PL183327B1 - Lemiesz, w szczególności do mocowania na ramie lemiesza sprzężonej z ciągnikiem - Google Patents

Abstract

1. Lemiesz, w szczególnosci do moco- wania na ramie lemiesza sprzezonej z ciagni- kiem, zawierajacy co najmniej jeden korpus mocowany na ramie lemiesza, skladajacy sie, w swojej czesci pracujacej, z co najmniej jednej plaszczyzny odchylonej w bok wzgledem plaszczyzny pionowej równoleglej do kierunku ruchu lemiesza, w której znajduje sie czesc korpusu lemiesza mocowana na ramie, tworzac z ta plaszczyzna pionowa kat a, przy czym odchylona plaszczyzna przedluzona jest w bok w poblizu swojej dolnej krawedzi, stopka o dodatnim kacie natarcia wzgledem terenu, zas stopka ta zaopatrzona jest w co najmniej jedna wkladke robocza w postaci co najmniej jedne- go ostrza, znamienny tym, ze ostrze (8) jest przesuniete w bok wzgledem krawedzi czolo- wej (9) odchylonej plaszczyzny (4) korpusu (3) lemiesza (1 ), zas kat a zawarty jest w prze- dziale od 5° do 20°, zwlaszcza 9°. Fig 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest lemiesz, w szczególności do mocowania na ramie lemiesza sprzężonej z ciągnikiem, zawierający co najmniej jeden korpus zamocowany na ramie.

Osiadanie gleb stanowi coraz większy problem na obszarach uprawnych. W przypadku gleb podatnych na osiadanie, wielokrotna orka i używanie ciężkiego sprzętu wywołuje pojawianie się stref ubitych, które stanowią zapory dla rozwoju korzeni i przepływu wody. Stało się konieczne spulchnianie gleb powodujące rozgęszczenie i rozbijanie stref ubitych w taki sposób, aby przywrócić naturalny system porów i szczelin gleby bez nadmiernego zaburzania

183 327 jej powierzchni. Urządzenia rozgęszczające powinny więc wydajnie kruszyć podłoże, spulchniając glebę równomiernie na całej szerokości i głębokości roboczej. Projektowanie narzędzi musi więc mieć na względzie rozwiązanie tego problemu. Począwszy od lat 70-tych, następuje gwałtowny rozwój narzędzi stosowanych do wyżej opisanych celów. Wszystkie narzędzia rozgęszczające lat 70-tych charakteryzowały się posiadaniem części pracującej, zwanej słupicą, zasadniczo pionową i lemieszem usytuowanym na poziomie dolnej krawędzi słupicy w płaszczyźnie pionowej przechodzącej przez słupicę. Z takiej konstrukcji wynikały pewne niedogodności. W szczególności następowały duże straty mocy, powstawały silne naciski boczne i stwierdzano wygładzanie w obrabianym dnie. Wreszcie, otrzymany profil powierzchni obrabianej był niejednorodny a struktura gleby była niszczona.

Dla złagodzenia tych niedogodności, w latach 80-tych opracowano lemiesze wygięte, które miały w odniesieniu do płaszczyzny pionowej nachylenie, na poziomie słupicy, bliskie 45°, nawet większe od 45°. Lemiesze te były zaopatrzone w robocze wkładki przeważnie wykonane z wielu elementów i znajdujące się w części przedniej lub tylnej lemiesza. Z tyłu każdego lemiesza znajdowała się klapka o regulowanym nachyleniu umożliwiająca dostosowanie warunków pracy do rodzaju i wilgotności gleby. Lemiesze te miały jednakże różne niedogodności. Przede wszystkim produkcja ich była skomplikowana, a poza tym były one stosunkowo delikatne a więc i trudne w konserwacji. Poza tym formy powierzchni otrzymane przy użyciu tych narzędzi były trudne do opanowania, gdyż warstwy gleby były podnoszone ukośnie, z powodu silnego pochylenia słupicy. Rezultatem tego silnego pochylenia jest efekt zwany katedrą.

Znane lemiesze opisane np. w dokumentach FR 2667756, US 5163780, Us 4817727, przeznaczone do mocowania na ramie lemiesza sprzężonej z ciągnikiem, zawierają korpus mocowany na ramie lemiesza, składający się z dwóch płaszczyzn, dolnej i górnej, przy czym jedna płaszczyzna odchylona jest względem drugiej płaszczyzny będącej częścią lemiesza mocowaną na ramie, o kąt α i ta odchylona płaszczyzna zaopatrzona jest we wkładkę roboczą. Zastosowany w tych rozwiązaniach kąt nachylenia płaszczyzn nie pozwala jednak na uzyskanie właściwego spulchniania gleby.

