PL202700B1

PL202700B1 - Bezwodna kompozycja do odbarwiania włókien keratynowych, zastosowanie kompozycji, sposób odbarwiania włókien keratynowych oraz wieloprzedziałowy przybór lub zestaw do odbarwiania włókien keratynowych

Info

Publication number: PL202700B1
Application number: PL338117A
Authority: PL
Inventors: Frederic Legrand; Jean Millequant
Original assignee: Oreal
Priority date: 1999-01-29
Filing date: 2000-01-28
Publication date: 2009-07-31
Also published as: CA2297292A1; CN1313077C; US6379401B1; JP4251470B2; PT1036558E; BR0000409A; EP1036558A1; AU727816B2; HUP0000365A2; CA2297292C; FR2788976A1; RU2203031C2; ATE223194T1; HUP0000365A3; MXPA00001029A; KR20000076526A; ES2178627T3; AU1251100A; AR017989A1; ZA200000257B

Description

Przedmiotem wynalazku są bezwodne kompozycje do odbarwiania włókien keratynowych zawierające jednocześnie co najmniej jeden amfifilowy polimer niejonowy o co najmniej jednym określonym łańcuchu tłuszczowym i co najmniej jeden określony rozpuszczalny w wodzie polimer zagęszczający, zastosowanie tych kompozycji do otrzymywania gotowych do użycia kompozycji do odbarwiania, sposób odbarwiania włókien keratynowych z udziałem tych kompozycji i przybór lub zestaw opakowaniowy zawierający taką kompozycję.

Do odbarwiania włosów stosuje się zwykle proszki odbarwiające zawierające czynnik reaktywny nadtlenowy, taki jak nadsiarczany, nadborany lub nadwęglany amonu lub metali alkalicznych, który w momencie uż ycia łączy się z wodną kompozycją nadtlenku wodoru. Ponieważ sole nadtlenowe i nadtlenek wodoru są wzglę dnie stabilne w ś rodowisku kwaś nym, konieczne jest ich pobudzenie zasadowym pH w celu otrzymania odpowiedniej aktywności tlenowej. Stąd zwyczajowo do proszków odbarwiających dodaje się związki alkaliczne takie jak aminy i krzemiany alkaliczne.

W dziedzinie odbarwiania kapilarnego zwykle poszukiwane są kompozycje odbarwiające wystarczająco gęste, aby umożliwić aplikację na ściśle określoną strefę owłosienia, bez możliwości ściekania na twarz lub poza strefę, którą zamierza się odbarwić.

Efekt zagęszczenia lub żelowania otrzymuje się stosując tradycyjne środki zagęszczające takie jak pochodne celulozy, pochodne skrobi, alginiany lub krzemionki zagęszczające.

Jednakże gdy stosuje się tradycyjne środki zagęszczające to stwierdza się, że z upływem czasu następuje znaczny spadek lepkości finalnej kompozycji odbarwiającej.

Istnieje więc potrzeba układu zagęszczającego, który zapewniłby utrzymanie wysokiej lepkości w cią gu okresu czasu niezbę dnego do uzyskania pożądanego odbarwienia, zawartego na ogół mię dzy 10 minutami a 1 godziną.

Zgłaszający uczynił nieoczekiwane odkrycie, że istnieje możliwość znacznej poprawy utrzymania lepkości kompozycji odbarwiających z upływem czasu, łącząc w pewnych proporcjach co najmniej jeden określony zagęszczający polimer rozpuszczalny w wodzie i co najmniej jeden niejonowy polimer amfifilowy, zawierający co najmniej jeden określony łańcuch tłuszczowy.

Stwierdzono również, że taki układ zagęszczający umożliwia rozcieńczenie kompozycjami wodnymi nadtlenku wodoru, znacznie większe niż znane układy zagęszczające.

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest zatem bezwodna kompozycja do odbarwiania włókien keratynowych, w szczególności ludzkich, zawierająca w środowisku odpowiednim do odbarwiania, co najmniej jeden środek alkaliczny, między 20 i 70% wagowych w stosunku do bezwodnej kompozycji co najmniej jednej soli nadtlenowej, wybranej spośród nadsiarczanów, nadwęglanów i nadboranów amonu i metali alkalicznych oraz ponadto połączenie

- od 0,3 do 30% wagowych w stosunku do bezwodnej kompozycji co najmniej jednego syntetycznego, zagęszczającego polimeru rozpuszczalnego w wodzie, wybranego spośród poliwinylopirolidonu, kwasu poliakrylowego, poliakrylamidu, kwasu poliakrylamidometylopropanosulfonowego albo ich kopolimerów usieciowanych lub nieusieciowanych, albo pochodzenia naturalnego, wybranego spośród (a) niejonowych gum guarowych, (b) gum z biopolisacharydów pochodzenia bakteryjnego, takich jak gumy z skleroglukanu i ksantanu;

(c) gum pochodzących z wycieków roślinnych, takich jak guma arabska, guma ghatti, guma karaya lub guma tragakantowa;

(d) gum ekstrahowanych z alg, takich jak karagenina lub agar;

(e) gum pochodzących z ekstraktów roślinnych, takich jak guma z chleba świętojańskiego lub pektyny ekstrahowane z pulp owocowych;

(f) alginianów;

(g) skrobi;

(h) hydroksyalkiloceluloz i karboksyalkiloceluloz oraz

- od 0,03 do 30% wagowych w stosunku do bezwodnej kompozycji, co najmniej jednego niejonowego polimeru amfifilowego, zawierającego co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy, wybrany spośród

- celuloz lub hydroksyalkiloceluloz modyfikowanych przez grupy obejmują ce co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy typu alkilu, aryloalkilu lub alkiloarylu, zawierającego grupę C8-C22-alkilową lub przez grupy alkilofenolowe polialkoksylowane;

- hydroksypropyloguarów modyfikowanych przez grupy zawierają ce co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy o C8-C22;

PL 202 700 B1

- poliuretanów zawierających co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy typu alkilu lub alkenylu o C8-C30;

- kopolimerów winylopirolidonu i monomerów hydrofobowych z ł a ń cuchem tł uszczowym;

- kopolimerów (met)akrylanów C1-C6-alkilu i monomerów amfifilowych, zawierających co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy;

- kopolimerów (met)akrylanów hydrofilowych i monomerów hydrofobowych zawierających co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy.

Przedmiotem wynalazku jest również zastosowanie takiej kompozycji do otrzymywania gotowej do użycia kompozycji do odbarwiania.

Innym przedmiotem wynalazku jest sposób odbarwiania włókien keratynowych, stosujący bezwodną kompozycję odbarwiającą, opisaną powyżej, a także przybór lub zestaw opakowaniowy zawierający taką kompozycję.

Inne aspekty wynalazku zostaną wyjaśnione w dalszej części opisu i w zamieszczonych poniżej przykładach.

Rozpuszczalne w wodzie polimery zagęszczające nadające się do stosowania według niniejszego wynalazku obejmują wszystkie rozpuszczalne w wodzie polimery syntetyczne lub pochodzenia naturalnego stosowane tradycyjnie w dziedzinie kosmetyki.

Jako przykłady syntetycznych polimerów zagęszczających można wymienić poliwinylopirolidon, kwas poliakrylowy, poliakryloamid, kwas poliakryloamidometylopropanosulfonowy lub ich kopolimery, przy czym polimery te mogą być usieciowane lub nieusieciowane.

Polimerami zagęszczającymi pochodzenia naturalnego mającymi zastosowanie w niniejszym wynalazku są polimery zawierające co najmniej jeden człon cukru.

Przez termin człon cukru w niniejszym wynalazku należy rozumieć część monosacharydową lub część oligo- lub polisacharydową zbudowaną z jednego typu członów sacharydowych (oligo- lub poliholozydów) lub kilku typów różnych członów sacharydowych (oligo- lub poliheterozydów).

Fragmenty sacharydowe wszystkich tych polimerów mogą mieć jeden lub kilka podstawników, na przykład ugrupowania alkilowe, hydroksyalkilowe, alkoksylowe, acyloksylowe lub karboksylowe, przy czym rodniki alkilowe mają 1-4 atomów węgla.

Gumy guarowe niejonowe mogą być modyfikowane lub niemodyfikowane. Gumami guarowymi niemodyfikowanymi są na przykład produkty handlowe o nazwie VIDOGUM GH 175 firmy UNIPECTINE i o nazwie JAGUAR C firmy MAYHALL.

Według wynalazku można również stosować gumy guarowe niejonowe modyfikowane ugrupowaniami hydroksyalkilowymi C1-4, na przykład hydroksymetylowymi, hydroksyetylowymi, hydroksypropylowymi i hydroksybutylowymi.

Gumy guarowe modyfikowane są dobrze znane w technice i mogą być otrzymywane w reakcji gumy guarowej z odpowiednimi tlenkami alkilenowymi. Poziom hydroksyalkilacji (stosunek ilości związanych cząsteczek tlenku alkilenu do początkowej ilości wolnych grup hydroksylowych) jest korzystnie zawarty między 0,4 a 1,2.

Takimi niejonowymi gumami guarowymi modyfikowanymi są na przykład produkty handlowe JAGUAR HP8, JAGUAR HP60, JAGUAR HP120, JAGUAR DC293 i JAGUAR HP105 firmy RHONE POULENC (MAYHALL) lub o nazwie GALACTASOL 4H4FD2 firmy AQUALON.

Gumy biopolisacharydowe pochodzenia bakteryjnego takie jak gumy skleroglukanowa i ksantenowa, gumy pochodzące z wydzielin roślinnych takie jak guma arabska, guma ghatti, guma karaya lub guma tragantowa, gumy ekstrahowane z alg takie jak karagenowe lub agarowe, gumy pochodzące z ekstraktów roś linnych takie jak guma z chleba ś wię tojańskiego lub pektyny, alginiany, skrobie, hydroksyalkilocelulozy i karboksyalkilocelulozy są dobrze znane fachowcom tej dziedziny i zostały opisane zwłaszcza przez Roberta L.Davidson w Handbook of Water Soluble Gums and Resins, wydawnictwo Mc Graw Hill Book Company (1980).

