NL8802291A

NL8802291A - Inrichting voor het verzenden van datawoorden welke een gedigitaliseerde analoog signaal vertegenwoordigen en een inrichting voor het ontvangen van de verzonden datawoorden.

Info

Publication number: NL8802291A
Application number: NL8802291A
Authority: NL
Inventors: Gerrit Johan Keesman; Raymond Nicolaas J Veldhuis
Original assignee: Koninkl Philips Electronics Nv
Priority date: 1988-09-16
Filing date: 1988-09-16
Publication date: 1990-04-17
Also published as: HK76796A; EP0359325B1; EP0545915A2; EP0545915A3; US5146457A; EP0359325A1; DE68928493T2; DE68919958D1; KR900005281A; JPH02119446A; DE68928493D1; JP3038219B2; DE68919958T2; KR0161511B1; EP0545915B1

Description

N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Inrichting voor het verzenden van datawoorden welke een gedigitaliseerde analoog signaal vertegenwoordigen en een inrichting voor het ontvangen van de verzonden datawoorden.

De uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het verzenden van een reeks datawoorden die een gedigitaliseerd analoog signaal vertegenwoordigen, welke inrichting is voorzien van aanpassingsmiddelen welke zijn ingericht om, voorafgaand aan de verzending, de reeks datawoorden in afhankelijkheid van een additioneel informatiesignaal aan te passen, zodanig dat na de aanpassing het additionele informatiesignaal door weinig significante bits van geselekteerde datawoorden wordt vertegenwoordigd, en waarbij de waarden die door de aangepaste datawoorden worden vertegenwoordigd .in hoofdzaak gelijk zijn aan de waarden die door het betreffende datawoord voor de aanpassingen werden vertegenwoordigd.

De uitvinding heeft verder betrekking op een inrichting voor het ontvangen van datawoorden voor toepassing in kombinatie met een dergelijke verzendinrichting, welke ontvangstinrichting is voorzien van middelen voor terugwinnen van het additionele informatiesignaal uit de genoemde weinig significante bits van geselekteerde ontvangen datawoorden,

Dergelijke inrichtingen zijn bekend uit de Europese octrooiaanvrage EP-A-0 205 200.

Aldaar wordt een overdrachtssysteem beschreven waarbij, ten behoeve van de overdracht van het additionele informatiesignaal, één of meer van de minst significante bits van elk n de signaalmonster van een reeks gedigitaliseerde audiosignaalmonsters worden vervangen door bits van het additionele informatiesignaal. Na het overzenden van de aldus gemodificeerde reeks signaalmonsters wordt het additionele informatiesignaal weer teruggewonnen uit de signaalmonsters, terwijl het oorspronkelijke audiosignaal door middel van digitaal-analoog conversie uit de signaalmonsters wordt teruggewonnen.

Als gevolg van de vervanging van de minst significante Λ Λ bits in elk n signaalmonster wordt een kleine fout in de signaalwaarden geïntroduceerd. In het geval dat de logische waarde van het additionele informatiesignaal gedurende langere tijd konstant blijft kunnen er herhalingspatronen in de fouten ontstaan, welke hoorbare fluittonen in het teruggewonnen audiosignaal tot gevolg hebben. Dit is te wijten aan het feit dat bij weinig variërende additionele informatiesignalen de fouten onderling gecorreleerd zijn.

Bij de bekende werkwijze wordt het ontstaan van de hinderlijke fluittonen voorkomen door na de terugwinning van het additionele informatiesignaal de signaalmonsterbits die voor de overdracht van het additionele informatiesignaal zijn gebruikt te vervangen door een bit met een willekeurige logische waarde, met het gevolg dat de correlatie in de opeenvolgende fouten sterk afneemt. Deze bekende werkwijze heeft echter het bezwaar dat additionele schakelingen zijn vereist in het signaalbewerkingstrajekt waarin de ontvangen signaalraonsters worden omgezet in het oorspronkelijke audiosignaal. Dit is vooral bezwaarlijk als het aantal ontvangstinrichtingen veel groter is dan het aantal verzendinrichtingen, zoals bijvoorbeeld in het geval dat de overdracht van de informatie plaatsvindt via een registratiedrager, zoals bijvoorbeeld een magneetband of optisch uitleesbare schijf.

