NL2020918B1

NL2020918B1 - Werkwijze voor het vervaardigen van een zelf-klevend textiel

Info

Publication number: NL2020918B1
Application number: NL2020918A
Authority: NL
Inventors: Lampe Philippe
Original assignee: Lampe Textiles Nv
Priority date: 2018-05-14
Filing date: 2018-05-14
Publication date: 2019-11-21
Also published as: EP3619043A1; WO2019220339A1

Abstract

Bij een werkwijze voor het vervaardigen van een zelf—klevend textiel wordt een doorzichtig, althans doorschijnend, textiel (20) over althans in hoofdzaak een volledig hoofdoppervlak van kleefstof voorzien. Hiertoe wordt de kleefstof in de vorm van een al of niet doorlopende kleeflaag (35) op een al of niet tijdelijke drager (30) aangebracht en als genoemde kleeflaag met de drager op het textiel wordt afgezet.

Description

D06M 23/16 (2018.01) C09J 7/21 (2019.01) E06B

9/24 (2019.01) © Afsplitsing van aanvraag , ingediend © Voorrang:

november 2019 © Aanvraag gepubliceerd:

Lampe Textiles NV te Tielt, België, BE © Uitvinder(s):

Philippe Lampe te Tielt (BE) © Gemachtigde:

drs. A.A. Jilderda te Eindhoven

47) Octrooi verleend:

november 2019 © Octrooischrift uitgegeven:

november 2019

54) Werkwijze voor het vervaardigen van een zelf-klevend textiel © Bij een werkwijze voor het vervaardigen van een zelf-klevend textiel wordt een doorzichtig, althans doorschijnend, textiel (20) over althans in hoofdzaak een volledig hoofdoppervlak van kleefstof voorzien. Hiertoe wordt de kleefstof in de vorm van een al of niet doorlopende kleeflaag (35) op een al of niet tijdelijke drager (30) aangebracht en als genoemde kleeflaag met de drager op het textiel wordt afgezet.

B1 2020918

Dit octrooi is verleend ongeacht het bijgevoegde resultaat van het onderzoek naar de stand van de techniek en schriftelijke opinie. Het octrooischrift komt overeen met de oorspronkelijk ingediende stukken.

Werkwijze voor het vervaardigen van een zelf-klevend textiel

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van een zelf-klevend textiel waarbij een doorzichtig, althans doorschijnend, textiel over althans in hoofdzaak een volledig hoofdoppervlak van kleefstof wordt voorzien. Daarbij heeft de uitvinding in het bijzonder betrekking op een transparant of semi-transparant textiel, in het bijzonder een weefsel of een breiwerk, dat op een transparant oppervlak kan worden aangebracht en dat het mogelijk maakt om vanuit een ruimte met een lagere lichtintensiteit te kijken naar een ruimte meteen hogere lichtintensiteit, maar dat belet om vanuit een ruimte met een hogere lichtintensiteit-binnen te kijken naar een ruimte met-een lagere lichtintensiteit. Een dergelijk textiel vindt met name toepassing in interieurs, veelal als raamdecoratie of als visuele scheiding en aankleding van transparante deuren en tussenwanden.

Textielboek wordt in de vorm van gordijnen en vitrage als raamdecoratie gebruikt. De gordijnen en/of vitrage worden gewoonlijk aan een binnenzijde van een buitenvenster toegepast om een binnenruimte van buitenaf geheel respectievelijk gedeeltelijk aan het zicht te onttrekken. Dit verhoogt voor de bewoners een gevoel van privacy en biedt bovendien sfeer en spreekwoordelijke warmte. Als een alternatief voor gordijnen zijn er ook translucente en bedrukte kunststof folies op de markt, die bedoeld zijn om op een raam te worden gekleefd en die een diffuse verstrooiing respectievelijk partieel doorzicht geven van het daar doorheen dringende licht. Ook dergelijke folies zijn aldus in staat om invallend licht te reduceren en/of om nieuwsgierige blikken buiten te houden, maar dergelijke kunststof folies missen de fraaie esthetische uitstraling die textiel eigen is. Bovendien verhinderen deze folies het zicht. Daarnaast is het niet altijd en voor iedereen even gemakkelijk om dergelijke folies kreukvrij en zonder ingesloten luchtbellen aan te brengen.

Deze en andere bezwaren worden althans in hoge mate ondervangen door een zelf-klevend textiel dat op een oppervlak kan worden aangebracht. Doordat daarbij wordt uitgegaan van textiel heeft het een esthetische uitstraling die textiel nu eenmaal eigen is en biedt de fijnmazige structuur daarvan vooral een belemmering voor zicht van

-2buiten naar binnen en niet zozeer van binnen naar buiten. Een dergelijk textiel is bekend uit een eerdere octrooiaanvrage van aanvraagster, te weten Belgisch octrooiaanvrage BE 2014/0570. Daarin wordt een uniek en in vele opzichten innovatief zelf-klevend textieldoek beschreven dat zich uitermate goed leent voor de hiervoor beschreven en andere toepassingen.

