PL194134B1

PL194134B1 - Gotowy do spożycia baton żywnościowy i sposób wytwarzania batonu żywnościowego

Info

Publication number: PL194134B1
Application number: PL00349892A
Authority: PL
Inventors: Josef Burri; Martine Daenzer-Alloncle; Jean-Jacques Desjardins; Sylke Neidlinger
Original assignee: Nestle Sa
Priority date: 1999-03-24
Filing date: 2000-03-02
Publication date: 2007-04-30
Also published as: AU3807900A; DE60010679D1; JP2002538846A; DE60010679T2; AU762391B2; BR0009205A; PT1164870E; US6607760B2; AR023371A1; TW436268B; EP1164870A1; PL349892A1; US20020058089A1; ES2219328T3; CA2366666A1; EP1164870B1; ATE266325T1; WO2000056171A1

Abstract

1. Gotowy do spozycia baton zywnosciowy skladajacy sie z zaglomerowanych czastek i/lub platków, znamienny tym, ze sklada sie z (a) zaglomerowanych czastek i/lub platków co najmniej jednej gotowanej-ekstrudowanej bazy, zawierajacej materialy amylozowe i stale skladniki mleka, wy- tloczonych wspólnie z (b) lepiszczem zawierajacym cukier, stale skladniki mleka i srodek laczacy. 5. Sposób wytwarzania gotowego do spozycia batonu zywnosciowego skladajacego sie z za- glomerowanych czastek i/lub platków, znamienny tym, ze przygotowuje sie sucha mieszanke czastek i/lub platków co najmniej jednej gotowanej-ekstrudowanej bazy zawierajacej materialy amylozowe i stale skladniki mleka, miesza sie sucha mieszanke z lepiszczem zawierajacym cukier, stale skladniki z mleka i srodek laczacy, a nastepnie wspólnie wytlacza sie tak otrzymana mase w ksztalt batonu. PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest gotowy do spożycia zbożowy baton żywnościowy i sposób jego wytwarzania.

W opisie patentowym US-4650685 (Persson i in.) ujawniono ciastko zawierające zaglomerowane granule gotowanej-ekstrudowanej bazy pokrytej lepiszczem, w którym baza zawierała od 40 do 80 części wagowych mąki zbożowej, do 20 części sacharozy i od 0,5 do 3 części oleju lub tłuszczu, a lepiszcze zawierało od 8 do 30 części wagowych sacharozy i/lub mieszanek glukozy i jej polimerów.

W publikacji WO 89/04121 (HEINZ SCHAAF OHG) ujawniono sposób wytwarzania produktów zbożowych przez gotowanie-ekstrudowanie mieszanki materiału zbożowego, warzyw i/lub owoców z częścią ilości cukru i mleka, cięcia ekspandowanej liny gotowanej-ekstrudowanej mieszanki na kawałki o dużej powierzchni, spryskiwanie świeżo pociętych, gorących i wilgotnych kawałków wodną zawiesiną cukru i mleka, powlekanie zwilżonych kawałków pozostałą częścią składników w postaci proszku i suszenie pokrytych kawałków.

Pierwszym celem wynalazku było dostarczenie gotowego do spożycia batonu żywnościowego, głównie zawierającego materiał amylozowy, cukier i stałe składniki mleka, który to baton byłby odżywczo wartościowy i jako taki mógł stanowić kompletny posiłek.

Drugim celem niniejszego wynalazku było dostarczenie sposobu wytwarzania takiego gotowego do spożycia batonu żywnościowego.

Przedmiotem wynalazku jest gotowy do spożycia baton żywnościowy składający się z zaglomerowanych cząstek i/lub płatków, charakteryzujący się tym, że składa się z (a) zaglomerowanych cząstek i/lub płatków co najmniej jednej gotowanej-ekstrudowanej bazy, zawierającej materiały amylozowe i stałe składniki mleka, wytłoczonych wspólnie z (b) lepiszczem zawierającym cukier, stałe składniki mleka i środek łączący.

