<Desc/Clms Page number 1>
Boor voor het maken van een paal in de grond en werkwijze die deze boor toepast.
Deze uitvinding heeft betrekking op een boor en op een werkwijze voor het maken van een paal in de grond.
Bouwconstructies die op grond worden gebouwd waarvan de bovenste lagen samendrukbaar zijn, worden meestal op funderingspalen opgericht die door de samendrukbare bovenste grondlagen dringen, tot diep genoeg in een voldoende dikke harde grondlaag.
De weerstand van de grond tegen de zakking van een paal met bepaalde diameter groeit snel aan met de diepte dat de paal in de goede grond gedrongen is. De maximale weerstand wordt bereikt bij een diepte van ongeveer vier maal de diameter van de paal in de goede grond.
Op basis van de resultaten van grondonderzoek en de belasting die door een paal moet worden opgenomen kan de meest economische paallengte en paaldoorsnede worden bepaald.
Deze berekening is evenwel enkel betrouwbaar indien de weerstand van de vaste draagkracht in de grondlaag tijdens het maken van de paal niet verminderd wordt.
Aan deze voorwaarde wordt voldaan door heipalen aangezien de grond daar waar de paal komt, verdreven wordt. Het heien veroorzaakt evenwel trillingen in de grond en klopgeluiden die beide hinderlijk zijn voor de omgeving.
<Desc/Clms Page number 2>
Deze hinder is des te groter naarmate de palen een grotere diameter bezitten en dieper in de harde grond moeten gedreven worden. Hierdoor is de maximale doorsnede van een heipaal beperkt.
Vandaar dat vooral voor het maken van palen met relatief grote diameter eerst een gat in de grond gemaakt wordt met een boor en bij het uithalen van deze boor hardbaar materiaal zoals beton in de vrijgekomen ruimte in het boorgat wordt gestort.
Daarbij worden vooral twee soorten boren gebruikt : schroefboren en verdringingsboren.
Een schroefboor of avegaar bestaat uit een dunne boorbuis die over de volledige lengte van een schroefblad met constante spoed en diameter is voorzien en die onderaan afgesloten is door een verloren punt.
Onder een neerwaartse druk wordt deze schroefboor in de grond geschroefd. Wanneer voldoende diepte is bereikt, wordt beton in de boorbuis gepompt, terwijl de schroefboor meestal zonder draaien uit de grond wordt getrokken. De verloren punt blijft in de grond achter. Het beton vult het gat onder de schroefboor.
Tijdens het inschroeven van de schroefboor wordt de oppervlakte van het schroefblad die in de grond zit groter.
Aangezien ook de gronddruk groter wordt, groeit de weerstand door wrijving tegen het inboren met een indringing per omwenteling gelijk aan de spoed, aan met het kwadraat van de diepte. Het doorlopende schroefblad kan zeer snel niet meer met de spoed per omwenteling in de grond dringen. Hierdoor ontstaat een spleet tussen de
<Desc/Clms Page number 3>
bovenkant van de grond bovenop een winding van het schroefblad en de onderkant van de erboven gelegen winding.
Deze spleet die zich schroefvormig over de volledige boordiepte uitstrekt, is gevuld met lucht onder atmosferische druk en is er de oorzaak van dat de omliggende grond gedurende het inboren ontspant, waardoor de weerstand tegen het indringen van de schroefboor in de grond wel vermindert, maar zeer nadelig is voor de draagkracht van de paal.
Na het uit de grond halen, wordt het grondmateriaal dat tussen de windingen van het schroefblad is achtergebleven verwijderd. Dit materiaal moet worden afgevoerd, hetgeen meestal ook een probleem is.
Verdringingsboren laten toe het boorgat te vervaardigen zonder grondmateriaal uit te halen. Dergelijke boren bevatten een holle buis die onderaan door een verloren punt is afgesloten en die omringd is door een boorkop die naar boven spiraalvormig verdikt en vervolgens spiraalvormig versmalt en die daarenboven op het breedste gedeelte nog voorzien is van een schroefblad.
Bij het inboren in de grond wordt door de boormachine druk naar beneden op de boorbuis uitgeoefend en oefent het schroefblad ook een neerwaartse kracht op de boor uit als de indringing per omwenteling kleiner is dan de spoed van het schroefblad.