Een bezwaar van het bekend zelf-klevende textiel is evenwel dat dit een delicaat productie-proces vereist. Teneinde de open structuur van het fijnmazige textiel te behouden wordt bij dit bekende textieldoek een likrol toegepast waarmee eenzijdig een pasteuze kleefvloeistof wordt opgebracht die daarbij slechts juist het garen van het doek raakt en niet of nauwelijks daartussen treedt. Het contact met het garen neemt aldus kleefvloeistof van de likrol af zonder dat dit in de mazen tussen het textielgaren doordringt. Dit proces vergt evenwel een nauwkeurig contact met name voor wat betreft de door de likrol uitgeoefende contactdruk en de viscositeit van de kleefvloeistof.

Hoewel dit procédé zijn waarde heeft bewezen en in staat stelt om een zelf-klevend textiel met toereikende kleef-eigenschappen te produceren, bestaat er een behoefte om te voorzien in een procédé dat minder kritisch is en dat zich dan ook gemakkelijker laat schalen naar grotere productie-volumes en een grotere reproduceerbaarheid.

Met de onderhavige uitvinding wordt onder meer beoogt te voorzien in de behoefte door het verschaffen van een werkwijze voor het vervaardigen van een zelf-klevend textiel waarbij een risico voor het verstoppen van de mazen in het textiel althans in belangrijke mate wordt weggenomen.

Om het beoogde doel te bereiken heeft een werkwijze van de in de aanhef beschreven soort volgens de uitvinding als kenmerk dat de kleefstof in de vorm van een al of niet doorlopende kleeflaag op een al of niet tijdelijke drager wordt aangebracht en als genoemde kleeflaag met de drager op het textiel wordt afgezet. Aldus wordt de kleefstof in min of meer vaste, eventueel pasteuze, vorm als laag van de drager

-3overgebracht en op het textiel opgebracht waar de kleefstof met het garen in contact komt. De kleefstof vloeit daarbij niet of nauwelijks uit en biedt dan ook geen gevaar voor vulling van de mazen van het textiel. Met een verwijdering van de drager wordt tevens de kleefstof weggenomen die onvoldoende hechting met het textiel is aangegaan, bijvoorbeeld daar waar deze geen textielgaren heeft geraakt. Het fijnmazige en vezelige karakter van het textiel blijft zo aan de zichtzijde behouden. Doordat dit in hoge mate een zelf-sturend proces is, is het minder kritisch en laat het zich eenvoudig naar grote productie-volumes schalen.

De onderhavige uitvinding ziet in het bijzonder op een zelf-klevend textiel, zoals een weefsel of breiwerk, dat kleefbaar is op een transparant oppervlak, zoals een raam of transparante scheidingswand. Het met de werkwijze verkregen textiel laat toe om vanuit een ruimte met een lagere lichtintensiteit te kijken naar een ruimte met een hogere lichtintensiteit maar belet om vanuit een ruimte met een hogere lichtintensiteit binnen te kijken naar een ruimte met een lagere lichtintensiteit. Het textiel omvat daartoe een fijnmazig net van draden die bij voorkeur schuifvast zijn ten opzichte van elkaar.

Dit betekent dat de draden ten opzichte van elkaar substantieel geen bewegingsvrijheid hebben en leidt ertoe dat de draden nagenoeg niet, of zelfs geheel niet, ten opzichte van elkaar verplaatsen, in het bijzonder wanneer het textiel wordt onderworpen aan schuifkrachten zoals onvermijdelijk bij het aanbrengen van het textiel op een ondergrond het geval kan zijn. Dit is van belang omdat het textiel anders lokale onregelmatigheden te zien zou geven. Bij weefsels kleven de kruispunten tussen de schering- en inslagdraden aldus aan elkaar, waardoor schering en inslag onderling niet meer kunnen verschuiven. Het weefsel wordt hierdoor steviger en is rafelvrij bij versnijden. Door het impregneren wordt ook de elasticiteit en krimp van het weefsel sterk verminderd, zodat het aanbrengen ervan op een ondergrond, zoals een transparant oppervlak, minder kans op vervorming geeft.

-4Deze gewenste schuifvastheid van de draden kan worden verkregen door de draden te impregneren met een fixeermiddel, zoals polyvinyl alcohol (PVA). Een bijzondere uitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding heeft dan ook als kenmerk dat het textiel werd geïmpregneerd met een fixeermiddel dat kruisende draden onderling verbindt, vooraleer de kleefstof aan te brengen. Door het impregneren van de draden wordt het fixeermiddel diep in de draad, tussen de vezels ervan, ingebracht. Na het uitdrogen van het textiel is het fixeermiddel uitgecondenseerd en kleven de vezels van de draden onderling goed aan elkaar. Het impregneren van de draden met een fixeermiddel kan gebeuren door middel van foularderen. De draden kunnen geïmpregneerd worden voor of nadat ze tot een textiel zijn verwerkt.