Spośród powyższych gum, skleroglukany są reprezentowane produktami handlowymi o nazwie ACTIGUM CS, a szczególnie o nazwie ACTIGUM CS 11 firmy SANOFI BIO INDUSTRIES, i o nazwie AMIGEL firmy ALBAN MULLER INTERNATIONAL.

Można też stosować inne skleroglukany, na przykład skleroglukan traktowany glioksalem, opisany w zgłoszeniu patentowym FR-A-2 633 940.

Gumy ksantenowe mające zastosowanie jako środki zagęszczające w kompozycjach według wynalazku reprezentują produkty o nazwach KELTROL, KELTROL T, KELTROL TF, KELTROL BT, KELTROL RD i KELTROL CG firmy NUTRASWEET KELCO, lub produkty o nazwach RHODICARE S lub RHODICARE H firmy RHODIA CHIMIE.

PL 202 700 B1

Hydroksyalkilocelulozy są zwykle hydroksyalkilo(C1-C4)celulozami, a szczególniej hydroksyetylocelulozami. Są one do dyspozycji w postaci produktów o nazwach CELLOSIZE QP3L, CELLOSIZE QP4400H, CELLOSIZE QP30000H, CELLOSIZE HEC30000A lub CELLOSIZE POLYMER PCG10 firmy AMERCHOL, produktów o nazwach NATROSOL 250HHR, NATROSOL 250MR, NATROSOL 250M, NATROSOL 250HHXR, NATROSOL 250HHX, NATROSOL 250HR, NATROSOL HX firmy HERCULES lub produktu o nazwie TYLOSE H1000 firmy HOECHST.

Hydroksyalkilocelulozami mogą być również hydroksypropylocelulozy w postaci produktów o nazwach KLUCEL EF, KLUCEL H, KLUCEL LHF, KLUCEL MF, KLUCEL G firmy AQUALON.

Spośród karboksyalkiloceluloz korzystnie stosuje się karboksymetylocelulozę, na przykład w postaci produktów handlowych firmy AQUALON o nazwach BLANOSE 7M8/SF, BLANOSE RAFFINEE 7M, BLANOSE 7LF, BLANOSE 7MF, BLANOSE 9M31F, BLANOSE 12M31XP, BLANOSE 12M31P, BLANOSE 9M31XF, BLANOSE 7H, BLANOSE 7M31, BLANOSE 7H3SXF lub produktów AQUASORB A500 i AMBERGUM 1221 firmy HERCULES lub produktów CELLOGEN HP810A i CELLOGEN HP6HS9 firmy MONTELLO lub produktu firmy AVEBE o nazwie PRIMELLOSE.

Rozpuszczalne w wodzie polimery zagęszczające szczególnie preferowane jako klasyczne środki zagęszczające w bezwodnych kompozycjach odbarwiających według wynalazku to gumy guarowe, pochodne gum guarowych lub hydroksyalkilocelulozy.

Rozpuszczalny(e) w wodzie środek(i) zagęszczający(e) opisany(e) powyżej są stosowane zwykle w ilości 0,03-30% wagowych, korzystnie 0,3-15% wagowych w stosunku do bezwodnej kompozycji.

Według wynalazku, w celu uzyskania interesujących właściwości reologicznych, o których wspomniano poprzednio, to jest wysokiej lepkości niezmiennej w czasie, również przy znacznych rozcieńczeniach, konieczne jest dodanie do wyżej opisanych rozpuszczalnych w wodzie polimerów zagęszczających amfifilowych polimerów niejonowych o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym.

Amfifilowe polimery niejonowe o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym mające zastosowanie według wynalazku obejmują na przykład:

- celulozy lub hydroksyalkilocelulozy modyfikowane ugrupowaniami zawierają cymi co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy taki jak grupa alkilowa, aryloalkilowa lub alkiloarylowa, w których alkil ma korzystnie 8-22 atomów węgla, jak produkty handlowe NATROSOL PLUS GRADE 330 CS firmy AQUALON, BERMOCOLL EHM 100 firmy BEROL NOBEL, lub POLYSURF 67 firmy HERCULES, lub modyfikowane grupami alkilofenolowymi polialkoksylowanymi jak wyrób AMERCELL POLYMER HM1500 firmy AMERCHOL,

- hydroksypropyloguary modyfikowane ugrupowaniami zawierającymi co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy C8-C22 jak produkty ESAFLOR HM 22 (łańcuch alkilowy C22) firmy LAMBERTI, MIRACARE XC95-3 (łańcuch alkilowy C14) i RE205-1 (łańcuch alkilowy C20) firmy RHONE POULENC,

- poliuretany zawierają ce co najmniej jeden ł a ń cuch tł uszczowy typu alkilowego lub alkenylowego C8-C30 jak produkt SER-AD FX 1100 firmy SERVO DELBEN, lub

- kopolimer SMDI (Saturated Methylene Diphenyl Diisocyanate) i polietylenoglikolu(i) z koń cówką decylową,

- kopolimer SMDI (Saturated Methylene Diphenyl Diisocyanate) i polietylenoglikolu(i) z koń cówką alkilową (metyl/C18), złączony z matrycą maltodekstrynową, i

- diuretan HMDI (Hexa Methylene Di Isocyanate) oksyetylenowanych(66 OE) i oksypropylenowanych(14 OP) alkoholi C10-C18 o nazwie handlowej ELFACOS T 212 firmy AKZO,

- kopolimery winylopirolidonu i monomerów hydrofobowych o ł a ń cuchu tł uszczowym, jak produkty ANTARON V216 lub GANEX V216 (poli(winylopirolidon/heksadeken)), ANTARON V220 lub GANEX V220 (poli(winylopirolidon/ejkozen)) firmy I.S.P.,

- kopolimery (met)akrylanów alkilu C1-C6 i monomerów amfifilowych zawieraj ą cych co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy;

- kopolimery (met)akrylanów hydrofilowych i monomerów hydrofobowych zawierają cych co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy, na przykład poli(metakrylan polietylenoglikolu/metakrylan laurylu).

Szczególnie preferowane są poliuretany zawierające co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy typu alkilu C10-C20 i hydroksyetylocelulozy modyfikowane ugrupowaniami zawierającymi co najmniej jedną grupę alkilową C8-C22.

Amfifilowe polimery niejonowe są stosowane w ilości 0,03-30% wagowych, korzystnie 0,3-15% wagowych w stosunku do bezwodnej kompozycji odbarwiającej.

PL 202 700 B1

Stosunek wagowy amfifilowego polimeru niejonowego o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym do rozpuszczalnego w wodzie polimeru zagęszczającego jest zwykle zawarty między 10/1 a 1/10, korzystnie mię dzy 5/1 a 1/5.

Bezwodne kompozycje odbarwiające według wynalazku, oprócz układu zagęszczającego, który stanowi co najmniej jeden rozpuszczalny w wodzie polimer i co najmniej jeden amfifilowy polimer niejonowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym, mogą zawierać co najmniej jeden amfifilowy polimer anionowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym.

Wspomniane amfifilowe polimery anionowe, jeśli są obecne, odgrywają również rolę środków zagęszczających i mogą wzmacniać efekt wyżej opisanego układu zagęszczającego.

Najczęściej są to kopolimery syntetyczne, usieciowane lub nieusieciowane, posiadające

- czł ony hydrofilowe pochodzą ce od jednego lub kilku monomerów o nienasyceniu etylenowym z wolną funkcyjną grupą karboksylową, i

- czł ony hydrofobowe pochodzą ce od jednego lub kilku monomerów o nienasyceniu etylenowym z bocznym łańcuchem hydrofobowym, i ewentualnie

- czł ony sieciują ce pochodzą ce od jednego lub kilku monomerów polinienasyconych.

Monomer lub monomery o nienasyceniu etylenowym z funkcyjną grupą karboksylową są wybrane spośród kwasu etakrylowego, kwasu metakrylowego i kwasu akrylowego, korzystnie spośród kwasu metakrylowego, kwasu akrylowego i ich mieszanin.

Monomer lub monomery o nienasyceniu etylenowym z bocznym łańcuchem hydrofobowym mogą być (i) estrami nienasyconych kwasów karboksylowych i alkoholi tłuszczowych, lub (ii) eterami allilu i alkoholi tł uszczowych.

(i) Estry nienasyconych kwasów karboksylowych i alkoholi tłuszczowych są wybrane na przykład spośród etakrylanów, metakrylanów i/lub akrylanów alkilu C10-C30, korzystnie C12-C22.

Obejmują one przykładowo akrylan laurylu, akrylan stearylu, akrylan decylu, akrylan izodecylu, akrylan dodecylu, jak również odpowiadające im metakrylany, a mianowicie metakrylan laurylu, metakrylan stearylu, metakrylan decylu, metakrylan izodecylu i metakrylan dodecylu.

(ii) etery allilowe alkoholi tłuszczowych tworzące człony hydrofobowe amfifilowych polimerów anionowych według wynalazku odpowiadają wzorowi CH2=CR' CH2-O-Bn-R, w którym:

- R' oznacza atom wodoru lub grupę metylową,

- B oznacza grupę etylenoksylową,

- n jest liczbą cał kowitą zawartą mię dzy 0 a 100,

- R oznacza grupę wę glowodorową wybraną spoś ród reszt alkilowej, aryloalkilowej, arylowej, alkiloarylowej lub cykloalkilowej o 8-30 atomach węgla, korzystnie o 10-24 atomach węgla, a szczególniej o 12-18 atomach węgla.

Preferowany jest człon o wzorze CH2=CR' CH2-O-Bn-R według wynalazku, w którym R' oznacza atom wodoru, n jest równe 10 a R oznacza rodnik stearylowy (C18).

