PL166623B1

PL166623B1 - Sposób i przyrzad do wytwarzania zwoju ciaglego, gietkiego wyrobu®Pierwszenstwo:@Uprawniony z patentu:12.04.1990,SE,9001334-3Ulvator Aktiebolag, Eukóping, SE PL

Info

Publication number: PL166623B1
Application number: PL91296325A
Authority: PL
Inventors: Ulf Lindstrand
Original assignee: Ulvator Ag
Priority date: 1990-04-12
Filing date: 1991-04-09
Publication date: 1995-06-30
Also published as: HUT62238A; SE9101042L; SE9001334D0; FI904886A0; FI92684C; FI92684B; BR9106336A; SE9101042D0; US5400567A; WO1991016261A1; ATE156094T1; KR100239667B1; AU640021B2; HU213556B; DE69127077D1; NO923916L; SE468129B; NO177344B; CA2080463A1; NO177344C

Abstract

11. Przyrzad do wytwarzania zwoju ciag- lego, gietkiego wyrobu i do osadzania, otwar- tej w kierunku osiowym, cylindrycznej tulei, na która wymieniony wyrób zostaje nawiniety, skladajacy sie z dwóch takich samych kolo- wych obreczy zamocowanych ruchomo wzgle- dem siebie, pomiedzy którymi umieszczona jest tuleja tworzac zespól obrotowy, znamienny tym, ze kazda boczna obrecz (10, 11; 53, 54; 64, 65) posiada z jednej strony koncentryczny ele- ment centrujacy (24, 58, 78), z którym wspól- pracuje tuleja (28), a ponadto przyrzad zawiera podluzny lacznik (12, 55, 66) montowany rozlaczalnie z obreczami bocznymi (10, 11; 53, 54; 64, 65), przy czym lacznik (12, 55, 66) jest wsuwany do tulei (28) i centralnego otworu (20) w kazdej obreczy bocznej (1 0 , 11; 53, 54; 64, 65) i posiada otwór centralny (37, 59, 85), w którym sa wsuwane elementy nosne (6, 7; 61; 7). Fig . 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób i przyrząd do wytwarzania zwoju ciągłego, giętkiego wyrobu.

Niniejszy wynalazek dotyczy sposobu wytwarzania zwojów z ciągłych, giętkich wyrobów, takich jak kable, liny, druty, przewody, linki, sznury, taśmy, węże, łańcuchy i podobne oraz ich owijanie w celu uformowania pakietu dostarczanego do użytkownika. Wspomniany zwój powstaje wskutek nawinięcia wspomnianego wyrobu na otwartą w kierunku osiowym, cylindryczną tuleję.

Niniejszy wynalazek dotyczy również przyrządów pomocniczych stosowanych w tym sposobie, a także pakietów wytwarzanych tym sposobem.

Na ogół urządzenia do manipulacji kablami i przewodami energetycznymi, takimi jak przewody nieizolowane do napowietrznych, energetycznych linii przesyłowych, mają wiele wad. W znanych systemach stosowane są szpule drewniane, wykonane zazwyczaj z desek. Szpule te składają się z rdzenia i dwóch tarcz, połączonych sztywno ze sobą i z rdzeniem za pomocą gwoździ i/lub śrub. W tarczach znajdują się małe centralne otwory, których krawędzie są z drewna używanego do wyrobu tarcz. Wymiary tarcz wyznaczają zewnętrzne wymiary szpul z kablami i przewodami, a także wielkość przestrzeni potrzebnej do składowania szpul pustych. W związku z

