PL185822B1

PL185822B1 - Zamknięcie pojemnikaZamknięcie pojemnika

Info

Publication number: PL185822B1
Application number: PL97328084A
Authority: PL
Inventors: LinoDreyer Lino Dreyer; RichardJauslin Richard Jauslin
Original assignee: Crown Cork Ag
Priority date: 1996-01-30
Filing date: 1997-01-13
Publication date: 2003-08-29
Also published as: EP0879182A1; US6006930A; AU1188197A; TR199801442T2; EP0879182B1; CN1209784A; HU220385B; ATE185533T1; HUP9902061A3; IL125238A0; AU707771B2; DE59700552D1; PL328084A1; HUP9902061A2; MX9806079A; KR19990082253A; IL125238A; AR005627A1; ES2139433T3; CN1072166C

Abstract

1. Zamkniecie pojemnika, zwlaszcza do na- pojów gazowanych, posiadajace obwodowa scian- ke, majaca cylindryczna powierzchnie wewnetrzna wyposazona w dwa promieniowo do wewnatrz wystajace zwoje gwintu, przesuniete wzgledem siebie o kat 180°, przy czym zwoje gwintu sa prze- rwane wycieciami odpowietrzajacymi, znamienne tym, ze kazdy zwój gwintu (13) przebiega na ob- szarze kata od 240° do mniej niz 360°, korzystnie do 340°, przy czym oba zwoje gwintu (13) na dwóch pierwszych odcinkach (15) powierzchni wewnetrznej (12) obwodowej scianki (21) pokry- waja sie w pionie, a na dwóch drugich odcinkach (16) umieszczony jest w pionie tylko jeden zwój gwintu (13), przy czym w kazdym zwoju gwintu (13) na kazdym pierwszym odcinku (15) znajduje sie przynajmniej jedno wyciecie odpowietrzajace (14), umieszczone w jednej linii zasadniczo piono- wej z wycieciem odpowietrzajacym (14) drugiego zwoju gwintu (13) oraz na pojedynczym zwoju gwintu (13) na kazdym drugim odcinku (16) znaj- duje sie przynajmniej jedno wyciecie odpowie- trzajace (14). FIG. 2 PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest zamknięcie pojemnika, zwłaszcza do napojów gazowanych. Znane są różne urządzenia zamykające, utworzone z zamknięcia zaopatrzonego w wielozwojowy gwint i wielozwojowego gwintu na szyjce pojemnika.

185 822

Ze stanu techniki (np. z opisu Stanów Zjednoczonych Ameryki 4 770 306) znane jest zamknięcie z dwuzwojowym gwintem. Każdy zwój gwintu jest usytuowany w obszarze kąta prawie 180°, a oba zwoje gwintu są diametralnie przesunięte względem siebie. Zaletą takich dwu- lub wielozwojowych gwintów jest to, że zazębienie pomiędzy zwojami gwintu zamknięcia i szyjką pojemnika jest stosunkowo większe niż przy gwincie jednozwojowym. Umożliwia to stosowanie krótszych zwojów gwintu, a tym samym uzyskuje się znacznie krótszą drogę otwierania lub zamykania.

W pojemnikach, na przykład butelkach, które napełnia się napojami gazowanymi, w zamkniętym pojemniku panuje podwyzszone ciśnienie wewnętrzne, dlatego też przy otwieraniu pojemnika zamknięcie wskutek zwiększonego ciśnienia wewnętrznego w pojemniku może odskakiwać od pojemnika. Ciśnienie wewnętrzne przy otwieraniu musi zostać zmniejszone, aby uniknąć niebezpieczeństwa zranienia konsumenta.

Z opisu Stanów Zjednoczonych Ameryki 5 462 186 znany jest kołpak z dwoma zwojami gwintu przesuniętymi względem siebie o kąt 180° oraz szczelinami odpowietrzającymi przecinającymi te zwoje gwintu. Zwoje gwintu przebiegają na obszarze większym od kąta 360, tak że patrząc w kierunku obrotu zawsze przynajmniej dwa zwoje gwintu leżąjeden nad drugim.

Zadaniem wynalazku jest opracowanie zamknięcia pojemnika o lepszych własnościach odpowietrzania, w celu redukcji wewnętrznego ciśnienia podczas przebiegu otwierania pojemnika z napojem gazowanym. Konstrukcja zamknięcia ma ponadto uniemożliwiać zbyt szybkie odkręcenie przez użytkownika, powodujące odskoczenie zamknięcia. Ponadto zamknięcie w stanie zamkniętym ma w sposób niezawodny przylegać do szyjki pojemnika oraz dodatkowo jego wytwarzanie powinno być proste i łatwe.

