NL8601134A - Nieuwe preparaten tegen kakkerlakken en werkwijzen voor het bestrijden van deze dieren. - Google Patents

Description

i" t

Nieuwe preparaten tegen kakkerlakken en werkwijzen voor het bestrijden van deze dieren.

5 De uitvinding heeft betrekking op nieuwe preparaten en werkwijzen voor het bestrijden van kakkerlakpopula-ties onder toepassing van het (S)-(+) enantiomeer van hydropreen.

Hydropreen is ethyl (2E,4E)-3,7,11-tri-methyl-2,4-dodecadienaat. Het is bekend dat deze verbinding een 10 jeugdhormoonwerking op insekten, bijvoorbeeld kakkerlakken, zoals

Blattella germanica (zie o.a. J. Econ Entom (1975) 68:46-48) uitoefent.

Er is een asymmetrisch koolstofatoom op de 7-plaats in hydropreen aanwezig en dientengevolge bestaan er 15 R en S enantiomeren van de verbinding. In J. Agric Food Chem (1978) 26:542-550 zijn vergelijkende proeven van de jeugdhormoonwerking van (S)-(+) hydropreen, (R)-(-) hydropreen en het racemische mengsel op Aedes aegypti, Galleria mellonella, Tenebrio molitor, Musea domestica en Heliothis virescens beschreven. Uit deze proeven blijkt 20 dat het (S)-(+) enantimeer ongeveer twee maal de werking van het racemische mengsel op deze insektspecies uitoefent.

Men heeft nu verrassenderwijze gevonden dat (S)—(+) hydropreen verrassenderwijze een veel betere jeugdhor-moonwerking op kakkerlakken uitoefent ten opzichte van racemisch 25 hydropreen.

Dientengevolge is een aspect van de uitvinding een werkwijze voor het bestrijden van de kakkerlakpopulatie, welke omvat het toedienen van een hoeveelheid die de kakkerlakre-produktie remt van (S)-(+) hydropreen aan een gebied dat door een 30 dergelijke populatie wordt geplaagd.

De hierin toegepaste uitdrukking (S)-(+) hydropreen beoogt hydropreen aan te geven dat aanzienlijk meer dan 50 gewichtsprocent van het (S)-(+)-enantiomeer bevat. Bij voorkeur bestaat het bij de uitvinding toegepaste hydropreen overwegend uit : B- ' ? * τ l Λ V * “5 *« -2- (S)-(+) hydropreen^dat wil zeggen het bevat meer dan 75 gewichts-procent (S)-(+) hydropreen. Het verdient vooral aanbeveling dat het hydropreen minder dan 10 gewichtsprocent, in het bijzonder 5 minder dan 5 gewichtsprocent, van het (R)enantiomeer bevat en het heeft vooral de voorkeur dat het vrijwel geen (R)-enantiomeer bevat (dat wil zeggen minder dan 2 gewichtsprocent (R) enantiomeer).

Een ander aspect van de uitvinding is een preparaat met een pesticide werking dat: 10 a) (S)-(+) hydropreen b) een verdunningsmiddel en c) indien het verdunningsmiddel een oplosmiddel is, tenminste éën adjuvans gekozen uit een uitdrijvend middel, een oppervlakte aktief middel en een verdikkingsmiddel 15 (hierna preparaat volgens de uitvinding genoemd) bevat.

De hierin gebruikte uitdrukking verdunningsmiddel duidt elk vloeibaar of vast, op landbouwkundig gebied aanvaardbaar, materiaal aan, dat aan het aktieve bestanddeel kan worden toegevoegd teneinde dit in een gemakkelijkere of beter toe-20 pasbare vorm te brengen. Hieronder vallen dragers en oplosmiddelen en kan bijvoorbeeld calciumcarbonaat, talk, kaoline, klei, diato-meeënaarde, harsen (zoals polyvinylchloride, polyester urethaan ethyleen vinylacetaat, polypropyleen), polyethyleen, xyleen, een oplosmiddel op aardoliebasis (waaronder ligroine, benzine, nafta, 25 een koolwaterstof, zoals pentaan, hexaan of octaan), een alkanol, zoals isopropanol,. een gechloreerde koolwaterstof (bijvoorbeeld CH„C10, CCJ.CH-), glycolmonoalkylether, water enz.) zijn.

