

Het gedeelte 6a van de bedieningslat 6 is uitgevoerd als een centraal U-vormig gedeelte 22 met benen 24 die aan hun uiteinden zijn voorzien van lippen 24 die drager zijn van een tap 25 waarmee deze lippen 24 gekoppeld zijn met de sluitlatten 3 die daartoe zijn voorzien van een overeenstemmende uitsparing 26.

Door deze samenstelling wordt op bekende wijze door een verdraaiing van het tandwiel 11 door middel van de bedieningskruk 5 in eerste instantie de tandlat 15 verschoven, waardoor deze tandlat 15 op haar beurt de rondsels 18 doet draaien die daardoor de bedieningslat 6 in de voornoemde beslaggroef 4 verschuiven over een dubbele afstand ten opzichte van de verschuiving van de bedieningslat 6 om het raam te openen of te sluiten.

De dubbele vertanding 16 van het tandwiel 11 is, zoals in detail weergegeven in de figuren 8 en 9, voorzien van twee op elkaar aansluitende rijen tanden 16a en 16b die meetkundig van elkaar zijn gescheiden door een meetkundig deelvlak B dat loodrecht is georiënteerd op de axiale richting Y-Y' van het tandwiel 11,

Volgens een bijzonder aspect van de uitvinding hebben de tanden 16a en 16b van het tandwiel 11 de vorm van tanden van een schuine vertanding met tandflanken 27 en 28 die schuin lopen ten opzichte van de axiale richting Y-Y' en die met elkaar een hoek C insluiten die zodanig is dat de breedte D van de tanden 16a en 16b, gemeten in een vlak evenwijdig met het deelvlak B, toeneemt in de axiale lengterichting van de tanden 16a en 16b, meer bepaald vanaf de top 29 van de tanden naar de bredere basis 30 toe.

De tanden 16a en 16b bezitten in hun lengterichting gezien een tapse vorm met een symmetrievlak doorheen de meetkundige as Y-Y' van het tandwiel 11.

Het deelvlak B vormt in het geval van figuur 8 een symmetrievlak voor de vertandingen 16a en 16b aan weerskanten van het deelvlak B, zodat deze tanden 16a en 16b zich in eikaars axiaal verlengde uitstrekken en zij zo op elkaar zijn uitgelijnd. Zij sluiten met hun basissen 30 tegen elkaar aan ter hoogte van het deelvlak B zodat de tanden 16a en 16b samen als het ware een ruitvormige vertanding vormen waarbij de tandflanken 27 aan één zijde van de tanden 16 een eerste pijIvertanding vormen en de tandflanken 28 aan de andere zijde van de tanden 16 een tweede pijlvertanding vormen, waarbij beide pijIvertandingen tegengesteld zijn gericht ten opzichte van elkaar, althans gezien volgens een draairichting rond de as Y-Y' .

De tandlat 15 is op gelijkaardige manier voorzien van een dubbele vertanding 17 met twee rijen tanden 17a en 17b waarvan de vorm complementair is aan de tanden 16a en 16b van het tandwiel 11.

De tanden 17a en 17b bezitten eveneens een tapse vorm waarvan de breedte D in dit geval kleiner wordt in de richting van het deelvlak B dat samenvalt met het deelvlak B van de dubbele vertanding 16 van het tandwiel 11.

De tanden 17a en 17b van de dubbele vertanding 17 vormen op die manier samen tanden met een diabolovorm.

Het valt op dat de tanden van het tandwiel 11 en van de tandlat 15 robuuste tanden zijn ondanks de kleine diameter van het tandwiel 11.

De vertandingen 16 en 17 van het tandwiel 11 en van de tandlat 15 grijpen in elkaar zoals weergeven in figuur 10.

Wanneer het tandwiel 11 in rotatie wordt aangedreven door de bedieningskruk 5, dan wordt de tandlat 15 verschoven in de richting X-X'.

In figuur 10 zijn de contactzones 31 weergegeven tussen de vertanding 16 van het tandwiel 11 en de vertanding 17 van de tandlat 15 op het ogenblik van de overname op het einde van het contact tussen twee tanden naar het contact met een volgende paar tanden.