In een voorkeursuitvoeringsvorm is de werkwijze volgens de uitvinding gekenmerkt doordat het fixeermiddel een vloeibare acrylaat is waarmee het textiel wordt geïmpregneerd. Ook de kleefstof kan een acrylaat zijn. In een voorkeursuitvoeringsvorm is de werkwijze volgens de uitvinding gekenmerkt doordat het fixeermiddel en de kleefstof naar hun aard uit eenzelfde, althans vergelijkbare chemische familie van verbindingen worden gekozen. Als het fixeermiddel waarmee de vezels van het textiel werden doordrenkt en de kleefstof van eenzelfde familie zijn, bijvoorbeeld, doch niet beperkt, doordat voor beiden acrylaten worden toegepast, dan blijkt bovendien een bijzonder sterke onderlinge hechting tussen de geïmpregneerde draden van het textiel en de kleefstof te worden bereikt. Dit verhindert niet alleen een zijdelingse translatie van de vezels ten opzichte van elkaar, maar tevens dat het textiel los komt van de kleefstof zodat een betere hechting van het textiel aan de ondergrond, in het bijzonder een transparante ondergrond, wordt verkregen.

Een acrylaat blijkt bijzonder gunstig als basisstof voor het impregneren van de draden en als zelf-klevende laag op het textiel omdat het UV-bestendig is, goed bestand is tegen veroudering en weinig gevoelig is voor temperatuur. Daarnaast is acrylaat eenvoudig te verwerken en heeft het een lage soortgelijke massa. Een acrylaat leent zich tevens bijzonder goed als kleefstof om het textiel eenzijdig van een zelf-klevende laag te voorzien waarmee het textiel op een transparant oppervlak zal worden

-5aangebracht. Dankzij de bestendigheid van de toegepaste acrylaat-lijm is het textiel ook in een dergelijk geval weinig vatbaar voor veroudering en weinig gevoelig voor temperatuur, waardoor het textiel zowel bij hoge als bij lage temperaturen op het transparant oppervlak zal hechten.

Een alternatieve of verdere uitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding die de draden van het textiel onderling fixeert is gekenmerkt doordat daarbij aan onderling rakende draden fysiek een binding wordt opgelegd die de draden in hoofdzaak geen onderlinge bewegingsvrijheid gunt. Dit kan door draden te gebruiken die voor een deel uit smeltvezels bestaan of die uit tweecomponent vezels bestaan waarbij een deel van het materiaal wordt versmolten door met warmte en druk op het textiel in te werken. Na het weven of het breien van het textiel kan een smeltbaar deel bijvoorbeeld in een oven worden gesmolten of verweekt. Door een vloei van het materiaal zullen de vezels onderling aan elkaar kleven en zullen met name kruispunten tussen de draden goed aan elkaar kleven. Hierdoor kunnen de draden niet meer verschuiven ten opzichte van elkaar en wordt krimp en kruip van het textiel tegen gegaan. In een textiel volgens uitvoeringsvormen van de onderhavige uitvinding kan de tweecomponenten vezel of de smeltvezel bestaan uit polyolefine. Een polyolefine is bijzonder geschikt om binnen een beperkt temperatuursbereik op te smelten en voldoende vloei te krijgen tussen de vezels. Polyolefines zijn verder goed bestand tegen veroudering, en ze zijn eenvoudig te verwerken.

Ook reeds bij de productie van het textiel kan worden bevorderd dat de positie van de draden daarvan althans in belangrijke mate vastligt. Voor het onderling fixeren van de schering- en inslagdraden bij een weefsel kan bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van specifieke bindingen die ervoor zorgen dat de draden geen of nagenoeg geen bewegingsvrijheid hebben ten opzichte van elkaar. Een voorbeeld van zo'n binding is een gaasbinding of linnenbinding. Ook andere types binding tussen schering- en inslagdraden zijn bij een weefstel mogelijk. Bij een breiwerk kan een fixatie van de draden worden bereikt door laddervrij te breien volgens kettingbrei, ook wel aangeduid als indémaillable. Het is een voordeel van een indémaillable breiwerk dat de draden

-6binnen het breiwerk schuifvast zijn en dus moeilijk kunnen bewegen ten opzichte van elkaar. Om de positie van de draden nog beter te behouden kunnen de draden van dergelijke weefsels bovendien met een fixeermiddel worden geïmpregneerd, zoals hiervoor werd omschreven.

Een textiel dat in de uitvoeringsvormen van de werkwijze volgens de onderhavige uitvinding wordt toegepast, omvat voldoende draden om het mogelijk te maken om vanuit een ruimte met een lagere lichtintensiteit te kijken naar een ruimte met een hogere lichtintensiteit en om tevens te beletten om vanuit een ruimte met een hogere lichtintensiteit binnen te kijken naar een ruimte met een lagere lichtintensiteit. Bij een weefsel is het aantal scheringen en inslagen, nodig om deze karakteristiek te bereiken, daarbij afhankelijk van het soort draad en de diameter van de gebruikte draad. Enerzijds dienen de openingen, i.e. de mazen, van het weefsel voldoende groot te zijn om transparantie in de ene richting (donker naar licht) mogelijk te maken, anderzijds dienen ze voldoende klein te zijn om doorkijken in de andere richting (licht naar donker) te beletten. Voor de draden worden met voordeel multifilament draden toegepast. Multifilament draden hebben, vergeleken met mono-filament draden, een hogere opnamecapaciteit voor een fixeermiddel en leveren een betere hechting met de toegepaste kleefstof.