166 623 tym puste szpule zajmują podczas transportu i składowania dużo miejsca. Szpula opisanego typu jest wstawiana do nawijarki, gdzie nawijany jest na nią przewód albo kabel. Wskutek tego powstaje zwój wyrobu o średnicy nieco mniejszej od średnicy tarcz. Następnie szpula z kablem albo przewodem jest transportowana z nawijarki do kolejnego stanowiska, w którym jest zabezpieczana przed oddziaływaniem otoczenia, co polega na przybijaniu gwoździami desek łączących obie tarcze, albo na owijaniu zwoju tekturą falistą. Zabezpieczone w ten sposób szpule, ze zwojami przewodów albo kabli, są następnie składowane w magazynie w oczekiwaniu na wysyłkę albo transportowane bezpośrednio do użytkownika. Ponieważ instalacja przewodowa lub kablowa musi być odpowiednio przygotowana, więc szpule z wyrobem są dostarczane na miejsce przeznaczenia na długo przed położeniem wyrobu, zazwyczaj około dwóch miesięcy. W tym czasie działa na nie wilgoć i opady atmosferyczne, a nawet bezpośrednio stykają się z wodą znajdującą się na ziemi, co stanowi doskonałe środowisko do butwienia drewna. Przed położeniem kabla albo przewodu szpula jest osadzana na specjalnym stojaku odwijającym, ustawianym na początku odcinka, na którym ma być położony przewód, natomiast na końcu tego odcinka ustawiany jest stojak nawijający ze szpulą pustą. Na pustą szpulę nawijany jest stary przewód lub kabel, albo też specjalna lina pociągowa.

Zarówno w nawijarce jak i w obu stojakach, nawijającym i odwijającym, w otwory w tarczach na szpuli wkładane są odpowiednie urządzenia do osadzania szpuli. W związku z tym na powierzchnie tych otworów działają znaczne obciążenia, powodujące odłupywanie drewna. W przypadku uprzedniego zbutwienia drewna wokół krawędzi otworów, ryzyko takiego odłupywania znacznie rośnie. W związku z tym środek otworu odsuwa się od optymalnej osi obrotu, wskutek czego szpula wraz z nawiniętym na nią zwojem zaczyna obracać się w sposób nierównomierny. W takiej sytuacji w nawijarce pojawiają się trudności polegające na nierównomiernym pod względem dokładności i naprężenia nawinięciu przewodu albo kabla, co może doprowadzić do jego uszkodzenia, a tym samym do konieczności wybrakowania zarówno wyrobu jak i szpuli. Problemy tego typu można zmniejszyć poprzez zmniejszenie szybkości obrotów, jednakże odbywa się to kosztem niepożądanego zmniejszenia wydajności. W związku z nieostrożnym traktowaniem szpul, zwłaszcza podczas ich załadunku i wyładunku, obie tarcze mogą zostać przesunięte w bok względem siebie, co powoduje odkształcenie szpuli. Odkształcenie tego typu może być trudne do wykrycia przed rozpoczęciem nawijania w nawijarce. Powoduje ono takie same trudności jak wspomniane powyżej w odniesieniu do nawijania, równomiernego pod względem dokładności i naprężenia. W pewnych przypadkach, w celu zmniejszenia ryzyka uszkodzenia krawędzi otworów w tarczach, stosuje się odpowiednie tuleje, które są wkładane w odpowiednio większe otwory. Jednakże nawet takie tuleje są silnie obciążone, co w końcu prowadzi do ich obluzowania i wypadania. Z tego względu otwory w tarczach stają się zbyt duże do urządzeń, na których szpule są osadzane w nawijarce oraz w stojakach, nawijającym i odwijającym. Nawet w przypadku gdy tarcze nie są zniszczone, istnieje możliwość wadliwego wycentrowania w nich otworów podczas produkcji. Wynika to z trudności z ich koncentrycznym umieszczeniem względem rdzenia, na który ma być nawijany kabel albo przewód. Ponadto mimośrodowość szpuli może powstać wskutek obluzowania się kawałków drewna na zewnętrznej krawędzi tarcz, spowodowanego nieostrożnym obchodzeniem się ze szpulami podczas transportu pomiędzy fabryką, a miejscem, gdzie wyrób ma być położony. W związku z tym każdy zbutwiały już kawałek szpuli, jak już wspomniano powyżej, znacznie zwiększa ryzyko odpadnięcia kawałków drewna od tarcz. Wspomniana powyżej mimośrodowość i nierównowaga jest przyczyną powstawania znacznych obciążeń działających na stojaki odwijające, zwłaszcza ze względu na to, że odwijanie zazwyczaj odbywa się ze stosunkowo wysoką prędkością. Prędkość ta może się również zmieniać, wskutek czego kabel albo przewód jest gwałtownie szarpany, a w konsekwencji zarówno na stojak odwijający jak i na urządzenie do osadzania w nim szpuli, działają znaczne siły. W przypadku gdy siły te stają się zbyt duże istnieje ryzyko spadnięcia szpuli ze stojaków, co z kolei prowadzi do niedopuszczalnego przerwania pracy. Wskutek tego może nastąpić tak znaczne uszkodzenie szpuli, że nie będzie możliwe jej osadzenie w stojaku odwijającym, co jest związane z koniecznością wyrzucenia zarówno pozostałej części kabla albo przewodu jak i samej szpuli. Podczas odwijania kabel albo przewód mogą być ciągnięte pod pewnym kątem, wskutek czego styka się on z tarczami. Uszkodzone krawędzie tarcz mogą z kolei niszczyć stykający się z nimi kabel albo przewód. Taka sytuacja jest absolutnie niedopuszczalna i ma bardzo szkodliwe konsekwencje, zwłaszcza w przypadku nie wykrycia uszkodzeń przed oddaniem do eksploatacji albo uruchomieniem linii wysokiego napięcia lub innej linii energetycznej.