Zadanie to zostało rozwiązane dzięki temu, że każdy zwój gwintu przebiega na obszarze kąta od 240° do mniej niż 360°, korzystnie do 340°, przy czym oba zwoje gwintu na dwóch pierwszych odcinkach powierzchni wewnętrznej obwodowej ścianki pokrywają się w pionie, a na dwóch drugich odcinkach umieszczony jest w pionie tylko jeden zwój gwintu, przy czym w każdym zwoju gwintu na każdym pierwszym odcinku znajduje się przynajmniej jedno wycięcie odpowietrzające, umieszczone w jednej linii zasadniczo pionowej z wycięciem odpowietrzającym drugiego zwoju gwintu oraz na pojedynczym zwoju gwintu na każdym drugim odcinku znajduje się przynajmniej jedno wycięcie odpowietrzające.

Korzystnie, każdy zwój gwintu przebiega na obszarze kąta 280°.

Według wynalazku, każdy zwój gwintu na każdym z pierwszych odcinków przerwany jest przez dwa wycięcia odpowietrzające, a zwoje gwintu na każdym z drugich odcinków przerwane są przez jedno wycięcie odpowietrzające, przy czym wycięcia odpowietrzające rozmieszczone są na obwodzie w nierównomiernych odstępach, a każde wycięcie odpowietrzające jest usytuowane na obszarze kąta 4° do 10°, korzystnie 5°.

Korzystne, zwoje gwintu mają kąt skoku (β) od 3° do 4°, korzystnie 3,5°.

Zgodnie z wynalazkiem, dolna krawędź obwodowej ścianki połączona jest za pomocą odrywalnych żeber z opaską gwarancyjną.

Zamknięcie według wynalazku ma elementy hamujące do hamowania ruchu odkręcania zamknięcia, przy czym elementy te stanowią różne występy, wystające promieniowo do środka z powierzchni wewnętrznej.

Korzystnie, jedne z występów umieszczone są w pobliżu dolnej krawędzi zamknięcia.

Według wynalazku, drugie wstępy rozmieszczone są zasadniczo na całej wysokości zwojów gwintu zamknięcia.

Korzystnie, wspomniane powyżej występy w kierunku osiowym względem dna, mają malejącą grubość w kierunku promieniowym.

Według wynalazku inne z występów mają postać mostków, umieszczonych między zwojami gwintu.

Korzystnie, występy rozmieszczone są pomiędzy zwojami gwintu.

Okazało się, że gdy każdy zwój gwintu przebiega korzystnie w obszarze kąta od 240°, aż do mniej niż 360°, korzystnie do 340°, to w kombinacji z odpowiednim doborem wycięć odpowietrzających zostały stworzone optymalne warunki odpowietrzania oraz pewne, stabilne połączenie kształtowe i siłowe pomiędzy zamknięciem i szyjką pojemnika. Minimalna dłu4

185 822 gość gwintu wynosząca 240° jest konieczna, aby zapewnić wystarczającą wartość przekręcania. Przez dobór kąta zawartego pomiędzy 240° i 340° powstają dwa pierwsze odcinki powierzchni wewnętrznej na których oba zwoje gwintu pokrywają się w pionie, oraz dwa drugie odcinki powierzchni wewnętrznej, na których w pionie znajduje się tylko jeden zwój gwintu. Ustawienie wycięć odpowietrzających korzystnie stanowi układ w jednej linii pionowej. Możliwe jest pewne boczne przesunięcie tych położonych jedne nad drugimi wycięć odpowietrzających, jeżeli tylko nie ogranicza to swobodnego przelotu dla uchodzącego gazu.

Dobór odstępu pomiędzy elementem przytrzymującym na szyjce pojemnika i końcem gwintu w stosunku do osiowego rozmieszczenia obu zwojów gwintu ma znaczenie dla przebiegu otwierania. Odstęp pomiędzy występem przytrzymującym na szyjce pojemnika i końcem gwintu jest mniejszy niż 1,5-krotność, korzystnie równy dwóm trzecim pionowego rozmiaru odcinka szyjki pojemnika, zaopatrzonego w zwoje gwintu. Gaz poszukuje drogi wylotu od · końca gwintu aż do końca zamknięcia, pomiędzy wewnętrzną stroną zamknięcia i zewnętrzną stroną szyjki pojemnika. Im dłuższy jest odstęp pomiędzy końcem gwintu na szyjce pojemnika i występem przytrzymującym, tym dłuższy należy dobrać odstęp pomiędzy końcem gwintu zamknięcia i osłoną zabezpieczającą. Drogą przejścia gazu jest dłuższa i uchodzącemu gazowi przeciwstawia się zwiększony opór. Z doboru większego odstępu wynika więc gorszy przebieg upustu gazu.

