Przedmiotem wynalazku jest srodek chwasto¬ bójczy.Wymienione nizej zwiazki chemicznie, znane sa jako srodki chwastobójcze, ale mieszaniny tych zwiazków wykazuja dzialanie silniejsze niz suma¬ ryczne dzialanie skladników tych mieszanin, gdyz wystepuje tu zjawisko isynergizmu.Okreslona ilosc (trudnego do otrzymania N'-<3- ^chloro-4-metoksyifenyilo)-N,N-dwumeltyilomociznika mozna zmniejszyc, nie zmieniajac dzialania chwa¬ stobójczego srodka, (przez zastapienie czesci tego zwiazku mniejsza waigowo czescia, latwiejszej do otrzymania a^Moro^^-biis/etylioaimino/HS-itriazyny.Sirodek wedlug wynalazku otrzymuje sie przez zmieszianie wymienionych (skladników. Kazdy z dwóch skladników wystepuje w ilosci 1—l Czesci, stosunki i procenty podane w opiisie sa ilosciami wagowymi. W mieszaninie zwykle sto¬ suje sie wiece\j N/-<3^chlaro-4^netOkisyfenyio)-NN- dwuimetylomocznilka niz 2-chloro-4,6^bdjs/etyloami- no)-s-triazyny, korzystnie stosunek ten wynosi 4— 24 :1, zwlaszcza zas 8—24 :1, nip. S^nliO : 1 lub 14— IB : 1 przy czym praktycznie najkorzystniejszy jest stosunek 9:1 i 16 : 1. Srodki o najlepszych prak¬ tycznie proporcjach moga omiec forme proszków zwilzanych .zawierajacych lacznie 80°/o wagowych Obydwu skladinoików.Srodki chwastobójcze zawieraja zwykle substan¬ cje powodujace zwilzalnosc i/luib substancje stano¬ wiaca nosnik. Jako nosnilk zawieraja ciecz np. wode i iwtedy dobrze jest, jezeli zawieraja takze srodek powodujacy zwilzalnosc. Do wody dodac mozna takze rozpuszczalnik organiczny, jednak rzadko sie to stosuje. Nosnikiem moze byc takze ciecz inna niz woda, np. rozpuszczalnik nie mieszajacy sie . z woda taki jak weglowodór aromatyczny luib ali¬ fatyczny, najlepiej o temperaturze wrzenia 130— 2&0°C, w którym (rozpuszczone sa lub zawieszone skladniki chwastobójcze. Jezeli w mieszaninie znaj- duje sie substancja powodujaca zwilzalnosc, wtedy po dodaniu do wody, zachowuje sie ona tak jak samoemulgujacy sie olej.Najkorzystniej jest jednak, jezeli nosnik jest cia¬ lem stalym, które mozna dobrze rozdrobnic. Moga to byc np. glinki naturalne, piasek, mika i. stale nawozy .sztuczne.Szczególnie korzystne w zastosowaniu sa proszki zwilzalne lub rozprasizalne w wodzie, które mozna przyrzadzic przez zmieszanie skladników chwasto- bójczych, zawierajacych iub niezawierajacych nos- nika z substancja powodujaca zwilzalnosc. Proszek zwilzalny o korzystnym skladzie, zawiera dwa za¬ sadnicze srodki chwastobójcze oraz kaolin i krze^ mionke -razem luib oddzielnie jako nosnik, a takze. srodek, powodujacy,zwilzalnosc. Srodiki wedlug wy- nailazku w postaci proszków zwilzailnych zawieraja do BO^/o skladnika aktywnego. ; ; Termin „substancja powodujaca zwilzalnosc" do¬ tyczy substancji emulgujacych rozpraszajacych lub powierzchniowo czynnych. Sa one dobrze znane 8491584915 4 i czesto stosowane jako