PL204366B1 - Zawiasa do drzwi lub okien - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest zawiasa do drzwi lub okien, z dwoma członami zawiasy połączonymi ze sobą osią przegubową, z których pierwszy człon zawiasy, zwłaszcza skrzydłowy człon zawiasy, przylega do ramy, z nastawnikiem bocznym zamontowanym w skrzydłowym członie zawiasy, umożliwiającym w stanie montażowym poziome przestawienie skrzydła w kierunku pierwszej strzałki, działającym na przylegającą do skrzydłowego członu zawiasy po przeciwległej do ramy stronie część dociskową, mocowaną śrubami na ramie drzwi lub okna do montażu zawiasy, oraz z nastawnikiem wysokości do pionowego przestawiania skrzydła podczas montażu w kierunku drugiej strzałki, przy czym nastawnik wysokości wspólnie z nastawnikiem bocznym jest zespolony ze skrzydłowym członem zawiasy i oddziałuje na część dociskową.

Zawiasy obrotowe stanowią łączniki między skrzydłem i ościeżnicą. Umożliwiają one przestawienie obrotowe skrzydła na ościeżnicy. Poza tym muszą umożliwiać regulację płyty drzwiowej względem ościeżnicy. Tradycyjne i ogólnie znane zawiasy obrotowe o określonych na wstępie cechach są ukształtowane tak, że umożliwiające poziome przestawienie skrzydła nastawniki boczne są zespolone ze skrzydłowym członem zawiasy, ale nastawniki wysokości pozwalające na pionowe przestawienie skrzydła są zespolone z ramowym członem zawiasy. Jest to niekorzystne z kilku punktów widzenia. Na przykład, przy regulacji wysokości następuje przestawienie pionowe zawiasy skrzydłowej względem zawiasy ramowej. Powstają szczeliny o różnej wielkości w zależności od wielkości przestawienia. W efekcie nie moż na utrzymać jednolitego wyglądu zawiasy obrotowej w różnych położeniach pionowych. Zwłaszcza przy większych przestawieniach pionowych trzeba osłonić szczelinę, co oznacza dodatkowe nakłady konstrukcyjne. Ponadto przy regulacji wysokości zawiasy skrzydłowej oś przegubowa wysuwa się w górę z zawiasy ramowej, co powoduje skrócenie odcinka osadzenia osi przegubowej w tej zawiasie, a więc osłabienie ustalenia osi w zawiasie ramowej. Następną cechą szczególną znanej zawiasy obrotowej jest to, że posiada ona służący do regulacji suwak trzpieniowy mający kołki i śruby, które wchodzą w skrzydło, jednak przechodzą przy tym przez łapkę przylgową zawiasy skrzydłowej, żeby ta ostatnia mogła być zamocowana z tym suwakiem na skrzydle. Tak więc kołki i śruby nie są prowadzone na całej ich długości, w wyniku czego może dojść do oderwania takich śrub i kołków zwłaszcza przy większych lub udarowych obciążeniach. W efekcie skrzydłowy człon zawiasy wychodzi z określonego położenia i odpowiednio odchyla się. W przypadku zawiasy określonego wyżej rodzaju ruch nastawnika bocznego jest przenoszony poprzez część dociskową na nastawnik wysokości za pośrednictwem mimośrodów i ślizgaczy. Nie zawsze odbywa się to w sposób niezawodny i poza tym pocią ga za sobą wię ksze koszty wytwarzania.

Zadaniem wynalazku jest takie usprawnienie zawiasy obrotowej, żeby zawiasa skrzydłowa podczas przestawień służących do wyregulowania skrzydła nie zmieniała swojego położenia względem zawiasy ramowej, żeby zapewnione było nadal dobre zamocowanie zawiasy na skrzydle i jednocześnie zapewnione było prostymi środkami technicznymi niezawodne przenoszenie ruchu nastawnika poziomego lub też nastawnika bocznego.