Okazało się więc konieczne opracowanie konstrukcji lemiesza pozbawionego wymienionych niedogodności, a mianowicie pozwalającego na spulchnianie gleby poprzez podnoszenie jej mniej więcej pionowo, nie powodując efektu wygładzania gleby i nie niszcząc warstw gleby.

Celem niniejszego wynalazku jest więc opracowanie lemiesza, którego działanie pozwoli spulchnić glebę, poprzez podnoszenie pionowe bez niszczenia struktury gleby, a w szczególności przemieszczania warstw gleby i bez powodowania znacznego podnoszenia kamyków, co odpowiadałoby działaniu sortowania elementów składowych gleby.

Innym celem wynalazku jest opracowanie lemiesza, który dzięki swojej konstrukcji, umożliwia uzyskanie regularnego i jednorodnego rozgęszczania gleby.

Dalszym celem wynalazku jest opracowanie lemiesza, który absorbuje w sposób prawie doskonały siły boczne wytworzone podczas podnoszenia gleby, w szczególności kiedy porcja ziemi przesuwa się na wkładce roboczej.

Lemiesz, w szczególności do mocowania na ramie lemiesza sprzężonej z ciągnikiem, zawierający co najmniej jeden korpus mocowany na ramie lemiesza, składający się, w swojej części pracującej, z co najmniej jednej płaszczyzny odchylonej w bok względem płaszczyzny pionowej równoległej do kierunku ruchu lemiesza, w której znajduje się część korpusu lemiesza mocowana na ramie, tworząc z tą płaszczyzną pionową kąt a, przy czym odchylona płaszczyzna przedłużona jest w bok w pobliżu swojej dolnej krawędzi, stopką o dodatnim kącie natarcia względem terenu, zaś stopka ta zaopatrzona jest w co najmniej jedną wkładkę roboczą w postaci co najmniej jednego ostrza, według wynalazku charakteryzuje się tym, że ostrze jest przesunięte w bok względem krawędzi czołowej odchylonej płaszczyzny korpusu lemiesza, zaś kąt a zawarty jest w przedziale od 5° do 20°, zwłaszcza 9°.

183 327

Korzystnie, stopka i wkładka robocza stanowią blok jednoczęściowy.

W innym wariancie wkładka robocza jest nałożona na stopkę i połączona z korpusem lemiesza.

Ewentualnie, wkładka robocza jest połączona z korpusem lemiesza za pomocą tylko jednej śruby mocującej, łączącej mechanicznie wkładkę roboczą ze stopką korpusu lemiesza.

Ostrze wkładki roboczej korzystnie znajduje się na jednej z płaskich powierzchni stopki i na nim znajduje się przednia krawędź tnąca, położona przed krawędzią czołową stopki w odniesieniu do kierunku XX' jazdy do przodu ciągnika.

W kolejnym, korzystnym wariancie wkładka roboczą składa się z ostrza oraz z płaskownika łączącego, przy czym ostrze i płaskownik łączący oparte są na stopce korpusu lemiesza i na nich znajdują się przednie krawędzie tnące, położone przed krawędzią czołową stopki w odniesieniu do kierunku XX' jazdy do przodu ciągnika.

Na wkładce roboczej może ponadto znajdować się krawędź natarcia położona przy odchylonej płaszczyźnie korpusu lemiesza, która wystaje w bok względem krawędzi czołowej korpusu lemiesza.

Wkładka robocza zawierającą krawędź natarcia, płaskownik łączący i ostrze, może stanowić blok jednoczęściowy.

Korzystnie, przednia krawędź natarcia, przednia krawędź płaskownika łączącego i przednia krawędź ostrza są rozmieszczone kolejno wzdłuż osi XX' jazdy do przodu ciągnika, przy czym przednia krawędź tnąca ostrza znajduje się przed krawędzią płaskownika łączącego, która znajduje się przed krawędzią natarcia.

