PL167237B1

PL167237B1 - Biopreparat do ochrony roślin

Info

Publication number: PL167237B1
Application number: PL28979391A
Authority: PL
Inventors: Jan Jarosz; Jerzy J Lipa
Original assignee: Univ M Curie Sklodowskiej
Priority date: 1991-04-09
Filing date: 1991-04-09
Publication date: 1995-08-31
Also published as: PL289793A1

Abstract

Biopreparat do ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami, wykazujący jednoczesne działanie bakteriobójcze, grzybobójcze i owadobójcze, znamienny tym, że składa się z 50 do 70 części wagowych preparatu bakteryjnego, zawierającego endotoksynę i zarodniki Bacillus thuringiensis oraz 30 do 50 części wagowych liofilizatu soku czosnkowego albojego wysuszonego ekstraktu, korzystnie preparatu otrzymywanego przez liofilizację homogenatu bulw czosnku.

Description

Przedmiotem wynalazku jest biopreparat do ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami.

Znany jest preparat bakteriobójczy zawierający allicynę, wytwarzany z bulw czosnku, który posiada umiarkowaną zdolność odstraszania pchełek i mszyc lecz nie działa owadobójczo. Jednym z takich preparatów jest sproszkowany czosnek znany pod nazwą Albarep. Znany jest też środek do ochrony roślin zawierający jako substancję czynną rozdrobniony czosnek. Sposób otrzymywania tego środka jest podany w polskim opisie patentowym numer 149 825.

Znane są także preparaty owadobójcze, zawierające zarodniki bakterii Bacillus thuringiensis i jej endotoksynę; nie posiadają one jednak właściwości bakteriobójczych i grzybobójczych. W handlu znajdują się one między innymi pod nazwami: Bacilan, Bactospeine, Thuricide, WP 16000 czy Dipel.

Wynalazek rozwiązuje skład preparatu działającego jednocześnie przeciwko bakteriom, grzybom i szkodliwym owadom.

Istota biopreparatu do ochrony roślin, według wynalazku polega na tym, że składa się on z 50 do 70 części wagowych preparatu bakteryjnego, zawierającego endotoksynę i zarodniki Bacillus thuringiensis oraz z 30 do 50 części wagowych liofilizatu soku czosnkowego albo jego wysuszonego ekstraktu, korzystnie preparatu otrzymywanego przez liofilizację homogenatu bulw czosnku.

Dotychczas połączenie właściwości bakteriobójczych antybiotyku czosnku, czyli allicyny, z entomopatogenną bakterią w jednym biopreparacie pestycydu wydawało się niemożliwe, ponieważ działanie bakteriobójcze antybiotyku obniża żywotność bakterii, a tym samym likwiduje działanie owadobójcze bakterii entomopatogennej. Nieoczekiwanie okazało się że mieszanina suchego liofilizatu czosnku z preparatem bakteryjnym, także wysuszonym i zawierającym oprócz endotoksyny suche zarodniki bakterii Bacillus thuringiensis, nie pozbawia ich zdolności do rozwoju w sprzyjających warunkach, w tym po naniesieniu na powierzchnię liści roślin chronionych przez opryskanie, na przykład przed bielinkiem kapustnikiem.

Dotychczas zapewnienie pełnej ochrony roślin przed szkodnikami i chorobami wymagało zastosowania co najmniej dwóch zabiegów; minimum jednego oprysku przeciwko chorobom bakteryjnym, na przykład preparatem czosnkowym i następnych przeciw owadom, na przykład preparatem bakteryjnym. Biopreparat według wynalazku pozwala uzyskać pełną ochronę rośliny już po jednym zabiegu dzięki szerokiemu spektrum działania.

Do wytwarzania biopreparatu według wynalazku nadają się handlowe preparaty homogenatu bulw czosnku, na przykład preparat znany w Polsce pod nazwą Albarep oraz krajowe biopreparaty bakteryjne, takie jak Bacilan czy Thuridan, zawierające zarodniki i endotoksynę bakterii Bacillus thuringiensis.