De onderhavige uitvinding ziet in het bijzonder op een procédé waarmee een dergelijk textiel eenzijdig van een klevende laag wordt voorzien zonder hoegenaamd de uitstraling en het karakter van het textiel, noch de optische werking en functie daarvan aan te tasten. In een bijzondere uitvoeringsvorm is de werkwijze volgens de uitvinding daartoe gekenmerkt doordat de drager een tijdelijke drager omvat welke van de kleeflaag wordt verwijderd nadat de kleeflaag vanaf de drager op het textiel werd overgebracht. De drager kan hierbij slechts dienen om de kleeflaag op het textiel over te brengen, waarbij de kleeflaag vervolgens bijvoorbeeld wordt afgedekt met een schutvel, dan wel kan daarvoor een schutvel worden toegepast dat aanwezig blijft totdat het textiel op een ondergrond wordt aangebracht, waarbij het schutvel wordt afgepeld.

-7In een verdere bijzondere uitvoeringsvorm is de werkwijze volgens de uitvinding gekenmerkt doordat de drager een permanente drager omvat, omvattende een transparante, althans translucente folie, welke aan een naar het textiel gerichte zijde aan het textiel wordt gehecht en aan een tegenoverliggende zijde de kleeflaag draagt. Aldus is de drager niet slechts een transporteur van de kleefstof die op het textiel wordt aangebracht, maar wordt de drager met het textiel verenigd, daarbij aan de van het textiel afgewende zijde de gewenste kleeflaag verschaffend. De drager biedt aldus blijvende mechanische eigenschappen aan het textiel, zoals bijvoorbeeld stijfheid en krimpvastheid.

Een bijzondere uitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding heeft daarbij als kenmerk dat de folie aan de naar het textiel gerichte zijde een verdere kleeflaag draagt en door tussenkomst daarvan met het textiel wordt verlijmd. Een alternatieve uitvoeringsvorm heeft als kenmerk dat de folie een transparante, althans translucente, thermoplastische kunststof omvat en onder toevoer van warmte met het textiel wordt versmolten. In beide gevallen wordt een min of meer permanente hechting bereikt tussen de folie en het textiel, waarbij de folie de (zelf-klevende) hechtlaag aan het textiel verschaft.

Door een geschikte keuze van de genoemde folie kunnen desgewenst de optische eigenschappen van het textiel worden gemodificeerd dan wel in stand gehouden. Met het oog op dit laatste heeft een verdere bijzondere uitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding als kenmerk dat voor de folie een glasheldere folie wordt toegepast, in het bijzonder van een kunststof uit een groep omvattende polyesters, polycarbonaat, polystyreen, polymethylmetacrylaat en polypropyleen, meer in het bijzonder een glasheldere polyesterfolie, in het bijzonder van polyetheentereftalaat (PET). Het glas-heldere karakter van een dergelijke folie laat de optische eigenschappen van het textiel, waar het gaat om translucentie en/of transparantie vanaf een ene zijde en belemmering van het zicht vanaf de overstaande zijde in hoofdzaak ongemoeid.

-8Om het textiel na verwerking op een rol te kunnen wikkelen en de kleeflaag voor contaminatie te behoeden, heeft een verdere uitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding als kenmerk dat de hechtlaag wordt afgedekt met een schutfolie, in het bijzonder gesiliconeerd papier. De (gesiliconeerde) toplaag van het schutvel voorziet daarbij in een naar verhouding geringe hechting met de kleeflaag zodat het schutvel zich gemakkelijk laat afpellen maar tot dat moment de hechtlaag vers en vrij van contaminatie houdt. Dit komt de houdbaarheid van het textiel ten goede, zolang het nog niet werd aangebracht.

Om enerzijds een warme uitstraling van het textiel en anderzijds een adequate hechting met de hechtlaag te bevorderen, heeft een verdere bijzondere uitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding als kenmerk dat het textiel door verwerking van vezelig garen werd verkregen, in het bijzonder door weven of breien van multi-filament garen, waarbij een vezelig karakter van het garen werd behouden, en in het bijzonder dat het garen een kunststof garen omvat, in het bijzonder een polyester garen. De toepassing van dergelijke multi-filament garen biedt een relatief grote opname-capaciteit en zuigend vermogen voor een eventueel toe te passen impregneermiddel ter fixatie van de vezels en biedt bovendien een vergroot hechtingsoppervlak voor interactie met de kleefstof. Daarbij laat de toepassing van polyester garens zich bijzonder goed combineren met toe te passen fixeermiddelen en kleefstoffen, in het bijzonder als deze op acrylaat-basis zijn. Een verdere bijzondere uitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding heeft in dat verband als kenmerk dat de kleeflaag een lijm omvat uit een groep omvattende transparante thermo-plastische harsen en rubberlijmen, in het bijzonder een transparante acrylaat hars.