Wspomniany monomer sieciujący jest związkiem zawierającym co najmniej dwa podwójne wiązania zdolne do polimeryzacji niesprzężone. Przykładowo można wymienić ftalan diallilu, (met)akrylan allilu, diwinylobenzen, dimetakrylan (poli)etylenoglikolu, metyleno-bis-akryloamid, poliallilosacharozę lub poliallilopentaerytrytol.

Amfifilowe polimery anionowe tego typu zostały opisane w patentach US-3 915 921 i US-4 509 949 (kopolimery kwasu (m)etakrylowego i (m)etakrylanów alkilu C10-C30) lub w patencie EP-0 216 479 B2 (kopolimery kwasu (m)etakrylowego i eterów allilowych alkoholu tłuszczowego).

Jako przykłady korzystnych polimerów można wymienić:

- usieciowane polimery kwasu akrylowego i akrylanu C10-C30-alkilu, takie jak polimery sprzedawane pod nazwami PEMULEN TR1, PEMULEN TR2 i CARBOPOL 1382 przez firmę GOODRICH,

- usieciowany polimer kwasu akrylowego i metakrylanu C10-C30-alkilu, taki jak CARBOPOL ETD 2020, sprzedawany przez firmę GOODRICH,

- terpolimer kwas metakrylowy/akrylan etylu/metakrylan stearylu oksyetylenowany (55/35/10),

- terpolimer kwas (met)akrylowy/akrylan etylu/metakrylan behenylu oksyetylenowany (25 OE) oraz

- terpolimer kwas metakrylowy/akrylan etylu/steareth-10 eter allilowy usieciowany.

Te anionowe polimery amfifilowe są obecne w danym przypadku w bezwodnych kompozycjach odbarwiających według wynalazku w ilości od 0,03 do 30% wagowych całkowitego ciężaru kompozycji.

Jak wskazano wyżej, bezwodna kompozycja odbarwiająca zawiera co najmniej jeden środek alkaliczny i co najmniej jedną sól nadtlenową.

PL 202 700 B1

Wymieniony środek alkaliczny jest wybrany spośród soli amonowych, takich jak chlorek, siarczan, fosforan lub azotan amonu, krzemianów, fosforanów lub węglanów metali alkalicznych lub ziem alkalicznych, w szczególności metakrzemianów metali alkalicznych.

Bezwodne kompozycje odbarwiające według niniejszego wynalazku mogą również zawierać dowolnego typu dodatki zwyczajowo stosowane w kompozycjach odbarwiających, które mogą ułatwić manipulowanie i aplikację, poprawić trwałość lub skuteczność kompozycji i polepszyć właściwości kosmetyczne traktowanych włosów.

Dodatkami są na przykład czynniki kontrolujące uwalnianie tlenu, takie jak węglan magnezu i zasadowy węglan magnezu, ś rodki powierzchniowo czynne anionowe, niejonowe, kationowe, amfoteryczne lub obojnakie i ich mieszaniny, oleje mineralne lub roślinne, woski, dodatki do granulowania, spoiwa, wypełniacze mineralne takie jak krzemionka i glinka, środki powodujące nieprzezroczystość takie jak tlenek tytanu, barwniki, środki maskujące i zapachowe, substantywne polimery kationowe lub amfoteryczne.

Jest rzeczą oczywistą, że ewentualny(e) związek(i) dodatkowy(e) i jego(ich) ilość powinien(ny) być tak dobrany(e) przez fachowców tej dziedziny, żeby korzystne właściwości związane z kompozycją odbarwiającą według wynalazku nie zostały, lub nie zostały w istotny sposób pogorszone z powodu tego(tych) dodatku(ów).

Substantywne polimery kationowe nadające się do stosowania według wynalazku mogą być wybrane spośród dowolnych znanych polimerów poprawiających właściwości kosmetyczne włosów, a zwłaszcza opisanych w zgłoszeniach patentowych EP-A-337 354 i EP-A-557 203 i w patentach francuskich FR-2 270 846, 2 383 660, 2 598 611, 2 470 596 i 2 519 863.

Preferowane są polimery kationowe i amfoteryczne wybrane spośród zawierających człony o ugrupowaniach aminowych pierwszorzędowych, drugorzędowych, trzeciorzędowych i/lub czwartorzędowych, które mogą znajdować się bądź w łańcuchu głównym polimeru bądź przy bocznym podstawniku bezpośrednio z nim związanym.

Stosowane polimery kationowe mają zwykle średnią masę cząsteczkową zawartą między około 500 a 5.10⁶, korzystnie między około 10³ a 3.10⁶.

Spośród substantywnych polimerów kationowych można wymienić zwłaszcza polimery typu poliaminy, poliaminoamidu i czwartorzędowego poliamonium.

Są to produkty znane. Zostały opisane zwłaszcza w patentach francuskich 2 505 348 lub 2 542 997. Spośród nich można zwłaszcza wymienić:

(1) homopolimery lub kopolimery pochodne estrów lub amidów akrylowych lub metakrylowych i zawierające co najmniej jeden z członów o wzorach 1, 2, 3 i 4, w których:

- R3, identyczne lub różne, oznaczają atom wodoru lub rodnik CH3;

- A, identyczne lub róż ne, oznaczają grupę alkilową, liniową lub rozgałęzioną , o 1-6 atomach węgla, korzystnie 2 lub 3 atomach węgla lub grupę hydroksyalkilową o 1-4 atomach węgla;

- R4, R5, R6, identyczne lub różne, oznaczają grupę alkilową o 1-18 atomach węgla lub rodnik benzylowy, korzystnie grupę alkilową o 1-6 atomach węgla;

- R1 i R2, identyczne lub różne, oznaczają wodór lub grupę alkilową o 1-6 atomach węgla, korzystnie metylową lub etylową;

- X oznacza anion pochodzą cy od kwasu mineralnego lub organicznego taki jak anion metosiarczanowy lub halogenek taki jak chlorek lub bromek.

Polimery z rodziny (1) mogą ponadto zawierać jeden lub kilka członów pochodzących od komonomerów wybranych spośród rodziny akryloamidów, metakryloamidów, diacetonoakryloamidów, akryloamidów i metakryloamidów podstawionych przy azocie niższymi alkilami (C1-C4), kwasów akrylowych lub metakrylowych lub ich estrów, winylolaktamów takich jak winylopirolidon lub winylokaprolaktam, estrów winylowych.

I tak, spośród polimerów z rodziny (1) można wymienić:

- kopolimery akryloamidu i dimetyloaminoetylometakrylanu kwaternizowanego siarczanem dimetylu lub halogenkiem dimetylu,

- kopolimery akryloamidu i chlorku metakryloiloksyetylotrimetyloamoniowego opisane na przykład w zgłoszeniu patentowym EP-A-080976,

- kopolimer akryloamidu i metosiarczanu matakryloiloksyetylotrimetyloamoniowego,

- kopolimery winylopirolidon/akrylan lub metakrylan dialkiloaminoalkilu kwaternizowane lub niekwaternizowane. Takie polimery zostały szczegółowo opisane w patentach francuskich 2 077 143 i 2 393 573,

- terpolimery metakrylan dimetyloaminoetylu/winylokaprolaktam/winylopirolidon,

PL 202 700 B1

- kopolimery winylopirolidon/metakryloamidopropylodimetyloamina,

- i kopolimery winylopirolidon/metakryloamid dimetyloaminopropylu kwaternizowane.

(2) Eterowe pochodne celulozy zawierające czwartorzędowe ugrupowania amoniowe opisano w patencie francuskim 1 492 597. Polimery te zostały również zdefiniowane w słowniku CTFA jako czwartorzędowe amoniohydroksyetylocelulozy które przereagowały z epoksydem podstawionym ugrupowaniem trimetyloamoniowym.

(3) Kationowe pochodne celulozy takie jak kopolimery celulozy lub pochodne celulozy szczepione rozpuszczalnym w wodzie monomerem amoniowym czwartorzędowym, i opisane zwłaszcza w patencie US 4 131 576 takie jak hydroksyalkilocelulozy, hydroksymetylo-, hydroksyetylo- lub hydroksypropylocelulozy szczepione zwłaszcza solą metakryloiloetylotrimetyloamoniową, metakryloamidopropylotrimetyloamoniową, dimetylodialliloamoniową.

(4) Kationowe polisacharydy opisane szczególniej w patentach US 3 589 578 i 4 031 307 takie jak gumy guarowe zawierające ugrupowania kationowe trialkiloamoniowe. Stosuje się na przykład gumy guarowe modyfikowane solą (na przykład chlorkiem) 2,3-epoksypropylotrimetyloamoniową.

(5) Polimery utworzone z członów piperazynylowych i diwalencyjnych rodników alkilenowych lub hydroksyalkilenowych o łańcuchach prostych lub rozgałęzionych, ewentualnie przerwanych atomami tlenu, siarki, azotu lub pierścieniami aromatycznymi lub heterocyklicznymi, jak również produkty utlenienia i/lub kwaternizacji tych polimerów. Polimery takie zostały opisane zwłaszcza w patentach francuskich 2 162 025 i 2 280 361.

(6) Poliaminoamidy rozpuszczalne w wodzie otrzymywane w szczególności przez polikondensację związku kwasowego z poliaminą; poliaminoamidy mogą być sieciowane epihalohydryną, diepoksydem, dibezwodnikiem, dibezwodnikiem nienasyconym, pochodną bis-nienasyconą, bishalohydryną, bis-azetydynium, bis-haloacylodiaminą, bis-halogenkiem alkilu lub też oligomerem powstałym w reakcji związku bis-funkcyjnego reaktywnego względem bis-halohydryny, bis-azetydynium, bis-haloacylodiaminy, bis-halogenku alkilu, epihalogenohydryny, diepoksydu lub pochodnej bisnienasyconej; przy czym czynnik sieciujący stanowi 0,025-0,35 mola na ugrupowanie aminowe poliaminoamidu; poliaminoamidy mogą być alkilowane lub, jeśli zawierają jedną lub kilka funkcyjnych grup aminowych trzeciorzędowych, kwaternizowane. Takie polimery zostały opisane zwłaszcza w patentach francuskich 2 252 840 i 2 368 508.

