NL8001017A - Schakelinrichting voor het regelen van het toerental van een seriemotor, in het bijzonder van een universele motor. - Google Patents

Description

i -1- 2089 VJF/jl 4

Aanvrager: Robert Bosch GmbH, Stuttgart, B.R.D.

Korte aanduiding: Schakelinrichting voor het regelen van het toerental van een seriemotor, in het bijzonder van een universele motor.

5 De uitvinding heeft betrekking op een schakelinrichting voor het rege len van het toerental van een seriemotor, in het bijzonder van een universele motor, in welke schakeling uit de stroomkring van de motor bij verandering van het toerental een stuurspanning is af te nemen, welke een eerste met de ankerspanning van de motor evenredige en een tweede met de ankerstroom evenredige stuurspannings-10 component. omvat en welke als een torentalverandering tegenwerkende stuurgroot- heid aan éen mstelorgaan wordt toegevoerd.

Een dergelijke schakelingsinrichting.is bekend. Bij deze schakelinrichting vormt de ankerwikkeling van de motor een tak van een bij een vastgelegd motortoerental in bedrijfsspanning gecompenseerde brugspanning. Bij verandering 15 van het motortoerental verstemt de brugschakeling en de daardoor optredende brug spanning vormt de stuurspanning, welke als stuurgrootheid aan het instelorgaan op dusdanige wijze wordt toegevoerd dat dit toerentalverandering tegenwerkt.

Bij deze schakelinrichting veroorzaakt de met de ankerwikkeling in serie liggende brugweerstand waarover een met de stroom door de ankerwikkeling even-20 rédige spanning staat, een aanvullend vermogensverlies. Het rendement van de toe- rentalgeregelde motor wordt daarmee met betrekking tot de niet-geregelde motor zelfs bij gelijke bedrijfstoestand slechter.

Daarenboven bezitten deze schakelinrichtingen geen bijzonder goede regelei-genschappen vooral bij kleine motorbelasting en derhalve bij kleine ankerstromen. De 25 oorzaak hiervoor ligt daarin, dat de regelversterking slechts beperkt groot ge maakt kan worden. Zodra namelijk een grotere stroom door de ankerwikkeling vloeit,zodat ijzerverzadiging optreedt, dan wordt de magnetische flux praktisch stroomonafhan-kelijk. Als gevolg van de regeling wordt bij grotere regelversterking het toerental groter en de regelketen instabiel. Zoals reeds opgemerkt is dit slechts te ver-30 mijden door het klein houden van de regelversterking, hetgeen echter een*verslech- tering van de regeleigenschappen bij kleine ankerstromen inhoudt.

De uitvinding beoogt de hierboven opgesomde nadelen van de schakelinrichting volgens de stand van de techniek op te heffen en voorziet daartoe in een schakelinrichting van een indde aanhef genoemde soort, welke daardoor wordt ge-35 kenmerkt, dat de eerste stuurspanningscomponent wordt afgenomen van een in hoofd- 8001017 -2- 2089VJF/J1 > zaak aan de ankerwikkeling van de motor parallel liggende weerstand en dat de tweede stuurspanningscomponent wordt gevormd door een ten minste van een deel van de veldwikkeling van de motor afgenomen meetspanning, welke meetspanning evenredig is met de over de ohmse weerstand van het veldwikke-5 lingsdeel staande spanning , en dat de beide stuurspanningscomponenten worden toegevoerd aan een operationele versterker, waarvan de uitgangsspanning de stuur-grootheid vormt.

Het voordeel van de schakelinrichting volgens de -uitvinding is dat voor het opwekken van de stuurspanning geen extra brug- of meetweerstand in serie met 10 de ankerwikkeling ligt,; zodat geen aanvullend vermogensverlies optreedt.Het rende ment van de toerental geregelde motor is beter. Bij het optreden van een ijzerver-zadiging van het bekrachtigingsveld stijgt de de tweede stuurspanningscomponent vormende meetspanning minder sterk dan de door het veldwikkelingsdeel vloeiende stroom, welke praktisch gelijk is aan de ankerstroom. Daardoor wordt de met de ankerstroom 15 evenredige stuurspanningscomponent bij voortgaande eisenverzadiging automatisch begrensd, waardoor een instabiliteit van de regelkring, zelfs bij een grote regel-versterking wordt vermeden. De regeleigenschappen van deze schakelingsinrichting zijn wezenlijk beter. Zij bezit een goede regelkarakteristiek.

