NL8500731A - Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel. - Google Patents

Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel. Download PDF

Info

Publication number
NL8500731A
NL8500731A NL8500731A NL8500731A NL8500731A NL 8500731 A NL8500731 A NL 8500731A NL 8500731 A NL8500731 A NL 8500731A NL 8500731 A NL8500731 A NL 8500731A NL 8500731 A NL8500731 A NL 8500731A
Authority
NL
Netherlands
Prior art keywords
signal
original
lines
line
amount
Prior art date
Application number
NL8500731A
Other languages
English (en)
Original Assignee
Oce Nederland B V Patents And
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Oce Nederland B V Patents And filed Critical Oce Nederland B V Patents And
Priority to NL8500731A priority Critical patent/NL8500731A/nl
Priority to DE8686200377T priority patent/DE3664239D1/de
Priority to EP19860200377 priority patent/EP0198525B1/en
Priority to JP61056053A priority patent/JPS61218276A/ja
Publication of NL8500731A publication Critical patent/NL8500731A/nl

Links

Classifications

    • GPHYSICS
    • G03PHOTOGRAPHY; CINEMATOGRAPHY; ANALOGOUS TECHNIQUES USING WAVES OTHER THAN OPTICAL WAVES; ELECTROGRAPHY; HOLOGRAPHY
    • G03BAPPARATUS OR ARRANGEMENTS FOR TAKING PHOTOGRAPHS OR FOR PROJECTING OR VIEWING THEM; APPARATUS OR ARRANGEMENTS EMPLOYING ANALOGOUS TECHNIQUES USING WAVES OTHER THAN OPTICAL WAVES; ACCESSORIES THEREFOR
    • G03B27/00Photographic printing apparatus
    • G03B27/72Controlling or varying light intensity, spectral composition, or exposure time in photographic printing apparatus
    • G03B27/80Controlling or varying light intensity, spectral composition, or exposure time in photographic printing apparatus in dependence upon automatic analysis of the original

Landscapes

  • Physics & Mathematics (AREA)
  • Spectroscopy & Molecular Physics (AREA)
  • General Physics & Mathematics (AREA)
  • Investigating Or Analysing Materials By Optical Means (AREA)
  • Photometry And Measurement Of Optical Pulse Characteristics (AREA)
  • Image Input (AREA)
  • Facsimile Image Signal Circuits (AREA)

