TR201511544A2 - Bi̇r beşi̇nci̇ teker si̇stemi̇ - Google Patents

Abstract

Bu buluş, ağır ticari çekici tip araçlarda kullanılan, hafifletilmesine karşın rijitliği korunan ve mevcut sistemlerden daha alçak yüksekliklerde uygulanabilen ve ayrıca dişli çark kesitine sahip içi boş bir kros (3) içeren ve treylerden kaynaklanan ağır yükleri sönümleyen sönümleyiciye (5) sahip olan bir beşinci teker sistemi (1) ile ilgilidir.

Description

TARIFNAME BIR BESINCI TEKER SISTEMI Teknik Alan Bu bulus, agir ticari çekici tip araçlarda kullanilan, hafifletilmesine karsin rijitligi korunan ve mevcut sistemlerden daha alçak yüksekliklerde uygulanabilen bir besinci teker sistemi ile ilgilidir. Önceki Teknik Besinci teker sistemleri treyler ile çekici tip aracin kupasi arasindaki baglantiyi saglamaktadir. Treyler ile çekici tip araç arasindaki baglanti, treylersin altinda monte edilmis halde bulunan kingpin”in besinci teker'e baglanmasi ile saglanmaktadir.

Mevcut kullanimda besinci teker sistemi, besinci teker kaplini, besinci teker pedestali ve montaj plakasi olmak üzere üç parçadan olusmaktadir. Besinci teker kaplini montaj plakasina pedestaller vasitasiyla baglanmaktadir. Montaj plakasi ise L braketlere baglanmaktadir. Sasi kollarinin Ilansina delik açmak tercih edilen bir tasarim yöntemi olmadigi için montaj plakasi sasi kollarinin iki yanina tutturulmus L braketler vasitasiyla araç sasisine baglanmaktadir.

Montaj plakasinin amaçlarindan biri, genellikle döküm malzemeden imal edilen besinci teker kaplinine ekstra rijitlik saglayarak, treylerldan gelen yükler altinda zarar görmesini engellemektir. Bu yüzden montaj plakasinin tasariminin rijit bir yapi saglayacak sekilde yapilmasina dikkat edilmektedir. Bu rijitligi de genellikle plaka üzerine yapilan ondüle formlar saglamaktadir. Böylece kaplinin egilmeye/kirilmaya karsi dayanimi artmaktadir. Besinci tekerler güvenlik parçasi 8343.621 olduklari için baglantinin güvenligi son derece önemlidir ve parçalarin kullanim esnasinda çatlamasi ve kirilmasi kesinlikle istenmemektedir.

Montaj plakasinin diger bir amaci, besinci tekere gelen yükleri yayili bir sekilde sasiye ileterek saglam bir baglanti saglamaktir. Bu sekilde sasiye gelen yükler homojen bir sekilde genis bir bölgeye dagitilmaktadir.

Treylerden gelen yükler kingpin vasitasiyla besinci tekere iletilmektedir.

Treylerden sasiye aktarilan yükler çok yüksek olduklari için, besinci teker sistemi aracin en saglam bölgelerinden birine konumlandirilmaktadir. Bu yüzden, besinci tekerin sasiye baglanacagi bölgenin çok yakinina sasi krosu ve döküm süspansiyon braketi de konumlandirilarak bu bölge saglamlastirilmaktadir.

