PL93788B1 - - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest srodek chwastobój¬ czy.Z opisu patentowego RFN nr 2 039 041 wiadomo, ze herbicyd N-4-izopropylofenylo-N', N'-dwumety- lomocznik o wzorze 2 przy zastosowaniu w upra¬ wach zbóz ma dobre dzialanie zarówno przeciw¬ ko jednorocznym chwastom trawiastym jak wy¬ czyniec polny /Alopecurus myosuroides/, miotla zbozowa /Apera spica-venti/ i owies gluchy /Avena fatua/ jak równiez przeciwko duzej liczbie jedno¬ rocznych chwastów szerokolistnych, np. gatunków rumianku /Matricaria lub Anthemis/, gwiazdnicy pospolitej /Stellaria media/ i zlocienia polnego /Chrysanthemum segetum/. Okazalo sie jednak, ze szereg innych jednorocznych chwastów szerokolist¬ nych, przede wszystkim wystepujace licznie gatun¬ ki przytulii czepnej /Galium aparine/, jasnoty /Lamium spp./, przetacznika /Veronica spp./ i rdestu /Polygonum spp./ moze byc zwalczany przez wymieniona substancje czynna tylko w niewystar¬ czajacym stopniu.Wiadomo równiez, ze substancje czynne z grupy kwasów fenoksytluszczowych w ilosciach przyje¬ tych w praktyce zwalczaja dobrze lub zadawalaja¬ co wiekszosc z wymienionych gatunków chwastów szerokolistnych. Naleza do nich przede wszystkim Mecoprop /kwas 2/2'-metylo-4'-chlorofenoksy/-pro- pionowy/ i Dichlorprop /kwas 2/2',4'-dwuchloeofe- noksy/-propionowy/ w postaci ich soli lub estrów.Co prawda ich dzialanie nie zawsze wystarcza, aby zniszczyc wszystkie wystepujace chwasty je¬ dnoroczne. Chwasty trawiaste jak gatunki wymie¬ nione na wstepie nie sa i tak objete przez te substancje.Obecnie znaleziono, ze mieszaniny tych substan¬ cji czynnych z N-izopropylofenylo-N', N'-dwume- tylomocznikiem wykazuja szczególnie korzystne dzialanie wlasnie w tych przypadkach, w których poszczególne substancje czynne same nie sa wy¬ starczajace. Ma to miejsce szczególnie wtenczas, gdy stosuje sie mieszaniny N-4-izopropylofenylo-N', N'-dwumetylomocznika z jednym z wymienionych innych herbicydów po wzejsciu przeciwko chwa¬ stom jak Galium, Veronica, Lamium albo Poly¬ gonum w uprawach zbóz. Znaleziono tutaj w przypadku mieszanin wymienionego rodzaju nieo¬ czekiwane efekty synergiczne.Przedmiotem wynalazku sa zatem srodki chwa¬ stobójcze, które zawieraja mieszaniny chwastobój¬ czych substancji czynnych N-4-izopropylofenylo-N', N'-dwumetylomocznika /preparat 1 /z kwasem 2-/2'-metylo-4'-chlorofenoksy/-propionowym /Meco¬ prop/ /preparat 2/ lub kwasem 2-/2',4'-dwuchloro- fenoksy/-propionowym /Dichlorprop/ /preparat 3/ albo ich przyjetych w handlu estrów lub soli. Jako przyjete estry stosuje sie w szczególnosci estry z nizszymi alkoholami alifatycznymi jak etanol, bu¬ tanol, albo n-etyloheksanol, jako sole stosuje sie przede wszystkim sole metali alkalicznych /sole Na, K/.93 788 W mieszaninach wedlug wynalazku pochodna mocznika zwalcza przede wszystkim chwasty tra¬ wiaste jak Alopecurus, Avena albo Apera jak rów¬ niez latwiejsze do zwalczania chwasty szerokolist- ne /Matricaria, Stellaria i inne/, podczas gdy in¬ ne gatunki jak Galium, Lamium, Polygonum albo Veronica sa kontrolowane przez jedna z wymienio¬ nych innych substancji czynnych. Kombinacje na¬ daja sie przede wszystkim do selektywnego zwal¬ czania chwastów w zbozu. Proporcje zmieszania moga wahac sie w szerokim