PL217624B1 - Słup uchylny, zwłaszcza oświetleniowy oraz urządzenie do uchylania górnej części słupa, zwłaszcza oświetleniowego - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest słup uchylny, zwłaszcza oświetleniowy oraz urządzenie do uchylania słupa, zwłaszcza oświetleniowego, przydatne w szczególności dla łatwego i bezpiecznego dostępu do górnego końca słupa.

Słupy stosowane są powszechnie w wielu obszarach działalności człowieka. Dla przykładu wymienić można takie dziedziny jak oświetlenie dróg, oświetlenie stoków narciarskich, żeglarstwo czy też meteorologia. W przypadku słupów oświetleniowych koniecznym jest zapewnienie stosunkowo częstego dostępu do górnego końca słupa celem wymiany okresowo przepalających się elementów świetlnych. Ze względów bezpieczeństwa pracy wskazanym jest dokonywanie wymiany uszkodzonych elementów świetlnych w zasięgu wysokości odpowiadającej wzrostowi ludzi, co wyklucza konieczność pracy na wysokości. Dlatego też pożądanym jest stosowanie słupów uchylnych. W przypadku żeglarstwa częstokroć występuje konieczność uchylania masztu żaglówki, przykładowo w sytuacji przeprawy pod mostem, co również wymusza konieczność stosowania uchylnych masztów.

Generalnie uchylne słupy można podzielić na takie, które uchylane są na całej swojej długości oraz na takie, które uchylane są wyłącznie na części swej długości, zaś pozostała część słupa pozostaje w pozycji pierwotnej.

Znanych jest wiele konstrukcji słupów pozwalających na tak zwane łamanie słupa do pozycji, w której po uchyleniu jego górnej części uchylona część słupa zlokalizowana jest w stosunku do jego pierwotnej pozycji pod kątem zbliżonym do 90° lub większym, a górny koniec słupa znajduje się na wysokości nie przekraczającej wzrostu człowieka. Takie słupy składają się ze stałej, przytwierdzonej do podłoża nieruchomej dolnej części oraz uchylnej części górnej. Dolna i górna część słupa połączone są wzajemnie przy pomocy elementu zawiasowego, zaś wewnątrz bądź na zewnątrz słupa umieszczone są środki do uchylania jego części górnej, najczęściej w postaci zespołu lub układu cięgien lub siłownika.

W szczególności znany jest, na przykład z katalogu produktów firmy ELEKTROMONTAŻ RZESZÓW S.A., słup łamany wyposażony w połączone wzajemnie elementem zawiasowym w rejonie połowy wysokości słupa część górną i część dolną, przy czym część górna posiada dodatkowo element przedłużający o długości zasadniczo odpowiadającej długości części dolnej. W dolnym rejonie dolnej części słupa zamocowana jest szpula wyposażona w cięgno, którego wolny koniec połączony jest z wolnym końcem przedłużenia górnej części słupa. Odwijając cięgno ze szpuli uchyla się ręcznie w sposób kontrolowany górną część słupa.

Poza tym znany jest, przykładowo z niemieckiego opisu patentowego o numerze DE 3926843 uchylny rurowy słup, w którym sąsiadujące ze sobą końce dolnej i górnej części słupa wyposażone są w płaskie kołnierze połączone wzajemnie elementem zawiasowym. W rejonie swych zewnętrznych krawędzi obydwa kołnierze posiadają odpowiadające sobie położeniem przelotowe otwory do śrubowego łączenia dolnej i górnej części słupa dla utrzymania jego pionowej pozycji. Wewnątrz słupa znajduje się układ cięgien połączony z napędzanym silnikiem zespołem śrubowym. Wprowadzenie w ruch zespołu śrubowego skutkuje przemieszczaniem się jego nakrętki, która połączona jest z wolnym końcem cięgna, wzdłuż osi słupa, przez co kontroluje się wychył górnej części słupa.

Dodatkowo znane są, na przykład z opisów zgłoszeniowych PCT o numerach WO 2006/059072 i WO 2006/059073 konstrukcje uchylnych słupów, w których część górna uchylana jest z wykorzystaniem siłowników hydraulicznych.

