TR201812223A2 - Omurga di̇zi̇li̇m ve şekli̇ni̇n matemati̇ksel tari̇fi̇ni̇ ki̇şi̇ye özel hale geti̇ren yeni̇ hesaplama ve anali̇z yöntemi̇, planlama ve uygulama platformu - Google Patents

Omurga di̇zi̇li̇m ve şekli̇ni̇n matemati̇ksel tari̇fi̇ni̇ ki̇şi̇ye özel hale geti̇ren yeni̇ hesaplama ve anali̇z yöntemi̇, planlama ve uygulama platformu Download PDF

Info

Publication number
TR201812223A2
TR201812223A2 TR2018/12223A TR201812223A TR201812223A2 TR 201812223 A2 TR201812223 A2 TR 201812223A2 TR 2018/12223 A TR2018/12223 A TR 2018/12223A TR 201812223 A TR201812223 A TR 201812223A TR 201812223 A2 TR201812223 A2 TR 201812223A2
Authority
TR
Turkey
Prior art keywords
spine
gap
analysis method
application platform
planning
Prior art date
Application number
TR2018/12223A
Other languages
English (en)
Original Assignee
Ahmet Alanay
Ilyas Caglar Yilgoer
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Ahmet Alanay, Ilyas Caglar Yilgoer filed Critical Ahmet Alanay
Priority to TR2018/12223A priority Critical patent/TR201812223A2/tr
Publication of TR201812223A2 publication Critical patent/TR201812223A2/tr
Priority to EP18932225.8A priority patent/EP3843615A4/en
Priority to PCT/TR2018/000137 priority patent/WO2020046219A1/en
Priority to US17/271,673 priority patent/US20220142562A1/en

Links

Classifications

    • GPHYSICS
    • G16INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR SPECIFIC APPLICATION FIELDS
    • G16HHEALTHCARE INFORMATICS, i.e. INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR THE HANDLING OR PROCESSING OF MEDICAL OR HEALTHCARE DATA
    • G16H20/00ICT specially adapted for therapies or health-improving plans, e.g. for handling prescriptions, for steering therapy or for monitoring patient compliance
    • G16H20/40ICT specially adapted for therapies or health-improving plans, e.g. for handling prescriptions, for steering therapy or for monitoring patient compliance relating to mechanical, radiation or invasive therapies, e.g. surgery, laser therapy, dialysis or acupuncture
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61BDIAGNOSIS; SURGERY; IDENTIFICATION
    • A61B5/00Measuring for diagnostic purposes; Identification of persons
    • A61B5/103Detecting, measuring or recording devices for testing the shape, pattern, colour, size or movement of the body or parts thereof, for diagnostic purposes
    • A61B5/107Measuring physical dimensions, e.g. size of the entire body or parts thereof
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61BDIAGNOSIS; SURGERY; IDENTIFICATION
    • A61B5/00Measuring for diagnostic purposes; Identification of persons
    • A61B5/45For evaluating or diagnosing the musculoskeletal system or teeth
    • A61B5/4538Evaluating a particular part of the muscoloskeletal system or a particular medical condition
    • A61B5/4566Evaluating the spine
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61BDIAGNOSIS; SURGERY; IDENTIFICATION
    • A61B5/00Measuring for diagnostic purposes; Identification of persons
    • A61B5/72Signal processing specially adapted for physiological signals or for diagnostic purposes
    • GPHYSICS
    • G16INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR SPECIFIC APPLICATION FIELDS
    • G16HHEALTHCARE INFORMATICS, i.e. INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR THE HANDLING OR PROCESSING OF MEDICAL OR HEALTHCARE DATA
    • G16H30/00ICT specially adapted for the handling or processing of medical images
    • G16H30/40ICT specially adapted for the handling or processing of medical images for processing medical images, e.g. editing
    • GPHYSICS
    • G16INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR SPECIFIC APPLICATION FIELDS
    • G16HHEALTHCARE INFORMATICS, i.e. INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR THE HANDLING OR PROCESSING OF MEDICAL OR HEALTHCARE DATA
    • G16H50/00ICT specially adapted for medical diagnosis, medical simulation or medical data mining; ICT specially adapted for detecting, monitoring or modelling epidemics or pandemics
    • G16H50/20ICT specially adapted for medical diagnosis, medical simulation or medical data mining; ICT specially adapted for detecting, monitoring or modelling epidemics or pandemics for computer-aided diagnosis, e.g. based on medical expert systems
    • GPHYSICS
    • G16INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR SPECIFIC APPLICATION FIELDS
    • G16HHEALTHCARE INFORMATICS, i.e. INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR THE HANDLING OR PROCESSING OF MEDICAL OR HEALTHCARE DATA
    • G16H50/00ICT specially adapted for medical diagnosis, medical simulation or medical data mining; ICT specially adapted for detecting, monitoring or modelling epidemics or pandemics
    • G16H50/30ICT specially adapted for medical diagnosis, medical simulation or medical data mining; ICT specially adapted for detecting, monitoring or modelling epidemics or pandemics for calculating health indices; for individual health risk assessment
    • GPHYSICS
    • G16INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR SPECIFIC APPLICATION FIELDS
    • G16HHEALTHCARE INFORMATICS, i.e. INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY [ICT] SPECIALLY ADAPTED FOR THE HANDLING OR PROCESSING OF MEDICAL OR HEALTHCARE DATA
    • G16H50/00ICT specially adapted for medical diagnosis, medical simulation or medical data mining; ICT specially adapted for detecting, monitoring or modelling epidemics or pandemics
    • G16H50/50ICT specially adapted for medical diagnosis, medical simulation or medical data mining; ICT specially adapted for detecting, monitoring or modelling epidemics or pandemics for simulation or modelling of medical disorders

Landscapes

  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Engineering & Computer Science (AREA)
  • Public Health (AREA)
  • Medical Informatics (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Biomedical Technology (AREA)
  • General Health & Medical Sciences (AREA)
  • Pathology (AREA)
  • Epidemiology (AREA)
  • Primary Health Care (AREA)
  • Data Mining & Analysis (AREA)
  • Databases & Information Systems (AREA)
  • Surgery (AREA)
  • Veterinary Medicine (AREA)
  • Physics & Mathematics (AREA)
  • Molecular Biology (AREA)
  • Heart & Thoracic Surgery (AREA)
  • Animal Behavior & Ethology (AREA)
  • Biophysics (AREA)
  • Dentistry (AREA)
  • Oral & Maxillofacial Surgery (AREA)
  • Nuclear Medicine, Radiotherapy & Molecular Imaging (AREA)
  • Rheumatology (AREA)
  • Orthopedic Medicine & Surgery (AREA)
  • Physical Education & Sports Medicine (AREA)
  • Radiology & Medical Imaging (AREA)
  • Artificial Intelligence (AREA)
  • Computer Vision & Pattern Recognition (AREA)
  • Physiology (AREA)
  • Psychiatry (AREA)
  • Signal Processing (AREA)
  • Urology & Nephrology (AREA)
  • Orthopedics, Nursing, And Contraception (AREA)
  • Management, Administration, Business Operations System, And Electronic Commerce (AREA)

Abstract

Bu buluş, omurga sağlığı başlığı altında, omurga sağlığı koruyucu hekimlik çalışmalarında ve omurga hastalıkları teşhis ve tedavisinde kullanılabilecek, ortopedi ve travmatoloji, beyin cerrahisi, fizik tedavi ve rehabilitasyon ve ilişkili alanlarda yararlanılabilecek, ayakta duruşta omurga dizilim ve şeklinin hesaplanmasında kullanılan toplum ortalamalarını temel alan yaklaşımın terk edilerek her kişinin kendi pelvik insidans değeri için kişiye özel değerlendirmeye olanak veren yeni analiz yöntemi ve uygulama platformudur.