De onderkant van de boorkop zorgt dan voor zijdelingse verdringing van de grond en, althans in samendrukbare grond, zakt per omwenteling de boor met weinig minder of zelfs meer dan de spoed van het schroefblad. De
<Desc/Clms Page number 4>
samengedrukte grond vormt dan een mantel die het boorgat tijdelijk tegen invallen beschermt.
In vaste, moeilijk samendrukbare, grond kan er echter wel aan de onderkant van het schroefblad een ledige ruimte ontstaan omdat de daling per omwenteling merkelijk kleiner wordt dan de spoed van het schroefblad. Ter plaatse van deze ledige ruimte wordt de grond dan ontstpannen en is de draagkracht van de paal veel minder.
Bij het uitschreven, blijft de verloren punt in de grond achter en wordt, doorheen de boorbuis en de boor, beton in de ruimte, die onder de boor vrijkomt, gepompt. De grond die rond de boorbuis gevallen is en de grond die door het schroefblad van onder de boor naar deze plaats rond de boorbuis werd gevoerd, wordt door het bovenste deel van de boorkop opnieuw verdrongen.
Daarbij is het mogelijk dat in vaste grond de boor slechts met veel minder dan de spoed van het schroefblad per omwenteling naar boven komt en er dus een volume grond naar beneden getransporteerd wordt.
Deze grond wordt dan in het gestorte beton geduwd waardoor de effectieve diameter van de paal afneemt en dus haar draagkracht vermindert.
Dit laatste nadeel is des te gevaarlijker doordat het ongemerkt plaatsgrijpt en er geen controle desaangaande mogelijk is.
Deze thans voorgestelde uitvinding heeft een boor voor het maken van een paal in de grond als doel die voornoemde nadelen niet bezit en die voor een gegeven diameter een
<Desc/Clms Page number 5>
grote draagkracht kan bezitten en die zelfs bij grote diameters en/of in zeer zware grond ontspanning van de grond zowel bij het inboren als bij het uitboren onmogelijk maakt.
Dit doel wordt volgens de uitvinding bereikt door een boor die voorzien is van een doorgang, die bij voorkeur onderaan door een verloren punt afgesloten is, waarbij deze boor onderaan een schroefvormig verdringingsgedeelte bezit waarvan de buitenkant naar boven in straal toeneemt tot een straal groter dan deze van de boorbuis, en waarbij dit verdringingsgedeelte met zijn bovenste uiteinde overgaat in een cilindrisch gedeelte dat op zijn mantel van minstens een schroefblad is voorzien dat in dezelfde zin schroefvormig verloopt als het verdringingsgedeelte maar waarvan de spoed groter is dan de spoed van het verdringingsgedeelte.
Het schroefvormige verdringingsgedeelte strekt zieh bij voorkeur over ongeveer één toer uit.
Ook het schroefblad op het cilindrische gedeelte strekt zieh bij voorkeur over ongeveer één toer uit.
Op het cilindrische gedeelte kunnen meerdere schroefbladen boven elkaar zijn aangebracht. De spoed ervan bedraagt tussen ongeveer twee maal en ongeveer tweeëneenhalf maal de spoed van het verdringingsgedeelte.
De uitvinding heeft ook betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van een paal in de grond waarbij een boor volgens de uitvinding in de grond wordt geboord en terug uitgeboord met tegengestelde rotatiezin, terwijl een hardbaar materiaal door de boor in de vrijgekomen ruimte in
<Desc/Clms Page number 6>
het boorgat wordt aangebracht, eventueel met achterlating van de verloren punt in de grond, waarbij het inboren geschiedt met een snelheid waarbij de neerwaartse verplaatsing van de boor per toer minstens gelijk is aan de spoed van het verdringingsgedeelte en het uitboren geschiedt met een snelheid waarbij de opwaartse verplaatsing van de boor per toer ongeveer gelijk is aan de spoed van het schroefblad op het cilindrische gedeelte.