Description

#.· -
Uitvinder: F.W.van Otterdijk Océ-Nederland B.V., te Venlo
Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel
De uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel, omvattend een detectieinrichting die aan de hand van een meetsignaal, dat de optische dichtheid binnen een gedeelte van het 5 origineel vertegenwoordigt, de aanwezigheid van ten minste eerste, boven een eerste sterkte, en tweede, boven een tweede sterkte, weergegeven lijnen vaststelt, en een interpretatielnrichting die, in afhankelijkheid van het aantal keren dat de aanwezigheid van eerste en -tweede lijnen is vastgesteld, de maat voor de hoeveelheid zwak weerge-10 geven informatie bepaalt.
Een dergelijke inrichting is bekend uit de Europese octrooiaanvrage nr. 108440.
Bij de bekende inrichting wordt een strook van het origineel afgetast met een fotoëlectrische opnemer. Daarbij wekt de fotoëlectrische 15 opnemer een golfvormig signaal op, waarvan het niveau een maat is voor de optische dichtheid van de afgetaste strook. Op het origineel weergegeven lijnen zijn in het meetsignaal vertegenwoordigd door pieken. De piekhoogte i3 een maat voor de sterkte waarmee een lijn is weergegeven. Met behulp van vergelijkingsschakelingen worden die 20 (eerste) delen van het meetsignaal, die een eerste niveau overschrijden en die (tweede) delen van het meetsignaal die een tweede niveau overschrijden, gedetecteerd. Elk gedetecteerd eerste deel duidt de aanwezigheid van een eerste lijn aan. Elk gedetecteerd tweede deel duidt de aanwezigheid van een tweede lijn aan. Aan de hand van het 25 aantal gedetecteerde eerste en tweede delen wordt een maat voor de hoeveelheid zwakke informatie afgeleid.
De bekende inrichting blijkt in hoge mate gevoelig te zijn voor ruisvormige verstoringen van het meetsignaal. Dergelijke ruis beïnvloedt het aantal doorsnijdingen van de eerste en de tweede 30 niveau’s en dus ook het aantal gedetecteerde eerste en tweede delen van het meetsignaal. De uit dit beïnvloede aantal afgeleide maat voor de zwak weergegeven informatie is dan ook onbetrouwbaar.
8500731 r · -2-
De uitvinding stelt zich tot doel een inrichting te verschaffen die^ook onder omstandigheden waarin het meetsignaal sterk door ruis is verontreinigd, een betrouwbare maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie bepaalt.
5 Dit doel wordt volgens de uitvinding in een inrichting volgens de aanhef bereikt, doordat de detectieinrichting is voorzien van middelen die uitsluitend detectie van hoogfrequente veranderingen in het meetsignaal toestaan en de aanwezigheid van een eerste lijn vaststellen indien de grootte van de gedetecteerde verandering een 10 eerste referentiewaarde overschrijdt en de aanwezigheid van een tweede lijn vaststellen indien de grootte van de gedetecteerde verandering een bepaalde tweede referentiewaarde overschrijdt.
Bij de inrichting volgens de uitvinding worden de veranderingen in de optische dichtheid gedetecteerd. Deze veranderingen vertegen-15 woordigen de contour van een lijn. De grootte van de verandering vertegenwoordigt de sterkte waarmee de lijn is weergegeven. De grootte van de veranderingen blijkt nauwelijks te worden beïnvloed door de ruis, zodat met de inrichting volgens de uitvinding ook betrouwbare resultaten worden verkregen in de gevallen dat het meetsignaal met 20 ruis is verontreinigd.
De uitvinding alsmede verdere voordelen ervan zullen hierna in detail worden beschreven onder verwijzing naar de bijgaande figuren waarin:
Fig. 1 het schema van een inrichting volgens de uitvinding weergeeft, 25 Fig. 2 voorbeelden weergeeft van in een inrichting volgens de uitvinding voorkomende signalen,
Fig. 3 een stroomdiagram weergeeft van een gedeelte van het programma voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie.
30 De inrichting volgens Fig. 1 omvat een opnemer 1, die op een geschikte plaats langs een origineeltransportbaan kan worden geplaatst voor het aftasten van een, de opnemer passerende strook van een origineel ten einde de optische dichtheid op de afgetaste strook te bepalen. Opnemer 1 wekt daarbij een signaal op dat afhankelijk is van de 35 optische dichtheid op het afgetaste gedeelte van het origineel, welk signaal door een versterkersohakeling 5 wordt omgezet in een spanning Vm waarvan het niveau een maat is voor de optische dichtheid van het 8500731 -3- afgetaste gedeelte. Spanning Vm wordt aangeboden aan een hoogdoorlaat-filter 6 van een gebruikelijke soort. De uitgang van hoogdoorlaat-filter 6 is verbonden met de positieve ingangen van vergelij-kingsschakelingen 7, 8 en 9· De negatieve ingangen van de vergelij-5 kingsschakelingen 7, 8 en 9 zijn respectievelijk verbonden