Rolka podtrzymujaca przenosnika tasmowego lub walkowego i Wynalazek dotyczy rolki podtrzymujacej prze¬ nosnika tasmowego albo rolki przenosnika rolko¬ wego skladajacej sie z cylindrycznej obudowy za¬ montowanej na walku, na którego obu koncach sa umieszczone gladko toczace sie lozyska opiera¬ jace sie o kolnierz lub o podobne oparcie. W przy¬ padku przenosnika tasmowego, którego elastyczna tasma bez konca jest ulozona na wielu podtrzy¬ mujacych wspornikach z takimi rolkami pod¬ trzymujacymi, ustawionych wzdluz prostej i roz¬ stawionych w odpowiednich odstepach, poszcze¬ gólne wsporniki moga byc w zaleznosci od ro¬ dzaju zastosowania wyposazone w jedna rolke podtrzymujaca pozioma lub w kilka rolek usta¬ wionych w ksztalcie otwartej litery U lub litery V.W przypadku przenosnika rolkowego, który jest zwykle uzywany dla transportu przedmiotów plaskich posiadajacych gladka powierzchnie spod¬ nia, rolki podtrzymujace sa zamontowane wzdluz prowadników przenosnika wykonanych z profilo¬ wego zelaza walcowanego i rozmieszczone stosun¬ kowo blisko siebie, odpowiednio do wymiarów przenoszonych przedmiotów.Przenosniki tasmowe typu wyzej wspomnianego sa czesto uzywane dla transportu takich materia¬ lów sypkich jak ziemia, zwir, lub kamienie, któ¬ rych transport w szerokim zakresie ma miejsce na otwartej przestrzeni. Poniewaz tasmy prze¬ nosnika biegnace na rolkach i przesuwane przez 2& te rolki sa bardzo drogie, bardzo waznym jest, zeby rolki podtrzymujace byly odpowiednio mocne i zeby przede wszystkim obracaly sie gladko na lozyskach dobrze zabezpieczonych przed zarówno wilgocia jak i pylem, azeby uniknac zbyt duzego zuzycia i rozdarc tasmy. Te wymagania powoduja koniecznosc wykonywania rolek z rur stalowych ciagnionych bez szwu, które sa zamontowane obrotowo na przebiegajacych na wylot walkach za pomoca umieszczonych na obu koncach dwu- sciankowych tulej i lozysk kulkowych; zewnetrzna cylindryczna scianka tulei jest scisle dopasowana do wewnetrznej powierzchni rury, natomiast we¬ wnetrzna scianka tulei szczelnie zamyka bieznie kulek lozyska a na zewnatrz lozyska ma labiryn¬ towe uszczelnienie.Takie rozwiazanie konstrukcyjne daje moznosc zastosowania rur zelaznych o wzglednie cienkich sciankach oraz cienkich walków nawet dla rolek podtrzymujacych o srednicy zewnetrznej 90 do 150 mm. Lecz nawet tak skonstruowane rolki podtrzymujace sa dosc ciezkie w stosunku do masy materialu, który moze byc przetransporto¬ wany na przenosniku po nich biegnacym. Na przyklad ciezar wsporników podtrzymujacych przypadajacy na 1 metr biezacy przenosnika prze¬ znaczonego do przenoszenia 50 kg materialu na metrze tasmy przenosnika latwo dochodzi do 30 kg.Poza niekorzystnie duzym ciezarem tego rodzaju 78 01578 0 3 rozwiazania konstrukcyjnego moze w takim prze¬ nosniku wystapic inne szkodliwe zjawisko, gdy rolka podtrzymujaca zostanie z jakiegokolwiek powodu unieruchomiona; wówczas tasma prze¬ nosnika przeciera rure zelazna i gdy przetarcie 5 przejdzie na wylot, wówczas tworza sie bardzo ostre krawedzie w miejscu przetarcia, które moga wcinac sie w tasme przenosnika i zniszczyc ja, a jak juz wmpomniano tasma jest bardzo droga.Ponadto w dotychczas znanych rozwiazaniach ro- 10 lek tej konstrukcji wystepuje niekorzystne zja¬ wisko potrzeby wykonywania rolek w zaleznosci od wymagan o dlugosciach rózniacych sie miedzy soba o 100—200 mm lub i wiecej dla kazdej sred¬ nicyrolki. 15 Przedmiotem wynalazku jest konstrukcja rolki podtrzymujacej, która usuwa wyzej wspomniane niekorzystne cechy, a równoczesnie nie jest droz¬ sza w wykonaniu niz dotychczas znane rolki pod¬ trzymujace. 20 Uzyskano to wedlug wynalazku przez skonstru¬ owanie rolki podtrzymujacej z wiekszej ilosci identycznych elementów cylindrycznych wykona¬ nych z tworzywa sztucznego lub podobnego ma¬ terialu, dwóch jednakowych krazków krancowych 25 ograniczajacych moznosc przesuwania sie lozysk I z plaszcza z naturalnej gumy albo innego gumo- podobnego materialu pokrywajacego te elementy cylindryczne; te elementy i krazki sa trzymane ra¬ zem za pomoca urzadzenia zaciskowego. 