Drugim przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania gotowego do spożycia batonu żywnościowego składającego się z zaglomerowanych cząstek i/lub płatków, polegający na tym, że przygotowuje się suchą mieszankę cząstek i/lub płatków co najmniej jednej gotowanej-ekstrudowanej bazy zawierającej materiały amylozowe i stałe składniki mleka, miesza się suchą mieszankę z lepiszczem zawierającym cukier, stałe składniki z mleka i środek łączący, a następnie wspólnie wytłacza się tak otrzymaną masę w kształt batonu.

W kontekście niniejszego opisu określenie „wartościowy odżywczo” należy rozumieć jako wskazanie batonu żywnościowego na bazie materiałów amylozowych i cukru, zwłaszcza zawierającego w % wagowych, od 5,5 do 27,5% nietłuszczowych stałych składników mleka i od 2,5 do 12,5% tłuszczu z mleka i/lub tłuszczu roślinnego, co oznacza baton żywnościowy na bazie amylozowych materiałów i cukru, bogaty w białko mleka i wapń.

Jednak, jako całość, poza kilkoma procentami resztkowej wody, popiołu, włókien dietetycznych i środka łączącego, baton żywnościowy według wynalazku może generalnie zawierać, w% wagowych, na przykład od około 6 do 18% białka, od około 60 do 80% dostępnego węglowodanu i od około 2,5 do 15% tłuszczu.

Nieoczekiwanie stwierdzono, że można tym sposobem dostarczać batonu żywnościowego który jest gotowy do spożycia, mianowicie odpowiedni do zjedzenia przez schrupanie, taki jaki jest, przy czym jest odżywczo wartościowy a zwłaszcza zawiera materiały amylozowe, cukier, stałe składniki mleka i wapń.

Stwierdzono, że stałe składniki mleka lepiej są wprowadzane do batonu żywnościowego w dwóch porcjach, pierwszej porcji wprowadzanej do gotowanej-ekstrudowanej bazy i drugiej porcji wprowadzanej do lepiszcza.

Stwierdzono również, że korzystną dużą zawartość stałych składników mleka, mianowicie od więcej niż 16% stałych składników pełnego mleka, co oznacza więcej niż około 11% stałych nietłuszczowych składników mleka i więcej niż od około 5% tłuszczu z mleka, można otrzymać w gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazie, która ma teksturę drobną, porowatą, chrupiącą, gładką, topniejącą w ustach i nie twardą.

Baton żywnościowy według wynalazku może zawierać od 5,5 do 27,5%, korzystnie od więcej niż 11 do 22%, a bardziej korzystnie od więcej niż 11 do 27,5% nietłuszczowych stałych składników mleka, od 2,5 do 12,5%, korzystnie od więcej niż 5 do 10% a bardziej korzystnie od więcej niż 5 do

PL 194 134 B1

12,5% tłuszczu z mleka i/lub tłuszczu roślinnego, od 30 do 60% materiału amylozowego, od 5 do 30% cukru, od 0,2 do 1,5% środka łączącego i od 1,0 do 8,0%, korzystnie od 1,0 do 4,0% resztkowej wody.

Baton żywnościowy według wynalazku może ponadto zawierać, na przykład do 3% dodatkowego wapnia, korzystnie w postaci węglanu wapnia, obok wapna występującego w stałych nietłuszczowych składnikach mleka.

Baton żywnościowy może ponadto zawierać, na przykład dodane witaminy, oligoelementy i chlorek sodowy i/lub źródło dietetycznych włókien.

Stałymi nietłuszczowymi składnikami mleka w gotowanej-ekstrudowanej bazie może być, na przykład sproszkowane odtłuszczone mleko.

Tłuszczem z mleka i/lub tłuszczem roślinnym w gotowanej-ekstrudowanej bazie może być, na przykład, olej maślany i/lub olej roślinny albo tłuszcz, który może działać jako środek smarujący w procesie gotowania-ekstrudowania.