Description

TARIFNAME OMURGA DIZILIM VE SEKLININ MATEMATIKSEL TARIFINI KISIYE ÖZEL HALE GETIREN YENI HESAPLAMA VE ANALIZ YÖNTEMI, Teknik alan: Bu bulus, omurga sagligi basligi altinda, omurga sagligi koruyucu hekimlik çalismalarinda ve omurga hastaliklari teshis ve tedavisinde kullanilabilecek, ortopedi ve travmatoloji, beyin cerrahisi, fizik tedavi ve rehabilitasyon ve iliskili alanlarda yararlanilabilecek, ayakta durusta omurga dizilim ve seklinin hesaplanmasinda kullanilan toplum ortalamalarini temel alan yaklasimin terk edilerek her kisinin kendi pelvik insidans degeri için kisiye özel degerlendirmeye olanak veren yeni analiz yöntemi ve uygulama platformudur.
Güncel Durum Hakkinda: Omurga vücudun yük tasiyan iskeletidir. Ayakta ideal durusta, önden bakildigi zaman omurga düz iken, yandan bakildiginda boyun ve bel çukuru, sirt kamburu gibi çesitli fizyolojik kivrimlari mevcuttur. Bu kivrimlarin miktari ve yerlesimi kisiden kisiye farkliliklar göstermektedir. Saglikli bir durus elde etme, omurga hastaliklarindan korunma, omurga ameliyatlarinin klinik sonuçlarin iyilestirilmesi ve ameliyat sonrasi mekanik komplikasyonlarin önlenmesi için, omurganin yandan bakilinca mevcut olan bu kavislerinin (sagital dizilim ve seklin] normal sinirlarinin korunmasi önemlidir.
Teknolojinin gelismesine paralel olarak masa basi mesleklerin artmasi, gündelik hayat pratiklerinin degismesiyle genç yasta durus bozukluklarinin ortaya çikmasi ve toplumda yas ortalamasinin yükselmesiyle birlikte omurga sorunlarinin ve dejeneratif hastaliklarin görülme sikligi artmaktadir. Omurga hastaliklarinin 60 yas ve üzerindeki insanlarin %60,ini ilgilendirecegi öngörülmektedir. Kalp hastaligi, diyabet, kronik obstrüktif akciger hastaligi (KOAH) gibi hastaliklarla karsilastirildiginda omurga problemlerinin halk sagligini en az bu kronik hastaliklar kadar etkiledigi gösterilmistir. Bu nedenle, omurga sagliginin korunmasi kisinin yasam kalitesi için giderek önem kazanmaktadir.
Omurga ameliyatlarinin planlanmasinda veya omurgaya yönelik ameliyatsiz tedavilerin uygulanmasinda boyun, sirt ve bel kivrimlarinin açilari matematiksel olarak hesaplanir. Bu anatomik bölgelerde yan plandaki kivrim ve dizilimlerin hesaplamalari fizyoterapi ve ortez/protez gibi uygulamalarin yani sira genellikle Cerrahi tedavilerde ölçüm ve planlama için kullanilmaktadir. Bu kivrimlarin ve dizilimlerin olmasi gereken üst ve alt sinirlari günümüzde toplum ortalamalari temel alinarak hesaplanmaktadir ve tedavi hedefleri toplum ortalamalari içinde kalacak sekilde belirlenmektedir.
Tüm bu hesaplama ve planlama çabalarina ragmen ameliyatsiz tedavi sonrasi memnuniyetsizlik oranlari ve omurga cerrahisi sonrasi mekanik komplikasyon oranlari yüksektir. Günümüzde yaygin olarak kullanilan toplum ortalama temelli yaklasimlara göre ameliyat planlamasi yapildiginda, elde edilen düzeltme önerilen sinirlar içerisinde oldugu durumlarda dahi mekanik komplikasyonlara neden olmaktadir. Mekanik sorunlara neden olan komplikasyonlarin büyük çogunlugunu üst bileske kifozu ve üst bileske yetmezlikleri olusturmakla birlikte, alt bileske kifozu ve yetmezligi, komsu segment dejenerasyonu, implantlarla iliskili komplikasyonlar (vida gevsemesi ve kirilmasi, çengel, kafes ve vida çikmalari vb.), kaynamama ve rod kiriklari da görülebilmektedir. Mekanik komplikasyon gelisen hastalarin yaklasik yarisinda ikinci bir ameliyat ile revizyon cerrahisi gerekmektedir.
Bazi hastalarda tekrarlanan revizyon cerrahilerine ragmen ideal sagital dizilim saglanamamaktadir.
Omurga hastaliklarinin cerrahi tedavisinde, omurganin belirli kisimlarinin sabitlenip omurlarin birbirine kaynatilmasi (füzyon) islemi yaygin olarak uygulanan bir yöntemdir. Bu islem sonrasinda ameliyata müdahil omurlar çubuklar yardimiyla belirli bir pozisyonda sabitlenecegi için, sabitlemenin hangi pozisyonda yapilacagi önem arz etmektedir. Yapilacak bu pozisyonlama ameliyat edilen omurga alaninin anatomik yapisina göre ve kisiden kisiye farklilik gösterdigi için medikal firmalar tarafindan çubuklar düz olarak saglanmaktadir. Bu çubuklara cerrah tarafindan ameliyat esnasinda bükülerek sekil verilmektedir. Bu çubuklarin nasil bükülecegine geçmiste tecrübe, hissiyat ve göz ile karar verilirken günümüzde teknolojinin gelismesi ile bilgisayar programlari ve mobil uygulamalar gibi ileri teknolojiler kullanilmaktadir. Bu programlar toplum ortalamalarini temel alan yaklasimlari (ör: SRS- Schwab siniflamasi ve Roussouly sekilleri) benimser ve cerrahi planlar yapilirken toplum ortalamasina uygun ölçüm hedefleri önerir. Ancak ameliyat esnasinda yapilan sabitlemelerde önerilen hedef degerlere ulasilmasina ragmen yüksek mekanik komplikasyon ve revizyon oranlarinin önüne geçilemedigi tespit edilmistir.
Yapilan çalismalar, mekanik komplikasyonlarin gelismesindeki ve önlenmesindeki en önemli unsurlari hastaya iliskin faktörler, teknik faktörler ve sagital plan olarak tanimlamaktadir.
Sagital plandaki en temel hatalar kisinin kendi bedenine özgü boyun, sirt ve bel kivrim ve sekillerinin olusturulamamasi; ihtiyaç duyulan ideal düzeltme yerine az veya fazla düzeltme yapilmasidir. Bu durum, daha önceki çalismalar esas alinarak tedavinin toplum ortalamalarina göre planlanmasindan kaynaklanmaktadir. Ilgili kisinin olmasi gereken Vücut Ölçülerine ve anatomik yapisina uygun kivrim ve sekillere uymak yerine kisinin toplum ortalamasina uygun hale getirilmeye çalisilmasi, ideal bir düzeltme elde etmek yerine fazla veya az düzeltme yapilmasina neden olmakta ve mekanik komplikasyonlara zemin hazirlamaktadir.
Bu bilgilerden çikarilan ortak sonuç, günümüzde omurga yan plan dizilimin saglanmasi için yaygin olarak kullanilan ve toplum ortalamalarini temel alarak hedefler belirleyen sistemlerin yetersiz kaldigidir. SRS-Schwab siniflamasinin kriterleri Pelvik Tilt (PT), Pelvik Insidans eksi Lomber Lordoz (PI - LL) ve Sagital Vertikal Aks,dir (SVA). Bu üç kriter için hedef degerler herkes için aynidir ve tüm hastalarin yan plan dizilim düzeltmeleri bu hedeflere göre hesaplanir. Roussouly tarafindan tanimlanan sekiller ise hastalari bes kategoriye ayirir ve basarili tedavi için bu 5 tipten birine uyulmasini öngörür. Fakat hem tüm bireyleri tek bir omurga tipinde kabul eden SRS-Schwab yaklasimi, hem de bes farkli omurga tipinin bulundugunu ifade eden Roussouly yaklasimi toplumdaki her bireyin kendi vücut yapisina ve anatomisine birebir uyan bir tedaviye yönlendirememektedir. Oysa her kisinin anatomik yapisinin birbirinden farkli oldugu asikardir. Kisinin kendi anatomik yapisina uygun yapilacak degerlendirme ve kisiye özel uygulanacak tedavi ile bu problemlerin önüne geçilebilir.
Bulusu tarafimizca gelistirilen, omurga filmlerinden ölçülen açisal degerleri algoritinik matematiksel formüller ile her bireyin kendine özgü olan pelvik insidans degeri için kisiye özel olarak hesaplayan Global AIignment ve Proporsiyon (bundan böyle “GAP” olarak anilacaktir) skoru mekanik komplikasyonlari azaltmakta ve bu komplikasyonlara bagli olarak yapilan tekrarlayan omurga ameliyatlarini önlemektedir. Analiz ve planlama için GAP Skorunun kullanilmasi, bilgisayar programlari ve mobil uygulamalarda planlamalarin kisiye özel olarak yapilmasini saglamaktadir. Bu sayede hasta yasam kalitesi ve memnuniyeti artmaktadir. Kisiye özel tedavi planlama yaklasimi, ayni zamanda komplikasyonlari ve tekrarlayan ameliyatlari önledigi için maliyetleri azaltmakta, saglik planlamasi ve ekonomisi açisindan önemli kazanimlar saglamaktadir.
Bu konu ile alakali arastirma ve gelistirme çalismalari pek çok kisi ve kurulus tarafindan sürdürülmektedir. Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde gerçeklestirilen patent basvurulari da bu alanda gerçeklestirilen çalismalarin önemini ortaya koymaktadir. Örnegin, 2004/02686 basvuru numarali ve “Kemikleri, özellikle omurga parçalarini birbirlerine göre sabitlemek için araç” baslikli patent tescil talebinde özetle “Kemikleri, özellikle omurga parçalarini, birbirlerine göre sabitlemek için araç olup, A)uzunlamasina bir destek (1) içerir, bunun bir merkezi ekseni (2) vardir; ve B) n tutturma elemani (3.i) (2<=1<=n) içerir, bunlarin birer uzunlamasina ekseni (4) ve herbirinin bir ön ucu (5) ve bir arka ucu (6) vardir, özelligi G) en azindan tutturma elemaninin (3j), tutturma elemanini (3j) uzunlamasina eksene (4) paralel bir kemigin içine yerlestirmek üzere bir tasiyici araç (15) içermesidir.” denilmektedir.
Bir baska örnekte ise, 2017/10207 numarasi ile yapilan basvuruda “Omurga stabilizasyon aygiti” basligi altinda özetle “Bir omurga stabilizasyon aygiti tedarik edilmis olup, asagidakileri kapsamaktadir; bir üst vertebranin vertebra gövdesi (1) ile bir alt vertebranin vertebra gövdesi (2) arasina sokulmak için biçimlendirilmis bir vücut içi bosluk ara parçasi (3) olup, üst vertebranin vertebra gövdesinin alt uç noktasina dogru konumlu bir tepe yüzeyi (l 1) ile alt vertebranin vertebra gövdesinin üst uç noktasina dogru konumlu bir taban yüzeyi kapsamaktadir; ve vücut içi bosluk ara parçasi olup, üst yüzeyde bir uca ulasan en az bir kanal benzeri girintiyi (123) ve alt yüzeyde bir uca ulasan en az bir kanal benzeri girintiyi (123) içerir ve bu girintilerin bir bölgesinde bir alt kesigi içeren bir yapiyi (124) içerir, burada bir ankraj aygiti (121) ile birlikte bir pozitif uyum baglantisi yapilmasi uygundur. Omurga stabilizasyon aygiti ayrica her kanal benzeri girinti için, bir ankraj aygitini (121) içerir, burada ankraj aygitlari bir yakinsak ucu ve bir iraksak ucu içerir, ve bir birinci sikilama bölümü (127), bir ikinci sikilama bölümü (127) ve birinci ve ikinci sikilama bölümlerinin arasinda bir köprüleme bölümü (128) bulunur.” açiklamasina yer verilmistir.
Teknik Alana Dair Güncel Uygulamalar: Omurgaya yönelik uygulanan konservatif tedavilerde ve omurga cerrahisinde klinik sonuçlarin iyilestirilmesi ve mekanik komplikasyonlarin önlenmesi için, normal yan plan dizilimin saglanmasi önemlidir. Günümüzde omurgaya yandan bakilinca olmasi gereken ideal dizilimin saglanmasi için SRS-Schwab siniflamasinin sagital plan kriterleri (PT, PI - LL, SVA) yaygin olarak kullanilmaktadir. Bu kriterler hasta filmlerinde ölçülen degerlerin dogrudan mutlak degerler olarak kullanilmasi ve kategorize edilmesi üzerinedir. Hastalardan elde edilen ölçüm degerleri bu kriterlere göre iyi, orta ve kötü olarak siniflamr. Tedavi planlamasi yapilirken hedefler hastalarin her üç ölçüm için de “iyi, sinifina girecegi sekilde belirlenir. Bu hedeflere ulasmak için düzeltmelerin omurganin hangi bölümünde ne oranda yapilacagi akildan hesaplanabilecegi gibi, filmler dijital ortama yüklenerek çesitli bilgisayar programlari kullanilarak da yapilabilir.
Filmlerin dijital ortamda ölçülmesi ve cerrahi simülasyon yapilmasi için günümüzde Surgimap, KEOPS, SpineEOS, X align ve BACS gibi çesitli uygulamalar gelistirilmistir. En eski olan ve Windows, MAC, Cloud, Android ve iOs versiyonlari bulunan ve yaygin olarak kullanilan program Surgimap,dir. KEOPS, ölçümleri ve simülasyonu yillik üyelik gerektiren bir veri depolama sisteminin içerisinde oldugu için yaygin kullanima erisememistir. KEOPS Sadece web tabanli olarak çalisir ve mobil veya bilgisayar uygulamalari mevcut degildir.