Pratikte en çok karsilasilan sorunlardan ilki parçalarin agir olmasidir. Besinci teker baglantisi, aracin saglam bir bölgesine konumlandirilmaktadir. Dayanimi yükseltmek için, döküm süspansiyon braketleri sasiye besinci tekeri aracin -x ekseninde ortalayacak sekilde yerlestirilmektedir. Bu braketlerin temel islevi I kollarini tutmak olsa da, tasarimi güçlendirilerek besinci tekerin baglandigi bölgeyi de güçlendirmek amaciyla tasarlanmaktadirlar. Süspansiyon braketleri bu sebepten dolayi önemlidirler. Ayrica, besinci tekerin altinda besinci teker krosu isimli bir kros kullanarak, besinci tekerden gelen yüklere karsi sasi kollari güçlendirilmektedir. Kros genellikle iki adet C profilin sirt sirta birlestirilmesiyle olusturmakta ve gusset olarak adlandirilan braketler vasitasiyla sasinin iki kolunu birbirine tutturmaktadir. Krosun yapisal olarak rijit olmasi istendigi için kullanilan parçalar çok büyük ve agir olarak imal edilmektedir. Bu sistemin toplam agirligi yaklasik 50 kgidir. Besinci teker krosu ve gussetslarin aracin bu bölgesine rijitlik saglamaktan baska bir islevleri bulunmamaktadir. Ayrica, besinci teker kaplini, pedestaller vasitasiyla montaj plakasina baglanmaktadir. Montaj plakasinin agirligi 50-60 kg olmaktadir. Pedestaller de döküm malzemeden imal edilmis agir parçalardir ve toplam agirliklari 50-60 kg civarinda olmaktadir. Montaj plakasinin baglandigi L braketlerle de, besinci tekerden gelen yükü sasiye düzgün olarak 8343.621 dagitmak amaci güdülmekte ve bu parçalar da yaklasik 40 kg agirligindadir.

Dolayisiyla, sistemde esdeger tasarim özelliklerini tasiyan daha hafif parçalarla agirlikça iyilestirme yapilabilmesine ihtiyaç duyulmaktadir. Çok karsilasilan diger bir sorun ise kingpin baglantisinin araç -2 ekseninde çok fazla asagi konumlandirilamamasidir. Araç sürücüleri uzun yol tasimaciliginda, bu mesafenin çok az olmasini, hatta sasi üst Ilansina olabildigince yakin olmasini istemektedir. Böylece, karayollarinin izin verdigi treyler üst yükseklik sinirini asmadan, daha büyük hacimli treyler kullanabilmektedir. Fakat görülecegi üzere pedestaller, montaj plakasi ve L braketler bu yüksekligin azaltilmasina engel olmaktadir.

Devletler patent basvuru dokümaninda, besinci teker yapisinin araç üzerine olan baglantisi açiklanmistir. Bu dokümanda, besinci teker baglanti parçasinda yer alan baglanti noktalari sayesinde besinci tekerin yüksekliginin ayarlanabilecegi belirtilmistir. Ayni zamanda sistemde yüklerin sönümlenmesi için amortisörler kullanilabilecegi belirtilmistir. Ancak, söz konusu dokümanda açiklanan besinci teker sistemi disli çark kesitli sase krosu ve bu sase krosu ile süspansiyon braketi üzerine yerlestirilen amortisörler içermemektedir.

Devletler patent basvuru dokümaninda, yine benzer sekilde besinci teker yapisinin araç üzerine olan baglantisi açiklanmistir. Bu dokümanda, süspansiyon braketi besinci teker pedestallerini montajlamak için kullanilmistir. Bu teknikte, montaj plakasi ortadan kaldirildigi için, pedestaller aralarina bir kros atilarak birbirine baglanmistir. Böylece, besinci teker kaplininin esnemesinin azaltilmasi hedeilenmistir. Fakat besinci teker altina konumlandirilmasi gereken krosla ilgili bir çözümleme önerilmemistir. Pedestalleri birbirine baglayan krosun, sasinin besinci teker krosunun islevini yerine getirmekte yetersiz kalmasi gibi bir durum söz konusu olabilir. Bu dokümanda, amaç hafifletmekten ziyade, besinci teker 8343.621 sistemini daha asagi bir yerde konumlandirabilmektir. Çünkü montaj plakasi ortadan kaldirilmis olsa da, yerine konulan pedestaller arasi krosun agirligi benzer olacaktir.

Bulusun Amaçlari Bu bulusun amaci, montaj ve baglanti plakalari iptal edilerek agirlik azaltilmasini saglayan bir besinci teker sistemi gerçeklestirmektir.

Bu bulusun bir diger amaci, yük sönümleyici parçalar içeren bir besinci teker sistemi gerçeklestirmektir.

Bu bulusun bir diger amaci, besinci tekerin yüksekliginin azaltilmasina izin veren bir besinci teker sistemi gerçeklestirmektir.

Bu bulusun bir diger amaci, tasarimi sayesinde yük sönümleme islevi kazanan besinci tekere sahip olan bir besinci teker sistemi gerçeklestirmektir.