Het doel van de uitvinding is middelen te verschaffen die een infocmatie-overdracht met een inrichting volgens de aanhef mogelijk maken, waarbij de correlatie in de opeenvolgende fouten wordt verminderd zonder dat daarvoor aan de ontvangstzijde additionele schakelingen ir· het signaalbewerkingstrajekt van de signaalmonsters noodzakelijk zijn.

Dit doel wordt bereikt door een inrichting, gekenmerkt doordat de aanpassingsmiddelen zijn ingericht om de geselekteerde datawoorden aan te passen in afhankelijkheid van zowel het additionele informatiesignaal als ook in afhankelijkheid van de logische waarden van andere bits dan de genoemde weinig significante bits, en welke andere bits in hoofdzaak ongecorreleerd zijn met het additionele informatiesignaal.

De uitvinding berust op het inzicht dat de onderling correlaties van de fouten kan worden verminderd door de aanpassing van de geselekteerde datawoorden afhankelijk te maken van zowel het additionele informatiesignaal alsook van een bitreeks welke niet-gecurreleerd is met het informatiesignaal.

Een uitvoeringsvorm van de verzendinrichting wordt

ιί Λ i Μ ν>·ΐ M/V Af ΤΤι-ιΛν·ι» ΐ ΛΜ ΤΤΑ η ΛΛνΐ V, Ί VIΛ ή VA

willekeurige ruisgenerator voor het opwekken van de genoemde andere bits.

Een andere uitvoeringsvorm van de verzendinrichting wordt gekenmerkt doordat de genoemde andere bits, bits van de datawoorden zijn.

Bij deze uitvoeringsvorm wordt voordelig gebruik gemaakt van het feit dat de bits van de datawoorden niet gecorreleerd zijn met de bits van het additionele informatiesignaal.

Een andere uitvoeringsvorm van de verzendinrichting wordt gekenmerkt doordat de aanpassingsmiddelen zijn voorzien van middelen voor het veranderen van de waarden die door de geselekteerde datawoorden worden vertegenwoordigd, zodanig dat na de verandering de n minst significante bits van elk van de betreffende datawoorden overeenkomen met de logische waarde van n bits van het informatiesignaal en van middelen voor het vaststellen van het tekens van de veranderingen in afhankelijkheid van de logische waarde van de genoemde andere bits.

Deze uitvoeringsvorm heeft het voordeel dat na ontvangst het additionele informatiesignaal rechtstreeks uit de genoemde weinig significante bits kan worden teruggewonnen.

Een verdere uitvoeringsvorm wordt gekenmerkt doordat de aanpassingswaarde en n beide gelijk aan één zijn.

Vergeleken met een uitvoeringsvorm waar meer dan één bit van de geselekteerde datawoorden worden gebruikt heeft deze laatste uitvoeringsvorm het voordeel dat de foutenergie in het door de datawoorden vertegenwoordigde analoge signaal per overgedragen bit van het additionele informatiesignaal klein is.

Een vanwege zijn eenvoud aantrekkelijke uitvoeringsvorm wordt gekenmerkt doordat de aanpassingsmiddelen zijn ingericht om ten behoeve van de bepaling van de logische waarden van de genoemde weinig significante bits, een "Exclusieve-OF"-bewerking uit te voeren tussen bits van het additionele informatiesignaal en genoemde andere bits van de datawoorden.