Stałymi składnikami mleka w lepiszczu może być, na przykład sproszkowane pełne mleko.

Materiałem amylozowym może być, na przykład mąka zbożowa, skrobia i/lub maltodekstryna.

Mąką zbożową może być, na przykład mąka pszenna, jęczmienna, owsiana, ryżowa i/lub kukurydziana.

Skrobią może być, na przykład, naturalna skrobia z pszenicy, jęczmienia, ryżu, tapioki, ziemniaków i/lub kukurydzy, zwłaszcza woskowa skrobia kukurydziana.

Cukrem może być, na przykład, sacharoza, dekstroza i/lub fruktoza.

Poza cukrem, stałymi składnikami mleka i środkiem łączącym, lepiszcze może zawierać, na przykład glicerynę.

Środkiem łączącym może być, na przykład, polisacharyd lub guma taka jak guma arabska.

Źródłem dietetycznych włókien mogą być, na przykład otręby zbożowe.

W korzystnym wykonaniu gotowy do spożycia baton żywnościowy składa się z zaglomerowanych cząstek i/lub płatków różnych baz głównie zawierających różne zboża obok stałych składników mleka, zwłaszcza gotowaną-ekstrudowaną-ekspandowaną bazę głównie zawierającą mąkę ryżową, gotowaną-ekstrudowaną-ekspandowaną bazę głównie zawierającą mąkę pszenną i skrobię pszenną i/lub gotowaną-ekstrudowaną i płatkowaną bazę głównie zawierającą mąkę kukurydzianą i skrobię kukurydzianą.

Produkt według wynalazku ma kształt pręta, zwłaszcza pręta o, na przykład prostokątnym, owalnym lub okrągłym przekroju. Korzystnie ma on teksturę odpowiednią do żucia.

Ogólny opis sposobu wytwarzania batonu żywnościowego

Jak podano powyżej sposób wytwarzania gotowego do spożycia batonu żywnościowego według wynalazku składa się z przygotowywania suchej mieszanki cząstek i/lub płatków jednej lub więcej gotowanych-ekstrudowanych baz głównie zawierających materiały amylozowe i stałe składniki mleka, mieszania suchej mieszanki z lepiszczem głównie zawierającym cukier, stałe składniki mleka i środek łączący, oraz formowania tak otrzymanej masy w kształt batonu.

Przygotowywanie cząstek gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy

Cząstki gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy głównie zawierającej materiały amylozowe i stałe składniki mleka można otrzymać przez gotowanie-ekstrudowanie-ekspandowanie w temperaturach 120 do 170°C przy ciśnieniu 40 do 160 barów przez 5 do 50 sekund mieszanki zawierającej, w częściach wagowych, od 5,5 do 27,5 części, korzystnie od więcej niż 11 do 22 części a bardziej korzystnie od więcej niż 11 do 27,5 części nietłuszczowych stałych składników mleka, od 2,5 do 12,5 części, korzystnie od więcej niż 5 do 10 części a bardziej korzystnie od więcej niż 5 do 12,5 części tłuszczu z mleka i/lub tłuszczu roślinnego, od 50 do 80 części materiału amylozowego, do 12 części cukru, i wody dodanej do zawartości wody od 11 do 19% wagowych mieszanki, taka zawartość wody jest odpowiednia do otrzymania prawidłowej ekspansji po gotowaniu-ekstrudowaniu mieszanki, tak otrzymując linę termoplastycznej masy o porowatej teksturze, cięcie liny na kawałki i ewentualnie suszenie ich do resztkowej zawartości wody od 1,0 do 4,0%.

Mieszanka może ponadto zawierać, na przykład do 3 części dodatkowego wapnia, korzystnie w postaci węglanu wapnia obok wapna już występującego w stałych nietłuszczowych składnikach mleka.