Bulusun Kisa Açiklamasi Bulus, agir ticari çekici tip araçlarda kullanilan, montaj ve baglanti plakalari iptal edilerek daha alçak yüksekliklerde uygulanabilen ve agirlik azaltilmasini saglayan içeren, treylerden kaynaklanan agir yükleri sönümleyici parçalara sahip olan ve besinci tekere yük sönümleme islevi kazandiran bir besinci teker sistemi ile Bulusun Ayrintili Açiklamasi Bu bulusun amacina ulasmak için gerçeklestirilen kaldirma ünitesi, ekli sekillerde gösterilmis olup bu sekiller; 8343.621 Sekil 1. Besinci teker sisteminin perspektif görünüsüdür.

Sekil 2. Besinci teker sisteminin patlatilmis halinin perspektif görünüsüdür.

Sekil 3. Besinci teker sisteminin baska bir açidan perspektif görünüsüdür.

Sekil 4. Besinci teker sisteminin baska bir açidan perspektif görünüsüdür.

Sekil 5. Braketin perspektif görünüsüdür.

Sekil 6. Krosun perspektif görünüsüdür.

Sekil 7. Sönümleyicilerin üzerlerine gelen yükler ile görünüsüdür.

Sekillerdeki parçalar tek tek numaralandirilmis olup, bu numaralarin karsiligi asagida verilmistir. 1. Besinci teker sistemi 2. Besinci teker 2.1. Yuva 3. Kros 3.1. Iç kanal 3.2. Dis kanal 4. Braket 4.1. Çikinti 4.2. Uzanti 4.3. Baglanti elemani 4.4. Bosluk 4.5. Baglanti deligi . Sönümleyici .1. Baglanti unsuru 6. Baglanti Braketi 6.1. Sönümleyici baglantisi 6.2. Teker baglantisi 8343.621 Agir ticari çekici tip araçlarda kullanilan, montaj ve baglanti plakalari iptal edilerek daha alçak yüksekliklerde uygulanabilen ve agirlik azaltilmasini saglayan bunun yaninda Tljltllgl de korunan, treylerden kaynaklanan agir yükleri sönümleyici parçalara sahip olan besinci teker sistemi (1) en temel halinde, treyler ile kingpin arasinda baglantiyi saglayan ve sahip oldugu geometri sayesinde yük sönümleme özelligi bulunan en az bir besinci teker (2), - sasi (S) kollarinin arasinda yer alan, belirli bir et kalinligina sahip olup içi bos olan ve üzerinde ekseni boyunca uzanan kanallar bulunan en az bir kros (3), - kros (3) ile sasi (S) arasindaki baglantiyi saglayan en az bir braket (4), - treylerden gelen yükleri belirli bir seviyede sönümleyen, aracin ivmelenmesi esnasinda olusacak yatay yükleri karsilamak için braket (4) üzerinde belli açida sabitlenen ve bir ucu brakete (4) diger ucu besinci tekere (2) baglanan en az bir sönümleyici (5), - besinci teker (2) ile sönümleyici (5) arasindaki baglantiyi saglayan en az bir baglanti braketi (6) içermektedir.

