PL106203B1 - BARRIER CORROSION - Google Patents

Description

Twórcy wynalazku: József Falaky, József Hoffmann, Istvan Gcmes, San¬ dor Lazar, Istvan Peter, József Horvath, Adam Rau- scher, Janos Forstner, Zoltan Szabo Uprawniony z patentu: Nagynyomasu Kissrleti Intezet; Dunai Kóolaji- pari Yallalat, Szazhalombatta (Wegry) Srodek hamujacy korozje Przedmiotem wyinialaiziku jest srodek hamujacy korozje, zwlaisizcza srodek baniujacy lub ograni¬ czajacy korozje chemiczna i/lub elektrochemiczna oraz tworzenie zlogów z organicznych lub nieor¬ ganicznych substancji zródlowych. Srodki wedlug wynalazku mozna stosowac przede >wszystlum w przemysle gazowniczyni, naftowym i petrochemi¬ cznym oraz w dziedzinach przemyslowych prze¬ twarzajacych produkty tych galezi przemyslu. Twórcy wynalazku: József Falaky, József Hoffmann, Istvan Gcmes, San¬ dor Lazar, Istvan Peter, József Horvath, Adam Rau- scher, Janos Forstner, Zoltan Szabo Uprawniony z patent-Weat-Leti Inteza; Nagynyomasut-Scher, Janos Forstner, Zoltan Szabo Uprawniony z patent-Weat-Wei Intei Inteza; ) srodek hamujacy korozje Przedmiotem wyinialaiziku jest srodek hamujacy korozje, zwlaisizcza srodek baniujacy lub ograni¬ czajacy korozje chemiczna i / lub elektrochemiczna oraz tworzenie zlogów z organicznych lub nieor¬ ganicznych substancji zródlowych. Srodki wedlug wynalazku mozna stosowac przede> wszystlum w przemysle gazowniczyni, naftowym i petrochemi¬ cznym oraz w dziedzinach przemyslowych prze¬ twarzajacych produkty tych galezi przemyslu.

Wiadomo', ze podczas otrzymywania, transpor¬ tu, skladowania, przeróbki, rafinacji i stosowa¬ nia gazu ziemnego i ropy naftowej wystepuja róznorodne zjawiska korozyjne, poniewaz gaz ziemny i ropa, naftowa zawieraja wode, organicz¬ ne zwiazki siarki, sole nieorganiczne i swoiste substancje korozyjne. Wskutek stosowania sub¬ stancji pomocniczych (np. fenolu, amoniaku itd.) podczas rafinacji ropy naftowej zwieksza sie roz¬ miar korozji, zmienia sie jej charakter, nadto sprzyja sie tworzeniu zlogów i wywiera sie wplyw na ich rodzaj.Wiadomo', ze podczas otrzymywania, transpor¬ tu, skladowania, przeróbki, rafinacji i stosowa¬ nia gazu ziemnego i ropy naftowej wystepuja róznorodne zjawiska korozymywania, ponietowaz korozynez organice, wazwis najawis najawis organice, ziawis najawiz ziemnyi organic, zjawiska korozyjn substancje korozyjne. Wskutek stosowania sub¬ stancji pomocniczych (np. fenolu, amoniaku itd.) podczas rafinacji ropy naftowej zwieksza sie roz¬ miar korozji, zmienia sie jetoj spakly wwiera wwier, nadóenia sie wwip.

Stad tez wszedzie dazy sie do podwyzszenia czasu dzialania i stopnia pewnosci eksploatacyj¬ nej urzadzen ruchowych na takiej drodze, by og¬ raniczyc korozje i tworzenie zlogów do minimum.Stad tez wszedzie dazy sie do podwyzszenia czasu dzialania i stopnia pewnosci eksploatacyj¬ nej urzadzen ruchowych na takiej drodze, by og¬ raniczyc korozje i tworzenie zlogów do minimum.

Jedna z mozliwosci do osiagniecia tego jest sto¬ sowanie substancji hamujacych korozje (inhibi¬ torów).Jedna z mozliwosci do osiagniecia tego jest sto¬ sowanie substancji hamujacych korozje (inhibi¬ torów).

Wiekszosc z obecnie stosowanych substancji ^hamujacych korozje stanowia wielkoczasteczkowe, 10 15 20 30 na ogól azot i siarke zawierajace zwiazki orga¬ niczne.Wiekszosc z obecnie stosowanych substancji ^hamujacych korozje stanowia wielkoczasteczkowe, 10 15 20 30 na ogól azot i siarke zawierajace zwiazki orga¬ niczne.

Zwiazki te sa zbiorczo opisane w nastepujacych monografiach: J. I. Bregmann: Anmali de'l Uni- versite di Ferrara Nuova Serie Setzione V. Chi- mica Pura ed Applicaita 340—392 (1971) i M. H.Zwiazki te sa zbiorczo opisane w nastepujacych monografiach: J. I. Bregmann: Anmali de'l Uni- versite di Ferrara Nuova Serie Setzione V. Chi- mica Pura ed Applicaita 340--392 (1971) i M. H.

Akstinat: Werkstoffe und KorroSion 21, 4 273^281 (1970).Akstinat: Werkstoffe und KorroSion 21, 4 273^281 (1970).

Zwiazki. dysponujace czynnoscia hamujaca ko¬ rozje sa na ogól aminami lub amidami o dlugim lancuchu weglowym oraz pochodnymi takich zwia¬ zków, nadto pochodnymi imidazoliiny i ich solami, czwairtoilzedowymi zwiazkami amoniowymi, po¬ chodnymi tiomocznika i innymi. Stosowanie tych zwiazków jest m. in. opisane w nastepujacych publikacjach: Korrosia V. Neftegazovej Promii- szleninbsti 2, 7—9 (1971); 'Coirroision 7, 7, 189—195 (1951); Corrosion 9, 25 (1953); Zascite Metallov 6, 491 (1970); Material Protection and Performance 79 29 (1968); brytyjski opis patentowy nr 1031503 i opis patentowy St. Zjedn. Am. nr nr 3242094, 2473750, 2925781, 2799658 i 3437583.Zwiazki. Dysponujace czynnoscia hamujaca ko¬ rozje sa na ogól aminami lub amidami o dlugim lancuchu weglowym oraz pochodnymi takich zwia¬ zków, nadto pochodnymi imidazoliiny i ich solami, czwairtoilzedowymi zwiazkami amoniowymi, po¬ chodnymi tiomocznika i innymi. Stosowanie tych zwiazków jest m. In . opisane w nastepujacych publikacjach: Korrosia V. Neftegazovej Promii- szleninbsti 2, 7-9 (1971);'Coirroision 7, 7, 189-195 (1951); Corrosion 9, 25 (1953); Zascite Metallov 6, 491 (1970) ); Material Protection and Performance 79 29 (1968); brytyjski opis patentowy nr 1031503 i opis patentowy St. Zjedn. Am. nr nr 3242094, 2473750, 2925781, 2799658 i 3437583.