Mieszanka może ponadto zawierać, na przykład dodane witaminy, oligoelementy i chlorek sodowy.

PL 194 134 B1

Mieszanka może być przygotowana przez najpierw zmieszanie razem sproszkowanych składników dla uzyskania suchej mieszanki, a potem mieszanie razem suchej mieszanki i ciekłych lub płynnych składników.

Ten etap mieszania może być, na przykład prowadzony w pierwszej sekcji mieszania tradycyjnego ekstrudera do produktów żywnościowych, zwłaszcza w dwuślimakowym ekstruderze.

Następnie gotowanie mieszanki może być prowadzone w kolejnych sekcjach ekstrudera gdzie mieszanka jest ogrzewana, prasowana i mieszana ze ścinaniem tak że tworzy gotowaną termoplastyczną masę.

Termoplastyczna masa może być wytłaczana przez przepychanie jej przez ślimak lub dwa ślimaki ekstrudera przez otwory w matrycy umieszczonej na końcu ekstrudera.

Matryca może mieć jeden lub więcej, okrągły otwór o średnicy, na przykład od 2 do 5 mm.

Termoplastyczna masa może być, na przykład wytłaczana przez matrycę do otwartej przestrzeni o temperaturze otoczenia i normalnym ciśnieniu.

Woda jest tracona w postaci strumienia uciekającego z termoplastycznej masy podczas ekspansji tak, że tak otrzymana lina ma porowatą teksturę i może mieć zawartość wody, na przykład od 5 do mniej niż 11%.

Do plastycznej masy bezpośrednio przed jej wytłaczaniem można wstrzykiwać azot pod ciśnieniem. Wstrzykiwanie azotu można prowadzić, na przykład pod ciśnieniem od około 35 do 160 barów, z szybkością od 0,1 do 0,6 g azotu na kg masy.

Najbardziej nieoczekiwane jest to, że gotowana-ekspandowana termoplastyczna masa nie ulega ekspansji w stopniu większym pod wpływem wstrzykiwania azotu ale przeciwnie w stopniu mniejszym. Tak jest dlatego, że wstrzyknięty azot nie tylko zwiększa ilość bąbelków w ekspandowanej linie gotowanej-ekstrudowanej termoplastycznej masy ale również schładza masę przed jej wytłaczaniem. Tym sposobem można uzyskać drobną porowatą teksturę co stanowi przeciwieństwo do raczej grubej porowatej tekstury którą można uzyskać bez wstrzykiwania azotu.

Cięcie na kawałki tak otrzymanej liny ekspandowanej termoplastycznej masy może być prowadzone na przykład przez dwa lub więcej ostrza noża obracającego się w pobliżu otworów matrycy.

Suszenie kawałków, korzystnie do resztkowej zawartości wody od 1,0 do 4,0% wagowych może być prowadzone na przykład gorącym powietrzem na suszarce taśmowej.

Przygotowywanie płatków gotowanej-ekstrudowanej bazy

Płatki gotowanej-ekstrudowanej bazy głównie zawierającej materiały amylozowe i stałe składniki mleka można otrzymać w sposób podobny do wyżej opisanego dla cząstek gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy z tym, że mieszanka do gotowania-ekstrudowania zawiera wodę dodaną do zawartości wody od 20 do 30% (zamiast od 11 do 19%) wagowych mieszanki, tak że zawartość wody jest odpowiednia do nie uzyskania lub uzyskania tylko niewielkiej ekspansji po gotowaniuekspandowaniu mieszanki.

Cięcie na kawałki tak otrzymanej liny nie ekspandowanej lub tylko nieznacznie ekspandowanej termoplastycznej masy może być prowadzone na przykład przez dwa lub więcej ostrza noża obracającego się w pobliżu otworów matrycy.

Tak otrzymane kawałki gotowanej-ekstrudowanej bazy mogą być następnie płatkowane, na przykład, między parą walców i suszone do resztkowej zawartości wody od 1,0 do 4,0% wagowych.