Biopreparat według wynalazku, przeznaczony jest do stosowania w ogródkach działkowych i przydomowych, zwłaszcza do produkcji roślinnej tak zwanej czystej żywotności.

167 237

Polecany jest zwłaszcza jako preparat z wyboru do zwalczania szkodników i chorób kapustnych w stężeniach 0,3-0,7% wagowo i ochronie krzewów oraz drzew owocowych w stężeniach nieco większych, w granicach 0,5-0,7% wagowo.

Ocenę żywotności zarodników Bacillus thuringiensis w preparacie według wynalazku, w temperaturze pokojowej, ściśle 22±1°C, podano w tabeli 1. Charakterystyczne dla homogenatu czosnku wielkości stężeń hamujących namnażanie fitopatogennych baketrii i grzybów, czyli MIC oraz wartości niszczące czynniki zakaźne, czyli MBC zestawiono w tabeli 2. Za stężenie biostatyczne (MIC) uznano najniższe stężenie procentowe liofilizatu czosnku w podłożu odżywczym, które hamuje namnażanie bakterii w czasie 48 godzin a wzrost grzybów w czasie 7 dni inkubacji w 28°C. Stężenie bójcze (MIC) zdefiniowano jako najniższe stężenie procentowe preparatu, które hamowało całkowicie wzrost bakterii w czasie 120 godzin, a wzrost grzybów fitopatogennych do 14 dnia inkubacji. W stężeniach ocenionych jako biobójcze nie notowano namnażania bakterii i grzybów po przedłużeniu inkubacji do 3 tygodni.

Skuteczność stosowania biopreparatu według wynalazku jest zilustrowana dalej za pomocą przykładów.

Przykład I. 50 części wagowych preparatu Bacilan oraz 50 części wagowych wysuszonego ekstraktu czosnku mieszano aż do ujednorodnienia. Z powstałego biopreparatu sporządzono wodną zawiesinę o stężeniu 0,3% z dodatkiem zwilżacza. Ochronę biologiczną kapusty głowiastej białej w cyklu produkcyjnym rozpoczęto w III dekadzie czerwca, wykonując cztery zabiegi oprysku w terminach zbieżnych z fenologią bielinka kapustnika, głównego szkodnika kapustnych. Ochronę przed szkodnikami i chorobami kapusty przy użyciu biopreparatu oceniono jako dobrą.

Bielinek kapustnik był niszczony niemal w 100% przy terminowym i systematycznym jego zwalczaniu, nawet w warunkach wielokrotnego zmywania preparatu przez deszcz. Szkodliwość bielinka rzepnika była ograniczona do poziomu nie mającego znaczenia gospodarczego. Stwierdzone opanowanie zaledwie kilkunastu procent roślin w stopniu słabym nie stanowi jeszcze strat gospodarczych. Dzięki właściwościom repelencyjnym, biopreparat minimalizował zasiedlanie roślin przez mszycę kapuścianą, a tym samym pomniejszał straty w produkcji kapusty spowodowane przez mszyce w początkowym okresie wegetacji. Nie wywierał przy tym działania szkodliwego na rozwój pasożytów i drapieżców bielinków i mszyc. Choroby kapusty, jak czerń krzyżowych i mokra zgnilizna kapustnych w sezonie o optymalnych warunkach do porażania roślin, rozprzestrzeniania się czynników zakaźnych i ich rozwoju były ograniczone w stopniu dostatecznym.

P r z y k ł a d II. 70 części wagowych preparatu Bacilan oraz 30 części wagowych preparatu Albarep mieszano aż do uzyskania jednorodnej postaci. Z powstałego biopreparatu sporządzono wodną zawiesinę o stężeniu 0,5% z dodatkiem zwilżacza, nadającą się do opryskiwania. Zabiegami ochrony przed szkodnikami i chorobami objęto 36 sztuk agrestu piennego,, odmiany Biały Triumf wrażliwej zarówno na opadzinę liści porzeczki jak i na amerykańskiego mączniaka agrestu.