Dobry przebieg upustu gazu zapewnia także to, że poszczególne wycięcia odpowietrzające umieszczone są nieregularnie, to znaczy niezgodnie z symetrią osiową.

Opaska gwarancyjna za pomocą odrywanych żeber połączoną jest zdolną krawędzią obwodowej ścianki zamknięcia i posiada na wewnętrznej stronie środki przytrzymujące, które zazębiają się z występem przytrzymującym na szyjce pojemnika. Ponieważ stosuje się dwa zwoje gwintu, to ich skok, w porównaniu do gwintu jednozwojowego, można dobrać jako duży, bez obawy, ze zazębienie pomiędzy zamknięciem a szyjką pojemnika będzie zbyt małe. Można więc wybrać np. kąt skoku gwintu 3° do 4°, korzystnie 3,5°. Tak stromy zwój gwintu oznacza jednak także, że podczas przebiegu otwierania, siły działające na opaskę gwarancyjną zaczną działać w krótszym czasie. Przez dobór tak stromego gwintu zwiększa się pewność, że opaska gwarancyjna zostanie zerwana przy pierwszym ruchu otwierania zamknięcia.

Oba zwoje zamknięcia wchodzą szybko w zazębienie ze zwojami gwintu szyjki pojemnika, a ponieważ dwa wejścia gwintu umieszczone są średnicowo naprzeciw siebie, to przy nakręcaniu zamknięcia konieczne jest wykonanie najwyżej połowy obrotu, aby zamknięcie weszło w zazębienie z szyjką pojemnika. Przy zamknięciach jednozwojowych konieczny był do tego w najgorszym przypadku całkowity obrót.

Wskutek specyficznego układu poszczególnych wycięć odpowietrzających uzyskuje się sekwencyjne, długo trwające odpowietrzanie pojemnika. Korzystnie na szyjce pojemnika umieszczone są cztery przelotowe wycięcia odpowietrzające a na zamknięciu umieszczonych jest sześć takich przelotowych wycięć. Gdy wycięcia rozmieszczone są asymetrycznie i na szyjce pojemnika oraz na zamknięciu rozmieszczone są one nie w jednakowych odstępach kątowych, to przy przebiegu odkręcania podczas obrotu (zazębienie 360°) powstają dwadzieścia cztery konfiguracje, przy których wycięcia odpowietrzające zamknięcia natrafiają na wycięcia odpowietrzające szyjki pojemnika.

Ponieważ zamknięcie jak i szyjka pojemnika posiadają niezależnie od siebie działające środki hamujące, to gdy występuje działanie odpowietrzające, to ruch odkręcania zamknięcia ulega hamowaniu, a tym samym zwiększa się okres czasowy odpowietrzania. Zapobiega to odskakiwaniu zamknięcia nawet przy niewłaściwej manipulacji, np. przy zbyt szybkim otwieraniu.

Poza tym możliwe jest zastosowanie elementów hamujących, które nie przerywają przebiegu odkręcania lecz hamują go równomiernie. Takie równomierne działanie hamujące jest korzystne dla użytkownika, gdyż jest mniej widoczne i nie wymaga dodatkowych ruchów jak np. osiowego dociskania zamknięcia do dołu.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig.1 przedstawia widok szyjki zakończenia pojemnika, fig.2 - widok zwojów gwintu zamknięcia, fig.3 - widok, częściowo w przekroju, zamkniętego pojemnika, fig.4 - widok szyjkizakończenia pojemnika z fig.1, fig.5 - rozwinięcie wewnętrznej strony zamknięcia z fig.2, fig. 6 185 822 rozwinięcie powierzchni zewnętrznej szyjki zakończenia pojemnika z fig.1, fig.7 - przekrój poprzeczny zamknięcia z fig.2, fig.8 - rozwinięcie innego przykładu wykonania zaniknięcia, fig.9 - rozwinięcie szyjki-zakończenia pojemnika dla zamknięcia z fig.9, fig. 10 i 11 - rozwinięcia wewnętrznej powierzchni zamknięcia ze środkami do hamowania jego ruchu odkręcania, fig. 12 - rozwinięcie powierzchni zewnętrznej szyjki-zakończenia pojemnika, ze środkami do hamowania ruchu odkręcania zamknięcia, fig. 13 - rozwinięcie powierzchni wewnętrznej zamknięcia z innym przykładem wykonania środków do hamowania ruchu odkręcania, fig. 14 - przekrój poprzeczny zamknięcia zgodnie z rozwinięciem z fig. 13, fig.l5a i 15b rozwinięcie według fig. 10 z zaznaczonym gwintem na szyjce-zakończeniu pojemnika w dwóch etapach przebiegu otwierania, a fig.lóa i 16b - przedstawiają przekrój poprzeczny zamknięcia z fig. 14, podczas dwóch etapów przebiegu otwierania.