Met het inzicht de kenmerken van de uivinding beter aan te tonen is hierna, als voorbeeld zonder enig beperkend karakter, een voorkeurdragende uitvoeringsvorm beschreven van een boor en een werkwijze voor het vervaardigen van een paal in de grond volgens de uitvinding, met verwijzing naar de bijgaande tekeningen, waarin : figuur 1 schematisch een zijaanzicht weergeeft van een volledige boorinrichting voorzien van een boor volgens de uitvinding ;
figuur 2 op grotere schaal een zijaanzicht weergeeft van de boor van de inrichting volgens de uitvinding van figuur 2 ; figuur 3 een onderaanzicht weergeeft van de boor van figuur 2 ; figuren 4,5, 6 en 7 doorsneden weergeven volgens respectievelijk de lijnen IV-IV, V-V, VI-VI en VII-VII in figuur 2 ; figuur 8 een zijaanzicht weergeeft van een gedeelte van de boorbuis uit de inrichting van figuur 1 ; figuren 9 tot 12 schematisch de boor met de boorbuis weergeven in opeenvolgende fasen bij het toepassen van de werkwijze volgens de uitvinding.
<Desc/Clms Page number 7>
De boorinrichting volgens figuur 1 bevat een verrijdbaar onderstel 1 met een daarop neerkantelbaar gemonteerde mast 2 die tijdens het boren verticaal is opgericht.
Het onderstel kan tijdens het boren door stutten 3 op het grondoppervlak 4 gestabiliseerd worden of door ankers in de grond worden verankerd.
Een boortafel 5 is over de mast 2 verschuifbaar. Op het onderstel 1 zijn twee liermechanismen 6 en 7 opgesteld, namelijk een liermechanisme 6 om deze boortafel 5 naar boven te trekken en een liermechanisme 7 om deze boortafel 5 naar beneden te duwen.
De boorinrichting bevat verder een boorbuis 8 die onderaan aansluit op een boor 9. De boorbuis 8 steekt doorheen een draaimechanisme 10 dat in of op de boortafel 5 opgesteld is en kan door dit draaimechanisme 10 gegrepen worden om gewenteld te worden en/of mee met de boortafel 5 op of neer te worden verplaatst.
Volgens de uitvinding bevat de boor 9 een verdringingsgedeelte 11 waarvan de buitenzijde van het onderste uiteinde van de boor weg spiraalvormig verbreedt en dus in straal toemeemt en een op het bovenste uiteinde van dit verdringingsgedeelte 11 aansluitend cilindrisch gedeelte 12 dat op het onderste uiteinde van zijn mantel van één schroefblad 13 is voorzien waarvan de spoed groter is dan de spoed van het verdringingsgedeelte 11.
Het verdringingsgedeelte 11 strekt zieh over ongeveer één toer uit en sluit onderaan aan op een verloren punt 14 die tijdelijk een axiale doorgang 15 afsluit.
<Desc/Clms Page number 8>
Het schroefblad 13 strekt zich ook over ongeveer één toer uit en begint daar waar het bovenste uiteinde van de spiraalvormige buitenwand van verdringingsgedeelte 11 op de onderaan spiraalvormig afgeschuinde mantel van het cilindrische gedeelte 12 aansluit.
De wentelzin van het schroefblad 13 is dezelfde als die van het verdringingsgedeelte 11 maar de spoed van dit schroefblad 13 is veel groter dan en bij voorkeur twee tot tweeëneenhalf maal de spoed van dit verdringingsgedeelte 11. Dit schroefblad 13 bezit een constante buitendiameter.
In het weergegeven voorbeeld is op het cilindrische gedeelte 12 een tweede schroefblad 16 nabij het bovenste uiteinde aangebracht. Dit tweede schroefblad 16 is in dezelfde zin gericht en bezit dezelfde spoed en buitendiameter als het schroefblad 13. Het strekt zich ook over ongeveer één toer uit.
De diameter DS1 van de schroefbladen 13 en 16 voldoet aan de volgende vergelijking : DSl = DC12 x S2/ (S2-S1) waarin DC1 de diameter is van het cilindrische gedeelte 12 ;
Sl de spoed is van het verdringingsgedeelte ;
S2 de spoed is van het schroefblad 13.
De lengte van het cilindrische gedeelte 12 is ongeveer gelijk aan vijf maal de diameter DC1.
Het bovenste uiteinde van het cilindrische gedeelte 12 sluit door middel van een spiraalvormig naar boven vernauwend overgangsgedeelte 17, dat dus een buitenwand
<Desc/Clms Page number 9>
bezit waarvan de straal naar boven geleidelijk afneemt, aan
EMI9.1
op een tweede cilindrisch gedeelte 18 met een kleinere diameter DC2 die beantwoordt aan de vergelijking DC22 = DC12 x (S2-S1)/S2.