Een ontvangstinrichting voor toepassing in kombinatie met de laatstgenoemde uitvoeringsvorm van de verzendinrichting wordt gekenmerkt doordat de signaalterugwinningsmiddelen zijn voorzien van middelen welke zijn ingericht om, ter bepaling van de logische waarden van het additionele informatiesignaal, een "Exclusieve-OF"-bewerking uit te voeren tussen de genoemde weinig significante bits en de bepaalde andere bits van de datawoorden.

Bij deze kombinatie van verzend- en ontvangstinrichting wordt voordelig gebruik gemaakt van het feit dat een logische “Exclusieve-OF"-bewerking omkeerbaar is.

Verdere uitvoeringsvormen van de verzendinricliting en de ontvangstinrichting alsmede de voordelen hiervan worden hierna in detail beschreven onder verwijzing naar de figuren 1 tot en met 11, waarin figuren 1 en 2 ter illustratie dienen van bekende werkwijzen voor het overdragen van een additioneel informatiesignaal, figuren 3, 6, 9 en 11 overdrachtssystemen tonen waarin verschillende uitvoeringsvormen van de verzendinrichting en van de ontvangstinrichting volgens de uitvinding zijn toegepast, figuren 4, 7 en 10 de van het additionele informatiesignaal afhankelijke aanpassing van de datawoorden aangeven voor verschillende uitvoeringsvormen van de verzendinrichting volgens de uitvinding, en figuren 5 en 8 de relatie tussen de gemaakte fout en de logische waarde van bits van het datawoord en het additionele informatiewoord voor verschillende uitvoeringsvormen van een verzendinrichting volgens de uitvinding tonen.

Figuur 1 toont een reeks 1 van 8-bit datawoorden, welke een reeks gedigitaliseerde signaalmonsters van een analoog signaal, bijvoorbeeld een audio- of videosignaal voorstellen. Met het verwijzingsciifer 2 is een reeks datawoorden aangegeven die zijn afgeleid uit de reeks 1 door om de drie datawoorden het minst significante bit bO (in figuur 1 zijn dit de minst significante van respectievelijk het 2^e, 5^e, 8ste, 11^e, 14^e en 17^e datawoord) te vervangen door een bit van een additioneel informatiesignaal, dat bestaat uit een reeks 3 van bits d5, ..., dO.

De reeks 2 van aangepaste datawoorden kan vervolgens via een gebruikelijk datatransmissiekanaal of registratiedrager worden overgedragen. Na de overdracht kan het additionele informatiesignaal weer worden teruggewonnen door detektie van de minst significante bits van elk nu ontvangen datawoord . Het analoge signaal dat door de datawoorden wordt vertegenwoordigd kan door middel gebruikelijke digitaal-analoog omzettingstechnieken worden teruggewonnen uit de reeks datawoorden. Deze manier van het tezamen met de gedigitaliseerde analoge informatie overdragen van additionele informatie wordt vaak aangeduid met de engelse term "bitstealing".

Overdracht van additionele informatie met behulp van "bitstealing" heeft het voordeel dat het bij de overdracht gebruikte dataformaat (Eng.: data format) niet gewijzigd behoeft te worden.

Daar voor de overdracht slechts de minst significante bits van de datawoorden worden gebruikt blijft de fout die, als gevolg van de "bitstealing", in het terugewonnen analoge signaal wordt geïntroduceerd klein. Ter illustratie is de grootte van de fout Δ als funktie van logische waarde van het minst significante bit bO van het oorspronkelijke datawoord en de logische waarde van het bit d van de additionele informatie in figuur 2 weergegeven.

Indien de additionele informatie slechts weinig varieert dan kunnen er herhalingspatronen ontstaan in de fouten Δ die in het geval dat het analoge, signaal een audiosignaal is hoorbare fluittonen tot gevolg hebben en die in het geval dat het analoge signaal een videosignaal is een zichtbaar storingspatroon in het videobeeld tot gevolg hebben. Dit alles is een gevolg van het feit dat de fouten Δ onderling gecorreleerd zijn, en de spectrale vermogensdichtheidverdeling van het foutsignaal dus pieken vertoont.