met de aftakpunten 10,11 en 12 van een door serieschakeling van weerstanden 13, 14, 15 en 16 gevormde spanningdeler, welke is aangesloten op een constante spanning üref. Vergelijkingsschakelingen 7, 8 en 9 zijn van een gebruikelijke soort die een logisch 1 signaal opwekken indien de 10 spanning op de positieve ingang hoger is dan de spanning op de negatieve ingang en die een logisch 0 signaal opwekken indien de spanning op de negatieve ingang hoger is dan de spanning op de positieve ingang. De uitgangen van vergelijkingsschakelingen 7, 8 en 9 zijn respectievelijk verbonden met de ingangen van pulsverbredingsschake-15 lingen 2, 3 en 4. De ingangen van de pulsverbredingsschakelingen 2, 3 en 4 worden genoemd naar de anodes van respectievelijk de diodes 16a, 16b en 16c. De kathodes van diodes 16a, 16b en 16c zijn respectievelijk verbonden met de ingangen van schmitt-trigger-schakelingen 17a, 17b en 17c. Bovendien zijn de kathode van diode 16a, via een 20 parallelschakeling van een weerstand 18a en een condensator 19a , de kathode van diode 16b, via een parallelschakeling van een weerstand 18b en een condensator 19b, en de kathode van diode 16c, via een parallelschakeling van een weerstand 18c en een condensator 19c, aangesloten op aardpotentiaal. Elk van de pulsverbredingschakelingen 25 2, 3 en 4 volgt het ingangssignaal bij een 0-1 overgang van dit signaal. Echter bij een 1-0 overgang van het ingangssignaal wordt het uitgangssignaal van een pulsverbredingsschakeling nog een bepaalde tijd op het logische 1 niveau gehouden. De uitgangen van de schmitt-trigger-schakelingen 17a, 17b en 17c zijn respectievelijk verbonden 30 met de klokingangen 20a, 20b en 20c van flankgestuurde D-flipflops 21, 22 en 23« Aan de D-ingangen van de flipflops 21, 22 en 23 wordt continu een logisch 1-signaal aangeboden. De uitgangen van de flipflops 21, 22 en 23 zijn respectievelijk verbonden met de ingangspoorten 24a, 24b en 24c van een microcomputer 25· De terugstelingangen R van 35 de flipflops 21, 22 en 23 zijn verbonden met de uitgangspoort 26 van microcomputer 25.
8500731 -4-
In Fig. 2 is een voorbeeld van een door ruis verontreinigd meet-signaal Vm weergegeven. Vm vertegenwoordigt de optische dichtheid van een gedeelte van het origineel dat door meetopnemer 1 is afgetast. De pieken B en D vertegenwoordigen de optische dichtheden van zwak 5 weergegeven lijnen, bijvoorbeeld dunne potloodlijnen op een werktekening. De pieken C en E vertegenwoordigen de optische dichtheden van sterk weergegeven lijnen. De pieken A en F vertegenwoordigen de optische dichtheden van lijnen die met een middelmatige sterkte zijn weergegeven. Meetsignaal Vm wordt aangeboden aan hoogdoorlaatfilter 6.
10 Het gefilterde meetsignaal is aangeduid met Vf. De pieken in signaal Vf vertegenwoordigen de veranderingen in de optische dichtheid van het afgetaste gedeelte van het origineel. Met UR1, UR2 en UR3 worden respectievelijk de niveau*s op de negatieve ingangen van de vergelij-kingsschakelingen 7, 8 en 9 aangeduid. Met VC1, VC2 en VC3 worden 15 respectievelijk de uitgangssignalen van de vergelijkingsschakelingen 7, 8 en 9 aangeduid.Met VB1, VB2 en VB3 worden respectievelijk de uitgangssignalen van de pulsverbredingsschakelingen 2, 3 en 4 aangeduid.
Het aantal pulsen in signaal VB1 geeft het aantal keren aan dat een 20 piek die hoger is dan UR1 in signaal Vf is gedetecteerd. Dit aantal komt overeen met het aantal sterk weergegeven lijnen binnen het afgetaste gedeelte van het origineel. Op overeenkomstige wijze geeft het aantal pulsen in VB2, respectievelijk VB3, het aantal keren aan dat een piek die hoger is dan UR2, respectievelijk UR3» in signaal Vf is 25 gedetecteerd. Het aantal pulsen in signaal VB2 vertegenwoordigt het totaal aantal lijnen verminderd met het aantal sterk weergegeven lijnen. Op gelijksoortige wijze geeft het aantal pulsen in VB3 het totaal aantal gedetecteerde lijnen aan.
Bij het detecteren van het aantal pieken heeft toepassing van puls-30 verbredingsschakelingen tot gevolg dat eventuele hoogfrequente storingen die gesuperponeerd zijn op de pieken in signaal Vf (zoals bijvoorbeeld piek A1) geen invloed hebben op het aantal pulsen in de signalen VB. Dergelijke hoogfrequente storingen kunnen een aantal ongewenste doorsnijdingen van het signaal Vf met een referentiespanning 35 tot gevolg hebben. Dit leidt tot een serie kort op elkaar volgende pulsen in het uitgangssignaal van een vergelijkingsschakeling (zie bijvoorbeeld pulsen A3 en A3’). Door elke puls door middel van een puLsverbre-dingsschakeling te verlengen wordt een dergelijke serie pulsen 8500731 -5- omgevormd tot één lange puls, zodat de hoogfrequente storingen geen invloed hebben op het aantal door de pulsverbredingsschakeling opgewekte pulsen. Bij voorkeur is de tijd waarmee de pulsen verlengd worden kleiner dan de tijd die overeenkomt met de breedte van de 5 smalste lijn die nog voor detectie in aanmerking komt.