Uit het detail van de figuren 11 en 12 blijkt dat deze contactzones 31 zich aan de kop 32 bevinden van de tanden, met andere woorden aan de buitenomtrek van de vertanding 16 van het tandwiel 11 en aan de naar het tandwiel 11 gerichte bovenvlak van de tandlat 15.

Het is duidelijk dat het tandwiel 11 voorzien kan zijn van een diabolovormige vertanding 16 die kan samenwerken met een ruitvormige vertanding 17 van de tandlat 15, dus het omgekeerde van het hierboven beschreven bedieningsmechanïsme 10.

In de figuur 13 is een variante weergegeven van een bedieningsmechanisme 10 volgens de uitvinding, waarbij in dit geval de hoogte E van de tanden, gemeten in radiale richting voor het tandwiel 11 en in een richting loodrecht op het voornoemde bovenvlak van de tandlat 15, varieert in axiale richting Y-Y'.

In het voorbeeld van figuur 13 zijn de tanden 16a en 16b van het tandwiel 11 met hun voet 33 ingeplant op een cilindrische kern 34 en zijn deze tanden aan de kop 32 dubbel conisch gezet, waardoor de hoogte van de tanden 16a en 16b toeneemt naar het deelvlak B toe.

Op gelijkaardige manier neemt ook de hoogte van de tanden 17a en 17b van de tandlat 15 naar het deelvlak B toe.

Op die manier kan het bereik en de vloeiende overgang verder geoptimaliseerd worden en kunnen de tanden nog robuuster gemaakt worden.

Het is niet uitgesloten dat men de hoogte van de tanden laat variëren door de kern 34 en/of de koppen 32 van de tanden van het tandwiel dubbel conisch te zetten.

In figuur 14 is een variante weergegeven van een bedieningsmechanisme 10 volgens de uitvinding die van de uitvoeringsvorm van figuur 9 afwijkt doordat in dit geval de tanden 16a en 16b aan weerskanten van het deelvlak B geschrankt liggen ten opzichte van elkaar, waarbij met andere woorden de vertanding 16a over een halve steek van de tanden 16 is verdraaid ten opzichte van de vertanding 16b.

Op dezelfde manier zijn de tanden van de tandlat 15 geschrankt ten opzichte van elkaar.

In figuur 15 zijn analoog aan figuur 10 de contactzones 31 weergegeven bij een overgang tussen tandwielen die met elkaar in contact zijn, waaruit blijkt dat de contactzones 31 beter verdeeld zijn over de lengte van de tandflanken en verder van de kop van de tanden is gelegen, waardoor het gevaar van overdraaien wordt geëlimineerd.

Door het schranken van de tanden is er met andere woorden een soepelere overgang en is het aantal overgangen verdubbeld met als resultaat een zeer soepel lopend bedieningsmechanisme 10 met bijkomend een opheffing van de axiale krachten bij aandrijving.

De hiervoor geïllustreerde uitvoeringsvormen van tandwielen 11 laten toe de tandwielen te spuitgieten gebruik makend van een eenvoudige matrijs met twee matrijshelften die axiaal op elkaar aansluiten ter hoogte van het deelvlak B.

Door de tapse vorm van de tanden die naar het deelvlak B breder wordt, kunnen de gevormde tandwielen 11 gemakkelijk ontvormd worden door de matrijshelften axiaal van elkaar te verwijderen.

Een bijkomend voordeel van de geschrankte tandvorm van figuur 14 is dat bramen die bij het spuitgieten onvermijdelijk ontstaan op de gevormde tandwielen 11 op het deelvlak B enkel gevormd worden aan de buitenomtrek van de tandwielen 11, waar de bramen makkelijk kunnen verwijderd worden, dit in tegenstelling tot andere vormen van tandwielen waar bramen ook gevormd worden op minder gemakkelijk bereikbare plaatsen tussen de tanden.