Bulusun bir uygulamasinda besinci teker sistemi (1), üzerinde oluk seklinde bulunan yuvalar (2.1) yer alan ve tercihen döküm ile üretilen bir besinci tekere (2) sahiptir. Besinci teker (2) üzerinde bulunan yuvalar (2.1), besinci tekere (2) yük sönümleme islevi kazandirmakta ve bu sayede mevcutta var olan montaj plakasi ortadan kaldirilmaktadir. Besinci teker sisteminde (l), sasi (S) ayaklarinin arasina yerlestirilen, tercihen silindirik bir geometride üretilen, belirli bir et kalinligina sahip ve içi bos olan bir kros (3) yer almaktadir. Krosun (3) üzerinde ekseni boyunca uzanan iç kanallar (3.1) ve dis kanallar (3.2) bulunmaktadir. Kros (3) bu yapisi ile disli çarka benzer bir kesite sahiptir. Disli çark kesitine sahip kros (3) kullanilmasi ile gussetlar ve C kesitli kros ortadan kaldirilmaktadir. Kros (3), tercihen alüminyum ya da çelik ekstrüzyon metoduyla imal edilebilmektedir. Içi bos disli çark kesitli krosun (3) sasi kollarina montajini saglamak için iki adet braket (4) kullanilmaktadir. Braket (4) döküm yoluyla imal edilmektedir. Kros (3) üzerinde bulunan dis kanallar (3.2), braket (4) üzerinde bulunan çikintilar (4.1) ile iç içe geçebilir, ya da imalat kolayligi açisindan birlesim uçlari düz kesilmis 8343.621 olabilir. Ardindan kros (3) her iki ucundan braket (4) ile tercihen kaynatilmaktadir. krosun (3) alüminyumdan imal edilmesi durumunda, döküm braketler de (4) alüminyum dökümden imal edilmektedir. Bu imalarin kaynak metodu ise alüminyum kaynagi metodudur. Krosun (3) ince et kalinligina sahip çelik malzemeden üretilmesi durumunda ise braketler (4) krosla (3) benzer karbon oranina sahip tercihen GGG tipi küresel grafitli dökme demirden imal edilmektedir ve baglanmasi da “dövme kaynagi” ile gerçeklestirilmektedir. Braket (4), iki adet uzantiya (4.2) sahiptir. Uzanti (4.2) üzerinde sönümleyicinin (5) braket (4) ile baglanan ucunun geçebilecegi bir bosluk (4.4) bulunmaktadir.

Sönümleyicinin (5) tercihen her iki ucunda ise birer baglanti unsuru (5.1) bulunmaktadir. Sönümleyicide (5) yer alan bu baglanti unsurlarindan (5.1) bir tanesi bu bosluga (4.4) geçirilmekte ve sönümleyicin (5) ucunda yer alan baglanti unsuru (5.1) baglanti elemani (4.3) ile baglanmaktadir. Braketler (4), üzerlerinde bulunan baglanti deliklerine (4.5) geçirilen birer baglanti elemani sayesinde sasiye (S) tutturulmaktadir. Sönümleyiciler (5) iki ucunda bulunan baglanti unsurlari (5.2) ile braket (4) ve besinci tekere (2) baglanmaktadirlar. Sönümleyici (5) ile besinci teker (2) arasindaki baglanti ise baglanti braketi (6) üzerinden yapilmaktadir. Baglanti braketi (6). sönümleyiciye (5) baglanan sönümleyici baglantisi (6.1) ve besinci tekere (2) baglanan teker baglantisi (6.2) içermektedir.

Sönümleyiciler (5). treylerden gelen momenti dengelemek için, besinci teker (2) baglanti bölgesinde bulunan mil göbekli baglanti sayesinde -y ekseni çevresinde besinci tekere (2) serbestlik vermektedir. Besinci teker sisteminde (l), pedestaller yerine iki solda, iki sagda olmak üzere, araç basina tercihen dört adet sönümleyici (5) kullanilmaktadir. Sönümleyiciler (5), treylerden gelen yükleri (U) sönümlemek ve ivmelenme/frenleme durumunda olusan yükleri (D) dengelemek amaciyla, bu kuvvetlerin vektörel bilesenleri (D ve Dz) yönünde yerlestirilmislerdir. Ayrica Sönümleyiciler (5) tercih edilen her konumda yerlestirilebilmektedirler.

Besinci teker sisteminin (l) çalismasi ise su sekilde gerçeklesmektedir. Sasi (S) kollari arasina braketler (4) yardimi ile yerlestirilen disli çark kesitine sahip olan 8343.621 kros (3), sönümleyiciler (5) yardimi ile besinci tekere (2) baglanmaktadir. Treyler, kingpin sayesinde besinci tekere (2) tutturulmaktadir. Araç hareket haline geçtigi durumda, sönümleyiciler (5), treylerden gelen ve besinci teker (2) üzerinden aktarilan yükleri (U) ve ivmelenmeden/frenlemeden kaynaklanan yükleri (D) sönümlemektedirler. Kullanilan disli çark kesitine sahip kros (3) ve sönümleyici (5) sayesinde gussetlar ve C kesitli kros ortadan kaldirilmakta ve bu baglantinin bos kros (3) ve braketlerin (4) kaynatilmasi sayesinde, krosun (3) sizdirmazligi saglanmakta ve kros (3) içindeki bos hacim ihtiyaç halinde hava, yakit ya da üre depolamakta kullanilabilmektedir. Disli çark kesitine sahip içi bos kros (3) ve sönümleyici (5) kullanilmasi ile C kesitli kros, gussetlar, L braketler, pedestaller ortadan kaldirilmaktadir. Oluk seklinde yuvalari (2.1) bulunan ve bu sayede yük Sönümleme kapasitesine sahip olan besinci teker (2) kullanilmasi ile montaj plakasi ortadan kaldirilmaktadir. Tüm bu parçalarin kullaniminin ortadan kaldirilmasiyla birlikte önemli seviyede agirlik azaltilmaktadir. Ayrica besinci teker sistemi (1) daha asagi bir seviyede konumlandirilmakta ve karayollarinin izin verdigi treyler üst yükseklik sinirini asmadan, daha büyük hacimli treyler kullanabilmektedir.