Przygotowywanie lepiszcza

Lepiszcze może być przygotowywane przez zmieszanie jego składników.

Odpowiednie lepiszcze może mieć zawartość stałych składników mleka która jest mniej, podobnie lub nawet bardziej ważna niż zawartość stałych składników mleka w cząstkach i/lub płatkach gotowanej-ekstrudowanej bazy, ale nie większa niż na przykład, około 40% suchej masy.

Stałe składniki mleka mogą być wprowadzane do lepiszcza w postaci, na przykład, świeżego mleka i/lub proszku mleka.

Woda może być dodawana, na przykład, jako taka albo jako woda zawarta w świeżym mleku.

Lepiszcze może zawierać, w częściach wagowych, na przykład od 10 do 70 części cukru, od 0,5 do 5 części środka łączącego, do 40 części stałych składników mleka pełnego, do 15 części gliceryny, do 60 części pulpy owocowej lub koncentratu, do 10 części proszku kakao i wodę dodaną do zawartości wody od 10 do 30%.

Mieszanie cząstek i/lub płatków i lepiszcza

Najpierw przygotowuje się suchą mieszankę cząstek i/lub płatków.

PL 194 134 B1

Mieszanie suchej mieszanki z lepiszczem można prowadzić za pomocą dowolnej odpowiedniej aparatury takiej jak, na przykład mieszarka ślimakowa typu sprężyny śrubowej z osiową spryskującą dyszą lub w bębnie powlekającym.

Sucha mieszanka i lepiszcze mogą być mieszane w stosunku na przykład, około 40 do 70 części wagowych suchej mieszanki i około 60 do 30 części wagowych lepiszcza.

W tym etapie może być dodawany tłuszcz, zwłaszcza aromatyczny tłuszcz roślinny taki jak tłuszcz z orzecha kokosowego, na przykład, w stosunku od około 2,5 do 5 części.

Kształtowanie batonu i ewentualnie suszenie

Masa otrzymana przez zmieszanie cząstek i/lub płatków z lepiszczem może być formowana w kształt pręta, na przykład, przez ekstruzję przez matrycę mającą prostokątny, owalny lub okrągły otwór lub przez odlewanie.

Tak otrzymany gotowy do spożycia baton żywnościowy może być następnie suszony do resztkowej zawartości wody 1,0 do 4,0% na przykład gorącym powietrzem na taśmowej suszarce.

Gotowy do spożycia baton żywnościowy może być kondycjonowany w opakowaniu zapewniającym ochronę przed wilgocią, tak jak w, na przykład, opakowaniu zrobionym z błony z aluminiową folią.

Poniższe przykłady podano jako ilustrację wykonań gotowego do spożycia batonu żywnościowego i sposobu jego wytwarzania według wynalazku. Podane procenty są procentami wagowymi.

P r z y k ł a d 1

Dla przygotowania gotowego do spożycia batonu żywnościowego zawierającego cząstki i/lub płatki różnych gotowanych-ekstrudowanych baz, przygotowano cząstki ryżu, cząstki pszenicy i płatki kukurydziane w następujący sposób:

Cząstki gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy ryżowej

Przygotowano mieszankę o następującym składzie (w częściach, z wyjątkiem dodawanej wody):

mąka ryżowa 80,0 cukier krystaliczny 4,0 proszek mleka odtłuszczonego 5,5 chlorek sodowy 1,0 węglan wapnia 0,5 woda, dodana do zawartości wody 18%

Dla przygotowania mieszanki, najpierw zmieszano proszki do otrzymania suchej mieszanki. Następnie suchą mieszankę i dodaną wodę zmieszano razem w ekstruderze. Tak otrzymaną mieszaninę gotowano-ekstrudowano-ekspandowano za pomocą dwuślimakowego ekstrudera BC-45H typ CLEXTRAL o średnicy ślimaka 55 mm i całkowitej długości roboczej 800 mm.

