Przedmiotem wynalazku jest wielostykowe zla¬ cze elektryczne, majace duza ilosc malych styków rozmieszczonych blisko siebie w konfiguracji o du¬ zej gestosci i utrzymywanych w dielektrycznej obu¬ dowie o niewielkich wymiarach.Wynalazek dotyczy zwlaszcza zlacza o takiej kon¬ strukcji, ze kazdy indywidualny styk jest zamo¬ cowany w sposób dajacy mozliwosc jego wyjecia, tak ze moze byc on latwo i szybko uwolniony w celu zbadania lub wymiany, jednak z zachowaniem kontaktu oraz dotyczy systemu izolacyjnego, w któ¬ rym nie odizolowane sciezki pradów pelzajacych miedzy sasiednimi stykami sa zminimalizowane.Znane zlacze tego typu zawiera duza ilosc sty¬ ków typu kolek-tulejka, w stosunkowo malej obu¬ dowie dielektrycznej, oraz odpowiada precyzyjnie istniejacym standardom przemyslowym. Zlacze spel¬ niajace te wymogi moze miec do 55 styków o od¬ leglosci srodków 3,25 mm, izolacyjnie oddzielonych i podtrzymywanych w obudowie dielektrycznej o srednicy zewnetrznej mniejszej niz 36 mm, z sy¬ stemem styków, w którym kazdy ze styków jest zamontowany w sposób dajacy mozliwosc jego wy¬ jecia. W zlaczu tym odleglosc miedzy indywidual¬ nymi stykami wynosi okolo 0,75 mm.Przy projektowaniu takich zlacz, jednym z pro¬ blemów jest zapewnienie takiego systemu utrzyma¬ nia styków, który mialby pozadane cechy zacho¬ wania sie w malej przestrzeni miedzy sasiednimi stykami, oraz wykazal zminimalizowanie efektów pradów pelzania na sciezkach elektrycznych, utwo¬ rzonych przez oporowe powierzchnie czolowe in¬ dywidualnych czlonów izolacyjnych a rozciagaja¬ cych sie miedzy indywidualnymi stykami.Jedno ze znanych zlacz tego typu wyposazone jest w pare wkladek dielektrycznych ze stosunko¬ wo sztywnego materialu, majacych wystajace nad- lewy jako czesc systemu utrzymania i pomieszcze¬ nia styków majacych powiekszone kolowe wyste¬ py. Z sasiadujacych ze soba powierzchni czolowych wkladek wystaja nadlewy dla zaczepienia sie z od¬ wrotnymi stronami wystepów kazdego styku, przy czym odlewy na jednej z wkladek sa typu roz¬ prezajacego sie, co pozwala na pozadane uwolnienie styku. Przestrzen miedzy wkladkami wypelniona jest tarcza izolacyjna ze sprezynujacego materia¬ lu, który wystaje równiez na zewnatrz wokól nad- lewów i pozwala na ich rozprezanie sie. Styk miedzy tarcza z wkladkami rozciaga sie wiec na stosunkowo znacznej dlugosci, wlaczajac w to cze¬ sci nadlewów i skutecznie izoluje sciezki pradów pelzania miedzy sasiednimi stykami.Choc konstrukcja zlacza daje zadowalajace wy¬ niki, to jednak pozadane sa zlacza o nizszym kosz¬ cie. Jednakze trudno jest zapewnic pozadane za¬ chowanie sie systemu utrzymywania styków, bez zmniejszenia skutecznosci izolowania sciezek pra¬ dów pelzania miedzy indywidualnymi stykami. Pro¬ ponowano, aby na jednej z dwóch wkladek za¬ miast izolacyjnej tarczy zastosowane byly wysta- 83 80583 3 jace czlony oporowe, które bylyby klejowo powia¬ zane z oporowa powierzchnia drugiej wkladki.W takim rozwiazaniu niezbedne jest, aby czlony oporowe byly cienkie, a to dla zapewnienia prze¬ strzeni na rozprezanie sie nadlewów, co ogranicza w ten sposób obszar dostepnej powierzchni dla po¬ laczenia. Uzycie klejiu do laczenia moze w pewnych przypadkach przypadkowo powiazac boczna scian¬ ke czlonu oporowego i rozprezalina czesc nadle¬ wów, wplywajac w ten sposób niekorzystnie na ich dzialanie.Wielostykowe zlacze elektryczne zawierajace wie¬ le równoleglych prowadzacych styków, z których kazdy posiada korpus, tulejke koncowa oraz piers¬ cieniowy wTystep usytuowany pomiedzy nimi, oraz srodki izolujace styki, stanowiace dielektryczna wkladke, wedlug wynalazku charakteryzuje 'sie tym, ze wkladka dielektryczna stanowi konstrukcje jed- dnoczesciowa z powierzchnia czolowa i tylna. Po¬ siada ona wiele rozciagajacych sie wzdluz wkladki kanalów na styki, z czesciami wnekowymi o zmniejszonym wymiarze na swych koncach oraz z elementami utrzymujacymi styk w kanale. Srod¬ kowa czesc wnekowa kanalu znajduje sie pomie¬ dzy dwiema skrajnymi czesciami wnekowymi ka¬ nalu. Elementy utrzymujace styki w kazdym z ka¬ nalów posiadaja wewnetrzna powierzchnie przypo- ru ograniczajaca z jednej strony srodkowa czesc wnekowa kanalu, a przeznaczona do zaczepiania sie z pierscieniowym wystepem styku oraz odsuniety wzgledem tej _ powierzchni przyporu .nadlew o zmniejszajacej sie srednicy, a przeznaczony rów¬ niez do sprzegania sie z pierscieniowym wystepem styku. Ponadto wkladka posiada cienkie tulejkowe sekcje pomiedzy srodkowymi czesciami wnekowy¬ mi poszczególnych kanalów, która to kazda sekcja wykonana jest integralnie we wkladce i znajduje sie wokól obwodu srodkowych czesci wnekowych kazdego kanalu.Tulejkowa sekcja jest cienkoscienna konstrukcja miedzy sasiednimi srodkowymi czesciami wneko¬ wymi kanalu, oddzielajaca te czesci, przy czym sekcja ta 'jest ciagla miedzy sasiednimi czesciami wnekowymi i stanowi uszczelnienie wokól i po¬ miedzy poszczególnymi stykami. Kazdy nadlew wkladki ma szczeliny i jest rozprezamy w strone zewnetrzna.Skladowe czesci kazdego z nadlewów w sasied¬ nich srodkowych czesciach wnekowych sa umiesz¬ czone przeciwstawnie i sasiaduja z tulejkowa sek¬ cja wkladki. Tulejkowa sekcja ma stala srednice wewnetrzna i laczy skladowe czesci nadlewu i wy¬ step tworzacy zaczepowa powierzchnie przyporu.Zaczepowa czesc nadlewu zweza sie odchodzac od tulejkowej sekcji, tworzac miedzy nimi wglebie¬ nie majace wydluzony ksztalt, przy czym wglebie¬ nie to i srodkowa czesc wnekowa sa formowane za pomoca niewyciaganego rdzeniowego kolka. Za¬ czepowa powierzchnia przyporu jest prostopadla do wzdluznego kierunku tulejkowej- sekcji wkladki.Zaleta wynalazku jest system utrzymywania sty¬ ków, który pozwala na uwolnienie indywidualnych styków i w którym indywidualne styki sa izola¬ cyjnie rozdzielone, bez wystepowania nieodizolo- wanej sciezki pradu elektrycznego pelzania. 805 4 Dalsza zaleta zlacza jest izolacyjne oddzielenie miedzy sasiednimi stykami, utworzone wokól sy¬ stemu utrzymywania styków, w którym przeciw¬ stawne wlaczajace styki powierzchnie umieszczone 3 sa we wstepnie okreslonej, przestrzennej zaleznosci.Jeszcze dalsza zaleta zlacza jest jego konstrukcja 0 zredukowanym koszcie montazu, a mimo to po¬ siadajaca korzysci skojarzone ze znanymi, opisa¬ nymi poprzednio zlaczami.Przedmiot wynalazku zostal' uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zlacze w znacznym powiekszeniu iw czesciowym przekroju wzdluz linii 1-1 z fig. 2y przy czym przedstawia styk oraz