(7) Pochodne poliaminoamidowe będące wynikiem kondensacji polialkilenopoliamin z kwasami polikarboksylowymi, po której następuje alkilacja czynnikami bifunkcyjnymi. Można tu wymienić na przykład polimery kwas adypinowy-dialkiloaminohydroksyalkilodialkilenotriamina, w których rodnik alkilowy zawiera 1-4 atomów węgla i oznacza korzystnie metyl, etyl, propyl. Takie polimery zostały opisane zwłaszcza w patencie francuskim 1 583 363.

Spośród tych pochodnych można szczególniej wymienić polimery kwas adypinowy/dimetyloaminohydroksypropyl/dietylenotriamina o nazwie handlowej Cartaretine F, F4 lub F8 firmy Sandoz.

(8) Polimery otrzymywane w reakcji polialkilenopoliaminy zawierającej dwa ugrupowania aminy pierwszorzędowej i co najmniej jedno ugrupowanie aminy drugorzędowej z kwasem dikarboksylowym wybranym spośród kwasu diglikolowego i nasyconych kwasów dikarboksylowych alifatycznych o 3-8 atomach węgla. Stosunek molowy polialkilenopoliaminy do kwasu dikarboksylowego jest zawarty między 0,8:1 a 1,4:1. Otrzymany poliaminoamid poddawany jest następnie reakcji z epichlorohydryną przy czym stosunek molowy epichlorohydryny do ugrupowania aminy drugorzędowej poliaminoamidu jest zawarty między 0,5:1 a 1,8:1. Polimery takie zostały opisane zwłaszcza w patentach amerykańskich 3 227 615 i 2 961 347.

(9) Cyklopolimery alkilodialliloaminowe lub dialkilodialliloamoniowe takie jak homopolimery lub kopolimery zawierające jako składnik główny łańcuch z członów o wzorach 5 lub 6, w których k i t są równe 0 lub 1, suma k+t jest przy tym równa 1; R9 oznacza atom wodoru lub rodnik metylowy; R7 i R8, niezależnie od siebie, oznaczają ugrupowanie alkilowe o 1-22 atomach węgla, ugrupowanie hydroksyalkilowe w którym ugrupowanie alkilowe ma korzystnie 1-5 atomów węgla, ugrupowanie amidoalkilowe niższe (C1-C4), lub R7 i R8 mogą oznaczać wspólnie z atomem azotu z którym są związane ugrupowanie heterocykliczne, takie jak piperydynylowe lub morfolinylowe; Y^- jest anionem takim jak bromek, chlorek, octan, boran, cytrynian, winian, wodorosiarczan, wodorosiarczyn, siarczan, fosforan. Polimery takie zostały opisane zwłaszcza w patencie francuskim 2 080 759 i w jego patencie dodatkowym 2 190 406.

(10) Polimer diamoniowy czwartorzędowy zawierający człony rekurencyjne odpowiadające wzorowi 7, w którym:

PL 202 700 B1

- R10, R11, R12 i R13, identyczne lub różne, oznaczają rodniki alifatyczne, alicykliczne lub aryloalifatyczne zawierające 1-20 atomów węgla lub rodniki hydroksyalkiloalifatyczne niższe, lub też R10, R11, R12 i R13, wspólnie lub oddzielnie, tworzą z atomami azotu z którymi są związane pierścienie heterocykliczne zawierające ewentualnie inny niż azot heteroatom lub też R10, R11, R12 i R13 oznaczają rodnik alkilowy C1-C6, liniowy lub rozgałęziony, podstawiony przez ugrupowanie nitrylowe, estrowe, acylowe, amidowe lub -CO-O-R14-D lub -CO-NH-R14-D gdzie R14 oznacza alkilen a D czwartorzędowe ugrupowanie amoniowe;

- A1 i B1 oznaczają ugrupowania polimetylenowe o 2-20 atomach wę gla, liniowe lub rozgałęzione, nasycone lub nienasycone, i które mogą zawierać, związane lub wstawione w główny łańcuch, jeden lub kilka pierścieni aromatycznych, jeden lub kilka atomów tlenu, siarki lub ugrupowania sulfotlenkowe, sulfonowe, disiarczkowe, aminowe, alkiloaminowe, hydroksylowe, czwartorzędowe amoniowe, ureidowe, amidowe lub estrowe;

- X^- oznacza anion pochodzący od kwasu mineralnego lub organicznego;

- A1, R10 i R12 mogą tworzyć z dwoma atomami azotu z którymi są związane pierścień piperazynowy; ponadto jeśli A1 oznacza rodnik alkilenowy lub hydroksyalkilenowy, liniowy lub rozgałęziony, nasycony lub nienasycony, to B1 może również oznaczać ugrupowanie -(CH2)n-CO-D-OC-(CH2)n-, w którym D oznacza:

a) resztę glikolu o wzorze: -O-Z-O-, gdzie Z oznacza rodnik węglowodorowy liniowy lub rozgałęziony lub ugrupowanie odpowiadające jednemu z następujących wzorów:

- (CH2-CH2-O)X-CH2-CH2- [CH2-CH (CH3)-O]y-CH2-CH (CH3)gdzie x i y są liczbami całkowitymi 1-4, oznaczającymi określony i jedyny stopień polimeryzacji lub liczbę dowolną między 1 a 4 oznaczającą średni stopień polimeryzacji;

b) resztę diaminy bis-drugorzędowej taką jak pochodna piperazyny;

c) resztę diaminy bis-pierwszorzędowej o wzorze: -NH-Y-NH-, gdzie Y oznacza rodnik węglowodorowy, liniowy lub rozgałęziony, lub też rodnik diwalencyjny -CH2-CH2-S-S-CH2-CH2-;

d) ugrupowanie ureilenowe o wzorze: -NH-CO-NH-;

X^- jest anionem, korzystnie takim jak chlorek lub bromek.

Polimery o których mowa mają średnią masę cząsteczkową na ogół zawartą między 1 000 a 100 000. Polimery omawianego typu zostały opisane zwłaszcza w patentach francuskich 2 320 330,

270 846, 2 316 271, 2 336 434 i 2 413 907 i w patentach US 2 273 780, 2 375 853, 2 388 614, 2 454 547, 3 206 462, 2 261 002, 2 271 378, 3 874 870, 4 001 432, 3 929 990, 3 966 904, 4 005 193, 4 025 617, 4 025 627, 4 025 653, 4 026 945 i 4 027 020.

Szczególniej zalecane są do stosowania polimery zbudowane z członów rekurencyjnych odpowiadających wzorowi 8, w którym R15, R16, R17 i R18, identyczne lub różne, oznaczają rodnik alkilowy lub hydroksyalkilowy o około 1-4 atomach węgla, n i p są liczbami całkowitymi zawartymi między około 2 a 20, i X^- jest anionem pochodzącym od kwasu mineralnego lub organicznego.

(11) Polimery poliamoniowe czwartorzędowe zbudowane są z członów o wzorze 9, w którym:

- R19, R20, R21 i R22, identyczne lub róż ne, oznaczają atom wodoru lub rodnik metylowy, etylowy, propylowy, β-hydroksyetylowy, β-hydroksypropylowy lub -CH₂CH₂ (OCH₂CH₂)_pOH, gdzie p jest 0 lub oznacza liczbę całkowitą zawartą między 1 a 6, pod warunkiem, że R19, R20, R21 i R22 nie oznaczają jednocześnie atomu wodoru,

- r i s, identyczne lub różne, są liczbami całkowitymi zawartymi między 1 a 6,

- q jest równe 0 lub oznacza liczbę całkowitą zawartą między 1 a 34,

- X oznacza atom chlorowca,

- A oznacza rodnik dihalogenka lub oznacza korzystnie -CH2-CH2-O-CH2-CH2-.

Związki takie zostały opisane zwłaszcza w zgłoszeniu patentowym EP-A-122 324.

(12) Polimery czwartorzędowe winylopirolidonu i winyloimidazolu.

(13) Poliaminy jak produkt figurujący w słowniku CTFA pod nazwą POLYETHYLENEGLYCOL (15) TALLOW POLYAMINE.

(14) Sieciowane polimery soli metakryloiloksyalkilo(C1-C4)trialkilo(C1-C4)amoniowych takie jak polimery otrzymywane przez homopolimeryzację dimetyloaminoetylometakrylanu kwaternizowanego chlorkiem metylu, lub przez kopolimeryzację akryloamidu z dimetyloaminoetylometakrylanem czwartorzędowanym chlorkiem metylu, przy czym po homopolimeryzacji lub kopolimeryzacji następuje sieciowanie związkiem o nienasyceniu olefinowym, w szczególności metyleno-bis-akryloamidem. Szczególniej można stosować sieciowany kopolimer akryloamid/chlorek metakryloiloksyetylotrimetyloamoniowy

PL 202 700 B1 (20/80 wagowo) w postaci dyspersji o zawartości 50% wagowych tego kopolimeru w oleju mineralnym. Dyspersja ta jest produktem handlowym o nazwie SALCARE® SC92 firmy ALLIED COLLOIDS. Można również stosować sieciowany homopolimer chlorku metakryloiloksyetylotrimetyloamoniowy zawierający około 50% wagowych homopolimeru w oleju mineralnym lub w ciekłym estrze. Dyspersje te są produktami handlowymi o nazwach SALCARE® SC95 i SALCARE® SC96 firmy ALLIED COLLOIDS.