Przedmiot wynalazku przedstawiono w przykładach wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 pokazuje w perspektywie widok z tyłu ramy lemiesza wyposażonej w lemiesz według wynalazku, przy czym rama ta jest sprzęgana z ciągnikiem; fig. 2 pokazuje widok w perspektywie lemiesza zmontowanego z tworzących go elementów; fig. 3 - widok lemiesza z fig. 2 gdy jest on rozłożony na tworzące go elementy; fig. 4 - widok w perspektywie drugiego przykładu wykonania lemiesza według wynalazku oraz fig. 5 - widok w perspektywie kolejnego przykładu wykonania lemiesza według wynalazku.

Lemiesz 1, stanowiący przedmiot wynalazku, jest przeznaczony do zainstalowania na ramie 2, zanim zostanie ona sprzęgnięta z ciągnikiem. Rama 2 może być wyposażona w wiele lemieszy według wynalazku. Każdy lemiesz 1 zawiera co najmniej jeden korpus 3 zamocowany do ramy 7. Przeważnie, korpus 3 jest zamocowany do ramy 2 w sposób pozwalający na obracanie go wokół osi, która jest pozioma i prostopadła do kierunku jazdy do przodu ciągnika oraz na chowanie lemiesza w przypadku napotkania przeszkody.

Cześć korpusu 3, która jest mocowana do ramy 2, oznaczona jest numerem 5 na fig. 2 i może mieć różne kształty. W przedstawionym na fig. 2 przykładzie ta część jest pionowa, to znaczy zawiera się w płaszczyźnie pionowej równoległej do osi XX' jazdy do przodu ciągnika. Natomiast część pracująca korpusu 3, to znaczy część przeznaczona do wejścia w glebę w położeniu pracy, zawiera co najmniej jedną płaszczyznę 4 odchyloną w bok względom płaszczyzny pionowej równoległej do osi XX' jazdy do przodu ciągnika, o kąt a wynoszący około 9°. Odchylona płaszczyzna 4 umożliwia absorbcję sił bocznych związanych, z działaniem podnoszenia powodowanego przez lemiesz. Zbyt silne odchylenie tej płaszczyzny miałoby działanie przeciwnie i powodowałoby wzburzenie podniesionej warstwy ziemi.

Odchylona płaszczyzna 4 jest przedłużona w bok, przechodząc przy swojej dolnej krawędzi w stopkę 6 o dodatnim kącie natarcia w stosunku do poziomu terenu. Stopka 6 ma zazwyczaj kształt płytki o względnie małej grubości położonej w płaszczyźnie poziomej. Płytka ta jest ponadto nachylona pod kątem β równym około 12 ° względem płaszczyzny poziomej.

W innych wariantach wynalazku kąt a może wynosić od 5° do 20°, zaś kąt β może być zawarty między 2 ° i 20 °.

Stopka 6 jest zaopatrzona we wkładkę roboczą 7 mającą co najmniej jedno ostrze 8. Ostrze te jest przesunięte w bok względem krawędzi czołowej 9, zwanej krawędzią natarcia, odchylonej płaszczyzny 4 korpusu 3, dla uzyskania efektu zasadniczo pionowego podnoszenia warstwy ziemi. Ustawienie ostrza 8 stanowi charakterystyczną cechę lemiesza 1 według wynalazku. Przesunięcie boczne ostrza 8 względem krawędzi czołowej 9 odchylonej płaszczyzny

183 327 korpusu pozwala uzyskać działanie podnoszenia pionowego, a nie ukośnego i absorbowanie sił bocznych przez odchyloną, płaszczyznę 4. Gwarantuje to minimalne wzburzenie gleby.

Stopka 6 i wkładka robocza 1 mogą mieć różne kształty. W przykładzie pokazanym na fig. 5, stopka 6 i wkładka robocza 7 stanowią blok jednoczęściowy. W tym przypadku, ostrze 8 jest położone na przedłużeniu w bok stopki 6, w tej samej płaszczyźnie co stopka i na nim znajduje się przednia krawędź tnąca 12, położona przed krawędzią czołową stopki 6 względem kierunku jazdy do przodu XX' ciągnika. Cecha ta charakteryzuje wszystkie poniżej opisane przykładowe lemiesze według wynalazku. Jest rzeczywiście ważne, by działanie podnoszenia za pomocą ostrza 8 następowało przed wejściem krawędzi czołowej stopki 6 w glebę i przed późniejszym wejściem krawędzi natarcia 14 odchylonej płaszczyzny 4 korpusu 3 w glebę.