Na podstawie doswiadczen zebranych w che¬ mii gazu i w petrochemii stawia sie na ogól na¬ stepujace wymagania podstawowe: — inMbitor nie moze powodowac w procesach technologiitanych zadnych zaklócen, — nie moze sprzyjac emuiligowaniu wody, — nie moze zawierac skladniików, które tworza zlogi lufb sprzyjaja tworzeniu zlogów, 106 2033 106/203 4 — nie moze zawierac zatruwaezy katalizatora (np. metali ciezkich), — nie moze wywierac szkodliwego wplywu na fizycznie, chemiczne i swoiste wlasciwosci pro¬ duktu, - — musi byc zgodny z innymi inhibitorami lub dodatkami, — musi . utrzymywac swa czynnosc równiez w zmieniajacych sie warunkach dziedziny stosowa¬ nia, — musi byc odporny na utlenianie i redukcje, — musi byc trwaly ¦ w warunkach temperatu¬ rowych i cisnieniowych stosowania, — musi rozpoczynac swe dzialanie zaraz po wprowadzeniu, — musi nawet przy niskim sitezeniu inhibitora zapewniac wysoki stopien inhibitowania, — nie moze w przypadku zmniejszenia ogólnej predkosci korozyjnej powodowac zadnej korozji miejscowej (np. korozji wzerowej) lub kruchosci wodorowej, — powinien dysponowac wlasciwosciami oczy¬ szczajacymi, to znaczy, powinien przeszkadzac w tworzeniu sie latwopalnego^ piroforowego siarczku zelaza albo splukiwac utworzony siarczek zela¬ za z powierzchnu metalu.Na podstawie doswiadczen zebranych w che¬ mii gazu iw petrochemii stawia sie na ogól na¬ stepujace wymagania podstawowe: — inMbitor nie moze powodowac w procesach technologiitanych zadnych zaklólig sp. tworzeniu zlogów, 106 2033 106/203 4 — nie moze zawierac zatruwaezy katalizatora (np. metali ciezkich), — nie moze wywierac szkodliwego wplywu na fizycznie, chemiczne i swoiste wlasciwosci-pro¬ zamid inhibitor-ludmi zami, musi indokmi, zamik — Musi. Utrzymywac swa czynnosc równiez w zmieniajacych sie warunkach dziedziny stosowa¬ nia, — musi byc odporny na utlenianie i redukcje, — musi byc trwaly ¦ w warunkowac musi byc trwaly ¦ w warunkowac musi siuzipron ponies rozens rozy, musi byc trwaly ¦ w warunkowac muzproniy s nawet przy niskim sitezeniu inhibitora zapewniac wysoki stopien inhibitowania, — nie moze w przypadku zmniejszenia ogólnej predkosci korozyjnej powodowac zadnej korozji miejscowej (np. korozji wzerowej) lub kruchosci wodorowej, — powinien dysponowac wlasciwosciami oczy¬ szczajacymi, to znaczy, powinien przeszkadzutsia zela zeal zealz for zorzalzalz for przeszkadzac w tworzen przeszkadzac w tworzeno s rciroz

Oprócz podlanych wyzej warunków musza oczy¬ wiscie byc uwzglednione czynniki ekonomiczne oraz punkt widtzenia bezpieczenstwa i higieny pracy.Oprócz podlanych wyzej warunków musza oczy¬ wiscie byc uwzglednione czynniki ekonomiczne oraz punkt widtzenia bezpieczenstwa i higieny pracy.

W przypadku stosowania inhibitora *nalezy w kazdym raizie wzdac pod uwage glówne1 czynniki wywierajace wplyw na koirotzyjnosc, takie jak: — rodzaj metalu (metalu konstrukcyjnego1), — charakter i stezenie rozpuszczonych^ w wy¬ stepujacej oibok warstwy weglowodorowej war¬ stwie wodnej, soli (np. chlorków), -kwasów (np. kwasu solnego, kwas-ów organicznych), materia¬ lów pomocniczych (np. fenohi) i innych, — rodzaj i ilosc rozpuszczonych gazów (npr siarkowodoru,, dwutlenku wej^la, tlenu);, —^stosunek olej: wodai, -- wartosc pH odcizymu warstwy wodnej, — temperature, — predkosc przeplywu cieczy itd.W przypadku stosowania inhibitora *nalezy w kazdym raizie wzdac pod uwage glówne1 czynniki wywierajace wplyw na koirotzyjnosc, takie jak: — rodzaj metalu (metalu konstrukcyjnegojwy stwy, wzowej konstrukcyjnego1), — charu konstrukcyjnego1 np. chlorków), -kwasów (np. kwasu solnego, kwas-ów organicznych), materia¬ lów pomocniczych (np. fenohi) i innych, — rodzaj i ilosc rozpuszczonych gazów (ntle si^dowlenu, we) , —^stosunek olej: wodai, - wartosc pH odcizymu warstwy wodnej, — temperature, — predkosc przeplywu cieczy itd.

Wystepujace i na rozwiazanie oczekujace prób- lemy sprowadzaja sie przewaznie do korozyjnego dzialania obecnej wody i w niej zawartych sub¬ stancji, . Stad tez w zakresach temperatury i cis¬ nienia, w których, woda wystepuje w postaci cie¬ czy, nalezy sie przede wszystkim liczyc z korozja' elektrochemiczna.Wystepujace i na rozwiazanie oczekujace prób- lemy sprowadzaja sie przewaznie do korozyjnego dzialania obecnej wody iw niej zawartych sub¬ stancji,. Stad tez w zakresach zystzy, ciezystzym z korozja' elektrochemiczna.