Inne substantywne polimery kationowe nadające się do stosowania w ramach wynalazku to polialkilenoiminy, w szczególności polietylenoiminy, polimery zawierające człony winylopirydynowe lub winylopirydyniowe, kondensaty poliamin i epichlorohydryny, poliureileny czwartorzędowe i pochodne chityny.

Substantywne polimery amfoteryczne mające zastosowanie zgodnie z niniejszym wynalazkiem mogą być wybrane spośród polimerów zawierających człony K i M rozłożone statystycznie w łańcuchu polimerowym, gdzie K oznacza człon pochodzący od monomeru zawierającego co najmniej jeden atom azotu zasadowego, a M oznacza człon pochodzący od monomeru kwasowego zawierającego jedno lub kilka ugrupowań karboksylowych lub sulfonowych, albo też K i M mogą oznaczać ugrupowania pochodzące od obojnakich monomerów karboksybetain lub sulfobetain; K i M mogą również oznaczać łańcuch polimeru kationowego zawierający ugrupowania aminowe pierwszorzędowe, drugorzędowe, trzeciorzędowe lub czwartorzędowe, w których co najmniej jedno z ugrupowań aminowych posiada ugrupowanie karboksylowe lub sulfonowe połączone za pośrednictwem rodnika węglowodorowego, lub K i M stanowią część łańcucha polimeru o członie etyleno-a,e-dikarboksylowym którego jedno z ugrupowań karboksylowych zostało wprowadzone w reakcję z poliaminą zawierającą jedno lub kilka ugrupowań aminowych pierwszorzędowych lub drugorzędowych.

Amfoteryczne polimery tworzące cienki film odpowiadające wyżej podanemu opisowi, są wybrane zwłaszcza spośród następujących polimerów:

(1) Polimery będące wynikiem kopolimeryzacji monomeru którą jest pochodna związku winylowego z ugrupowaniem karboksylowym, taka szczególniej jak kwas akrylowy, kwas metakrylowy, kwas maleinowy, kwas alfa-chloroakrylowy, i monomeru zasadowego, którą jest podstawiona pochodna związku winylowego zawierająca co najmniej jeden atom zasadowy taka szczególniej jak metakrylany i akrylany dialkiloaminoalkilowe, dialkiloaminoalkilometakryloamid i dialkiloaminoalkiloakryloamid. Związki takie zostały opisane w patencie amerykańskim 3 836 537. Można tu również wymienić kopolimer akrylan sodu/chlorek akryloamidopropylotrimetyloamoniowy.

Związkiem winylowym może być również sól dialkilodialliloamoniowa jak chlorek dietylodialliloamoniowy.

(2) Polimery zawierające człony pochodzące od:

a) co najmniej jednego monomeru wybranego spośród akryloamidów lub metakryloamidów podstawionych przy azocie rodnikiem alkilowym,

b) co najmniej jednego komonomeru kwasowego zawierającego jedno lub kilka reaktywnych ugrupowań karboksylowych, i

c) co najmniej jednego komonomeru zasadowego takiego jak estry kwasów akrylowego i metakrylowego podstawione aminą pierwszorzędową, drugorzędową, trzeciorzędową, czwartorzędową i produkt czwartorzędowania metakrylanu dimetyloaminoetylu siarczanem dimetylu lub dietylu.

Szczególnie preferowanymi akryloamidami lub metakryloamidami N-podstawionymi według wynalazku są te, których podstawniki są rodnikami alkilowymi o 2-12 atomach węgla, a szczególniej N-etyloakryloamid, N-tertbutyloakryloamid, N-tertoktyloakryloamid, N-oktyloakryloamid, N-decyloakryloamid, N-dodecyloakryloamid jak również odpowiadające im metakryloamidy.

Komonomery kwasowe są szczególniej komonomery wybrane spośród kwasów akrylowego, metakrylowego, krotonowego, itakonowego, maleinowego, fumarowego jak również monoestrów alkilu o 1-4 atomach węgla z kwasami lub bezwodnikami maleinowym lub fumarowym.

Komonomerami zasadowymi są korzystnie metakrylany aminoetylowy, butyloaminoetylowy, N,N'-dimetyloaminoetylowy, N-tertbutyloaminoetylowy.

Szczególnie zalecane są kopolimery o nazwie Octylacrylamide/acrylates/butylaminoethyl methacrylate copolymer (nazwa wg CTFA, 4-te wydanie, 1991r.).

(3) Poliaminoamidy sieciowane i alkilowane częściowo lub całkowicie pochodzące od poliaminoamidów o wzorze ogólnym -[-CO-R23-CO-Z-]-, w którym R23 oznacza diwalencyjny rodnik pochodzący od nasyconego kwasu dikarboksylowego, kwasu alifatycznego mono lub dikarboksylowego o podwójnym wiązaniu etylenowym, estru niższego alkanolu o 1-6 atomach węgla z tymi kwasami lub rodnik pochodzący z addycji któregokolwiek

PL 202 700 B1 z tych kwasów do aminy bis-pierwszorzędowej lub bis-drugorzędowej, a Z oznacza rodnik polialkilenopoliaminy bis-pierwszorzędowej, mono- lub bis-drugorzędowej i korzystnie zawiera:

a) w ilości 60-100% molowych, rodnik -NH-[-(CH2)x-NH-]pgdzie x=2 i p=2 lub 3, lub też x=3 i p=2, przy czym rodnik ten pochodzi od dietylenotriaminy, trietylenotetraaminy lub dipropylenotriaminy;

b) w ilości 0-40% molowych, wyżej wymieniony rodnik -NH-[-(CH2)x-NH-]pw którym x=2 i p=1 i który pochodzi od etylenodiaminy, lub rodnik pochodzący od piperazyny o wzorze 10;

c) w ilości 0-20 % molowych, rodnik -NH- (CH2)6-NH- pochodzący od heksametylenodiaminy, przy czym te poliaminoaminy są sieciowane przez addycję bifunkcyjnego czynnika sieciującego wybranego spośród epihalohydryn, diepoksydów, dibezwodników, pochodnych bis-nienasyconych, w iloś ci 0,025-0,35 mola czynnika sieciują cego na ugrupowanie aminowe poliaminoamidu i alkilowane przez działanie kwasu akrylowego, kwasu chlorooctowego lub alkanosultonu lub ich soli.

Nasycone kwasy karboksylowe korzystnie wybrane są spośród kwasów o 6-10 atomach węgla takich jak kwas adypinowy, 2,2,4-trimetyloadypinowy i 2,4,4-trimetyloadypinowy, tereftalowy, kwasów o podwójnym wiązaniu etylenowym jak na przykład kwasu akrylowy, metakrylowy, itakonowy.

Alkanosultonami stosowanymi do alkilowania są korzystnie propanosulton lub butanosulton, solami czynników alkilujących są korzystnie sole sodowe lub potasowe.

(4) Polimery zawierające człony obojnakie o wzorze 11, w którym R24 oznacza nienasycone ugrupowanie dające się polimeryzować takie jak ugrupowanie akrylanowe, metakrylanowe, akryloamidowe lub metakryloamidowe, y i z oznaczają liczbę całkowitą 1-3, R25 i R26 oznaczają atom wodoru, metyl, etyl lub propyl, R27 i R28 oznaczają atom wodoru lub rodnik alkilowy, przy czym suma atomów węgla w R27 i R28 nie przekracza 10.

Polimery zawierające takie jednostki mogą również zawierać człony pochodzące od monomerów nieobojnakich takich jak akrylany lub metakrylany dimetylo- lub dietyloaminoetylu lub akrylany lub metakrylany alkilu, akryloamidy lub metakryloamidy lub octan winylu.

Przykładowo można wymienić kopolimer metakrylan metylu/dimetylokarboksymetyloamonioetylometakrylan metylu.

(5) Polimery pochodne chitozanu zawierające człony monomerów o wzorach 12, 13 i 14, przy czym człon 12 występuje w ilości 0-30%, człon 13 w ilości 5-50% a człon 14 w ilości 30-90%, i przy czym jest oczywiste, że w tym członie F, R29 oznacza rodnik o wzorze 15, w którym:

jeśli q=0, R30, R31 i R32, identyczne lub różne, oznaczają każdy, atom wodoru, resztę metylową, hydroksylową acetoksylową lub aminową, resztę monoalkiloaminową lub resztę dialkiloaminową ewentualnie przerwaną jednym lub kilkoma atomami azotu i/lub ewentualnie podstawioną jedną lub kilkoma grupami aminowymi, hydroksylowymi, karboksylowymi, alkilotio, sulfonowymi, resztę alkilotio, której grupa alkilowa posiada resztę aminową, przy czym co najmniej jeden z rodników R30, R31 i R32 oznacza wówczas atom wodoru;

lub jeśli q=1, R30, R31 i R32 oznaczają każdy, atom wodoru, jak również sole utworzone przez te związki z zasadami lub kwasami.

(6) Polimery pochodne N-karboksyalkilowanego chitozanu jak N-karboksymetylochitozan lub N-karboksybutylochitozan.

(7) Polimery, takie jak opisano na przykład w patencie francuskim 1 400 366, odpowiadające wzorowi ogólnemu 16, w którym R33 oznacza atom wodoru, rodnik CH3O, CH3CH2O, fenyl, R34 oznacza wodór lub niższy rodnik alkilowy taki jak metyl, etyl, R35 oznacza wodór lub niższy rodnik alkilowy taki jak metyl, etyl, R36 oznacza niższy rodnik alkilowy taki jak metyl, etyl lub rodnik odpowiadający wzorowi:

-R37-N(R35)2, gdzie R37 oznacza ugrupowanie -CH2-CH2-, -CH2-CH2-CH2-, -CH2-CH(CH3)-, a R35 ma znaczenie podane wyżej, jak również wyższe homologi tych rodników zawierające do 6-ciu atomów węgla.