Een 0-1 overgang in signaal VB1 heeft tot gevolg dat flipflop 21 geladen wordt met de logische waarde 1 op de D-ingang. Op overeenkomstige wijze worden de flipflops 22 en 23 net behulp van respectievelijk de signalen 7B2 en VB3 geladen. De inhoud van de flipflops wordt 10 periodiek gelezen door microcomputer 25 en na elke lezing worden met behulp van een terugstelpuls op uitgangspoort 26 de flipflops op 0 gesteld. Het tijdsinterval tussen twee opeenvolgende terugstelpulsen is bij voorkeur korter dan de tijd waarmee een pulsverbredingsschakeling de van de overeenkomende vergelijkingsschakeling afkomstige 15 pulsen verlengt.
De uitgangssignalen van de flipflops 21, 22 en 23 zijn respectievelijk aangeduid met VD1, YD2 en VD3· De door microcomputer 25 gelezen toestanden van de flipflops 21, 22 en 23 zijn respectievelijk aangeduid met X, Y en Z.
20 In Fig. 3 is een stroomdiagram weergegeven van een programma dat uit de gelezen combinaties de aantallen zwak en sterk weergegeven lijnen vaststelt. Dit programma wordt periodiek aangeroepen. Allereerst worden via de ingangspoorten 24a, 24b en 24c de uitgangssignalen van respectievelijk de flipflops 21, 22 en 23 gelezen. Vervolgens wordt 25 een terugstelpuls opgewekt op uitgangspoort 26. Daarna wordt de ingelezen combinatie X, Y en Z vergeleken met de combinaties 001 en 111.
De combinatie 001 vertegenwoordigt een zwak weergegeven lijn. De combinatie 111 vertegenwoordigt een sterk weergegeven lijn. Indien bij het vergelijken wordt vastgesteld dat de combinatie X, Y en Z 30 overeenkomt met 001 wordt de variabele ZV, die het aantal gedetecteerde zwak weergegeven lijnen aanduidt, met 1 verhoogd. Indien bij het vergelijken wordt vastgesteld dat de combinatie X, Y, Z overeenkomt met 111 wordt de variable ST, die het aantal gedetecteerde sterk weergegeven lijnen aanduidt, met 1 verhoogd. Nadat het origineel 35 opnemer 1 is gepasseerd, leidt microcomputer 25 uit de variabelen ZW en ST een maat af voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van 8500731 * » -6- het origineel. De verhouding tussen ZW en ST blijkt een goede maat hiervoor te zijn.
De door microcomputer 25 berekende maat kan worden gebruikt om de procesparameters van een kopieerapparaat zodanig te beïnvloeden dat 5 kopieën met witte ondergrond worden gemaakt in de gevallen waarin er nauwelijks zwak weergegeven informatie op het te kopiëren origineel voorkomt en dat kopieën met getinte ondergrond worden gemaakt in de gevallen waarin veel zwak weergegeven informatie voorkomt op het origineel.
10 De inrichting volgens de uitvinding is bij uitstek geschikt om toegepast te worden in omstandigheden waarin verontreiniging van het meetsignaal door ruis niet of nauwelijks te vermijden is. Dergelijke omstandigheden kunnen zich bijvoorbeeld voordoen bij snelle kopieerapparaten voor het kopiëren van op microfilm vastgelegde groot formaat 15 werktekeningen, waarbij vooraf aan de start van het kopieerproces de maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie bekend moet zijn voor het instellen van de ondergrond bepalende procesparameters. Voor de bepaling van de maat moet dan de aanwezigheid van zeer dunne (10-50 /urn) zwak weergegeven lijnen vastgesteld worden, zodat een opnemer met 20 hoog scheidend vermogen vereist is. Vanwege dit vereiste hoge scheidend vermogen zal de energie-inhoud van het door de opnemer opgewekte signaal erg klein zijn, zodat de signaal/ruis verhouding van het door versterking van het opgewekte signaal verkregen meetsignaal 'klein zal zijn.
25 De inrichting volgens de uitvinding is eveneens bijzonder geschikt voor het verwerken van meetsignalen, die optische dichtheden vertegenwoordigen van originelen waarvan de optische dichtheid van de ondergrond plaatsafhankelijk is.
De uitvinding is uiteraard niet beperkt tot de beschreven uit-30 voeringsvorm. Er zijn diverse alternatieve uitvoeringsvormen mogelijk. De opnemer kan bijvoorbeeld een fotoelectrische cel zijn, die over een stilstaand origineel bewogen wordt. De opnemer kan in andere uitvoeringsvormen bestaan uit een array van fotocellen dat op een moment de optische dichtheid op een aantal plaatsen meet en per fotocel de 35 waargenomen informatie doorgeeft aan eraan gekoppelde schakelingen.
Uit het totaal van door alle schakelingen gedetecteerde zwak en sterk weergegeven lijnen kan dan een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie bepaald worden.
8500731