Zadanie to zostało rozwiązane zgodnie z wynalazkiem przez to, że w zawiasie do drzwi lub okien opisanego na wstępie rodzaju występuje prowadnik przestawny odchylnie za pomocą nastawnika wysokości pomiędzy skrzydłowym członem zawiasy i częścią dociskową wokół osi przebiegającej w kierunku pierwszej strzałki, do względnego przestawiania skrzydła zawiasy w części dociskowej w kierunku pierwszej strzałki.

Szczególnie korzystne ukształtowania zawiasy polegają na tym, że jej człon skrzydłowy jest przestawny w ograniczonym zakresie względem części dociskowej we wszystkich kierunkach w pł aszczyź nie przylegania tego czł onu do ramy za pomocą nastawnika wysokoś ci i nastawnika bocznego - przed zamocowaniem części dociskowej do ramy za pomocą śrub mocujących przechodzących przez otwory mocujące. Tak więc skrzydłowy człon zawiasy może być przestawiony zarówno poziomo jak też pionowo, a w wyniku współdziałania obu tych nastawników może być przestawiony we wszystkich pośrednich kierunkach. Można więc wyregulować skrzydło we wszystkich kierunkach w płaszczyź nie skrzydła.

Specjalne ukształtowanie zawiasy charakteryzuje się tym, że nastawnik wysokości między skrzydłowym członem zawiasy i częścią dociskową posiada ustawioną w stanie montażowym w kierunku strzałki śrubę regulacyjną z poruszaną przez nią nakrętką regulacyjną, przy czym jeden z tych dwóch elementów regulacyjnych wchodzi na zasadzie połączenia kształtowego zarówno w część dociskową jaki również w skrzydłowy człon zawiasy. Dzięki temu śruba regulacyjna może być umieszPL 204 366 B1 czona na członie skrzydłowym z możliwością obracania ale nie może być przestawiana osiowo, natomiast nakrętka regulacyjna wchodzi w część dociskową bez możliwości przestawiania. Możliwy jest też układ odwrotny. W każdym przypadku można sięgnąć do tradycyjnych elementów konstrukcyjnych, które nadają się do produkcji masowej.

Prowadnik jest zespolony w szczególny sposób z zawiasą. Mianowicie prowadnik jest sprzężony poziomo z częścią dociskową albo ze skrzydłowym członem zawiasy na zasadzie połączenia kształtowego i jest poruszany śrubą regulacyjną, która wchodzi poziomo na zasadzie połączenia kształtowego w skrzydłowy człon zawiasy lub też w część dociskową. Za pomocą wspomnianych wyżej środków następuje zespolenie prowadnika z nastawnikiem bocznym. Pokręcanie śrubą regulacyjną powoduje poziome przestawienie prowadnika, a poziome połączenie kształtowe wywołuje przestawienie skrzydłowego członu zawiasy. Gdyby śruba regulacyjna nie zazębiała się z prowadnikiem, to za pomocą niezależnego od prowadnika nastawnika bocznego można byłoby dokonać przestawienia bocznego. Wtedy prowadnik nie musi być osadzony z możliwością przesuwu wzdłużnego między członem skrzydłowym i częścią dociskową, ale powinien pozwalać na poziome ruchy względne obu tych części.

Gdy za pomocą prowadnika ma być dokonane przestawienie boczne, to celowe jest ukształtowanie zawiasy polegające na tym, że prowadnik ma występ, który wchodzi w pierścieniowy wpust części dociskowej. Wejście występu w ten wpust umożliwia praktycznie bezluzowe przestawienie boczne i przy tym nie blokuje przestawienia pionowego, ponieważ występ może poruszać się w pierścieniowym wpuście.

Preferuje się zawiasę, w której prowadnik ma przekrój ósemkowy i jego główka wchodzi w poziomy żłobek części dociskowej a stopka wchodzi w poziomy żłobek skrzydłowego członu zawiasy. Taki ósemkowy przekrój prowadnika pozwala na ograniczone ruchy względne między prowadnikiem z jednej strony i częścią dociskową oraz członem skrzydłowym z drugiej strony. Stopka i główka prowadnika mogą przekręcać się i/lub przesuwać w odpowiednim żłobku poziomym. Określenie „żłobek poziomy oznacza tu, że jest on przyporządkowany do nastawnika bocznego lub też może nawet stanowić część tego nastawnika. Określenie to nie oznacza, że ten żłobek musi być zawsze usytuowany dokładnie poziomo. Gdy nastawnik boczny działa pod pewnym kątem do poziomu, to żłobek ten można nadal nazywać poziomym. Ta definicja żłobka poziomego dotyczy wszystkich miejsc tego opisu, gdzie jest mowa o takim żłobku.

