PL105036B1 - Zespol tloka z uszczelnieniem przeznaczony do pracy w cylindrze - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest zespól tloka z usz¬ czelnieniem przeznaczony do pracy w cylindrze, a zwlaszcza w cylindrze glównej pompy hamulcowej ukladu hamulcowego pojazdów.

Znane sa uklady hamulcowe, w których nacis¬ niecie pedalu posuwa do przodu znajdujacy sie w cylindrze pompy hamulcowej zespól tloka z usz¬ czelnieniem, zawierajacy uszczelke o ksztalcie lite¬ ry U. Uszczelka mija znajdujacy sie w cylindrze pompy hamulcowej otwór wlotowy plynu hamul¬ cowego i plyn hamulcowy znajdujacy sie w przed¬ niej komorze pompy zostaje sprezony. Podczas skoku roboczego, cisnienie dzialajace na przednia powierzchnie uszczelki dociska promieniowo warge uszczelki uszczelniajac otwór cylindra. Zwolnienie pedalu powoduje powrót tloka do jego% pierwotne¬ go polozenia i wsteczny przeplyw plynu wzdluz drogi powrotnej utworzonej pomiedzy zewnetrz¬ nym obwodem uszczelki, a sciankami otworu cy¬ lindra i prowadzacej od otworu wlotowego do przedniej komory.

Z polskiego opisu patentowego nr 55 927 znane jest rozwiazanie zespolu tloka z uszczelnieniem, zawierajacego uszczelke z rowkiem pierscieniowym w ksztalcie litery V oraz plytke ustalajaca, maja¬ ca osiowo wystajaca czesc wchodzaca do wnetrza' rowka w ksztalcie litery V w uszczelce, a ponadto pierscien ustalajacy utrzymujacy te uszczelke na tloku.

Znane zespoly tloka z uszczelnieniem maja wa- dy polegajace na tym, ze czasem trudno jest za¬ pewnic wystarczajaco duze natezenie przeplywu plynu przez powrotna droge przeplywu utworzona na zewnetrznym obwodzie uszczelki, zwlaszcza w cylindrach o duzym otworze. Ponadto, brud lub inne czastki znajdujace sie w plynie przeplywaja powrotna droga przeplywu i czasem dostaja sie pomiedzy uszczelke i scianki otworu cylindra co stwarza mozliwosc porysowania powierzchni otwo¬ ru cylindra i powstawanie nieszczelnosci miedzy cylindrem i uszczelka.

Ponadto w znanych pompach hamulcowych wy¬ kryto zjawisko polegajace na tym, ze w przypad¬ ku wytworzenia sie w przedniej komorze pompy podcisnienia, plyn ma tendencje do przechodzenia do przedniej komory, pomiedzy tlokiem i uszczel¬ ka. Jezeli w oleju znajduja sie jakiekolwiek zanie¬ czyszczenia, to sa one lapane pomiedzy tlok i usz¬ czelke i w rezultacie moga byc przyczyna niesz¬ czelnosci i zlego dzialania uszczelki.

Przedmiotem wynalazku jest zespól tloka z usz¬ czelnieniem, przeznaczony do pracy w cylindrze, a zwlaszcza w cylindrze glównej pompy hamulco¬ wej ukladu hamulcowego pojazdów, skladajacy sie z tloka poruszajacego sie w cylindrze, zamontowa¬ nej na tloku uszczelki oraz pierscienia ustalajace¬ go, utrzymujacego uszczelke na tloku, przy czym tlok ma poszerzenie w ksztalcie kolnierza tworza¬ cego scianke boczna przedniej komory, w której umieszczona jest uszczelka majaca tuleje wewnetrz- 105 036105 036 3 4 na, przylegajaca do tloka warge zewnetrzna do¬ ciskana do powierzchni otworu cylindra w czasie skoku roboczego tloka oraz czesc srodkowa laczaca tuleje wewnetrzna z warga zewnetrzna.

Istota wynalazku polega na tym, ze pierscien ustalajacy zawiera osiowo wystajaca czesc, docis¬ nieta do wewnetrznej tulei uszczelki, utrzymuja¬ ca te tuleje w stalym szczelnym styku z tlokiem i stykajaca sie z czescia srodkowa uszczelki w czasie powrotnego ruchu tloka, przy czym linia styku osiowo wystajacej czesci tloka z czescia srodkowa uszczelki okresla linie ugiecia uszczelki.

Ponadto kolnierz tloka ma jeden lub wiecej osio¬ wo przebiegajacych kanalów, zamykanych podczas roboczego skoku tloka, które stanowia czesc drogi przeplywu plynu hamulcowego do komory przed¬ niej podczas powrotnego ruchu tloka.