; Dalszym waniinkiem stosowalnosci inhibitorów korozji jest to, aby byly zgodne zarówno mecha¬ nizm procesu korozyjnego jak i mechanizm dzia¬ lania inhibitora. Pomimo dysponowania wieloma danymi doswiadczalnymi niektóre problemy wy¬ jasniono tylko czesciowo. Teorie, zwiazane z me¬ chanizmem dzialania inhibitorów typu aminowego vsa omówione m. jn. w nastepujacych publilcac- jach: J. I. Bregman: Corcrosion Inhibitor/ (The MacMillan Co„ New York, 19620, strona 198; Corror sion 19, 12 (1963); Werkstoffe und korrosion 21, 273 (1970); J. Eiectrochem. Soc. 143, 677 (1966); Werksitoiffe und Korrosdoin 9, 765 (1058); European Symposdjum on Coirrosdon Inhibitors, Annali, Univ..; Dalszym waniinkiem stosowalnosci inhibitorów korozji jest to, aby byly zgodne zarówno mecha¬ nizm procesu korozyjnego jak i mechanizm dzia¬ lania inhibitora Pomimo dysponowania wieloma danymi doswiadczalnymi niektóre problemy wy¬ jasniono tylko czesciowo Teorie, zwiazane z me¬ chanizmem dzialania inhibitorów typu aminowego.. vsa omówione m. jn. w nastepujacych publilcac- jach: JI Bregman: Corcrosion Inhibitor/ (The MacMillan Co`` New York, 19620, strona 198; Corror sion 19, 12 (1963); Werkstoffe und korrosion 21, 273 (1970); J. Eiectrochem. Soc. 143, 677 (1966); Werksitoiffe und Korrosdoin 9, 765 (1058); European Symposdjum on Coirrosdon Inhibitors, Annali, Univ..

Ferrara l1—71 (1061); 3-rd Eiropeain Symposium on 'Corrosion Inhibitoiris, Annali Univ. Ferrara N. S.Ferrara l1—71 (1061); 3-rd Eiropeain Symposium on'Corrosion Inhibitoiris, Annali Univ. Ferrara N. S.

Sec. V. 851—874 (1971) 5 W przypadku inhibitorów organicznych, zwla¬ szcza inhibitorów aminowych, rozumie sie inhibito- wanie przede wszystkim jako rezultat adsorpcji tych zwiazków do powierzchni metalu. Nie rosz- ' czac sobie pretensji do przedstawienia teorii zwia- 10 zanych z mechanizmem dzialania inhibitorów na¬ lezaloby wskazac jednak na te wlasciwosci, które scisle wiaza sie z dzialaniem inhibitorów wskutek adsropcji, a mianowicie na nastepujace: — sklad metalu, stan (fizyczny, chemiczny, elek- 15 trochemiiczny) jego' powierzchni, — wielkosc i znak naladowania powierzchni me¬ talu, — sklad chemiczny czasteczki innibitom (lan¬ cuch alifatyczny, aromatyczny, 'otwarty lub zam- on kniety), dlugosc lancucha, ladunek grup funkcyj- nych (np. zasadowosc amin), — geometria czasteczki inhibitora, jego orienta¬ cja wzgledem powierzchni metalu podczas adsorp¬ cji, . ' 25 — rozpuszczalnosc inhibitora, — równoczesna adsorpcja jonów nieorganicz¬ nych, przede wszystkim kationów (dzialanie sy- nergetyczne), / : — sklonnosc inhibitora do tworzenia komplek- 30 SÓW* Wlasciwosci te oczywiscie scisle wiaza sie wza¬ jemnie oraz z innymi juz wspomnianymi czyn¬ nikami.Sec. V. 851—874 (1971) 5 W przypadku inhibitorów organicznych, zwla¬ szcza inhibitorów aminowych, rozumie sie inhibito- wanie przede wszystkim jako rezultat adsorpcji tych zwiazków do powierzchni sobie metalu. 10 zanych z mechanizmem dzialania inhibitorów na¬ lezaloby wskazac jednak na te wlasciwosci, które scisle wiaza sie z dzialaniem inhibitorów wskutek adsropcji, a mianowicie na nastepujacz elek elek, — miczladjeni, stan (15) wielkosc i znak naladowania powierzchni me¬ talu, — sklad chemiczny czasteczki innibitom (lan¬ cuch alifatyczny, aromatyczny,'otwarty lub zam- on kniety), dlugosc lancucha, ladscunek grupkwonp- nych (meta , jego orienta¬ cja wzgledem powierzchni metalu podczas adsorp¬ cji,. '25 — rozpuszczalnosc inhibitora, — równoczesnaorpcja jonów ads nieorganicz¬ nych, przede wszystkim kationów (dzialanie nesy sy rgetyczne), /: — sklonnosc inhibitora do tworzenia komplek- 30 SÓW* Wlasciwosci te oczywiscie scisle wiaza sie wza¬ jemnie oraz z innymi juz wspomnianymi czyn¬ nikami.

Wszystko to, daje jasne wyotbrazenie o tym,. ' dlaczegoi teoria inhiibitowiania i wytwarzanie in- » hibitora oidpowiedniego dla celów praktycznych v stanowi tak kompleksowy problem.Wszystko to, daje jasne wyotbrazenie o tym,. 'dlaczegoi teoria inhiibitowiania i wytwarzanie in- »hibitora oidpowiedniego dla celów praktycznych v stanowi tak kompleksowy problem.

Inhibitory stosowane dotychczas w przemysle spelniaja stawiane im, wyzej omówione wyma¬ gania tylko czesciowoi. I tak np. ruchowe i la¬ boratoryjne próby korozyjne z zastosowaniem zwiazków otrzymanych (opis patentowy St. Zjedn.Inhibitory stosowane dotychczas w przemysle spelniaja stawiane im, wyzej omówione wyma¬ gania tylko czesciowoi. I tak np. ruchowe i la¬ boratoryjne próby korozyójne z zastosowani jeopsdn.

