NL8901958A - Touwklem. - Google Patents

Description

Touwklem

Uitvinders: Aloisius Henricus Haria Heister te EnschedeAndreas Jacobus Louis Nijsen te EnschedeReindert Jan Jansen te Baam

De uitvinding heeft betrekking op een touwklem.Touwklemmen worden onder andere toegepast op zeilboten voorhet vastzetten van zeilschoten en dergelijke. De bekendetouwklemmen bezitten vaak één of meerdere nadelen. Hiervankunnen worden genoemd een lage klemkracht, waardoor het touwkan slippen bij hoge belastingen, het beschadigen van hettouw door zeer hoge lokale klemdrukkrachten, of het tijdenshet losmaken van het vastgeklemde touw ongecontroleerd los¬schieten daarvan.

De uitvinding beoogt een touwklem te verschaffen,waarbij deze nadelen op eenvoudige, doch niettemin doeltref¬fende wijze zijn opgeheven.

Hiertoe wordt de touwklem volgens de uitvindinggekenmerkt door een in een stationair huis opgenomen flexibelhulsvormig klemelement waardoorheen het vast te klemmen touwzich kan uitstrekken, welk klemelement vervormbaar is tusseneen vastklemstand waarin de beide uiteinden daarvan zich opeen zodanige onderlinge afstand bevinden dat het inwendigeoppervlak van het klemelement ten gevolge van een dwarssamen-trekking daarvan vastklemmend aangrijpt op het buitenopper¬vlak van het vast te klemmen touw, en een loslaatstand waarinde beide uiteinden zich zodanig dichter bij elkaar bevindendat het inwendige oppervlak van het klemelement het touwvoor een langsverschuiving vrijgeeft.

Wanneer de beide uiteinden van het flexibele huls¬vormige klemelement uit elkaar worden bewogen, zodat hetklemelement in de vastklemstand komt, wordt dit hulsvormigeklemelement ten gevolge van een dwarssamentrekking versmald,waarbij een zich door dit klemelement uitstrekkend touwwordt vastgeklemd. De vastklemming vindt hierbij plaats overnagenoeg de gehele lengte van het klemelement, zodat ditklemelement slechts een geringe druk op het touw hoeft uit te oefenen voor het verkrijgen van een hoge vastklemkracht.Doordat slechts lage lokale drukken op het vast te klemmentouw worden uitgeoefend zullen beschadigingen van dit touwniet of nauwelijks voorkomen. Tevens blijkt, dat bij hetvanuit de vastklemstand naar de loslaatstand bewegen van hetklemelement het loslaten van het vastgeklemde touw zeergeleidelijk plaatsvindt, zodat bijvoorbeeld dit touw opgecontroleerde wijze door het klemelement kan slippen.Hierbij geldt tevens, dat de kracht, welke nodig is om hetklemelement vanuit de vastklemstand naar de loslaatstand tebewegen zeer laag is, ook wanneer op het vastgeklemde touween zeer hoge uitwendige last werkt.

Voor het verkrijgen van een goedé klemwerking vanhet flexibele hulsvormige klemelement op een vast te klemmentouw is het mogelijk, dat dit klemelement een uit spiraal¬vormig gevlochten draden bestaande kous omvat. Hierbijomvatten de draden bij voorkeur staaldraden.

Verder geniet het voorkeur, wanneer de draden vande kous zich zowel links alsmede rechts spiraliserend uit¬strekken. Tengevolge van deze spiraalvorm verkrijgt de touw-klem volgens de uitvinding de hoge klemkracht. Door het uitelkaar bewegen van de beide klemelement-uiteinden ontstaatde dwarssamentrekking, hetgeen op zijn beurt leidt tot eenwrijvingkracht, die door het touw op de kous wordt uitge¬oefend. Doordat elke draad van de kous een aantal keren omhet vast te klemmen touw is gewikkeld ontstaat een zeergrote krachtsversterking, die als resultaat bezit dat dedraden het touw nog verder insnoeren en de klemkracht nogverder toeneemt. Het andere woorden, het opwekken van eeninitiële wrijving is voldoende voor het verkrijgen van deeffectieve werking van de touwklem volgens de uitvinding.

In een voorkeursuitvoeringsvorm van de touwklemvolgens de uitvinding geldt, dat één uiteinde van hetklemelement onbeweegbaar in het huis is aangebracht, terwijlhet andere uiteinde door een bedieningselement ten opzichtevan het huis beweegbaar is. Het vanuit de loslaatstand naarde vastklemstand en omgekeerd bewegen van het klemelementkan thans op eenvoudige wijze worden bewerkstelligd door hetmet behulp van het bedieningselement verplaatsen van het beweegbare uiteinde van het klemelement ten opzichte van hethuis.