Het is duidelijk dat een dergelijk. bedieningsmechanisme ook in sloten van deuren kan verwerkt zijn als onderdeel van het slotmechanisme, bijvoorbeeld om een dag- en/of nachtschieter te bedienen door middel van een bedieningskruk of met een deursleutel of dergelijke.

Volgens een ander aspect van de uitvinding zijn de voornoemde lippen 24 door middel van een scharnieras 35 scharnierbaar verbonden met de uiteinden van de benen 23 van het U-vormig gedeelte 22 van de bedieningslat 6 zoals schematisch weergegeven in figuur 20, dit in vergelijking met een klassieke bedieningslat 6 zoals schematisch weergegeven in figuur 19 met lippen 24 die op een stijve manier verbonden zijn met benen 23.

Bij het bedienen van het inbouwslot worden op de lippen 24 tegengestelde trek- en drukkrachten F uitgeoefend die in het geval van trekkrachten de benen 23 uit elkaar trekken en de bedieningslat 6 vervormen zoals geïllustreerd in figuur 19. Ter plaatse van de stijve verbinding tussen de lippen 24 en de rest van de bedieningslat 6 ontstaan er buigkrachten die ongewenste breuken kunnen veroorzaken.

Met een scharnierbare uitvoeringsvorm volgens de uitvinding met een scharnieras 35 die dwars is gericht op een mediaanvlak van het U-vormig gedeelte 22 worden de buigmomenten geëlimineerd door de aanwezigheid van de scharnier 35 die dus het ontstaan van breuken verhindert.

In de figuren 20 tot 23 is een mogelijke uitvoeringsvorm weergegeven van zulk. scharnierende uitvoering.

In dit geval worden de benen 23 van het U-vormig gedeelte 22 gevormd door twee evenwijdige oren 23' die als lager dienst kunnen doen voor de scharnieras 35 van een voornoemde lip, waarbij het lager van elk oor 23' een open lager is dat wordt gevormd door een lagerschaal 36 die zich uitstrekt over een cirkelsector zodat de lip makkelijk kan gemonteerd en gedemonteerd worden.

Elke lip 24 is voorzien van twee gleuven 37 die bij verdraaiing van de lip 24 rond de voornoemde scharnieras 35 een zijdelings axiale geleiding vormen voor oren 23'.

Minstens één oor 23' is voorzien van een eindaanslag 38 voor de verdraaiing van de lip 23' naar een gebruiksstand evenwijdig met de rug van het U-vormig gedeelte 22 van de bedieningslat 6.

Voor de koppeling met de sluitlatten 3 zijn de lippen 24 voorzien van een voornoemde tap 24' , waarbij in het geval van de uitvinding in het materiaal van de lip 24 over een zekere sector rond de tap 24' plaatselijk een uitholling 39 is voorzien die min of meer de vorm heeft van de tip van een lepel die zich vanaf de rand van de tap 24' uitstrekt in de richting van het U-vormig gedeelte 22,

Het is duidelijk dat de bedieningslat met slechts één enkele lip 24 kan voorzien zijn.

Het is duidelijk dat een bedieningslat 6 volgens de uitvinding ook kan toegepast worden op een inbouwslot met een klassiek bedieningsmechanisme, net zoals een bedieningsmechanisme 10 volgens de uitvinding kan toegepast worden op een inbouwslot 1 met een klassieke bedieningslat.

De huidige uitvinding is geenszins beperkt tot de als voorbeeld beschreven en in de figuren weergegeven uitvoeringsvormen, doch een inbouwslot volgens de uitvinding kan in allerlei vormen en afmetingen worden verwezenlijkt zonder buiten het kader van de uitvinding te treden.

Claims (19)

Conclusies .