Am. nr 2771417 i wegierski opis patentowy nr 12601) na drodze reakcji kwasów tluszczowych z _ aminami alifatycznymi dowodza, ze wprawdzie maleje ogólna predkosc korozji lecz wystepuje przy tym korozja miejscowa (korozja wzerowa). W la¬ boratoryjnych próbach z aminami alifatycznymi o 2—6 atomach wegla, np. z cjwuetyloamina, izobu- 50 tyloamina - i innymi (opis patentowy Niemieckiej Republiki Demokratycznej nr 154170) okazalo sie, ze zwiazki te wskutek swej niskiej temperatury wrzenia (50—3Ó0°C) nie sa zdolne do tworzenia stykajacej sie. blonki zabezpieczajacej. 55 Zwiazki zawierajace azot i siarke, np. pochodne * tiomocznika (opisy patentowe St. Zjedn. Am nr nr 2925781 i 2799658) dysiponuja silnym dzialaniem ha¬ mujacym korozje, jednak ich stabilnosc nie jest s dostateczna,, bowiem zwiaizki te sa sklonne do po- 90 lirneryzacji a to ogranicza ich stosowanie.Am. nr 2771417 i wegierski opis patentowy nr 12601) na drodze reakcji kwasów tluszczowych z _ aminami alifatycznymi dowodza, ze wprawdzie maleje ogólna predkosc korozji lecz wystepufa ozja tyzero przyze aamipr oz aami-prw azy oz. 6 atomach wegla, np. z cjwuetyloamina, izobu- 50 tyloamina-i innymi (opis patentowy Niemieckiej Republiki Demokratycznej nr 154170) okazalo sie, ze zwiazki te wskuzentek swej niskiej zenty- twojarzen Ózenty (two) — . blonki zabezpieczajacej. 55 Zwiazki zawierajace azot i siarke, np. pochodne * tiomocznika (opisy patentowe St. Zjedn. Am nr nr 2925781 i 2799658) dysiponuja silnym dzialaniem ha¬ich silnym dzialaniem ha¬ je kinie st. sa sklonne do po- 90 lirneryzacji a to ogranicza ich stosowanie.

Stwierdizonoi, ze mieszanina zawierajaca aniline podstawiona przy atomie azotu rodnikiem alkilo¬ wym o 1—6 atomach, wegla,, rodnikiem cykloalki- lowyim o 5—7 atomach wegla, rodnikiem fenyjo- ^ wym i/lub rodnikiem alkilofenylowym o 1^-6 ato-106203 mach wegla w grupie alkilowej oraz cykloheksy- loamine podstawiona przy atomie azotu rodnikiem alkilowym o 1—6 atomach wegla, rodnikiem cyMoalkiilowym o 5—7 atomach wegla, rodnikiem fenylowyim i/lub rodnikiem alkilofenylowym o 1—6 atomach wegla w grupie alkilowej, wykatzuje bardzo silne dzialanie hiamuijace koirozje. N-podsta- wione pochodlne anilinowe i N-podstawione po¬ chodne cyfcloheksyloaminowe obecne w mieszani¬ nie wzajemnie zwiekszaja synergetycznie swe dzia¬ lanie: dzialanie tej mieszaniny jest w przyblizeniu dwukrotnie wieksze niz wartosc oczekiwania, obli¬ czona na podstawie aktywnosci poszczególnych skladników.Stwierdizonoi, ze mieszanina zawierajaca aniline podstawiona przy atomie azotu rodnikiem alkilo¬ wym o 1—6 atomach, wegla,, rodnikiem cykloalki- lowyim o 5—7 atomach wegla, rodnikiem fenieyjo- ^ rodnikiem fenieyjo- ^ fennikiem fenieyjo- ^ 6 alkilo alkilo¬ wym o -106203 mach wegla w grupie alkilowej oraz cykloheksy- loamine podstawiona przy atomie azotu rodnikiem alkilowym o 1—6 atomach wegla, rodnikiem cyMoalkiilowym o 5—7 atomach wegla, rodnikiem fenylowyim i/lub6 rodnikiem fenylowyim i/lub6 rodnikiem fenylowyim i/lub6 rodnikiem fenylowyim i/lub6 atom wykatzuje bardzo silne dzialanie hiamuijace koirozje N-podstawione pochodlne anilinowe i N-podstawione po¬ chodne cyfcloheksyloaminowe obecne w mieszani¬ nie wzajemnie zwiekszaja synergetycznie swe dzia¬ lanie:. dzialanie tej mieszaniny jest w przyblizeniu dwukrotnie wieksze niz wartosc oczekiwania, obli¬ czona na podstawie aktywnosci poszczególnych skladników.

Srodek hamujacy korozje zawiera wedlug wy¬ nalazku 1—99% wagowych tego N-podsitawionego zwiazku anilinowego oraz 99—1% wagowych tego j.N-podstawionego zwiazku cykloheksyloaminowego, co wskazuje na to, ze synergetyczne zwiekszenie dzialania wystepuje nawet wówczas, gdy do jed¬ nego rodzaju zwiazku (np. do zwiazku anilinowego) dodaje sie stosunkowo niewielka ilosc zwiazku aminowego drugiego rodzaju (np. zwiazku cyklo- . heksyloaminowego).Srodek hamujacy korozje zawiera wedlug wy nalazku 1—99% wagowych tego N-podsitawionego zwiazku anilinowego oraz 99—1% wagowych tego jNópodstawionego zwiazku cykloheksyloaminowego, co wwijeznagznecznagznagznagznagznagznagznagznawicz nagweeze, zwidzynaznawicznawiznawiznagz, zwiazku cykloheksyl rodzaju zwiazku (np. do zwiazku anilinowego) dodaje sie stosunkowo niewielka ilosc zwiazku aminowego drugiego rodzaju (np. zwiazku cyklo-. heksyloaminowego).

