PL231970B1 - Mechanizm wprowadzania napięcia wstępnego układu łożysk skośnych - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest mechanizm wprowadzania napięcia wstępnego układu łożysk skośnych podpierających wirujący wał maszyny.

Znane jest rozwiązanie konstrukcyjne do wstępnego napinania łożysk skośnych w postaci odpowiednio ukształtowanej płyty oporowej przykręconej śrubami do korpusu maszyny umożliwiającej oparcie bieżni zewnętrznych łożysk. Bieżnie wewnętrzne łożysk oparte są na odpowiednio ukształtowanych stopniach wału. W tym rozwiązaniu napięcie wstępne regulowane jest poprzez umieszczenie podkładek regulacyjnych pomiędzy płytą oporową a bieżnią łożysk. Dokręcenie płyty powoduje ustalenie napięcia wstępnego układu łożysk na stałym poziomie. Jego zmiana wymaga odkręcenia płyty oporowej i wymiany podkładek regulacyjnych. System ten wymaga również demontażu wszystkich elementów zamontowanych na końcu wału w celu umożliwienia wymiany zestawu podkładek regulacyjnych.

Znany jest także mechanizm, w którym bieżnie zewnętrzne łożysk oparte są na specjalnej nakrętce wkręconej w obudowę wału. Bieżnie wewnętrzne łożysk oparte są na odpowiednio ukształtowanych stopniach wału. Regulacja napięcia wstępnego układu łożysk wymaga dobrego dostępu do nakrętki w celu jej obrotu za pomocą specjalnego klucza. Dodatkowo nakrętka zazwyczaj wymaga zastosowania elementów zabezpieczających przed jej niekontrolowanym odkręceniem.

Znany jest także układ, w którym bieżnie zewnętrzne łożysk oparte są na nieruchomych kołnierzach obudowy, gdzie napięcie układu regulowane jest poprzez dokręcanie nakrętki łożyskowej, umieszczonej na wale, dociskającej bieżnię wewnętrzną. Rozwiązanie to wymaga unieruchomienia wału w celu uzyskania momentu dokręcającego nakrętkę. W powyższej konstrukcji konieczne jest stosowanie nakrętki kontrującej lub podkładki zabezpieczającej przed odkręceniem pod wpływem zmiennych obrotów wału. W wielu konstrukcjach konieczny jest również demontaż uszczelnienia lub pokrywy znajdującej się na końcu wału.

W znanych mechanizmach napinających łożyska skośne wymagany jest dobry dostęp do obudowy wału w miejscu gdzie zachodzi konieczność regulacji napięcia wstępnego układu łożysk pracujących w maszynie, co często wiąże się z koniecznością demontażu wszystkich elementów zamontowanych na końcu wału oraz podzespołów współpracujących z wałem.

Istotą wynalazku jest mechanizm wprowadzania napięcia wstępnego układu łożysk skośnych podpierających wirujący wał, w którym przynajmniej z jednej strony wału umieszczonego w korpusie maszyny znajduje się układ dwóch półtulei klinowych z wkręconymi co najmniej czterema śrubami umieszczonymi w przelotowych otworach korpusu maszyny oraz wsunięta tuleja dociskowa umieszczona pomiędzy półtulejami klinowymi, a łożyskiem skośnym, stanowiąca podporę dla bieżni zewnętrznej łożyska skośnego, przy czym bieżnia wewnętrzna łożyska oparta jest na stopniu wału.

Opcjonalnie bieżnia zewnętrzna łożyska skośnego umieszczonego po przeciwnej stronie wału względem układu tulei oparta jest na kołnierzu korpusu maszyny lub pokrywie, a bieżnia wewnętrzna łożyska skośnego oparta jest na stopniu wału.

Możliwe jest także umieszczenie układu dwóch półtulei klinowych oraz tulei dociskowej po obu stronach wału.