166 623

Szpule z kablem albo przewodem muszą podczas transportu zajmować takie położenie, w którym ich oś centralna jest pozioma. Wynika to z konieczności ścisłego przylegania poszczególnych zwojów do siebie w każdej warstwie, co nie jest możliwe w przypadku transportu szpuli z osią ustawioną pionowo. Szpule transportowane w położeniu stojącym zajmują więcej miejsca niż w położeniu leżącym, a ponadto nie można ich układać warstwami, jedna na drugiej. Do ich załadunku potrzebny jest podnośnikowy wózek widłowy, którego widły są wkładane pod tarcze. Podczas podnoszenia istnieje możliwość łatwego uszkodzenia zarówno krawędzi tarcz jak i samego przewodu czy kabla, zwłaszcza w przypadku uprzedniego przegnicia kawałków krawędzi. Podczas rozładunku, w otwory centralne w tarczach wkładany jest pręt, który jest chwytany przez odpowiednie urządzenie rozładunkowe. W związku z tym prace rozładunkowe są stosunkowo czasochłonne. Te szpule, które zostały umieszczone poprzednio w pewnej odległości od miejsca ich wykorzystania muszą następnie być podniesione do góry i osadzone w stojaku odwijającym. W trakcie tych czynności tarcze mogą być bardzo poważnie uszkodzone przez używane do tego celu narzędzia. W pewnych przypadkach mogą być również podejmowane zamierzone działania mające na celu uszkodzenie przewodu albo kabla.

Puste szpule drewniane powinny być zwracane do fabryki do ponownego wykorzystania. Jednakże taki zwrot może ulec znacznemu opóźnieniu, skutkiem czego na drewniane szpule nadal działają wilgoć i woda, powodujące butwienie tarcz, a tym samym odłupywanie się od nich i odpadanie kawałków drewna podczas dalszej eksploatacji. W związku z tym bardzo duży procent używanych szpul, przeznaczonych do zwrotu, jest złomowany. Szpule są skonstruowane w taki sposób, że użytkownik nie może naprawiać wspomnianych uszkodzeń we własnym zakresie w celu odsprzedaży albo ponownego użycia. Z drugiej strony jak już wspomniano powyżej, puste szpule zajmują tak dużo miejsca, że koszty składowania i transportu są bardzo wysokie, a ich zwrot przynosi użytkownikowi małe zyski albo nie przynosi ich wcale w porównaniu z kosztami nowych szpul z fabryki (którymi, oczywiście, mogą być szpule wielokrotnego użytku). Koszt ponoszony przez użytkownika w przypadku ponownego wykorzystania pustych szpul jest również niedopuszczalnie wysoki w takiej sytuacji, kiedy niezależna firma kupuje używane szpule a następnie, po możliwej naprawie uszkodzonych, odsprzedaje je fabrykom, które dostarczają je z nawiniętymi przewodami lub kablami.

