NL8203581A - Transmissie, in het bijzonder voor een motorvoertuig. - Google Patents

Description

. :W

► ·; * ' * PD 822

Van Doorne’s Transmissie B.V. te Tilburg Transmissie, in het bijzonder voor een motorvoertuig.

De uitvinding heeft betrekking op een transmissie, in het 5 bijzonder voor een motorvoertuig, voorzien van een traploos variabele drijfriemoverbrenging met een primaire en een secundaire poëlie waaromheen de drijfriem is aangebracht, voorts voorzien van een ingaande as die via een omkeermechanisme is verbonden met de primaire poelie, welk IQ omkeermechanisme d.m.v. een vooruitsignaal respectievelijk achteruit-signaal zodanig bediend kan worden dat een gelijke respectievelijk omgekeerde draairichting wordt doorgegeven, bij welke transmissie de primaire poelie verbonden is met een radiaal van buiten gesloten, ringvormige goot waarin 15 een stationaire pitot-buis reikt voor het opnemen van een hydraulisch signaal afhankelijk van de rotatiesnelheid.

Een dergelijke transmissie is bekend uit de Britse octrooiaanvrage 2.058.251, waarbij de motor van het motorvoertuig via een vloeistofkoppeling verbonden is met het omkeer-20 mechanisme, zodat het omkeermechanisme slechts de funktie van het al of niet omkeren van de draairichting heeft, terwijl bij het wegrijden van het voertuig, zowel vooruit als achteruit, gebruik wordt gemaakt van de vloeistofkoppeling. Het is echter ook mogelijk om de funktie van het weg-25 rijden te integreren in het omkeermechanisme, waarbij de koppelingen voor vooruit respectievelijk achteruit rijden tevens de capaciteit hebben om vanuit stilstand weg te rijden. Een aparte wegrij-koppeling, zoals een vloeistofkoppeling, is dan overbodig.

30 De eerdergenoemde pitot-buis geeft een hydraulisch signaal af dat een maat is voor de rotatiesnelheid van de ingaande as van de transmissie en dat gebruikt wordt voor het regelen van de overbrengingsverhouding, zoals dat uitvoerig is beschreven in Brits octrooischrift 1.527.674. Een 35 dergelijke pitot-buis geeft slechts een signaal bij het in in een bepaalde richting roteren van de ringvormige goot.

8203581 * * - 2 -

Bij toepassing van een dergelijke transmissie is doorgaans een met de hand, door de bestuurder van het motorvoertuig, bedienbare schakelhefboom of soortgelijk mechanisme aanwezig, waarmee ten minste een vooruit, een neutrale en een 5 achteruit positie kan worden ingesteld. Ter beveiliging tegen foutieve handelingen van de bestuurder is het gewenst dat het niet mogelijk is om het omkeermechanisme in de achteruit positie te zetten terwijl het voertuig een grote voorwaartse snelheid heeft. Dit is bijvoorbeeld mogelijk 10 d.m.v. blokkering van eerdergenoemde hefboom.

De uitvinding beoogt een eenvoudige en doeltreffende beveiliging tegen het schakelen van het omkeermechanisme in de achteruit zolang het voertuig voorwaarts rijdt, en wel met een snelheid die groter is dan een vooraf 15 bepaalde waarde.

Hiertoe zijn volgens de uitvinding regelmiddelen aanwezig, die het aan het omkeermechanisme doorgeven van het achter-uitsignaal, afhankelijk van het hydraulische signaal, blokkeren.

20 Doordat de ringvormige goot bij achterwaarts rijden overeenkomstig in omgekeerde richting roteert, zal de pitot-buis alleen bij voorwaarts rijden een hydraulisch signaal afgeven. Bovendien neemt de grootte van het signaal toe bij toenemende rotatie-snelheid, zodat de regelmiddelen zodanig 25 kunnen worden afgesteld, dat het blokkeren slechts boven een vooraf bepaalde snelheid plaatsvindt. Door gebruik te maken van het hydraulische signaal van de pitot-buis verschaft de uitvinding een zeer eenvoudige mogelijkheid om te voorkomen dat de transmissie in de achteruit geschakeld 30 wordt tijdens een te hoge voorwaartse snelheid.