Rozwiązanie według wynalazku sprawia, że wkręcanie śrub w układ dwóch półtulei klinowych powoduje ich wzajemne rozsuwanie. W następstwie tego tuleja dociskowa jest przesuwana w kierunku łożyska powodując uzyskanie napięcia wstępnego układu łożysk pracujących w maszynie. Ze względu na zapewnienie stałego smarowania między współpracującymi powierzchniami skośnymi tulei, przenoszenie sił odbywa się bez zacięć. Umożliwia to precyzyjną regulację napięcia wstępnego łożysk skośnych poprzez regulację stopnia dokręcenia śrub. Jest to konieczne do stabilnej pracy układu łożysk skośnych oraz zapewnia długie bezawaryjne funkcjonowanie maszyny.

Rozwiązanie według wynalazku pozwala na regulację napięcia wstępnego układu łożysk bez konieczności demontażu elementów zamontowanych na końcu wału oraz nie wymaga dostępu do obszaru wokół obudowy wału, co jest korzystne przy ciasnej zabudowie podzespołów maszyny.

Przedmiot wynalazku przedstawiono w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia mechanizm w przekroju poprzecznym, fig. 2 układ sił oddziałujących w podzespole podczas wprowadzania napięcia wstępnego do układu łożysk za pomocą mechanizmu, fig. 3 mechanizm w półprzekroju, fig. 4 mechanizm w widoku perspektywicznym.

Mechanizm wprowadzania napięcia wstępnego układu łożysk skośnych podpierających wirujący wał obejmuje korpus maszyny 1, w którym umieszczony jest wał 2 podparty na łożyskach skośnych kulkowych 3, 7. Cztery śruby 6 wkręcone w dwie półtuleje klinowe 5, 5' umieszczone są w przelotowych

PL 231 970 Β1 otworach korpusu 1. W korpus maszyny 1 wsunięta jest również tuleja dociskowa 4 umieszczona pomiędzy dwiema półtulejami klinowymi 5, 5' a łożyskiem 3. Po przeciwnej stronie wału bieżnia zewnętrzna łożyska 7 oparta jest na pokrywie 8 przymocowanej do korpusu śrubami 9.

Cztery śruby 6 utrzymują we właściwej pozycji w korpusie 1 dwie półtuleje klinowe 5, 5', ich dalsze dokręcanie powoduje powstanie pary sił F1. Siły te poprzez powierzchnie skośne półtulei klinowych oddziaływają na tuleję dociskową 4 przesuwającą łożysko 3, aż nastąpi oparcie układu łożysk o płytę oporową 8. Dalsze dokręcanie śrub powoduje powstanie siły F2 wprowadzającej właściwe napięcie wstępne układu łożysk 3, 7 wału 2 maszyny.

Modyfikacja napięcia wstępnego układu łożysk 3, 7 jest realizowana poprzez dokręcanie lub odkręcanie śrub 6. Dodatkowo śruby 6 nie wymagają stosowania elementów zabezpieczających przed odkręceniem.

Claims (3)

Zastrzeżenia patentowe

1. Mechanizm wprowadzania napięcia wstępnego układu łożysk skośnych podpierających wirujący wał, znamienny tym, że przynajmniej z jednej strony wału (2) umieszczonego w korpusie maszyny (1) znajduje się układ dwóch półtulei klinowych (5, 5') z wkręconymi co najmniej czterema śrubami (6) umieszczonymi w przelotowych otworach korpusu maszyny (1) oraz wsunięta tuleja dociskowa (4) umieszczona pomiędzy półtulejami klinowymi (5, 5'), a łożyskiem skośnym (3), stanowiąca podporę dla bieżni zewnętrznej łożyska skośnego (3), przy czym bieżnia wewnętrzna łożyska (3) oparta jest na stopniu wału (2).

2. Mechanizm według zastrz. 1 znamienny tym, że bieżnia zewnętrzna łożyska skośnego (7) umieszczonego po przeciwnej stronie wału (2) względem układu tulei (5, 5') i tulei (4) oparta jest na kołnierzu korpusu maszyny (1) lub pokrywie (8), a bieżnia wewnętrzna łożyska skośnego (7) oparta jest na stopniu wału (2).

3. Mechanizm według zastrz. 1 znamienny tym, że układ dwóch półtulei klinowych (5, 5') wraz z tuleją dociskową (4), znajduje się po obu stronach wału.