De spoed van het overgangsgedeelte 17 is ongeveer gelijk aan de spoed S2 van het schroefblad 13.
De lengte van dit tweede cilindrische gedeelte 18 is ongeveer gelijk aan driemaal de diameter DC1 van het cilindrische gedeelte 12.
Ook op dit tweede cilindrische gedeelte 18 staan één of meer schroefbladen 19, in het weergegeven voorbeeld twee schroefbladen 19, die zieh over één toer in dezelfde wentelzin en met dezelfde spoed als de schroefbladen 13 en 16 uitstrekken.
Deze schroefbladen 19 bezitten een constante buitendiameter DS2 die ongeveer gelijk is aan de buitendiameter DC1 van het eerste cilindrische gedeelte 12.
Door middel van een tweede overgangsgedeelte 20 waarvan de buitenwand naar boven geleidelijk in straal afneemt en dat dezelfde spoed S2 bezit als de schroefbladen 13,16 en 19, sluit het bovenste uiteinde van het tweede cilindrische gedeelte 18 aan op een cilindrisch eindstuk 21 waarvan de buitendiameter ongeveer gelijk is aan de diameter D van de boorbuis 8.
Dit eindstuk 21 is uitwendig van een schroefblad 22 voorzien dat zieh in dezelfde zin en met dezelfde spoed als de voornoemde schroefbladen 12,16 en 19 over ongeveer een
<Desc/Clms Page number 10>
toer uitstrekt en dat een constante buitendiameter DSE bezit die beantwoordt aan de vergelijking : D5E2 = D x S2/ (S2-S1) Het eindstuk 21 is op zijn uiteinde inwendig van een reliëf voorzien dat bijvoorbeeld door ribben 23 gevormd is dat complementair is aan een overeenstemmend reliëf dat bijvoorbeeld door groeven 24 is gevormd in de buitenkant van een eindstuk 25 met smallere diameter van de boorbuis 8.
De eindstukken 21 en 25 vormen twee in elkaar passende delen van een koppeling waarmee dus de boorbuis 8 aan de boor 9 kan gekoppeld worden.
Deze boorbuis 8 kan zelf uit meerdere met dergelijke eindstukken aan elkaar koppelbare delen bestaan. In figuur 8 is een onderste deel van deze boorbuis 8 weergegeven.
Zoals weergeven is in deze figuur 8 is elk deel van de boorbuis 8 van meerdere schroefbladen 26 voorzien die zieh in dezelfde zin en met dezelfde spoed als de voornoemde schroefbladen 12 en 16 over één toer uitstrekken en een contante buitendiameter bezitten die ongeveer gelijk is aan de buitendiameter van voornoemd schroefblad 22.
Het is duidelijk dat tussen het eindstuk 21 en het tweede cilindrische gedeelte 18 nog één of meer bijkomende cilindrische gedeelten en overgangsgedeelten kunnen aangebracht zijn, vooral bij zeer grote diameters van de te vormen paal. In de figuren 9, 10 en 11 is trouwens schematisch een boor 9 weergegeven met drie cilindrische gedeelten.
<Desc/Clms Page number 11>
Een derde of volgend cilindrisch gedeelte bezit een
EMI11.1
diameter DCX die beantwoordt aan de vergelijking DCX = x (S2-S1)/S2, waarbij DCX-1 de diameter is van het eronder gelegen cilindrische gedeelte.
De diameter van het schroefblad op een volgend cilindrisch gedeelte is telkens ongeveer gelijk aan de diameter DCX-1 van het eronder gelegen cilindrische gedeelte.
Het verdringingsgedeelte 11 en de overgangsgedeelten 17 en 20 zijn massief rond de doorgang 15. De cilindrische gedeelten 12 en 18 zijn hol en bezitten inwendig een buisgedeelte 27 waarvan de binnenkant de doorgang 15 ter plaatse van deze gedeelten vormt.
Deze doorgang 15 bezit overal ongeveer dezelfde diameter die zo groot is dat voldoende snel beton of een ander hardbaar materiaal kan gestort worden.