Bij de hierna te beschrijven uitvoeringsvormen zijn maatregelen getroffen waardoor de onderlinge correlatie tussen de fouten wordt verminderd, hetgeen resulteert in een vlakkere spectrale vermogensdichtheidverdeling en dus in minder opvallende fouten in het audio- of videosignaal.

Figuur 3 toont een informatie-overdrachtsysteem, waarin een eerste uitvoeringsvorm van een verzendinrichting en ontvangstinrichting volgens de uitvinding worden toegepast. Met het verwijzingscijfer 10 wordt een analoog-digitaal omzetter aangeduid waarmee een via een ingang 11 aangeboden analoog signaal, bijvoorbeeld een audio- of videosignaal wordt omgezet in datawoorden, bijvoorbeeld 8-bits datawoorden. De afzonderlijke bits van de datawoorden worden aangeduid door b7, ..., bO, waarbij b7 het meest significante en waarbij bO het minst significante bit voorstelt.

De bits b7, ..., bO worden via respektievelijk de uitgangen 12, ..., 19 uitgevoerd. De uitgangssignalen aan de uitgangen 12, ... 18, welke de zeven meest significante bits vertegenwoordigen worden rechtstreeks aan de parallel ingangen van een signaalbewerkingsschakeling 20 toegevoerd. Het uitgangssignaal aan de u-itgang 19 dat het minst significante bit bO vertegenwoordigt wordt vxa een tweekanaals multiplexschakeling 21 aan de signaalbewerkingsschakeling 20 toegevoerd.

Bewerkingssschakeling 20 zet op een gebruikelijke wijze de in parallelle vorm aangeboden datawoorden om in een seriële bxtstroom, waarbij ten behoeve van de synchronisatie van de informatieoverdracht synchronisatiesignalen in de bitstroom worden ingevoegd.

De bewerkingsschakeling 20 kan bijvoorbeeld bestaan uit de bekende schakelingen welke worden gebruikt bij de optekening van standaard CD-signalen of standaard DAT-signalen.

De bits d van het additioneel informatiesignaal worden aan een ingang van een Exclusieve OF-poort 22 toegevoerd. Aan de andere ingang van de Exclusieve OF-poort 22 worden de bits b7 van de door de analoog-digitaal omzetter 10 gegenereerde datawoorden aangeboden. Het uitgangssignaal van de Exclusieve OF-poort wordt via de multiplexschakeling 21 aan de signaalbewerkingsschakeling 20 aangeboden. Met behulp van een kloksignaalgenerator 23 worden de signaalbewerkingsschakeling 20, de analoog digitaal omzetter 10 en de multiplexschakeling 2 zodanig bestuurd dat bij elk nde datawoord dat door de analoog digitaal omzetter wordt gegenereerd het uitgangssignaal van de Exclusieve OF-poort 22 aan de signaalbewerkingsschakeling 20 wordt toegevoerd, terwijl van de overige datawoorden het minst significante bit bO wel wordt toegevoerd aan de signaalbewerkingsschakeling 20.

Op deze wijze wordt dus het minst significante bit van Λα elk n datawoord vervangen door een bxt met een logische waarde dat met behulp van een Exclusieve OF-poort-bewerking afgeleid is uit een bit d van het additionele datawoord en een van de bits van het datawoord, in dit geval het meest significante bit b7.

Ter illustratie is in figuur 4 een reeks 31 van datawoorden weergegeven waarin met behulp van de hierbovenbeschreven schakeling het minst significante bit van elk 3de datawoord is vervangen door een van het meest significante bit b7 en een bit d van het datawoord afhankelijk bit bO*.