Een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm van de uitvinding wordt verder 20 daardoor gekenmerkt, dat aan het veldwikkelingsdeel een R C-lid is parallel ge schakeld en dat de meetspanning van de condensator wordt afgenomen. Hierdoor is op schakeltechnisch eenvoudige wijze dè^tweede stuurspanningscomponent vormende meetspanning te winnen, welke evenredig is aan het ohmse weerstandsaandeel van de veldwikkeling of de over ’het veldwikkelingsdeel staande spanning. Deze meetspan-25 ning is met de ankerstroom in fase en is derhalve bijzonder geschikt voor het re gel principe .

Een verdere bijzonder voordelige uitvoeringsvorm van de schakelinrich-ting volgens de uitvinding wordt verder daardoor gekenmerkt, dat het RC-lid dusdanig is ingericht, dat de door de condensator van het RC-lid vloeiende stroom 30 zeer veel kleiner is dan de door het veldwikkelingsdeel vloeiende stroom en dat het product van de weerstandswaarde en de capaciteit van het RC-lid gelijk is aan het quotient van de inductivieteit en de ohmse weerstandswaarde van het veldwikkelingsdeel.

Een verdere, bijzonder voordelige uitvoeringsvorm van de schakelinrich-35 · ting volgens de uitvinding wordt verder daardoor gekenmerkt, dat de· operationele • ί 4 -3- 2089-4/ JF/J1 versterker is uitgevoerd als een integrerende versterker waarvan de inverterende ingang is verbonden met de beide stuurspanningscomponenten met ten opzichte van elkaar tegengestelde polariteit en waarvan de niet-inverterende ingang is verbonden met een referentiepotentiaalleiding. Hierbij wordt de operationele verster-5 ker tegelijkertijd voor de vorming van de gemiddelde waarde van de beide stuur spanningscomponenten benut. Hierdoor worden de anders benodigde extra condensatoren voor de gemiddelde waardevorming uitgespaard. Een schakeltechnisch integratie vriendelijke oplossing wordt hierdoor voorgesteld.

Een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm van de schakelinrichting vol-10 gens de uitvinding wordt verder daardoor gekenmerkt, dat het instelorgaan is uit gevoerd als'een triac en is tussengeschakeld tussen de ankerwikkeling van de motor ên de parallelschakeling van het veldwikkelingsdeel en het RC-lid en dat de referentiepotentiaalleiding is aangesloten aan de met de parallelschakeling verbonden triac-aansluiting. Hierdoor wordt bereikt dat de referentiepotentiaal van de ge-15 integreerde versterker samenvalt met die van het instelorgaan. Daardoor is een galvanische scheiding tussen stuurelectrode van de triac en een eventuele fase-aansnijstuurschakeling niet vereist, hetgeen de integratie-vriendelijkheid van de schakelinrichting als geheel bevordert.

Een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm van de schakelinrichting volgens 20 de uitvinding wordt verder daardoor gekenmerkt, dat de weerstand voor de eerste stuurspanningscomponent is uitgevoerd als een parallel aan de serieschakeling van de ankerwikkeling en de triac geschakelde potentiometer, waarvij de eerste stuurspanningscomponent afneembaar is van de aftakking van de potentiometer.Door de voorgestelde potentiometer is het mogelijk het nominale toerental van de motor in te stel-25 len en dit telkens door de schakelinrichting constant te houden. Al naargelang de instelling van de aftakking van de potentiometer wordt een lager of hoger toerental ingesteld.

Een voordelige uitvoeringvorm van de uitvinding wordt verder daardoor gekenmerkt, dat de potentiometeraftakking via een diode en bij voorkeur via een 30 weerstand aan de inverterende ingang van de integrerende versterker is aangesloten en dat deze bij voorkeur via een verdere weerstand via een verdere diode met het knooppunt van de condensator en de weerstand van het RC-lid is verbonden, waarbij de beide dioden dusdanig zijn gepoold, dat aan de ingang van de integrerende versterker alleen de positieve eerste stuurspanningscomponent en de negatieve tweede 35 stuurspanningscomponent liggen. Door deze maatregelen en onder beschouwing van de 8001017

V

V

-4- 20894/JF/jl aangegeven polariteiten van de beide dioden, wordt op eenvoudige wijze bereikt dat de uitgangsspanning van de integrerende versterker de fase aansnijstuurscha-keling op dusdanige wijze beïnvloedt dat deze wederom de stroomvloeihoek van de triac op dusdanige wijze verandert, dat de toerentalverandering wordt tegenge-5 werkt.