(8) Polimery amfoteryczne typu -D-X-D-X- wybrane spośród:

a) polimerów otrzymanych w wyniku reakcji kwasu chlorooctowego lub chlorooctanu sodowego ze związkami zawierającymi co najmniej jeden człon o wzorze -D-X-D-X-D-gdzie D oznacza rodnik o wzorze 10 a X oznacza symbol E lub E', przy czym E lub E', identyczne lub róż ne, oznaczają diwalencyjny rodnik którym jest rodnik alkilenowy o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym zawierający do 7 atomów węgla w łańcuchu głównym nie podstawiony lub podstawiony ugrupowaniami hydroksylowymi i mogą cy zawierać ponadto atomy tlenu, azotu, siarki, 1-3 pierś cienie aromatyczne i/lub heterocykliczne; atomy tlenu, azotu i siarki są przy tym obecne w postaci ugrupowań eterowych, tioeterowych, sulPL 202 700 B1 foksydowych, sulfonowych, sulfoniowych, alkiloaminowych, alkenyloaminowych, ugrupowań hydroksylowych, benzyloaminowych, oksydoaminowych, czwartorzędowych amoniowych, amidowych, imidowych, alkoholowych, estrowych i/lub uretanowych;

b) polimerów o wzorze -D-X-D-X- gdzie D oznacza rodnik o wzorze 10 a X oznacza symbol E lub E' i co najmniej jeden raz E'; E ma przy tym znaczenie podane powyżej a E' jest diwalencyjnym rodnikiem który jest rodnikiem alkilenowym o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym mającym do 7 atomów węgla w łańcuchu głównym, niepodstawionym lub podstawionym jednym lub kilkoma rodnikami hydroksylowymi i zawierającym jeden lub kilka atomów azotu, przy czym azot jest podstawiony łańcuchem alkilowym przerywanym ewentualnie atomem tlenu i zawierającym obowiązkowo jedną lub kilka karboksylowych grup funkcyjnych lub jedną lub kilka hydroksylowych grup funkcyjnych, betainowanych w reakcji z kwasem chlorooctowym lub chlorooctanem sodowym.

(9) Kopolimery alkilo(C1-C5)winyloeter/bezwodnik maleinowy modyfikowany częściowo przez semiamidyfikację N,N-dialkiloaminoalkiloaminą taką jak N,N-dimetyloaminopropyloamina lub przez semiestryfikację N,N-dialkanoloaminą. Kopolimery te mogą również zawierać inne komonomery winylowe, takie jak winylokaprolaktam.

Spośród substantywnych polimerów kationowych lub amfoterycznych mających zastosowanie według wynalazku preferowane są zwłaszcza:

- homopolimer chlorku dimetylodialliloamoniowego o nazwie handlowej MERQUAT 100 DRY firmy MERCK;

- kopolimery chlorku dimetylodialliloamoniowego i akryloamidu o nazwie handlowej MERQUAT 2200 firmy CALGON;

- polimery typu poli(amoniowych czwartorzędowych) opisane w patencie francuskim 2 270 846, zbudowane z członów rekurencyjnych o wzorze 17, a zwłaszcza te, których średnia masa cząsteczkowa, oznaczona chromatograficznie metodą przenikania przez żel, jest zawarta między 9 500 a 9 900;

- polimery typu poli(amoniowych czwartorzę dowych) opisane w patencie francuskim 2 270 846, zbudowane z członów rekurencyjnych o wzorze 18, a zwłaszcza te, których średnia masa cząsteczkowa, oznaczona chromatograficznie metodą przenikania przez żel, wynosi około 1 200;

- polimery typu poli(amoniowych czwartorzę dowych) opisane w patentach US 4 390 689, 4 702 906, 4 719 282 zbudowane z członów rekurencyjnych o wzorze 19, w którym:

p jest liczbą całkowitą zawartą między 1 a 6,

D oznacza proste wią zanie lub grupę -(CH2)r-CO-, gdzie r ma warto ść 4 lub 7, a zwłaszcza te, których ś rednia masa cząsteczkowa jest mniejsza od 100 000, korzystnie mniejsza lub równa 50 000;

- kopolimery amfoteryczne następujące:

- kopolimer chlorek diallilodimetyloamoniowy/kwas akrylowy (80/20) o nazwie MERQUAT 280 DRY firmy CALGON (nazwa wg CTFA: Polyquaternium-22);

- kopolimer chlorek dimetylodialliloamoniowy/kwas akrylowy (95/5) o nazwie MERQUAT 295 DRY firmy CALGON (nazwa wg CTFA: Polyquaternium-22);

- kopolimer chlorek metakryloamidopropylotriamoniowy, kwas akrylowy i akrylan metylu, o nazwie handlowej MERQUAT 2001 firmy CALGON (nazwa wg CTFA: Polyquaternium-47); i

- terpolimer akryloamid/chlorek dimetylodialliloamoniowy/kwas akrylowy o nazwie MERQUAT PLUS 3330 DRY firmy CALGON (nazwa wg CTFA: Polyquaternium-39).

Z listy wyżej wymienionych polimerów substantywnych wyjątkowo korzystne są kopolimery amfoteryczne Polyquaternium-22, Polyquaternium-39 i Polyquaternium-47 (nazwy wg CTFA).

Według wynalazku substantywny(e) polimer(y) kationowy(e) lub amfoteryczny(e) stanowi(ą) 0,03-30% całkowitej masy kompozycji.

Kompozycje według wynalazku zawierają korzystnie co najmniej jeden środek powierzchniowo czynny.

Odpowiednie do stosowania według wynalazku są zwłaszcza poniższe środki powierzchniowo czynne:

(i) Anionowy(e) środek(i) powierzchniowo czynny(e):

Spośród anionowych środków powierzchniowo czynnych nadających się do stosowania w ramach wynalazku, indywidualnie lub w mieszaninie, przykładowo można zwłaszcza wymienić sole (w szczególności sole alkaliczne, zwłaszcza sodowe, sole amonowe, sole amin, sole aminoalkoholi lub sole magnezu) następujących związków: alkilosiarczanów, alkiloeterosiarczanów, alkiloamidoeterosiarczanów, alkiloarylopolieterosiarczanów, monoglicerydosiarczanów; alkilosulfonianów, alkilofosforanów, alkiloamidosulfonianów, alkiloarylosulfonianów, α-olefinosulfonianów, parafinosulfonianów; alkilo(C6-C24)sulfobursztynianów, alkilo (C6-C24) eterosulfobursztynianów, alkilo (C6-C24) amidosulfo12

PL 202 700 B1 bursztynianów; alkilo (C6-C24) sulfooctanów; acylo (C6-C24) sarkozynianów i acylo (C6-C24) glutaminianów. Można również stosować estry alkilo (C6-C24) poliglikozydokarboksylowe jak alkiloglukozydocytryniany, alkilopoliglikozydowiniany i alkilopoliglikozydosufobursztyniany, alkilosulfobursztynaminiany; acyloizotioniany i N-acylotauryniany, przy czym rodnik alkilowy lub acylowy tych różnych związków zawiera korzystnie 12-20 atomów węgla, a rodnik arylowy oznacza korzystnie ugrupowanie fenylowe lub benzylowe. Spośród innych anionowych środków powierzchniowo czynnych można wymienić sole kwasów tłuszczowych takie jak sole kwasów oleinowego, rycynolowego, palmitynowego, stearynowego, kwasów z oleju z kopry lub z uwodornionego oleju z kopry; acylomleczany których rodnik acylowy zawiera 8-20 atomów węgla. Można też stosować kwasy alkilo-D-galaktozydouronowe i ich sole, kwasy alkilo(C6-C24)eterokarboksylowe polioksyalkilenowane, kwasy alkilo(C6-C24)aryloeterokarboksylowe polioksyalkilenowane, kwasy alkilo(C6-C24)amidoeterokarboksylowe polioksyalkilenowane i ich sole, w szczególności te, które zawierają 2-50 ugrupowań tlenku alkilenu, w szczególności etylenu, oraz ich mieszaniny.

(ii) Niejonowy(e) środek(i) powierzchniowo czynny(e):

Niejonowe środki powierzchniowo czynne są związkami dobrze znanymi (opisane zwłaszcza przez M.R.PORTER w Handbook of Surfactants, wydawnictwo Blackie & Son (Glasgow and London),1991, str. 116-178) i ich rodzaj nie odgrywa decydującej roli. I tak, mogą one być wybrane spośród alkoholi, alfa-dioli, alkilofenoli lub kwasów tłuszczowych polietoksylowanych, polipropoksylowanych, mających łańcuch tłuszczowy o 8-18 atomach węgla, przy czym liczba ugrupowań tlenku etylenu lub tlenku propylenu wynosi zwłaszcza 2-50. Można również przytoczyć kopolimery tlenku etylenu i tlenku propylenu, kondensaty tlenku etylenu i tlenku propylenu na alkoholach tłuszczowych; polietoksylowane amidy tłuszczowe o 2-30 molach tlenku etylenu, amidy tłuszczowe poliglicerolowane zawierające średnio 1-5 ugrupowań glicerolowych, szczególnie 1,5-4; aminy tłuszczowe polietoksylowane o 2-30 molach tlenku etylenu; estry kwasów tłuszczowych i sorbitanu oksyetylenowane o 2-30 molach tlenku etylenu; estry kwasów tłuszczowych i sacharozy, estry kwasów tłuszczowych i polietylenoglikolu, alkilopoliglikozydy, pochodne N-alkiloglukaminy, tlenki amin takie jak tlenki alkilo(C10-14)amin lub tlenki N-acyloaminopropylomorfoliny. Warto zaznaczyć, że alkilopoliglikozydy stanowią niejonowe środki powierzchniowo czynne szczególnie dobrze sprawdzające się w ramach wynalazku.