Ponadto znane są liczne inne rozwiązania dotyczące konstrukcji słupów uchylnych, jak chociażby przedstawione w opisach patentowych o numerach GB 2349653, EP 1735511, WO 03/029581, FR 2684127, EP 1636449 czy też US 2577811. GB 2349653 ujawnia uchylny słup z częścią dolną i częścią górną, które połączone są siłownikiem. Obie części słupa mają kołnierze, a także elementy do wzajemnego łączenia. EP 1735511 ujawnia uchylny słup z częścią dolną i częścią górną, które to części połączone są elementami zawiasowymi umieszczonymi wewnątrz słupa. Ponadto słup zawiera element sprężysty, którego naprężenie pomaga utrzymać wzajemną pozycję pomiędzy częścią dolną i częścią górną. Z kolei WO 03/029581 ujawnia mechanizm uchylny słupa który zawiera dwie tuleje połączone zawiasowo oraz element sprężysty i element mocujący w postaci trzpienia zaopatrzonego w sprężynę. FR 2684127 ujawnia uchylny słup, którego dolna i górna część połączone są śrubą. EP 1636449 ujawnia mechanizm uchylny słupa w postaci zespołu zawiasów i elementu mocującego. Natomiast US 2577811 ujawnia uchylny słup oświetleniowy z elementem zawiasowym umieszczonym wewnątrz słupa.

PL 217 624 B1

Generalnie stwierdzić można, że większość przedstawionych powyżej konstrukcji słupów uchylnych posiada indywidualny, przyporządkowany wyłącznie danemu słupowi mechanizm uchylny, o stosunkowo skomplikowanej konstrukcji, co znacznie podnosi koszty wytwarzania takich słupów.

Wynalazek dotyczy słupa uchylnego, zwłaszcza oświetleniowego, posiadającego część dolną i część górną w postaci wzdłużnych elementów rurowych połączonych wzajemnie rozłącznie i nieprzesuwnie, a co najmniej jeden z łączonych elementów rurowych ma okno kontrolne z pokrywą pozwalające na dostęp do wnętrza słupa. Istota wynalazku polega na tym, że w miejscu łączenia części dolnej z częścią górną każdy z łączonych elementów rurowych wyposażony jest na ich styku w pierścień na trwale związany z elementem rurowym, który wyposażony jest w elementy łączące do ich wzajemnego łączenia oraz w elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania urządzenia do uchylania górnej części słupa, zlokalizowane na zewnętrznych powierzchniach pierścieni.

W korzystnym wykonaniu sąsiadujące elementy rurowe słupa łączone są wzajemnie przy pomocy co najmniej trzech śrub, korzystnie równomiernie rozlokowanych na przekroju pierścieni.

Równie korzystnym jest, gdy elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania urządzenia do uchylania górnej części słupa, zlokalizowane na zewnętrznych powierzchniach pierścieni mają postać obwodowych rowków.

W najkorzystniejszym wykonaniu słup posiada dodatkowe elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania urządzenia do uchylania górnej części słupa w postaci co najmniej jednego otworu na trzpień ustalający.

Kolejny wynalazek dotyczy urządzenia do uchylania górnej części słupa uchylnego, zwłaszcza oświetleniowego, które posiada element zawiasowy oraz mechanizm do uchylania słupa. Istota tego wynalazku polega na tym, że urządzenie zawiera dwie obejmy połączone wzajemnie przy pomocy elementu zawiasowego, z których każda wyposażona jest w:

- elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania obejm na zewnętrznych powierzchniach słupa uchylnego;

- elementy zawiasowe do rozwarcia jednej połowy obejmy w celu założenia i mocowania obejmy na słupie uchylnym;

- ucha zlokalizowane przeciwlegle do elementu zawiasowego łączącego obydwie obejmy, przy czym w każdej parze uch osadzony jest obrotowy sworzeń, a sworznie te wyposażone są we współosiowo zlokalizowane zespoły prowadzące dla mechanizmu uchylnego;

oraz posiada mechanizm uchylny w postaci napędu o ruchu osiowym dwukierunkowym, zamocowany do zespołów prowadzących usytuowanych na sworzniach w uchach trwale połączonych z pierścieniowymi obejmami.

