NL8302841A - Buiskoppeling. - Google Patents

Description

' * -·ί β

Buiskoppeling

De uitvinding heeft betrekking op een buiskqppeling en meer in het bijzonder op een zogenaamde draaibare koppeling, waardoor een relatieve verdraaiing tussen de koppeling en het hiermee verbonden onderdeel wordt toegelaten, terwijl hiertussen toch een fluidumdichte af-5 dichting in stand wordt gehouden.

Draaibare koppelingen zijn in het algemeen bekend en bestaan op kenmerkende wijze uit een insteekcnderdeel, dat op draaibare en af dichtende wijze in een opneemcnderdeel wordt vastgehouden, waarbij het laatste meestal als een geheel met een buiskoppellichaam is uitge-10 voerd, waarmee voorts één of meer dan één buis kan worden verbonden.

Het insteekcnderdeel is meestal van schroefdraad voorzien cm dit met een onderdeel te kunnen verbinden waaraan of waaruit vda eaihcppelapparaat fluïdum toe- of af kan worden gevoerd, dat bijvoorbeeld uit een klep voor een fluidumstroom of een buisleiding voor een vaste fluidumstrocm kan 15 bestaan, doch dat mogelijkerwijze ook uit andere timpen verbindings-apparaten kan bestaan.

Bij een bekende draaibare koppeling van deze soort bestaat het insteekcnderdeel uit een buisvormig invoergedeelte dat in het opneem- cnderdeel is opgenanen, waarbij er tussen het buitenvlak van het invoer- 20 gedeelte en het binnenvlak van het cpneencnderdeel een 0-ring uit elastomeer of een soortgelijk afdichtingscnderdeel is aangebracht. Het opneemcnderdeel is aan het uiteinde van een radiaal naar binnengerichte lip voorzien, die in een rondom langs de ontrek aangebrachte groef steekt, welke in het buitenvlak van het invoergedeelte van het insteek- 25 onderdeel is uitgevoerd, waardoor het insteekcnderdeel hierin wordt vastgehouden doch de mogelijkheid blijft behouden cm ten opzichte van het andere deel te kunnen draaien. Zowel het opneemcnderdeel als het insteekcnderdeel zijn van metaal zoals bijvoorbeeld uit koper of een zinklegering vervaardigd. Deze uitvoeringsvorm bezit twee nadelen. Ten 30 eerste vertoont de lip na een bepaalde gébruiksperiode de neiging tot * afslijten en dit kan er uiteindelijk toe leiden dat het insteekcnderdeel vrij van het opneemcnderdeel komt. ftnderzins kan een over elkaar heen schaven van de onderdelen optreden, waarna het >in elkaar grijpen 87 λ O 3 { 4

0 %j JL O 4 I

* β.

Λ - 2 - ervan kan plaatsvinden, zodat een verder draaien van de onderdelen ten opzichte van elkaar hierdoor wordt verhinderd. Ten tweede moet het opneemonderdeel op speciale wijze worden uitgevoerd on het insteek-cnderdeel te kunnen opnemen en vasthouden. Het zou voordeel bieden 5 indien bepaalde standaardbuiskoppelingen door leveranciers uit voorraad en gebruikers op gerrakkelijke wijze aan de vorm van draaibare koppelingen zouden kunnen worden aangepast. De uitvinding heeft ten doel om een draaibare koppeling, te verschaffen, die door een dergelijke aanpassing kan worden verkregen, en waardoor verder het boven bespreken 10 slijtage-probleem of het probleem van het in elkaar grijpen wordt verminderd.