De uitdrukking uitdrijfmiddel heeft betrekking op een op landbouwgebied aanvaarbaar, vloeibaar gemaakt 30 gas, dat zelf in een houder met een ventiel onder druk is gebracht en een preparaat met een ongedierte bestrijdende werking bevat, welk gas de inhoud van de houder, indien het ventiel in werking wordt gesteld, uitdrijft.

De uitdrukking "oppervlakte aktief middel" 35 heeft betrekking op een op landbouwgebied aanvaardbaar materiaal Λ * ' A '! z' k

. a -J

-3- dat het preparaat emulgeerbaar maakt, een spreidend en bevochtigend vermogen verleent, dispergeerbaarheid of andere, oppervlakte modificerende, eigenschappen aan de preparaten volgens de uitvinding 5 voor het bestrijden van plagen verleent.

De uitdrukking "verdikkingsmiddel" heeft betrekking op een materiaal dat de viscositeit van een vloeistof vergroot.

(S)-(+) hydropreen kan volgens op zich-10 zelf bekende wijzen worden verkregen door hydropreen te splitsen in de (S) en (R) enantiomeren of door dit uit een gesplitst uitgangsmateriaal te synthetiseren.

(S)-(+) hydropreen vertoont een unieke combinatie van eigenschappen ten opzichte van andere jeugdhormonen, 15 waardoor deze verbinding opmerkelijk doeltreffend is als middel ter bestrijding van de kakkerlakpopulatie.

De verbinding is stabiel in de omgeving waarin kakkerlakken wonen. Ze is voldoende vluchtig om zich van het ene naar het andere oppervlak te verplaatsen en aldus in de behui-20 zingen waar kakkerlakken verblijven binnen te dringen, zich weer te verdelen en blijft toegankelijk voor blijvende kakkerlakpopulaties. Verder is (S)-(+) hydropreen doeltreffend voor het veroorzaken van steriliteit bij kakkerlakken, terwijl ze eveneens andere werkingen op het jeugdhormoon uitoefent. Deze eigenschap is essentieel voor ......... 25 het doeltreffend bestrijden van kakkerlakken. Tenslotte heeft (S)- (+) hydropreen een grote mate van werking. De superieure werking ten -opzichte van racemisch hydropreen betekent dat het veel economischer is en minder verontreiniging van het voedsel en de humane woon- en leefplaats geeft dan het racemische mengsel.

30 In dit opzicht wordt opgemerkt, dat vrij wel zuiver (S)-(+) hydropreen in het laboratorium bij toepassings-gehalten van slechts enkele tienden van een microgram per.vierkante meter een bestrijding van de reproduktie van Duitse kakkerlakken geeft. Hogere gehalten kunnen nodig zijn om populaties van andere 35 kakkerlakspecies, zoals de Amerikaanse kakkerlak (Periplaneta * -“·? '

·» ’/ J

-4- americana) en de oriëntale kakkerlak (Blatta orientalis), te geven. Eveneens zal bij praktische toepassing in het veld een hoger gehalte worden toegepast dan in het laboratorium. Afhankelijk van de aard 5 van de oppervlakken van de leefomgeving., de kakkerlakspecies, de wijze van toediening enzovoorts, zal het toe te passen gehalte van (S)-(+) hydropreen bij praktisch gebruik geschikt variëren van 2 2 2 2 0,3 mg/m tot 40 mg/m , vooral van 3 mg/m tot 30 mg/m .