Celowym jest, gdy elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania pierścieniowych obejm na zewnętrznych powierzchniach pierścieni słupa uchylnego mają postać pierścieniowych, obwodowych wypustów.

Dla zapewnienia jeszcze pewniejszego osadzenia obejm na zewnętrznych powierzchniach pierścieni słupa uchylnego obejmy posiadają dodatkowe elementy łączące do nieprzesuwnego ich osadzania w postaci co najmniej jednego trzpienia ustalającego.

Ponadto korzystnym jest, gdy każda z obejm ma postać dwóch półpierścieni połączonych z jednej strony elementem przegubowym, zaś z drugiej łączonych za pomocą haka zlokalizowanego na końcu jednego półpierścienia i zaciskowego zapięcia z obejmą na hak umieszczonego na końcu drugiego półpierścienia.

W innym wykonaniu każda z obejm ma postać dwóch półpierścieni połączonych ze sobą za pomocą połączeń śrubowych w miejscu elementu zawiasowego łączącego obydwie obejmy oraz w miejscach obrotowych sworzni znajdujących się w uchach zlokalizowanych przeciwlegle do elementu zawiasowego.

Mechanizm uchylny urządzenia może mieć postać siłownika bądź też mechanizmu śrubowego, wyposażonego w śrubę rzymską zakończoną korbą, osadzoną w zespołach prowadzących w postaci tulei z wewnętrznym gwintem.

Nowa konstrukcja uchylnego słupa oraz urządzenia do uchylania słupa pozwala na proste, szybkie i niezawodne przeprowadzenie operacji uchylania. W tym celu wykorzystuje się jedno, wspólne przenośne urządzenie, służące do uchylania kolejnych słupów. Z tego też względu konstrukcja słupa jest znacznie uproszczona, co obniża sumaryczne koszty jego wytwarzania. Słup według wynalazku znajduje szerokie zastosowanie, zwłaszcza w dziedzinie oświetlania.

PL 217 624 B1

Obydwa wynalazki zostały bliżej objaśnione w poniższym przykładzie wykonania i na załączonym rysunku, na którym fig. 1 przedstawia słup w widoku z boku, fig. 2 - miejsce łączenia części dolnej słupa z częścią górną w widoku z boku, fig. 3 - miejsce łączenia części dolnej słupa z częścią górną w przekroju wzdłużnym w stanie przed skręceniem, fig. 4 - przekrój poprzeczny przez słup w miejscu łączenia jego części dolnej z częścią górną, fig. 5 - obejmy urządzenia do uchylania słupa w stanie rozłożonym w widoku z góry, fig. 6 - obejmy urządzenia w widoku z boku, fig. 7 - słup z urządzeniem w widoku z boku, fig. 8 - słup z urządzeniem w widoku z boku w innym ujęciu, fig. 9 - uchylony słup wraz z urządzeniem w widoku z boku, zaś fig. 10 - szczegółowy widoku z boku na fragment słupa zaznaczony na fig. 9.

Uchylny słup 1 ma podstawę 2 oraz część dolną 3 i część górną 4 w postaci wzdłużnych elementów rurowych. W miejscu łączenia części dolnej 3 z częścią górną 4 słupa 1, zlokalizowanym na wysokości około jednego metra od podstawy 2, każdy z tych elementów posiada na swym końcu trwale osadzony pierścień 5 wyposażony w trzy przelotowe otwory 6 rozmieszczone równomiernie wokół obwodu tego pierścienia 5, przeznaczone do łączenia części dolnej 3 z częścią górną 4, korzystnie z wykorzystaniem połączenia śrubowego. Wynalazek obejmuje również swoim zakresem inne znane elementy do nieprzesuwnego łączenia części dolnej 3 słupa 1 z jego częścią górną 4. Ponadto część dolna 3 słupa 1 ma okno kontrolne 7 zabezpieczone pokrywą, zapewniające dostęp do wnętrza słupa 1 w obrębie łączenia. Każdy z pierścieni 5 na swej zewnętrznej stronie posiada obwodowy rowek 8 oraz otwór 9, służące do osadzania na słupie 1 urządzenia 10 do uchylania górnej części 3 tego słupa 1. Wynalazek obejmuje swym zakresem również inne znane elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania urządzenia 10 na słupie 1.