Na figurze 1 przedstawiona jest szyjka 1-zakończenie nie przedstawionego bliżej pojemnika la, posiadająca powierzchnię zewnętrzną 2, na której znajdują się dwa zwoje gwintu 3. Oba zwoje gwintu 3 przesunięte są względem siebie o kąt 180° i przebiegają w obszarze kąta 280°. W ten sposób utworzone są dwa pierwsze odcinki 5, na których zwoje gwintu 3 pokrywają się w pionie. Natomiast na dwóch drugich odcinkach 6 znajduje się tylko jeden zwój gwintu 3. Aby umożliwić szybką redukcję ciśnienia przy odkręcaniu zamknięcia z szyjki 1-zakończenia pojemnika la, zwoje gwintu 3 przerywane są wycięciami odpowietrzającymi 4. Na każdym z odcinków 5 albo 6 w zwojach gwintu 3 znajduje się jedno wycięcie odpowietrzające 4. Na odcinkach 5, na których oba zwoje 3 pokrywają się, wycięcia ustawione są w pionie, jedno nad drugim. Szyjka 1-zakończenie ma ponadto występ przytrzymujący, który zazębia się z opaską gwarancyjną 17.

Na figurze 2 przedstawiony jest przebieg gwintu zamknięcia 11 według wynalazku. Zamknięcie 11 ma dno 20 przechodzące w obwodową ściankę 21. Na powierzchni wewnętrznej 12 ścianki 21 umieszczone są dwa promieniowo do środka wystające zwoje gwintu 13. Oba zwoje gwintu 13 są przesunięte względem siebie o kąt 180°. Każdy zwój gwintu 13 przebiega na obszarze kąta 280° tak, że są utworzone pierwsze odcinki 15, na których dwa zwoje 13 znajdują się pionowo jeden nad drugim, oraz drugie odcinki 16, na których w pionie usytuowany jest tylko jeden zwój gwintu 13. Na każdym z tych odcinków 15,16 każdy zwój gwintu 13 przerwany jest wjednym miejscu przez wycięcie odpowietrzające 14. Na pierwszych odcinkach 15, na których oba zwoje gwintu 13 pokrywają się w pionie, wycięcia odpowietrzające 14 w poszczególnych zwojach gwintu 13 są usytuowane naprzeciw siebie. W ten sposób powstaje przelotowe wycięcie. Opaska gwarancyjna 17 połączona jest odrywalnymi żebrami 22 z dolną krawędzią obwodowej ścianki 21.

Jak widać z fig. 3 zwoje gwintu 3 na szyjce 1-zakończeniu pojemnika zazębiają się ze zwojami gwintu 13 zamknięcia 11. Opaska gwarancyjna 17 zamknięcia 11 przytrzymywana jest za pomocą środków przytrzymujących 18 na występie przytrzymującym 7 na szyjce 1-zakończeniu pojemnika.

Jak przedstawia fig. 4 oba zwoje gwintu 3 usytuowane są ze skokiem gwintu a, przy czym kąt o wynosi korzystnie 3,5°. Oba zwoje gwintu 3 przerwane sąprzez wycięcia odpowietrzające 4 i kończą się przy wylocie szyjki 1-zakończenia pojemnika wejściem 9. Wejście 9 posiada wyraźnie naciętą krawędź 24, w celu utworzenia ograniczenia ruchu nakręcania. Pomiędzy górną stroną wejścia 9 i górną krawędzią 10 szyjki 1-zakończenia utworzony jest odstęp d2. Pomiędzy dolną stroną końca 8 gwintu i górną stroną występu przytrzymującego 7 utworzony jest drugi odstęp d. Odstęp d wynosi około dwie trzecie pionowego wymiaru v odcinka szyjki 1 pojemnika la.