Szczególnie silne dzialanie przeciwkorozyjne wykazuja mieszaniny zawierajace dwucyklohek- syloamine i N^izopropyloaniline. Mieszaniny te za¬ wieraja celowo 30—70% wagowych dwucyklohek- syloaminy i 70—30% wagowych N-izopropyloani- liny.Szczególnie silne dzialanie przeciwkorozyjne wykazuja mieszaniny zawierajace dwucyklohek- syloamine i N^izopropyloaniline. Mieszaniny te za¬ wieraja celowo 30—70% wagowych wy-30-70%

Srodki wedlug wynalazku moga oprócz obu róz¬ nych -zwiazków aminowych, to jest otórócz N-pod- stawionej pochodnej anilinowej i N-podsitawionej pochodnej cykloheksyloaminowej, ewentualnie za¬ wierac jeszcze inne skladniki, np. organiczne roz¬ puszczalniki i/lub emulgatory. Ilosci i wzajemne stosunki tych skladników maja drugorzedne zna¬ czenie i zaleza przede wszystkim od dziedziny sto¬ sowania. W niektórych przypadkach celowe jest ' stosowanie srodka w postaci czystej mieszaniny ^ substancji czynnych, natomiast w przypadkach in¬ nych korzystne jest stosowanie mieszaniny sub¬ stancji czynnych w postaci rozcienczonej za po¬ moca substancji pomocniczych, np. za pomoca roz¬ puszczalników organicznych.Srodki wedlug wynalazku moga oprócz obu róz¬ nych -zwiazków aminowych, to jest otórócz N-pod- stawionej pochodnej anilinowej i N-podsitawionej pochodnej cykloheksyloaminowej cykloheksyloaminowej cykloheksyloaminowej, cykloheksy naclus organic naclus ¬cilus ¬cilus nacnej cykloz ¬cilus organic ¬cilus ¬cilus ¬cilus ¬ci-nez ¬ zeentual in organic jes ¬ zeentual. i wzajemne stosunki tych skladników maja drugorzedne zna¬ czenie i zaleza przede wszystkim od dziedziny sto¬ sowania. W niektórych przypadkach celowe jest 'stosowanie srodka w postaci czystej mieszaniny ^ substancji czynnych, natomiast w przypadkach in¬ nych korzystne jest stosowanie mieszaniny sub¬ stancji czynnych w postaci rozcienczonej za po¬ moca substancji pomocniczych, np. za pomoca roz¬ puszczalników organicznych.

Srodki inhibitujace wedlug wynalazku zmniej¬ szaja ogólna predkosc korozji a nadto takze niebez¬ pieczenstwo korozji miejscowej. Z powodu swego dzialania powierzdmiowo czynnego srodek ma po¬ nadto wlasciwosci oczyszczajace. Waznym warun¬ kiem stosowania srodka wedlug wynalazku jest to, ze zawsze musi on podczas dozowania na zabezpie¬ czana powierzchnie metalu byc obecny w nadmia¬ rze.Srodki inhibitujace wedlug wynalazku zmniej¬ szaja ogólna predkosc korozji a nadto takze niebez¬ pieczenstwo korozji miejscowej. Z powodu swego dzialania powierzdmiowo czynnego srodek ma po¬ nadto wlasciwosci oczyszczajace. Waznym warun¬ kiem stosowania srodka wedlug wynalazku jest to, ze zawsze musi on podczas dozowania na zabezpie¬ czana powierzchnie metalu byc obecny w nadmia rze.

W próbach ruchowych (eksploatacyjnych) oka¬ zalo sde, ze srodek wedlug wynalazku w nastep¬ stwie chernisorpcji i synergetycznego dzialania amin w warunkach panujacych w chemii gazu ziemnego, chemii ropy naftowej i petrochemii ma silne wlasciwosci przeciwkorozyjne i nie powo¬ duje w procesach technologicznych zadnych za¬ klócen (nie polimeryzuje om, nie zawiera zadnych zatruwaczy katalizatorów itd).W próbach ruchowych (eksploatacyjnych) oka¬ zalo sde, ze srodek wedlug wynalazku w nastep¬ stwie chernisorpcji i synergetycznego dzialania amin w warunkach panujacych w chemii gazu ziemnego, chemii ropy naftowej i petrochemii ma silne wlasciwosci przeciwkorozyjne i nie powo¬ duje w procesach technologicznych zadnych za¬ klócen (nie polimeryzuje om, nie zawiera zadnych zatruwaczy katalizatorów itd).

W poszczególnych przypadkach korzystne jest wprowadzanie do inhibdtujacego srodka domiesz- 10 15 20 25 30 35 45 50 55 60 ki emulgatora tluszczowego w wodzie. Jest to celowe zwlaszcza wtedy, gdy inaczej inhibitor nie rozpuscilby sie lub nie dawalby sie zemiulgo- wac w danym srodowisku.W poszczególnych przypadkach korzystne jest wprowadzanie do inhibdtujacego srodka domiesz- 10 15 20 25 30 35 45 50 55 60 ki emulgatora tluszczowego w wodzie. Jest to ku celowe zwlaszie.

Podane nizej przyklady objasniaja, blizej wyna¬ lazek, nie ograniczajac jego zakresu.Podane nizej przyklady objasniaja, blizej wyna¬ lazek, nie ograniczajac jego zakresu.

Przyklad I. Autoklaw o pojemnosci 2,5 m% wyposazony w mieszadlo napelnia sie 100 kg ole¬ ju wrzecionowego (o lepkosci: 55 cSt w tem¬ peraturze 20°C), wytworzonego z naftenowego ole¬ ju surowego, 182 kg (1 kmol) idwucyMohieksyloami- ny, 182 kg {1,4 kmola) N^izopropyloaniildny, 30 kg (0,1 kmola) morfoiiny i 0,5 kg emulgatora o naz-> wie handlowej Tween 20. Po wlaczeniu mieszadla mieszanine ogrzewa sie do temperatury 75°C i w tej temperaturze miesza sie w ciajgu' 160 minut.Przyklad I. Autoklaw o pojemnosci 2,5 m% wyposazony w mieszadlo napelnia sie 100 kg ole¬ ju wrzecionowego (o lepkosci: 55 cSt w tem¬ peraturze 20°C), wytworzonego z naftenowego ole¬ ju surowego km, 182 kg (1 ) idwucyMohieksyloami- ny, 182 kg {1,4 kmola) N^izopropyloaniildny, 30 kg (0,1 kmola) morfoiiny i 0,5 kg emulgatora o naz-> wie handlowej Tween 20. Po wlaczeniu mieszadla mieszanine ogrzewa s °C iw tej temperaturze miesza sie w ciajgu' 160 minut.