zakresie, kombinacja moze np. skladac sie z 1 czesci preparatu 1 i 0,5—10, korzystnie 1—2 czesci preparatów 2 albo 3.Srodki do zwalczania chwastów wedlug wyna¬ lazku moga byc sporzadzone w postaci proszków zwilzalnych, dajacych sie emulgowac koncentratów albo srodków do opylania, i zawierac znane srodki pomocnicze jak srodki zwilzajace, polepszajace przyczepnosc, dyspergujace, stale albo ciekle sub¬ stancje obojetne jak równiez srodki ulatwiajace mielenie albo rozpuszczalniki.Jako nosniki mozna stosowac substancje mine¬ ralne takie jak glinokrzemiany, tlenki glinu, kaolin, kredy, kredy krzemionkowe, talk, ziemia okrzem¬ kowa albo uwodnione kwasy krzemowe lub pre¬ paraty tych substancji mineralnych ze specjalny¬ mi dodatkami, np. kreda natluszczona stearynia¬ nem sodu. Jako nosniki dla preparatów cieklych mozna stosowac wszystkie przyjete i odpowiednie rozpuszczalniki organiczne, np. toluen, ksylen, al¬ kohol dwuacetonowy, izoform, benzyny, oleje pa¬ rafinowe, dioksan, dwumetyloformamid, dwumety- losulfotlenek, octan etylu, octan butylu, czterowo- dorofuran, chlorobenzen i inne.Jako, substnacje polepszajace przyczepnosc moz¬ na stosowac kleiste produkty celulozowe albo po¬ lialkohole winylowe.Jako substancje zwilzajace stosuje sie wszyst¬ kie odpowiednie emulgatory takie jak oksyetylo- wane alkilofenole, sole kwasów arylo- albo alkilo- arylosulfonowych, sole etoksylowanych kwasów benzenosulfonowych albo mydla.Jako substancje dyspergujace stosuje sie pak ce¬ lulozowy /sole lugów posiarczynowych/, sole kwa¬ su naftalenosulfonowego jak równiez ewentualnie uwodnione kwasy krzemowe lub takze ziemie okrzemkowa.Jako srodki ulatwiajace mielenie mozna stosowac odpowiednie sole nieorganiczne albo organiczne takie jak siarczan sodu, siarczan amonu, weglan sodu, wodoroweglan sodu, tiosiarczan sodu, ste¬ arynian sodu, octan sodu.Zawartosc substancji czynnych wedlug wynalaz¬ ku w tych. srodkach wynosi na ogól 2—75%. Te substancje czynne moga jednak wystepowac w pre¬ paratach równiez w mieszaninie z innymi znany¬ mi substancjami czynnymi.Proste preparaty do badan skutecznosci dziala¬ nia mozna np. otrzymac wedlug przepisów poda¬ nych w nastepujacych przykladach.Przyklad I. Proszek zwilzamy otrzymuje sie przez zmieszanie 27 czesci preparatu 1K 58 czesci soli sodowej Mecoprop'u o czystosci 75% /co od¬ powiada 42,5 czesci soli sodowej Mecoprop'u=38,l czesci preparatu 2/, 6 czesci kwasu krzemowego, 4,5 czesci dwunaftylometano-dwusulfonianu sodu, 3,5 czesci dwualkilonaftalenosulfoniariu sodu, 1,0 czesci alkilobenzeno-sulfonianu sodu ,/ogólem= = 100,00 czesci/, s Podobna mieszanine mozna sporzadzic z prepa¬ ratów 1 i 3.Przyklad II. Nasiona chwastu Galium wy¬ siewa sie w doniczkach, doniczki umieszcza sie w szklarni. Po wzejsciu roslin liscie opryskuje sie róznymi dawkami preparatów 1 i 2 samych i w kombinacjach ze soba. Wynik tego doswiadczenia, wyrazony w % stopnia uszkodzenia, po uplywie 2 tygodni po traktowaniu, jest nastepujacy: preparat 1 1,25 kg/ha 10% uszkodzenia preparat 2 2,5 kg/ha 80% uszkodzenia Kombinacje wedlug wynalazku: preparat 1 0,62 kg/ha 45% uszkodzenia obliczono preparat 2 1,25 kg/ha 65% uszkodzenia znaleziono Metoda ,wedlug której obliczono stopien uszko¬ dzenia w przypadku kombinacji dwóch substancji