Gotowanie-ekstrudowanie prowadzono w temperaturze 130°C przy ciśnieniu 80 barów przez 30 sekund, dwa współpracujące ślimaki obracały się z szybkością 300 obrotów na minutę. Tak otrzymaną gotową termoplastyczną masę wytłaczano przez matrycę mającą osiem okrągłych otworów o średnicy 3 mm.

Termoplastyczną masę ekstrudowano do powietrza o temperaturze otoczenia i natychmiast cięto dwoma ostrzami noża obracającego się w pobliżu otworu, z szybkością 2000 obrotów na minutę.

Tak otrzymane cząstki gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy ryżowej ekspandowały po pocięciu, tak że miały około 5 mm średnicy. Ich zawartość wody wynosiła 8,7%.

Następnie cząstki suszono gorącym powietrzem na suszarce taśmowej do resztkowej zawartości wody 3,4%.

Cząstki gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy pszennej

mąka pszenna 41,0 skrobia pszenna 18,0 proszek mleka odtłuszczonego 10,0 mąka owsiana 9,0 otręby pszenne 9,0 węglan wapnia 0,5 woda, dodana do zawartości wody 19%

PL 194 134 B1

Gotowanie-ekstrudowanie prowadzono w temperaturze 132°C przy ciśnieniu 100 barów przez 30 sekund, dwa współpracujące ślimaki obracały się z szybkością 300 obrotów na minutę. Tak otrzymaną gotowaną termoplastyczną masę ekstrudowano przez matrycę mającą osiem okrągłych otworów o średnicy 3 mm.

Tak otrzymane cząstki gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy pszennej ekspandowały po pocięciu tak że miały około 5 mm średnicy. Ich zawartość wody wynosiła 10,6%.

Następnie cząstki suszono gorącym powietrzem na suszarce taśmowej do resztkowej zawartości wody 2,9%.

Płatki gotowanej-ekstrudowanej bazy kukurydzianej

grysik kukurydziany 48,0 skrobia kukurydziana 17,0 proszek mleka odtłuszczonego 10,0 otręby kukurydziane 9,0 węglan wapnia 0,5 woda, dodana do zawartości wody 24%

Dla przygotowania mieszanki, najpierw zmieszano proszki do otrzymania suchej mieszanki. Następnie suchą mieszankę i dodaną wodę zmieszano razem w ekstruderze. Tak otrzymaną mieszaninę gotowano-ekstrudowano za pomocą dwuślimakowego ekstrudera BC-45H typ CLEXTRAL o średnicy ślimaka 55 mm i całkowitej długości roboczej 800 mm.

Gotowanie-ekstrudowanie prowadzono w temperaturze 160°C przy ciśnieniu 55 barów przez 30 sekund, dwa współpracujące ślimaki obracały się z szybkością 300 obrotów na minutę. Tak otrzymaną gotowaną termoplastyczną masę ekstrudowano przez matrycę mającą dwa okrągłe otwory lub kryzy o średnicy 5 mm.

Termoplastyczną masę ekstrudowano do powietrza o temperaturze otoczenia i natychmiast cięto dwoma ostrzami noża obracającego się w pobliżu otworu, z szybkością 1450 obrotów na minutę.

15,6 części cząstek gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy pszennej

Cząstki walcowano na płatki o grubości około 0,75 mm.

Następnie płatki suszono gorącym powietrzem na suszarce taśmowej do resztkowej zawartości wody 1,0%.

Lepiszcze

Przygotowano lepiszcze o następującym składzie (w częściach):

świeże mleko (2,8% tłuszczu) 11,5 gliceryna 14,0 guma arabska 3,0 fruktoza 66,0 węglan wapnia 0,5

Dla przygotowania lepiszcza składniki zmieszano w zbiorniku o podwójnych ściankach, ogrzewając do około 50°C.