Urządzenie 10 ma dwie obejmy 11 połączone wzajemnie elementem zawiasowym 12. Każda z obejm 11 wyposażona jest w pierścieniowy, obwodowy wypust 13 oraz trzpień ustalający 14, które odpowiadają kształtem i położeniem obwodowym rowkom 8 i otworom 9 na słupie 1. Każda z obejm 11 ma ponadto elementy zawiasowe 15 do rozwierania obejmy 11 w celu jej założenia na pierścień 5 słupa 1 oraz elementy łączące 16 do mocowania obejmy na pierścieniu 5 słupa 1. W szczególności każda z obejm 11 ma postać dwóch półpierścieni 11a i 11b połączonych z jednej strony elementem zawiasowym 15, zaś z drugiej łączonych za pomocą haka 17 zlokalizowanego na końcu jednego półpierścienia 11a i zaciskowego zapięcia 18 z obejmą 19 na hak 17, umieszczonego na końcu drugiego półpierścienia 11b. W alternatywnym wykonaniu, nie przedstawionym na rysunku, każda z obejm 11 ma postać dwóch półpierścieni połączonych ze sobą za pomocą połączeń śrubowych w miejscu elementu zawiasowego łączącego obydwie obejmy oraz w miejscach obrotowych sworzni znajdujących się w uchach zlokalizowanych przeciwlegle do elementu zawiasowego. Przeciwlegle do elementu zawiasowego 12 na obejmach 11 usytuowane są ucha 20, przy czym w tych parach uch 20 osadzone są obrotowe sworznie 21 wyposażone we współosiowo zlokalizowane zespoły prowadzące 22 dla mechanizmu uchylnego 23, który stanowi napęd o ruchu osiowym dwukierunkowym. W przedstawionym na rysunku przykładzie wykonania mechanizm uchylny ma postać mechanizmu śrubowego, wyposażonego w śrubę rzymską 24 zakończoną korbą 25, osadzoną w zespołach prowadzących 22 w postaci tulei 26 z wewnętrznym gwintem. W alternatywnych wykonaniach, nie przedstawionych na rysunku, mechanizm uchylny może mieć postać siłownika bądź innego znanego urządzenia napędowego o dwukierunkowym ruchu posuwisto zwrotnym.

Operacja uchylania górnej części 4 słupa 1 przebiega następująco. W pierwszej kolejności należy założyć urządzenie 10 na słup 1. W tym celu koniecznym jest rozwarcie obejm 11 i ich założenie na słup 1 w miejscu łączenia części dolnej 3 z częścią górną 4 tak, aby obwodowe wypusty 13 i trzpienie ustalające 14 znalazły się w odpowiadających im kształtem i położeniem rowkach 8 i otworach 9 zlokalizowanych na zewnętrznych stronach pierścieni 5 słupa 1. Kolejno należy zamocować obejmy 11 na słupie 1 poprzez założenie obejm 19 na haki 17 i zamknięcie zaciskowych zapięć 18. W takiej pozycji urządzenie 10, w którym śruba 24 wkręcona jest w tuleje 26, łączy bezpiecznie dolną część 3 słupa 1 z jego częścią górną 4 (fig. 6, fig. 7, fig. 8), dzięki czemu po zdjęciu pokrywy z okna kontrolnego 7 można wykręcić śruby umieszczone w otworach 6 wykonanych w pierścieniach 5. W tym momencie dolna część 3 słupa 1 jest połączona z jego częścią górną 4 wyłącznie za pomocą urządzenia 10. W takiej sytuacji obrót śruby 24 skutkuje rozwieraniem się obejm 11 względem elementu zawiasowego 12, a tym samym uchylaniem górnej części 4 słupa 1 do takiej pozycji, w której możliwy będzie bezpośredni dostęp do górnego końca słupa 1 (fig. 9), przykładowo w celu wymiany uszkodzonego elementu świetlnego.