czynnych, jest opisana w „Metods of Testing Che¬ micals on Insects" /wydane przez H. H. Shepard'a, Minneapolis, 1958/, tom I, str. 319—320, i jest wy¬ jasniona na zalaczonym wykresie.Na 2 linie pionowe nanosi sie stopien uszkodze¬ nia poszczególnych substancji czynnych, w tym przypadku zatem dla 1,25 kg/ha zwiazku 1=10% uszkodzenia, /po lewej/ i dla 2,5 kg/ha zwiazku 2=80% uszkodzenia /po prawej/, i oba punkty la¬ czy sie linia. Jesli kombinuje sie teraz obydwa zwiazki, zastepujac polowe dawki jednego produk¬ tu przez polowe dawki drugiego produktu, to te- oretycznie stopien uszkodzenia tej mieszaniny mu¬ si znajdowac sie w srodku miedzy stopniami uszko¬ dzenia poszczególnych skladników, tutaj zatem wy¬ nosi 45%. Jesli jednak wynik znaleziony przy za¬ stosowaniu mieszaniny przekracza znacznie te wy- 40 liczona wartosc, to wystepuje efekt synergiczny.Efekt synergiczny nalezy uwazac za pewny tylko wtenczas, gdy znaleziona wartosc przekracza war¬ tosc wyliczona co najmniej o 10%. W przypadku wyzej podanych rezultatów wystepuje zatem z pew- 45 noscia efekt synergiczny.Przyklad III. W serii badan polowych w zbozu ozimym natryskuje sie mieszaniny prepara¬ tów 1 i 2 oraz obydwie substancje czynne stoso¬ wane oddzielnie. Traktowanie przeprowadza sie 50 wczesna wiosna wkrótce po rozpoczeciu wegetacji.Jako srodek porównawczy stosuje sie preparat do¬ puszczony do zastosowania w pszenicy Methabenz- thiazoron /N,N'-dwumetylo-N'-2-benztiazolilomocz- nik/. Wynik podano w tablicy 1. Obie zastosówa- 55 ne mieszaniny maja nastepujace zawartosci sub¬ stancji czynnej /preparat 1 i preparat 2/: A=l+0,87 B = l+ 1,6 Liczby wskazuja, ze preparat 1 sam ma dobre dzialanie na chwasty trawiaste i niektóre chwasty dwuliscienne, podczas gdy inne chwasty zostaja gorzej objete. Preparat 2 dziala wylacznie na chwasty nietrawiaste, nie powodujac jednakze ich 65 calkowitego zniszczenia. Dopiero mieszaniny A i B 6093 788 obejmuja wystepujace spektrum chwastów i traw zachwaszczajacych niemal calkowicie bez uszko¬ dzenia roslin uprawnych.Natomiast srodek porównawczy Methabenzthia- zuron zwalcza wprawdzie w zwyklych dawkach znaczna czesc wystepujacych chwastów, pozosta¬ wia jednak powazne przerwy /przyklady: Alope¬ curus i Galium/ i uszkadza ponadto jeczmien. 6 lygonum/, oprócz tego objete jest szerokie spektrum chwastów. Mieszanina 1 czesci preparatu 1+2,2 czesci preparatu 3 obejmuje przy tym wystepujace chwasty lepiej niz mieszanina 1 czesci preparatu 1+4,4 czesci preparatu 3, lecz i ta równiez daje dobry wynik.Przyklad V. Na sadzonkach Chrysanthemum Tablica .1 Dzialanie kombinacji preparatów 1 i 2 w porównaniu z oddzielnym zastosowaniem tych preparatów.Zestawienie badan w jeczmieniu ozimym i pszenicy ozimej. Traktowanie wczesna wiosna.Dzialanie w stopniu uszkodzenia w °/o. Dawki w kg/ha Rodzaj roslin a) Chwasty: Alopecurus Apera b) Chwasty trawiaste: Veronica Lamium Thlaspi Galium Capsella Matricaria Stellaria c) Rosliny uprawne: Jeczmien Pszenica Prepa¬ rat 1 2,0 98 100 75 85 85 50 65 100 97 0 0 Prepa¬ rat 2 1,75 0 0 65 65 90 75 90 65 85 0 0 Miesza¬ nina A Preparaty 1+2 2,0 + 1,75 97 100 90 90 95 85 98 100 100 0 0 Preparat 1 1,35 93 95 65 65 65 65 98 95 0 0 Preparat 2 2,15 0 0 75 75 90 85 95 75 85 0 0 Miesza¬ nina B Preparaty 1+2 