PL99825B1 - Sposob wytwarzania nowych podstawionych 1,2,4-oksadiazolidynonow-3 - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia nowych podstawionych 1,2,4-oksadiazolidyno- nów-3.Sposób wedlug wynalazku wytwarzania nowych,, podstawionych l,2,4-oksadiazolidynonów-3 o ogól¬ nym wzorze 1, w którym Ri oznacza grupe fenylowa lub naftylowa, ewentualnie podstawiona jednym lub dwoma atomami chlorowca, grupa alkilowa lub alkoksylowa zawierajaca 1—4 atomy wegla lub gru¬ pa nitrowa, R2 i R3 sa jednakowe lub rózne i ozna¬ czaja prostolancuchowa lub rozgaleziona grupe alkilowa o 1—5 atomach wegla, grupe arylowa, grupe -(CH2)n, tworzaca 5 lub 6 czlonowy pierscien, przy czym n oznacza liczbe calkowita 4 lub 5, po¬ lega na tym, ze zwiazek o ogólnym wzorze 2, w którym Ri ma wyzej podane znaczenie poddaje sie reakcji z ketonem o ogólnym wzorze 3, w którym R2 i R3 maja wyzej podane znaczenie.Reakcje zwiazków o ogólnych wzorach 2 i 3 pro¬ wadzi sie korzystnie w obojetnym rozpuszczalniku lub w ketonie jako rozpuszczalniku, w temperaturze pokojowej lub w temperaturze wrzenia rozpusz¬ czalnika albo ketonu, ewentualnie w obecnosci srodków wiazacych wode. Niektóre z nowych zwiaz¬ ków otrzymanych sposobem wedlug wynalazku wy¬ kazuja dzialanie fitotoksyczne i mozna je stosowac jako srodki chwastobójcze. Inne zwiazki stanowia aktywne srodki grzybobójcze, a jeszcze inne sa srodkami owadobójczymi. Zwiazki te sa dobrze da¬ jacymi sie zidentyfikowac substancjami krystalicz- 2 nymi, które moga byc przeksztalcane w zwykle preparaty, np. zwilzalny proszek, koncentraty da¬ jace sie emulgowac i zawiesiny wodne lub olejowe.Zwiazki otrzymane sposobem wedlug wynalazku daja sie latwo mlec i mieszac i latwo przeksztalcac na srodki ochrony roslin. Przykladowo miesza sie ze soba i miele 50 kg zwiazku o ogólnym wzorze jl, 40 kg Ultrasilu (amorficzny dwutlenek krzemu), stanowiacego nosnik ftaly, 4 kg Totaniny B (pro¬ szek odpadowego lugu siarczynowego), 2 kg Ten- ciofix Lx-Special (oczyszczony proszek odpadowego lugu siarczynowego) stanowiace srodki rozprasza¬ jace i 4 kg Tensopol SP-USP (siarczan alkoholu laurylowego) jako srodek zwilzajacy. Otrzymuje sie proszek zwilzalny o zawartosci 50% substancji czyn¬ nej.Zbadano aktywnosc grzybobójcza nowych pochod¬ nych l,2,4-oksazolidynonu-3. Utworzono 1% roztwór zwiazków 4-(3-chlorofenylo)-5,5-dwumetylo-lJ2,4- -oksadiazolidynonu-3 (przyklad III), 4-(4-chlorofe~ nylo) - 5, 5 - dwumetylo - 1, 2, 4 - oksadiazolidynonu-3 (przyklad VIII) i 4-(4-metylofenylo)-5,5-dwumetylo- -l,2,4-oksadiazolidynonu-3 (przyklad XI) w sulfo- tlenku dwumetylu. Roztwór ten rozcienczono \ okreslono najmniejsze stezenie- hamujace wzrost grzybów. Grzybami tymi byly Alternarj.3 tenuis, Fusarium culmorum, Betrytis allii. Testy przepro¬ wadzono w naczyniach Petriego metoda dyfuzji na agarze, okreslajac jako minimalne stezenie takie rozcienczenie, które powodowalo, ze strefa zahamo- 99 8253 99 825 4 wana pozostala niezmieniona przez 72 godziny.Stwierdzono, ze zwiazek wedlug przykladu III wy¬ kazuje* jeszcze przy stezeniu 40 ppm dzialanie ha¬ mujace na Alternaria tenuis, zwiazek wedlug