SpineEOS, yalnizca EOS imaging adi verilen görüntüleme sistemi ile birlikte, X Align ise sadece Mazor X isimli navigasyon cihazi ile birlikte çalismakta olup her iki sistem de dünyada çok az merkezde bulunmaktadir. BACS veya Balance ACS olarak adlandirilan daha yeni bir sistemde ise cerrahi planlama, veri toplama ve üç boyutlu baski hazirlama modülleri bulunmakta olup henüz günlük kullanima girmemistir. Tüm bu sistemlerin ortak dezavantajlari toplum ortalamalari yaklasimini benimsemeleri nedeniyle hesaplamalar ve hedef kriterlerin belirlenmesi için SRS-Schwab siniflamasini veya Roussouly tiplerini kullanmalaridir. Yukarida, Güncel Durum Hakkinda basligi altinda belirtilen nedenlerden dolayi, toplum ortalamalari yaklasiminin kullanimi mekanik komplikasyonlarin önlenmesinde yeterli olmamaktadir.
Ameliyat öncesi filmler incelenirken ve cerrahi planlar yapilirken hedef degerler olarak SRS- Schwab siniflamasi kullanildiginda, bilgisayar destekli teknolojik uygulamalara ragmen, yüksek mekanik komplikasyon ve revizyon oranlarinin önüne geçilememistir. Bunun en önemli nedenleri dizilim için hedef alinan kriterlerin biyomekanik ve anatomik özelliklerden ziyade yasam kalite anket sonuçlarina göre belirlenmis olmasidir. Bu hedef degerler toplum ortalamalari dikkate alinarak belirlenmistir ve tüm bireyler için aynidir. Bu bilimsel kurallarin tanimlayicilari, kendi makalelerinde her üç hastadan birinin mekanik komplikasyon yasadigini ve mekanik komplikasyon yasayan her iki hastadan birinin tekrar ameliyat oldugunu bildirmistir.
Günümüzde kullanilan bir diger sagital plan tanimlama yöntemi olan Roussouly tipleri, Schwab siniflamasinin aksine numerik ölçümlere degil görsellere dayanir. Omurganin kivrimlarinin almasi gereken sekilleri, kivriminin tepe noktasina ve kivrimlar arasi geçis noktalarina bakarak tarif eder. Her kivrimin içerisinde kaç omurga segmenti olduguna dikkat eder. Bu yaklasimda, saglikli birey veritabanlarinda yapilan çalismalar ve toplumsal incelemeler sonucu birbirinden ayirt edilebilecek bes farkli omurga tipi tanimlanmistir.
KEOPS sistemi üzerinden kisinin belirlenen bu omurga tiplerine uyup uymadigi denetlenebilir ve tedavi planlari yapilabilir. Fakat bu uygulama, KEOPS uygulamasinin erisilebilirlik sorunu disinda, iki zorlukla karsi karsiyadir. Birincisi, yaslanan omurgada kireçlenme ve dizilim bozukluklari basladiginda, hastanin gençken sahip oldugu esas omurga tipinin belirlenmesindeki zorluktur. Ikincisi ise, görsellere dayali bir analiz yöntemi oldugunu için, anlasilma ve aktarilma konusunda yasanan zorluklardir. Roussouly omurga sekilleri sisteminin ameliyat sonrasi mekanik komplikasyonlar ile iliskisi henüz bilinmemekle birlikte toplum ortalamalarini esas aldigi için mekanik komplikasyonlarin önüne geçemeyecegi düsünülmektedir.
Bulusun Kisa Tanimi Bu bulus, ayakta durusta yan plan omurga diziliminin her pelvik insidans degeri için kisiye özel incelenmesine olanak veren yeni hesaplama ve analiz yöntemi, planlama ve uygulama platformudur. Bu bulusta günümüzde kullanilan toplum ortalamalarini temel alan yaklasimlar terk edilerek, omurga sagligi ve omurga hastaliklari alanlarinda kisiye özel yaklasim benimsenir.
Sagital plan için düzeltme kriterlerini belirleyen mevcut siniflama sistemlerinin kendi yaraticilarinin elinde dahi yüksek mekanik komplikasyon ve tekrarlayan omurga ameliyatlarina sebep olmasi gerçegi ideal sagital plan anlayisina yeni bir bakis geregini ortaya koymustur. Bu konuda, özellikle Fransiz arastirmacilar tarafindan yapilan çalismalar, sagital plandaki ölçülen açilarin korelasyonlar silsilesi (zinciri) anlayisi içerisinde birbirinden etkilendigini ortaya koymustur. Korelasyonlar silsilesi anlayisi, her omurga kivriminin miktarinin kendisinden bir sonra gelen kivrimin miktarini etkiledigini ifade eder. Bu anlayisa göre bir kisinin bel çukuru, kuyruk sokumu kamburundan; sirt kamburu, bel çukurundan; boyun çukuru ise sirt kamburundan etkilenmektedir. Omurgayi bacaklara bagladigi için omurganin tabani olarak kabul edilen legen kemiginin (pelvis) açisal genisligi ve yer düzlemi ile arasinda olan egimi de bahsedilen bu yan plan kivrimlari ile yakin iliskilidir. Örnegin, legen kemiginin yatay çapi büyük olan hastalarda, ayakta iken legen kemigi yer düzlemine daha egik durmakta, legen kemigi daha egik duran kisilerin, bel çukurlari daha derin olmakta, bel çukurlari daha derin olan kisilerin sirt kamburlari daha fazla olmakta ve sirt kamburlari daha fazla olan kisilerin boyun çukurlari daha derin olmaktadir. Bunun tersi de dogrudur.
Tarif edilen tüm bu iliskiler ve korelasyonlar silsilesi herhangi bir omurga problemi yasamamis, saglikli bireylerden elde edilen verilere dayanmaktadir. Kazalar, çesitli omurga hastaliklari ve normal yaslanma süreci içerisinde kemikler, eklemler, diskler, bag dokulari ve diger yumusak dokular anatomik ve fizyolojik özelliklerini yitirdiginde legen kemigi ve omurga arasindaki ve omurganin kendi kivrimlari arasinda mevcut olan bu iliskiler bozulmaktadir. Hastaliklarin büyük çogunlugunda ve yaslanma süreci içerisinde olusan fiziksel deformasyon ve bozukluklar kisinin durusunu öne dogru gitmeye zorlayacak sekilde bozmaktadir. Fakat kisiler refleks olarak bilinçalti mekanizmalar araciligiyla dik durma, basini legen kemiginin üzerine denk gelecek sekilde konumlama ve dogal olarak karsiya bakma egilimindedir. Çünkü bu durum ayakta dururken ve yürürken en az enerji harcanmasini saglayan en ergonomik pozisyondur.
Omurganin ve ayakta durusun bu en ergonomik “ideal” durusundan sapmalar göstermesi durumunda kisi bilinçalti mekanizmalar ile dik durmak ve karsiyi görmek için kompensasyon mekanizmalari adi verilen rezervleri kullanir. Kompensasyon kelime anlami olarak herhangi bir yönde meydana gelen degisimin bilinçli veya bilinçsiz bir karsi tepki ile giderilmeye çalisilmasidir. Omurgadaki bozukluklari kompanse etmek için kullanilan rezervler omurga içerisinde ve omurga disi vücut bölümlerinde (özellikle bacaklarda) bulunmaktadir. Bu rezervlerin kullanimi aktif kas gücü gerektirir ve durus ve yürüyüs ile ilgili enerji harcamasini Bulusu tarafimizca gerçeklestirilen ve pilot çalismasi Avrupa Omurga Çalisma Grubu (ESSG) veritabaninda gerçeklestirilen yeni sagital plan hesaplama ve analiz metodu legen kemiginin (pelvisin) omurganin tabani oldugu ve fizyolojik yan plan kivrimlarinin pelvise göre sekil aldigini temel alir. Bu yönteme Global Alignment ve Proporsiyon (GAP) skoru adi Verilmistir. Bu yöntem ile omurganin normal anatomisi bozuldugu ve kompensasyonlarin aktif hale geldigi durumlarda hastalara film çekildigi zaman ölçülecek açilardan biri hariç hepsinin numerik deger olarak kullanilmasinin yaniltici olacagi ortaya konulmustur.
Tamaminin kemikten olusmasi, içerisinde önemli derecede hareket eden eklem bulunmamasi ve yumusak dokulardan etkilenmemesi nedeniyle ölçülen açilar arasinda hastaliklardan ve yaslanmadan etkilenmeden, eriskin hayat boyunca sabit kalan tek açi Pelvik Insidans (PI) açisidir. Bu açi kalça oynar kemiklerinin baslarinin merkezi ile kuyruk sokumu kemiginin en üstü olan sakrum kemiginin üst ucu arasindaki açisal genisligi ifade eder. Legen kemiginin yatay çapinin matematiksel bir ölçümüdür. Saglikli birey çalismalari incelendiginde PI açisinin 20 derece ile 90 derece arasinda degistigi belirlenmistir.
GAP analizi anlayisinda, eriskin hayat boyunca açisi hiç degismedigi için PI açisi kisinin imzasi olarak kabul edilir. Yandan çekilen filmlerde ölçülen diger tüm açilar ise hastaliklardan ve yaslanmaya bagli kireçlenme sürecinden etkilendigi için mutlak deger olarak tek baslarina anlam ifade etmezler. Bulusa konu hesaplama ve analizlerde PI disindaki tüm sagital plan parametreleri Pl,a orantili sekilde degerlendirilir ve kisiye özel olarak kivrimlar ile ilgili ölçümlerde elde edilen açilar mutlak deger olarak anlamlarini yitirmekte, kisiye özel göreceli (rölatif) degerler seklinde ifade edilmektedir. Örnegin bel çukuru açisi 50 derece olarak ölçülen 3 farkli hasta için legen kemigi anatomisine göre hesaplanan ideal bel çukuru açilarinin 40, 50 ve 60 derece oldugu durumu ele alalim. Açisal olarak üç hastanin da bel çukur dereceleri ayni olmasina ragmen, idealleri farkli oldugm için, aslinda bu 3 kisinin bel çukurlarinin açilarinin miktarlari ayni degildir. Göreceli olarak bir hastada olmasi gereken açi ölçüsüne göre 10 derece kayip varken, diger hasta için 10 derece fazla bel çukuru açisi mevcuttur. Kisiye özel yaklasim içerisinde bel çukurundaki idealden sapmalarin anlasilmasi kolaydir. Açilari görece (rölatif) degerler olarak tanimlamasinin yani sira dagilim ve sekil olarak da degerlendirmesi ile görsel algilamayi da kolaylastirir. Öte yandan, ayni üç hasta toplum ortalamalari yaklasimi çerçevesinde PI - LL parametresi ile degerlendirildiginde, ölçülmüs olan 50 derecelik bel çukuru açi ölçüsü, üç hastada da olmasi gereken açi bakimindan “iyi” sinifinda kategorize edilir. Bu durumda hastadaki problemin ne oldugunun anlasilmasi zorlasir.
Bulusu tarafimizca gerçeklestirilen, filmden ölçülen açilarin direk olarak mutlak degerleri ile kullanilmasi yerine algoritmik matematiksel formüller ile her bireyin kendine özgü pelvik insidans degeri için kisiye özel hale getirerek göreceli (rölatif) açisal degerler olarak kullanilmasi anlayisi GAP analizinin temelini olusturur. GAP skoru ile yapilan kisiye özel analiz yaklasimi, GAP skorunun sayisal degeri ile ifade edilen idealden sapma ve kullanilan kompensasyon miktarlari ile mekanik komplikasyonlar arasindaki iliskiyi ortaya koyar. Bu baglamda GAP analiz sistemi kisinin iîizyon yapilmis omurgasinin hangi bölgesinde ne kadar kompensasyonu tolere edebilecegini ilk kez tanimlamistir. Idealden sapma miktari tolere edilebilecek bu sinirlar disina çiktiginda iyilesme sürecine etki eden biyolojik ve mekanik unsurlar arasinda dengesizlik olusmakta ve mekanik komplikasyonlara zemin hazirlanmaktadir. SiniIlamasinda yasam kalite anket sonuçlarini kullanan SRS-Schwab ve saglikli bireylerden elde edilen verileri kullanan Roussouly yaklasimlarinin aksine kisiye özel GAP skor yaklasimi omurga problemleri yasamis ve tedavi görmüs hastalarin verileri dogrultusunda biyomekanik özellikler ve mekanik komplikasyonlar göz önüne alinarak olusturulmustur.
GAP = RPV + RLL + LDI + RSA + Yas Faktörü (Global Alignment ve Proporsiyon) IiiiiiliiiiiliiiiiiiiiiliiiiiliiiiiiiiiiliiiiiliiiiiliiiiiIiiiiiliiiiiliiiiI GAP analiz yönteminde, omurgada meydana gelen idealden sapmalarin hangilerinin ve ne kadarinin hastaliklar, patoloji ve deformiteden kaynaklandigi; hangilerinin ve ne kadarinin kompensasyonlardan kaynaklandigi daha net olarak belirlenir, böylelikle ameliyat planlamasinda kisiye özel ve dogru kararlarin verilmesine olanak saglar.