Szczególne ukształtowanie zawiasy polega na tym, że główka i/lub stopka prowadnika są uformowane sektorowo. Takie sektorowe ukształtowanie przekroju prowadnika zapewnia swobodę przestawień obrotowych prowadnika, gdy skrzydłowy człon zawiasy jest przestawiany pionowo względem części dociskowej.

Korzystnie, zawiasa jest ukształtowana tak, że główka i/lub stopka prowadnika są ustalone bez możliwości przestawienia poprzecznego między częścią dociskową i/lub skrzydłowym członem zawiasy, przy czym główka oraz stopka są sprzężone ze sobą z możliwością zmiany odległości względem siebie. W takim przypadku główka i/lub stopka mają ułożyskowanie, w którym mogą być przestawiane tylko kątowo. Ponieważ jednak zmienia się ich odstęp poziomy przy ruchach względnych między członem skrzydłowym i częścią dociskową, więc są one sprzężone ze sobą z możliwością zmiany odstępu.

Szczególnie korzystnie jest, gdy główka i stopka prowadnika są sprzężone odpowiednią płytką z moż liwością przesuwu poprzecznego w jej pł aszczyź nie. Jest to prosty ś rodek sprzę gają cy. Współ pracujące elementy konstrukcyjne mogą być silnie obciążone w strefach ich sprzężenia.

Aby zamocować stabilnie zawiasę na ramie, dokonuje się takiego ukształtowania, że część dociskowa ma czopy przechodzące przez skrzydłowy człon zawiasy i wchodzące w ramę. Czopy te wchodzą bezpośrednio w ramę i uniemożliwiają przez to oderwanie od ramy lub też skrzydła drzwiowego, gdy człon zawiasy jest ukształtowany jako człon skrzydłowy.

Korzystnie również zawiasa jest ukształtowana z zabezpieczeniem przed oderwaniem od ramy lub skrzydła w taki szczególny sposób, że wchodzące w ramę czopy są podtrzymywane przez mające kształt L wsporniki części dociskowej, które podtrzymują skrzydłowy człon zawiasy w jego wnękach od strony ramy. Wsporniki te umożliwiają umieszczenie czopów na długich ramionach dźwigniowych względem innych czopów, co poprawia zabezpieczenie przed oderwaniem od skrzydła.

Zgodnie z inną cechą wynalazku kilka prowadników jest umieszczonych jeden za drugim w tych samych poziomych żłobkach części dociskowej i skrzydłowego członu zawiasy i/lub obok siebie w równoległ ych do siebie żłobkach poziomych. Umoż liwia to ukształ towanie specjalnych odmian zawiasy, które mogą spełniać różne wymagania odnośnie obciążalności w strefie połączenia z ramą.

PL 204 366 B1

Powyższe dotyczy w szczególności takiego ukształtowania zawiasy, w którym zarówno do nastawnika bocznego jak i nastawnika wysokości przyporządkowano po jednym prowadniku.

W rozwią zaniu według wynalazku istotne jest to, ż e dzię ki zespoleniu nastawnika wysokoś ci z zawiasą skrzydłową, wspólnie z nastawnikiem bocznym, nie trzeba już kształtować zawiasy ramowej i/lub osi przegubowej pod kątem regulacji pionowej i/lub bocznej. Można więc zastosować na przykład tradycyjną oś przegubową a także można ukształtować w zwykły sposób zawiasę ramową. Nie ma już względnego przestawienia pionowego między skrzydłowym członem zawiasy i ramowym członem zawiasy. Między tymi członami nie ma szczeliny wymagającej osłonięcia. Oś przegubowa nie wysuwa się w górę z zawiasy ramowej, co mogłoby powodować destabilizację zawiasy obrotowej. W zawiasie skrzydłowej można zespolić nastawnik wysokości i nastawnik boczny tak, że powstaje konstrukcja sprzyjająca ustabilizowaniu zawiasy na skrzydle.