De uitvinding zal thans nader worden toegelicht aan de hand van een aantal uitvoeringsvoorbeeld en een bijbehorende tekening. In de tekening toont: Figuur 1 schematisch een eerste uitvoeringsvoorbeeld van de werkwijze volgens de uitvinding;

Figuur 2A-2B schematisch een tweede uitvoeringsvoorbeeld van de werkwijze volgens de uitvinding;

-9Figuur 3 schematisch een derde uitvoeringsvoorbeeld van de werkwijze volgens de uitvinding; en

Figuur 4 schematisch een vierde uitvoeringsvoorbeeld van de werkwijze volgens de uitvinding.

De figuren zijn overigens zuiver schematische en niet (steeds) op schaal getekend. Met name kunnen terwille van de duidelijkheid sommige dimensies in meer of mindere mate overdreven zijn weergegeven. Overeenkomstige delen zijn in de figuren met eenzelfde verwijzingscijfer aangeduid.

De uitvinding voorziet in een textiel 20 dat kleefbaar is op een vlak, in het bijzonder transparant oppervlak, zoals bijvoorbeeld glas.

Het textiel maakt het mogelijk om vanuit een ruimte met een lagere lichtintensiteit, bijvoorbeeld binnenskamers, te kijken naar een ruimte met een hogere lichtintensiteit, bijvoorbeeld buiten, en op hetzelfde moment te beletten om vanuit een ruimte met een hogere lichtintensiteit, bijvoorbeeld buiten, binnen te kijken in een ruimte met een lagere lichtintensiteit, zoals binnenskamers. Het textiel kan daartoe bijvoorbeeld op een glasruit van een venster of een deur worden aangebracht. Teneinde dit éénzijdig doorkijkeffect te bekomen moet het textiel zo zijn opgebouwd dat de diameter van de draden en de grootte van de openingen (mazen) tussen de draden van die omvang zijn dat er bij daglicht buiten en geen licht binnen, er gemakkelijk doorzicht is naar buiten maar moeilijk doorzicht naar binnen. Verschillende draaddiameters laten hierbij verschillende maasgrootten toe. In een voordelige uitvoeringsvorm is de verhouding maasoppervlakte tegenover totale oppervlakte ca. 40%. Daarnaast biedt een dergelijk textiel ook uitkomst voor een beperking van het doorzicht van transparante scheidingswanden in kantoren, woningen en andere gebouwen.

Het textiel 20 kan een geweven textiel zijn met kruisende schering- en inslagdraden of een breiwerk. De draden die zijn gebruikt voor het textiel 20 zijn bij voorkeur multi-filament draden. Een dergelijke draad bestaat uit verscheidene vezels van onderling eenzelfde of verschillend materiaal die naast elkaar lopen of in elkaar

-10gedraaid zijn. De vezels kunnen zowel van natuurlijke als synthetische oorsprong zijn. Voorbeelden van vezels van natuurlijke oorsprong zijn bijvoorbeeld katoen, vlas, viscose, hennep, wol, jute, sisal, en kokosvezel. Voorbeelden van geschikte materialen voor synthetische vezels zijn polyester, polyolefines, polyamides en acryl. De draden kunnen ook samengesteld zijn uit mengsels van natuurvezels en synthetische vezels.

Bij voorkeur is het textiel 20 dusdanig gemodificeerd dat de draden daarvan onderling in hoofdzaak geen bewegingsvrijheid hebben. Om de draden in het textiel schuifvast te maken, kunnen de draden worden gefixeerd. De draden kunnen daartoe worden geïmpregneerd, i.e. diepgaand doordrenkt, met een geschikt fixeermiddel. Dit kan ofwel gebeuren voor het weven of breien, of nadat de draden tot een textiel zijn verwerkt. Impregneren kan bijvoorbeeld door onderdompeling van de draad of het textiel in een fixeermiddel, waarbij de draad het fixeermiddel absorbeert. Deze absorptie kan plaats vinden doordat het materiaal van de vezels zelf fixeermiddel absorbeert, zoals bijvoorbeeld bij katoen, viscose, vlas en andere natuurgarens, of doordat het fixeermiddel zich op, rond en tussen de verschillende vezels zet dankzij capillaire werking, zoals bijvoorbeeld in het geval van synthetische multi-filament vezels.

Om de opname van het fixeermiddel te bevorderen, kan een verhoogde druk worden toegepast. Na het onderdompelen van het textiel in een fixeerbad kan het worden uitgeperst, bijvoorbeeld door het tussen walsrollen door te leiden, teneinde overtollig fixeermiddel te verwijderen. Deze combinatie van onderdompelen en uitpersen wordt ook wel foularderen genoemd. Tijdens deze pers stap wordt niet alleen overtollig fixeermiddel verwijderd, maar wordt eveneens een deel van het fixeermiddel in de draden geduwd.

Andere geschikte technieken om te impregneren kunnen volgens onderhavige uitvinding eveneens worden toegepast, bijvoorbeeld vernevelen van fixeermiddel, het fixeermiddel als een laag op het textiel uitwrijven, of het fixeermiddel via een schuimapplicatie op het textiel aanbrengen. Belangrijk bij elk van deze methodes is dat gepaste maatregelen worden genomen opdat de mazen in het textiel minstens

-11gedeeltelijk open blijven zodat het éénzijdig doorzicht behouden blijft. Dit kan worden bereikt door selectief aanbrengen van het fixeermiddel in hoofdzaak enkel op en in de draden of, wanneer toch fixeermiddel in de mazen 15 terecht is gekomen, door het opnieuw vrij maken van deze openingen, bijvoorbeeld door het gericht doorleiden van luchtstromen.