Wytrzymałość szpul wielokrotnie używanych jest znacznie gorsza, w związku z czym istnieje ryzyko, że w końcu nie wytrzymają one dalszego nieostrożnego obchodzenia się z nimi lub normalnych obciążeń, działających w miejscu pracy, i nastąpi oderwanie co najmniej jednej tarczy od rdzenia. W takiej sytuacji nawinięty zwój kabla albo przewodu nie nadaje się do użytku i połamana szpula jest pozostawiana na miejscu, zwłaszcza w przypadku gdy plac budowy znajduje się daleko od linii komunikacyjnych, np. 200 km nie stanowi nadzwyczajnej odległości w trudno dostępnych miejscach, takich jak góry. Pociąga to za sobą zwiększenie kosztów materiałowych, ponieważ wartość wyrzuconego przewodu albo kabla może wynosić tysiące dolarów, np. 5000 dolarów USA. Ponadto skutkiem takiego nieoczekiwanego wyrzucenia przewodu albo kabla jest bardzo poważne opóźnienie prac, wynikające z konieczności ich przerwania i czekania na transport nowego materiału z mniej lub bardziej oddalonego miejsca, w najgorszym przypadku z fabryki, produkującej kable odpowiedniego typu. W związku z dużymi wymiarami szpul, wynikającymi z wymiarów tarcz, należy w miarę możliwości wykorzystać jak najwięcej miejsca pomiędzy tarczami na przewód albo kabel, ponieważ zmniejsza to koszty transportu i składowania. Z tego powodu należy trzymać w zapasie dużą liczbę szpul o różnych średnicach, zarówno rdzeni jak i tarcz, i używać ich do dostarczania różnych typów przewodów i kabli o różnych długościach i grubościach.

Innym problemem związanym ze stosowaniem szpul drewnianych jest szkodliwość dla środowiska naturalnego substancji używanej do ich impregnacji. W związku z tym szpule uszkodzone albo zniszczone nie mogą być spalane w naturalnym otoczeniu ale muszą być dostarczane do specjalnych składów substancji niebezpiecznych dla środowiska naturalnego. Wchodzące w ich skład elementy metalowe również mogą być zabezpieczane substancjami szkodliwymi dla środowiska naturalnego, co także wyklucza możliwość ich spalania w normalnych warunkach. Należy rozumieć, że szpule nie zwrócone, pozostawione w naturalnym środowisku, stanowią źródło emisji wspomnianych powyżej substancji szkodliwych, nie mówiąc o zagrożeniu zwierząt i ludzi zranionych przez gwoździe i metalowe elementy, które wypadają z nich w trakcie rozpadu materiału.

166 623

Odzyskiwanie metalu ze starego, zastąpionego nowym, kabla nawiniętego na nową drewnianą szpulę, jest stosunkowo kosztowne. Wymaga to odwinięcia go ze szpuli, ponieważ drewniana szpula nie może być spalana wraz z kablem, częściowo ze względu na jej wymiary, a częściowo ze względu na znajdujące się w niej obce metale i substancje chemiczne.

Z powyższych rozważań wyraźnie wynika, że stosowany obecnie system manipulacji kablami i przewodami energetycznymi jest kłopotliwy, praktycznie na wszystkich etapach. Z kolei taka sytuacja prowadzi do nadmiernego zwiększania kosztów instalacji nowych kabli i przewodów. W związku z tym istnieje duże zapotrzebowanie na opracowanie zupełnie nowego, jednolitego systemu manipulacji kablami, przewodami i podobnymi wyrobami, począwszy od nawijania w fabryce, a skończywszy co najmniej na odwijaniu w miejscu prowadzenia robót. Rozwiązanie tego problemu na jednym etapie daje tylko znikome skutki, albo może wywoływać nowe problemy lub przenosić je w inne miejsce.

Celem niniejszego wynalazku jest nowy sposób wytwarzania i pakowania zwojów, opisanych powyżej, ciągłych, giętkich wyrobów, takich jak kable, przewody i podobne wyroby do celów energetycznych i telekomunikacyjnych.

Celem wynalazku jest również opracowanie przyrządu do wytwarzania zwoju ciągłego, giętkiego wyrobu.