Otrzymuje sie 1395 kg srodka inhilbitujacego. Sro¬ dek ten jest odpowiedni przede w*By®tkim do za¬ bezpieczenia przeciwkorozyjnego przewodów gazu miejskiego i przewodów sieci dalekosieznej gazu.Otrzymuje sie 1395 kg srodka inhilbitujacego. Sro¬ dek ten jest odpowiedni przede w*By®tkim do za¬ bezpieczenia przeciwkorozyjnego przewodów gazu miejskiego i przewodów zu eznecidale zu sieciwkorozyjnego

Ten srodek inhibitujacy mozna do sieci przewo¬ dów gazu wprowadzac np. nastepujaco: a) Inhibitor ' miesza sie w metalowych butlach cisnieniowych z propanem (o stosunku zmieszania: 1 czesc wagowa inhiibitora na 6 czesci wagowych skroplonego gazu) a otrzymana mieszanine wtry¬ skuje sie dysza wtryskowa do przewodu. b) Inhibitor wprowadza sie do przewodu gazo¬ wego za pomoca pneumatycznej wysokocisnienio¬ wej pompy dozujacej. Do napedu pompy dozujacej niezbedna energia pomocnicza moze byc pneuma¬ tyczna energia pomocnicza wzieta z podlaczenia przewodu gazowego ze specjalnej siec^ (np. z sieci powietrza sprezonego).Ten srodek inhibitujacy mozna do sieci przewo¬ dów gazu wprowadzac np. nastepujaco: a) Inhibitor 'miesza sie w metalowych butlach cisnieniowych z propanem (o stosunku zmieszagoswy zu sci dysza wtryskowa do przewodu. b) Inhibitor wprowadza sie do przewodu gazo¬ wego za pomoca pneumatycznej wysokocisnienio¬ wej pompy dozujacej. do napedu pompy dozujacej niezbedna energia pomocnicza moze byc pneuma¬ tyczna energia pomocnicza wzieta z podlaczenia przewodu gazowego ze specjalnej siec ^ (np. z sieci powietrza sprezonego).

Pomiary laboratoryjne wykazaly, ze w przypad¬ ku stosowania inhibitora wedlug przykladu I osia¬ ga sie dzialanie ochronne podane w tablicy 1.Pomiary laboratoryjne wykazaly, ze w przypad¬ ku stosowania inhibitora wedlug przykladu I osia¬ ga sie dzialanie ochronne podane w tablicy 1.

Tablica 1 V" Inhibitor Bez inhibitora Srodek wedlug przykladu I Predkosc korozji (imm na 1 rok) 5,25 0,47 Dzialanie ochronne % 91,0 / | 65 Przyklad II. Urzadzenie omówione w przyk¬ ladzie I napelnia sde-543 kg (3 kmole) dwiucyklo- heksyloaminy, 405 kg t3 kmole) N-izopropyloanili- ny i 05 kg oleju wrzecionowego (o lekkosci: okolo 55 cSt w temperaturze20°C). Po wlaczeniu mie¬ szadla mieszanine ogrzewa sie do temperatury 75°C i uitrzyitsuje w tej temperaturze w ciagu 160 minut. Otrzymuje sie 1043 kg inhibitora, który mo¬ zna stosowac w srodowiskach o wartosci pH = = 4—6 nasyconych siarkowodorem i/Job dwutlen¬ kiem wegla, zawierajacych do 1 g jonów chlorko¬ wych w 1 Mitoze.Tablica 1 V" Inhibitor Bez inhibitora Srodek wedlug przykladu I Predkosc korozji (imm na 1 rok) 5,25 0,47 Dzialanie ochronne% 91,0 / | 65 Przyklad II. Urzadzenie omówione w przyk¬ ladzie I napelnia sde-543 kg 3 kmole) dwiucyklo- heksyloaminy, 405 kg t3 kmole) N-izopropyloanili- ny i 05 kg oleju wrzecionowego (o lekkosci: okolo 55 cSt w temperaturze20°C). Po wlaczeniu mie¬ szadla mieszanine jerzewa temperrzy 75°C w tej temperaturze w ciagu 160 minut. Otrzymuje sie 1043 kg inhibitora, który mo¬ zna stosowac w srodowiskach o wartosci pH = = 4-6 nasyconych siarkowodorem i/Job dwutlen¬ kiem wegla, zawi geronacyw 1 Mitojonacyw .

W przypadku stosowania inhibitora wedlug przykladu II mozna, jak to dowiodly próby labo¬ ratoryjne, osiagnac dzialanie ochronne podane w tablicy 2.106 203 8 Tablica 2 Inhibitor i Bez inhi¬ bitora Inhibitoir 1 wedlug przykladu 1 n Predkosc korozji (mm na 1 rok) 1,3 0,35 Dzialanie ochronne % 73 Uwagi korozja miejscowa korozja równo¬ mierna Przyklad III. Autoklaw opisany w przyk¬ ladnie I napelnia sie 543 kg (3 kmole) dwucyk- loiheksylloaminy, 675 kg (5 kmoli) N-izopropylo- aniiiny, 30 kg (0,1 kmolia) morfoliny i 95 kg ole¬ ju wrzecionowego (o lepkosci: okolo 55 cSt w temperaturze 20°C). Po wlaczeniu autoklaw ogrze¬ wa sie do temperatury 75°C a mieszanine mie- siza sie w ciagu 160 minut. 43trzymuije sie 1343 g inhibitora.W przypadku stosowania inhibitora wedlug przykladu II mozna, jak to dowiodly próby labo¬ ratoryjne, osiagnac dzialanie ochronne podane w tablicy 2.106 203 8 Tablica 2 Inhibitor i Bez inhi¬ bitora Inhibitoir i Bez inhi¬sc 1 koreanji 1,mm wela kor 1 3 0,35 Dzialanie ochronne% 73 Uwagi korozja miejscowa korozja równo¬ mierna Przyklad III. Autoklaw opisany w przyk¬ ladnie I napelnia sie 543 kg (3 kmole) dwucyk- loiheksylloaminy, 675 kg (5 30 km) kg (0,1 kmolia) morfoliny i 95 kg ole¬ ju wrzecionowego (o lepkosci: okolo 55 cSt w temperaturze 20°C). Po wlaczeniu autoklaw ogrze¬ wa sie do temperatury 75°C a mieszanine mie- siza sie w ciagu 160 minut. 43trzymuije sie 1343 g inhibitora.