Her ne kadar SRS-Schwab ve Roussouly yaklasimlari omurga tedavilerinin planlanmasi ve mekanik komplikasyonlardan kaçinilmasi amaciyla dolayli ve direk olarak kullanilsa da aslinda iki yaklasim da temelde bu amaç için gelistirilmemistir. Göreceli (rölatif) açisal degerleri kullanarak idealden sapmalari hesaplayan GAP analizi ve planlama sistemi ameliyat sonrasi mekanik komplikasyonlari öngörmek ve ameliyat öncesinde planlamada kullanilarak mekanik komplikasyonlari önlemek amaciyla gelistirilmis ilk sistemdir.
Bulusun ikinci ana parçasi kisiye özel analiz ile tedavi planlama ve uygulama platformudur.
Bu platform omurga röntgenlerinden ölçülen açilari göreceli olarak idealden sapmalar seklinde hesaplamaya ve kisiye özel tedavi planlamaya, planlanan tedaviyi, tedavi esnasinda ve sonrasinda denetlemeye olanak verir. Böylelikle, tedavi sirasinda yapilan ara degerlendirmeler ile tedavi öncesi hedeflenen degerlere ulasilip ulasilamadigi belirlenebilir ve gerekirse tedavi/ameliyat esnasinda müdahale olanagi taninir. Tarafimizca gelistirilmis olan bu platform benzer sekilde tedavi/ameliyat sonrasinda yapilan degerlendirmeler dogrultusunda hedeflere ulasilip ulasilmadigini belirler ve ideal degerlere ulasilamadiginin tespiti halinde ortaya çikabilecek komplikasyonlar için risk hesabi yaparak komplikasyonlarin önlenebilmesi için erken müdahale ve koruyucu önlemlerin alinmasina olanak saglar.
Bilgisayarlarda, mobil cihazlarda ve internet ortaminda çalisan bu uygulama platformu GAP skorunu olusturan algoritmik forrnüllere dayali Rölatif Pelvik Versiyon, Rölatif Lomber Lordoz, Lordoz Dagilim Indeksi ve Rölatif Spinopelvik Alignment parametrelerini kullanarak, algoritmik olarak hesaplanan kompensasyonsuz durus ve algoritmik olarak hesaplanan ideal durusu görsel olarak olusturur ve hastanin mevcut durumu ile karsilastirma olanagi saglar. Bu karsilastirmalar omurga tedavisinin basariya ulasmasi için büyük önem tasiyan omurgada var olan yapisal sekil bozukluklari (deformite) ile bunlara cevaben gelismis olan kompensasyonlar arasinda ayrim yapilmasini saglar. Böylelikle sayisal verilerin yani sira görsel olarak da omurganin yan planda sorunlu olan bölümlerinin taninmasini kolaylastirir.
Bu uygulama tedavi planini ve düzeltme önerilerinin kompanse deformite üzerinden degil, kompEnsasyonlarindan arindirilmis “gerçek deformite” üzerinden yapilmasina olanak sagladigi için problemin çözülmesini kolaylastirir. Toplum ortalamalari yaklasiminda deformiteler ile kompensasyonlar net sinirlar ile ayrilamadigi için komplikasyonlarin önlenmesi için alinan bir diger önlem mümkün olan tüm omurga segmentlerinin ameliyat alanina dahil edilmesidir. Halbuki GAP yaklasimi kompensasyonlarin degil deformitelerin ameliyat edilmesini öngörür. Deformiteleri tedavi edilen hastanin zaten kompensasyon Ihtiyaci kalmayacak ve bu kompensasyonlar çözülecektir. Bu sayede GAP analiz yönteminin uygulanmasi daha az omurga segmentini ameliyat ederek daha basarili sonuçlara ulasilmasini Bulusun Yararlari: Bulusun temel yarari kisiye yandan bakildiginda omurganin dizilim ve seklinin algilanis ve hesaplanma yöntemini degistirerek toplum ortalamalari hesabi yerine kisiye özel hesaplama mantigini gelistirrnesidir. Bulusa konu hesaplama ve analizlerde Pelvik Insidans (PI) disindaki tüm sagital plan parametreleri PPya orantili sekilde degerlendirilir ve kisiye özel olarak kivrimlar ile ilgili ölçümlerde elde edilen açilar mutlak deger olarak anlamlarini yitirmekte, kisiye özel göreceli (rölatif) degerler seklinde ifade edilmektedir. GAP skoru ile yapilan kisiye özel analiz yaklasimi, GAP skorunun sayisal degeriyle Ifade edilen idealden sapmalar ve kullanilan kompensasyon miktarlari ile mekanik komplikasyonlar arasindaki iliskiyi ortaya koyar. Bulus bu yönüyle omurga tedavisinin basariya ulasmasi için büyük önem tasiyan omurgada var olan yapisal sekil bozukluklari (deformite) ile bunlara cevaben gelismis olan kompensasyonlar arasinda ayrim yapilmasini ve omurga dizilimindeki bozukluklarin anlasilmasini kolaylastirarak omurgadaki bozuklugun asil nedenini dogru bir biçimde ortaya konulmasini saglamaktadir. Kisiye özel GAP skor yaklasimi, omurga problemleri yasamis ve tedavi görmüs hastalarin verileri dogrultusunda biyomekanik özellikler ve mekanik komplikasyonlar göz önüne alinarak olusturulmustur. Bu baglamda GAP analiz sistemi, kisinin üizyon yapilmis omurgasinin hangi bölgesinde ne kadar kompensasyonu tolere edebilecegini ilk kez tanimlamistir.
Bulusun bir diger yarari, bulusa konu yöntemin her bireyin anatomisine uygun kisiye özel yaklasim ile kalça, alt bel, bel ve global dizilim ögelerinin hepsini tek bir skorda içeren, omurganin tüm bilesenlerini ayrintili olarak bir arada hesaplayan ve degerlendirilen ilk ve tek yöntem olmasidir.
Bulusun pratikteki en önemli yarari omurga filmlerinden ölçülen açisal degerleri algoritmik matematiksel formüller ile kisiye özel hale getiren GAP skorunun omurga ameliyatlari sonrasinda olusan mekanik komplikasyonlari ve bu komplikasyonlara bagli olarak yapilan tekrarlayan omurga ameliyatlarina olan gereksinimi azaltmasidir. Kisinin anatomisine daha uygun ameliyat planina olanak verdigi için mekanik komplikasyonlarin daha az olusmasinin yani sira olusan mekanik komplikasyonlarin daha geç olusmasini da saglar. Göreceli (rölatif) açisal degerleri kullanarak idealden sapmalari hesaplayan GAP analizi ve planlama sistemi, ameliyat sonrasi mekanik komplikasyonlari öngörmek ve ameliyat öncesi kisiye özel planlama yaparak mekanik komplikasyonlari önlemek amaciyla gelistirilmis ilk sistemdir.
Yapilan pilot çalismada Avrupa Omurga Çalisma Grubu (ESSG) veritabanina kayitli Erkek), ameliyattan sonra erken dönemde çekilen filmlerden hesaplanan GAP Skoru ortalama 29 ay takipte gelisen mekanik komplikasyonlarin %92”sini öngörmüstür. Toplum ortalamalari kullanilarak yapilan ameliyat planlamasi sonrasinda yüzde otuz oraninda olusan mekanik komplikasyonlarin kisiye özel planlama ile yüzde altiya indirilebilecegini ortaya koymustur.
Kisiye özel tedavi plani yaparak omurga hastaliklarinin tedavisi planlanirken kompensasyon mekanizmalarinin kullaniminin hesaplanmasini ve ameliyat sonrasi riskli gruplari önceden belirleyerek önlem alinmasini saglamasi bulusun diger yararlaridir. Bu sayede omurga cerrahisi planlanirken seçenekler daha iyi degerlendirilir ve tedavi sonrasinda yasam kalitesi artirilir. Bulusa konu uygulama, ortaya çikabilecek komplikasyonlar için risk hesabi yaparak karar alinmasini kolaylastiram ve ameliyat sonrasi riskli gruplari, risk henüz gerçeklesmeden belirleyerek önlem alinmasini saglayan ilk sistemdir.
Kisiye özel sagital plan analiz, planlama ve uygulama platformu, GAP Skorunu ve parametrelerini, omurga kivrimlarinin açilarinin ideal degerlerini ve tedavi planlamada yapilmasi gereken degisiklikleri otomatik olarak hesaplayarak tek bir uygulama içerisinde sunar. GAP Skorunu kullanarak kisiye özel planlama yapilmasina olanak saglayan ilk simülasyon programidir. Bulusa konu uygulamanin bir yarari, elle veya yapay zeka kullanilarak otomatik olarak omurga röntgenlerinden ölçülen basit açisal degerleri arka planda algoritmik olarak kisiye özel hale getirerek GAP Skorunu hesaplayan, hesaplanan bu degerlere göre omurga dizilimini görsel hale getiren ve bu görsel üzerinde degisiklikler yaparak tedavi planlanmasini saglayan (simülasyon), bilgisayarlarda ve mobil cihazlarda çalisan bir uygulama olmasidir.
Bulusa konu uygulamanin bir diger yarari, detayli planlama yapmak için omurlarin tek tek ele alinmasinin yani sira önceden tanimlanmis anatomik omurga bölgelerini (Sakrum, alt ark lordoz, üst ark lordoz, torakolomber bileske, alt ark kifozu, üst ark kifozu, servikotorasik bileske ve servikal lordoz) kendi içlerinde bir bütün olarak ele alarak harmonik ve birbirleri ile uyumlu olarak dizilimlerinin planlanmasini saglamasidir.
Bulusun bir diger yarari, bilgisayarlarda, mobil cihazlarda ve internet ortaminda çalisan bu uygulama platformunun GAP skorunu olusturan algoritmik formüllere dayali Rölatif Pelvik Versiyon, Rölatif Lomber Lordoz, Lordoz Dagilim Indeksi ve Rölatif Spinopelvik AIIgnment parametrelerini kullanarak, algoritmik olarak hesaplanan kompensasyonsuz durus ve algoritmik olarak hesaplanan ideal durusu görsel olarak olusturmasi ve hastanin mevcut durumu ile karsilastirma olanagi tanimasidir.
Bulusun hesaplama, planlama ve uygulama platformunun diger yararlari ise GAP skorunun ve GAP parametrelerinin otomatik hesaplanmasini saglamasi, GAP parametrelerinin ideal sapmalarini görsel üzerinde göstermesi, sagital plan filmlerinin dijital ortamda incelenmesini saglamasi, defoimitelerin ameliyata dahil edilip kompensasyonlarin edilmemesinin saglanmasi ile daha kisa seviye ameliyat yapilmasina olanak saglamasi, ameliyat edilen kisiye özel, basari orani yüksek cerrahi planlamasi için simülasyon ortaminda yol göstermesi, simülasyon üzerinde planlanan cerrahinin GAP skorunu hesaplamasi, simülasyon üzerinde planlanan cerrahinin mekanik komplikasyon oranlarini tahmin etmesi ve ameliyat sirasinda çekilen filmler ile simülasyonun karsilastirilmasini yaparak tedavi planinda hedeflenen degerlere ne kadar ulasildigini gösterrnesidir.
Bulusun Açiklanmasi: Bulus iki ana ögeden olusmaktadir: 1) Algoritmik bir hesaplama ve analiz yöntemi; 2) Planlama ve uygulama platformu. Planlama ve uygulama platformunun yenilik arz eden kismi, algoritmik hesaplama ve analiz yöntemini kullanmasidir. Bulusun ilk kismi olan GAP Skoru, toplum ortalamalari yaklasimi yerine her bir kisinin kendine özgü olan pelvik insidans degeri için kisiye özel hesaplama ile analize olanak veren bir yöntemdir. Bulusun ikinci kismi, GAP skorunu olusturan algoritmik formüllere dayali parametreleri omurga filmlerinden ölçülen basit açisal degerleri kullanarak hesaplayan, sagital plan analizini kolaylastiran, tedavi planlarinin dijital ortamda yapilmasini saglayan bilgisayarlarda, mobil cihazlarda ve internet ortaminda çalisan bir uygulamadir.
GAP Skorunun T ammi, Hesaplanmasi ve Güncellenebilir/Degistirilebilir Yapisi Global AIignment ve Proporsiyon (GAP) skoru, pelvik insidans-temelli, sagital sekil ve dizilimi inceleyen orantisal bir skordur. GAP yöntemi her bireyin anatomisine uygun kisiye özel yaklasim ile kalça, alt bel, bel ve global dizilim ögelerinin hepsini tek bir skorda içeren, omurganin tüm bilesenlerini ayrintili olarak bir arada hesaplayan ve degerlendirilen ilk ve tek yöntemdir.
GAP skoru, röntgenlerden ölçülen degerlerin kisiye özel olmasi gereken ideal degerlerden sapmasini hesaplar. Ideal Sakral Egim, PI x 0,59 + 9 formülü ile; Ideal Lomber Lordoz, PI x GAP Skorunu olusturan parametrelerin hesaplanmasinda kullanilan bu formüller güncellenebilir ve degistirilebilir bir yapidadir. Örnegin, yukarida belirtilen formüller Amerika°da bulunan “Washington University in St. Louis” Üniversitesilnin saglikli gönüllüler veritabani kullanilarak lojistik regresyon istatistikleri ile hesaplanmistir. Anatomik özellikleri ve günlük yasam aktiviteleri farkli olan Japonlar, Afrikalilar...vb. degisik irklar ve toplumlar için, bu toplumlara ait saglikli gönüllüler veritabanlanndan elde edilen bilgiler ile farkli toplumlar ve farkli hastaliklar için farkli ideal degerler tanimlanir. Benzer sekilde çocuklar, ergenler Vb. degisik anatomik ve fizyolojik özellikler tasiyan degisik yas gruplari için de farkli ideal degerler tanimlanir.