(S)-(+) hydropreen wordt typerend toege-10 past in een preparaatvorm die geschikt is voor het bestrijden van kakkerlakken. Voorbeelden van preparaten die geschikt zijn voor een dergelijke toepassing zijn bijvoorbeeld aerosolen (in aerosol af-gifte-inrichtingen of rookontwikkelaars), kakkerlak lokmiddelen, kakkerlak verstuifbare middelen, emulgeerbare geconcentreerde pre-15 paraten, spray’s die gereed zijn voor het gebruik, spray’s met een uiterst gering volume, aromatische schijven, kakkerlakstroken enzovoorts; dergelijke preparaten kunnen op een gebruikelijke wijze warden bereid of vervaardigd. Een preparaat volgens de uitvinding wordt geschikt aangebracht op de leef- en groeiplaats van een kak-20 kerlak, waaronder de menselijke behuizing, plaatsen waar voedsel wordt opgeslagen of bereid en industriële faciliteiten vallen.

Voor toepassing van het (S)-(+) hydropreen in een aerosolvorm, wordt het aktieve bestanddeel geschikt verwerkt met een onschadelijk, vluchtig oplosmiddel en een uitdrijvend mid-25 del.

Voorbeelden van geschikte vluchtige oplosmiddelen zijn gechloreerde alkanen, zoals methyleenchloride of 1,1,1-trichloorethaan.

t

Voorbeelden van geschikte uitdrijfmiddelen 30 zijn alkanen met een laag kookpunt, zoals propaan of butaan of ge-fluoreerde koolwaterstoffen.

Voor toepassing van (S)-(+) hydropreen in een sprayvorm, bijvoorbeeld als een emulgeerbaar, geconcentreerd produkt of een spray die gereed is voor gebruik, zal het aktieve be-35 standdeel geschikt met een emulgeermiddel en een oplosmiddel worden : : 1 =? λ -5- verwerkt.

Voorbeelden van geschikte emulgeermiddelen zijn sorbitol, esters van vetzuren, gepolyethoxyleerde vetzuuresters 5 van alcoholen of fenolen, calciumdodecylbenzoaat enzovoorts.

Voorbeelden van geschikte oplosmiddelen zijn aromatische koolwaterstoffen, zoals xyleen.

Vaste preparaten, zoals verstuifbare poeders of poeders, bevatten (S)-(+) hydropreen en een vaste drager. 10 Voorbeelden van geschikte, vaste dragers zijn calciumcarbonaat, diatomeeënaarde, klei enzovoorts.

(S)-(+) hydropreen kan eveneens in vaste preparaatvorm, door verdampen van een vaste drager, bijvoorbeeld in de vorm van aromatische schijven en stroken, in het bijzonder de 15 laatste, worden toegepast.

Vaste preparaten, zoals gearomatiseerde schijven en stroken, zullen (S)-(+) hydropreen, een polymeer en bij voorkeur een weekmaker bevatten.

Voorbeelden van geschikte polymeren 20 (harsen) zijn polyvinylchloride, polyethyleen, polyurethaan, poly-propyleen, acrylische derivaten, nylon, in het bijzonder polyvinylchloride.

Voor toepassing van (S)-(+) hydropreen in lokaasvorm, zal het aktieve bestanddeel geschikt worden verwerkt 25 met een voedingsmiddel.

Geschikte voedingsmiddelen voor toepassing in dergelijke lokaaspreparaten zijn graanmeelprodukten, hondenvoer, graans ilor s enzovoorts.

(S)-(+) hydropreen kan eveneens in een 30 micro,ingekapselde vorm worden gebruikt. Dergelijke microcapsules zijn geschikt van het gelatine- of nylontype; in preparaten die microcapsules bevatten is geschikt een verdikkingsmiddel, zoals xanthaangom, aanwezig.

De (S)-(+) hydropreen preparaten volgens 35 de uitvinding kunnen gebruikelijke toevoegsels, zoals U.V.-stabili- * . t 1▼ / \ - 1 , i i -6- satoren, thermische stabilisatoren, anti-oxidantia, pigmenten enzovoorts, bevatten. Hierin kunnen eveneens gebruikelijke insekticiden, • zoals organofosfaten en pyrethroiden aanwezig zijn, teneinde een 5 verdelging in het begin van een gedeelte van de kakkerlakpopulatie of andere insekten bij te behandelen plaats te geven. Ze worden volgens een op zichzelf bekende wijze bereid of vervaardigd. Geschikte preparaten volgens de uitvinding bevatten geschikt 0,01-80 gewichtsprocent (S)-(+) hydropreen.