Claims (1)

1. ISTEMLER . Agir ticari çekici tip araçlarda kullanilan, montaj ve baglanti plakalari iptal edilerek daha alçak yüksekliklerde uygulanabilen ve agirlik azaltilmasini saglayan, bunun yaninda rijitligi de korunan, treylerden kaynaklanan agir yükleri sönümleyiei parçalara sahip olan, en temel halinde, treyler ile kingpin arasinda baglantiyi saglayan ve sahip oldugu geometri sayesinde yük sönümleme Özelligi bulunan en az bir besinci teker (2) içeren, sasi (S) kollarinin arasinda yer alan, belirli bir et kalinligina sahip olup içi bos olan ve üzerinde ekseni boyunca uzanan kanallar bulunan en az bir kros (3), kros (3) ile sasi (S) arasindaki baglantiyi saglayan en az bir braket (4), treylerden gelen dikey yükleri belirli bir seviyede sönümleyen, aracin ivmelenmesi/frenlenmesi esnasinda olusacak yatay yükleri karsilamak için braket (4) üzerinde belli açida sabitlenen ve bir ucu brakete (4) diger ucu besinci tekere (2) baglanan en az bir sönümleyici (5) ile karakterize edilen besinci teker sistemi (1). . Besinci teker (2) ile sönümleyici (5) arasindaki baglantiyi saglayan baglanti braketi (6) ile karakterize edilen Istem lldeki gibi besinci teker sistemi (1). . Üzerinde oluga benzeyen yuvalar (2.1) yer alan ve döküm ile üretilen yüksek rijitlige sahip besinci teker (2) ile karakterize edilen Istem l”deki gibi besinci teker sistemi (1). . Üzerinde bulunan yuvalar (2.1) sayesinde yük sönümleme islevine sahip olan besinci teker (2) ile karakterize edilen Istem 3ideki gibi besinci teker sistemi . Sasi (S) ayaklarinin arasina yerlestirilen, tercihen silindirik bir geometride üretilen, belirli bir et kalinligina sahip ve içi bos olan bir kros (3) ile karakterize edilen Istem 1”deki gibi besinci teker sistemi (1). 8343.621 Üzerinde ekseni boyunca uzanan iç kanallar (3.1) ve dis kanallar (3.2) bulunan ve bu yapisi sebebiyle disli çarka benzer kesite sahip olan kros (3) ile karakterize edilen Istem 5'deki gibi besinci teker sistemi (1). Alüminyum ya da çelik ekstrüzyon metoduyla imal edilebilen kros (3) ile karakterize edilen Istem 5°deki gibi besinci teker sistemi (1). Içi bos disli çark kesitli krosun (3) sasi kollarina montajini saglamak için kullanilan braket (4) ile karakterize edilen Istem 1”deki gibi besinci teker Döküm yoluyla imal edilen ve yüksek rijitlige sahip olan braket (4) ile karakterize edilen Istem 1`deki gibi besinci teker sistemi (1). Her iki ucundan braketlere (4) kaynatilan kros (3) ile karakterize edilen Istem 5°deki gibi besinci teker sistemi (1). Krosun (3) alüminyumdan imal edilmesi durumunda alüminyum dökümden üretilen ve bu durumda kros (3) ile aralarindaki baglanti alüminyum kaynagi olan braket (4) ile karakterize edilen Istem l”deki gibi besinci teker sistemi Krosun (3) ince et kalinligina sahip çelik malzemeden üretilmesi durumunda krosla (3) benzer karbon oranina sahip GGG tipi küresel grafitli dökme demirden imal edilen ve bu durumda kros (3) ile aralarindaki baglanti “dövme kaynagi” olan braket (4) ile karakterize edilen Istem 17deki gibi besinci teker Iki adet uzantiya (4.2) sahip olan braket (4) ile karakterize edilen Istem lideki gibi besinci teker sistemi (1). 