Vervolgens de uitvinding wordt een buiskoppeling van het • 'draaibare type verschaft, velke een hol lichaamsdeel met een opneerrt-eindgedeelte bevat, alsmede een in de lengterichting van een boring 15 voorzien insteekonderdeel net een uitwendig cilindervormig invoerge-deèlte dat op af dichtende wijze in het genoemde opneemgedeelte is qpgenamen, en buiten het opneemgedeelte in een verbindingsgedeelte eindigt, en vasthoudmiddelen waardoor het insteekonderdeel op zodanige wijze in het opneemgedeelte wordt vastgehouden, dat een relatieve 20 axiale verplaatsing hiertussen nagenoeg wordt verhinderd doch dat een relatieve verdraaiing tussen het insteekonderdeel en het holle lichaamsdeel om de lengteas van het insteekonderdeel niettemin mogelijk blijft, en welke koppeling wordt gekenmerkt· doordat de vasthoudmiddelen een bus van kunststof omvatten, die nagenoeg zonder een 25 axiale verplaatsing te kunnen uitvoeren in het opneemgedeelte van het lichaamsdeel wordt vastgehouden, waarbij de bus van een zich hierdoor-heen uitstrékkende cirkelvormige cilindrische boring is voorzien en verder van borgelexnenten van kunststof, die als één geheel hiermee zijn uitgevoerd en zich in de richting van de hartlijn van de boring 30 uitstrekken, en doordat het invoergedeelte van het insteekdeel in de boring van de buis is opgenemen en van een hierin uitgevoerde en zich random de ontrek uitstrekkende uitsparing is voorzien, waarin de borg-elementen normaal op zodanige wijze steken, dat hierdoor een verwijdering van het insteekonderdeel uit het lichaamsdeel wordt verhinderd.

35 De koppeling kan elke gewenste vorm bezitten zoals recht, in 83 0 2 8 4 1

" * * I

de -vorm van een elleboog of in de vorm van een T, waarbij het lichaam I

in zoverre dit toepasselijk is, een hiermee overeenkomende vorm be- I

zit. Gewocnlijk/bijvoorbeeld in het geval van een rechte koppeling I

wordt door het opneemgedeelte het ene eindgedeelte van het lichaam I

5 gevormd cm hiermee via het insteekcnderdeel een draaibare verbinding I

met een ander onderdeel te kunnen maken, en is het tegenovergelegen einde van het lichaam van middelen voorzien cm dit met een buis te I

kunnen verbinden. Een dergelijke verbinding kan uit elk gewenst type bestaan zoals bijvoorbeeld een samendrukbare verbinding, of een zo-10 genaamde "in te duwen" verbinding. Het ligt echter binnen het kader van de uitvinding, datdeze zich ook tot de een of andere koppeling uitstrekt, waarmee twee of meer draaibare verbindingen kunnen worden gemaakt. Het lichaam kan uit een doelmatige soort metaal zijn vervaardigd, zoals bijvoorbeeld uit keper, of uit hiervoor in aanmerking 15 kanende kunststof, en kan bijvoorbeeld in plaats vanuit het lichaam I

van een afzonderlijke koppeling te bestaan, waarmee de ene buis aan de andere wordt verbonden, uit een deel van een inrichting bestaan, zoals bijvoorbeeld een kleplichaam, waarin de bus en het insteekender-deel worden vastgehouden.

20 De bus kan qp elke gewenste wijze vast in het opneemgedeelte I

van het lichaam zijn bevestigd. Doch indien een draaibare koppeling I

volgens de uitvinding bij voorkeur is samengesteld door aider andere I

van een gebruikelijk niet draaibaar lichaam te maken, wordt de wijze I

van het vasthouden van de bus in hoge mate door de aard van de inwen-25 dige vorm van dit lichaam bepaalt. Bijvoorbeeld in het geval van een. I

recht koppellichaam, dat normaal in samenhang met doelmatige kragen en O-ringen wordt gebruikt cm twee buizen, door middel van een "in te duwen" verbinding met elkaar door te verbinden, is de bus cp doelmatige wijze zodanig ontworpen en wordt op zodanige wijze in het lichaam 30 vastgehouden, dat deze analoog aan de wijze is, waarop de kraag wordt vastgehouden. Een dergelijke uitvoeringsvorm zal later nog aan de hand van de bijgevoegde tekeningen worden beschreven. Indien het lichaam anderzijds inwendig van draad is voorzien en normaal zou dienst j doen cm buizen door middel van een samendrukbare passing met elkaar Ί 35 te verbinden, kan de bus door middel van een sdnxiefdraadvezbinding in 8302841 - 4 - - . .