W drugim przykładzie wykonania, przedstawionym na fig. fig. 4, wkładka robocza 7 jest nałożona na stopkę 6 i jest połączona sztywno z korpusem 3 lemiesza 1 za pomocą odpowiednich środków. W przykładach pokazanych na fig. 2 i fig. 3, wkładka robocza 7 jest połączoną sztywno z korpusem 3 lemiesza 1 za pomocą tylko jednej śruby mocującej 13, łączącej mechanicznie wkładkę roboczą 7 ze stopką 6 korpusu 3. Umożliwia to szybki montaż i następnie demontaż wkładki roboczej 7 korpusu 3. Konserwacją i utrzymanie sprzętu są więc łatwe. W przykładzie pokazanym na fig. 4, wkładka robocza 7 składa się, oprócz ostrza 8, które w tym przypadku jest ustawione poziomo, z płaskownika łączącego 10, przy czym ostrze 8 i płaskownik łączący 10 opierają się na stopce 6 i wyznaczają odpowiednio przednie krawędzie tnące 12 i 11 położone przed krawędzią czołową stopki 6 w odniesieniu do kierunku XX' jazdy do przodu ciągnika. Należy zauważyć, że w tym przypadku, ostrze 8 wkładki roboczej 7, znajduje się na dolnej stronie stopki 6, i wyznacza przednią krawędź tnącą 12 położoną przed krawędzią czołową stopki 6 w odniesieniu do kierunku jazdy ciągnika. Płaskownik łączący 10 znajduje się na górnej stronie stopki 6.

Można więc zastosować rozwiązanie, w którym ostrze 8 wkładki roboczej 7 znajduje się od góry stopki 6 i wyznacza przednią krawędź tnącą 12 położoną przed krawędzią, czołową tej stopki 6 w odniesieniu do kierunku XX jazdy do przodu ciągnika. Odpowiedni przykład realizacji pokazany jest na fig. 2 i fig. 3. Jak widać, strefa połączenia odchylonej płaszczyzny 4 lemiesza ze stopką 6 może być utworzona poprzez odcinek zakrzywiony, jak przedstawia to fig. 5, lub poprzez fragment tworzący kąt rozwarty, jak przedstawia to fig. 3.

W przykładach pokazanych na fig. 1 do 3, wkładka robocza 1 ma ponadto krawędź natarcia 14 położoną przy odchylonej płaszczyźnie 4 korpusu 3 i nieco wystającą w bok względem krawędzi czołowej 9 tego korpusu. W pokazanym przykładzie, wkładka robocza 7, mająca krawędź natarcia 14, składająca się z płaskownika łączącego 10 i z ostrza 8 jest ukształtowana z jednej części aby dodatkowo ułatwić montaż wkładki roboczej 7 na korpusie 3. Zaznaczyć trzeba jeszcze, że przednia krawędź natarcia 14, krawędź płaskownika łączącego 10 i krawędź ostrza 8 są rozmieszczone kolejno wzdłuż osi XX' jazdy do przodu ciągnika, przy czym przednia krawędź tnąca 12 ostrza 8 jest wysunięta do przodu względem krawędzi 11 płaskownika łączącego 10, ten zaś usytuowany jest przed krawędzią natarcia 14. To ustawienie przednich krawędzi wspomaga wejście wkładki roboczej 7 w glebę bez niszczenia jej struktury gleby.

Dzięki unoszeniu gleby przez elementy pracujące w postaci wkładki roboczej 7 i części pracującej korpusu 3, w kierunku zasadniczo pionowym, uzyskano jednorodne spulchnienie gleby. Sposób unoszenia gleby może być lekko zmodyfikowany w zależności od kąta pochylenia β zawartego między stopką 6, a płaszczyzną poziomą Dzięki unoszeniu gleby przez ostrze 8, połączonemu z absorbowaniem przez odchyloną płaszczyznę 4, bocznych sił związanych ze zwiększeniem objętości gleby podczas jej podnoszenia, struktura gleby pozostaje doskonale zachowana zarówno na powierzchni jak i w głębi. Uzyskuje się dzięki temu wysokie wydalności przy minimalnym zużyciu energii.