PI-temelli oransal GAP skoru, Rölatif Pelvik Versiyon (RPV = Ölçülen ~ Ideal Sakral Egim), Rölatif Lomber Lordoz (RLL = Ölçülen - Ideal Lomber Lordoz), Lordoz Dagilim Indeksi (LDI = L4-Sl lordozu / Ll-Sl lordozu X 100), Rölatif Spinopelvik Alignment (RSA = Ölçülen - Ideal Global Tilt) ve yas faktöründen olusmaktadir. Her bir radyografik parametre için bir adet orantili ve miktarlarina göre üç adet orantisiz alt grup tanimlanmistir. Bu alt gruplar KI-kare testinde ayni serbestlik derecesinde Ki katsayisinin en yüksek oldugu, yani alt gruplar içinde homojenitenin, alt gruplar arasinda ise heterojenitenin en fazla oldugu ayrim noktalari seçilerek ayrilmistir.
Rölatif pelvik versiyon, ölçülen sakral egim ile PI°ya orantili olarak belirlenen ideal sakral egim arasindaki iliskiye bakarak pelvisin uzaysal konumunu açisal olarak tarifler. RPV için -7 ile +5 derece arasi orantili, +5 dereceden fazlasi öne dönük (antevert), -7 dereceden azi arkaya dönük (kismi retrovert), -15 dereceden azi ise çok arkaya dönük (asiri retrovert) olarak tanimlanir.
RPV = Ölçülen -Ideal Sakral Egim'X` *Ideal Sakral Egim = PI x 0.59 + 9 Antevert Asiri Retrovert ; Kismi Retrovert Orantili Rölatif lomber lordoz, ölçülen bel çukuru miktari ile (lomber lordoz) ile Pl”ya orantili olarak belirlenen ideal bel çukuru miktari arasindaki iliskiye bakarak bel çukuru kavsinin görece miktarini açisal olarak tarifler. RLL için +11 ile -14 derece arasi orantili, +11 dereceden fazlasi artmis bel çukuru (hiperlordoz), -14 dereceden azi azalmis bel çukuru (kismi hipolordoz), -25 dereceden azi ise çok azalmis bel çukuru (asiri hipolordoz) olarak tanimlanir.
L1 - 51 Lordozu S` A A RLL : Rölatif Lomber Lordoz / RLL = Ölçülen- Ideal *Ideal Lomber Lordoz = PI x 0.62 + 29 Asiri Hipolordoz ; Kismi Hipolordoz Orantili Hiperlordoz ; Lordoz dagilim indeksi dördüncü bel omuru ile sakrum üst platosu arasindaki açinin (L4-Sl ), birinci bel omuru ile sakrum üst platosu arasindaki açiya (LI-Sl) bölünmesinin yüzde olarak Ifadesidir. LDI %50-80 arasi orantili, %80,den fazlasi artmis alt bel çukuru (hiperlordotik dagilim), -14 dereceden azi azalmis alt bel çukuru (kismi hipolordotik dagilim), -25 dereceden azi ise çok azalmis alt bel çukuru (asiri hipolordotik dagilim) olarak tanimlanir.
L1 -Sî Lordozu 8` V LDI : Lordoz Dagilim Indeksi LDI : L4 - Sî Lordozu X100 1/ 1/ : 11 1/ 4, 0" H i ..... - L“ i Asiri Hipolordotik ; Kismi Hipolordotik Orantili Hiperlordotik Rölatif spinopelvik alignment, ölçülen global tilt ile Plsya orantili olarak belirlenen ideal global tilt arasindaki iliskiye bakarak omurganin global diziliminin uzaysal konumunu açisal olarak tarifler. RSA için -7 ile +10 derece arasi orantili, -7 dereceden azi geriye dogru dizilim bozuklugu (negatif), 10 dereceden fazlasi öne dogru dizilim bozuklugu (kismi pozitif), 18 dereceden fazlasi ise öne dogru önemli dizilim bozuklugu (asiri pozitif) olarak tanimlanir.
RSA : Ölçülen - Ideal Global Tiltlr Asiri Po7itif Kismi Pozitif Omntili Negatif Ideal degerlerin hesaplanmasina benzer sekilde parametrelerin sinirlarinin hesaplanmasinda da güncellenebilir ve degistirilebilir bir yapi mevcuttur. Örnegin, yukarida belirtilen sinirlar Avrupa Omurga Çalisma Grubu'nun veritabani kullanilarak hesaplanmistir. Bu veritabanina kayitli hasta sayisi her geçen gün artmaktadir. Bu dinamik degistirilebilir/ güncellenebilir yapi içerisinde veritabanina kayitli hasta sayisi arttikça mekanik komplikasyonlari önleyecek sinirlarin tanimlari daha etkili ve hata payi daha az olarak yapilir hale gelecektir. Omurga hastalarinin ameliyat öncesi ve sonrasi takip verilerini içeren farkli veritabanlari kullanilarak farkli toplumlar, farkli yas gruplari ve farkli hastaliklar için farkli sinirlar tanimlanir.
Bu parametrelerin ön ve arka yönde idealden sapma miktarina göre olusturulan alt gruplarinin istatistiki olarak mekanik komplikasyon olasilik oranlarini (Odds ratio) ne kadar arttirdigi hesaplanir. Bu olasilik oranlarinin logaritmasi (ß regresyon katsayisi) hesaplanir ve bulunan sonucun virgülden sonraki kismi en yakin tam sayiya yuvarlanarak her ait grubun puani belirlenir. Radyografik parametrelerin puanlari 0 ile 3 arasinda degisir. Yas faktörünün puani ise 0 veya 1 olarak deger alir. Radyografik parametrelerden ve yastan alinan puanlar toplanarak GAP Skoru hesaplanir. GAP skoru 0 ila 13 arasinda degisir. 0-2 puan arasi GAP Skoru orantili (GAP-P); ; 27 puan GAP Skoru ise Ciddi-orantisiz (GAP-SD) olmak üzere 3 kategoriye ayrilir.
A RLL : Rölatif Lomber Lordoz /I/i' r LDI : Lordoz Dagitim Indeksi GAP : RPV + RLL + LDI + RSA + Yas Faktörü (Global Alignment ve Proporsiyon) GAP parametrelerinin alt gruplarinin aldiklari puanlarin belirlenmesi ve GAP Skorunun kategorilerinin ayrilmasinda kullanilan puan araliklari da, ideallere ve sinirlara benzer sekilde, güncellenebilir ve degistirilebilir bir yapidadir. Kategorilerin ayrilmasinda GAP Skoru ve mekanik komplikasyon verileri kullanilarak yapilan ROC egrisi (Reciever Operator Characteristics Curve) analizi kullanilir. Farkli toplumlar, farkli yas gruplari ve farkli hastaliklar için tanimlanan farkli ideal degerler ve sinirlar kullanildiginda orantili, kismi ve ciddi orantisiz kategorilerini olusturan farkli degerler elde edilir.
Bu metodoloji kullanilarak GAP parametrelerinin hesaplanmasindaki ideal degerlerin, sinirlarin ve kategorilerin degistirilmesiyle GAP skor evrensel olarak kisiye özel analiz ve planlamada kullanilir. Bu güncellemeler yapilirken kanitlanmis bilimsel istatistiki yöntemler kullanilir. Ana hatlari olusturmak için yukarida belirtilmis olan lojistik regresyon, ki kare, odds ratio, ß regresyon katsayisi ve ROC egrisi istatistikleri kullanilir. Bunlarin yani sira daha yöntemler mevcuttur. Kaplan-Meier ve COX regresyon analizleri ile ameliyattan sonra geçen zamanin ve takip süresinin etkileri degerlendirilir. Tarif edilen bu biyoistatistik yöntemler disinda medikal informatik yöntemler de kullanilarak skorun kapsami genisletilir. Burada kullanilan yöntemler genel olarak yapay zeka veya özdevimli ögrenme uygulamalari olarak bilinir. Hiçbir önyargi ve klinik bilgi olmadan direk olarak veriler üzerinden inceleme yaparak etkilesimleri algilayan “makine ögrenmesi” ve yeni hasta verisi eklendikçe kendini egiterek tahmin yetenegini güçlendiren “derin ögrenme” GAP analizinin evrensel uygulamasinda kullanilan büyük veri analiz yöntemleridir. Biyoistatistik ve medikal enformatik yöntemlerin kullanilmasi ile GAP Skorunun sinirlari ve formülleri güncellenerek degisen toplum, degisen ameliyat yöntemleri ve malzemelerine uyumlu olarak GAP analizi yöntemi sürekli degisir ve güncel yapisini korur.
Sekiller ve Sekillere Ait Referans Numaralari Sekil 1: Kisiye Özel Analiz, Planlama ve Uygulama Platformu Temsilidir.
Sekilde yer alan referans numaralari: 1- Giris Modülü 2- GAP Skor Hesaplama Modülü 3- GAP Röntgen Analiz Modülü 4- Kisiye Özel Tedavi Planlama Modülü 6- Veri Depolama Modülü 7- Adaptasyon Modülü 8 Hasta Bilgileri 9- Medikal Kayit Numarasi - Tarih 11- Ölçüm Giris Alani 12- Röntgen Yükleme Arayüzü 14- Sonuç Alani - Delta Planlama 16- Iki Boyutlu Planlama 17- Üç Boyutlu Planlama 18- Karsilastirma Modülü 19- Çikti Alma Modülü - Çalisma Dizayn Modülü 21- Veri Toplama Modülü 22- Film Esleme Modülü 23- Istatistik Analiz Modülü 24- Yas - Pelvik Insidans 26- Sakral Egim 27- L1-S1 Lordozu 28- L4-Sl Lordozu 29- Global TIIt - Yan röntgen 31- Ön-Arka Röntgen 32- Yapay zeka fonksiyonu 33- Manuel Fonksiyon 34- Yas Faktörü - Rölatif Pelvik Versiyon 36- Rölatif Lomber Lordoz 37- Lordoz Dagilim Indeksi 38- Rölatif Spinopelvik Alignment 39- GAP Skoru 40- T2-T12 Kifozu 41- T5-T12 Kifozu 42- T10-L2 açisi 43- Risk Hesaplama Modülü 44- Manuel Mod 45- Yönlendirme Modu 46- Çubuk Hazirlama Modülü Kisiye Özel Analiz, Planlama ve Uygulama Platformunun Detaylari Kisiye özel analiz, planlama ve uygulama platformu, omurga hastaliklarina yönelik fizik tedavi, korse ve ameliyat planlanirken dijital ortamda yan filmlerin analizi ile kisiye özel tedavi planlanmasina olanak saglar. Bilgisayarlarda, mobil cihazlarda ve internet ortaminda çalisan bu uygulama, platformun kullanildigi ortama göre degisen islevsellik göstermektedir.
Asagida tanimlanan modüllerin her birinin varligi platformun kullanildigi ortama göre degiskenlik göstermektedir.
Kisiye özel sagital plan analiz, planlama ve uygulama platformu; GAP skorunu, GAP parametrelerini, omurga kivrimlarinin açilarin ideal degerlerini, tedavi planlamada yapilmasi gereken degisiklikleri otomatik olarak hesaplayarak tek bir uygulama içerisinde sunar. Elle veya yapay zeka kullanilarak otomatik olarak omurga röntgenlerinden ölçülen basit açisal degerlerin veri olarak girilmesine izin vererek arka planda algoritmik olarak kisiye özel hesaplamalari dikkate alarak GAP skorunu hesaplayan, hesaplanan bu degerlere göre omurga dizilimini görsel hale getiren ve bu görsel üzerinde degisiklikler yaparak tedavi planlanmasini saglayan (simülasyon), bilgisayarlarda ve mobil cihazlarda çalisan bir uygulamadir. GAP konseptine göre ameliyat simülasyonu yaparak henüz ameliyat gerçeklesmeden ameliyat sonrasi olusabilecek mekanik komplikasyonlarin riskini belirler ve bu komplikasyonlarin önlenmesine yardimci olur. Tarafimizca gelistirilen bu uygulama platformu, GAP skorunu kullanarak kisiye özel cerrahi planlama yapilmasina olanak saglayan ilk simülasyon programidir.
Kullanici, uygulama platformunu ilk açtiginda Giris Modülü (1) açilir. Bu modülde kullanici adi ve sifresi ile giris yapilabilecek alanlar ve çesitli kullanici adi ve sifre özellikleri mevcuttur. Kullanici giris yaptiktan sonra, elinde röntgenlerden ölçülen açi degerleri mevcut ise GAP Skor Hesaplama Modülü°ne (2); elinde röntgenlerin kendisi mevcut ise GAP Röntgen Analiz Modülüne (3) giris yapar.
GAP Skor Hesaplama Modülüne (2) giris yapildiginda öncelikle Hasta Bilgileri (8), Medikal Kayit Numarasi (9) ve Tarih (10) verileri için giris kisimlarinin bulundugu arayüz açilir. Söz konusu veri girisleri tamamlaninca Ölçüm Giris Alan17na (11) ulasilir. Burada kisinin Yas Global Tilt (29) ölçüm degerleri girilir. Sonuç Alani,nda (14) algoritmik matematiksel formüller ile her bireyin kendine özgü olan pelvik insidans degeri için kisiye özel hale getirilmis olarak otomatik hesaplanan Yas Faktörü (34), Rölatif Pelvik Versiyon (35), Rölatif Lomber Lordoz (36), Lordoz Dagilim Indeksi (37), Rölatif Spinopelvik Alignment (38) ve GAP Skoru (39) sonuçlari gösterilir. Otuzdört ile otuzsekiz arasinda numaralandirilan parametreler için Hesaplanan Degerler (a), Skala Görseli (b) ve Saptanan Puan (c) bilgisi verilir. Otuzdokuz numarali parametre için Hesaplanan Deger (a) ve Kategori (b) bilgisi verilir. Degerler ve puanlar sayisal veriler olmakla birlikte skala görseli, GAP parametrelerinin idealden sapma miktarlarini renk lejantli bir çizelge üzerinde gösterir.