gniazdo zlacza w skojarzonym polozeniu z usunietymi, dla jasnosci stykami centralnymi, fig. 2 — gniazdo zlacza w poprzecznym przekroju wzdluz linii 2-2 z fig. 1, fig. 3 — dielektryczna wkladke wtyku zlacza z fig. 1, w rzucie aksonometrycznym, fig. 4 -- czesc wkladki z kolkiem rdzeniowym wykorzystywanym przy ksztaltowaniu otworu we wkladce, w prze¬ kroju.Pokazane na fig. 1 zlacze elektryczne zawiera gniazdo 12 i wtyk 14, sprzezone w rozlaczalnym \ wzajemnym polaczeniu. Na zewnetrznej stronie gniazda 12 umieszczona jest jnetalowa oslona 16, majaca na swym obwodzie montazowy kolnierz 18 oraz na zewnetrznym koncu 19 gwintowana czesc , sluzaca do przyjecia nakretki, zacisku linowego albo innego konwencjonalnego wyposazenia. Wtyk 14 posiada zewnetrzna oslone metalowa 22 majacy na swym zewnetrznym koncu 23 gwintowana czesc 24.Gniazdo 12 posiada ponadto przednia , tulejowa czesc 26, która wchodzi teleskopowo na cylindrycz¬ na wiodaca czesc 28 wtyku 14, wtedy gdy obie czesci zlacza sa sprzezone i utrzymywane w pola¬ czeniu przez obracalny sprzegajacy pierscien 30 przymocowany do oslony 22 wtyku przy pomocy 4, zabezpieczajacych pierscieni 32 i 34. Podczas obrotu sprzegajacego pierscienia 30 stozkowe szczeliny ba¬ gnetowe 36 na pierscieniu 30 sprzegaja sie z odpo¬ wiednimi zaczepowymi kolkami 38 gniazda, przy¬ suwajac obie czesci zlacza do siebie. Wtedy gdy na¬ stapi sprzezenie, wiodaca czesc 28 wtyku znajduje sie scisle przy uszczelce 39 umieszezonei w czesci tulejowej 26 gniazda. W sprzegajacym pierscieniu zastosowana jest równiez wewnetrzna sprezy¬ nujaca podkladka 40 w celu utrzymania styku i gniazda w zetknieciu z dociskiem, w ich skoja¬ rzonym polozeniu. Ta konstrukcja gniazda 12 i wtyku 14 podobna jest nieco do czesto stosowa¬ nej w zlaczach.W zlaczu 10 srodki izolujace styki sluza do pod- 55 trzymywania oraz izolacyjnego oddzielania duzej ilosci wydluzonych metalowych styków, które za¬ pewniaja elektryczny styk miedzy izolowanymi przewodami elektrycznymi wnikajacymi z prze¬ ciwnych konców zlacza. Srodki izolacyjne gniazda 60 12 zawieraja dielektryczna wkladke 42 ze sztywne¬ go materialu z miekka sprezynujaca uszczelka 44 zapewniajaca polaczenie na docisk z dielektryczna wkladka 46 wtyku 12, wtedy gdy obie czesci 12 i 14 zlacza sa sprzezone ze soba. W korzystnym wyko- 65 naniu .uszczelka 44 posiada duza ilosc stozkowych .838C \ wystepów 48 wokól kanalów 50 dla zapewnienia uszczelnienia wokól indywidualnych kolkowych sty¬ ków 52 przy zbieznych stozkowo przednich koncach 53 wkladki 43. Styki 52 wystaja'z kanalów 54 "od strony tylnej wkladki 42_-i sa polaczone z izolowa- 5 nymi przewodami 56 wychodzacymi ze skierowa¬ nego do tylu konca* 58 albo czola gniazda 12. Nie- pokazana, tylna uszczelka gniazda podobna jest do uszczelki 60 wtyku 14 i scisle przylega do wkladki 42, a od strony tylnej uszczelnia przewody 56. 