Het hydraulische signaal van de pitot-buis kan op verschillende manieren het achteruit-signaal beïnvloeden. Bijvoorbeeld kan een elektronisch kontakt geaktiveerd worden wanneer het hydraulische signaal een bepaalde druk over-35 schrijdt, waardoor een elektrisch signaal ontstaat dat een 8203581 .............— -. " ..... " " * * " >· < - 3 - blokkering van de eerder genoemde schakelhefboom tot' stand brengt.

Het is echter ook mogelijk dat, overeenkomstig een nader kenmerk van de uitvinding, de regelmiddelen een hydrau-5 lische klep omvatten, die door het hydraulische signaal van de pitot-buis wordt gestuurd, dat het achteruit-signaal via een hydraulische leiding wordt gegeven en dat de klep die hydraulische leiding kan afsluiten.

Daarbij kan, volgens een ander kenmerk van de uitvinding, 1© de hydraulische klep voorzien zijn van een kleplichaam dat door het hydraulische signaal van de pitot-buis, tegen de kracht van een veer in, wordt belast. Op deze wijze is een eenvoudige constructie tot stand gebracht, zoals in de figuurbeschrijving nader zal worden aangegeven.

15 Ter verduidelijking van de uitvinding zal, onder verwijzing naar de tekening, een uitvoeringsvoorbeeld van de uitvinding worden beschreven.

De figuur is een schematische afbeelding van een traploos variabele transmissie, voorzien van een primaire as 1 en 20 een secundaire as 2. De primaire as 1 is voorzien van een vaste konische schijf 3 en een axiaal verplaatsbare konische schijf 4, welke schijven 3 en 4 tesamen de primaire poelie vormen. De axiale verplaatsing van konische schijf 4 ten opzichte van konische schijf 3 geschiedt doordat vloeistof 25 naar cylinderruimte 5, die gevormd wordt door schijf 4, een cylindrische verlenging 6 daarvan en een met de ingaande as 1 vast verbonden zuiger 7.

Op overeenkomstige wijze is de secundaire as 2 voorzien van een vaste konisische schijf 8 en een axiaal verplaatsbare 30 konische schijf 9, welke schijven 8 en 9 tesamen de secundaire poelie vormen. Konische schijf 9 is voorzien van een cylindrische verlenging 10, waarin een met de secundaire as 2 vast verbonden zuiger 11 is aangebracht, zodat cylinderruimte 12 wordt omsloten. Om de primaire poelie en de 35 secundaire poelie is een drijfriem 13 aangebracht. Door regeling van de vloeistof in de cylinderruimten 5 en 12 8203581 - 4 - kan de loopstraal van de drijfriem 13 in de primaire en de secundaire poelie zodanig wisselen, dat een traploos variabele overbrenging tussen de primaire as 1 en secundaire as 2 wordt verkregen.

5 De transmissie is voorts voorzien van een ingaande as 14 die via een planetair tandwielset verbonden is met de primaire as. Het planetaire tandwielset bestaat uit een vast met de primaire as 1 verbonden zonnewiel 15, een vast met de ingaande as 14 verbonden drager 16 met planeet-10 wielen 17, en een inwendig vertand ringwiel 18. De planeet-wielen bestaan uit binnenplaneetwielen 17, die in aangrij-ping zijn met het zonnewiel 15, en uit buitenplaneetwielen die in aangrijping zijn met de binnenplaneetwielen 17 en met het ringwiel 18. De buitenplaneetwielen zijn overigens 15 in de figuur niet zichtbaar.

Door dit, overigens bekende, planetaire tandwielset wordt de draairichting van de primaire as t.o.v. de ingaande as omgekeerd, wanneer het ringwiel 18 stationair wordt gehouden, hetgeen tot stand kan worden gebracht door de aan het trans-20 missiehuis 27 bevestigde koppeling 19 te bekrachtigen.