Geschikte fixeermiddelen zijn onder meer poly-acrylaten, poly-urethanen, polyvinyl alcoholen, polyvinyl acetaten en zetmeelderivaten. In het bijzonder kan, zoals ook in de onderhavige voorbeelden, een waterige acrylaat dispersie als impregneermiddel worden gebruikt. Dit materiaal heeft als voordeel dat het een hoge mate van UV bestendigheid vertoont en weinig vatbaar is voor veroudering. Acrylaten zijn na 100% uit-polymeriseren volledig wateronoplosbaar zodat het behandelde textiel weinig gevoelig is voor inwerking van vocht. Na het impregneren en eventueel uitpersen van het textiel 20 wordt het gedroogd, waardoor het water verdampt en het acrylaat uit condenseert tot een verstevigend materiaal. In het bijzonder, kan de toegepaste acrylaat dispersie een mengsel zijn van een hard acrylaat, een zacht acrylaat en water.

Hard acrylaat is een uit-gepolymeriseerd acrylaat met harde eigenschappen, ontstaan door het volledig uit condenseren van een polymere acrylaat dispersie. Een dergelijke polymere acrylaat dispersie, toegepast op textiel als substraat, verleent na uit-condenseren een harde eigenschap aan het textiel. Een voorbeeld van een hard acrylaat is TUBICOAT A 41, commercieel verkrijgbaar bij CHT— BEZEMA.

Zacht acrylaat is een uit-gepolymeriseerd acrylaat met zachte, klevende eigenschappen, ontstaan door het volledig uit-condenseren van een polymeer acrylaat dispersie. Een dergelijke polymere acrylaat dispersie, toegepast op een textielsubstraat, zal na uit-condenseren draden en vezels onderling doen verkleven. Een voorbeeld van een zacht acrylaat is TUBICOAT A 22, commercieel verkrijgbaar bij CHT-BEZEMA.

Het impregneren zorgt er enerzijds voor dat de draden van het textiel 20 zelf een verhoogde stevigheid krijgen, doordat de vezels daarvan onderling aan elkaar hechten.

-12Bovendien zorgt dit ervoor dat het textiel als totaal extra stevigheid krijgt, doordat ook de kruispunten tussen de draden aan elkaar hechten. Dit zorgt ervoor dat het textiel 20 de gewenste schuifvastheid verkrijgt, waarbij de draden niet langer ten opzicht van elkaar kunnen verschuiven. De extra stevigheid van het textiel is van voordeel bij het aanbrengen van het textiel 20 op een ondergrond. Het textiel 20 is hierdoor ook rafelvrij, bijvoorbeeld bij het versnijden. Daarnaast neemt ook de elasticiteit van het textiel 10 als gevolg van een dergelijke impregnatie sterk af waardoor het textiel minder gevoelig zal zijn voor rek en krimp en dus, na en bij aanbrengen, niet of nauwelijks zal vervormen. Ook zorgt de impregnatie voor een betere aanhechting van een later aan te brengen kleefstof, en zorgt die er voor dat er zo weinig mogelijk kleefstof dient te worden aangebracht terwijl toch voldoende kleefkracht wordt bereikt. Daarbij is van belang dat ook na de impregnatie het karakter en de uitstraling van het textiel behouden is gebleven.

Een andere manier om het textiel schuifvast te maken is door te werken met draden die voor een deel bestaan uit smeltvezels of die bestaan uit tweecomponenten vezels. Daaruit gevormde textielen kunnen schuifvast worden gemaakt door het smeltbare deel op te smelten, bijvoorbeeld door het textiel door een heteluchtoven te laten gaan of bloot te stellen aan een infraroodveld. Hierdoor zal het laag-smeltende materiaal smelten en de draden ter plaatse van kruispunten onderling versmelten en aldus aan elkaar hechten. Ook kan gebruik worden gemaakt van specifieke weef- of breitechnieken waarmee een onderlinge schuifvastheid van de draden kan worden verkregen, zoals bijvoorbeeld een gaasbinding bij weefsels of breien volgens indémaillable.

Nadat het textiel aldus zijn gewenste schuifvastheid heeft verkregen, wordt daarop eenzijdig een (zelf) klevende laag 35 van een geschikte kleefstof voorzien. Het kan daarbij gaan om een doorlopende, dat wil zeggen continue laag, maar ook om een onderbroken laag bijvoorbeeld in de vorm van een stippenpatroon. In beginsel kan iedere geschikte kleefstof, die in staat is om een textiel aan een glad oppervlak te hechten, worden gebruikt. Bijzonder geschikt is een transparante acrylaat hars. Deze

-13heeft als voordeel dat hij UV bestendig is en bestand is tegen veroudering. Bovendien is acrylaat weinig temperatuursgevoelig zodat de lijm zowel bij lage als bij hoge temperaturen zijn kleefkracht behoudt. De transparantie van de toegepaste kleefstof verhoudt zich daarbij met de beoogde doorzichtigheid van het textiel. Een kleefstof op basis van een acrylaat is bij voorkeur een zacht acrylaat, met zachte, klevende eigenschappen, die permanent zelfklevend zijn. Een voorbeeld van een acrylaat kleefstof is TUBICOAT STC 100, verkrijgbaar van CHT BEZEMA.