Zaletą wynalazku jest też to, że prowadnik może być przestawiany przez odchylenie. W każdym nastawieniu skrzydłowego członu zawiasy i w szczególności w różnych pionowych nastawieniach tego członu zapewnione jest dostateczne podparcie prowadnika w części dociskowej. Podpórki mogą być dokładnie dopasowane, niezależnie od danego wykonania nastawnika wysokości albo nastawnika bocznego. Prowadnik przestawia się samoczynnie stosownie do ruchu nastawnika wysokości. Ewentualnie przed uruchomieniem nastawnika wysokości trzeba zwolnić blokadę prowadnika.

Ponadto istotne jest, że nastawnik wysokości działa na część dociskową. Ta część może być zamocowana śrubami na ramie, a więc nastawnik wysokości może działać bezpośrednio na skrzydłowy człon zawiasy. W efekcie zawiasa może składać się jak zwykle z dwóch podzespołów, czyli z członu skrzydłowego i części dociskowej, a nastawnik boczny oraz nastawnik wysokości są zespolone z zawiasą skrzydł ową .

Wynalazek zostanie objaśniony bliżej na przykładach realizacji przedstawionych na rysunku, na którym: fig. 1 ukazuje perspektywicznie rozłożony na elementy składowe skrzydłowy człon zawiasy w komplecie z częścią dociskową, fig. 2 - część dociskową przekręconą o 180° względem położ enia ukazanego na fig. 1, fig. 3a do 3c - przekroje skrzydłowego członu zawiasy z zamontowaną częścią dociskową ukazaną w różnych położeniach, fig. 4 - podobny jak na fig. 3 przekrój w strefie inaczej ukształtowanego prowadnika, i fig. 5a do 5d - różne prowadniki ukazane w perspektywie.

Na figurach nie pokazano całej zawiasy do drzwi lub okien, lecz tylko jej pierwszy człon. Członem tym jest skrzydłowy człon zawiasy 10 z otworem osiowym 10' na również niewidoczną na rysunku oś przegubową. Oś ta swoją jedną połówką wzdłużną wchodzi w otwór 10' a druga połówka wzdłużna służy do połączenia przegubowego z nie pokazaną na rysunku zawiasą ramową. Zawiasa ta jest umocowana na przykład na ościeżnicy, przykładowo na ościeżnicy drzwi. Natomiast widoczna na fig. 1 zawiasa skrzydłowa 10 jest okuta na ramie skrzydła, mianowicie na przedstawionym schematycznie na fig. 3c skrzydle 11. Oczywiście możliwe jest też odwrotne użycie zawiasy, mianowicie z członem 10 osadzonym na ościeżnicy i z drugim, niewidocznym na rysunku członem zamocowanym na skrzydle.

Otwór osiowy 10' jest ukształtowany w tulei przegubowej 10 skrzydłowego członu zawiasy 10, od którego rozpościerają się poprzecznie dwie równoległe do siebie ścianki boczne 23. Te ścianki 23 łączą się od strony ramy z przylgą 24, która styka się płozami 24' z ramą 11. Płozy 24' stanowią w zasadzie trzylistwową przylgę do ramy 11. Między każdymi dwoma płozami 24' jest ukształtowana od strony ramy wnęka 37. PrzyIga 24 posiada cztery wycięcia 25, które tworzą między sobą mostek wzdłużny 26 i mostek poprzeczny 27. Tak więc skrzydłowy człon zawiasy ma oś podłużną 28 i oś poprzeczną 29, która jest równoległa do otworu osiowego 10'. W mostku wzdłużnym znajduje się poziomy żłobek 33, który zbiega się z otworem przelotowym 34 z istniejącym w nim gniazdem 35. W mostku poprzecznym 27 w strefie jednej ścianki bocznej 23 znajduje się również otwór przelotowy 34, w obrębie którego przewidziano także gniazdo 35. W linii z otworem przelotowym 34 jest ukształtowane gniazdo nakrętkowe 36.