Benzer sekilde, GAP Röntgen Analiz Modülüne (3) giris yapildiginda öncelikle Hasta Bilgileri (8), Medikal Kayit Numarasi (9) ve Tarih (10) verilerinin giris kisimlarinin bulundugu arayüz açilir. Söz konusu veri girisleri tamamlaninca Röntgen Yükleme Arayüzü”ne (12) ulasilir. Bu arayüzde sadece Yan Röntgen (30) yüklenebilecegi gibi, hem Yan röntgen (30) hem Ön-Arka Röntgen (31) yüklenebilir. Röntgenler yüklenince kullanici Röntgen Isaretleme Arayüzü,ne (13) ulasir. Röntgenlerdeki kemiklerin isaretlenmesi Yapay Zeka Fonksiyonu (32) ile otomatik olarak yapilabilecegi gibi, Manuel Fonksiyon (33) kullanilarak el ile de tek tek isaretlenebilir. Yapay Zeka Fonksiyonu, röntgenlerdeki femur baslari, sacrum üst end platosu, C7, L1 ve L4 kemiklerini otomatik olarak taniyarak bu kemiklerin uzaysal konumlarini ve birbirlerine göre duruslarini otomatik olarak algilar. Bu fonksiyon, derin ögrenme yöntemi ile gelistirilmis olup, sisteme her yeni film yüklendiginde ögrenme düzeyi artar ve ölçümlerdeki hata payi giderek azalir. Otomatik veya manuel Isaretleme tamamlandiginda ulasilan Sonuç Alani,nda (14) algoritmik matematiksel formüller ile otomatik hesaplanan Yas Faktörü (34), Rölatif Pelvik Versiyon (35), Rölatif Lomber Lordoz (36), Lordoz Dagilim Indeksi (37), Rölatif Spinopelvik Alignment (3 8) ve GAP Skoru (39) sonuçlari gösterilir. Otuzdört ile otuzsekiz arasinda numaralandirilan parametreler için Hesaplanan Degerler (a), Skala Görseli (b) ve Saptanan Puan (c) bilgisi verilir. Otuzdokuz numarali parametre için Hesaplanan Deger (a) ve Kategori (b) bilgisi verilir. Bunlara ek Sonuç ekraninda incelemelerini tamamlayan kullanici Kisiye Özel Tedavi Planlama Modülüne (4) yönlendirilir. Bu modülde Delta Planlama (15), Iki Boyutlu Planlama (16) ve Üç Boyutlu Planlama (17) arayüzleri bulunmaktadir.
Kullanici GAP Skor Hesaplama Modülüsnü (2) kullanarak hesaplama yapmissa, tedavi planlamasi Delta Planlama Arayüzü (15) ile yapilir. Bu arayüzde Sakral Egim miktarlari ve gerekli düzeltmeler minimum ve maksimum olarak yazi ile gösterilir.
Kullanici, sistem tarafindan önerilen düzeltme araliklari disinda düzeltme yapmayi planliyor ise, planladigi düzeltme miktarlarini ilgili alanlara girer. Girisi tamamlayan kullanici Risk Hesaplama Modülüsne (43) yönlendirilerek ameliyat bu sekilde sonlandirilir ise mekanik komplikasyonlar için olusacak olan riskin yüzde araliklari gösterilir. Buna göre kullanici kabul edilebilir risk sinirina ulastigini düsündügü yere kadar degisik cerrahi seçenekleri denemeye veya planlamaya devam edebilir.
Kullanici GAP Röntgen Analiz Modülüinü (3) kullanarak analiz yapmis ve Röntgen Yükleme Arayüzü°nde (12) sadece Yan Röntgen (30) yüklemis ise tedavi planlamasi Iki Boyutlu Planlama Arayüzü (16) ile yapilir. Bu arayüzde yandan görünümde iki boyutlu bir omurga modeli olusturulur. Bu inodel üzerinden her omurga segmenti için açi degistirme, ön-arka ve asagi yukari yönlerde yer degistirme özellikleri bulunmaktadir. Cerrahi tedaviler için kullanilan kafesler ve çesitli cerrahi enstrümanlar ile Chevron, pedikül çikarma osteotomisi ve vertebral kolon rezeksiyonu gibi çesitli cerrahi teknikler de ön tanimli olarak arayüzde bulunmaktadir. Kullanici Manuel Modiu (44) kullanarak tedavi simülasyonu yaparken kullanmayi planladigi cerrahi enstrümanlar ve düzeltme basamaklarini sisteme girer. Her omur tek tek ele alinarak, açisal olarak yönelimleri degistirilebilir ve öne-arkaya, yukari ve asagi olmak üzere 4 yönde hareket ettirilebilir. Manuel Modida simüle edilen tedavinin hastaya uygulanmasi durumunda, tedavi sonrasinda hastanin omurga diziliminin nasil olacagi ve mekanik komplikasyon gelisme ihtimalleri sistem tarafindan GAP parametreleri ve GAP skoru verileri kullanilarak kullaniciya gösterilir. Sonuçlara göre kullanici denedigi tedavi plani ile devam edebilir veya istedigi GAP skoruna ve komplikasyon riskine ulasana kadar degisik tedavi planlarini gözden geçirebilir. Yönlendirme Modiunda (45) ise GAP parametrelerinin degerleri ve skalalari kullanilarak kullanici tedaviyi planlama için yönlendirilir. Tedavi plani legen kemiginin uzaysal durusunu düzenleyerek baslar. Daha sonra sirayla L4-Sl ve Ll-Sl lordozlari ayarlanarak bel çukuru ideal degerlerine getirilir. Son basamakta global dizilim düzenlenerek sirt kamburu ve boyun çukuru hastanin kisisel anatomik yapisi göz önünde bulundurularak belirlenmis olan ideal degerlerine ayarlanir. Platform tarafindan otomatik olarak asama asama yapilan yönlendirme sonlandiginda kullanici mevcut ile ideal arasindaki degisme farklarina bakarak hangi anatomik bölgede hangi cerrahi enstrümanlari ve teknikleri kullanacagini seçer. Detayli planlama yapmak için omurlar tek tek ele alinabilecegi gibi önceden tanimlanmis anatomik omurga bölgeleri (Sakrum, alt ark lordoz, üst ark lordoz, torakolomber bileske, alt ark kifozu, üst ark kifozu, servikotorasik bileske ve servikal lordoz) kendi içlerinde bir bütün olarak ele alinarak harmonik ve birbirleri ile uyumlu olarak da dizilimleri planlanabilir. Manuel (44) veya Yönlendirme Moduinda (45) tedavi planlamasi tamamlandiginda cerrahi için seçilen seviyelere uygun olarak ameliyatta kullanilacak çubuklarin nasil bükülecegi görsel olarak sistem tarafindan gösterilir. Çubuk Hazirlama Modülü (46) kullanilarak, simüle edilen plana göre kivrimlari ayarlanmis çubuklarin, gerçek ölçekte, iki veya üç boyutlu yazicilar kullanilarak çiktisi alinir. Hem Manuel Modida (44), hem de Yönlendirme Modiunda (45) simülasyon yapilirken herhangi bir asamada Risk Hesaplama Modülü (43) açilarak ameliyat bu sekilde sonlandirilir ise mekanik komplikasyonlar için olusacak olan riskin yüzde araliklari görülür. Buna göre kullanici kabul edilebilir risk sinirina ulastigini düsündügü yere kadar degisik cerrahi seçenekleri denemeye veya planlamaya devam edebilir. 0 Kullanici GAP Röntgen Analiz Modülüinü (3) kullanarak analiz yapmis ve Röntgen Yükleme Arayüzü”nde (12) hem Yan Röntgen (30) hem de Ön-Arka Röntgen (31) yüklemis ise tedavi planlamasi Üç Boyutlu Planlama Arayüzü (17) ile yapilir. Bu arayüzde seçilen herhangi bir mihenk noktasi etrafinda döndürülebilir nitelikte üç boyutlu bir omurga modeli olusturulur. Yukarida tariflenen Iki Boyutlu Planlama Arayüzüinde (16) mevcut olan tüm özelliklere ek olarak bu arayüz ön-arka plandaki düzeltmelerin de planlanmasini saglar. Bu özellik, kullanicinin istedigi asamada omurgaya istedigi yönden bakmasini saglayarak var olan ve olmasi gereken omurga seklinin anlasilmasini kolaylastirir.
Hastanin tedavisi devam ederken çekilen ara kontrol röntgen filmleri Tedavi Degerlendirme Modülüne (5) yüklenerek gerçekte uygulanan tedavinin Kisiye Özel Tedavi Planlama Modülü”nde (4) planlanmis olan tedaviye ne kadar uydugu gözlemlenir. Daha önce tedavi hangi arayüzde planlanmis ise [Delta (15), Iki Boyutlu (16) veya Üç Boyutlu (17)) yine ayni arayüz kullanilarak planlanan ile uygulanan arasindaki farklar otomatik olarak hesaplanir. Bu arayüzler için tarif edilmis olan tüm islevler kullanilarak tedavide uygulanmasi gereken degisiklikler hesaplanabilir. Kisiye Özel Tedavi Planlama Modülüinün (4) ilgili arayüzündeki Risk Hesaplama Modülü (43) kullanilarak kararlar verilir. Böylece, kullaniciya ameliyati veya tedaviyi nihayetlendirmeden degisiklik, düzenleme yapma olanagi saglar.
Planlama ve uygulama platformunun bir diger modülü Veri Depolama M0dülü°dür (6). Bu modülde önceden kaydedilmis tüm verilere ve planlama detaylarina ulasilabilir. Raporlama islevleri, Karsilastirma Modülü (18) ve Çikti Alma Modülü (19) ile gerçeklestirilir.
Karsilastirmalar tedavi öncesi ile planlanan veya uygulanan tedavi sonrasi arasinda olabilecegi gibi, farkli tedavi seçenekleri arasinda karsilastirmalar da yapilabilir. Benzer sekilde, tek bir hasta için tedavi sonrasi takip süresi içerisinde degisik zamanlarda çekilmis olan röntgenlere ait analizler ve hesaplamalar karsilastirilabilir. Ayakta ve yatarak çekilmis olan yan röntgenler arasinda karsilastirma yapilarak omurganin ilgili anatomik bölgelerindeki kisiye özel analiz parametreleri kullanilarak esnekligin degerlendirilmesini saglar. Otuzdört ile kirikiki arasinda numaralanmis modüllerde verilen ölçüm parametrelerinin ayakta ve yatarak çekilen röntgenler arasinda gösterdigi mutlak ve yüzdesel degisimler otomatik olarak hesaplanarak kullaniciya sunulur. Bu bilgiler Manuel Modida (44) ve Yönlendirme Moduinda (45) tedavi planlamasi yapilirken hangi anatomik bölgede hangi cerrahi enstrümanlari ve teknikleri kullanacagini seçme konusunda da yardim saglar. Böylece daha gerçekçi, uygulanabilir ve erisilebilir tedavi plani yapilir. Çikti Alma Modülüinde (19) tek bir analize veya planlamaya ait detaylarin çiktisi alinabilecegi gibi, Karsilastirma Modülü”nde (18) yapilan karsilastirmali analizlerin de çiktilari alinabilir. Alinan çiktilar görsel verilerin yani sira Ölçüm Giris Alani (11) ve Sonuç Alani”nda (14) bulunan tüm sayisal verileri ve görsel skala verilerini de içerir. Risk Hesaplama Modülü”ne (43) ait veriler de tercihen çiktilara eklenebilir.
Planlama ve uygulama platformunun son modülü Adaptasyon Modülüidür (7). Bu modülde kullanici kendine ait hasta verilerini kullanarak, kendi hasta profiline ve kendi ameliyat tipine göre özellestirilmis veriye özgü GAP Skor hesaplamasini yaratabilir. Çalisma Dizayn Modülüinde (20) yas, tani, ameliyat çesidi, klinik ve radyografik veriler gibi çesitli kriterler kullanilarak olusturulacak olan GAP skorunun dahil edilme ve dislanma kriterleri belirlenir.
Veri Toplanmasi Modüliünde (21) demografik veriler, komorbiditeler, özgeçmis bilgileri, cerrahi detaylar ve mekanik komplikasyon verilerinden hangilerinin toplanacagi belirlenerek veri toplama arayüzü olusturulur. Bu verilerden bir kismi zorunlu olarak eklenmeli iken bir kisminin eklenmesi tercihe baglidir. Film Esleme M0dülü”nde (22) otomatik özellik kullanilarak veya tek tek seçilerek veritabanina kayitli filmler, eklenen hasta verileri ile eslestirilir. Filmler ameliyat öncesi, ameliyat sonrasi erken dönem ve takip filmleri olarak siniflandirilir. Istatistik Analiz Modülü (23) toplanan veriler ve eslenen filmlerden yapilan ölçümleri kullanarak öncelikle mevcut GAP skorunun ilgili datadaki performansini ölçer.
Performans ölçümünde devamli verilerin karsilastirilmasi için Ki-Kare, kategorik verilerin karsilastirilmasi için Kruskal Wallis, komplikasyon trendlerinin belirlenmesi için Cochran- Armitage, risk oranlarinin belirlenmesi için çok degiskenli lojistik regresyon testleri Ve tanisal performansin belirlenmesi için ise egri altinda kalan alan, özgüllük, duyarlilik, pozitif ve negatif prediktif degerler ve mekanik komplikasyon tahmininde dogruluk parametreleri kullanilir. Daha sonra gerekli görülmesi halinde GAP Skoru 'nun Hesaplanmasi bölümünde anlatilan metodolojiyi kullanarak bu veri setine özel idealden sapma sinirlarini ve puanlamalari belirleyerek ilgili veriye özel GAP skorunu olusturur. Bu modülün çalistirilabilmesi için öntanimli asgari hasta sayisi ve asgari takip süresi kriterlerinin saglanmis olmasi gereklidir.