Mozna go stosowac w wystepujacych podczais oitazymywania i przeróbki gazu ziemnego i ropy naftowej korozyjnych roztworach o wartosci pH = 4—7, nasyconych siarkowodorem i/lub dwutlenkiem wegla, zawierajacych do 3 g jonów chlorkowych w 1 litrze.Mozna go stosowac w wystepujacych podczais oitazymywania i przeróbki gazu ziemnego i ropy naftowej korozyjnych roztworach o wartosci pH = 4-7, nasyconych siarkowóodorem i/lub dwut lenki jem weglaw 1

Jak wykazaly pomiary laboraitoryjne, mozna m pomoca inhibitora wedlug przykladu III osia¬ gnac dzialanie ochronne podane w tablicy 3.Jak wykazaly pomiary laboraitoryjne, mozna m pomoca inhibitora wedlug przykladu III osia¬ gnac dzialanie ochronne podane w tablicy 3.

Tablica 3 Inhibitor Bez inhi¬ bitora Inhibitor wedlug przykladu | III Predkosc korozji (mm na 1 rok) 1.4 0,56 Dzialanie ochronne % 60,0 Uwaga i korozja miejscowa korozja równo¬ mierna Przyklad IV. Autoklaw opisany w przyk¬ ladzie I napelnia sie 182 kg (1 kmol) diwucyklo- heksyloaminy, 18 kg (0,1 kmola) dodecyloaminy, 103 kg (1 kmol) dwuetylenotrójaiminy, 675 kg (5 kmoli) N-izopropyloaniliny, 30 kg (0,1 kmola) mor¬ foliny, 95 kg oleju wrzecionowego (o lepkosci: okolo 55 cSt w temperaturze 20°C), 50 kg nafty (wedlug wegierskiej normy MSZ 1626-56) i 1 kg emulgatora o nazwie Tween 20. Po wlaczeniu mieszadla ogrzewa sie autoklaw do temperatury 75°C i miesiza w ciagu 160 minut. Otrzymuje sie 1154 kg srodka inhibitujacego, który mozna sto¬ sowac w wystepujacych w przemysle petroche¬ micznym korozyjnych roztworach o wartosci pH = 4—8, nasyconych siarkowodorem i/luib dwu- 10 w 40 55 tlenkiem wegla, zawierajacych do 5 g jonów chlorkowych w 1 litrze.Tablica 3 Inhibitor Bez inhi¬ bitora Inhibitor wedlug przykladu | III Predkosc korozji (mm na 1 rok) 1.4 0,56 Dzialanie ochronne% 60,0 Uwaga i korozja miejscowa korozja równo¬ mierna Przyklad IV. Autoklaw na Przyklad IV. 182 kg (1 kmol) diwucyklo- heksyloaminy, 18 kg (0,1 kmola) dodecyloaminy, 103 kg (1 kmol) dwuetylenotrójaiminy, 675 kg (5 kmoli) N-izopropyloaniliny, 30 kg (0,1 kmola) mor¬ foliny, 95 kg oleju wrzecionowego (o lepkosci: okolo 55 cSt w temperaturze 20°C), 50 kg nafty (wedlug wegierskiej normy MSZ 1626-56) i 1 kg emulgatora o nazwie Tween 20. Po wlaczeniu mieszadla ogrzewa sie autoklaw temperatury 75°C i miesiza w ciagu 160 minut. Otrzymuje sie 1154 kg srodka inhibitujacego, który mozna sto¬ sowac w wystepujacych w przemysle petroche¬ micznym korozyjnych roztworach o wartosci odor-kim wu-em wu wu-em 40, nasycony 10, nasycony 10, nasycony 10 zawierajacych do 5 g jonów chlorkowych w 1 litrze.

Jak wynika z pomiarów laboratoryjnych, moz¬ na za pomoca inhibitora wedlug przykladu IV osiagnac dzialanie ochronne podane w tablicy 4.Jak wynika z pomiarów laboratoryjnych, moz¬ na za pomoca inhibitora wedlug przykladu IV osiagnac dzialanie ochronne podane w tablicy 4.

Tablica 4 Inhibitor Bez inhi¬ bitora Inhibitor 1 wedlug przykladu IV Predkosc korozji (mm na 1 rok) 1,65 0,56 Dzialanie ochronne % — 64 Uwaga koroizja miejscowa koroizja równo¬ mierna Przyklad V. Autoklaw, opisany w przyk¬ ladzie I, napelnia sie 175 kg (1 kmol) fenylocyk- loheksyloaminy, 182 kg (1 kmol) dwucyklohek- syloaminy, 270 kg (2 kmola) N-izopropyloaniliny, 298 kg (2kmola) N-izobutyloaniliny, 100 kg nafty (wedlug wegierskiej normy MSZ 1626-56) i 2 hg emulgatora z oksyetylowanego kwasu tluszczo¬ wego. Po wlaczeniu mieszadla autoklaw ogrzewa sie do temperatury 75°C a mieszanine miesza sie w ciagu 160 minut. Otrzymuje sie 845 kg inhibi¬ tora. Mozna go stosowac w otrzymanej postaci lub w mieszaninie z inhibitorami nieorganicznymi, korzystnie z moiybdenianem sodowym, w wyste¬ pujacych w przemysle naftowym i gazowniczym korozyjnych roztworach o wartosci pH = 4—8, na¬ syconych siarkowodorem i/Jiub dwutlenkiem wegla, zawierajacych do 5 g jonów chlorkowych w l litrze.Tablica 4 Inhibitor Bez inhi¬ bitora Inhibitor 1 wedlug przykladu IV Predkosc korozji (mm na 1 rok) 1,65 0,56 Dzialanie ochronne% — 64 Uwaga koroizja miejscowa koroizja równo¬ mierna Przyklad V. Any w lad, Ik ¬any w prie, opis napelnia sie 175 kg (1 kmol) fenylocyk- loheksyloaminy, 182 kg (1 kmol) dwucyklohek- syloaminy, 270 kg (2 kmola) N-izopropyloaniliny, 298 kg (2kmola) N-izobutyloaniliny, 100 kg normy wegier 1626ej MS -56) i 2 hg emulgatora z oksyetylowanego kwasu tluszczo¬ wego. Po wlaczeniu mieszadla autoklaw ogrzewa sie do temperatury 75°C a mieszanine miesza sie w ciagu 160 minut. Otrzymuzje sie sie 845 kg in acizy wac in sie. mieszaninie z inhibitorami nieorganicznymi, korzystnie z moiybdenianem sodowym, w wyste¬ pujacych w przemysle naftowym i gazowniczym korozyjnych roztworach o wartosci pH = 4—8, na ¬ syconem glacial w korozyjósci pH = 4-8, nawi syconemych weird korozew korozyjów

Z pomiarów laboratoryjnych wynika, ze pod¬ czas stosowania inhibitora wedlug przykladu V mozna osiagnac dzialanie ochronne podane w tab¬ licy 5.Z pomiarów laboratoryjnych wynika, ze pod¬ czas stosowania inhibitora wedlug przykladu V mozna osiagnac dzialanie ochronne podane w tab¬ licy 5.