Fig. 1 przedstawia część dociskową 14, która na fig. 2 jest widoczna od strony dolnej. Część 14 jest w zasadzie płytką, która między ściankami bocznymi 23 skrzydłowego członu zawiasy 10 styka się z jego przylgą. Fig. 3a do 3c ukazują część dociskową 14 stykającą się z przylgą 24, ale w różnych położeniach pionowych.

Część dociskowa 14 służy do dociśnięcia skrzydłowego członu zawiasy 10 do ramy i przez to ustalenia tego członu na ramie. Nacisk wywołują nie pokazane na rysunku śruby mocujące, które przechodzą przez otwory mocujące 41 i wycięcia 25 i są wkręcane w ramę 11. Według fig. 2 część dociskowa 14 posiada nasadki 42 z czopami 39. Nasadki 42 przechodzą przez wycięcia 25 i mają

PL 204 366 B1 taką długość, że po zetknięciu się części 14 z przylgą 24 nie opierają się na ramie 11. Pozwala to na mocne dociśnięcie skrzydłowego członu zawiasy 10 do ramy 11 przy dokręcaniu śrub mocujących, przy czym nasadki 42 nie wspierają się wcześniej na ramie 11 i nie utrudniają mocnego dociśnięcia członu 10 do ramy 11.

Nasadki 42 mają czopy 39, które wchodzą w ramę 11, ponieważ są tu przewidziane odpowiednie otwory. Poprzecznie do tych otworów opierają się czopy 39 na ramie 11 uniemożliwiając przez to ruch części dociskowej w jej płaszczyźnie głównej lub też równolegle do powierzchni zewnętrznej 11' ramy 11. Na fig. 1,2 widać, że część dociskowa 14 po stronie przeciwnej do otworu osiowego 10' ma wsporniki 40 w kształcie L, które mogą przechodzić przez wycięcia 25 i następnie wchodzą pod przylgę 24 w strefie wnęk 37 członu 10 od strony ramy. Na występach 40 w kształcie L wspierają się czopy 39 znajdujące się poza konturem zewnętrznym części dociskowej 14, co powoduje odpowiednie zwiększenie odległości między dwoma czopami 39 równolegle do osi wzdłużnej skrzydłowego członu zawiasy 10. Tak więc tworzy się długie ramię dźwigni 43, które sprzyja dobremu wsparciu części dociskowej 14 na ramie 11. Dzięki takiemu podparciu przy wydłużonym ramieniu dźwigniowym 43 część dociskowa 14 jest lepiej zabezpieczona przed odchyleniem, a więc przed oderwaniem na zewnętrznej powierzchni 11' ramy 11. Tak więc polepsza się odpowiednio stabilność zawiasy.

Aby można było przestawiać w sposób kontrolowany skrzydłowy człon zawiasy 10 względem części dociskowej 14, przewidziano dwa nastawniki 12, 13. Za pomocą nastawnika bocznego 12 dokonuje się poziomego przesunięcia skrzydłowego członu zawiasy 10, mianowicie w kierunkach 16 zaznaczonych na fig. 1 skrzyżowanymi strzałkami podwójnymi, a za pomocą nastawnika wysokości 13 przestawia się skrzydłowy człon 10 w kierunkach 15 oznaczonych na fig. 1 skrzyżowanymi strzałkami podwójnymi.

Zasadniczą częścią składową nastawnika bocznego 12 jest śruba regulacyjna 20, która swoim łbem 20' jest osadzona w gnieździe 35 otworu przelotowego 34, tak, że jej trzpień wchodzi w poziomy żłobek 33 skrzydłowego członu zawiasy 10. Żłobek 33 rozciąga się praktycznie na całej pozostałej długości przylgi 24 i może pomieścić stopkę 32 prowadnika 19. W otwór gwintowany 34 prowadnika wchodzi trzpień śruby regulacyjnej. Przez otwór przelotowy 34 można obracać łeb 20' narzędziem, na przykład kluczem do śrub o gnieździe wielokątnym, w wyniku czego prowadnik 19 przemieszcza się w poziomym żłobku 33 w jednym lub drugim kierunku 16, stosownie do kierunku obrotu śruby regulacyjnej 22.