Een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm van de schakelinrichting volgens de uitvinding wordt verder daardoor gekenmerkt, dat deze een verder schakel-lid omvat voor het in de sperfase van de triac onderdrukken van de stuurspanning.

Een verder bijzonder voordelige uitvoeringsvorm Van de uitvinding wordt 10 verder daardoor gekenmerkt, dat het schakellid een door de anodespanning van de triacs gestuurde transistor omvat, waarvan de emitter-collectorjunctie de poten-tiometeraftakking van de potentiometer met de referentiepostentiaalleiding verbindt. Door deze maatregelen1 wordt verhinderd dat in de sperfase van de triac een stuurspanning aan de ingang van de integrerende versterker ligt. Daardoor wordt 15 een foutieve benutting van de ankerspanning vermeden, aangezien deze in de sper fase niet aan de referentiepotentiaal van de schakelinrichting ligt.

De uitvinding zal nu gedetaileerd worden beschreven aan de hand van de tekening, waarin: fig. 1 een schakelschema van een schakelinrichting voor de regeling van 20 het toerental van een seriemotor is; en fig. 2 een schakelschets ter verklaring van de stroom- en spanningsverhouding bij het winnen van een tweede stuurspanningscomponent*.

In de in fig. 1 weergegeven schakelinrichting voor het regelen van het toerental van een seriemotor 10, in het bijzonder een universele motor, is deze 25 symbolisch door zijn collector met de daarop geplaatste koolborstels weergegeven.

Tussen de beide koolborstels strekt zich electrisch gezien een ankerwikkeling 11 uit. In serie met de ankerwikkeling 11 is zoals gebruikelijk een veldwikkeling geschakeld, welke is opgedeeld in een veldwikkelingsdeel 12 en een veldwikkelingsdeel 13· De seriemotor 10 is in de hier getoonde schakelinrichting aan een wisselspan-30 ningsbron 14 aangesloten. De schakelinrichting werkt op dusdanige wijze, dat uit de stroomkring van'de seriemotor 10 in het hiernavolgende motor 10 genoemd, bij verandering van het toerental een eerste stuurspanning afneembaar is,welke evenredig is met de ankerspanning van de motor alsmede met de spanning over de ankerwikkeling 11 en een tweede met de ankerstroom en dus met de door de ankerwikkeling 11 vloei-35 ende stroom evenredige stuurspanningscomponent omvat en welke als een de verandering 8001017 f -5- 20894/JF/jl

J

van het toerental tegenwerkende stuurgrootte aan een instelorgaan 15 wordt toegevoerd .

Het instelorgaan 15 is als een triac 16 uitgevoerd, welke tussen de an-kerwikkeling 11 en het veldwikkelingsdeel 13 in serie daarmee is aangesloten. De 5 triac 16 wordt door een fase-aansnijstuursch?keling 17 aangestuurd, waarvan de uitgang met de stuurelectroden van de triac 16 is verbonden. De eerste stuurspan-ningscomponent welke in fig. 1 door de pijl 18 is aangegeven, wordt een in hoofdzaak parallel aan de ankerwikkeling 11 liggende weerstand 19 afgenomen. Bij het hier beschreven uitvoeringsvoorbeeld is de weerstand 19 als een potentiometer 20 10 uitgevoerd, welke parallel is geschakeld aan de serieschakeling van de ankerwikke- ling 11 en de triac 16. Aan de potentiometeraftakking is de eerste stuurspannings-component (pijl 18) afneembaar.

De tweede stuurspanningscomponent wordt door een van het veldwikkelingsdeel 13 van de motor 10 afgenomen meetspanning gevormd, welke evenredig is aan 15 de over de ohmse weerstand van het veldwikkelingsdeel 13 staande spanning. Deze meet spanning is in fig. 1 door de pijl 21 aangegeven. Ter verkrijging van deze meetspanning is aan het veldwikkelingsdeel 13 een RC-lid 22 bestaande uit conden-.sator 23 en weerstand 24 parallel geschakeld. De meetspanning (pijl 21) wordt van de condensator 23 afgenomen. Deze meetspanning (pijl 21) is zoals reeds opgemerkt 20 evenredig met het ohmse weerstandsaandeel van het veldwikkelingsdeel 13 staande spanning. Ter toelichting wordt hierbij op fig. 2 gewezen.