30 Taka rolka podtrzymujaca przedstawia zosadni- cza zalete odnosnie ciezaru calego przenosnika i moze byc latwo zmontowana o dowolnej dlu¬ gosci przez zmiane dlugosci poosiowych posz¬ czególnych elementów cylindrycznych. Jest to 35 bardzo korzystne przy budowie przenosników tasmowych lub przenosników rolowych o róz¬ nych ksztaltach, poniewaz nie wymaga to skladowania duzych ilosci rolek. Ta korzysc jest szczególnie oczywista w odniesieniu do 40 przenosników rolkowych posiadajacych odga¬ lezienie i rozjazdy, w których szerokosc prze¬ nosnika powieksza sie od poczatku rozgalezie¬ nia. Jednak najwieksza korzysc wynika z tego, ze taka rolka podtrzymujaca zastosowana w prze- 45 nosniku rolkowym nie przedstawia zadnego nie¬ bezpieczenstwa uszkodzenia tasmy przenosnika w przypadku unieruchomienia rolki, poniewaz pod wplywem wytworzonego przez tarcie ciepla, które moze stopic material, nie wystapia zadne ostre 50 krawedzie na skutek zuzycia.Elementy cylindryczne moga wedlug wynalazku miec cylindryczna zewnetrzna scianke i wspól¬ osiowa z nia scianke wewnetrzna, która jest po¬ laczona ze scianka zewnetrzna promieniowymi 55 sciankami, w których sa poosiowo biegnace otwory; elementy te posiadaja pomiedzy sciankami pro¬ mieniowymi wystepy, które wchodza pomiedzy scianki promieniowe sasiedniego elementu.W ten sposób uzyskuje sie wystarczajaca pro- 60 mieniowa wytrzymalosc rolki podtrzymujacej na jej calej dlugosci, a wystepy ulatwiaja montaz elementów, poniewaz sluza one do naprowadza¬ nia na siebie otworów przeznaczonych na montaz urzadzenia zaciskowego. Ponadto wystepy zapo- 65 4 biegaja wzajemnemu przekreceniu sie elementów cylindrycznych.Krazki krancowe posiadaja wedlug wyna¬ lazku z jednej strony czesc odpowiadajaca sciance zewnetrznej elementów cylindrycznych, a z drugiej dwa wspólosiowe wystepy pierscienio¬ we, których zewnetrzne powierzchnie stykaja sie z wewnetrzna powierzchnia scianki zewnetrznej oraz ze scianka wewnetrzna elementów cylin¬ drycznych; krazki krancowe posiadaja w widoku od zewnatrz naciecia odpowiadajace sciankom promieniowym, natomiast w widoku od wewnatrz plaszczyzne stykajaca sie z pierscieniem lozyska; ponadto krazki krancowe posiadaja otwory prze¬ znaczone czesciowo na walki, a czesciowo na urzadzenie zaciskowe przechodzace przez otwory umieszczone w sciankach promieniowych elemen¬ tów cylindrycznych.Takie rozwiazanie konstrukcyjne krazków kran¬ cowych zapewnia skuteczne oparcie dla lozysk oraz centrowanie elementów cylindrycznych. Za¬ równo krazki krancowe jak i elementy moga byc bez trudnosci wyrabiane z lekkiego odpornego na korozje tworzywa sztucznego. Poniewaz rolka pod¬ trzymujaca jest lzejsza, mozna, jak juz wspom¬ niano, uzyskac powazne korzysci odnosnie cie¬ zaru przy budowie przenosników tasmowych lub przenosników rolkowych z rolkami podtrzymuja¬ cymi wykonanymi wedlug wynalazku.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladzie wykonania na rysunku na którym fig. 1 przedstawia wspornik podtrzymujacy dla przenosnika tasmowego z rolkami podtrzymujacy¬ mi wykonanymi wedlug wynalazku, fig. 2 — rol¬ ke podtrzymujaca czesciowo w widoku a czescio¬ wo w przekroju, a fig. 3 — jeden z elementów cylindrycznych rolki podtrzymujacej przedstawio¬ nej na fig. 2 widziany z zewnatrz i w przekroju osiowym.Na fig. 1 pokazany jest wspornik podtrzymujacy z trzema rolkami podtrzymujacymi 1, z których jedna jest ustawiona poziomo, a dwie sa nachy¬ lone, tak, ze tworza rozwarta litere U. Walki ro¬ lek podtrzymujacych sa osadzone w wspornikach 2 i 3, które sa przytwierdzone do ramy podsta¬ wowej 4. W poprzek do rolek 1 biegnie nie po¬ kazana na rysunku tasma przenosnika, która zgodnie z pokazanym ustawieniem rolek tworzy rynne w ksztalcie koryta.Konstrukcja rolki podtrzymujacej 1 