Prętowy prowadnik 19 ma w zasadzie przekrój ósemkowy, a więc jest on przewężony w środku jego przekroju. Tak więc można tu wyróżnić widoczną na figurach stopkę 32, która wchodzi w poziomy żłobek 33 skrzydłowego członu zawiasy 10, oraz główkę 30, która wchodzi w poziomy żłobek 31 części dociskowej 14. Żłobek 31 rozciąga się na całej szerokości części dociskowej. Aby umożliwić przesunięcia prowadnika 19 względem skrzydłowego członu zawiasy 10 i części dociskowej 14, zaopatrzono prowadnik 19 w występ 21, który wchodzi w pierścieniowy wpust 22 części dociskowej 14. Dzięki temu prowadnik 19 jest ustalony względem części dociskowej 14. Obracanie śrubą regulacyjną powoduje przesunięcie skrzydłowego członu zawiasy 10 w kierunku 16, zależnie od kierunku obracania. Na przykład ustalona w skrzydłowym członie 10 śruba regulacyjna 20 wykręcana z prowadnika 19 powoduje za pośrednictwem swojego łba 201, przesunięcie tego członu 10 w płaszczyźnie rysunku w lewo w dó ł.

Oprócz opisanego przestawienia bocznego, które odbywa się w kierunku poziomym albo z odchyleniem od tego kierunku, ale nie w kierunku pionowym, możliwa jest także regulacja wysokości. Nastawnik wysokości 13 składa się w zasadzie ze śruby regulacyjnej 17 i z poruszanej nią nakrętki regulacyjnej 18. Łeb śruby 17' mieści się w gnieździe 35 przylgi 24, a nakrętka regulacyjna 18 wchodzi w gniazdo 36 przylgi 24. Jednocześnie nakrętka 18 wchodzi we wnękę 45 części dociskowej 14. Wnęka 45 jest ukształtowana tak, że osiowe przemieszczenie nakrętki 18 na śrubie regulacyjnej 17 powoduje odpowiednie przestawienie skrzydłowego członu zawiasy 10, przy czym nakrętka 18 może poruszać się bez przeszkód w gnieździe 36. Część dociskowa 14 przylega do ramy, a więc każde przekręcenie śruby regulacyjnej 17 powoduje odpowiednią zmianę wysokości skrzydłowego członu zawiasy 10.

Na fig. 3a do 3c ukazano trzy różne położenia skrzydłowej zawiasy 10 względem ustalonej części dociskowej 14. Na fig. 3a część 14 jest usytuowana na środku między ściankami bocznymi 23 skrzydłowego członu zawiasy 10. Poziome żłobki 31, 33 części dociskowej 14 lub też skrzydłowego członu zawiasy 10 znajdują się na jednej linii pionowej prostopadłej do obu tych części. W związku z tym także główka 30 i stopka 32 prowadnika 19 są usytuowane nad sobą w płaszczyźnie tego ry6

PL 204 366 B1 sunku. Obie te części są połączone płytką sprzęgającą 38, która rozciąga się w zasadzie na całej długości prowadnika 19.

Według fig. 3b i 3c prowadnik 19 jest odchylony. Następuje przekręcenie uzależnione od wzajemnego przestawienia części dociskowej 14 i skrzydłowego członu zawiasy 10, a więc spowodowane przez nastawnik wysokości 13. Bez takiego przestawienia nie byłoby możliwe zadziałanie nastawnika

13. Maksymalne przestawienie w jednym kierunku 15 oznaczono przez V a w kierunku przeciwnym przez V'. Przy tym nasadki 42 przylegają do środkowej płozy 24' i ograniczają wielkość przestawienia skrzydłowego członu zawiasy 10.

Prowadnik 19 i poziome żłobki 31, 33 muszą być ukształtowane tak, aby pozwalały na przestawienia względne uzależnione od nastawnika wysokości 13. Prowadnik 19 ma więc dopuszczać przestawienia w kierunkach 15 w płaszczyźnie przylegania 15, 16, chociaż istnieje nastawnik boczny 12.