Gotowy do spożycia baton żywnościowy

Przygotowano suchą mieszankę przez zmieszanie 15,6 części cząstek gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy ryżowej. Tak otrzymane cząstki gotowanej-ekstrudowanej bazy kukurydzianej ekspandowały po pocięciu tylko nieznacznie. Ich zawartość wody wynosiła 11,5% i 18 części płatków gotowanej-ekstrudowanej bazy kukurydzianej.

Tę suchą mieszankę zmieszano z 4 częściami tłuszczu z orzecha kokosowego i 46,8 częściami lepiszcza za pomocą mieszalnika typu sprężyny śrubowej.

PL 194 134 B1

Tak otrzymaną masę formowano w kształt batonu przez wytłaczanie przez matrycę o prostokątnym otworze o wymiarach 3 cm szerokości i 1 cm wysokości i cięto na pojedyncze batony o długości 10 cm.

Batony miały teksturę odpowiednią do żucia, apetyczny smak i były odpowiednie do spożywania jako takie. Były odżywczo wartościowe, każdy baton jako taki reprezentował pełny posiłek.

P r z y k ł a d 2

Dla przygotowania gotowego do spożycia batonu żywnościowego zawierającego cząstki gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy kukurydzianej i pszennej szczególnie bogatej w białko mleka i wapń, przygotowano mieszankę o następującym składzie (w częściach, z wyjątkiem dodawanej wody):

semolina kukurydziana 49 mąka pszenna 15 woskowa skrobia kukurydziana 10 cukier krystaliczny 12 proszek mleka odtłuszczonego 8 woda dodana do zawartości wody 12%

Dla przygotowania mieszaniny, najpierw zmieszano proszki do otrzymania suchej mieszanki. Następnie suchą mieszankę, olej i dodaną wodę zmieszano w ekstruderze. Tak otrzymaną mieszaninę gotowano-ekstrudowano-ekspandowano za pomocą dwuślimakowej wytłaczarki BC-45 typ CLEXTRAL o średnicy ślimaka 55 mm i całkowitej długości roboczej 1200 mm.

Gotowanie-ekstrudowanie prowadzono w temperaturze 153°C przy ciśnieniu 50 barów przez 30 sekund, dwa współpracujące ślimaki obracały się z szybkością 350 obrotów na minutę.

Ekstruder był wyposażony w matrycę mającą osiem okrągłych otworów o średnicy 3 mm.

Do termoplastycznej masy wstrzykiwano azot na długości roboczej ślimaka 1030 mm, przy ciśnieniu 37 barów z szybkością 80 g/godz.

Tak otrzymaną gotowaną termoplastyczną masę ekstrudowaną do powietrza o temperaturze otoczenia i natychmiast cięto dwoma ostrzami noża obracającego się obok otworu, z szybkością 2000 obrotów na minutę.

Cząstki gotowanej-ekstrudowanej-ekspandowanej bazy kukurydzianej i pszennej otrzymane tym sposobem ekspandowały po pocięciu tak że miały około 5 mm średnicy. Ich zawartość wody wynosiła 7,5%, cząstki miały drobną, porowatą, kruchą, gładką i topiącą się w ustach teksturę.

Przygotowano lepiszcze o następującym składzie (w częściach):

części suchych cząstek wymieszano z 4 częściami tłuszczu z orzecha kokosowego i 46 częściami lepiszcza za pomocą mieszalnika typu sprężyny śrubowej.