10 We wtyku 14 dielektryczna wkladka 46 oraz tyl¬ na uszczelka 66 zawieraja wzdluzne kanaly 62 i 64 dla osadzenia gniazdkowych styków 66, które od strony tylnej polaczone sa do izolowanych przewo¬ dów 68. Uszczelnienie miedzy uszczelka 60 oraz 15 izolacja 70 przewodów 68 zapewnione jest przez duza ilosc wewnetrznych sprezynujacych pierscie¬ ni 71 w kanalach 64. Wkladka 46 utrzymywana jest w swym polozeniu przez rozszerzajaca sie na ze¬ wnatrz brzegowa czesc 72, która jest zatrzasnieta 2o w podcieciu 74 w oslonie 22 wtyku, oraz utrzymy¬ wana w zatrzasnieciu przez zaczepienie ze skiero¬ wanym do przodu wystepem 76 podciecia 74.Na fig. 1-2 siedem styków 52 reprezentuja duza ilosc styków gniazda 12, które moze zawierac 50 albo i wiecej styków rozmieszczonych blisko siebie w izolatorze o miniaturowych wymiarach. Kazdy z przedstawionych kolkowych styków 52 zawiera wlasciwa czesc kolkowa 77 umieszczona we wkladce 42, korpus 78, pierscieniowy wystep 80 oraz kon¬ cowa tulejke 82 polaczona z izolowanym przewo¬ dem 56. Styk gniazdowy 66 wyposazony jest w czesc gniazdowa 79 do pasowanego polaczenia z kolkowa czescia 77, a ponadto wyposazony jest w korpus 81, pierscieniowy wystep 83 oraz koncowa tulejke 84 przystosowana do przymocowania droga obciska¬ nia, albo inna technika, izolowanego przewodu 68.Jak ^pokazano to na rysunku, gniazdkowy styk 63 jest elementem o ksztalcie barylkowym o jednako¬ wych, wymiarach zewnetrznych, z wyjatkiem pier¬ scieniowego wystepu 83.Zgodnie z wynalazkiem, zlacze 10 zawiera w so¬ bie srodki izolujace styki, srodki te zawieraja pra¬ sowana wkladke o jednoczlonowej konstrukcji, po¬ siadajaca duza ilosc rozciagajacych sie wzdluznie miedzy jej przednim a tylnym koncem kanalów, oraz zawiera srodki utrzymujace styki pozwalaja¬ ce na uwalnianie indywidualnych styków i zapew¬ niajace bariere izolacyjna miedzy sasiednimi styka¬ mi. Jak to ^przedstawiono dla wtyku 14 na fig. 1 i 3, wkladka dielektryczna 46 stanowi jednoczlo- nowa prasowana konstrukcje, utworzona ze stosun¬ kowo sztywnego materialu, takiego jak polisulfon, a jej powierzchnie czolowa i tylna 86 i 88 miesz¬ cza duza ilosc równoleglych przewodzacych styków 66. Kanal 62 posiada srodkowa czesc wnekowa 90, która lezy miedzy skrajnymi czesciami wnekowy¬ mi 92 i 94 kazdego kanalu. Ponadto zgodnie z wy¬ nalazkiem wkladka 46 zawiera srodki utrzymywa¬ nia styków, które stanowia skierowane do tylu powierzchnie" przyporu 96 oraz nadlewy 98 umie¬ szczone w srodkowych czesciach wnejkowych 90 i oddalone od siebie o wstepnie okreslona odleg¬ losc 91 do zazebienia sie z pierscieniowymi wyste¬ pami 83 styku 66. 6 • Tak jak to jest przedstawione na fig. 1 i 3 nad¬ lewy 93 wyposazone sa w szczeliny dla utworze¬ nia duzej ilosci zabków 100 w kazdej srodkowej czesci wnekowej 90, przy czym nadlewy te maja czesc 101 nierozlacznie polaczona ze sciankami 102 wkladki, oraz zaczepowa czesc 104 zwezajaca sie od tej czesci co wnetrza w kierunku do przodu, w celu zaczepienia o wystep 83 styku. W korzyst¬ nym wykonaniu zaczepowa czesc 104, z wyjatkiem konca 105 jest w kierunku zewnetrznym oddalona od korpusu 81, styku 66, aby umozliwic wsuniecie odpowiedniego narzedzia (nie pokazanego na ry¬ sunku), przy pomocy którego zaczepowa czesc 104 jest rozszerzona w kierunku zewnetrznym, a styk 6'6 jest usuwany do tylu w celu zbadania lub wy¬ miany.Ponadto, zgodnie z wynalazkiem, wHkladka 46 po¬ siada uformowana jako calosc scianke stanowiaca tulejkowa sekcje 106, która rozciaga sie wokól ob¬ wodu 107 srodkowej czesci wnekowej 90 .kanalu dla zapewnienia przegrody izolacyjnej miedzy sa¬ siednimi czesciami wnekowymi 90 i sasiednimi sty¬ kami 66. Sekcja tulejkowa 106 umieszczona jest w niewielkim odstepie miedzy sasiednimi stykami 66 i dlatego tez jest cienkoscienna konstrukcja o grubosci rzedu 0,38 mm. Sekcja tulejkowa 106 równiez tworzy calosc z montazowymi czesciami 101 sasiednich odlewów 98 oraz z wystepami 95 tworzacymi zaczepowe powierzchnie przyporu .96, a takze jest tak oddalona od sasiednich zaczepo- wych czesci, ze pozwala na ich rozszerzenie na ze¬ wnatrz. Dzieki takiej konstrukcji sekcja tulejkowa 106 stwarza przegrode wokól kazdej czesci wneko¬ wej 90 kanalu, a ponadto zapewnia skuteczna izo¬ lacje miedzy sasiednimi stykami dla sciezek elek¬ trycznego pradu pelzania.W korzystnym wykonaniu sekcja tulejkowa 106 uksztaltowana jest z jednorodna srednica we¬ wnetrzna, oraz tak jest oddalana przestrzennie od zaczepowej czesci 104, ze tworzy wglebienie 108 majace wzdluznie rozciagniete przeciecie 109. Za¬ czepowa powierzchnia przyporu 96 rozciaga sie równiez promieniowo na zewnatrz sekcji tulejko¬ wej 106, a przez to jest prostopadla do podluznego kierunku tulejki. Wkladka 46 jest najkorzystniej prasowana wraz z odpowiednio duza iloscia rdze¬ niowych kolków sluzacych do utworzenia srodko¬ wej czesci wnekowej 90 kanalu z wglebieniem 108 tulejki, 'umieszczonej miedzy skrajnymi wnekowy¬ mi czesciami 92 i 94 kanalu o zredukowanych wy¬ miarach. Jak to jest przedstawione na fig. 4, roz¬ prezamy rdzeniowy kolek 110 usytuowany jest w prasowanej wnece 111, od strony tylnej, aby utwo¬ rzyc srodkowa czesc wnekowa 90 oraz skrajne wnekowe czesci 92 i 94 kanalu.W opisie jednoczlonowej dielektrycznej wkladki - tworzacej system utrzymywania dla indywidual¬ nych styków dajacych sie uwalniac oraz zapewnia¬ jacej izolacyjne oddzielenie od sasiednich wnek 60 i uniemozliwiajacych powstawanie sciezek elektry¬ cznego pradu pelzania poprzednio skojarzonych ze zlaczami tego typu, powolywano sie na wkladke 46 wtyku 14. Wkladka 42 jak to jest pokazane, po¬ siada jednakze taka sama konstrukcje, z powierz- - chniami zaczepowymi 112 oraz nadlewami 114 za-83 805 8 haczajacymi o pierscieniowy wystep 80, a takze tulejkami 115 zapewniajacymi skuteczyie uszczel¬ nienie miedzy sasiednimi kanalami 50.Zaleta wynalazku jest utworzenie dielektrycznej obudowy dla duzej ilosci indywidualnych styków rozmieszczonych scisle obok siebie w konfiguracji o duzej gestosci. Obudowa utrzymuje styki, zapew¬ nia uwalnianie indywidualnych styków oraz stano¬ wi skuteczna izolacje miedzy sasiednimi stykami.Wedlug wynalazku, jednoczlonowa dielektryczna wkladka zapewnia taki system utrzymywania sty¬ ków, oraz stanowi izolacje wokól kazdego ze sty¬ ków tak, ze nie przeszkadza uwalnianiu indywi¬ dualnych styków.Ponadto wynalazek zapewnia jednoczlonowa obudowe dielektryczna, w której w ramach poje¬ dynczych obudów podtrzymywane sa oraz izolo¬ wane od sasiednich styków czesci koncówkowe, pierscieniowe wystepy, oraz korpusy indywidual¬ nych styków. Jak przedstawiono to na fig. 1 i 3 sekcje tulejkowe *106 sa podlaczone do rozmiesz¬ czonych po przeciwnych stronach sekcji 116 i 117 o pogrubionych sciankach, które rozciagaja sie nad korpusami 81, wystepami 83 oraz koncowymi tu¬ lejkami 84 gniazdowego styku 66. PL