Figuur 5 toont, als funktie van het meest significante bit b7, het minst significante bit bO en het databit d, de fout Δ die als gevolg van de in figuur 4 getoonde "bitstealings"-methode in de datawoorden wordt veroorzaakt. De fout Δ is een funktie van drie in hoofdzaak ongecorreleerde bits bO, b7 en d. De onderlinge correlatie tussen de fouten Δ zal dan ook verminderd zijn vergeleken met de bekende “bitstealing"-methode zoals die in figuur 1 en 2 is weergegeven, en waarin de fout Δ slechts afhankelijk is van de bits bO en d.

Na de overdracht kunnen de bits d van het additionele informatiesignaal eenvoudig worden teruggewonnen door weer een "exclusieve-OF"-bewerking uit te voeren tussen de minst significante bits bO* en de. meest significante bits b7 van elk n^e ontvangen datawoord.

De schakeling voor de terugwinning van het additionele informatiesignaal is eveneens in figuur 3 weergegeven. Daarin wordt de via een transmissiekanaal of overdrachtsmedium 24, bijvoorbeeld een DAT-cassetteband of optisch opslagmedium, overgedragen bitreeks toegevoerd aan een tweede bewerkingsschakeling 25 en een synchronisatieschakeling 26. De synchronisatieschakeling detekteert op een op zich bekende wijze de synchronisatiesignalen in de ontvangen bitstroom en leidt daaruit kloksignalen af voor de besturing van de bewerkingsschakeling 25 die de datawoorden weer terugwint uit de seriële bitstroom. De bits b7, ..., b1 en bO* worden aangeboden aan een digitaal analoog omzetter 27 welke de datawoorden weer omzet in een analoog signaal. De bits b7 en bO* worden behalve aan de digitaal analoog omzetter 27 ook nog aangeboden aan een Exclusieve-OF poort 28. Het uitgangssignaal van de Exclusieve-OF poort 28 wordt toegevoerd aan de ingang van een flipflop 29, welk door de synchronisatieschakeling 26 zodanig gestuurd wordt dat λ big het ontvangst van elk n datawoord de flipflop 29 geladen wordt met het resultaat van de door de Exclusieve-Of poort 28 uitgevoerde logische bewerking, zodat aan de uitgang van de flipflop 29 weer het additionele informatiesignaal beschikbaar komt.

In de in figuur 3 getoonde schakeling wordt Voor de overdracht van het additionele informatiesignaal de logische Exclusieve-OF bewerking uitgevoerd tussen het meest significante bit b7 en de databits b7. Deze logische bewerking kan echter evengoed worden uitgevoerd tussen een van de bits b6, ..., b1 of een logische combinatie hiervan en de bits d. Essentieel is slechts dat de bij de logische bewerking gebruikte bits d van het datawoord ongecorreleerd zijn met de bits van het additionele informatiesignaal. Ook is het niet noodzakelijk dat de logische bewerking wordt uitgevoerd met een bit van de ί datawoorden waarin de minst significante bits worden aangepast. Hiervoor kunnen ook bits van andere datawoorden worden gebruikt.

In de schakeling van figuur 3 worden de datawoorden in een reeks seriële bits omgezet. Het zal echter duidelijk zijn dat, alhoewel in het algemeen gebruikelijk bij informatie-overdracht, het niet noodzakelijk is om de datawoorden in seriële vorm om te zetten, maar dat de informatie even goed in parallele vorm kan worden overgedragen.

In de schakeling van figuur 3 wordt slechts één bit van elk n^e datawoord vervangen. Het is echter ook mogelijk om per n datawoord meer dan éen bit te vervangen.

Figuur 6 toont een uitvoeringsvorm waarin in plaats van één bit. twee bits van elk geselekteerd datawoord worden vervangen.