10 Geschikt zullen aerosolen 0,01-10 gewichts procent, emulgeerbare, geconcentreerde preparaten en spray's met een uiterst gering volume 0,3-80 gewichtsprocent, spray’s die klaar zijn voor het gebruik 0,5-10 gewichtsprocent en kakkerlak lokmiddel-preparaten of stroken 1-15 gewichtsprocent (S)-(+) hydropreen be-15 vatten.

In de volgende voorbeelden zijn de delen gewichtsdelen.

Preparaatvoorbeeld 20 K Aerosol

A B C

(S)-(+) hydropreen (100%) 0,021 0,064 0,1 CH2C12 17,646 16,936 16,9 ,CC13-CH3 54,333 55 55 25 propaan/isobutaan tot 70 psi 28 28 28 2. Emulgeerbaar geconcentreerd preparaat (S)-(+) hydropreen (100%) 10 anti-oxidatiemiddel 0,2 30 (gebutyleerd/hydroxytolueen) emulgator 30,8 (polyoxyethyleen sorbitolester) oplosmiddel 59,0 (alifatische koolwaterstof) ' i ’ λ ‘

\ Λ 'J T

-7- 3. Spray die klaar is voor gebruik (S)-(+) hydropreen 0,4 water 91,86 5 antioxydatiemiddel 0,44 (gebutyleerd hydroxytolueen) emulgator 2,0 (polyoxyethyleen sorbitolester) eheleringsmiddel (NaEDTA) 5,0 10 buffered troenzuui^ 0,3 4. Lokmiddel (S)-(+) hydropreen (100%) 1,0 CH2C12 5,0 maïsmeel 94,0 15 5. Verstuifbaar poeder (S)-(+) hydropreen (100%) 10,0 ethyleenglycol 4,5 antioxydatiemiddel (gebutyleerd 0,5 hydroxytolueen) 20 siliciumdioxide 85

Proef I.

Nevelvormers die 15 mg en 45 mg (S)-(+) 25 hydropreen bevatten, respectievelijk in een preparaatvorm volgens de voorbeelden IA en IB gebracht, worden gebracht in een nevel- 3 kamer van 85 m . Ten tijde van het afvoeren bevatte de kamer sigarettenpapier en drie verschillende onderzoeksubstraten ( behandelde vinyltegels, glas en ongeverfd triplex) die op afstanden van 1,8, 30 2,7 en 3,7 meter van de nevelvormer zijn geplaatst. Men liet deze mist 20 minuten inwerken en verwijderde de papieren en substraten.

De papieren werden geëxtraeerd en de extracten werden geanalyseerd, 2 ter bepaling van de hoeveelheid (S)-(+) hydropreen ( in ug/cm substraat) die bij de drie afstanden zijn afgezet. De afzettingen 2 35 liggen tussen een 0,005 tot 0,053 pg/cm .

ί 7 4 * * v / -8-

Na het verwijderen uit de kamer werden behandelde onderzoeksubstraten onder omgevingsomstandigheden in een laboratorium gebracht. Binnen ëën uur na het verwijderen werden 5 10 tot 12 Duitse kakkerlakken in het vijfde tot zesde ontwikkelings stadium vastgehouden op elk van de behandelde substraatoppervlakken. Voor voedsel, water en onderkomen werd gezorgd.

De houders werden dagelijks gedurende de eerste J0 dagen onderzocht. Op de onderzoektijden werden indien 10 nodig het voedsel en water aangevuld. Alle kakkerlakken die in de volwassen fase overgingen werden gedurende de eerste IQ dagen van de proef verwijderd en vernietigd (kakkerlakken in de laatste 10 dagen van de laatste ontwikkelingsfase voor het uitkomen zijn niet gevoelig voor jeugdhormonen).

15 Na de tiende dag werden de houders elke zevende tot veertiende dag beoordeeld en werd de volgende informatie op de status geregistreerd:

Totaal aantal overlevende kakkerlakken.

Volwassen- of popstadium van elke kakkerlak.