W takim zespole stopien ugiecia uszczelki moze byc regulowany przez zmiane odleglosci pomiedzy górna warga uszczelki a linia ugiecia. Dzieki temu mozna zapewnic takie natezenie przeplywu plynu przez powrotna droge przeplywu, zeby nie dopus¬ cic do wytworzenia podcisnienia przed uszczelka i zeby wyplukac ewentualne zanieczyszczenia z po¬ miedzy górnej wargi uszczelki i powierzchni otwo¬ ru cylindra.

Zastosowanie pierscienia ustalajacego sluzacego do utrzymywania uszczelki w ciaglym kontakcie z tlokiem, nie dopuszcza do przeplywu plynu po¬ miedzy tlokiem i uszczelka.

Korzystne jest, jezeli uszczelka posiada niewiel¬ ka mozliwosc poruszania sie wzgledem tloka, w kierunku osiowym, dzieki czemu styka sie ona z pierscieniem ustalajacym tylko w czasie skoku powrotnego tloka. Wielkosc dopuszczonego rudnu uszczelki wzgledem tloka ma wplyw na stopien sprezystego ugiecia uszczelki.

Przedmiotem wynalazku jest uwidoczniony, w przykladzie wykonania na rysunku, który przed¬ stawia zespól tloka z uszczelnieniem oraz cylinder W przekroju.

Zespól tloka z uszczelnieniem sklada sie z tloka 1 przesuwanego w otworze cylindra pompy hamul¬ cowej, posiadajacego kolnierz 2 o wiekszej sredni¬ cy niz tlok, tworzacy sciane boczna, przedniej ko¬ mory w której umieszczona jest pierscieniowa usz¬ czelka 4. Przekrój uszczelki ma .zasadniczo ksztalt litery U. Ramiona litery U tworza zewnetrzna warge 5 i wewnetrzna tuleje 6, które sa polaczone ze soba czescia srodkowa 7. W uszczelce przynaj¬ mniej czesc srodkowa 7 jest elastyczna.

Uszczelka 4 jest utrzymywana w miejscu osa¬ dzenia za pomoca pierscienia ustalajacego 8, po¬ siadajacego czesc 8A wystajaca w kierunku osio¬ wym i znajdujaca sie w przestrzeni zawartej po¬ miedzy wewnetrzna tuleja 6, a zewnetrzna warga uszczelki 4. Pierscien ustalajacy 8 jest utrzymy¬ wany w miejscu osadzenia przez pierscien sprezy¬ nujacy 9 zamontowany w pierscieniowym rowku wykonanym w tloku 1 i przez caly czas utrzymuje wewnetrzna tuleje 6 uszczelki w szczelnym kon¬ takcie z tlokiem 1.

Przy tylnej powierzchni uszczelki jest umiesz¬ czona pierscieniowa plytka oporowa 11, która nie pozwala na wtlaczanie materialu uszczelki do roz¬ mieszczonych obwodowo i skierowanych osiowo kanalów 12 wykonanych w kolnierzu 2 tloka 1.

W czasie pracy zespól tloka z uszczelnieniem jest przesuwany w przód czyli na lewo w stosun- ku do polozenia przedstawionego na rysunku, pod dzialaniem , pedalu hamulcowego, co powoduje sprezenie plynu w przedniej komorze. W czasie roboczego skoku tloka uszczelka mija otwór wlo¬ towy 13 laczacy cylinder ze zbiornikiem plynu hamulcowego. Uszczelka jest odchylana w kierun¬ ku kolnierza 2 tloka dzialaniem cisnienia plynu i przyjmuje polozenie pokazane liniami ciaglymi na rysunku. W polozeniu tym uszczelka przytrzy¬ muje plytke. 11 przy scianie kolnierza 2 zamyka¬ jac kanaly 12. Górna warga 5 uszczelki jest do¬ ciskana do cylindra zapewniajac uszczelnienie.

Przy powrotnym ruchu ukladu, uszczelka jest nieco przesuwana w kierunku osiowym i przyjmu¬ je polozenie pokazane na rysunku liniami przery¬ wanymi. W polozeniu tym srodkowa czesc 7 usz¬ czelki jest docisnieta do wystajacej czesci 8A pierscienia ustalajacego w okolicy jej polaczenia z wewnetrzna tuleja 6 uszczelki. Plytka oporowa 11 otwiera wtedy kanaly 12. Uszczelka 4 ugina sie dookola linii styku z pierscieniem ustalajacym 8, a zewnetrzna warga, 5 uszczelki odsuwa sie od scianek otworu cylindra przez co pomiedzy obwo¬ dem zewnetrznym uszczelki, a scianami otworu cylindra zostaje utworzona szczelina 14. Przez u- tworzona w ten sposób droge plyn hamulcowy mo¬ ze przeplywac od tylnej strony tloka przez ka¬ naly 12 i szczeline 14 do przedniej, komory.