het lichaam worden vastgehouden. Hieruit blijkt dientengevolge dat één en hetzelfde lichaam hetzij in een gebruikelijke niet draaibare koppeling kan worden toegepast, of door een doelmatige bus en insteekcnder-deel te kiezen in een draaibare koppeling volgens de uitvinding kan 5 worden toegepast. Dit heeft voor de handliggende voordelen voor leveranciers uit voorraad en gebruikers doordat één en hetzelfde lichaam op gemakkelijke wijze aan alternatieve uitvoeringsvormen kan worden aangepast.

De bus kan in de vorm van een uit kunststof gevormd onderdeel 10 uit één stuk bestaan, en bij voorkeur uit een acetale polymeer. Volgens de bij voorkeur toegepaste uitvoeringsvormen is de bus vast in het opseemgedeelte van het lichaamsdeel bevestigd, zodat deze geen axiale en draaiende beweging ten opzichte van dit lichaamsdeel kan uitvoeren, waarbij door de cilindrische wand van de zich door de bus uitstrekkende 15 boring een niet gesmeerd lageroppervlak wordt gevormd, waardoor het invoergedeelte van het insteekonderdeel qp draaibare wijze wordt ondersteund, dat uit metaal zoals bijvoorbeeld koper kan bestaan. Doch verder of qp alternatieve wijze kan de bus in bepaalde gevallen draaibaar ten opzichte van het lichaamsdeel zijn uitgevoerd. In elk geval 20 zal een mogelijke slijtage tijdens het verdraaien van de koppeling van onbeduidende betekenis zijn en verder bestaat er een geringe waarschijnlijkheid dat de ten opzichte van elkaar draaiende delen in elkaar vast bijten.

Het verbindingsgedeelte van het insteekdeel buiten het opneem-25 gedeelte kan zodanig zijn uitgevoerd, dat hiermee een verbinding van elk type kan worden gemaakt. Doch. meestal zal dit een uitwendige schroefdraad bezitten, waarbij een gedeelte van het insteekdeel buiten het opneemgedeelte bij voorkeur dan van een aantal platte kanten is voorzien, waarop een sleutel kan worden geplaatst.

30 De uitvinding zal -thans meer gedetailleerd aan de hand van slechts één uitvoeringsvoorbeeld nader worden toegelicht.

Fig. 1 geeft een als doorsnede uitgevoerd zijaanzicht van een draaibare koppeling volgens de. uitvinding weer, die in de vorm is af-gebeeld waardoor een flexibele buis voor een fluidumstroon met het blek 35 van een klep is verbonden; en 83 0 2 8 4 1

j I

“5 -

fig. 2 geeft een als doorsnede uitgevoerd zijaanzicht op grotere I

schaal van de bus weer, waardoor een deel van de in fig. 1 af geheelde koppeling wordt gevormd. I

Uit fig. 1 is te zien, dat de koppeling een hol koperailichaam I

5 1 in de vorm van een elleboog van 90° bevat en verder twee cpneemge-

deeltsi 2 en 3 bevat, die op identieke wijze zijn geboord, alsmede van I

uitgedraaide gedeelten zijn voorzien en onderling door middel van een I

boring 4 zijn door-verbonden. De gedeelten 2 en 3 zijn inwendig onder I

meer met kegelvormige vlakken 5 resp. 5' uitgevoerd. In het gedeelte I

10 2 is een af dichtende elastomeer O-ring 6 en een halsvormige bus 7 van I

koper voor het vastgrijpen van de buis opgencmen, die voor het vormen I

van een fluidum-dichte afdichting met, resp. het vasthouden in het I

lichaam 1 van een buis 8 van kunststof dienst doen. De buis 8 van I

kunststof is eenvoudig net de koppeling verbanden door deze in de I

15 koppeling te duwen tot dat deze tegen het in het lichaam 1 uitgevoerde I

buisaanslagelement 9 stoot. De werking van dergelijke "induwbare" aan- I

sluitstukken is bekend voor de cp het gebied van buiskoppelingen ge- I

schoolde vakman en is bijvoorbeeld in het Britse octrooischrift I

1.270.648 beschreven. In het kort beschreven bevat de halsvormige 20 bus 7 een aantal flexibele armen 10, die elk van een tand 11 zijn voorzien, die in geringe mate in aangrijping net de buis 8 verkeert. Indien I

