PL73092B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Siegfried Beyer, Nieder Eschbach (Republika Federalna Niemiec) Sposób kalibrowania wytlaczanych profili z tworzywa sztucznego oraz urzadzenie do kalibrowania wytlaczanych profili z tworzywa sztucznego Przedmiotem wynalazku jest sposób i urzadzenie do kalibrowania wytlaczanych profili z tworzywa sztucznego, przy czym sposób ten dotyczy zarówno kalibrowania pelnych profili jak i wydrazonych oraz otwartych profili w ksztalcie litery „U" lub „T" lub tez profili laczonych wymienionego rodzaju. • Slowo kalibrowanie w ramach niniejszego wynalazku oznacza nadawanie zadanego geometrycznego przekroju poprzecznego, wytloczonym profilom, które czesto po opuszczeniu wytlaczarki wskutek niedostatecznej trwalosci ksztaltu cieplego jeszcze tworzywa, zwlaszcza termoplastycznego oraz zjawisk relaksacji jak tez wskutek skurczu termicznego, ulegaja czesto jeszcze zmianom.Znane sa urzadzenia w wielu postaciach wykonania do kalibrowania to znaczy dymensjonowania ido schladzania wytlaczanych profili z tworzywa termoplastycznego.Znany jest np. sposób obrabiania polimerów termoplastycznych, opuszczajacych wytlaczarke, za pomoca ultradzwieków w bebnie wibracyjnym wypelnionym woda, stosowany w celu przeciwdzialania tworzeniu sie. sferolitu, przy czym do komory dymensjowania dolaczona jest komora chlodzenia wypelniona calkowicie tylko woda.Znane jest tez urzadzenie, w którym wytloczka po opuszczeniu wytlaczarki przechodzi bezposrednio do wypelnionej woda przestrzeni przyleglej komory, w której ponad lustrem wody wytwarza sie podcisnienie, przy czym, zarówno w tym urzadzeniu jak i poprzednio przytoczonym, sily hydrostatyczne oddzialywujace na profil dymensjonowany w rózny sposób ulegaja rozlozeniu odbijajac sie niekorzystnie na efektach takiego kalibrowania profili. Nawet wytworzenie podcisnienia ponad kapiela wodna, jak w opisanym urzadzeniu, nie zapobiega zróznicowaniu stopnia oddzialywania tych sil na profil. Stosowanie wiekszych szybkosci przeciagania nie jest mozliwe ani w jednym anj w drugim sposobie glównie na skutek wyporu hydrostatycznego.Znane jest równiez urzadzenie, w którym za wytlaczarka umieszczona jest podpora wlaczona w obieg chlodziwa dzieki czemu przeplywajace przez nia chlodziwo chlodzi wytlaczany profil. Brak tu wlasciwego dymensjonowania, a ponadto takie posrednie chlodzenie nie jest skuteczne.2 73 092 Znane jest wreszcie urzadzenie, w którym bezposrednio za wytlaczarka jest umieszczona rura zaopatrzona w spiralne* kanaly w których ciecz na skutek panujacego w jej otoczeniu podcisnienia paruje obnizajac swa temperature i chlodzi wytloczony profil. W tym jednak urzadzeniu predkosc slupa cieczy a tym samym przenoszenie ciepla sa niewielkie. Jedynie w strefie porównania cieczy, ograniczone,, miejscowe przenoszenie ciepla byloby wyzsze ale równomiernosc przenoszenia uzalezniona jest od ksztaltu przekroju wytloczonego profilu. • # Celem wynalazku jest wyeliminowanie wymienionych wad i uzyskanie podczas kalibrowania wytloczonego profilu mozliwie wysokiego stopnia przenoszenia ciepla a tym samym osiagniecie szczególnie duzej'szybkosci przeciagania.Wedlug wynalazku sposób kalibrowania wydrazonych profili wytlaczanych z tworzywa sztucznego, w których wnetrzu panuje cisnienie atmosferyczne, i których dymensjonowanie przeprowadza sie przy schladzaniu, polecfa na tym, ze na wydrazony ksztaltownik oddzialywuje sie rozpryskiwanym chlodziwem a jednoczesnie i medium gazpwym znajdujacym sie w podcisnieniu.W dalszym przykladzie wykonania sposobu wcdlug wynalazku