In de hierna volgende tabel zijn enkele voorbeelden gegeven van de verschillende waarden van diameter en spoed in cm met respectievelijk twee en drie (X=3) cilindrische gedeelten :
EMI11.2
<tb>
<tb> si <SEP> S2 <SEP> D <SEP> DC1 <SEP> DS1 <SEP> DC2 <SEP> DSE
<tb> 10 <SEP> 20 <SEP> 27, <SEP> 3 <SEP> 41 <SEP> 58, <SEP> 0 <SEP> 29, <SEP> 0 <SEP> 38, <SEP> 6 <SEP>
<tb> 10 <SEP> 20 <SEP> 29, <SEP> 9 <SEP> 46 <SEP> 65, <SEP> 0 <SEP> 32, <SEP> 5 <SEP> 42, <SEP> 3 <SEP>
<tb> 10 <SEP> 20 <SEP> 29, <SEP> 9 <SEP> 51 <SEP> 72, <SEP> 0 <SEP> 36, <SEP> 0 <SEP> 42, <SEP> 3 <SEP>
<tb> 9 <SEP> 21 <SEP> 32, <SEP> 4 <SEP> 56 <SEP> 74, <SEP> 0 <SEP> 42, <SEP> 3 <SEP> 42, <SEP> 9 <SEP>
<tb> 9 <SEP> 21 <SEP> 32, <SEP> 4 <SEP> 61 <SEP> 80, <SEP> 7 <SEP> 46, <SEP> 1 <SEP> 42, <SEP> 9 <SEP>
<tb> 9 <SEP> 21 <SEP> 32, <SEP> 4 <SEP> 66 <SEP> 87, <SEP> 3 <SEP> 49, <SEP> 9 <SEP> 42,
<SEP> 9 <SEP>
<tb>
<Desc/Clms Page number 12>
EMI12.1
<tb>
<tb> si <SEP> S2 <SEP> D <SEP> DC1 <SEP> DS1 <SEP> DC2 <SEP> DCX <SEP> DSE
<tb> 8 <SEP> 22 <SEP> 36 <SEP> 71 <SEP> 89, <SEP> 0 <SEP> 56, <SEP> 6 <SEP> 45, <SEP> 2 <SEP> 45, <SEP> 1 <SEP>
<tb> 8 <SEP> 22 <SEP> 36 <SEP> 76 <SEP> 95, <SEP> 3 <SEP> 60, <SEP> 6 <SEP> 48, <SEP> 4 <SEP> 45, <SEP> 1 <SEP>
<tb> 8 <SEP> 22 <SEP> 36 <SEP> 81 <SEP> 101, <SEP> 5 <SEP> 64, <SEP> 6 <SEP> 51, <SEP> 5 <SEP> 45, <SEP> 1 <SEP>
<tb>
Om met de hiervoor beschreven inrichting een paal in de grond te vormen, wordt als volgt tewerk gegaan.
Met behulp van de lier 7 wordt de boortafel 5 naar beneden geduwd en door de boortafel 5 wordt de boorbuis 8 en dus ook de ermee gekoppelde boor 9 gewenteld zodanig dat de boor 9 in de grond wordt geboord.
Dit geschiedt met een neerwaartse verplaatsing die per omwenteling of toer van de boor 9 minstens gelijk is aan de spoed Sl van het verdringingsgedeelte 11.
Door het verdringingsgedeelte 11 wordt per toer een volume
EMI12.2
0 grond VI verdrongen dat gelijk is aan pi x x Door het schroefblad 13 wordt een volume grond V2 2 2 verdrongen dat gelijk is aan x A x pi/4, waarbij A de dikte van het schroefblad 13 is. V2 bedraagt slechts 5 tot 6% ten opzichte van VI.
Door het schroefblad 13 wordt in één toer een volume grond V3 naar boven getransporteerd die gelijk is aan (DSl-DCl) x (S1-S2) x pi/4.
De afmetingen van voornoemde diameters en spoeden zijn zo aangepast dat V3 ongeveer gelijk is aan VI. Hierdoor zal onder het schroefblad 13 geen ledige ruimte ontstaan
<Desc/Clms Page number 13>
aangezien de ruimte onder dit schroefblad 13 onmiddellijk wordt gevuld met grond die door het verdringingsgedeelte 11 werd verdrongen. Er kan dus geen ontspanning van de grond ontstaan. Het volume V2 moet zuiver samengedrukt worden.