Na fig. 3a do 3c żłobek poziomy 31 części dociskowej 14 ma kształt półkolisty, a więc główka 30 prowadnika 19 może być osadzona w żłobku 31 prostopadle do części dociskowej 14. Podobnie jest ukształtowany poziomy żłobek 33 skrzydłowego członu zawiasy 10. Również w ten żłobek 33 można osadzić prowadnik 19 jego stopką 32 prostopadle do członu 10. Zarówno główka 30 jak i stopka 32 prowadnika 19 są ukształtowane sektorowo. Wspólnie tworzą one przewężenie prowadnika 19, które pozwala przechylić lub przestawić prowadnik 19 w przedstawiony sposób, przy czym główka 30 nie styka się z członem 10, a stopka 32 nie uderza w część dociskową 14.

W przypadkach przedstawionych na fig. 3b, 3c główka 30 i stopka 32 prowadnika 19 są nieco oddalone od siebie, ale pozostają połączone ze sobą płytką sprzęgającą 38, ponieważ płytka 38 może przesuwać się przynajmniej w jednej z części 30, 32. Na fig. 3b, 3c widać, że płytka sprzęgająca 38 jest połączona trwale z główką 30, natomiast swoją dolną krawędzią jest osadzona przesuwnie w stopce 32. Dzięki temu zapewniona jest kompensacja odstępu.

Fig. 4 przedstawia prowadnik 19, którego stopka 32 jest ukształtowana jak opisano wyżej. Jednak główka 30 jest opasana przynależnym żłobkiem poziomym 33 na zasadzie połączenia kształtowego, co umożliwia wprawdzie względny ruch obrotowy główki, ale nie jest możliwy jej ruch prostopadle do przylgi 24. Również w tym przypadku płytka sprzęgająca 38 jest osadzona przesuwnie w stopce 32, a więc mogą być kompensowane zmiany odległości między główką 30 i stopką 32.

Na fig. 5a ukazano jeszcze raz prowadnik 19 z fig. 1. Na fig. 5b widać prowadnik 19' bez występu 21. Można go wykorzystać w powiązaniu z częścią dociskową, która ustala prowadnik 19' na jego powierzchniach czołowych 46. Fig. 5c ukazuje prowadnik 19, w którym przewidziany jest otwór gwintowany 34 w główce 30. Na fig. 5d widać prowadnik 19' z płytką sprzęgającą 38, ale bez otworu gwintowanego. Taki prowadnik 19' można zastosować jako uzupełnienie prowadnika 19, który jest częścią składową nastawnika bocznego 12. Jeżeli prowadniki 19 nie są zaprojektowane tak, że umożliwiają zmianę odległości ich główki względem stopki 32, na przykład przez zastosowanie płytki sprzęgającej 38, to przekrój żłobków poziomych 31, 33 trzeba ukształtować tak, aby były możliwe odchylenia prowadnika 19. Uzyskuje się to na przykład poprzez równoległe do siebie odcinki ścianek wpustowych.

Claims (15)

1. Zawiasa do drzwi lub okien, z dwoma członami zawiasy połączonymi ze sobą osią przegubową, z których pierwszy człon zawiasy, zwłaszcza skrzydłowy człon zawiasy, przylega do ramy, z nastawnikiem bocznym zamontowanym w skrzydłowym członie zawiasy, umożliwiającym w stanie montażowym poziome przestawienie skrzydła w kierunku pierwszej strzałki, działającym na przylegającą do skrzydłowego członu zawiasy po przeciwległej do ramy stronie część dociskową, mocowaną śrubami na ramie drzwi lub okna dla montażu zawiasy, oraz z nastawnikiem wysokości do pionowego przestawiania skrzydła podczas montażu w kierunku drugiej strzałki, przy czym nastawnik wysokości wspólnie z nastawnikiem bocznym jest zespolony ze skrzydłowym członem zawiasy i oddziałuje na część dociskową, znamienna tym, że posiada prowadnik (19) przestawny odchylnie za pomocą nastawnika wysokości (13) pomiędzy skrzydłowym członem zawiasy (10) i częścią dociskową (14) wokół osi przebiegającej w kierunku pierwszej strzałki (16), do względnego przestawiania skrzydłowego członu zawiasy (10) w części dociskowej (14) w kierunku pierwszej strzałki (16).

2. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że skrzydłowy człon zawiasy (10) jest przestawny w ograniczonym zakresie względem części dociskowej (14) we wszystkich kierunkach (15, 16) w płaszczyźnie przylegania członu zawiasy (10) do ramy (11) za pomocą nastawnika wysokości (13)

PL 204 366 B1 i za pomocą nastawnika bocznego (12) przed zamocowaniem części dociskowej (14) do ramy (11) za pomocą śrub mocujących przechodzących przez otwory mocujące (41) w ramie (11).

3. Zawiasa wed ł ug zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, ż e nastawnik wysokoś ci (13) posiada usytuowaną pomiędzy skrzydłowym członem zawiasy (10) i częścią dociskową (14) w stanie montażowym nastawną w kierunku strzałki (15) śrubę regulacyjną (17) z poruszaną przez nią nakrętką regulacyjną (18) i, że jeden spośród tych dwóch elementów regulacyjnych (17, 18) wchodzi pionowo na zasadzie połączenia kształtowego zarówno w część dociskową (14) jaki i w skrzydłowy człon zawiasy (10).

4. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że prowadnik (19) jest sprzężony poziomo z częścią dociskową (14) albo ze skrzydłowym członem zawiasy (10) na zasadzie połączenia kształtowego, przy czym prowadnik (19) jest poruszany śrubą regulacyjną (20), wchodzącą poziomo na zasadzie połączenia kształtowego w skrzydłowy człon zawiasy (10) lub też w część dociskową (14).

5. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że prowadnik (19) ma występ (21), wchodzący w pierścieniowy wpust (22) części dociskowej (14).

6. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że prowadnik (19) ma przekrój ósemkowy i jego główka (30) wchodzi w poziomy żłobek (31) części dociskowej (14), a stopka (32) wchodzi w poziomy żłobek (33) skrzydłowego członu zawiasy (10).

7. Zawiasa wedł ug zastrz. 6, znamienna tym, ż e poziome żłobki (31, 33) części dociskowej (14) i skrzydłowego członu zawiasy (10) mają zaokrąglony przekrój dopasowany do ósemkowego przekroju prowadnika (19).

8. Zawiasa według zastrz. 6, znamienna tym, ż e główka (30) i/lub stopka (32) prowadnika (19) są uformowane sektorowo.

9. Zawiasa wed ł ug zastrz. 6, znamienna tym, ż e gł ówka (30) i/lub stopka (32) prowadnika (19) są ustalone bez możliwości przestawienia poprzecznego między częścią dociskową (14) i/lub skrzydłowym członem zawiasy (10), przy czym główka (30) oraz stopka (32) są sprzężone ze sobą z moż liwoś cią zmiany odległ oś ci względem siebie.

10. Zawiasa według zastrz. 9, znamienna tym, że główka (30) i stopka (32) prowadnika (19) są sprzężone płytką (38) z możliwością przesuwu poprzecznego w jej płaszczyźnie.

11. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że część dociskowa (14) ma czopy (39) przechodzące przez skrzydłowy człon zawiasy (10) i wchodzące w ramę (11).

12. Zawiasa według zastrz. 11, znamienna tym, że skrzydłowy człon zawiasy (10) w jego wnękach (37) od strony ramy jest podtrzymywany przez wchodzące w ramę (11) czopy (39) usytuowane na mających kształt L wspornikach (40) części dociskowej (14).

13. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że kilka prowadników (19) jest umieszczonych jeden za drugim w tych samych poziomych żłobkach (31, 33) części dociskowej (14) i skrzydłowego członu zawiasy (10).

14. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że kilka prowadników (19) jest umieszczonych obok siebie w równoległych do siebie żłobkach (31, 33) poziomych części dociskowej (14) i skrzydłowego członu zawiasy (10).

15. Zawiasa według zastrz. 1, znamienna tym, że posiada po jednym prowadniku (19) przyporządkowanym zarówno do nastawnika bocznego (12) jak i do nastawnika wysokości (13).