do chlodziwa dodaje sie srodek zwilzajacy i/lub smarujacy dla zewnetrznej powierzchni wydrazonego profilu.Urzadzenie wedlug wynalazku do kalibrowania wytlaczanych profili wyposazone wjadna lub wiecej komór chlodzacych, w tarcze lub plyty kalibrujace, umieszczone, w odstepach jedna za druga zaopatrzone w otwory dostosowane do wytlaczanych profili, ma wolna przestrzen pomiedzy tarczami lub plytami" kalibrujacymi a wewnetrzna sciana komory chlodzacej, w której sa umieszczone urzadzenia rozpryskujace chlodziwo, przy czym do scianki komory chlodzacej jest przylaczony króciec ssacy pompy prózniowej medium gazowego.W korzystnej postaci wykonania urzadzenia wedlug wynalazku komora chlodzaca ma w dnie wpust dla chlodziwa i do tego wpustu z jednej strony a do urzadzenia rozpryskujacego z drugiej strony jest przylaczony obieg chlodziwa zawierajacy pompe obiegowa i ewentualnie wymiennik ciepla.Inny przyklad wykonania urzadzenia wedlug wynalazku polega na tym, ze komora chlodzaca jest uszczelniona, a po stronie wlotowej i wylotowej jest wyposazona w srodki uszczelniajace w postaci, podkladek elastycznych lub t.p., a ponadto jest wyposazona w króciec rurowy do dopelniania chlodziwa zwlaszcza do obiegu chlodziwa, umieszczony w górnej czesci komory, przy czym, korzystnie w dnie komory, jest umieszczony króciec ssacy pompy prózniowej konczacy sie powyzej wpustu.Wedlug wynalazku komora chlodzaca jako strefa-chlodzenia moze byc przedluzona wraz z urzadzeniami rozpryskujacymi w kierunku wytlaczania poza tarcze lub plyty kalibrujace. Kolejne tarcze kalibrujace maja stopniowo zmniejszajace sie otwory. •• • Urzadzenie wedlug wynalazku w przykladzie wykonania dotyczacego profili otwartych lub profili teowych posiada przy tarczach lub plytach kalibrujacych, w obszarze pólek profilu umieszczone komory dociskowe, które sa dolaczone do obiegu chlodziwa lub innego srodka znajdujacego sie pod cisnieniem. Komory dociskowe obejmuja swym zasiegiem przestrzen pomiedzy sasiednimi tarczami lub plytami kalibrujacymi, lub sa polaczone w jedna ciagla komore dociskowa.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadzenie wedlug wynalazku w rzucie bocznym, fig. 2 — szczegól A wedlug fig. 1 ze zdjeta przednia scianka komory chlodzacej, fig. 3 — urzadzenie w przekroju wzdluz linii A-A wedlug fig.2, fig. 4 — inny przyklad wykonania urzadzenia wedlug wynalazku, odpowiednio do fig. 3 a fig. 5 - urzadzenie wedlug fig. 4 w rzucie bocznym.Urzadzenie do kalibrowania wytlaczanych profili 1 z tworzywa termoplastycznego sklada sie zasadniczo z komory chlodzacej 2 w której umieszczone sa urzadzenia do dymensjonowania i urzadzenia chlodzace.Komora chlodzaca 2 ma wieksza ilosc tarcz lub plyt 3 kalibrujacych umieszczonych jedna za druga przy czym te tarcze lub plyty kalibrujace 3 sa zaopatrzone w otwory 4 dostosowane ksztaltem do przekroju wytloczonych profili. W obszarze tarcz lub plyt kalibrujacych 3 w komorze 2' wzdluz drogi wytlaczanego profilu 1 znajduja sie urzadzenia rozpryskujace 5 do plynnego chlodziwa wzglednie cieczy chlodzacej. Te urzadzenia chlodzace 5 zasilaja wytlaczany profil 1 w ciecz chlodzaca a równoczesnie dzialajaca wzgledem niego jako srodek smarujacy.Dla przykladu ciecz taka moze stanowic woda do której dodano srodki zwilzajace i smarujace, stosuje sie jednak równiez inne chlodziwa, na przyklad emulsje zwykle stosowane przy obróbce metali itp.Aby ilosc uzywanego chlodziwa w urzadzeniu wedlug wynalazku byla stosunkowo mala, w dnie 6 komory chlodzacej 2 znajduje sie wpust 7 do odciagania plynnego chlodziwa. Do wpustu 7 z jednej