Na figurze 5 przedstawione jest rozwinięcie wewnętrznej powierzchni 12 zamknięcia 11, na której utworzone są dwa odcinki 15, na których zwoje gwintu 13 pokrywają się w pionie i dwa odcinki 16, na których w pionie utworzony jest tylko jeden zwój gwintu 13. Na odcinkach 16 znajduje się wycięcie odpowietrzające 14 przerywające zwój gwintu 13. Na odcinkach 15 na każdym zwoju gwintu 13 znajdują się dwa wycięcia odpowietrzające 14. Poszczególne wycięcia odpowietrzające 14 usytuowane są w kierunku obwodu z różnymi przestrzeniami pośrednimi. Dla poprawienia przebiegu odpowietrzania powierzchnia we6

185 822 wnętrzna 12 w obszarze wycięć odpowietrzających 14 może posiadać małe wgłębienia, przebiegające poprzecznie przez ściankę 21.

Na figurze 6 przedstawione jest rozwinięcie szyjki 1-zakończenia pasujące do zamknięcia 11 z fig. 5. Tam, gdzie oba zwoje gwintu 3 pokrywają się w pionie, utworzone są odcinki 5, a odcinki 6 utworzone ssą tam, gdzie w pionie znajduje siię tylko jeden zwój g^,w^r^t^i^i 3. Na każdym z odcinków 5 albo 6 w każdym zwoju gwintu 3 znajduje się wycięcie odpowietrzające 4, które przerywa zwoje gwintu 3. Na odcinkach 5 wycięcia odpowietrzające 4 obu zwojów gwintu 3 tak są usytuowane, że powstaje jeden przelot. Poszczególne wycięcia odpowietrzające 4 nie są regularnie usytuowane na obwodzie i nie pokrywają się z wycięciami odpowietrzającymi 14 zamknięcia 11. Przy usuwaniu zamknięcia 11 z szyjki 1-zakończenia pojemnika, przy obrocie o kąt 360° powstają dwadzieścia cztery położenia, przy których gaz zawarty w pojemniku może uchodzić przez usytuowane jedne nad drugimi wycięcia odpowietrzające 4 i 14.

Na figurze 7 przedstawiony jest przekrój poprzeczny zamknięcia 11 z fig.2. Zamknięcie 11 posiada korzystnie element uszczelniający 23, który współpracuje z górną krawędzią szyjki-zakończenia pojemnika. Przy opasce gwarancyjnej 17 znajdują się środki przytrzymujące 18, które współpracują z występem przytrzymującym na szyjce-zakończeniu pojemnika. Pomiędzy górną stroną końca 19 gwintu i wewnętrzną stroną dna 20 istnieje odstęp di. Gdy odstęp di jest większy od odstępu dr fig.4, to zamknięcie 11 współpracuje z szyjką pojemnika na przestrzeni kąta większego niż 280° również wtedy, gdy każdy zwój gwintu 3, 13 przebiega tylko na przestrzeni kąta 280°. Korzystnie d; dobiera się w stosunku do d₂ tak, że zamknięcie 11 współpracuje z szyjką 1-zakończeniem pojemnika na przestrzeni kąta 360°, a zwoje gwintu usytuowane są pod kątem β wynoszącym około 3,5°.

Na figurze 8 przedstawione jest rozwinięcie wewnętrznej powierzchni 12 innego przykładu wykonania zamknięcia. Na każdym odcinku 16 na którym w pionie usytuowany jest tylko jeden zwój gwintu 13 znajdują się zawsze dwa wycięcia odpowietrzające 14. Wskutek tego podczas procesu otwierania powstają dodatkowe układy odpowietrzania, przez co uzyskuje się jeszcze bardziej równomierny przebieg upustu gazu. Wycięcia odpowietrzające 14 na odcinkach 15 są usytuowane w jednej linii, nachylonej lekko względem linii pionowej.

Na figurze 9 przedstawiona jest zewnętrzna powierzchnia 2 innego przykładu wykonania szyjki 1-zakończenia pojemnika. Każdy zwój gwintu 3 na każdym z odcinków 5, 6 przerwany jest przez dwa wycięcia odpowietrzające 4. Wycięcia odpowietrzające 4 na odcinkach 5 usytuowane są w jednej linii, lekko nachylonej względem linii pionowej.