(iii) Amfoteryczny(e) lub obojnaki(e) środek(i) powierzchniowo czynny(e)

Amfoteryczne lub obojnakie środki powierzchniowo czynne, których rodzaj nie ma decydującego znaczenia, mogą być wybrane zwłaszcza spośród pochodnych amin alifatycznych drugo- lub trzeciorzędowych, w których rodnik alifatyczny ma łańcuch liniowy lub rozgałęziony o 8-18 atomach węgla i zawiera co najmniej jedną grupę anionową wodorozpuszczalną (na przykład karboksylanową, sulfonianową, siarczanową, fosforanową lub fosfonianową); można też wymienić alkilo(C8-C20)betainy, sulfobetainy, alkilo(C8-C20)amidoalkilo(C1-C6)betainy lub alkilo(C8-C20)amidoalkilo(C1-C6)sulfobetainy.

Spośród pochodnych amin można wymienić produkty opisane w patentach US-2 528 378 i US2 781 354 i sklasyfikowane w sł owniku CTFA, 3-cie wydanie, 1982, pod nazwami Amphocarboxyglycinates i Amphocarboxypropionates o wzorze, odpowiednio:

R38-CONHCH2CH2-N(R39) (R40) (CH2COO-) w którym: R38 oznacza rodnik alkilowy kwasu R38-COOH obecnego w hydrolizowanym oleju z kopry, rodnik heptylowy, nonylowy lub undecylowy, R39 oznacza ugrupowanie betahydroksyetylowe, a R40 ugrupowanie karboksymetylowe; i wzorze

R38'-CONHCH2CH2-N(B) (C) w którym: B oznacza -CH2CH2OX',

C oznacza -(CH2)z-Y', gdzie z=1 lub 2,

X' oznacza ugrupowanie -CH2CH2-COOH lub atom wodoru

Y' oznacza -COOH lub rodnik -CH2-CHOH-SO3H

R38' oznacza rodnik alkilowy kwasu R-COOH obecnego w oleju z kopry lub w hydrolizowanym oleju lnianym, rodnik alkilowy, zwłaszcza C7, C9, C11 lub C13, rodnik alkilowy C17 jego formę izo, rodnik C17 nienasycony.

Powyższe związki są klasyfikowane w słowniku CTFA, 5 wydanie, 1993, pod nazwami Disodium Coco-ampho-diacetate, Disodium Lauroampho-diacetate, Disodium Capryl-ampho-diacetate, Disodium Capryloampho-diacetate, Disodium Coco-ampho-dipropionate, Disodium Lauroamphodipropionate, Disodium Capryl-ampho-dipropionate, Disodium Capryloampho-dipropionate, Lauroamplo-dipropionic acid, Coco-ampho-dipropionic acid.

(iv) Kationowe środki powierzchniowo czynne:

PL 202 700 B1

Spośród kationowych środków powierzchniowo czynnych można w szczególności wymienić sole amin tłuszczowych pierwszorzędowych, drugorzędowych lub trzeciorzędowych, ewentualnie polioksyalkilenowanych, sole amoniowe czwartorzędowe takie jak chlorki lub bromki tetraalkiloamoniowe, alkiloamidoalkilotrialkiloamoniowe, trialkilobenzyloamoniowe, trialkilohydroksyalkiloamoniowe lub alkilopirydyniowe; pochodne imidazoliny; lub tlenki amin o charakterze kationowym.

W kompozycji wedł ug wynalazku ś rodki powierzchniowo czynne wystę pują w iloś ci 0,01-40%, korzystnie 0,1-30% całkowitej masy kompozycji.

Bezwodna kompozycja odbarwiająca może mieć postać proszku, z którego po wymieszaniu z wodą utlenioną powstaje kataplazm. Może też mieć postać bezwodnego kremu odbarwiającego zawierającego sproszkowany materiał w zawiesinie lub dyspersji w nośniku organicznym, takie kremy zostały opisane w patentach US 4 170 637, DE 3 814 356, DE 3 844 956, EP 0 778 020 i DE 1 972 3538.

Według niniejszego wynalazku, bezwodna kompozycja odbarwiająca korzystnie ma postać sproszkowanych cząstek otoczonych, nieotoczonych lub granulowanych.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób odbarwiania włókien keratynowych, w szczególności włosów ludzkich. Sposób ten obejmuje etapy polegające na:

- wymieszaniu, bezpośrednio przed użyciem, bezwodnej kompozycji odbarwiającej zawierającej co najmniej jeden czynnik alkaliczny, co najmniej jedną sól nadtlenową, i jednocześnie co najmniej jeden rozpuszczalny w wodzie polimer zagęszczający i co najmniej jeden amfifilowy polimer niejonowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym i ewentualnie amfifilowy polimer anionowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym, z wodną kompozycją nadtlenku wodoru,

- zaaplikowaniu otrzymanej mieszaniny na strefę wł ókien keratynowych do odbarwienia,

- pozostawieniu na pewien okres czasu wystarczają cy do uzyskania spodziewanego odbarwienia, okres zwykle zawarty między 10 minutami a 1 godziną, korzystnie między 10 a 45 minutami, i

- usunięciu mieszaniny odbarwiającej przez spłuknięcie wodą, a następnie umyciu włókien szamponem i wysuszeniu.

Przedmiotem wynalazku jest ponadto zastosowanie bezwodnej kompozycji odbarwiającej takiej jak opisano powyżej do otrzymywania gotowej do użycia kompozycji odbarwiającej. W tym celu bezwodną kompozycję miesza się z około 0,5-10 równoważnikami wagowymi wodnej kompozycji nadtlenku wodoru, będącej na przykład roztworem, emulsją lub żelem, o stężeniu wagowym 2-12%. Mieszanie to wykonuje się dokładnie bezpośrednio przed zaaplikowaniem produktu na włosy.

Gotowa do użycia kompozycja odbarwiająca ma pH zawarte między 7 a 12, korzystniej między 8,5 a 11,5.

Przedmiotem wynalazku jest także przybór opakowaniowy z przegródkami lub zestaw zawierający co najmniej dwie przegródki, z których jedna zawiera bezwodną kompozycję odbarwiającą taką jak opisano powyżej, a druga wodną kompozycję nadtlenku wodoru.

Poniższe, nielimitujące przykłady, podane zostały wyłącznie dla lepszego zrozumienia wynalazku.

P r z y k ł a d I

Sporządzono dwie kompozycje odbarwiające w postaci proszku, z których jedna (kompozycja A) zawierała jednocześnie dwa klasyczne środki zagęszczające, a mianowicie hydroksyetylocelulozę i naturalny polimer, gumę guarową, druga zaś (kompozycja B według wynalazku) zawierała jednocześnie klasyczny rozpuszczalny w wodzie środek zagęszczający, to jest hydroksyetylocelulozę, i amfifilowy polimer niejonowy według wynalazku, to jest cetylohydroksyetylocelulozę.

W tablicy poniż ej podano rodzaj i iloś ci skł adników obydwóch kompozycji.

	Ilości (w % wagowych)
kompozycja A (znana)	kompozycja B (według wynalazku)
1	2	3
nadsiarczan potasu	35	35
nadsiarczan sodu	30	30
metakrzemian sodu	14	14
chlorek amonu	5	5
EDTA	1	1
dioktylosulfobursztynian sodu/benzoesan sodu	1	1

PL 202 700 B1 cd. tablicy

1	2	3
stearynian wapnia	1	1
krzemionka	7	7
guma guarowa *	3	0
cetylohydroksyetyloceluloza **	0	3
hydroksyetyloceluloza ***	3	3

* produkt Societe Francaise des Colloides o nazwie GUARGEL D/15 ** produkt o nazwie POLYSURF 67 firmy HERCULES *** produkt o nazwie CELLOSIZE POLYMER PCG-10 firmy AMERCHOL

Zmieszano 40 g każdej z kompozycji A i B z 80 g kompozycji C o poniższym składzie, by w ten sposób otrzymać dwie gotowe do użycia kompozycje AC i BC.

	kompozycja C
(ilości w % wagowych)
alkohol cetearylowy/ceteareth-30	2,85
stabilizatory	0,06
środek maskujący	0,15
nadtlenek wodoru	9
kwas fosforowy	qsp pH 2
woda destylowana	qsp 100

Przy pomocy wiskozymetru rotacyjnego (typ RHEOMAT RM 180, firmy METTLER) mierzono lepkość z upływem czasu.

Wszystkie pomiary wykonano w 25°C, przy pomocy elementu obrotowego nr 3, po 30 sekundach naprężenia ścinającego przy szybkości 50 s^-1.

Przed każdym pomiarem, kompozycja AC lub BC była homogenizowana przez słabe mieszanie w ciągu 1 minuty.

Spadek lepkości został wyliczony następująco: spadek (%) = ( (η₅ - nt)/ η₅) x 100 gdzie η5 oznacza lepkość zmierzoną 5 minut po zmieszaniu kompozycji A i B z kompozycją C, a n_t oznacza lepkość zmierzoną po upływie czasu t (w minutach) od zmieszania kompozycji A i B z kompozycją C.

Otrzymano następujące wyniki:

t (min)	kompozycja AC (znana)	kompozycja BC(wg wynalazku)
lepkość (Pa.s)	spadek (%)	lepkość (Pa.s)	spadek (%)
5	11,54		15,85
10	6,64	42	10,45	34
20	3,99	65	9,95	37
30	3,32	71	10,32	35

W przypadku kompozycji AC odpowiadającej znanemu stanowi techniki stwierdzono spadek lepkości rosnący z upływem czasu, który już po upływie 25 minut osiągał 70%.

W przypadku kompozycji BC według wynalazku, lepkość zmniejszyła się po 10 minutach o około 35%, ale następnie z upływem czasu nie zmieniała się.