In figuur 6 zijn de elementen welke overeenkomen met die van de in figuur 3 getoonde uitvoeringsvorm met hetzelfde verwijzingscijfer aangeduid. De uitvoeringsvorm van figuur 6 is, behalve voorzien van de Exclusieve-OF poort 22 en multiplexer 21 voor het vervangen van het minst significante bit bO, ook nog voorzien van een Exclusieve-OF 40 en een multiplexschakeling 41 waarmee op gelijksoortige wijze het op één na minst significante b1 van elk nde datawoord wordt vervangen. Aan de ontvangstkant is voor de terugwinning van de bits d van het informatiesignaal een extra Exclusieve-OF poort 42 en een extra flipflop 43 aangebracht. Met de Exclusieve-OF poorten 28 en 42 worden de bijbehorende flipflops 29 en 43 bij de ontvangst van elk n^e datawoord steeds twee bits van het additionele informatiesignaal teruggewonnen.

Ter illustratie toont figuur 7 de reeks 1 van datawoorden die met behulp van de schakeling van figuur 6, in afhankelijkheid van de reeks 2 van bits van het informatiesignaal, worden omgezet in een reeks 45 waarin de twee minst significante bits van elk zesde datawoord zijn vervangen.

Figuur 9 toont een uitvoeringsvorm van een overdrachtssysteem waarin nog een andere verzendinrichting volgens de uitvinding wordt toegepast. In figuur 9 zijn de elementen welke overeenkomen met de elementen van de in figuur 3 getoonde uitvoeringsvorm weer met hetzelfde verwijzingscijfer aangeduid.

Bij deze uitvoeringsvorm wordt elk n^e datawoord van de reeks 1 van datawoorden vermeerderd of verminderd met een zodanige aanpassingswaarde dat het minst significante bit, van het aangepaste datawoord overeenkomt met de logische waarde van één bit van het over te dragen additionele informatiesignaal.

Voordat de schakeling van figuur 9 in detail besproken zal worden, zal eerst aan de hand van figuur 10 de onderliggende methode van "bitstealing" nader worden verklaard.

In figuur 10 is de door analoog digitaal omzetter 10 gegenereerde reeks datawoorden weer aangeduid met het verwijzingscijfer 1, en de reeks van bits d van het additionele informatiesignaal is weer aangeduid met verwijzingscijfer 3. Met verwijzingscijfer 50 wordt de reeks datawoorden aangeduid waarbij elk derde datawoord met een aanpassingswaarde e is veranderd. De waarde van de aanpassingswaarde e wordt afgeleid uit het minst significante bit bO van het aan te passen datawoorden en het over te dragen bit d van het additionele infomatiewoord, zodanig dat na de aanpassing de logische waarde van het minst significante bit overeenkomt met de logische waarde van het over te dragen bit d. Indien, zoals bij het tweede achtste en zeventiende datawoord uit de reeks 30, de logische waarde van het minst significante 60 en de logische waarde van het over te dragen bit d aan elkaar gelijk zijn dan behoeft het datawoord niet aangepast te warden, met andere woorden de aanpassingswaarde e is gelijk aan nul. Indien zoals bij het vijfde, elfde en veertiende datawoord uit de reeks 1 de logische waarde van de minst significante bits bO* en de bits d niet met elkaar overeenkomen kan door vermeerdering of vermindering van het datawoord met de waarde één een aangepast datawoord worden verkregen waarvan het minst significante bit bO en het bit d wel met elkaar overeenkomen. Ten einde de onderlinge correlatie tussen de opeenvolgende waarden e, dit zijn de door de bitstealing veroorzaakte fouten, klein te houden is wordt het teken van de aanpassing willekeurig gekozen.

In figuur 10 wordt dit teken bepaald door een reeks 51 van bits g met een willekeurige logische waarde.

In het overdrachtssyteem van figuur 9 wordt deze reeks 51 opgewekt door middel van een willekeurige binaire ruisgenerator 52 van een gebruikelijke soort, terwijl met behulp van een Exclusieve-OF poort 52 de absolute waarde van e wordt afgeleid uit de bits d van het additionele informatiesignaal en de minst significante bits bO van de datawoorden. Ten behoeve van de aanpassing van de datawoorden is tussen de analoog digitaal omzetter 10 en de bewerkingsschakeling 20 een rekenkundige schakeling 54 van een gebruikelijke soort aangebracht, die in afhankelijkheid van het uitgangssignaal van de binaire ruisgenerator 52 de uitgang van de Exclusieve-OF poort 53 en kloksignaalgenerator 23 zodanig bestuurd wordt, dat elk n^e datawoord met de door het uitgangssignaal Jef van de Exclusieve-OF poort 53 aangegeven waarde, afhankelijk van het uitgangssignaal van de binaire ruisgenerator 52, vermeerderd dan wel verminderd wordt..