skladniki srodków chwa¬ stobójczych.Jako substancjo powodujace zwilzalnosc mozna stosowac izwiazki anionowe np. mydla, siarczany alkoholi tluszczowych takie jak siarczan dodecylo- 5 sodowy czy oktadecylosodowy, aromatyczne sulfo¬ niany alkoholi tluszczowych takie jak benzenosui-~ ffondany alkilowe czy natftalenosulfonian butylu, sulfoniany tluszczowe (takie jak amidojwy produkt kondensacji kwasu olejowego i N-metylotauryny io luib sulfonian sodowy bursztynianu dwuoktylu.Substancje powodujace zwilzalnosc moga miec równiez charakter niejonowy jak np. produkty kondensacji kwasów i alkoholi tluszczowych jak równiez aLkilofenoli z tlenkiem etylenu lub itlusz- 15 czowe estry i etery cukrów lub alkoholi wieio- wodorotlenowycih a takze otrzymane z nich kon¬ densaty z tlenkiem etylenu lub tez kopolimery tlenku etylenu i tlendgu propylenu. Substancje po¬ wodujace zwilzalnosc moga mdec równiez charakter 20 kationowy jak np. bromek jtr6jmetyloetyloaimo- niowy.Najlepszymi substancjami powodujacymi zwil¬ zalnosc okazaly sie alkiiosdarczany tluszczowe, al- kilosulioniany aromatyczne, tluszczowe etoksylany 25 alkilowe* sulfonowane tluszczowe etoksylany alki¬ lowe, sulfonowane burszftyniany dwuadkdlowe, sole liigrdnosuLfonowe, sulfonowane kondensaty nafta- leiiowoHfoarmaldehydowe i mojaznikowonforimalde- hydowe. 30 Zasadnicze substancje chwastobójcze mozna tez mieszac z innymi, stosowanymi w rolnictwie srod¬ kami chemicznymi takimi jak np. inne substancje chawastobójcze czy nawozy sztuczne.Srodek wedlug wynalazku najczesciej stosuje 35 sie w formie stezonych mieszanin zawierajacych lacznie 0,5—85fA N,-/3-chloro-4-metoksyfenylo/-N,N- -dwumetylomocznika i 2-chloro-4,6-bis/etyloami- noZ-s-trdazyny. Przed uzyciem srodek ten rozcien¬ cza sie zwykle woda w takim stopniu, ze laczny 40 procent obu skladników chwastobójczych wynosi 0,05—!•/•.Srodek chwastobójczy wedlug wynalazku stosuje sie do opryskiwania roslin d gleby, przy czym mo¬ zna go wykorzystac na ladzie i w zbiornikach wo- 45 dnych. Srodek ten stosuje sie jako nieselektywny srodek chwastobójczy, lepiej jednak uzywac go jako srodek selektywny np. do zwalczania chwa¬ stów na terenach, na których uprawia sie lub ma sie uprawiac pszenice. Oddaje on szczególnie duze 50 uslugi przy zwalczaniu wyczynca polnego w psze¬ nicy ozimej.Srodek wedlug wynalazku imozna zastosowac przed okresem kielkowania np. jesienia, przed lub (tuz po wysianiu ozimej pszenicy, a takze po okre- 55 sie kielkowania np. na polu ozimej pszenicy wio¬ sna. Podaje sie ja zwykle w ilosci 1^-9 kg, naj¬ lepiej lHH5Vf np. 2-h5V« kg na hektar lacznej ilo¬ sci dwóch skladników zasadaniczylch, najlepiej ra¬ zem z jnnjrmi dodatkami. Szczególnie korzystna 60 proporcja jest 4 kg na hektar.Zasadnicze skladniki mozna omdeszac bezposred¬ nio przed uzyciem, najlepiej jednadr miec je juz