In fig. 2 is de inductiviteit van het veldwikkelingsdeel 13 met L en de ohmse weerstandswaarde van het veldwikkelingsdeel 13 met r aangegeven.De weerstands-waarde van de weerstand 24 van het RC-lid 22 is met R en de capaciteit van de con-25 densator 23 van het RC-lid 22 aangegeven met C. i^ Is de ankerstroom, i^ de stroom door het veldwikkelingsdeel 13 u de spanning over het veldwikkelingsdeel 13 en u v de condensatórspanning van de condensator 23. Met >0 ^ h wordt h*** V (1) wordt voor de spanning uc op de condensator 23 gegeven:

30 1/ioC

UC = U * R + 1/Ϊω0 “ ’a (r+ i“L> ' T+TTjüc «>

r + juiL

" 'A * 1 + juRC

jr _ 1 4- }u>L/r

35 'A ' 1 + jcjRC

8001017 -6- , 20894/JF/jl f

V

\

Het RC-lid 22 is derhalve dusdanig ingericht, dat de stroom door de condensator 23 zeer veel kleiner is dan die door het veldwikkelingsdeel. Zodoende is aan de hier boven weergegeven voorwaarde (1) voldaan. De weerstandswaarde R van de weerstand 24 en de capaciteit C van de condensator 23 zijn verder dus-5 danig gekozen, dat het product van deze beide waarden gelijk is aan het quotient van de inductiviteit L en de ohmse weerstandswaarde R van het veldwikkelingsdeel 13· Daardoor is in de hierboven staande vergelijking (2) R · C = -7- (3)

Substitutie van vergelijking (3) en vergelijking' (2) levert 10 uc = iA . r (11)

Met deze condensatorspanning u volgens vergelijking 4 verkrijgt men u een meetspanning (pijl 21), welke evenredig is met de ankerstroom en daarmee in fase is en zich derhalve bijzonder goed laat toepassen:in het regelprincipe. Bovendien heeft deze meetspanning het voordeel dat bij het optreden van ijzerverza-15 diging van het bekrachtigingsveld deze minder sterk stijgt dan de ankerstroom. Dit heeft een gunstige invloed op de regeleigenschappen van de regelinrichting.

De beide stuurspanningscomponenten, dus de van de potentiometer afgenomen eerste stuurspanningscomponent (pijl 18) en de van de condensator 23 afgenomen meetspanning (pijl 21) worden met tegengestelde polariteit toegevoerd aan 20 een operationele versterker 25. Deze operationele versterker 25 is als een inte grerende versterker 26 uitgevoerd en de beide stuurspanningscomponenten worden aan de inverterende ingang toegevoerd. De niet-inverterende ingang van de integrerende versterker 26 is met een referentiepotentiaalleiding 27 verbonden, welke aan de andere zijde met de aan de parallelschakeling van het RC-lid 22 en het veldwikkelings 25 deel 13 verbonden aansluiting van de triac 16 is verbonden. Door deze vastlegging van de referentiepotentiaal wordt bereikt dat de referentiepotentiaal van de triac 16 samenvalt met die van de geïntegreerde versterker 26, zodat tussen de uitgang van de faseeaansnijstuurschakeling 17 en de stuurelectroden van de triac 16 geen galvanische scheiding aangebracht behoeft te worden. De uitgang van de integreren-30 de versterker 26 is met de ingang van de fase-aansnijstuurschakeling 17 verbonden.

De beide stuurspanningscomponenten (pijl 18 respectievelijk pijl 21) bereiken gelijk gericht de inverterende ingang van de integrerende versterker 25, welke nog een gemiddelde waardevorming van de beide stuurspanningscomponenten doorvoert. Hiertoe is de potentiometeraftakking van potentiometer 20 via diode 28 en via 35 een weerstand 29 met de inverterende ingang van de integrerende versterker 26 ver- 8001017 ƒ -7- 20894/JF/jl bonden. Deze ingang is bovendien via een Eerdere weerstand 30 en een verdere diode 31 met het knooppunt van de condensator 23 en weerstand 24 van het RC-lid 22 verbonden. De beide dioden 28 en 31 zijn zoals in fig. 1 aangegeven gepoold, zodat aan de inverterende ingang van de integrerende versterker 26 steeds slechts de po-5 sitieve eerste stuurspanningscomponent (pijl 18) en de negatieve tweede stuurspan- ningscomponent (pijl 21) liggen.