Na figurze 10 przedstawione jest rozwinięcie powierzchni wewnętrznej 12 zamknięcia 11, które dodatkowo wyposażone jest w środki do hamowania ruchu odkręcania. Występ 25 tworzy powierzchnię oporową, która zazębia się z elementami szyjki-zakończenia pojemnika tak, że ruch odkręcania zostaje przejściowo przerwany. Przy wysokim ciśnieniu wewnętrznym panującym w pojemniku, zaniknięcie 11 naciskane jest do góry w kierunku osiowym i występy 25 wzębiają się w wycięcia odpowietrzające 4 znajdujące się na szyjce 1-zakończeniu pojemnika. Oczywiście występ 25 może współpracować również z innym elementem szyjki 1zakończenia. Ze względu na czynne połączenie zachodzące pomiędzy występami 25 i szyjką 1 pojemnika, zamknięcie 11 nie może się obracać, aż do chwili, gdy ciśnienie wewnętrzne w pojemniku ulegnie zmniejszeniu a zamknięcie 11 można będzie docisnąć osiowo do dołu, do szyjki 1 -zakończenia, wskutek tego osiowego ruchu do dołu występ 25 wyzębia się z elementu szyjki 1-zakończenia pojemnika, a zamknięcie 11 można ponownie odkręcać.

Na figurze 11 przedstawione jest zamknięcie 11, które na swej wewnętrznej stronie pomiędzy zwojami gwintu 13 posiada występy 26 w postaci mostków. Rozmiary mostków są takie, że tworzy się wolna średnica wewnętrzna, która jest prawie tej samej wielkości lub jest trochę mniejsza od maksymalnej średnicy zewnętrznej zwojów gwintu 3 na szyjce 1zakończeniu zamykanego pojemnika. Wskutek 'tego zwoje gwintu 3 pojemnika przylegają do występów 26 w postaci mostków pomiędzy zwojami gwintu 13 zamknięcia 11 i zostaje utworzone działanie cierne, które powoduje hamowane odkręcanie zamknięcia 11. Zależnie od rozmiarów występów 26 w postaci mostków można uzyskać mniej lub bardziej silne działanie hamujące w różnych fazach ruchu odkręcania. Jak długo zwoje gwintu 3 szyjki 1-zakończenia

185 822 pojemnika przylegają do wszystkich występów 26, zamknięcie 11 hamowane jest podczas odkręcania w sposób równomierny.

Na figurze 12 przedstawione jest rozwinięcie szyjki 1-z<d<ończenia pojemnika, która na swej zewnętrznej powierzchni 2 posiada zwoje gwintu 3. Pomiędzy zwojami gwintu 3 znajduje się występ 27, który stanowi ogranicznik ruchu dla zamknięcia 11. Gdy zaniknięcie 11 ze względu na panujące w pojemniku ciśnienie wewnętrzne naciskane jest osiowo do góry, to podczas procesu odkręcania natrafia na występ 27, wskutek czego proces odkręcania zostaje przerwany. Gdy tylko ciśnienie gazu w pojemniku ulegnie zmniejszeniu to zamknięcie 11 można docisnąć do dołu co umożliwia kontynuowanie procesu odkręcania.

Na figurze 13 i 14 przedstawiony jest przykład wykonania zamknięcia, które na swej wewnętrznej stronie posiada dwa różne występy 28, 29 służące do równomiernego hamowania ruchu odkręcania. Przy dolnej krawędzi ścianki zamknięcia znajdują się dwa występy, w postaci żebra 29, które ślizgają się po zewnętrznej średnicy szyjki pojemnika, powodując przez to działanie hamujące. W obrębie zwojów gwintu 13 znajdują się ponadto występy 28, które również hamują proces odkręcania. Występy 28 oraz występy 29 działają niezależnie od siebie.

Występy 28 i występy 29 w postaci żeber wykonane są tak, że nie uzyskuje się skokowego zatrzymania ruchu odkręcania, lecz powstaje ciągłe hamowanie. Grubość występów 28 i występów 29 w postaci żeber w kierunku osiowym do dolnego końca zamknięcia jest coraz większa. Ponieważ występy 28 i występy 29 w postaci żeber wychodzą z wewnętrznej powierzchni zamknięcia, na początku ruchu odkręcania działanie hamujące bliskie jest zeru. Przez kontynuowanie odkręcania zamknięcia swobodna średnica wewnętrzna powierzchni stykowej występów 28 lub występów 29 w postaci żeber, ślizgających się na zewnętrznej powierzchni szyjki-zakończenia pojemnika, staje się coraz mniejsza. Powoduje to większą siłę docisku występów 28 lub występów 29 w postaci żeber do zewnętrznej powierzchni szyjkizakończenia pojemnika, a tym samym do zwiększonej siły tarcia i działania hamującego.