getracht wordt cm de huis uit de koppeling te trekken zonder dat de I

halsvormige bus 7 eerst wordt samengedrukt, zal deze bus axiaal met I

de buis naar buiten worden verplaatst en cp zodanige wijze met het I

25' kegelvonnige vlak 5 gaan samenwerken, dat de greep van de bus op de buis hierdoor wordt vergroot, waardoor het uittrekken van de buis wordt verhinderd. Doch indien de halsvormige bus 7 tijdens het uittrekken van de buis 8 axiaal naar binnen wordt gedrukt kan de buis I

cp geirakkelijke wijze uit de koppeling worden getrokken.

30 In het gedeelte 3 is evenzo een elastomeer O-ring 6* opgencmen,

doch in plaats van de halsvormige bus 7 voor het vastgrijpen van de I

buis, wordt hierin vast een bus 12 van kunststof vastgehouden, dié I

uit een acetale of een andere doelmatige polymeer is gevormd, waardoor weer een insteekenderdeel 13 van koper wordt vastgehouden ai op draai-35 bare wijze ondersteund, dat van een axiale boring is voorzien.

8?a λ a ί λ

ν t' - u ‘ί ] I

w> * * - 6 - üit fig. 2 blijkt verder, dat de bus 12 aan het uiteinde een ringvormig cndersteuningsgedeelte 14 met een cilindervoimig binnenvlak 15 bevat, waaruit axiaal een aantal (bijvoorbeeld 4) onderling van elkaar gescheiden flexibele armen 16 steken. Zoals bij de halsvormige 5 bus 7 zijn de armen 16 van de bus 12 in voldoende mate van elkaar verwijderd cm te bereiken, dat de bus 12 eenvoudig door deze met de hand hierin in te duwen in het gedeelte 3 kan worden geplaatst, waarbij de armen 16 eerst radiaal naar binnen worden samengetrokken wanneer deze langs het convergerende, in het gedeelte 3 uitgevoerde kegelvlak 10 17 passeren, en vervolgens bij het verder insteken van de bus weer radiaal naar buiten uitzetten wanneer deze langs het divergerende kegelvlak 5' passeren. De samengestelde eindtoestand van de bus 12 is in fig. 1 af geheeld. De bus 12 is met een als één geheel uitgevoerde, radiaal naar buiten stekende, flexibele flens 18 uitgevoerd, die tegen 15 een kraag 19 aanligt, welke in het opieemgedeelte 3 is uitgevoerd en voor het opiemen van elke mogelijke "rammeling" veroorzakende beweging dient. Het verst naar binnengelegen einde van elke flexibele arm 16 bevat twee gedeelten, namelijk een radiaal uitwendig gedeelte 20, dat in aangrijping met het kegelvormige vlak 5' is en een radiaal naar 20 binnen gelegen gedeelte 21, waaruit in hoofdzaak naar binnen in ; de richting naarde hartlijn van de bus 12 een veerkrachtige borglip 22 met een plat eindvlak 22' steekt.

Het van een axiale boring voorziene koperai insteekcnderdeel 13 bevat een invoergedeelte 23 alsmede een centraalgedeelte 24, waarvan 25 de diameter groter dan die van het invoergedeelte 23 is en dat uitwendig van een aantal platte sleutelvlakken 25 is voorzien, en een gedeelte 26 dat van uitwendige schroefdraad is voorzien. Het invoergedeelte 23 bezit een hierin uitgevoerde, random de ontrek lopende kanaalvormige uitsparing 27 met een rechthoekige doorsnede, waardoor 30 een ringvormig stootvlak 28 wordt verschaft, dat zich loodrecht op de hartlijn van het onderdeel 13 uitstrekt.