PL 202 700 B1

P r z y k ł a d II

Sporządzono kompozycję odbarwiającą w postaci bezwodnego kremu o następującym składzie (ilości w % wagowych)

Palmitynian izopropylu 23

Olej mineralny 3

Nadsiarczan potasu 25

Nadsiarczan sodu 20

Metakrzemian sodu 12

Alginian sodu 2

Chlorek amonu 4

Kwas etylenodiaminotetraoctowy 1

Alkohol cetylostearylowy o 25 molach tlenku etylenu 2 Glinka 1

Polyquaternium-22 1

Serad FX-1100 3

Tlenek tytanu 1

Stearynian magnezu 2

Zmieszano 10 g tej kompozycji z 15 g kompozycji C o składzie podanym poprzednio. Mieszaninę zaaplikowano na włosy do odbarwienia i pozostawiono na 45 minut. Po spłuknięciu, umyciu szamponem i wysuszeniu otrzymano jednolite odbarwienie. Stan włókien był zadawalający przy ograniczonej degradacji.

Claims

1. Bezwodna kompozycja do odbarwiania włókien keratynowych, w szczególności ludzkich włókien keratynowych, zawierająca w podłożu odpowiednim do odbarwiania, co najmniej jeden czynnik alkaliczny i od 20 do 70% wagowych, w stosunku do bezwodnej kompozycji, co najmniej jednej soli nadtlenowej wybranej spośród nadsiarczanów, nadwęglanów i nadboranów amonu i metali alkalicznych, znamienna tym, że zawiera ponadto połączenie

- od 0,03 do 30% wagowych, w stosunku do bezwodnej kompozycji, co najmniej jednego syntetycznego, zagęszczającego polimeru rozpuszczalnego w wodzie, wybranego spośród poliwinylopirolidonu, kwasu poliakrylowego, poliakrylamidu, kwasu poliakrylamidometylopropanosulfonowego albo ich kopolimerów usieciowanych lub nieusieciowanych, albo pochodzenia naturalnego, wybranego spośród (a) niejonowych gum guarowych, (b) gum z biopolisacharydów pochodzenia bakteryjnego, takich jak gumy z skleroglukanu i ksantanu;

(d) gum ekstrahowanych z alg, takich jak karagenina lub agar;

(f) alginianów;

(g) skrobi oraz (h) hydroksyalkiloceluloz i karboksyalkiloceluloz oraz

- od 0,03 do 30% wagowych, w stosunku do bezwodnej kompozycji, co najmniej jednego niejonowego polimeru amfifilowego, zawierającego co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy, wybrany spośród

- celuloz lub hydroksyalkiloceluloz modyfikowanych przez ugrupowanie zawierają ce co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy typu alkilu, aryloalkilu lub alkiloarylu, zawierającego grupę C8-C22-alkilową lub przez ugrupowanie alkilofenolowe polialkoksylowane;

- hydroksypropyloguarów modyfikowanych przez grupy zawieraj ą ce co najmniej jeden ł a ń cuch tłuszczowy o C8-C22;

PL 202 700 B1

- kopolimerów (met)akrylanów hydrofilowych i monomerów hydrofobowych, zawierających co najmniej jeden łańcuch tłuszczowy.

2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera polimer zagęszczający pochodzenia naturalnego, którym jest guma guarowa, pochodna gumy guarowej lub hydroksyalkiloceluloza.

3. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że zawiera amfifilowy polimer niejonowy, którym jest hydroksyetyloceluloza modyfikowana ugrupowaniami zawierającymi co najmniej jedną grupę alkilową C8-22 lub poliuretan zawierający co najmniej jeden łańcuch alkilowy C10-20.

4. Kompozycja według zastrz. 1-3, znamienna tym, że zawiera rozpuszczalny w wodzie polimer zagęszczający w ilości 0,3-15% wagowych w stosunku do bezwodnej kompozycji.

5. Kompozycja według zastrz. 1-4, znamienna tym, że zawiera amfifilowy polimer niejonowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym w ilości 0,3-15% wagowych w stosunku do bezwodnej kompozycji.

6. Kompozycja według zastrz. 1-5, znamienna tym, że stosunek wagowy amfifilowego polimeru niejonowego o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym do rozpuszczalnego w wodzie polimeru zagęszczającego jest zawarty między 10/1 a 1/10, korzystnie między 5/1 a 1/5.

7. Kompozycja według zastrz. 1-6, znamienna tym, że zawiera ponadto amfifilowy polimer anionowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym.

8. Kompozycja według zastrz. 7, znamienna tym, że zawiera amfifilowy polimer anionowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym, którym jest kopolimer posiadający

- człony hydrofilowe pochodzące od jednego lub kilku monomerów o nienasyceniu etylenowym z funkcyjną grupą karboksylową, i

- człony hydrofobowe pochodzące od jednego lub kilku monomerów o nienasyceniu etylenowym z bocznym łańcuchem hydrofobowym.

9. Kompozycja według zastrz. 7 albo 8, znamienna tym, że monomer lub monomery o nienasyceniu etylenowym z funkcyjną grupą karboksylową są wybrane spośród kwasu etakrylowego, kwasu metakrylowego i kwasu akrylowego, korzystnie spośród kwasu metakrylowego, kwasu akrylowego i ich mieszanin.

10. Kompozycja według zastrz. 7-9, znamienna tym, że monomer lub monomery o nienasyceniu etylenowym z bocznym łańcuchem hydrofobowym są wybrane spośród etakrylanów, metakrylanów i/lub akrylanów alkilu C10-C30, korzystnie C12-C22.

11. Kompozycja według zastrz. 7-9, znamienna tym, że monomer lub monomery o nienasyceniu etylenowym z bocznym łańcuchem hydrofobowym są wybrane spośród eterów allilowych alkoholi tłuszczowych odpowiadających wzorowi CH2=CR'CH2-O-Bn-R, w którym:

- R' oznacza atom wodoru lub grupę metylową,

- B oznacza grupę etylenoksylową,

- n jest liczbą całkowitą zawartą między 0 a 100,

- R oznacza grupę węglowodorową wybraną spośród reszt alkilowej, aryloalkilowej, arylowej, alkiloarylowej lub cykloalkilowej o 8-30 atomach węgla, korzystnie o 10-24 atomach węgla.

12. Kompozycja według zastrz. 7-11, znamienna tym, że zawiera amfifilowy polimer anionowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym posiadający ponadto człony pochodzące od monomeru sieciującego zawierającego dwa wiązania etylenowe niesprzężone.

13. Bezwodna kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że zawiera monomer sieciujący wybrany spośród ftalanu diallilu, (met)akrylanu allilu, diwinylobenzenu, dimetakrylanu (poli)etylenoglikolu, metyleno-bis-akryloamidu, poliallilosacharozy lub poliallilopentaerytrytolu.

14. Kompozycja według zastrz. 7-13, znamienna tym, że zawiera amfifilowy polimer anionowy o co najmniej jednym łańcuchu tłuszczowym w ilości 0,03-30% wagowych w stosunku bezwodnej kompozycji.

15. Kompozycja według zastrz. 1-14, znamienna tym, że zawiera czynnik alkaliczny wybrany spośród soli amonowych takich jak chlorek, siarczan, fosforan lub azotan amonu, krzemianów, fosforanów lub węglanów metali alkalicznych lub metali ziem alkalicznych, w szczególności metakrzemianów metali alkalicznych.

16. Kompozycja według zastrz. 1-15, znamienna tym, że zawiera sól nadtlenową wybraną spośród nadsiarczanów sodu i potasu.

PL 202 700 B1

17. Kompozycja według zastrz. 16, znamienna tym, że zawiera co najmniej jedną sól nadtlenową w ilości 30-60% wagowych.

18. Kompozycja według zastrz. 1-17, znamienna tym, że zawiera ponadto dodatki do odbarwiania wybrane spośród czynników kontrolujących uwalnianie tlenu, środków powierzchniowo czynnych anionowych, niejonowych, kationowych, amfoterycznych lub obojnakich i ich mieszanin, olejów mineralnych i roślinnych, wosków, dodatków do granulowania, spoiw, wypełniaczy mineralnych, środków nadających nieprzezroczystość, barwników, czynników maskujących, środków zapachowych i substantywnych polimerów kationowych i amfoterycznych.

19. Kompozycja według zastrz. 1-18, znamienna tym, że zawiera co najmniej jeden środek powierzchniowo czynny w ilości 0,01-40% wagowych, korzystnie 0,1-30% wagowych.

20. Kompozycja według zastrz. 1-19, znamienna tym, że zawiera co najmniej jeden substantywny polimer kationowy lub amfoteryczny w ilości 0,03-30% wagowych.

21. Kompozycja według zastrz. 1-20, znamienna tym, że ma postać proszku lub zawiesiny lub dyspersji proszku w ciekłym bezwodnym nośniku organicznym.

22. Zastosowanie bezwodnej kompozycji odbarwiającej zdefiniowanej w zastrzeżeniach 1-21, do wytwarzania gotowej do użycia kompozycji odbarwiającej przez dodanie wodnej kompozycji nadtlenku wodoru.

23. Sposób odbarwiania włókien keratynowych, w szczególności ludzkich włosów, obejmujący etapy polegające na:

- wymieszaniu, bezpoś rednio przed uż yciem, bezwodnej kompozycji odbarwiaj ą cej zdefiniowanej w zastrzeżeniach 1-21, z wodną kompozycją nadtlenku wodoru,

- pozostawieniu na pewien okres czasu wystarczający do uzyskania spodziewanego odbarwienia, i

- usunięciu mieszaniny odbarwiającej przez spł ukanie wodą , a nastę pnie umyciu wł ókien szamponem i wysuszeniu.

24. Wieloprzedziałowy przybór lub zestaw do odbarwiania włókien keratynowych, a w szczególności ludzkich włókien keratynowych takich jak włosy, znamienny tym, że zawiera co najmniej dwie przegródki, z których jedna zawiera bezwodną kompozycję zdefiniowaną w zastrzeżeniach 1-21, a druga przegródka zawiera wodną kompozycję nadtlenku wodoru.