Na figurze 15a przedstawione jest rozwinięcie wewnętrznej powierzchni 12 zamknięcia 11, która posiada występ 25, tworzący powierzchnię ojp<^i^r^\^ią (patrz fg.10). Zaznaczony jest również gwint współpracujący 30 na szyjce pojemnika. Gwint współpracujący 30 posiada wycięcia odpowietrzające 31. Zamknięcie 11 jest pokazane w położeniu, w którym działanie odpowietrzające jeszcze nie zostało właściwie rozpoczęte. Wskutek ciśnienia wewnętrznego panującego w pojemniku zamknięcie 11 swym zwojem gwintu 13 dociskane jest do góry, do gwintu współpracującego 30 na szyjce pojemnika.

Na figurze 15b przedstawiony jest ten sam wycinek rozwinięcia powierzchni wewnętrznej 12 zamknięcia 11, które w stosunku do fig. 15a jest trochę obrócone. Występ 25 na górnej stronie zwoju gwintu 13 zamknięcia 11 znajduje się tu w zazębieniu ze zwojami gwintu współpracującego 30, to znaczy jest usytuowany w wycięciu odpowietrzającym 31 pomiędzy dwoma częściami zwojów gwintu współpracującego 30 na szyjce pojemnika. Wskutek nadciśnienia panującego we wnętrzu pojemnika zamknięcie dociskane jest w kierunku osiowym do góry (strzałka A). Wskutek tego występ 25 zazębia się z wycięciem odpowietrzającym 31, to znaczy z początkiem zwoju gwintu współpracującego 30. Zazębienie to trwa tak długo, jak długo we wnętrzu pojemnika panuje nadciśnienie. W tym czasie, dzięki wycięciom odpowietrzającym, znajdującym się w zamknięciu i na wylocie pojemnika, nadciśnienie zostaje zredukowane. Dopiero, gdy ciśnienie we wnętrzu pojemnika zmniejszy się poniżej określonej wartości żądanej, zamknięcie 11 może być ponownie dociśnięte do dołu (przeciwnie do strzałki A), przy czym występ 25 wychodzi z zazębienia z wycięciem odpowietrzającym 31. Po dociśnięciu zamknięcia 11 do dołu przebieg odkręcania może być dalej kontynuowany. Możliwe jest oczywiście takie wykonanie zakończenia pojemnika, że występ 25 nie zazębia się z wycięciami odpowietrzającymi 31, lecz ze specjalnie w tym celu wykonanymi oporami współpracuj ącymi.

Zaletą takiego rozwiązania jest to, że zamknięcie całkowicie może być usunięte z wylotu pojemnika dopiero wtedy, gdy ciśnienie we wnętrzu pojemnika zostanie zmniejszone całkowicie lub prawie całkowicie.

185 822

Na figurze 16a i 16b przedstawione są schematycznie dwa etapy procesu odkręcania zamknięcia, przedstawionego na fig. 14.

Zamknięcie 11 nakręcone jest na szyjkę 1-zakończenie pojemnika i swymi zwojami gwintu 13 zazębia się z gwintem współpracującym 30 na szyjce 1-zakończeniu. Z powierzchni wewnętrznej zamknięcia 11 wystaje występ 28, którego górna powierzchnia styka się z górną powierzchnią gwintu współpracującego 30. Jak widać z fig. 16a działanie dociskowe występu 28 jest jeszcze niewielkie, ponieważ w tym miejscu, w którym występ 28 ma największą grubość nie ma jeszcze żadnego styku z gwintem współpracującym 30 na szyjcezakończeniu pojemnika. Dopiero podczas procesu odkręcania (fig. 16b), ze względu na zwiększającą się grubość występu 28 zazębia się on coraz bardziej z gwintem współpracującym 30, a tym samym zwiększa się siła jego docisku do gwintu współpracującego 30, wskutek czego ruch odkręcania zamknięcia ulega hamowaniu. Ważne jest, aby działanie odpowietrzające zaczęło działać zanim ścianka 21 pod wpływem występu lub występów 28 zbyt silnie się rozszerzy. Za pomocą występów 28 ruch odkręcania zostanie wprawdzie zahamowany, lecz zazębienie pomiędzy szyjką-zakończeniem pojemnika i zamknięciem 11 jest także mniejsze (ze względu na rozszerzenie się ścianki 21). Ważne jest więc, aby ciśnienie wewnętrzne w pojemniku uległo redukcji zanim występ 28 w pełni rozszerzy ściankę 21 zamknięcia.