Claims (1)

  1. ISTEMLER Bu bulus, omurga sagligi basligi altinda, omurga sagligi koruyucu hekimlik çalismalarinda ve omurga hastaliklari teshis ve tedavisinde kullanilabilecek, ortopedi ve travmatoloji, beyin cerrahisi, fizik tedavi ve rehabilitasyon ve iliskili alanlarda yararlanilabilecek, ayakta durusta omurga dizilim ve seklinin hesaplanmasinda kullanilan toplum ortalamalarini temel alan yaklasimin terk edilerek her kisinin kendi pelvik insidans degeri için kisiye özel degerlendirmeye olanak veren yeni analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; her bireyin anatomisine uygun kisiye özel yaklasim ile kalça, alt bel, bel ve global dizilim ögelerinin hepsini tek bir skorda içeren, omurganin tüm bilesenlerini ayrintili olarak bir arada hesaplayan ve degerlendiren Global AIignment ve Proporsiyon (GAP) Skoru Hesaplama Modülü (2) içermesidir. Bulus istem lse uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; röntgen filmlerinden gerekli açi verilerinin dogrudan saglanmasina yarayan en az bir GAP Röntgen Analiz Modülü (3) içermesidir. Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; içerdigi Röntgen Isaretleme Arayüzü (13) kullanilarak kemiklerin isaretlenmesi safhasinda, kemiklerin derin ögrenme kullanilarak Otomatik isaretlenmesine yarayan en az bir Yapay Zeka Fonksiyonu (32) içermesidir. Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu Olup yeni olan özelligi; en az bir Delta Planlama (15), en az bir iki Boyutlu Planlama (16) ve en az bir Üç Boyutlu Planlama (17) arayüzleri barindiran en az bir Kisiye Özel Tedavi Planlama Modülü (4) içermesidir. Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; algoritmik matematiksel formüller ile her bireyin kendine özgü olan pelvik insidans degeri için kisiye özel hale getirilmis olarak otomatik hesaplanan Yas Faktörü (34), Rölatif Pelvik Versiyon (35), Rölatif Lomber Lordoz (36), Lordoz Dagilim Indeksi (37), Rölatif Spinopelvik Alignment (38) ve GAP Skoru (39) sonuçlarinin bir arada gösterilebildigi en az bir Sonuç Alani (14) içermesidir. 6- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; GAP parametrelerinin idealden sapma miktarlarinin renk lejantli bir çizelge üzerinde gösterildigi en az bir skala görseli içermesidir. 7- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; pelvisin uzaysal açisinin, bel çukuru miktarinin ve dagiliminin ve global omurga dizliminin kisiye tarifinin yapilmasi için saglikli gönüllü veritabanlarindan lineer lojistik regresyon yöntemi ile güncellenebilir ideal formüllerin hesaplanmasi; röntgenlerde ölçülen açilar ile hesaplanan bu idealler arasindaki iliskiyi gözeterek tüm sagital plan parametrelerinin pelvik insidansa orantili sekilde degerlendirilmesi ve kisiye özel olarak “ideallden sapmalar seklinde tanimlayan PI-temelli radyografik parametrelerin hesaplanmasi; ki-kare analizi ile bu parametrelerin alt gruplarinin sinirlarinin belirlenmesi; bu alt gruplarda mekanik komplikasyon olasilik oranlarinin belirlenmesi; bu olasilik oranlarinin logaritmasinin alinmasi; bu logaritmik degerlerin virgülden sonrasinin en yakin tam sayiya yuvarlanmasi ile alt gruplarin puanlarinin belirlenmesi; bu puanlar toplanarak GAP skorunun hesaplanmasi ve ROC egrisi altinda kalan alan hesaplanarak GAP kategorilerinin belirlenmesi adimlarini içermesidir. 8- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; PI-temelli oransal GAP anlayisi içerisinde pelvisin uzaysal konumunun degerlendirilmesi için Ideal Sakral Egimin röntgende Ölçülen Sakral Egimden çikarilmasi olarak tanimlanan Rölatif PelVik Versiyon (RPV) (35) açisini içermesidir. 9- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; PI-temelli oransal GAP anlayisi içerisinde kisinin bel çukurunun miktarinin degerlendirilmesi için Ideal Lomber Lordozun röntgende Ölçülen Lomber Lordoz degerinden çikarilmasi olarak tanimlanan Rölatif Lomber Lordoz (RLL) (36) açisini içermesidir. 10- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; PI-temelli oransal GAP anlayisi içerisinde kisinin bel çukurunun dagiliminin degerlendirilmesi için L4-Sl Lordozunun Ll-Sl Lordozuna bölünmesiyle elde edilecek sonucun 100 ile çarpilmasi olarak tanimlanan, Lordoz Dagilim Indeksi”ni (LDI) (37) içermesidir. 11-Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; PI-temelli oransal GAP anlayisi içerisinde global spinopelvik dizilimin degerlendirilmesi için Ideal Global Tiltin röntgende Ölçülen Global Tiltten çikarilmasi olarak tanimlanan Rölatif Spinopelvik Alignment (RSA) (38) açisini içermesidir. 12- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; GAP parametrelerinin degerleri ve skalalari kullanilarak kullanicinin tedaviyi planlama için yönlendirildigi en az bir Yönlendirme Modu (45) içermesidir. 13-Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; hem Manuel Mod,da (44), hem de Yönlendirme Mod,unda (45) simülasyon yapilirken herhangi bir asamada açilarak ameliyat bu sekilde sonlandirilir ise mekanik komplikasyonlar için olusacak olan riskin yüzde araliklarinin görüntülenebildigi en az bir Risk Hesaplama Modülü (43) içermesidir. 14- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; ayakta ve yatarak çekilmis olan yan röntgenler arasinda, veya tedavi öncesi ile planlanan veya uygulanan tedavi sonrasi arasinda, veya farkli tedavi seçenekleri arasinda, veya tedavi sonrasi takip süresi içerisinde degisik zamanlarda çekilmis olan röntgenlere ait analizler arasinda karsilastirma yapilarak kisiye özel analiz parametrelerinin mutlak ve yüzdesel degisimleri kullanilarak esnekligin, farkli tedavi seçeneklerinin, tedavi sonuçlarinin ve takip sürecinde ortaya çikan degisikliklerin degerlendirilmesini saglayan en az bir Karsilastirma Modülü (18) içermesidir. 15- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; GAP parametrelerinin hesaplanmasinda kullanilan ideallerin, parametre alt gruplarinin aldiklari puanlarin ve GAP Skorunun kategorilerinin ayrilmasinda kullanilan puan araliklarinin, biyoistatistik ve medikal enforrnatik yöntemlerin kullanilmasi ile degisen toplum, degisen ameliyat yöntemleri ve malzemelerine uyumlu olarak güncellenebilir ve degistirilebilir bir yapida olmasi niteligini içermesidir. 16- Bulus önceki istemlere uygun analiz yöntemi ve uygulama platformu olup yeni olan özelligi; kullaniciya kendine ait hasta verilerini kullanarak, kendi hasta profiline ve kendi ameliyat tipine göre özellestirilmis, veriye özgü GAP skor hesaplamasina olanak veren en az bir Adaptasyon Modülü (7) içermesidir.
TR2018/12223A 2018-08-28 2018-08-28 Omurga di̇zi̇li̇m ve şekli̇ni̇n matemati̇ksel tari̇fi̇ni̇ ki̇şi̇ye özel hale geti̇ren yeni̇ hesaplama ve anali̇z yöntemi̇, planlama ve uygulama platformu TR201812223A2 (tr)