Slechts een klein volume moet worden samengedrukt, enkel voldoende om de ontspanning van de grond te beletten, waardoor een minimale energie voor het inboren nodig is.
Er wordt eerst door de losse grond geboord met een daling per toer van meer dan Sl en in de praktijk bijna gelijk aan de spoed S2 van het schroefblad 13, bijvoorbeeld over ongeveer 9 m, zoals weergegeven in figuur 9 die betrekking heeft op het boren met een boor met drie cilindrische gedeelten.
Door de grotere neerwaartse snelheid dan Sl per toer zal door de schroefbladen 13 en 16 minder grond naar boven getransporteerd worden en meer grond worden samengedrukt waardoor een samengedrukte cohesieve grondmantel rond de boor 9 wordt gevormd. vervolgens wordt door een overgangsgebied geboord en tenslotte over een afstand van minstens 8 maal de diameter van de te vormen paal onder de slappe grond, in vaste grond tot op bijvoorbeeld ongeveer 14 m, zoals weergegeven in figuur 10. Dit laatste is nog steeds met een dalingssnelheid die hoger is dan Sl per toer.
Hierbij kan het nodig zijn het onderstel 1 te verankeren in de grond of een tegengewicht op dit onderstel 1 aan te brengen.
<Desc/Clms Page number 14>
Om zeker te zijn dat ook in vaste grond de boor 9 met een afstand met minstens de waarde van 51 per toer zakt, wordt de neerwaartse verplaatsing van de boortafel 5 gemeten met een toestel 28 dat op de mast 2 is gemonteerd en wordt het aantal toeren van de boorbuis 8 gemeten door een toestel 29 dat op de boortafel 5 is gemonteerd. Uit deze gegevens kan een microprocessor de lier 7 en het draaimechanisme voor de boorkop 5 op zulkdanige wijze besturen dat aan voornoemde voorwaarde is voldaan.
Door de relatief grote lengte van het cilindrische gedeelte 12 wordt de grond die door de transportbladen 13 en 16 naar boven wordt getransporteerd naar een plaats gebracht waar de grond relatief samendrukbaar is zodat de verdringing later relatief gemakkeljk is.
Na het bereiken van de gewenste diepte wordt de rotatiezin van de boortafel 5 omgekeerd en wordt deze tafel 5 door de lier 6 opwaarts getrokken.
Tijdens dit uitboren wordt beton via een trechter 30 in de boorbuis 8 gestort.
Door het gewicht van het beton blijft de verloren punt 14 in de grond achter, zoals weergegeven in figuur 11.
Dit uitboren, geschiedt met een stijging per toer van een afstand die praktisch gelijk is aan de spoed S2 van de schroefbladen 13 en 16. Dit kan ook met voornoemde microprocessor ingesteld worden die onder meer de lier 6 bestuurt.
<Desc/Clms Page number 15>
Hierdoor wordt met zekerheid verkregen dat ook bij het uitboren geen onstpanning van de grond plaatsvindt en ook geen grond in het gestorte beton wordt geduwd.
Zoals weergegeven in figuur 12 wordt een betonpaal verkregen met een diameter gelijk aan de diameter DC1 van het eerste cilindrische gedeelte 12, maar met een beton schroefblad erop die overeenkomt met de schroefvormige groef gevormd door de schroefbladen 13 en 16.
Op deze manier kunnen palen met grote diameter en/of tot in zeer harde grond worden vervaardigd in een grond die gegarandeerd niet ontspannen kon worden, zodat de palen een grote draagkracht bezitten.
De huidige uitvinding is geenszins beperkt tot de hiervoor beschreven en in de figuren weergegeven uitvoeringsvormen, doch dergelijke boor en werkwijze die deze boor toepast kan in verschillende varianten worden verwezenlijkt zonder buiten het kader van de uitvinding te treden.
In het bijzonder moet het aantal schroefbladen op de cilindrische gedeelten 12 en 18 niet noodzakelijk juist twee zijn. Eén of meer dan twee schroefbladen zijn mogelijk. Op het eindstuk 21 kan ook geen of meer dan één schroefblad staan.
Deze schroefbladen moeten zieh niet noodzakelijk over juist een toer uitstrekken.