Indien de draden van het textiel werden geïmpregneerd ter fixatie van de draden strekt het tot voordeel om een kleefstof uit eenzelfde familie als het fixatiemiddel toe te passen, bijvoorbeeld beiden acrylaten of beiden poly-urethanen, wegens hun goede hechting aan elkaar. In de navolgende voorbeelden wordt daarom voor beide van de hiervoor specifiek genoemde acrylaten uitgegaan. Belangrijk is dat ook bij het aanbrengen van de kleefstof de mazen in het textiel open blijven en het textiel zijn vezelige karakter behoudt. Daartoe voorziet de onderhavige uitvinding in een werkwijze waarmee dit is gewaarborgd. Navolgend zal daarvan een aantal, niet limitatief bedoelde, uitvoeringsvormen nader worden toegelicht.

In figuur 1 is schematisch een opstelling weergegeven ter uitvoering van een uitvoeringsvoorbeeld van de werkwijze volgens de uitvinding, De opstelling omvat een stel walsen 11,12 die nauwkeurig ten opzichte van elkaar zijn uitgelijnd en daarbij onderling een spleet bewaren waar een eerste substraat en een tweede substraat tussendoor kunnen worden gevoerd terwijl daarop een gereguleerde druk wordt uitgeoefend. Eventueel kan dit proces thermisch worden ondersteund door één of beide walsen 11,12 te verwarmen. Dit proces, ook wel aangeduid als kalanderen, zorgt voor een onderlinge aandrukkracht en hechting tussen beide substraten en dient als uitgangsproces voor het hier te beschrijven uitvoeringsvoorbeeld van de werkwijze volgens de uitvinding. Binnen het kader van de uitvinding zijn eventueel ook andere methoden en technieken mogelijk om een drager die is voorzien van een kleeflaag met een textiel te verenigen teneinde de kleeflaag op het textiel over te brengen.

-14In figuur 1 wordt een textiel 20 als eerste substraat toegepast. Het gaat hierbij om een weefsel van polyester met een fijnmazige structuur die een fraai doorzicht-effect geeft op een transparante ondergrond. Dit effect is verantwoordelijk voor een relatieve doorzichtigheid vanaf nabij aan een eerste zijde terwijl vanaf een tegenover gelegen zijde van afstand een zicht wordt belemmerd. Als zodanig wordt hiervan met voordeel gebruik gemaakt bij vitrage en andere raambekleding om een zicht van buiten naar binnen tegen te houden en niettemin zicht naar buiten te bieden.

Als tweede substraat dient in het geval van figuur 1 een schutvel 30 en een daarop liggen kleeflaag 35. Het schutvel omvat een papier met een gesiliconeerd oppervlak en wordt om die reden ook wel aangeduid als siliconenpapier. Voor de kleeflaag is in dit voorbeeld een thermoplastische acrylaathars toegepast, ook wel aangeduid als hot melt. Binnen het kader van de uitvinding zijn evenwel ook andere lijmen, in het bijzonder rubberlijmen toepasbaar.

Het gemodificeerde oppervlak hecht met een relatief geringe hechtkracht aan de kleeflaag 35 welke toereikend is om de kleeflaag 35 te beschermen en tot aan gebruik af te sluiten. Door beide substraten 20,30,35 tussen de walsen 11,12 door te leiden transfereert de kleeflaag 35 van de schutfolie 30 op het textiel waar de kleefstof 35 een sterkere hechting met de textielvezels aangaat. Het schutvel dient hier als semi-permanente drager en wordt bij applicatie van het textiel afgepeld. Eventuele kleefstof die zich (in de mazen van het textiel) niet aan textielvezels hechte wordt hierbij eveneens geheel of gedeeltelijke weg genomen.

Tevens kan voor de uitvinding een volstrekt tijdelijke drager worden toegepast, slechts om de kleeflaag aan het textiel te hechten. Een voorbeeld hiervan wordt tot uitdrukking gebracht in figuur 2A en 2B. In eerste instantie wordt daarbij een kleeflaag 35 vanaf een tijdelijke folie 40 op het textiel overgebracht, zie figuur 2A, en de tijdelijke drager 40 vervolgens afgepeld. Hierna wordt het aldus van een kleeflaag 35 voorziene textiel gelamineerd met een schutvel 30 teneinde de kleeflaag 35 af te sluiten en te beschermen, zie figuur 2B. De toepassing van een dergelijke afzonderlijke tijdelijke

-15drager 40 geeft meer keuze-vrijheid ten aanzien van de aard en samenstelling va de drager 40 en lijmlaag 35. In dit voorbeeld werd voor de lijmlaag wederom een acrylaathars toegepast en werd voor de tijdelijke drager 40 uitgegaan van kunststof folie van polyester.