Tak otrzymaną masę formowano w kształt batonu przez wytłaczanie przez matrycę o owalnym otworze o 3 cm szerokości i 1 cm wysokości i cięto na pojedyncze batony o długości 10 cm. Batony miały teksturę odpowiednią do żucia, apetyczny smak i były odpowiednie do spożywania jako takie. Były wartościowe odżywczo a zwłaszcza bogate w białko mleka i wapń. Każdy pojedynczy baton jako taki reprezentował pełny posiłek.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Gotowy do spożycia baton żywnościowy składający się z zaglomerowanych cząstek i/lub płatków, znamienny tym, że składa się z (a) zaglomerowanych cząstek i/lub płatków co najmniej jednej gotowanej-ekstrudowanej bazy, zawierającej materiały amylozowe i stałe składniki mleka, wytłoczonych wspólnie z (b) lepiszczem zawierającym cukier, stałe składniki mleka i środek łączący.
2. Baton według zastrz. 1, zawierający, w% wagowych, od około 6 do 16% białka, od około 60 do 80% dostępnego węglowodanu i od około 2,5 do 15% tłuszczu.
3. Baton według zastrz. 1, zawierający, w % wagowych, od 5,5 do 27,5% nietłuszczowych stałych składników mleka, od 2,5 do 12,5% tłuszczu z mleka i/lub tłuszczu roślinnego, od 30 do 60% materiału amylozowego, od 5 do 30% cukru, od 0,2 do 1,5% środka łączącego i od 1,0 do 8,0% resztkowej wody.
4. Baton według zastrz. 1, zawierający, w % wagowych, od więcej niż 11 do 27,5% nietłuszczowych stałych składników mleka, od więcej niż 5 do 12,5% tłuszczu z mleka i/lub tłuszczu roślinnego, od 30 do 60% materiału amylozowego, od 5 do 30% cukru, od 0,2 do 1,5% środka łączącego i od 1,0 do 8,0% resztkowej wody.
5. Sposób wytwarzania gotowego do spożycia batonu żywnościowego składającego się z zaglomerowanych cząstek i/lub płatków, znamienny tym, że przygotowuje się suchą mieszankę cząstek i/lub płatków co najmniej jednej gotowanej-ekstrudowanej bazy zawierającej materiały amylozowe i stałe składniki mleka, miesza się suchą mieszankę z lepiszczem zawierającym cukier, stałe składniki z mleka i środek łączący, a następnie wspólnie wytłacza się tak otrzymaną masę w kształt batonu.
6. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że stosuje się cząstki gotowanej-ekstrudowanejekspandowanej bazy otrzymane przez gotowanie-ekstrudowanie-ekspandowanie w temperaturach 120 do 170°C przy ciśnieniu 40 do 160 barów przez 5 do 50 sekund mieszanki zawierającej, w częściach wagowych, od 5,5 do 27,5 części nietłuszczowych stałych składników mleka, od 2,5 do 12,5 części tłuszczu z mleka i/lub tłuszczu roślinnego, od 50 do 80 części materiału amylozowego, do 12 części cukru, i wody dodanej do zawartości wody od 11 do 19% wagowych mieszanki, tak otrzymując linę termoplastycznej masy o porowatej teksturze, cięcie liny na kawałki.
7. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że stosuje się płatki gotowanej-ekstrudowanejekspandowanej bazy otrzymmane przez gotowanie-ekstrudowanie-ekspandowanie w temperaturach 120 do 170°C przy ciśnieniu 40 do 160 barów przez 5 do 50 sekund mieszanki zawierającej, w częściach wagowych, od 5,5 do 27,5 części nietłuszczowych stałych składników mleka, od 2,5 do 12,5 części tłuszczu z mleka i/lub tłuszczu roślinnego, od 50 do 80 części materiału amylozowego, do 12 części cukru, i wody dodanej do zawartości wody od 20 do 30% wagowych mieszanki, tak otrzymując linę termoplastycznej masy o porowatej teksturze, cięcie liny na kawałki, walcowanie tych kawałków na płatki i suszenie ich.
8. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że stosuje się lepiszcze zawierające, w częściach wagowych, od 10 do 70 części cukru, od 0,5 do 5 części środka łączącego, do 40 części stałych składników mleka pełnego, do 15 części gliceryny, do 60 części pulpy owocowej lub koncentratu, do 10 części proszku kakao i wodę dodaną do zawartości wody od 10 do 30%.