1. - Inbouwslot met een behuizing (9) die voorzien is van een bedieningsmechanisme (10) met een tandwiel (11) dat verdraaibaar rond een meetkundige as (Y-Y' ) in de behuizing is gemonteerd en een daarmee samenwerkende tandlat (15) die verschuifbaar in de behuizing (9) is aangebracht volgens een richting (X-Xr) loodrecht op de voornoemde meetkundige as (Y-Y'), waarbij het tandwiel (11) is voorzien van een dubbele vertanding (16) met twee reeksen tanden (16a,16b) die gescheiden zijn door een meetkundig deelvlak (B) dat zich loodrecht op de axiale richting (Y-Y') van het tandwiel (10) uitstrekt, waarbij de tanden (16a,16b) van de dubbele vertanding (16) zich in hun lengterichting gezien axiaal dwars op dit deelvlak uitstrekken vanaf een brede basis (30) naar een smallere top (29) en de dubbele vertanding (16) kan samenwerken met een overeenstemmende dubbele vertanding (17) op de tandlat die wordt gevormd door twee reeksen tanden (17a, 17b) , daardoor gekenmerkt: dat de tanden van elke reeks tanden (16a, 16b) van het tandwiel een schuine vertanding vormen, waarbij de tandflanken (27,28) van deze tanden schuin lopen ten opzichte de axiale richting (Y-Y') en deze tandflanken (27,28) met elkaar een hoek (C) insluiten die zodanig is dat de breedte (D) van de tanden (16a,16b) van elk van de beide reeksen tanden (16a,16b) hetzij afneemt, hetzij toeneemt, in de richting van het deelvlak (B).

2. “ Inbouwslot volgens conclusie 1, daardoor gekenmerkt dat de tanden (16a, 16b) van het tandwiel (11) volgens hun lengterichting gezien een tapse vorm bezitten met een symmetrievlak doorheen de meetkundige as (Y-Y') van het tandwiel (Y-Y') en de tanden (17a,17b) van de tandlat (15) een complementaire tapse vorm bezitten met een symmetrievlak evenwijdig met deze meetkundige as (Y-Y') van het tandwiel (11 ) .

3. ~ Inbouwslot volgens conclusie 1 of 2, daardoor gekenmerkt dat de tanden (16a en 16b) van het tandwiel (11) in breedte (D) toenemen in de axiale richting (Y-Y') naar het voornoemde deelvlak (B) toe en de tanden (17a,17b) van de tandlat (15) overeenkomstig in breedte afnemen in diezelfde axiale richting naar het deelvlak toe.

4. - Inbouwslot volgens één van de voorgaande conclusies, daardoor gekenmerkt dat de tanden (16a,16b) van de twee reeksen tanden van het tandwiel en de tanden (17a, 17b) van de twee reeksen tanden van de tandlat (15) in axiale richting (Y-Y') aansluiten tegen het deelvlak (B).

5. - Inbouwslot volgens één van de voorgaande conclusies, daardoor gekenmerkt dat de tanden van de twee reeksen tanden (16a,16b) van het tandwiel (H)i respectievelijk van de twee reeksen tanden (17a,17b) van de tandlat (15), aan weerskanten van het deelvlak (B) axiale richting (Y-Y') ten opzichte van elkaar zijn uitgelijnd.

6. - Inbouwslot volgens conclusie 5, daardoor gekenmerkt dat het voornoemde deelvlak (B) een symmetrievlak is voor de tanden (16a,16b) van het tandwiei (11) aan weerskanten van het deelvlak (B), respectievelijk voor de tanden (17a, 17b) van de tandlat (15) aan weerskanten van het deelvlak (B).

7, - Inbouwslot volgens één van de conclusies 1 tot 4, daardoor gekenmerkt dat de tanden (16a,16b) van de twee rijen tanden van het tandwiel (11), respectievelijk de tanden (17a,17b) van de twee rijen tanden van de tandlat (15), aan weerskanten van het deelvlak (B) geschrankt zijn opgesteld ten opzichte van elkaar.

8. - Inbouwslot volgens één van de voorgaande conclusies, daardoor gekenmerkt dat de tanden (16a,16b) van het tandwiel een hoogte (E) bezitten gemeten in radiale richting vanaf de voet (33) naar de kop (32) van de tanden (16a, 16b) die in de lengterichting (Y-Y' ) van de tanden gezien toeneemt naar het deelvlak (B) toe en dat de tanden (17a,17b) van de tandlat (15) een hoogte (E) bezitten gemeten vanaf het bovenvlak van de tandlat in een richting loodrecht op dit bovenvlak die in de lengterichting (Y-Y') van de tanden gezien overeenkomstig afneemt naar het deelvlak (B) toe.