Claims (11)

1. Słup uchylny, zwłaszcza oświetleniowy, posiadający część dolną i część górną w postaci wzdłużnych elementów rurowych połączonych wzajemnie rozłącznie i nieprzesuwnie, przy czym co najmniej jeden z łączonych elementów rurowych ma okno kontrolne z pokrywą pozwalające na dostęp do wnętrza słupa, znamienny tym, że w miejscu łączenia na styku części dolnej (3) i części górnej (4) słupa (1) każda z nich ma pierścień (5) na trwale związany z danym elementem rurowym, który to pierścień (5) wyposażony jest:

- w elementy łączące do wzajemnego łączenia części dolnej (3) z częścią górną (4);

- w elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania urządzenia (10) do uchylania górnej części (4) słupa (1), zlokalizowane na zewnętrznych powierzchniach pierścienia (5).

2. Słup według zastrz. 1, znamienny tym, że część górna (4) słupa (1) łączone są wzajemnie przy pomocy co najmniej trzech śrub osadzonych w otworach (6), korzystnie równomiernie rozlokowanych na przekroju pierścieni (5).

3. Słup według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania urządzenia (10) do uchylania górnej części (4) słupa (1), zlokalizowane na zewnętrznych powierzchniach pierścieni (5) mają postać obwodowych rowków (8).

4. Słup według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienny tym, że posiada dodatkowe elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania urządzenia (10) do uchylania górnej części (4) słupa (1) w postaci co najmniej jednego otworu (9) na trzpień ustalający (14).

5. Urządzenie do uchylania górnej części słupa uchylnego, zwłaszcza oświetleniowego, posiadające element zawiasowy oraz mechanizm do uchylania słupa, znamienne tym, że zawiera:

- dwie obejmy (11) połączone wzajemnie przy pomocy elementu zawiasowego (12), z których każda wyposażona jest w:

- elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania obejm (11) na zewnętrznych powierzchniach słupa uchylnego (1);

- elementy zawiasowe (15) do rozwarcia jednej połowy obejmy (11) w celu założenia i mocowania obejmy (11) na słupie uchylnym (1);

- ucha (20) zlokalizowane przeciwlegle do elementu zawiasowego (12) łączącego obydwie obejmy (11), przy czym w każdej parze uch (20) osadzony jest obrotowy sworzeń (21), a sworznie (21) wyposażone są we współosiowo zlokalizowane zespoły prowadzące (22) dla mechanizmu uchylnego (23);

- mechanizm uchylny (23) w postaci napędu o ruchu osiowym dwukierunkowym, zamocowanym do zespołów prowadzących (22) usytuowanych na sworzniach (21) w uchach (20) trwale połączonych z pierścieniowymi obejmami (11).

6. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania pierścieniowych obejm (11) na zewnętrznych powierzchniach pierścieni (5) słupa uchylnego (1) mają postać pierścieniowych, obwodowych wypustów (13).

7. Urządzenie według zastrz. 5 albo 6, znamienne tym, że posiada dodatkowe elementy łączące do nieprzesuwnego osadzania pierścieniowych obejm (11) na zewnętrznych powierzchniach pierścieni (5) słupa uchylnego (1) w postaci co najmniej jednego trzpienia ustalającego (14).

8. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że każda z obejm (11) ma postać dwóch półpierścieni (11a, 11b) połączonych z jednej strony elementem przegubowym (15), zaś z drugiej łączonych za pomocą haka (17) zlokalizowanego na końcu jednego półpierścienia (11a) i zaciskowego zapięcia (18) z obejmą (19) na hak (17) umieszczonego na końcu drugiego półpierścienia (11b).

9. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że każda z obejm ma postać dwóch półpierścieni połączonych ze sobą za pomocą połączeń śrubowych w miejscu elementu zawiasowego łączącego obydwie obejmy oraz w miejscach obrotowych sworzni znajdujących się w uchach zlokalizowanych przeciwlegle do elementu zawiasowego.

10. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że mechanizm uchylny ma postać siłownika.

11. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że mechanizm uchylny (23) ma postać mechanizmu śrubowego, wyposażonego w śrubę rzymską (24) zakończoną korbą (25), osadzoną w zespołach prowadzących (22) w postaci tulei (26) z wewnętrznym gwintem.