Claims (2)

1. Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie binnen een origineel, omvattend een detectieinrichting die aan de hand van een meetsignaal (Vm), dat de optische dichtheid van een gedeelte van het origineel vertegenwoor- 5 digt, de aanwezigheid van ten minste eerste, boven een eerste sterkte, en tweede, boven een tweede sterkte, weergegeven lijnen vaststelt, en een interpretatieinrichting (25) die, in afhankelijkheid van het aantal keren dat de aanwezigheid van eerste en tweede lijnen is vastgesteld, de maat voor de hoeveelheid zwak 10 weergegeven informatie bepaalt, met het kenmerk, dat de detectieinrichting is voorzien van middelen (6,7,9,2,4) die uitsluitend detectie van hoogfrequente veranderingen in het meetsignaal (Vm) toestaan en de aanwezigheid van een eerste lijn vaststellen indien de grootte van de gedetecteerde verandering een eerste referentiewaarde 15 (UR1) overschrijdt en de aanwezigheid van een tweede lijn vaststellen indien de grootte van de gedetecteerde verandering een bepaalde tweede referentiewaarde (UR3) overschrijdt.
2. Inrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk dat de detectieinrichting is voorzien van een hoogdoorlaatfilter (6) voor het 20 filteren van het meetsignaal (Vm) teneinde een signaal (Vf) op te wekken dat uitsluitend de hoogfrequente veranderingen in het meetsignaal (Vm) vertegenwoordigt, tenminste een eerste (7) en een tweede (9) vergelijkingsschakeling voor het vergelijken van het gefilterde meetsignaal (Vf) met de eerste (UR1), respectievelijk tweede (UR3) 25 referentiewaarde, welke vergelijkingsschakelingen (7,9) een eerste (VC1) respectievelijk een tweede (VC3) uitgangssignaal opwekken gedurende de tijd dat de eerste (UR1) respectievelijk tweede (UR3) referentiewaarde wordt overschreden, en ten minste een eerste (2) en een tweede (4) signaalverbredingsschakeling die door verlenging van 30 het eerste (VC1), respectievelijk het tweede (VC3) uitgangssignaal een eerste (VB1), respectievelijk tweede (VB3) detectiepuls afleiden, welke eerste detectiepuls (VB1) aangeeft dat de aanwezigheid van een eerste lijn is vastgesteld en welke tweede detectiepuls (VB3) aangeeft dat de aanwezigheid van een tweede lijn is vastgesteld. 8500731
NL8500731A 1985-03-14 1985-03-14 Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel. NL8500731A (nl)