Priority Applications (4)

Application Number Priority Date Filing Date Title
TR2018/12223A TR201812223A2 (tr) 2018-08-28 2018-08-28 Omurga di̇zi̇li̇m ve şekli̇ni̇n matemati̇ksel tari̇fi̇ni̇ ki̇şi̇ye özel hale geti̇ren yeni̇ hesaplama ve anali̇z yöntemi̇, planlama ve uygulama platformu
EP18932225.8A EP3843615A4 (en) 2018-08-28 2018-12-31 NEW CALCULATION AND ANALYSIS METHOD, PLANNING AND APPLICATION PLATFORM TO PERSONALIZE THE MATHEMATICAL DEFINITION OF THE ORIENTATION AND SHAPE OF THE SPINE
PCT/TR2018/000137 WO2020046219A1 (en) 2018-08-28 2018-12-31 Novel calculation and analysis method, planning and application platform that personalizes the mathematical definition of spinal alignment and shape
US17/271,673 US20220142562A1 (en) 2018-08-28 2018-12-31 Calculation and analysis method, planning and application platform that personalizes the mathematical definition of spinal alignment and shape

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
TR2018/12223A TR201812223A2 (tr) 2018-08-28 2018-08-28 Omurga di̇zi̇li̇m ve şekli̇ni̇n matemati̇ksel tari̇fi̇ni̇ ki̇şi̇ye özel hale geti̇ren yeni̇ hesaplama ve anali̇z yöntemi̇, planlama ve uygulama platformu

Publications (1)

Publication Number Publication Date
TR201812223A2 true TR201812223A2 (tr) 2018-11-21

Family

ID=67069943

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
TR2018/12223A TR201812223A2 (tr) 2018-08-28 2018-08-28 Omurga di̇zi̇li̇m ve şekli̇ni̇n matemati̇ksel tari̇fi̇ni̇ ki̇şi̇ye özel hale geti̇ren yeni̇ hesaplama ve anali̇z yöntemi̇, planlama ve uygulama platformu

Country Status (4)

Country Link
US (1) US20220142562A1 (tr)
EP (1) EP3843615A4 (tr)
TR (1) TR201812223A2 (tr)
WO (1) WO2020046219A1 (tr)

Families Citing this family (2)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
CN112741620A (zh) * 2020-12-30 2021-05-04 华南理工大学 基于肢体动作的颈椎病评估装置
CN117426920B (zh) * 2023-06-14 2024-04-05 溧阳市中医医院 一种骨科脊柱康复全方位矫正***

Family Cites Families (7)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US7223234B2 (en) * 2004-07-10 2007-05-29 Monitrix, Inc. Apparatus for determining association variables
US20080009773A1 (en) * 2006-07-10 2008-01-10 Donald Dean Harrison Mathematical Modeling System for assisting practitioners in the detection of global subluxations, segment subluxations and their correlation - postural/spinal coupling
US20100191100A1 (en) * 2009-01-23 2010-07-29 Warsaw Orthopedic, Inc. Methods and systems for diagnosing, treating, or tracking spinal disorders
US9968408B1 (en) * 2013-03-15 2018-05-15 Nuvasive, Inc. Spinal balance assessment
US10949975B2 (en) * 2015-04-13 2021-03-16 Siemens Healthcare Gmbh Patient management based on anatomic measurements
US10777315B2 (en) * 2015-10-13 2020-09-15 Mazor Robotics Ltd. Global spinal alignment method
WO2018131045A1 (en) * 2017-01-12 2018-07-19 Mazor Robotics Ltd. Global balance using dynamic motion analysis

Also Published As

Publication number Publication date
WO2020046219A1 (en) 2020-03-05
US20220142562A1 (en) 2022-05-12
EP3843615A1 (en) 2021-07-07
EP3843615A4 (en) 2022-05-18

Similar Documents

Publication Publication Date Title
Celestre et al. Spinopelvic parameters: lumbar lordosis, pelvic incidence, pelvic tilt, and sacral slope: what does a spine surgeon need to know to plan a lumbar deformity correction?
Smith et al. Recent and emerging advances in spinal deformity
Post et al. Spinal mobility: sagittal range of motion measured with the SpinalMouse, a new non-invasive device
Frobin et al. Vertebral height, disc height, posteroanterior displacement and dens–atlas gap in the cervical spine: precision measurement protocol and normal data
Giglio et al. Development and evaluation of thoracic kyphosis and lumbar lordosis during growth
Chavarria et al. The hip-spine challenge
Salmingo et al. Influence of implant rod curvature on sagittal correction of scoliosis deformity
Ailon et al. Adult spinal deformity surgeons are unable to accurately predict postoperative spinal alignment using clinical judgment alone
US20220409279A1 (en) Systems and methods for planning a patient-specific spinal correction
Udoekwere et al. Effect of lowest instrumented vertebra on trunk mobility in patients with adolescent idiopathic scoliosis undergoing a posterior spinal fusion
Post et al. New sagittal classification of AIS: validation by 3D characterization
Park et al. Preoperative computer-based simulations for the correction of kyphotic deformities in ankylosing spondylitis patients
Banno et al. Impact of pelvic obliquity on coronal alignment in patients with adolescent idiopathic scoliosis
Russell et al. Measurement of lumbar Lordosis: a comparison of 2 alternatives to the cobb angle
TR201812223A2 (tr) Omurga di̇zi̇li̇m ve şekli̇ni̇n matemati̇ksel tari̇fi̇ni̇ ki̇şi̇ye özel hale geti̇ren yeni̇ hesaplama ve anali̇z yöntemi̇, planlama ve uygulama platformu
Wawrose et al. In vivo changes in adjacent segment kinematics after lumbar decompression and fusion
Sangondimath et al. Radiographic analysis of the sagittal alignment of spine and pelvis in asymptomatic Indian population
Virk et al. Factors influencing upper-most instrumented vertebrae selection in adult spinal deformity patients: qualitative case-based survey of deformity surgeons
Farley et al. Outcomes After Spinal Fusion for Congenital Scoliosis: Instrumented: Versus: Uninstrumented Spinal Fusion
Betsch et al. Effects of athletic training on the spinal curvature in child athletes
Errico et al. Surgical Management of Spinal Deformities E-Book
Dubousset Idiopathic scoliosis
Bierma-Zeinstra et al. Measuring the sacral inclination angle in clinical practice: is there an alternative to radiographs?
van Royen Preoperative planning and the use of free available software for sagittal plane corrective osteotomies of the lumbar spine in ankylosing spondylitis
Fiere et al. Preoperative planning and patient-specific rods for surgical treatment of thoracolumbar sagittal imbalance