strony i do urzadzen rozpryskujacych 5 z drugiej strony podlaczony jest obieg 10 chlodziwa zawierajacy pompe obiegowa 8 i wymiennik 9 ciepla do chlodzenia chlodziwa.Tarcze lub plyty 3 kalibrujace stanowia, w urzadzeniu wedlug wynalazku, zwykle blachy stalowe lub73 092 3 wykonane z innych odpowiednich materialów, zaopatrzone w otwory 4, które odpowiadaja wymiarami kalibrowanemu profilowi. Celowym jest wykonanie w kolejnych tarczach 3 w kierunku wytlaczania, coraz mniejszych otworów 4 w skutek tego dymensjonowanie profili 1 ma charakter przeciagania, przy czym do urzadzenia wedlug wynalazku jest dolaczone w tym celu urzadzenie wyciagowe.Na fig. 1-3 jest przedstawiony przyklad wykonania urzadzenia wedlug wynalazku, przeznaczony do profili wydrazonych, których przestrzen wewnetrzna pozostaje pod dzialaniem cisnienia atmosferycznego.Komora chlodzac. 2 o uszczelnionym obiegu 10 chlodziwa jest podlaczona za pomoca krócca ssacego 16 do pompy prózniowej. Po stronie wlotowej i wylotowej sa umieszczone elastyczne podkladki 12 lub tp.Króciec 11 przewodu rurowego sluzy do dopelniania chlodziwa zarówno plynnego jak i gazowego, które, w czasie pracy urzadzenia wedlug wynalazku, wydostaja sie na zewnatrz komory chlodzacej 2 pomimo jej uszczelnienia, albo w postaci blonki zwilzajacej na profilu 1 albo w postaci gazowej. Czesciowo chlodziwo jest tez odsysane z komory 2 przez pompe prózniowa za pomoca krócca ssacego 16.Na fig. 4 i 5 jest przedstawiony przyklad wykonania urzadzenia wedlug wynalazku przeznaczony do ksztaltowników wydrazonych 1 z pólka 13. W tym urzadzeniu do kalibrowania przy tarczach lub plytach kalibrujacych 3 w obszarze pólki 13 sa umieszczone komory dociskowe 14 przylaczone do obiegu chlodziwa 10 lub innego srodka znajdujacego sie pod cisnieniem. Dzieki temu powstaje sila, której kierunek dzialania oznaczono strzalka 15. W przykladzie wykonania wedlug fig. 5 komory dociskowe 14 sasiednich tarcz kalibrujacych 3 sa zespolone ze soba w jedna ciagla komore dociskowa 14.Do korzysci jakiej daje wynalazek nalezy zaliczyc to, ze dzieki zastosowaniu urzadzenia wedlug wynalazku wytlaczane profile zwlaszcza z tworzywa termoplastycznego moga byc bezposrednio po opuszczeniu wytlaczarki bezblednie kalibrowane na zadany wymiar i schlodzone nawet przy duzych szybkosciach przeciagania, przy czym to szybkie kalibrowanie zapewnia wierne odwzorowania wymiarów w przekroju poprzecznym wytlaczarki.Dzieki oddzialywaniu chlodziwa na powierzchnie profilu powstaje szybko ochlodzona i przez to zahartowana warstwa graniczna, która juz pomiedzy pierwszymi tarczami kalibrujacymi stabilizuje profil i go usztywnia. Wystarczy wiec umiescic tarcze kalibrujace na czesci dlugosci komory chlodzacej.Szczególnie intensywne chlodzenie jest wówczas, gdy do chlodziwa dodaje sie srodków zwilzajacych i smarujacych ulatwiajacych wymiane ciepla. Poniewaz .chlodziwo zwlaszcza zawierajace srodki smarujace zmniejsza do minimum tarcie przy przeciaganiu urzadzenie wyciagane pokazuje jedynie opory kalibrowania.W praktyce okazalo sie, ze dzieki spryskiwaniu powierzchni ksztaltownika chlodziwem przy wspóloddzialywaniu chlodziwa gazowego w komorze podcisnieniowej osiaga sie efekt gwaltownego jej chlodzenia, nieporównanie lepszy jak w dotychczas znanych sposobach i urzadzeniach tego rodzaju. Dzieki temu , szybkiemu ochlodzeniu i wspomnianemu wyzej zmniejszeniu tarcia o tarcze kalibrujace, osiaga sie znaczne zwiekszenie szybkosci przeciagania profilu, przy zachowaniu dokladnosci wymiarowej, kalibrowania i jednoczesnie skróceniu drogi kalibrowania. PL PL