Het onderdeel 13 wordt eenvoudig met de koppeling samengesteld door dit in de bus 12 te duwen, waarbij het vooreinde van het invoergedeelte 23 door de O-ring 6' heen gaat en op af dichtende wijze hier-35 mee in aangrijping kant en elke lip 22 dan in de kanaalvormige uitspa- 83 0 2 3 4 1

» : I

ring 27 veert, waarbij het eindvlak 22' van deze lip tegen het vlak 28 aanstoot, waardoor het insteekcnderdeel 13 qp permanente wijze in de koppeling wordt vastgehouden. Door het binnenvlak 15 van het gedeelte 14 van de bus en in bepaalde mate door het binnenvlak van elke 5 arm 16 wordt een niet gesmeerd lagervlak voor het invoergedeelte 23 van het insteekcnderdeel 13 gevormd, waardoor het lichaam 1 van de koppeling op gemakkelijke wijze ten opzichte van dit onderdeel kan I

draaien. In fig. 1 is het insteekcnderdeel 13 in een stand af geheeld, waarin deze door middel van schroefdraad in een poort van een klep-10 lichaam 29 is geschroefd, waarin draad is getapt.

Daar het kcperai insteekcnderdeel 13 nagenoeg alleen door de I

bus 12 van kunststof op zijn plaats wordt gehouden en draaibaar hierdoor wordt ondersteund, zal slijtage van de ten opzichte van elkaar I

verdraaibare caipcnenten minimaal zijn. Ofschoon er, zoals uit fig. 1 15 blijkt een draaiend contact van metaal op metaal tussen het binneneinde van het invoergedeelte 23 en het lichaam 1 zal plaatsvinden, I

zal elke hier optredende slijtage slechts geringe gevolgen hebben, I

en in elk geval minimaal zijn, omdat de met elkaar in aanraking I

verkerende vlakken door fluïdum worden gesmeerd, dat gedurende het I

20 gébruik door de koppeling stroomt. Verder zal het duidelijk zijn dat I

van het lichaam 1 op de in fig. 1 af geheelde wijze kan worden gébruik gemaakt of op een wijze waarbij het gedeelte 3 volgens een alternatieve uitvoeringsvorm van een halsvormige bus zoals de bus 7 is voorzien, om een koppeling in de vorm van een elleboog te verkrijgen teneinde twee 25 buizen door deze in de koppeling te duwen met elkaar te kunnen verbinden. In elk geval kan de halsvormige bus, of afhankelijk van het geval de bus met het insteekcnderdeel cp gemakkelijke wijze door een over een voorraad beschikkende leverancier of door een gebruiker zender van gereedschappen gebruik te maken net het lichaam 1 worden 30 samengesteld.

S’K Γ- P ?. λ v V o 4 j

Claims (5)

1. Buiskoppeling van het draaibare type dat een hol lichaamsdeel met een opnemend eindgedeelte bevat,, alsmede een van een boring in de lengterichting voorzien insteekcnderdeel met een uitwendig cyliMervormdg invoergedeelte ,.dat op af dichtende wijze in het genoemde 5 opneemgedeelte is opgencmen, en buiten het qpneemgedeelte in een ver-bindingsgedeelte eindigt, en vasthoudmiddelen. waardoor het insteek-onderdeel op zodanige wijze in het genoemde opneemgedeelte wordt vastgehouden, dat een onderlinge axiale verplaatsing hiertussen nagenoeg wordt verhinderd doch een onderlinge verdraaiing tussen het in-10 steekonderdeel en het holle lichaamsdeel random, de lengteas van het insteekcnderdeel niettemin mogelijk blijft, met het kenmerk, dat de genoemde vasthoudmiddelen een bus (12) van kunststof omvatten, die nagenoeg zander een axiale verplaatsing te kunnen uitvoeren in het eindgedeelte (3) van het lichaamsdeel (1) wordt vastgehouden, waar-15 bij de bus (12), die van een zich hierdoorheen uitstrekkende cirkelvormige cilindrische boring (15) is voorzien, als één geheel hiermee uitgevoerde borgmiddelen (22) van kunststof bezit, die zich hier vandaan in de richting naar de hartlijn van de boring (15) uitstrekken, en dat het invoergedeelte (23) van het insteekcnderdeel (13) in de 20 boring (15) van de bus (12) is opgencmen en van een hierin uitgevoerde en rendan langs de ontrek lopende uitsparing (27) is voorzien, waarin de borgmiddelen (22) pp zodanige wijze steken, dat hierdoor normaal het uit het lichaamsdeel (1) trekken van het insteekcnderdeel (13) wordt verhinderd.