1,35+2,15 94 95 95 90 95 90 100 100 100 0 0 Srodek porów¬ nawczy 21 65 85 95 95 75 65 90 85 85 0 Przyklad IV. W zbozu jarym stosuje sie preparaty 1 i 3 po wzejsciu zboza i chwastów 45 same iw kombinacjach. Wynik przedstawia tabli¬ ca 2. bada sie w szklarni rózne mieszaniny preparatów 1 i 2 /traktowanie po wzejsciu/. Dla porównania stosuje sie analogiczne mieszaniny znanej substan- Tablica 2 Dzialanie dwóch kombinacji preparatów li 3 i 3 w porównaniu z oddzielnym zastosowaniem.Traktowanie po wzejsciu, dawki w kg/ha, dzialanie w stopniu uszkodzenia w °/o. 1 Rodzaj roslin a) Chwasty trawiaste: Avena Poa b) Chwasty: Chrysanthemum Polygonum Stellaria Matricaria c) rosliny | uprawne: Pszenica Preparat 1 1,0 90 95 85 32 90 90 0 Preparat 3 2,2 0 0 75 85 90 65 0 Preparat 1 1,0 +preparat 3 2,2 90 95 100 100 100 100 0 Preparat 1 0,5 +preparat 3 2,2 -75 85 80 95 95 85 0 Równiez tutaj mieszaniny daja wyrazne polep¬ szenie dzialania w porównaniu z poszczególnymi skladnikami i co najmniej synergiczne efekty /Po- 65 cji czynnej Chlortoluron /N-3-chloro-4-metylofeny- lo-N',N'-dwumetylomocznik/ z preparatem 3. Wy¬ niki podaje tablica 3.93 788 8 Tablica 3 Preparat 2 1 i 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 1 °'15 0,15 Preparat 1 ~ 2 " +0,15 + 0,08 + 0,15 + 0,08 + 0,04 + 0,15 + 0,08 + 0,04 Chlor- toluron 3 + 0,15 +0,08 + 0,15 + 0,08 + 0,04 + 0,15 + 0,08 + 0,04 | Dzialanie na Chry- santhemum w % 4 32 100 95 95 65 32 100 90 75 95 32 32 0 100 90 32 90 32 0 Kombinacje wedlug wynalazku przewyzszaja za¬ tem w dzialaniu wyraznie analogiczna kombinacje, w której preparat 1 zastapiono substancja czynna, przyjeta w praktyce.Przyklad VI. W podobny sposób w badaniu przeprowadzonym w szklarni stwierdza sie np. wyzszosc mieszanin preparatów 1 i 3 nad analo¬ gicznymi mieszaninami Chlortoluron'u i preparatu 3, jesli potraktuje sie nimi sadzonki Polygonum.Preparat 3: + preparat 1: + Chlortoluron: 1,25 kg/ha 1,25 kg/ha 0,6 kg/ha 1,25 kg/ha 0,6 kg/ha 65% uszkodzenia 97% uszkodzenia 90% uszkodzenia 90% uszkodzenia 75% uszkodzenia PL

Claims (2)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Srodek chwastobójczy, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera mieszanine skla¬ dajaca sie z N-4-izopropylofenylo-N'-N'-dwumety- lomocznika i zwiazku o wzorze 1, w którym Tt^ oznacza chlor albo rodnik metylowy, albo jego znanych estraw albo soli. 2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera N-4-izopropylofenylo-N'-N'-dwumetylo- mocznik w mieszaninie z kwasem 2-/2'-metylo-4'- -chlorofenoksy/-propionowym albo jeden z jego znanych estrów albo soli. 3. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera N-4-izopropylofenylo-N'-N'-dwumetylo- mocznik w mieszaninie z kwasem 2-/2',4'-dwuchlo- rofenoksy/-propionowym albo jeden z jego estrów albo soli. 4. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosunek wagowy N-4-izopropylofenylo-N',N'-dwu- metylomocznika do zwiazku o wzorze 1, w któ¬ rym R ma znaczenie podane w zastrz. 1, albo jego estrów albo soli, wynosi 1:0,5 do 1:10, ko¬ rzystnie 1:1 do 1:2.93 788 CH-COOH WZÓR 1 CH, CH, CH, .CH ^V- NH-C-N \ CH. 100' 10% 0% WZÓR 2 65% znaleziono 45% obliczono i00% 80% 0% Proparat 1 1.25 kg/ha 0.62kg/ha 0.0 kg/ha + Preparat 2 0.0 « 1.25 •
2. 2.5 • Wykres PL