Aldus wordt een reeks datawoorden verkregen waarvan het minst significante bit van elk n^e datawoord overeenkomst met een bit van het additionele informatiesignaal.

Aan de ontvangstkant kunnen de bits d van het additionele informatiesignaal eenvoudig worden gedetekteerd door middel van de door synchronisatieschakeling 26 gestuurde flipflop, waarbij het minst significante bit bO* rechtstreeks naar de data-ingang van de flipflop kan worden toegevoerd.

In de uitvoeringsvorm van figuur 9 wordt het teken van de aanpassing bepaald met behulp van de binaire ruisgenerator 52. Daar de datawoord bits bO, b7 ongecorreleerd zijn met de bits d van het additionele informatiesignaal kunnen deze bits eveneens gebruikt worden voor de bepaling van het teken van de aanpassing hetgeen tot een bijzonder eenvoudige uitvoeringsvorm van de ontvanger leidt.

Verder wordt in de uitvoeringsvorm van figuur 9 alleen het minst significante bit van elk n^e datawoord gebruikt voor de overdracht van het additionele informatiesignaal. Het is echter ook mogelijk om hiervoor twee of meer bits van het datawoord te gebruiken.

Zo zijn in figuur 8 de relatie tussen de aanpassingswaarde e, het willekeurige bit g de twee minst significante bits 61, 60 en twee bits d, d* van het additionele informatiesignaal weergegeven.

Uit figuur 8 blijkt dat voor bepaalde kombinaties van bl, bO en d, d* de, bijvoorbeeld b1, bO, d, d* = (0,0,0,1), het teken van de aanpassing onafhankelijk van g. Voor de genoemde kombinatie b1, bO, d, d* = (0,0,0,1) is de aanpassing altijd +1, Echter voor een aantal andere kombinaties te weten: b1, bO, d, d* = (0010), (0111), (1000) en (11010), is het teken vrij te kiezen. Bij deze kombinaties kunnen datawoorden met bits b1* en bO* waarvan de logische waarde overeenkomen met die van de databits d, d* worden verkregen door een aanpassing met +2 of met -2. Door nu het teken van de aanpassing af te laten hangen van de bits g met willekeurige logische waarden kan de onderlinge correlatie tussen de opeenvolgende fouten, dit zijn de waarden van e, verminderd worden.

Figuur 11 toont een aanpassing van de schakeling van figuur 9 waarmee de datawoorden overeenkomstig de laatstgenoemde aanpassingswijze worden vermeerderd of verminderd. Daarbij is de exclusieve-OF poort 53 vervangen door een schakelig 60, welke de absolute waarde van de aanpassingswaarde e en het teken van de aanpassing afleidt uit de bits g van de willekeurige reeks, de twee minst significante bits b1, bO van het datawoord en de bits d, d* van het additionele informatiesignaal. De absolute waarde van de aanpassingswaarde en het teken van de aanpassing worden doorgegeven aan de rekenkundige schakeling 54 via respektievelijk een bus 61 en een signaallijn 62. De schakeling 60 kan bestaan uit een uitsluitend leesbaar geheugen (ROM) of een poortschakeling waarin de in figuur 8 getoonde relatie is vastgelegd.