Stopien ugiecia uszczelki, a zatem i wymiar szczeliny 14, moga byc regulowane przez zmiane odleglosci B pomiedzy górna warga 5 uszczelki, a wystajaca czescia 8A pierscienia ustalajacego. Tym sposobem, szczelina moze byc dostosowana do za¬ pewnienia takiego natezenia przeplywu przeply¬ wajacego przez nia plynu, zeby nie dopuscic do utworzenia podcisnienia w przedniej komorze. Kaz¬ da indywidualna glówna pompa hamulcowa mo¬ ze zostac wyregulowana przez zmiane wymiaru srednicy zakonczenia wystajacej czesci 8A piers¬ cienia ustalajacego 8, na przyklad przez podgiecie lub tez droga zamiany pierscienia ustalajacego na taki, który zapewnia korzystna odleglosc B po¬ miedzy wystajaca czescia 8A, a zewnetrzna warga uszczelki. Nie wystepuje wiec koniecznosc ma¬ gazynowania uszczelek o róznej elastycznosci, aby spelnic wymagania stawiane poszczególnym pom¬ pom hamulcowym.

Stopien ugiecia uszczelki 4 zalezy równiez od odleglosci pomiedzy koncem wystajacej czesci 8A pierscienia ustalajacego, a sasiadujaca z nim po¬ wierzchnia srodkowej czesci 7 uszczelki.

Na przyklad, gdy wystajaca czesc 8A znajduje sie w takim polozeniu w stosunku do uszczelki 4, ze dociska ja caly czas do plytki oporowej 11, to wielkosc ugiecia uszczelki jest inna niz przy •polozeniu przedstawionym na rysunku.

Zespól tloka z uszczelnieniem wedlug wynalaz^- ku ma te zalete, ze po dlugim okresie nie uzywa¬ nia pompy hamulcowej, uszczelka ma mniejsza sklonnosc do przywierania do scianek otworu cy- 40 45 50 5B 605 105 036 6 lindra pompy niz to ma miejsce w znanych ukla¬ dach.

Srodkowa czesc 7 uszczelki jest wzglednie cien¬ ka i jej grubosc moze byc taka sama jak grubosc zewnetrznej wargi 5 a znacznie mniejsza od gru¬ bosci wewnetrznej tulei 6.

Claims (4)

Zastrzezenia patentowe

1. Zespól tloka z uszczelnieniem, przeznaczony do pracy w cylindrze glównej pompy hamulcowej ukladu hamulcowego pojazdów, skladajacy sie z tloka poruszajacego sie w cylindrze, zamontowa¬ nej na tloku uszczelki oraz pierscienia ustalajace¬ go, utrzymujacego uszczelke na tloku, przy czym tlok ma poszerzenie w ksztalcie kolnierza two¬ rzacego scianke boczna przedniej komory, w któ¬ rej umieszczona jest uszczelka, majaca tuleje wew¬ netrzna, przylegajaca do tloka, warge zewnetrzna dociskana do powierzchni otworu cylindra w cza¬ sie skoku roboczego tloka oraz czesc srodkowa laczaca tuleje wewnetrzna z warga zewnetrzna, znamienny tym, ze pierscien ustalajacy (8) zawie¬ ra osiowo wystajaca czesc (8A) docisnieta do wew¬ netrznej tulei (6) uszczelki (4), utrzymujaca te tu¬ leje (6) w stalym szczelnym stykir z ~tlokiem tl)~ i stykajaca sie z czescia srodkowa (7) uszczelki w czasie powrotnego ruchu tloka, przy czym linia styku czesci (8A) z czescia srodkowa (7) okresla linie ugiecia uszczelki (4), a kolnierz (2) tloka (1) 5 ma jeden lub wiecej osiowo przebiegajacych kana¬ lów (12), zamykanych podczas roboczego skoku tlo¬ ka, które stanowia czesc drogi (14) przeplywu ha¬ mulcowego plynu do komory przedniej podczas powrotnego ruchu tloka (1). 10

2. Zespól tloka, wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze uszczelka (4) jest osadzona przesuwnie wzgle¬ dem tloka (1) z mozliwoscia przesuwu na malym odcinku w kierunku osiowym, przy czym srodko¬ wa czesc (7) uszczelki w czasie suwu roboczego 15 tloka jest oddalona od pierscienia ustalajacego (8).

3. Zespól tloka, wedlug zastrz.. 1, znamienny tym, ze pomiedzy uszczelka (4) a osiowymi kanalami (12) jest osadzona pierscieniowa plytka oporowa (11) zabezpieczajaca przed wtlaczaniem materialu 20 uszczelki do tych kanalów (12), podczas roboczego skoku tloka.

4. Zespól tloka, wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze czesc (8A) pierscienia (8) styka sie ze srod¬ kowa czescia (7) uszczelki (4) w miejscu lezacym 25 bardzo blisko polaczenia wewnetrznej tulei (6) "uszczelki z jej srodkowa czescia (7).