Ochronę rozpoczęto po kwitnieniu. Pierwszy zabieg oprysku biopreparatami w stężeniu 0,5% wykonano w dniu 10 maja, a dwa następne w odstępach 10-dniowych. Zastosowanie liofilizatu czosnku (Albarep), a także Albarepu w mieszaninie z Bacilanem, opóźniło i znacznie zredukowało zasiedlanie agrestu przez mszyce. Preparat w wystarczającym stopniu zmniejszył nasilenie opadziny liści, a także ograniczył nasilenie mączniaka agrestu. Liście utrzymywały się w 95% aż do pierwszej dekady października. Mączniak agrestu opanował w stopniu słabym szczytowe partie pędów opryskanych liofilizatem czosnku lub biopreparatem, a w stopniu silnym krzewy traktowane samym preparatem bakteryjnym Bacilan. Uzyskane wyniki można uznać za zadowalające dla ogródków działkowych i przydomowych. Ochrona biologiczna nie osłabiła oporu naturalnego środowiska, który jest istotnym składnikiem walki z agrofagami.

167 237

Tabela 1

Żywotność zarodników Bt

Wiek	Procentowa zawartość Albarepu w mieszaninie	Bacilan
(w mieś)	z preparatem bakteryjnym
	50	25
	Liczba endospor/mg preparatu
0	6.80 x 106	9 31 x 106	1 49 x 107
12	637 x 106	8 25 x 106	1 38 x 10⁷
16	5 01 x 106	6.90 x 106	1.25 x 107

Żywotność zarodników oceniano metodą mikrobiologiczną na podstawie liczby kolonii bakteryjnych wyrosłych na agarze odżywczym w 28°C.

Tabela 2

Stężenia hamujące i bójcze homogenatu czosnku

Fitopatogen	Typ porażenia	Procentowe stężenie preparatu w podłożu odzywczym
Biostatyczne (MIC)	Biobójcze (MBC)
Xanthomonas campestris	zgnilizna kapustnych	0 375	0 750
Erwina carotovora	miękka zgnilizna	0 750	1 125
Pseudomonas syringae	rak bakteryjny pestkowych	0 560	0 750
Pseudomonas lachrymans	bakterioza ogórków	0.187	0.375
Altemana altemata	zgnilizna gniazda nasiennego	0.500	0 500
Monilina fructigena	brunatna zgnilizna	0 125	0 125
Borytis cinerea	szara pleśń jabłek	0 250	0.500
Pemcillum expansum	mokra zgnilizna jabłek	0.375	1 0
Pezicula alba	zgorzel kory jabłek	0.500	0.500
Verticillium rosae	uwiąd roślin	0 125	0.250

Wartości minimalnego stężenia hamującego (MIC, Minimal Inhibitory Concentration) oraz stężenia bójczego (MBC, Minimal Biocidal Concentration) oznaczono metodą konwencjonalną podwójnych seryjnych rozcieńczeń w podłożu płynnym (bakterii w bulionie glicerolowym, grzybów zaś w podłożu brzęczkowym 7,0°Blg).

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,50 zł

Claims

Zastrzeżenie patentowe

Biopreparat do ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami, wykazujący jednoczesne działanie bakteriobójcze, grzybobójcze i owadobójcze, znamienny tym, że skład a się z50do70 części wagowych preparatu bakteryjnego, zawierającego endotoksynę i zarodniki Bacillus thuringiensis oraz 30 do 50 części wagowych liofilizatu soku czosnkowego albo jego wysuszonego ekstraktu, korzystnie preparatu otrzymywanego przez liofilizację homogenatu bulw czosnku.