Het aangrijpen van de koppeling geschiedt door vloeistof-toevoer vanuit leiding 20 naar cylinderruimte 21, waardoor zuiger 22 naar rechts beweegt.

De ingaande as 14 en de primaire as 1 kunnen ook direkt 25 met elkaar verbonden worden door aangrijping van koppeling 23, waardoor de drager 16 verbonden wordt met het ringwiel 18, zodat het planetaire tandwielset geblokkeerd wordt. Koppeling 23 kan worden bekrachtigd door via leiding 24 vloeistof toe te voeren naar cylinderruimte 25.

30 Wanneer de transmissie is ingebouwd in een voertuig, zal de motor van het voertuig verbonden zijn met de ingaande as 14, terwijl de secundaire as 2, via de nodige eind-reduktie en andere overbrengingen verbonden is met de wielen van het voertuig. Als het voertuig voorwaarts rijdt 8203581 F^'""''' · ,’r · ..'·ψ·'\ - c - 5 - is koppeling 23 bekrachtigd en als het voertuig achterwaarts rijdt is koppeling 19 bekrachtigd. Door modulatie van de koppelingen kan vanuit stilstand van het voertuig voorwaarts dan wel achterwaartsworden weggereden.

5 De transmissie is volgens de figuur voorts voorzien van een hydraulische klep 30, voorzien van een axiaal verschuifbaar kleplichaam 31. Zoals aangegeven met pijl 32 kan het kleplichaam 31 in de standen Β,Ν en D worden geplaatst.

Door middel van klep 30 wordt de door leiding 33 toege-10 voerde vleoistof (pijl 34) naar leiding 24 geleid (stand D), geblokkeerd (stand N) of naar leiding 35 geleid.(stand R, waarin kleplichaam 31 is weergegeven).

Wanneer het kleplichaam 31 in stand D ("drive11) staat, kan de koppeling 23 worden bekrachtigd door vloeistoftoe-15 voer via leiding 24 naar cylinderruimte 25. Het voertuig waarin de transmissie is ingebouwd zal dan voorwaarts rijden of vanuit stilstand voorwaarts kunnen wegrijden. In de stand N ("neutral") van het kleplichaam 31 wordt de toevoerlei-ding 33 geblokkeerd, waardoor geen van de koppelingen 23 20 en 19 kunnen worden bekrachtigd. Wordt kleplichaam 31 in stand R ("reverse") geplaatst (zoals weergegeven in de figuur), dan kan de door leiding 33 toegevoerde vloeistof via leiding 35 naar klep 36 stromen.

Klep 36 is voorzien van een kleplichaam 37, dat enerzijds 25 belast is door veer 38, en anderzijds door de vloeistof-druk in ruimte 39. De vloeistofdruk in ruimte 39 wordt tot stand gebracht via leiding 40 door middel van pitotbuis 41. Deze pitotbuis, die de snelheid van een vloeistof-stroom kan opnemen,-is stationaair aan transmissiehuis 27 ,30 bevestigd en reikt in een radiaal van buiten gesloten, ringvormige goot 42. Deze goot 42 is bevestigd aan zuiger 7 en roteert derhalve met de primaire as 1. Via opening 43 % stroomt vloeistof uit de primaire cylinderruimte 5 naar de ringvormige goot 42. De vloeistoftoevoer naar ringvorm-35 ige goot 42 kan uiteraard ook op andere wijze geschieden.

8203581 s' - 6 -

De vloeistof in ringvormige goot 42 roteert met primaire as 1 en brengt in pitotbuis 41 een vloeistofdruk tot stand, bij het roteren van primaire as 1 in een bepaalde richting (bij voorwaarts rijden van het voertuig).

5 Bij rotatie in de andere richting (achterwarts rijden) vindt geen drukopbouw plaats. Via leiding 40 wordt de vloeistofdruk doorgegeven naar ruimte 39 van klep 36.