8343.621 Uzanti (4.2) üzerinde, sönümleyicinin (5) braket (4) ile baglanan ucunun geçebilecegi bir bosluk (4.4) bulunan braket (4) ile karakterize edilen Istem lideki gibi besinci teker sistemi (1). Braket (4) ile baglanan ucu bosluga (4.4) geçirilen ve baglanti elemani (4.3) ile brakete (4) baglanan sönümleyici (5) ile karakterize edilen Istem lideki gibi besinci teker sistemi (1). Üzerinde bulunan baglanti delikleri (4.5) sayesinde sasiye (S) tutturulan braket (4) ile karakterize edilen Istem l'deki gibi besinci teker sistemi (1). Iki ucunda bulunan baglanti unsurlari (5.2) ile braket (4) ve besinci tekere (2) baglanan sönümleyici (5) ile karakterize edilen Istem l”deki gibi besinci teker sistemi (1). Sönümleyici (5) ile besinci teker (2) arasindaki baglantiyi saglayan baglanti braketi (6) ile karakterize edilen Istem ?deki gibi besinci teker sistemi (1). Sönümleyiciye (5) baglanan sönümleyici baglantisi (6.1) ve besinci tekere (2) baglanan teker baglantisi (6.2) içeren baglanti braketi (6) ile karakterize edilen Istem 2”deki gibi besinci teker sistemi (1). Treylerden gelen momenti dengelemek için, besinci teker (2) baglanti bölgesinde bulunan mil göbekli baglanti sayesinde -y ekseni çevresinde besinci tekere (2) serbestlik veren sönümleyici (5) ile karakterize edilen Istem l”deki gibi besinci teker sistemi (1). Braketler (4) üzerinde iki solda, iki sagda olmak üzere, araç basina dört adet kullanilan sönümleyici (5) ile karakterize edilen Istem 1°deki gibi besinci teker sistemi (1). 8343.621 Treylerden gelen yükleri (U) sönümlemek ve ivmelenme/frenleme durumunda olusan yükleri (D) dengelemek amaciyla, bu kuvvetlerin vektörel bilesenleri (D ve DZ) yönünde yerlestirilen sönümleyici (5) ile karakterize edilen Istem 1”deki gibi besinci teker sistemi (1). Braket (4) üzerine tercih edilen her konumda yerlestirilebilen sönümleyici (5) ile karakterize edilen Istem l'deki gibi besinci teker sistemi (1). Sasi (S) kollari arasina braketler (4) yardimi ile besinci tekere (2) ise sönümleyiciler (5) yardimi ile tutturulan ve disli çark kesitine benzer bir geometriye sahip olan kros (3) ile karakterize edilen Istem l”deki gibi besinci teker sistemi (1). Araç hareket haline geçtigi durumda treylerden gelen ve besinci teker (2) üzerinden aktarilan yükleri (U) ve ivmelenmeden/frenlemeden kaynaklanan yükleri (D) sönümleyen sönümleyici (5) ile karakterize edilen Istem 22”deki gibi besinci teker sistemi (1). Braketlere (4) kaynatilmasi sayesinde sizdirmazligi saglanan ve içindeki bos hacme hava, yakit ya da üre ile doldurulabilen kros (3) ile karakterize edilen Istem l°deki gibi besinci teker sistemi (1). Oluk seklinde yuvalari (2.1) bulunan ve bu sayede yük sönümleme kapasitesine sahip olan besinci teker (2) ile karakterize edilen Istem 3ideki gibi besinci teker sistemi (1). Sönümleyicinin (5) tercihen her iki ucunda bulunan ve bir tanesi bosluga (4.4) geçirilen baglanti unsuru (5.1) ile karakterize edilen Istem l`deki gibi besinci teker sistemi (1). 8343.621