przy¬ kladu VIII powstrzymuje wzrost Botrytis allii przy stezeniu 100 ppm i Fusarium colmorum przy 20 ppm, a zwiazek wedlug przykladu XI — Fusarium cul- morum przy stezeniu 50 ppm i Alternaria tenuis przy stezeniu 100 ppm.Zbadano dzialanie chwastobójcze zwiazków otrzy- - mywanych sposobem wedlug wynalazku na rosli¬ nach jednolisciennych i dwulisciennych w trakto¬ waniu przed wzejsciem i po wzejsciu. Stosowano zawierajacy 50% substancji czynnej, zwilzalny, proszkowy srodek do opryskiwania w postaci za¬ wiesiny wodnej w ilosci 3 kg/hektar. Badano naste¬ pujace chwasty: Jednoliscienne: Echiinochlora crus-galli, Setaria vi- ridis.Dwuliscienne: Amaranthus retroflexus, Cheno- podium album.Traktowanie przed wzejsciem przeprowadzono przed ukazaniem sie chwastów, a po wzejsciu — w stadium 3—4 listków. Dzialanie sprawdzono po 28 dniach i okreslono liczbami 1—5, okreslajacymi sku¬ tecznosc.Nr skutecznosc % 1 0—20 2 21^0 3 41—60 4 61—80 81 Wyniki badania zestawiono w tablicy ponizej Zwiazek wedlug przykladu I II VI IX X Skutecznosc Jednoliscienne przed , wzej¬ sciem 4 3 4 4 po wzej¬ sciu 1 2 1 2 2 Dwuliscienne przed wzej¬ sciem 3 4 3 4 po wzej¬ sciu 1 2 1 1 1 Szczególy sposobu wedlug wynalazku wytwarza¬ nia nowych zwiazków przedstawiono w ponizszych przykladach.Przyklad I. Wytwarzanie 4-(3,4-dwuchloro- fenylo)-5,5-dwumetylo-1,2,4-oksadiazolidynonu-3.Mieszanine 22,1 g (0,1 mola) N-(3,4-dwuchlorofe- nylo)-N,-hydroksymocznika i 130 g acetonu ogrzewa sie mieszajac i mieszanine utrzymuje w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna przez 15 minut.Mieszanine reakcyjna chlodzi sie nastepnie do tem¬ peratury 0°C, wydzielone krysztaly saczy sie i mie¬ szanine przekrystalizowuje sie z mieszaniny ace¬ tonu i eteru naftowego. Otrzymuje sie 23,5 g krysta¬ licznej substancji o temperaturze topnienia 73—75°C.Wydajnosc: 90%.Analiza: obliczono: % C 46 H 3,68 N 10,73 Cl 27,12 znaleziono: % C 45,84 H 4,03 N 10,42 Cl 26,98 Przyklad II. Wytwarzanie 4-(3-chlorofenylo)- -5,5-spiropieciometyleno-l,2,4-oksadiazolidynonu-3 18,6 g (0,1 mola) N-(3-chlorofenylo)-N,-hydroksy- mccznika rozpuszcza sie w mieszaninie 60 g cyklo- heksar.onu i 100 ml benzenu. Roztwór ogrzewa sie w ciagu 5 godzin, mieszajac, w kapieli wodnej pod chlodnica zwrotna. Mieszanine reakcyjna zateza sie pod zmniejszonym cisnieniem i pozostalosc prze¬ krystalizowuje z mieszaniny wody i metanolu.Otrzymuje rie 22,6 g krystalicznej substancji o tem¬ peraturze topnienia 125°C. Wydajnosc: 85°/0.Analiza: obliczono: % C 58,54 H 5,67 N 10,51 Cl 13,29 znaleziono: % C 58,35 H 5,67 N 10,54 Cl 13,10 Przyklad III. Wytwarzanie 4-(3-chlorofeny- lo)-5,5-dwumetylo-l;2,4-oksadiozolidynoau-3.Mieszanine 18,6 g (0,1 mola) N-(3-chlorofenylo)- -N'-hydroksymocznika i 130 g acetonu miesza sie przez 15 minut pod chlodnica zwrotna w tempera- turze kapieli wodnej. Mieszanine reakcyjna zateza sie nastepnie i pozostalosc przekrystalizowuje z mieszaniny acetonu i wody. Otrzymuje sie 20,8 g krystalicznej substancji o temperaturze topnienia 84—85°C. Wydajnosc: 92%.Analiza: obliczono: % C 52,99 H 4,89 N 12,36 Cl 15,64 znaleziono: % C 52,63 H 4,60 N 12,28 