Tablica 5 65 Inhibitor Bez inhi¬ bitora Inhibitor 1 wedlug przykladu V Inhibitor wedlug przykladu V+10% wagowych NaaMo04 | .H2O Predkosc koirozji (mm na i rok) 1,65 * 0,60 0,45 Dzialanie ochronne % — 60 75 Uwaga korozja miejscowa korozja równo¬ mierna korozja równo¬ mierna9 Z a & t er z e z e n i a patentowe 1. Srodek hamujacy korozje, znamienny tym, ze zawiera jako substancje czynna 1:—99% wago¬ wych aniliny podstawionej przy atomie azotu rodnikiem alkilowym o 1—6 atomach weglat ro¬ dnikiem cykloalkilowym o 5—7 atomach wegla^ rodnikiem fenyloiwym i/lob rodnikiem alkilofeny- lowym o 1—6 atomach wegla w grupie alkilowej,, oraz 99—'1% wagowy cykloheksyioaiminy podsta¬ wionej przy atomie azotu rodnikiem alkilowym o 1—6 atomach wegla, rodnikiem cykloalkilo¬ wym o 5—7 atomach wegla, rodnikiem fenylo- wyim i/lub rodnikiem alkilofenylowym o 1—6 atomach wegla w gnuf>ie alkilowej, ewentualnie w mieszaninie z organicznymi rozpuszczalnikami i/lub substancjami powierzchniowo czynnymi. 2. Srodek wedlug zasittrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazki anilinowe lub cykloheksyloaiminowe podstawione przy atomie azotu rodnikiem alkilo¬ wym o 1—6 atomach wegla zawiera odpowied- 203 10 nie ipo^hodlne izopropylowe i/lub izobutylowe. 3. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera 30—70% wagowych N-podstawionego zwiazku cyklofieksyloiaminowego i 70—30% wa- 5 gowych N-podstawionego zwiazku anilinowego. 4. Srodek wedlug zaistrz. 1, znamienny tym, ze jiako N-podstawiony zwiazek cyklohetoyiLoiamino- wy zawiera dwuicyMoheksyloaminer 5. Srodek wedlug zaistrz. 1, znamienny tym,* ze 0 jako N-podstawiony zwiazek anilinowy zawiera pochodna anilinowa podstawiona przy atomie azotu rodnikiem alkilowym o 1—6 atomach we¬ gla, korzystnie N-izopropyloaniline lub jtf-izobu- tyloaniline. 5 6. Srodek wedlug zastrz. 4 ailbo 5, znamienny tym, ze zawiera 30—70% wagowych N-izopropy- loaniliny lufo N-dzobuityiloaniliny i 70—30% wago¬ wych dwucyklojieksyloaminy. 7. Srodek wedlug zasitrz. 1, znamienny tym, ze u zawiera jako rozpuszczalnik organiczny nizsze alkohole lub ketony.Tablica 5 65 Inhibitor Bez inhi¬ bitora Inhibitor 1 wedlug przykladu V Inhibitor wedlug przykladu V+10% wagowych NaaMo04 | .H2O Predkosc koirozji (mm na i rok) 1,65 * 0,60 0,45 Dzialanie ochron% — 60 75 Uwagane% — 60 75 Uwagane korozja miejscowa korozja równo¬ mierna korozja równo¬ mierna9 Z a & t er zezenia patentowe 1. Srodek hamujacy korozje, znamienny tym, ze zawiera jako substancje czynna jako substancje czynna ostazym rodnik alone kilow anilitu wych anilim 1-99% wagonypr wych anililow 1 atomach weglat ro¬ dnikiem cykloalkilowym o 5—7 atomach wegla^ rodnikiem fenyloiwym i/lob rodnikiem alkilofeny- lowym o 1—6 atomach wegla w grupie alkilowej,, oraz 99—'1% wagowy cykloheksyioaiminy azotuzy rodnikiem rodnikiem alkilofeny- lowym o 1—6 atomach wegla, rodnikiem cykloalkilo¬ wym o 5—7 atomach wegla, rodnikiem fenylo- wyim i/lub rodnikiem alkilofenylowym o 1—6 atomach wegla w gnuf>ie alkilowej, ewentualnie w mieszaninie z/organicznymi rozyn . 2. Srodek we dlug zasittrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazki anilinowe lub cykloheksyloaiminowe podstawione przy atomie azotu rodnikiem alkilo¬ wym o 1—6 atomach wegla zawiera odpowied- 203 dl dlugs ipo^hodlowe. , znamienny tym, ze zawiera 30—70% wagowych N-podstawionego zwiazku cyklofieksyloiaminowego i 70—30% wa- 5 gowych N-podstawionego zwiazku anilinowego. 4. Srodek weyi cyly jiastawik wedlug zaistrz. wy zawiera dwuicyMoheksyloaminer 5. Srodek wedlug zaistrz. 1, znamienny tym,* ze 0 jako N-podstawiony zwiazek anilinowy zawiera pochodna anilinowa podstawiona przy-atomie azotu rodnikiem 6-atom-alkilowym-propanie-property-luz-propnikiem 6 tyloaniline. 5 6. Srodek wedlug zastrz. 4 ailbo 5, znamienny tym, ze zawiera 30—70% wagowych N-izopropy- loaniliny lufo N-dzobuityiloaniliny i 70—30% wago¬ wych dwucykloasitrek. znamienny tym, ze zawiera 30—70% znamienny tym, ze u zawiera jako rozpuszczalnik organiczny nizsze alkohole lub ketony.