Verder is nog voorzien in een sohakellid 32 dat activeerbaar is in de sperfase van de triac 16, welke dan het aanliggen van een stuurspanning aan de inverterende ingang van de integrerende versterker 26 verhindert. Dit schakellid 10 32 omvat een door de -.anodespanning van de triac 16 gestuurde NPN-transistor 33 waar van de emittercollectorovergang de potentiometeraftakking van de potentiometer 20 met de referentiespanningswerking 27 verbindt. Tot het schakellid 32 behoren nog de weerstanden 32 en 35 welke tezamen een spanningsdeler vormen, welke parallel is geschakeld aan de triac 16. Aan de spanningsdeleraftakking is de basis van 15 transistor 33 aangesloten. Tussen de referentiepotentiaalleiding 27 en de basis van transistor 33 is nog een diode 36 geschakeld. Is de triac 16 geleidend, dat spert transistor 33* Spert de triac 16 dan is de ankerwikkeling 11 niet met het referentiepunt van de schakelinrichting, verbonden. Dit laatste zal voeren tot een foutieve benutting van de eerste stuurspanningscomponent bij het bepalen van de gemiddel-20 de waarde in de integrerende versterker 26. Zodra de triac 16 spert ontstaan over de weerstand 35 van de spanningsdeler 34, 35 een spanning welke voldoende groot is de transistor 33 open te sturen. Daardoor wor'öt de potentiometeraftakking rechtstreeks met de referentiepotentiaalleiding 27 verbonden, dus met de niefc-inverte-rende ingang van de integrerende versterker 26. Gedurende deze geleidende fase 25 van de transistor 33 ligt er geen stuurspanning aan de niet-inverterende ingang van de integrerende versterker 26.

De werking van de hiervoor beschreven schakelinrichting is als volgt:

De met de ankerstroom evenredige stuurspanningscomponent of meetspanning (pijl 21) bereikt via de diode 31 de inverterende ingang van de integrerende ver-30 sterker 26. De met de ankerspanning evenredige eerste stuurspanningscomponent (pijl 18) bereikt via de diode 21 eveneens de inverterende ingang van de integrerende versterker 26. De integrerende versterker 26 stuurt verder via de fase-aansnij-stuurschakeling 17 de triac 16 dusdanig dat de gemiddelde waarde van de som van de aan de inverterende ingang daarvan liggende stromen 0 wordt. Bij verwaarlozing van 35 de doorstroomspanning van diode 28, 31 bestaat de volgende betrekking: 80 0 1 0 17 -8- 20894/JF/jl - ^ k . υΑ i. * r —-4- - -ij- = 0 (5) R29 30 of p 5 k . V*- · T7T~ «> V R30 a71a waarbij met uA de ankerspanning, k . u. het van de potentiometeraftakking van de potentiometer 20 af- n genomen deel van de ankerspanning, i, de ankerstroom, 10 r het ohmse aandeel van de weerstandwaarde van het veldwikkelings- deel 13» de weerstandswaarde van de weerstand 29, R30 de weerstandswaarde van de weerstand 30 is aangegeven.

Door het verschuiven van de potentiometeraftakking van de potentiometer 15 20 kan de factor k worden veranderd en daarmee de verhouding u^/i^ worden ingesteld.

Met de verandering van deze verhouding kan het toerental van de motor worden ingesteld, welk· toerental dan door de schakelinrichting constant wordt gehouden.

20 25 -CONCLUSIES- % 8001017

Claims (9)

1. Schakelinrichting voor het regelen van het toerental van een serie-motor, in het bijzonder van een universele motor, in welke schakeling uit de 5 stroomkring van de motor bij verandering van het toerental een stuurspanning is af te nemen, welke een eerste met de ankerspanning van de motor evenredige en een tweede met de ankerstroom evenredige stuurspanningscomponent omvat en welke als een de toerentalverandering tegenwerkende stuurgrootheid aan een instelor-gaan wordt toegevoerd, met het kenmerk, dat de eerste stuurspanningscomponent 10 (pijl 13) wordt afgenomen van een in hoofdzaak aan de ankerwikkeling (11) van de motor (10) parallel liggende weerstand (19) en dat de tweede stuurspanningscomponent wordt gevormd door een ten minste van een deel van de veldwikke-ling (13) van de motor (10) afgenomen meetspanning (pijl 21) , welke meetspanning evenredig is met de over de ohmse weerstand (r) van het veldwikke-15 lingsdeël (13) staande spanning en dat de beide stuurspanningscomponenten wor den toegevoerd aan een operationele versterker (25), waarvan de uitgangsspanning de stuurgrootheid vormt.

2. Schakelinrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat aan het veldwikkelingsdeel (13) een RC-lid (22) is parallel'geschakeld en dat de meet- 20 spanning (pijl 21) van de condensator (23) wordt afgenomen.

3. Schakelinrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het RC-lid (22) dusdanig is ingericht, dat de door de condensator (23) van het RC-1Ï4 (22) vloeiende stroom (i^) zeer veel kleiner is dan de door het veldwikkelingsdeel (13) vloeiende stroom (i^) en dat het product van de weerstandswaarde (R) en de 25 kapaciteit (C) van het RC-lid (22) gelijk is aan het quotient van de inductivie- teit (11) en de ohmse weerstandswaarde (r) van het veldwikkelingsdeel (13). M. Schakelinrichting volgens een van'··de voorafgaande conclusies, met het kenmerk, dat de operationele versterker (25) is uitgevoerd als een integrerende versterker (26) waarvan de inverterende ingang is verbonden met de beide 30 stuurspanningscomponenten (pijl 18, pijl 21) met ten opzichte van elkaar tegenge- stele polariteit en waarvan de niet-inverterende ingang is verbonden met een referen-tiepotentiaalleiding (27).

5. Schakelinrichting volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat het in-stelorgaan (15)is uitgevoerd als een triac (16) en is tussengeschakeld tussen de 35 ankerwikkeling (11) van de motor (10) en de parallelschakeling van het veldwikke- 8001017 10_ ' 20894/JF/jl * lingsdeel (13) en het RC-lid (22) en dat dè referentiepotentiaalleiding (27) is aangesloten aan de met de parallelschakeling verbonden triac-aansluiting.

6. Schakelinrichting volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat de stuur-electrode van de triac (16) is aangesloten aan de uitgang van den fase-aansnij- 5 stuurschakeling (17), van welke de uitgang is verbonden met de uitgang van de operationele versterker 25.

7. Schakelinrichting volgens conclusie 5 of 6, met het kenmerk, dat de weerstand (19) voor de eerste stuurspanningscomponent (pijl 18) is uitgevoerd als een parallel aan de serie'schakeling van de anker wikkeling (11) en de triac (17) geschakelde potentiometer (20), waarbij de eerste stuurspanningscomponent (pijl 18. afneembaar is van de aftakking van de potentiometer.’ > 8. Schakelinrichting volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat de potentiometeraftakking via een diode (28) en bij voorkeur via een weerstand (29) aan de inverterende ingang van de integrerende versterker (27) is aangesloten en 15 dat deze bij voorkeur via een verdere weerstand (30) via een verdere diode (31) met het knooppunt van de condensator (23) en de weerstand (24) van het RC-lid (22) is verbonden, waarbij de beide dioden (28, 31) dusdanig zijn gepoold·, dat aan de ingang van de integrerende versterker (26) alleen de positieve eerste stuurspanningscomponent (pijl. 8) en de negatieve tweede stuurspanningscomponent (pijl 21) 20 liggen. *

9· Schakelinrichting volgens een van de conclusies 5 tot en met 8, met het kenmerk,dat deze een verder schakellid (32) omvat voor het in de sperfase van de triac (16) onderdrukken van de stuurspanning.

10. Schakelinrichting volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat het scha- 25 keilid (32) een door de anodespanning van triac (16) gestuurde transistor (33) omvat, waarvan de emitter-collectorjunctie de potentiometeraftakking van de potentiometer (20) met de referentiepotentiaalleiding (27) verbindt.

11. Schakelinrichting volgens conclusie 10, met het kenmerk, dat parallel aan de triac (16) een spanningsdeler (34, 35) is geschakeld aan de deleraftakking 30 waarvan de basis van de transistor (33) is aangesloten. Eindhoven, augustus 1979· 8001017 t .35