Hierbij is het gunstig, wanneer overeenkomstig eenverdere uitvoeringsvorm van een touwklem volgens de uitvin¬ding het bedieningselement wordt gevormd door een ten op¬zichte van het huis scharnierbare, het beweegbare klemele-ment-uiteinde bekrachtigende bedieningsarm. Het huis, dat isbevestigd aan de ondergrond, bijvoorbeeld het dek van eenzeilboot, dient hierbij als steunpunt voor de bedieningsarm.

Verder is het van voordeel, wanneer het bedienings¬element via een veerelement aangrijpt op het beweegbareklemelement-uiteinde. Hierbij is het gunstig, wanneer hetveerelement een, het klemelement althans gedeeltelijkomgevende en tussen het bedieningselement en het beweegbareklemelement-uiteinde voorgespannen drukveer omvat. Metbehulp van deze drukveer wordt telkens reeds een bepaaldekracht op het beweegbare klemelement-uiteinde uitgeoefend,waardoor de touwklem steeds reeds een bepaalde beginklem-kracht op het touw zal uitoefenen. Tengevolge van deze begin-klemkracht zal het klemelement verder uitrekken. Van belangis hierbij, dat de voorspankracht van de drukveer zodanigis, dat deze drukveer ook in de maximaal uitgerekte standvan het klemelement nog steeds een zekere mate vanvoorspanning bezit.

Tevens is het mogelijk, dat het bedieningselementen het beweegbare klemelement-uiteinde zijn verbonden dooreen element, dat in staat is een trekkracht op te nemen.

Op deze wijze kan de touwklem naar de loslaatstand wordenbewogen door bediening van het bedieningselement. Van voor¬deel is het hierbij, wanneer het element een om het bedie¬ningselement of een daarmee verbonden huls en om het beweeg¬bare klemelement-uiteinde of een daarmee verbonden klemhulsgrijpende buis is. Bij het naar de klemstand bewegen van detouwklem oefent deze bus geen enkele invloed uit.

Daarnaast is het gunstig, wanneer een instelbareaanslag is toegepast voor het begrenzen van de onderlingeafstand tussen de beide klemelement-uiteinden in de vast-klemstand. Bij een gunstige uitvoeringsvorm hiervan werkt deaanslag samen met het beweegbare klemelement-uiteinde. Met behulp van de aanslag wordt voorkomen, dat het klemelementten gevolge van de krachtsversterking te ver wordt uitgerektmet als gevolg breuk, en kan tevens de maximale klemkrachtvan de touwklem worden ingesteld.

Tenslotte is het constructief van voordeel,wanneer de uiteinden van het klemelement elk zijn opgeslo¬ten tussen telkens twee tapse, concentrisch geplaatste, klem-hulzen. Op deze wijze kan het klemelement op eenvoudigewijze in het stationaire huis worden aangebracht.

De uitvinding wordt hierna nader toegelicht aan dehand van de tekening, waarin een uitvoeringsvoorbeeld van detouwklem volgens de uitvinding is weergegeven.

Figuur 1 toont een uitvoeringsvorm van de touwklemvolgens de uitvinding gedeeltelijk in doorsnede en in eenvastklemstand,

Figuur 2 toont de touwklem uit figuur 1 in de los¬laat stand,

Figuur 3 toont het principe van het opsluiten vande uiteinden van het klemelement, dat is toegepast in detouwklem volgens figuur 1 en 2,

Figuur 4 toont een tweede uitvoeringsvorm van detouwklem in een vastklemstand, en

Figuur 5 toont de touwklem uit figuur 4 in de los- laatstand.

De in figuur 1 getoonde touwklem is voorzien vaneen huis 1 dat via montagelippen 2, 3 bevestigbaar is op eenondergrond, bijvoorbeeld het dek van een zeilboot. Het huis1 bestaat uit twee ter plaatse van een montagedeling metelkaar verbonden huishelften 4 en 5. Door het huis 1 strektzich een doorgaande boring 6 uit waarin een flexibel huls¬vormig klemelement 7 is aangebracht.

Hierbij wordt opgemerkt, dat dit klemelement 7 infiguur 1 en figuur 2 in zijn centrale gedeelte opengewerktis weergegeven voor het zichtbaar maken van een zich doordit klemelement 7 uitstrekkend, vast te klemmen touw 8.