Claims (9)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób kalibrowania, wytlaczanych profili z tworzywa sztucznego, których przestrzen wewnetrzna pozostaje pod dzialaniem cisnienia atmosferycznego, a dymensjonowanie przeprowadza sie w stanie chlodzenia, znamienny tym, ze na wydrazone profile oddzialywuje sie za pomoca rozpryskiwanego chlodziwa i jednoczesnie medium gazowego, przy czym medium gazowe utrzymuje sie w podcisnieniu. .

2. Sposób wedlug zastrz. 1,znamienny t y m, ze do chlodziwa dodaje sie srodka zwilzajacego i/lub smarujacego dla powierzchni wydrazonych profili.

3. Urzadzenie do kalibrowania wytlaczanych profili z tworzywa sztucznego zwlaszcza profili wydrazonych zawierajace komore chlodzaca, w której sa umieszczone jedna za druga w odstepach tarcze lub plyty kalibrujace zaopatrzone w otwory dostosowane do przekroju wytlaczanych profili wydrazonych, znamienne tym, ze posiada pomiedzy tarczami lub plytami kalibrujacymi (3) a wewnetrzna scianka komory chlodzacej (2) . pozostawiona wolna przestrzen, w której sa umieszczone urzadzenia rozpryskujace (5) dla chlodziwa, a ponadto do scianki komory chlodzacej (2) jest przylaczony króciec ssacy (16) pompy prózniowej medium gazowego.

4. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze podjada komore chlodzaca (2), która ma w dnie (6) wpust (7) do chlodziwa, przy czym do wpustu (7) z jednej strony a urzadzenieniami rozpryskujacymi (5) z drugiej strony jest podlaczony obieg (10) chlodziwa zawierajacy pompe obiegowa (8) i ewentualnie wymiennik (9) ciepla.

5. Urzadzenie wedlug zastrz. 3 albo 4, znamienne t y m, ze komora chlodzaca (2) jest uszczelniona a zwlaszcza od strony wlotowej i wylotowej jest wyposazona w srodki uszczelniajace w postaci na przyklad4 73 092 podkladek elastycznych (12), a ponadto ma korzystnie w górnej czesci króciec rurowy (11) do dopelniania chlodziwa do obiegu (10) chlodziwa, zas koniec umieszczonego korzystnie w dnie (6) komory chlodzacej (2) krócca ssacego (16) pompy prózniowej jest usytuowany powyzej upustu (7).

6. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze komora chlodzaca (2) jest przedluzona, wraz z umieszczonymi w niej urzadzeniami rozpryskujacymi (5), w kierunku wytlaczania poza tarcze lub plyty kalibrujace (3) stanowiace tylko strefe chlodzenia.

7. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, albo 6, znamienne t y m, ze kolejne tarcze kalibrujace (3) sa zaopatrzone w stopniowo zmniejszajace sie otwory (4).

8. Urzadzenie do kalibrowania wytlaczanych profili z tworzywa sztucznego zwlaszcza profili otwartych lub teowych, znamienne tym, ze ma komory dociskowe (14) umieszczone przy tarczach kalibrujacych (3), zwrócone do pólki (3) profilu (1), przy czym sa one podlaczone do obiegu (10) chlodziwa lub innego srodka znajdujacego sie pod cisnieniem.

9. Urzadzenie wedlug zastrz. 8, znamienne tym, ze komory dociskowe (14) znajduja sie na przestrzeni pomiedzy sasiednimi tarczami kalibrujacymi (3) lub sa zespolone w jedna ciagla komore dociskowa (14)..73 092 £j Fig.1\/ l .10 H 15 |K /1373 092 I -A 3-^| \ V I/fi\ A A A A A A,AvA H i L [ / ^ „_„—™_y. r\'/ \ 5 ^\1//\1|/Y¥\1/T^^T/' 3 Fig. 2 l—A Fig. 3 Prac. Poligi-af. UP PRL naklad 120+18 Cena 10 zl PL PL