Priority Applications (4)

Application Number Priority Date Filing Date Title
NL8500731A NL8500731A (nl) 1985-03-14 1985-03-14 Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel.
DE8686200377T DE3664239D1 (en) 1985-03-14 1986-03-10 A device for determining a value representative of the amount of weak information of an original
EP19860200377 EP0198525B1 (en) 1985-03-14 1986-03-10 A device for determining a value representative of the amount of weak information of an original
JP61056053A JPS61218276A (ja) 1985-03-14 1986-03-13 原稿の微弱情報量の測定値の決定装置

Applications Claiming Priority (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
NL8500731A NL8500731A (nl) 1985-03-14 1985-03-14 Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel.
NL8500731 1985-03-14

Publications (1)

Publication Number Publication Date
NL8500731A true NL8500731A (nl) 1986-10-01

Family

ID=19845677

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
NL8500731A NL8500731A (nl) 1985-03-14 1985-03-14 Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel.

Country Status (4)

Country Link
EP (1) EP0198525B1 (nl)
JP (1) JPS61218276A (nl)
DE (1) DE3664239D1 (nl)
NL (1) NL8500731A (nl)

Family Cites Families (3)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US3202042A (en) * 1962-08-06 1965-08-24 Jamieson Ballard System for measuring separately background and average line luminance or density
DE2244340C2 (de) * 1972-09-09 1986-02-06 Agfa-Gevaert Ag, 5090 Leverkusen Verfahren und Vorrichtung zur Vorprüfung von Kopiervorlagen
NL8204260A (nl) * 1982-11-03 1984-06-01 Oce Nederland Bv Meetinrichting voor het meten van de optische dichtheid van zowel de ondergrond als van de beeldpartijen in een orgineel.

Also Published As

Publication number Publication date
DE3664239D1 (en) 1989-08-10
EP0198525B1 (en) 1989-07-05
JPS61218276A (ja) 1986-09-27
EP0198525A1 (en) 1986-10-22

Similar Documents

Publication Publication Date Title
JPS63314527A (ja) 焼付け原画を予備検査する方法
US5811782A (en) Binary device for bar code reader
NL8500731A (nl) Inrichting voor het bepalen van een maat voor de hoeveelheid zwak weergegeven informatie van een origineel.
US4529304A (en) Zone sensing apparatus
JPS6349317B2 (nl)
JP3107700B2 (ja) 水の濁度測定方法および濁度測定装置
JPS6224989B2 (nl)
JPS6156672B2 (nl)
KR100778830B1 (ko) 광 레코딩/판독 장치에서 트랙킹하기 위한 방법 및대응하는 장치
RU2040778C1 (ru) Способ измерения размеров частиц и устройство для его осуществления
JPH0779143A (ja) ベースライン再生回路
JPS60206322A (ja) 2値化回路
JPS6129078Y2 (nl)
JP3087983B2 (ja) 停車車両検出方法
JP2530304Y2 (ja) 車両検知装置
JPS5862548A (ja) 欠点検出装置
JPS5858448A (ja) 欠点検出回路
JP2756468B2 (ja) 二値化回路
KR940003819B1 (ko) 세탁기의 탁도검출장치 및 탁도검출방법
JPH08129074A (ja) 路面積雪有無検知装置
JP2572805B2 (ja) マーク読取り機のマーク判別回路
JPH0350216B2 (nl)
JPH0230626B2 (nl)
JPH0711619B2 (ja) 画像検出方法
JPH0675132B2 (ja) 画像検出方法

Legal Events

Date Code Title Description
A1B A search report has been drawn up
BV The patent application has lapsed