FIG. 4

185 822

FIG. 6

20

FIG. 7

185 822 ^{15 16} r~~ > ¹⁶

14 14 14 14 14 14 14

12 13

FIG. 8

FIG. 9

185 822

FIG. 11

6 5 6

FIG. 12

185 822

28

FIG. 13

29

FIG. 14

FIG. 15a

31 11

185 822

FIG. 16a


R

FIG. 16b

185 822

FIG. 1

15 20 16 ·₁₄

²¹ \ AZ
13---	3
13·^
	2<Ż

FIG. 2

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Zamknięcie pojemnika, zwłaszcza do napojów gazowanych, posiadające obwodową ściankę, mającą cylindryczną powierzchnią wewnętrzną wyposażoną w dwa promieniowo do wewnątrz wystające zwoje gwintu, przesunięte względem siebie o kąt 180°, przy czym zwoje gwintu są przerwane wycięciami odpowietrzającymi, znamienne tym, że każdy zwój gwintu (13) przebiega na obszarze kąta od 240° do mniej niż 360°, korzystnie do 340°, przy czym oba zwoje gwintu (13) na dwóch pierwszych odcinkach (15) powierzchni wewnętrznej (12) obwodowej ścianki (21) pokrywają się w pionie, a na dwóch drugich odcinkach (16) umieszczony jest w pionie tylko jeden zwój gwintu (13), przy czym w każdym zwoju gwintu (13) na każdym pierwszym odcinku (15) znajduje się przynajmniej jedno wycięcie odpowietrzające (14) , umieszczone w jednej linii zasadniczo pionowej z wycięciem odpowietrzającym (14) drugiego zwoju gwintu (13) oraz na pojedynczym zwoju gwintu (13) na każdym drugim odcinku (16) znajduje się przynajmniej jedno wycięcie odpowietrzające (14).
2. Zamknięcie według zastrz. 1, znamienne tym, że każdy zwój gwintu (13) przebiega na obszarze kąta 280°.
3. Zamknięcie według zastrz 1 albo 2, znamienne tym, że każdy zwój gwintu (13) na każdym z pierwszych odcinków (15) przerwany jest przez dwa wycięcia odpowietrzające (14), a zwoje gwintu (13) na każdym z drugich odcinków (16) przerwane są przez jedno wycięcie odpowietrzające (14).
4. Zamknięcie według zastrz. 1, znamienne tym, że wycięcia odpowietrzające (14) rozmieszczone są na obwodzie w nierównomiernych odstępach.
5. Zamknięcie według zastrz. 1 albo 4, znamienne tym, że każde wycięcie odpowietrzające (14) jest usytuowane na obszarze kąta 4° do 10°, korzystnie 5°.
6. Zamknięcie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że zwoje gwintu (13) mają kąt skoku (P) od 3° do 4°, korzystnie 3,5°.
7. Zamknięcie według zastrz. 1, znamienne tym, że dolna krawędź obwodowej ścianki (21) połączona jest za pomocą odrywalnych żeber (22) z opaską gwarancyjną (17).
8. Zamknięcie zwłaszcza według zastrz. 1, znamienne tym, że w obrębie zwojów gwintu (13) znajdują się elementy hamujące.
9. Zamknięcie według zastrz. 8, znamienne tym, że elementy hamujące stanowią występy (25, 26, 28, 29), wystające promieniowo do środka z powierzchni wewnętrznej (12).
10. Zamknięcie według zastrz. 9, znamienne tym, że występy (29) umieszczone są w pobliżu dolnej krawędzi zamknięcia.
11. Zamknięcie według zastrz. 9, znamienne tym, że występy (28) rozmieszczone są zasadniczo na całej wysokości zwojów gwintu (13) zamknięcia.
12. Zamknięcie według zastrz. 9, znamienne tym, że występy (28, 29) w kierunku osiowym względem dna, mają malejącą grubość w kierunku promieniowym.
13. Zamknięcie według zastrz. 9, znamienne tym, że występy (26) mają postać mostów umieszczonych między zwojami gwintu (13).
14. Zamknięcie według zastrz. 9, znamienne tym, że występy (25) rozmieszczone są pomiędzy zwojami gwintu (13).