20 Sexe van alle volwassen kakkerlakken.

JH effect op eventuele volwassen kakkerlakken.

Meegedragen eieren.

Levensvatbaarheid van de gedeponeerde eieren.

Gevormde F ^ nakomelingen.

25 De uiteindelijke aflezing werd: op de twaalfde week na de nabehandelingsperiode van tien dagen uitgevoerd.

Op basis van deze verkregen waarden werden de behandelingen beoordeeld op de totale jeugdhormoon (JH) effecten.

De totale JH respons van (S) hydropreen 30 was significant beter dan van het racemische mengsel dat als standaard werd toegepast. Belangrijker is nog dat de resultaten van de verkregen waarden betreffende het totale aantal gevormde Fj-poppen en Fj-poppen die per vrouwtjeskakkerlak zijn gevormd die de gelegenheid hadden te paren en jongen te vormen aangeven dat de 35 remmende werking van (S}-(+) hydropreen tegen reproduktie ongeveer * ' ' ' q "t r ·· . . ύ 4 -9- zeven malen hoger was dan van het racemische mengsel.

Proef XI.

Men bracht een reeks verdunningen van 5 (S)-(+) hydropreen of racemisch hydropreen in aceton op glazen en triplexplaten door de oplossing uit een injectiespuit op de platen te druppelen. Deze platen werden als bodems voor proefkooien toegepast. Elke kooi is voorzien van een onderkomen, water en voedsel en 50 Duitse kakkerlakken in de vierde fase van de ontwikkeling.

10 De kooien werden ongeveer twee maanden op 27° C., een lichtcyclus van 16 uren en een relatieve vochtigheid van 50% gehouden. De doeltreffendheid van de remmende werking wordt beoordeeld op basis van morfologische effecten en 100% remming van de reproduktie. Bij deze proeven bleek (S)-(+) hydropreen een 100%-ige bestrijding van de 2 15 reproduktie bij een verdeling van 0,1 yg/cm te geven, terwijl de laagste verdunning die met racemisch hydropreen een remming van 100% 2 2 gaf 10 yg/cm op glas en 1 yg/cm op triplex bedroeg.

Claims (12)

1. Een preparaat met een remmende werking tegen plagen, met het kenmerk, dat dit 5 a) (S)-(+) hydropreen, b) een verdunningsmiddel, en c) indien het verdunningsmiddel een oplosmiddel is, tenminste een adjuvans gekozen uit een uitdrijvend middel, een oppervlakte aktief middel en een verdikkingsmiddel, bevat.

2. Preparaat volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat dit 0,01-80 gewichtsprocent (S)-(+) hydropreen bevat

3. Een preparaat volgens conclusies 1 of 2, met het kenmerk, dat dit zich in de aerosolvorm bevindt.

4. Een preparaat volgens conclusies 1 of 15 2, met het kenmerk, dat dit zich in de spray-vorm bevindt.

5. Een preparaat volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat dit zich in de vaste vorm bevindt.

6. Een preparaat volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat dit in de lokaasvorm aanwezig is.

7. Een preparaat volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat het verdunningsmiddel een polymeer is en het preparaat bovendien een weekmaker bevat.

8. Werkwijze voor het bestrijden van kakkerlakken, met het kenmerk, dat men (S)-(+) hydropreen in of op 25 een gebied dat met een dergelijke populatie is geïnfecteerd aanbrengt.

9. Werkwijze volgens conclusie 8, met het kenmerk, dat men in of op dit gebied (S)-(+) hydropreen in een 2 hoeveelheid van 0,3-40 mg/m aanbrengt.

10. Werkwijze volgens conclusie 8 of 9, met het kenmerk, dat men het (S)-(+) hydropreen in een aerosol- of sprayvorm toepast. 5 -* i - . : . O - Λ -2+-

11. Werkwijze volgens 8 of 9, met het kenmerk, dat men het (S)-(+) hydropreen door verdampen uit een vaste drager toedient.

12. Werkwijze als beschreven in de be schrijving en/of voorbeelden. -o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o- Λ Λ Λ - ' f 'j ; ί O v