9. - Inbouwslot volgens conclusie 8, daardoor gekenmerkt dat de tanden (16a,16b) van het tandwiel (11) met hun voet (33) zijn aangebracht op een cilindrische kern (34), terwijl de buitendiameter aan de kop (32) van de tanden (16a, 16b) gemeten in een vlak evenwijdig met het deelvlak (B) toeneemt naar het deelvlak toe,

10, - Inbouwslot volgens conclusie 9, daardoor gekenmerkt dat de bovenzijde van de tandlat vlak is en dat de hoogte van de tanden (17a,17b) van de tandlat (15) overeenkomstig toeneemt naar het deelvlak (B) toe.

11. - Inbouwslot volgens één van de voorgaande conclusies, daardoor gekenmerkt dat de buitendiameter van het tandwiel (11) kleiner is dan 15 millimeter, liever nog kleiner is dan 10 millimeter.

12. - Inbouwslot voor een raam met een vast kader en een daarin verdraaibare vleugel, waarbij het inbouwslot (1) voorzien is van een behuizing (9) en een op de behuizing verschuifbaar aangebrachte bedieningslat (6) die bedoeld is voor de bediening van minstens één beslaglat (3) die verschuifbaar langs de omtrek van de vleugel (2) is aangebracht, waarbij de bedieningslat (6) is uitgevoerd met een centraal U-vormig gedeelte (22) met benen (23) die aan hun vrije uiteinde zijn voorzien van een zijdelings uitstekende lip (24) voor de koppeling met een beslaglat (3), daardoor gekenmerkt dat minstens één lip (24) door middel van een scharnieras (35) vrij scharnierbaar is verbonden met het voornoemd uiteinde van een betreffend been (23) van het U-vormig gedeelte (22), waarbij de scharnieras (35) dwars is gericht op een mediaanvlak van dit U-vormig gedeelte (22).

13. - Inbouwslot volgens conclusie 12, daardoor gekenmerkt dat minstens één been (23) van het U-vormig gedeelte (22) wordt gevormd door twee evenwijdige oren (23' ) die als lager dienst kunnen doen voor de scharnieras (35) van een voornoemde lip (24).

14, - Inbouwslot volgens conclusie 13, daardoor gekenmerkt dat het lager van elk oor (23' } een open lager is dat wordt gevormd door een lagerschaal (36) die zich uitstrekt over een cirkelsector.

15, - Inbouwslot volgens conclusie 13 of 14, daardoor gekenmerkt dat de lip (24) is voorzien van minstens één gleuf (37) die bij verdraaiing van de lip (24} in de oren (23' } een zijdelingse geleiding vormt voor één van de voornoemde oren (23').

16, - Inbouwslot volgens één van de conclusies 13 tot 15, daardoor gekenmerkt dat minstens één oor (23') is voorzien van een eindaanslag (38) voor de verdraaiing van de lip (24) naar een gebruiksstand evenwijdig met de rug van het U-vormig gedeelte (22) van de bedieningslat (6).

17, - Inbouwslot volgens één van de conclusies 12 tot 16, daardoor gekenmerkt dat de lip (24) is voorzien van een tap (25) voor de koppeling met een sluitlat (3) van het raam en waar in het materiaal van de lip (24) over een zekere sector rond de tap (25) plaatselijk een uitholling (39) is voorzien.

18, - Inbouwslot volgens conclusie 17, daardoor gekenmerkt dat de uitholling (39) min of meer de vorm heeft van de tip van een lepel en dat de uitholling (39) zich uitstrekt vanaf de rand van de tap (25) in de richting van de scharnieras (35).

19.- Inbouwslot volgens één van de conclusies 1 tot 11, daardoor gekenmerkt dat het een inbouwslot (1) is voor een raam en de kenmerken bezit van een inbouwslot volgens één van de conclusies 12 tot 16.