Bij de laatstgenoemde werkwijze van in de zeldzame situatie waarin de oorspronkelijke datawoorden reeds maximaal positief dan wel maximaal negatief zijn relatief een overloopsituatie (Eng.: Overflow). Indien gewenst kunnen deze fouten worden voorkomen door de datawoorden met maximaal positieve of maximaal negatieve detecteren, en vervolgens afhankelijk van het teken een vermindering in plaats van een vermeerdering dan welk een vermeerdering in plaats van een vermindering uit te voeren.

Claims

1. Inrichting voor het verzenden van een reeks datawoorden die een gedigitaliseerd analoog signaal vertegenwoordigen, welke inrichting is voorzien van aanpassingsmiddelen welke zijn ingericht om, voorafgaand aan de verzending, de reeks datawoorden in afhankelijkheid ï van een additioneel informatiesignaal aan te passen, zodanig dat na de aanpassing het additionele informatiesignaal door weinig significante bits van geselekteerde datawoorden wordt vertegenwoordigd, en de waarden die door de aangepaste datawoorden worden vertegenwoordigd in hoofdzaak gelijk zijn aan de waarden die door de betreffende datawoorden voor de i aanpassing werden vertegenwoordigd met het kenmerk, dat de aanpassingsmiddelen zijn ingericht om de geselekteerde datawoorden aan te passen in afhankelijkheid van zowel het additionele informatiesignaal als ook in afhankelijkheid van de logische waarden van andere bits dan de genoemde weinig significante bits, welke andere bits in hoofdzaak ongecorreleerd zijn met het additionele informatiesignaal.

2. Inrichting volgens konklusie 1 met het kenmerk, dat de inrichting is voorzien van een binaire willekeurige ruisgenerator voorliet opwekken van de genoemde andere bits.

3. Inrichting volgens konklusie 1 met het kenmerk, dat de genoemde andere bits, bits van de datawoorden zijn.

4. Inrichting volgens konklusie 1, 2 of 3 met het kenmerk, dat de aanpassingsmiddelen zijn voorzien van middelen voor het veranderen van de waarden die door de geselekteerde datawoorden worden vertegenwoordigd, zodanig dat na de verandering de n minst significante bits van elk van de betreffende datawoorden overeenkomen met de logische waarde van n bits van het informatiesignaal en van middelen voor het vaststellen van de tekens van de veranderingen in afhankelijkheid van de logische waarden van de genoemde andere bits.

5. Verzendinrichting volgens konklusie 4 met het kenmerk, dat de aanpassingswaarde en n beide gelijk aan één zijn.

6. Verzendinrichting volgens konklusie 3 met het kenmerk, dat de aanpassingsmiddelen zijn ingericht om, ten behoeve van de bepaling van de logische waarden van de genoemde weinig significante bits, een "Exclusieve OF" bewerking uit te voeren tussen bits van het additionele informatiesignaal en de genoemde andere bits van de datawoorden.

7. Verzendinrichting volgens konklusie 6 met het kenmerk, dat de aanpassingsmiddelen zijn ingericht om uitsluitend aan het minst significante bit van elk van de selekteerde datawoorden de van het additionele informatiesignaal en de andere bits afhankelijke logische waarde toe te kennen.

8. Ontvangstinrichting voor toepassing in kombinatie met een verzendinrichting volgens konklusie 6 of 7 welke inrichting is voorzien van middelen voor terugwinnen van het additionele informatiesignaal uit de weinig significante bits van geselekteerde ontvangen datawoorden, met het kenmerk, dat de signaalterugwinningsmiddelen zijn voorzien van middelen welke zijn ingericht om ter bepaling van de logische waarden van het additionele informatiesignaal een "Exclusieve OF"-bewerking uit te voeren tussen de genoemde weinig significante bits en de bepaalde andere bits van de datawoorden.

9. Ontvangstinrichting volgens konklusie 8 met het kenmerk, dat signaalterugwinnigsmiddelen zijn ingericht om de logische waarden van de bits van het additionele informatie uitsluitend af te leiden uit het. minst significante bit van de genoemde geselekteerde datawoorden en bepaalde andere bits van de datawoorden.