Het klemelement 7 omvat in hoofdzaak een uitrechtsom en linksom spiraalvormig gevlochten dradenbestaande kous 9. In een gunstige uitvoeringsvorm omvattende draden staaldraden.

De uiteinden van de kous 9 zijn overeenkomstig hetin figuur 3 getoonde principe elk opgesloten tussen telkenstwee tapse, concentrisch geplaatste klemhulzen 10 en 11.

Voor het opsluiten van de uiteinden van de kous 9 wordt debinnenste klemhuls 11 via het betreffende uiteinde van dekous 9 in deze kous 9 geschoven, totdat dit uiteinde tussende taps verlopende binnenwand van de buitenste klemhuls 10en de taps verlopende buitenwand van de binnenste klemhuls 11 ligt opgesloten. Hierbij wordt opgemerkt, dat de binnen-diameter van de binnenste klemhuls 11 zodanig moet zijn, dathet vast te klemmen touw vrij verschuifbaar is door dezeklemhuls 11.

Het linker uiteinde van het klemelement 7 is viade buitenste klemhuls 10 opgenomen in een verbreed gedeelte 12 van de boring 6 in het huis 1. Hiertoe bezit de buitensteklemhuls 10 een overeenkomstige kraag 13. Door de samenwer¬king tussen de kraag 13 en het verbrede gedeelte 12 ligt hetlinker uiteinde van het klemelement 7 axiaal onbeweegbaaropgesloten in het huis 1.

Het tegenovergelegen beweegbare uiteinde 10' vanhet klemelement bevindt zich ter plaatse van een het touw 8doorlatende instelbare aanslag 14 in de boring 6 in het huis1, zodat de klemhuls 10' ten opzichte van het huis 1 inaxiale richting beperkt heen en weer beweegbaar is.

Een bedieningsarm 15 is scharnierbaar om een ophet huis 1 bevestigde scharnieras 16. Het zijn binnensteuiteinde grijpt de bedieningsarm 15 door middel van eensleuf 17 aan op een op een huls 19 aangebrachte pen 18. Hetzal direct duidelijk zijn, dat een verzwenking van debedieningsarm 15 om de scharnieras 16 leidt tot een axialeverplaatsing van de betreffende huls 19 ten opzichte van hethuis 1.

Tenslotte is zichtbaar, dat zich tussen deklemhuls 10' en de huls 19 een drukveer 20 uitstrekt, welkede beide hulzen 10' en 19 uit elkaar drukt.

In de in figuur 1 getoonde vastklemstand van hetklemelement 7 bevindt de beweegbare klemhuls 10', die aan derechterzijde is weergegeven, zich zo ver naar rechts, dat dekous 9 van het klemelement 7 ten gevolge van de axiale uit¬ rekking in dwarsrichting is samengetrokken. Hierdoor grijpthet inwendige oppervlak van deze kous 9 aan op het uitwen¬dige oppervlak van het zich door het klemelement 7 uitstrek-kende vast te klemmen touw 8. Door de wrijving tussen hettouw en het inwendige oppervlak van de kous 9 wordt de kous9 door het touw 8 verder uitgerekt, waardoor de klemkrachtopnieuw toeneemt. Dit effect zet zich voort totdat hetrechter uiteinde van de beweegbare klemhuls 10' komt aan teliggen tegen de aanslag 14. Deze stand van het klemelement 7wordt gehandhaafd door de touwkracht en de werking van dedrukveer 20. In deze vastklemstand wordt het touw 8 opeffectieve wijze vastgehouden.

Voor het loslaten van het touw 8 wordt met behulpvan de bedieningsarm 15 de huls 10 naar de in figuur 2weergegeven stand verplaatst. Hierbij wordt de kous 9 tengevolge van een door de veer 20 op de klemhuls 10'uitgeoefende trekkracht axiaal samengedrukt, hetgeen leidttot een zich in dwarsrichting verbredende kous 9, zodat hetinwendige oppervlak hiervan niet langer aangrijpt op hetbuitenoppervlak van het touw 8. Bij deze verplaatsing van debetreffende huls 19 naar links werkt de drukveer 20 alstrekveer. Hiertoe is deze veer zowel aan de huls 19 als aande klemhuls 10' bevestigd. Voor het losmaken van een in detouwklem vastgeklemd touw moet derhalve telkens debedieningsarm 15 worden bekrachtigd.