De werking van klep 36 is als volgt. Wanneer het voertuig, waarin de transmissie is geïnstalleerd, voorwaarts rijdt, 10 zal het kleplichaam 31 in de "D"-positie staan. De koppeling 23 wordt daardoor bekrachtigd, zoals eerder uiteengezet, en de ingaande as 14 is direkt verbonden met de primaire as 1. Door het roteren van de primaire as wordt er in de ruimte 39 van klep 36 een druk opgebouwd, 15 zodat kleplichaam 37, tegen de kracht van veer 38 in, naar rechts is verplaatst. Wordt, al of niet per abuis, het kleplichaam 31 in de positie "R" gezet, dan wordt koppeling 23 uitgeschakeld, doch koppeling 19 wordt niet bekrachtigd, omdat klep 36 het bekrachtigingssignaal 34, 20 dat door klep 30 naar leiding 35 wordt gestuurd, blokkeert. (Deze situatie is in de figuur weergegeven.)

Zolang er voldoende druk in ruimte 39 heerst, blijft de blokkering tot stand. Pas als de "voorwaarts” rotatie van de primaire as, die met de wielen van het voertuig is 25 verbonden, zo laag is dat onvoldoende druk in ruimte 39 heerst, zal kleplichaam 37 naar links verplaatsen en kan het bekrachtigingssignaal aan de "achteruit" koppeling 19 worden doorgegeven.

Het zal duidelijk zijn dat door klep 36 het in de "achter-30 uit" schakelen van het voertuig geblokkeerd is, zolang het voertuig voorwaarts rijdt met meer dan de vooraf bepaalde snelheid. Deze snelheid is afhankelijk van de kracht van veer 38, en kan dus worden ingesteld.

Bij het achteruit rijden van het voertuig draait de pri-35 maire as 1 in omgekeerde richting, zodat geen vloeistofdruk in ruimte 39 wordt opgebouwd. Klep 36 is derhalve 8203581 - 7 - steeds geopend tijdens het achteruit rijden, zodat de achteruit koppeling 19 altijd bekrachtigd kan worden.

Uiteraard kan de klep 36 ook zodanig worden uitgevoerd, dat niet de verbinding tussen leidingen 35 en 20 wordt 5 verbroken, doch dat er een uitstroomopening wordt geopend zodat de druk in leiding 20 wegvalt.

Het in de figuur weergegeven en bovenbeschreven uitvoerings-voorbeeld dient slechts als zodanig beschouwd te worden. Binnen het kader van de uitvinding zijn andere varianten 10 en uitvoeringen mogelijk.

8203581

Claims (3)

1. Transmissie, in het bijzonder voor een motorvoertuig, voorzien van een traploos variabele drijfriemoverbrenging met een primaire en een secundaire poelie waaromheen de 5 drijfriem is aangebracht, voorts voorzien van een ingaan de as die via een omkeermechanisme is verbonden met de primaire poelie, welk omkeermechanisme d.m.v. een vooruit signaal respectievelijk achteruit-signaal zodanig bediend kan worden dat een gelijke respectievelijk omgekeerde 10 draairichting wordt doorgegeven, bij welke transmissie de primaire poelie verbonden is met een radiaal van buiten gesloten, ringvormige goot waarin een stationaire pitot-buis reikt voor het opnemen van een hydraulisch signaal afhankelijk van de rotatiesnelheid, gekenmerkt 15 door regelmiddelen, die het aan het omkeermechanisme doorgeven van het achteruit-signaal, afhankelijk van het hydraulische signaal, blokkeren.

2. Transmissie volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de regelmiddelen een hydraulische klep omvatten, die door 20 het hydraulische signaal van de pitot-buis wordt gestuurd, dat het achteruit-signaal via een hydraulische leiding wordt gegeven en dat de klep die hydraulische leiding kan afsluiten.

3. Transmissie volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de 25 hydraulische klep is voorzien van een kleplichaam dat door het hydraulische signaal van de pitot-buis, tegen de kracht van een veer in, wordt belast. 8203581