In plaats van of naast een tijdelijke of semi-tijdelijke drager 30,40, zoals in de voorgaande voorbeelden, kan ook worden uitgegaan van een permanente drager voor de kleeflaag 35. Figuur 3 geeft hiervan een voorbeeld. Daarbij dient de drager 50 niet slechts als transportmiddel voor de kleeflaag 35 maar blijft deze achter op het textiel. Om daarbij de transluscente eigenschappen van het textiel te behouden, wordt met voordeel uitgegaan van een glasheldere kunststof folie als permanente drager 50. In dit voorbeeld is in dat opzicht uitgegaan van een polyester (PET) film. Deze is aan een eerste zijde voorzien van een kleeflaag 35 waarmee het textiel 20 aan een ondergrond kan worden gehecht. Anderzijds ligt daarop een verdere kleeflaag 55 die dient om de folie 50 permanent aan het textiel 20 te hechten. Voor de beide kleeflagen 35,55 wordt hier met voordeel uitgegaan van een transparante PSA acrylaat hars om de doorzichtigheid van de mazen in het textiel niet te verstoren. De aldus samengestelde dragerfolie 30,35,50,55 en het textiel 20 worden tussen de kalanderwalsen doorgeleid en daarbij onderling verlijmd. Voor gebruik wordt de schutfolie 30 afgepeld en wordt het met de folie 50 gelamineerde doek door tussenkomst van de kleeflaag 35 op een ondergrond gehecht.

In plaats van door verlijming van een dergelijke permanente drager 50 ook door thermo-lamineren met het textiel worden verenigd. Dit is in figuur 4 weergegeven. Ook in dit voorbeeld wordt een polyester folie als permanente drager 50 toegepast waarop aan een eerste zijde de kleeflaag 35 afgedekt met een schutpapier 30 ligt. Aan de tegenovergestelde zijde is de drager 50 blank en wordt de drager 50 onder inwerking van druk en warmte, afkomstig van de walsen 11,12, met het textiel 20 versmolten.

Hoewel de uitvinding hiervoor aan de hand van louter een enkel uitvoeringsvoorbeeld nader werd toegelicht, moge het duidelijk zijn dat de uitvinding daartoe geenszins is

-16beperkt. Integendeel zijn binnen het kader van de uitvinding voor een gemiddelde vakman nog vele variaties en verschijningsvormen mogelijk.

Claims

Conclusies:

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een zelf-klevend textiel waarbij een doorzichtig, althans doorschijnend, textiel over althans in hoofdzaak een volledig hoofdoppervlak van kleefstof wordt voorzien, met het kenmerk dat de kleefstof in de vorm van een al of niet doorlopende kleeflaag op een al of niet tijdelijke drager wordt aangebracht en als genoemde kleeflaag met de drager op het textiel wordt afgezet.
2. Werkwijze volgens conclusie 1 met het kenmerk dat de drager een tijdelijke drager omvat welke van de kleeflaag wordt verwijderd nadat de kleeflaag vanaf de drager op het textiel werd overgebracht.
3. Werkwijze volgens conclusie 1 met het kenmerk dat de drager een permanente drager omvat, omvattende een transparante, althans translucente folie, welke aan een naar het textiel gerichte zijde aan het textiel wordt gehecht en aan een tegenoverliggende zijde de kleeflaag draagt.
4. Werkwijze volgens conclusie 3 met het kenmerk dat de folie aan de naar het textiel gerichte zijde een verdere kleeflaag draagt en door tussenkomst daarvan met het textiel wordt verlijmd.
5. Werkwijze volgens conclusie 3 met het kenmerk dat de folie een transparante, althans translucente, thermoplastische kunststof omvat en onder toevoer van warmte met het textiel wordt versmolten.
6. Werkwijze volgens conclusie 3, 4 of 5 met het kenmerk dat voor de folie een glasheldere folie wordt toegepast, in het bijzonder van een kunststof uit een groep omvattende polyesters, polycarbonaat, polystyreen, polymethylmetacrylaat en polypropyleen, meer in het bijzonder een glasheldere polyesterfolie, in het bijzonder van polyetheentereftalaat (PET).
7. Werkwijze volgens één of meer der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de hechtlaag wordt afgedekt met een schutfolie, in het bijzonder gesiliconeerd papier.

5 8. Werkwijze volgens één of meer der voorgaande conclusies met het kenmerk dat het textiel door verwerking van vezelig garen werd verkregen, in het bijzonder door weven of breien van multi-filament garen, waarbij een vezelig karakter van het garen werd behouden.
10 9. Werkwijze volgens conclusie 8 met het kenmerk dat het garen een kunststof garen omvat, in het bijzonder een polyestergaren.

10. Werkwijze volgens één of meer der voorgaande conclusie met het kenmerk dat de kleef laag een lijm omvat uit een groep omvattende transparante thermo-plastische 15 harsen en rubberlijmen, en in het bijzonder een acrylaat hars omvat.

1/2