wykonanej wedlug wynalazku jest przedstawiona na fig. 2.Rolka podtrzymujaca 1 sklada sie z walka 5 po¬ siadajacego na obu koncach powierzchnie czolo¬ we 6, o które opiera sie lozysko kulkowe 7. Walek 5 osadzony w wspornikach 2 lub 3 jest przytwier¬ dzony do ramy podstawowej. Rolka podtrzymujaca sklada sie wedlug wynalazku z kilku identycznych elementów cylindrycznych 8 i dwóch krazków krancowych; wszystko jest trzymane razem za pomoca przechodzacych na wylot sworzni 10.Pojedynczy element cylindryczny 8 pokazany na fig. 3 posiada zewnetrzna scianke cylindryczna 11 i wspólosiowa z nia scianke wewnetrzna 12 i umieszczona miedzy nimi scianki promieniowe 13, których w danym przypadku jest szesc. Scianki #78 015 5 promieniowe maja otwory 14 przeznaczone dla sworzni laczacych 10. Element cylindryczny 8 ma wystajace z jednej strony poosiowe wystepy 15 rozmieszczone miedzy sciankami promieniowymi wzdluz scianki zewnetrznej 11. Wystepy te wcho¬ dzace pomiedzy scianki promieniowe 13 sasiedniego elementu sa przeznaczone do takiego ustawienia elementów przy montazu zeby otwory 14 natra¬ fialy jeden na drugi.Ksztalt tych wystepów nie jest ograniczony do tego jednego pokazanego na rysunku lecz moze miec dowolne inne rozwiazanie konstrukcyjne, na przyklad wystepy 15 moga byc rozmieszczone po zewnetrznej stronie wewnetrznej scianki 12.Jezeli wystepy 15 sa rozmieszczone jak na fig. 3, to jednak nalezy zwrócic uwage przy ich projek¬ towaniu, zeby mozna je bylo zlozyc z wystepami 15 innych elementów, np. przez rozmieszczenie wystepów 15 tak jak pokazano, tylko w co dru¬ gim polu miedzy sciankami promieniowymi.Zwrócenie na to uwagi jest konieczne, poniewaz dwa zewnetrzne elementy 8 na obu koncach zmontowanej rolki podtrzymujacej musza byc bez wystajacych wystepów, a to w celu zamontowa¬ nia krazków krancowych 9. Warunek ten musi byc uwzgledniony przy rozmieszczeniu wystepów 15.Ilosc scianek promieniowych moze byc dowolna, byleby tylko zabezpieczala spelnienie zadania wzmocnienia konstrukcji.Krazki krancowe maja z jednej strony czesc cy¬ lindryczna 16, patrz fig. 2, której srednica odpo¬ wiada zewnetrznej sciance 11 elementów cylin¬ drycznych. Z drugiej strony krazki krancowe ma¬ ja dwa wspólsrodkowe pierscieniowe wystepy 17 i 18. Srednica zewnetrzna wystepu zewnetrznego 17 jest równa wewnetrznej srednicy zewnetrznej scianki elementów. Ponadto ten wystep ma wcie¬ cia odpowiadajace rozmieszczeniu scianek pro¬ mieniowych elementów. Wewnetrzny wystep 18 musi miec srednice zewnetrzna równa wewnetrz¬ nej srednicy wewnetrznej scianki 12, a ponadto musi stanowic oparcie dla zewnetrznego pierscie¬ nia lozyska kulkowego 7. Krazek krancowy ma ponadto otwór 19 dla przepuszczania walka jak równiez otwory dla srub sciskajacych 10. Na wal¬ ku 5 jest umieszczone uszczelnienie labiryntowe 20 pomiedzy lozyskiem 7 i krazkiem 9, a na samym koncu walka 5 jest umieszczona pokrywa 21 osa¬ dzona np. w pierscieniowym rowku na wewnetrz¬ nej powierzchni czesci cylindrycznej 16 krazka krancowego 9.Dla ochrony przeciw zuzyciu i przenikaniu wil¬ goci i pylu pomiedzy poszczególne elementy 8, rolka podtrzymujaca 1 jest zaopatrzona w plaszcz gumowy 22, który przykrywa wszystkie elementy i wystaje poza czesc cylindryczna 16 krazka kran¬ cowego, która to czesc moze miec, jak pokazano kolnierz ograniczajacy. Dla przymocowania plasz¬ cza gumowego 22 na przyklad przez przyklejenie, elementy 8 maja poosiowo biegnace rowki na ca¬ lym obwodzie scianki zewnetrznej 11. 6 W przypadku rolki podtrzymujacej wykonanej wedlug wynalazku latwo jest produkowac rolki podtrzymujace o róznych dlugosciach osiowych, po prostu przez skladanie wiekszej lub mniejszej ilosci elementów; równiez zmontowana rolka pod¬ trzymujaca bedzie latwo mogla byc wydluzona lub skrócona poniewaz trzeba zmienic tylko wa¬ lek, sworznie zaciskowe i plaszcz gumowy, pod¬ czas gdy na nowef dlugosci trzeba tylko dodac lub odjac elementy. PL PL PL PL