w mieszaninie.Srodek wedlug wynalazku nadaje sie do zwal- 65 czania wiekszosci chwastów szerokoiistnych np. gwiazdnicy (Stellarda media) i (rumianu psiego (Anithemis spp.), a takze wielu traw np. wyczynca polnego (Alopecurus myosuroidesj.Nastepujace przyklady wyjasniaja wynalazek.Przyklad I. Korzystnym przypadkiem srod¬ ka wedlug wynalazku jest 76§/t. prosapefe zwilzamy oskladzie: L 2-chloro-4,6^is/etyloamino/-s-tiriazyna 4,4V« N,-/3Hchloro-4-metoksyfenylo/-N,N- -dwumetylomocznik ltofi%k Oleoilo-metylotaurynian sodowy 2,0% Ligninosulfonian wapniowy 4,OVo Kaolin .V v 9^5*/« Krzemionka *¦'¦¦' ¦ . .« g£*/0 ; aOO/Wo Przyklad II. Roztwór wodny srodka otrzyma¬ nego wedlug przykladu I rozpylono wczesna wio¬ sna, po okresie kielkowania, na ozitma pszenice w ilosci odpowiadajacej 3,4 kg na hektar N'-/3- -cMoro-4HmetokByifenylo/-NyN i 0,21 kg na hektar 2HChloro-4/-bis/etyloamd!no/-s- -fcrdazyriy. Po 36 dniach stwierdzono skutecznosc preparatu w stosunku do 99tyo wyczynca polnego /Alopecurus myosuroides/ w porównaniu z dzialka kontrolna a ponadto uprawa nie zostala uszkodzo¬ na. Osiagniety przy uzyciu srodka wedlug wyna¬ lazku stopien zniszczenia chwastu odpowiada za¬ stosowaniu 4,5 kg na hektar N'-/3-chloro-4-meto- ksyfenyloANyN-dwumetylomocznika.Przyklad III. Powtórzono dzialanie jak w przykladzie II ale jesienia, przed okresem kielko¬ wania. Dzialka doswiadczalna zachwaszczona byla wyczyncem polnym.PoróWnanie z dzialka kontrolna i z podobna dzialka spryskana N'-/3-cbloro-4-imetoksyfenylo/- -NaN-dwumetylomocznikiem w ilosci 4,5 kg na he¬ ktar wykazalo,*ze na dzialce spryskanej srodkiem wedlug wynalazku i na dzialce spryskanej N'-/3- ^hloro-4-imeitoksytfenylo/^(NHdwumetylomoczni- kiem wyczyniec poiny zostal zniszczony w 80—00*/*, przy czym nie stwierdzono uszkodzenia uprawy.Przyklad IV. Innym korzystnym przypad¬ kiem srodka wedlug wynalazku jest 80Vo proszek zwilzalny o nastepujacym skladzie: 73Vo 2-chloro-4,6-bis/etyloamino/-s-triazyna NV3-cMoro-4-imetoksy]fenylo/-\N,N- -dwumetylamocznik Laurylosulfonian sodowy Ligninosulfonian Krzemionka Kaolin Przyklad V. Pszenice ozima po okresie kiel¬ kowania ^go liscia) spryskano mie¬ szanina wody i srodka wedlug przykladu IV w ilo¬ sci odpowiadajacej 2,0 kg na hektar N'-/3-chloiro- -4nmetok&yfenylo/-N,N-dwumetylomocEnika i 0,20 ikg aia hektar 2- zyny.Po oszacowaniu dzialek doswiadczalnych i porów¬ naniu ich z dzialkami kontrolnymi otrzymano na-84915 6 stepujaca wyniki wyrazone w procentach zniszcze¬ nia odpowiedniego chwastu: Steliaria media 100#/t anatricariaspp 100°/t papaver rhoeas 90*/o viola arvensis 900/t polyganiuimspp 90#/o Nie stwierdzono zniszczenia uprawy. Dzialanie srodka wedlug wynalaizku bylo równe dzialaniu N'-/3-chloro-4Hmetoksytfenylo/-NfN-dwuimetylomo- cznika zastosowanego na te] samej dzialce w ilo¬ sci 4 kg na hektar. PL