2. Buiskoppeling volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de bus (12) op zodanige wijze vast in het qpneemgedeelte (3) is bevestigd, dat deze noch axiaal ηοφ draaibaar ten opzichte van het lichaamsdeel (1) kan worden verplaatst, en dat het insteekcnderdeel (13) in de boring (15) van de bus (12) on de lengteas ervan kan worden, ver-30 draaid.

3. Buiskoppeling volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat het qpneemgedeelte (3) van het lichaamsdeel (1) van een afgeknot kegelvormig binnenvlak (5') is voorzien, dat naar het buiteneinde van het qpneemgedeelte (3) van het lichaamsdeel (1) toe convergeert en

83 D2 3 4 1 i* ' -7 - 9 - tussen dit afgeknotte kegelvlak (5') en het genoemde buiteneinde van een inwendig cdlindervormig vlak is voorzien, ai dat de bus (12) een ringvormig gedeelte (14) bevat, dat binnen het genoemde cilindervormige vlak is geplaatst en door dit vlak op zijn plaats wordt gehouden, waar-5 bij dit ringvormige gedeelte (14) van een aantal, als één geheel hiermee uitgevoerde, alsmede onderling gescheiden, zich in hoofdzaak axiaal uitstrékkende en in radiale richting flexibele armen (16) is voorzien, die elk aan het van het cndersteuningsgedeelte (14) afgelegen A-inrte een verbreed gedeelte (20) bezitten, waarbij elk genoemd verbreed ge-10 deelte (20) bij wijze van een wig tussen het genoemde afgeknot kegelvormige binnenvlak (5’) van het opneemgedeelte (3) en het buitenvlak van het invoergedeelte (23) van het insteekcnderdeel (13) is opgencmen en van een als één geheel hiermee uitgevoerde borglip (22) is voorzien, die zich in hoofdzaak in de richting naar de hartlijn van de bus (12) 15 uitstrekt en in de genoemde rcndcm langs de ontrek lopende uitsparing (27) steekt, welke in het invoergedeelte (23) van het insteekcnderdeel (13) is uitgevoerd.

4. Buiskoppeling volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat de bus (12) naast het genoemde cndersteuningsgedeelte (14), als één geheel 20 hiermee, met een veerkrachtige flens (18) is uitgevoerd, die tegen een in het cpneemgedeelte (3) van het lichaamsdeel (1) gevormde kraag (19) aanstoot, waarbij deze flens (18) dienst doet cm een met rammelen overeenkomende axiale verplaatsing van de bus (12) ten opzichte van het lichaamsdeel (1) te verhinderen.

5. Buiskoppeling volgens een van de conclusies 1 t/m 4, met het kenmerk, dat door de uitsparing (27) in het invoergedeelte (23) van het insteekcnderdeel (13) ten dele een ringvormig vlak (28) wordt bepaald, dat zich in hoofdzaak loodrecht (¾) de lengte-as van het insteekonder-deel (13) uitstrekt en naar het open einde van het cpneemcnderdeel (3) 30 is gekeerd, waarbij de borgmiddelen (22) een plat oppervlak (22') bezitten, dat zich parallel aan dit ringvormige oppervlak (28) uitstrékt en hier tegenaan stoot. 83 ü 2 3 4 f