Een andere uitvoeringsvorm van de touwklem isgetoond in de figuren 4 en 5. Deze touwklem komt geheelovereen met de in het voorgaande beschreven touwklem. Hetenige verschil bestaat uit een om de huls 19 en de klemhuls10' grijpende bus 21. Deze bus oefent bij het vanuit devastklemstand volgens figuur 4 naar de loslaatstand volgensfiguur 5 bewegen van de touwklem de functie uit alsbeschreven met betrekking tot de tevens als trekveer uitge¬voerde drukveer 20. Bij het naar links verplaatsen van dehuls 19 met behulp van de bedieningsarm 15 neemt deze de bus21 mee, welke op zijn beurt de klemhuls 10' meeneemt naarlinks, hetgeen het loslaten van het touw 8 door de kous 9met zich meebrengt. In deze uitvoeringsvorm hoeft de druk¬veer 20 niet als trekveer te werken en kan deze voortdurend een voorspanning behouden. Tevens is het dan niet vereistdeze veer 20 aan de huls 19 en/of aan de klemhuls 10' tebevestigen.

De bus 21 belemmert de klemwerking geenszins enoefent bij het naar rechts bewegen van de huls 19 en deklemhuls 10' geen enkele invloed uit. Bij het naar linksbewegen echter zorgt deze voor het handhaven van de voor¬spanning in de veer 20.

De uitvinding is niet beperkt tot de in het voor¬gaande beschreven uitvoeringsvorm, die binnen het kader deruitvinding op velerlei wijze kan worden gevarieerd.

Claims (12)

1. Touwklem, gekenmerkt, door een in eenstationair huis (1) opgenomen flexibel hulsvormig klemelement(7) waardoorheen het vast te klemmen touw (8) zich kan uit¬strekken, welk klemelement vervormbaar is tussen een vast-klemstand waarin de beide uiteinden daarvan zich op eenzodanige onderlinge afstand bevinden dat het inwendige opper¬vlak van het klemelement (7) ten gevolge van een dwarssamen-trekking daarvan vastklemmend aangrijpt op het buitenopper¬vlak van het vast te klemmen touw (8), en een loslaatstandwaarin de beide uiteinden zich zodanig dichter bij elkaarbevinden dat het inwendige oppervlak van het klemelement hettouw voor een langsverschuiving vrijgeeft.

2. Touwklem volgens conclusie 1, met hetkenmerk, dat het klemelement (7) een uit spiraalvormiggevlochten draden bestaande kous (9) omvat.

3. Touwklem volgens conclusie 2, met hetkenmerk, dat de draden van de kous (9) zich zowellinks alsmede rechts spiraliserend uitstrekken.

4. Touwklem volgens één der conclusies 1-3,met het kenmerk, dat één uiteinde van het klem¬element (7) onbeweegbaar in het huis (1) is aangebracht,terwijl het andere uiteinde door een bedieningselement (15)ten opzichte van het huis beweegbaar is.

5. Touwklem volgens conclusie 4, met hetkenmerk, dat het bedieningselement wordt gevormd dooreen ten opzichte van het huis (1) beweegbare, het be¬weegbare klemelement-uiteinde bekrachtigende bedieningsarm(15).

6. Touwklem volgens conclusie 5, met hetkenmerk, dat het bedieningselement (15) via een veer-element (20) aangrijpt op het beweegbareklemelement-uiteinde.

7. Touwklem volgens conclusie 6, met hetkenmerk, dat het veerelement een, het klemelement (7)althans gedeeltelijk omgevende en tussen het bedieningsele¬ment en het beweegbare klemelement-uiteinde voorgespannendrukveer (20) omvat.

8. Touwklem volgens conclusie 7, met hetkenmerk, dat het bedieningselement (15) en hetbeweegbare klemelement-uiteinde zijn verbonden door eenelement (21), dat in staat is een trekkracht op te nemen.

9. Touwklem volgens conclusie 8, met hetkenmerk, dat het element (21) een om het bedienings¬element (15) of een daarmee' verbonden huls (19) en om hetbeweegbare klemelement-uiteinde of een daarmee verbondenklemhuls (18) grijpende bus (21) is.

10. Touwklem volgens één der conclusies 1-9, methet kenmerk, dat een instelbare aanslag (14) istoegepast voor het begrenzen van de onderlinge afstandtussen de beide klemelement-uiteinden in de vastklernstand.

11. Touwklem volgens conclusie 10 èn één derconclusies 4-9, met het kenmerk, dat de aan¬slag (14) samenwerkt met het beweegbare klemelementuiteinde.

12. Touwklem volgens een der conclusies 1-11,met het kenmerk, dat de uiteinden van het klem¬element (7) elk zijn opgesloten tussen telkens twee tapse,concentrisch geplaatste, klemhulzen (10, 11).