Cl 15,53.Przyklad IV. Wytwarzanie 4-(3-chlorofeny- lo)-5,5-dwumetylo-l,2,4-oksadiazolidynonu-3.Postepuje sie jak w przykladzie III, jednak mie¬ szajac mieszanine reakcyjna w temperaturze poko¬ jowej przez 24 godziny. Po przekrystalizowaniu otrzymuje sie 20,3 g produktu o temperaturze top¬ nienia 84—85°C. Wydajnosc 81%. Dane analizy sa takie same jak w przykladzie III.Przyklad V. Wytwarzanie 4-(3-chlorofenylo)- -5,5-dwuetylo-l,2,4-oksadiazolidynonu-3.Mieszanine 18,7 g N-(3-chlorofenylo)-N'-hydro- ksymocznika i 116 g dwuetyloketonu miesza sie 40 przez godzine w temperaturze 90°C. Mieszanine nastepnie odparowuje sie i pozostalosc przekrysta¬ lizowuje z mieszaniny metanolu i wody. Otrzymuje sie 22,7 g krystalicznej substancji o temperaturze topnienia 82°C. Wydajnosc: 89%. 45 Analiza: obliczono: % C 56,59 H 5,94 N 11,00 Cl 13,92 znaleziono: % C 56,61 H 6,07 N 11,27 Cl 13,60 Sposobem opisanym w powyzszych przykladach wytwarza sie równiez nizej podane zwiazki: Nr przy¬ kladu 1 VI VII Zwiazek 2 4-fenylo-5,5-dwu- metylo-l,2,4-oksa- diazolidynon-3 4- (2-chlorofenylo) - -5,5-dwumetylo- -1,2,4-oksadiazoli- dynon-3 Tempe¬ ratura topnie¬ nia °C 3 109 82 Wydaj¬ nosc % 4 | 81,5 78,099 1 1 VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII 2 4-(4-chlorofenylo)- -5,5-dwumetylo- -1,2,4-oksadiazoli- dynon-3 4-(4-bromofenylo)- -5,5-dwumetylo- -1,2,4-oksadiazoli- dynon-3 4-(2-metylo)-5,5- -dwumetylo-1,2,4- -oksadiazolidynon-3 4-(4-;retylofenylo)- -5,5-dwumetylo- -1,2,4-oksadiazoli- dynon-3 4-p-fluorofenylo- -5,5-dwumetylo- -1,2,4-oksadiazoli- -dynon-3 4-fenylo-5,5-spiro- -czterometyleno- -1,2,4-oksadiazoli- dynon-3 4-p-metylofenylo- -5,5-dwuetylo-1,2,4- -oksadiazalidynon-3 4-o-chlorofenylo- - 5,5-spiro-piecio- metyleno-1,2,4- oksadiazolidynon-3 4-o-metylofenylo- -5,5-spiro-piecio- metyleno-1,2,4- -oksadiazolidynon-3 4-m-jnetylofenylo- -5,5-spiro-cztero- metyleno-1,2,4- -oksadiazolidynon-3 3 116 135 75 112 78 135 68 52 68 89 4 86,0 91,5 79,5 1 87,5 68 74,5 70 82 80,3 74,5 825 * PL PL

Claims (2)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania nowych, podstawionych l,2,4-oksadiazolidyinonów-3 o ogólnym wzorze 1, w którym Ri oznacza grupe fenyIowa lub nafty¬ lowa, ewentualnie podstawiona jednym lub dwoma atomami chlorowca, grupa alkilowa lub alkoksylo- wa zawierajaca 1—4 atomy wegla lub grupa nitro¬ wa, R? i R3 sa jednakowe lub rózne i oznaczaja prostolancuchowa lub rozgaleziona grupe alkilowa o 1—5 atomach wegla, grupe arylowa, grupe -(CH2)n tworzaca 5 lub 6 czlonowy pierscien, prze¬ czym n oznacza liczbe calkowita 4 lub 5, znamienny tym, ze zwiazek o ogólnym wzorze 2, w którym Ri ma wyzej podane znaczenie poddaje sie reakcji z ketonem o ogólnym wzorze 3, w którym Ri i R? iraja wyzej podane znaczenie.

2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze reakcje prowadzi sie w obojetnym rozpuszczalniku lub ketonie w temperaturze pokojowej lub tempe-' raturze wrzenia rozpuszczalnika lub ketonu, ewen¬ tualnie w obecnosci srodka wiazacego wode.99 825 R* R3 I KNH N— Rf ^ Rf —HN— C —NH— OH II. Ro—C—R* I O IIL OZGraf Z.P. D;:-wo, z. 941 (95+20) 4,79 Ceaa 45 zl PL PL