Należy zauważyć, że lemiesz według wynalazku można stosować wraz z nożami, narzędziami obrotowymi, wałami itd., usytuowanymi przed lemieszem lub za nim i zawieszanymi na ramie lemiesza bądź na ramie narzędzia dodatkowego. Jednakże, niezależnie od liczby narzędzi umieszczonych na urządzeniu do spulchniania gleb, lemiesz według wynalazku spełnia swoją zasadniczą funkcję spulchniania. Spulchnianie może być konieczne zwłaszcza

183 327 dla zastąpienia orki wiosennej przy przygotowywaniu gleby do siewu. Lemiesze według wynalazku można również stosować w innych porach roku, kiedy konieczne jest napowietrzenie stref zduszonych i ugniecionych wskutek na przykład przejazdu maszyn lub stratowania przez zwierzęta. Może być również konieczne spulchnienie gleby po drenowaniu dla zapewnienia spływania wody w kierunku drenów.

Fig. 2

183 327

Fig. 3

183 327

Fig. 4

Fig. 5

183 327

Fig 1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims (9)

Zastrzeżenia patentowe

1. Lemiesz, w szczególności do mocowania na ramie lemiesza sprzężonej z ciągnikiem, zawierający co najmniej jeden korpus mocowany na ramie lemiesza, składający się, w swojej części pracującej, z co najmniej jednej płaszczyzny odchylonej w bok względem płaszczyzny pionowej równoległej do kierunku ruchu lemiesza, w której znajduje się część korpusu lemiesza mocowana na ramie, tworząc z tą płaszczyzną pionową kąt a, pryy czym odchylonp płćz-zczyzna przedłużona jest w bok w pobliżu swojej dolnej krawędzi, stopką o dodatnim kącie natarcia względem terenu, zaś stopka ta zaopatrzona jest w co najmniej jedną wkładkę roboczą w postaci co najmniej jednego ostrza, znamienny tym, że ostrze (8) jest przesunięte w bok względem krawędzi czołowej (9) odchylonej płaszczyzny (4) korpusu (3) lemiesza (1), zaś kąt a zawarty jest w przedziale od 5° do 20°, zwłaszcza 9°.

2. Lemiesz według zastrz. 1, znamienny tym, że stopka (6) i wkładka robocza (7) stanowią blok jednoczęściowy.

3. Lemiesz według zastrz. 1, znamienny tym, że wkładka robocza (7) jest nałożona na stopkę (6) i połączona z korpusem (3) lemiesza (1).

4. Lemiesz według zastrz. 3, znamienny tym, że wkładka robocza (7) jest połączona z korpusem (3) lemiesza (1) za pomocą tylko jednej śruby mocującej (13), łączącej mechanicznie wkładkę roboczą (7) ze stopką (6) korpusu (3) lemiesza (1).

5. Lemiesz według zastrz. 1, znamienny tym, że ostrze (8) wkładki roboczej (7) znajduje się na jednej z płaskich powierzchni stopki (6) i na nim znajduje się przednia krawędź tnąca (12), położona przed krawędzią czołową stopki (6) w odniesieniu do kierunku XX' jazdy do przodu ciągnika.

6. Lemiesz według zastrz. 1 albo 3 albo 4 albo 5, znamienny tym, że wkładka robocza (7) składa się z ostrza (8) oraz z płaskownika łączącego (10), przy czym ostrze (8) i płaskownik łączący (10) oparte są na stopce (6) korpusu (3) lemiesza (1) i na nich znajdują się przednie krawędzie tnące (12,11) położone przed krawędzią czołową stopki (6) w odniesieniu do kierunku XX'jazdy do przodu ciągnika.

7. Lemiesz według zastrz. 6, znamienny tym, że na wkładce roboczej (7) znajduje się ponadto krawędź natarcia (14) położona przy odchylonej płaszczyźnie (4) korpusu (3) lemiesza (1), która wystaje w bok względem krawędzi czołowej (9) korpusu (3) lemiesza (1).

8. Lemiesz według zastrz. 7, znamienny tym, że wkładka robocza (7) zawierająca krawędź natarcia (14), płaskownik łączący (10) i ostrze (8) , stanowi blok jednoczęściowy.

9. Lemiesz według zastrz. 7, znamienny tym, że przednia krawędź natarcia (14), przednia krawędź płaskownika łączącego (10) i przednia krawędź ostrza (8) są rozmieszczone kolejno wzdłuż osi XX' jazdy do przodu ciągnika, przy czym przednia krawędź tnąca (12) ostrza (8) znajduje się przed krawędzią (11) płaskownika łączącego (10), która znajduje się przed krawędzią natarcia (14).