Sposób wytwarzania zwoju ciągłego, giętkiego wyrobu takiego jak przewód, kabel, lina, drut, lina miękka, sznur, taśma, wąż, łańcuch i podobny produkt, i owijania zwoju formując pakiet, który to wyrób nawija się na otwartą w kierunku osiowym, cylindryczną tuleję, polegający na tym, że na tulei mocuje się dwa płaskie pierścienie ochronne, posiadające koncentryczne powierzchnie nośne, współdziałające z odpowiednimi wewnętrznymi lub zewnętrznymi powierzchniami tulei, następnie tuleję osadza się na pierwszym przyrządzie pomocniczym, centrycznie i mocno zaciskając pomiędzy dwiema równoległymi bocznymi obręczami przyrządu formując pierwszy zespół obrotowy; przy czym wspomniany wyrób mocuje się do pierwszego zespołu obrotowego, wprawiając go w obrót na nawijarce, co powoduje nawijanie wyrobu i powstanie zwoju, następnie wyrób odcina się i na zwój pomiędzy pierścieniami ochronnymi nakłada się osłonę ochronną, całkowicie go otaczającą, a wokół wewnętrznej powierzchni tulei, pierścieni ochronnych, osłony ochronnej i zwoju, znajdującego się pomiędzy nimi, nawija się ciągłe opaski, przy czym opaski te nie łączy się z obręczami bocznymi, po czym każdą z opasek zaciska się, a jej oba końce mocno zawiązuje się, dzięki czemu powstaje wspomniany pakiet, w którym poszczególne zwitki wyrobu w zwoju są dociskane do siebie przez opaski, uniemożliwiając im przemieszczanie się względem siebie, według wynalazku polega na tym, że tuleję osadza się na pierwszym przyrządzie pomocniczym, posiadającym dodatkowo podłużny łącznik z biegnącym przez niego koncentrycznym otworem centralnym oraz wał i co najmniej jeden element blokujący, dzięki czemu tuleję zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi za pomocą łącznika, którego wał przechodzi przez tuleję oraz przez otwory centralne w obręczach bocznych i blokuje za pomocą elementu blokującego, oraz pierwszy zespół obrotowy osadza się w nawijarce za pomocą trzpieni wchodzących w otwór centralny łącznika, przy czym wspomniane podpory sprzęga się napędowo z pierwszym zespołem obrotowym, co umożliwia jego obracanie podczas formowania zwoju.

Korzystnie pakiet z gotowym, owiniętym zwojem osadza się w drugim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dwie równoległe obręcze boczne z koncentrycznymi elementami centrującymi, zwróconymi ku sobie, pakiet silnie zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi, centruje się za pomocą elementów centrujących, formując drugi zespół obrotowy, który osadza się obrotowo względem poziomej albo pionowej osi w urządzeniu odwijającym, a następnie opaski wiążące przecina się, a osłonę ochronną zdejmuje się odsłaniając wyrób i umożliwiając jego odwijanie.

Korzystnie pakiet osadza się w drugim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dodatkowo podłużny łącznik z biegnącym przez niego koncentrycznym otworem centralnym oraz wał i co najmniej jeden element blokujący, dzięki czemu pakiet zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi za pomocą łącznika, którego wał przechodzi przez środek pakietu i blokuje się za pomocą elementu blokującego, a wał przechodzi przez otwór centralny w łączniku i osadza się w urządzeniu odwijającym w sposób umożliwiający swobodny obrót drugiego zespołu, składającego się z pakietu, obręczy bocznych i łączników bocznych. Korzystnie tuleję osadza się w trzecim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dwie równoległe obręcze boczne z koncentrycznymi elementami

166 623 centrującymi zwróconymi ku sobie, dzięki czemu powstaje trzeci zespół obrotowy, a linię pociągową mocuje się do trzeciego zespołu pomocniczego, wprawia się w obrót w urządzeniu nawijającym, co powoduje jej nawijanie, dzięki czemu powstaje wspomniany zwój.

Korzystnie po odcięciu liny pociągowej, zwój i wewnętrzną powierzchnię tulei, owija się ciągłymi opaskami, przy czym opaski te nie łączy się z obręczami bocznymi albo ich elementami centrującymi, po czym każdą z opasek zaciska się, a jej oba końce mocno zawiązuje się, formując pakiet.

Korzystnie tuleję osadza się na trzecim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dodatkowo podłużny łącznik z biegnącym przez niego koncentrycznym otworem centralnym, oraz wał i co najmniej jeden element blokujący, dzięki czemu tuleję zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi za pomocą łącznika, którego wał przechodzi przez tuleję oraz przez otwory centralne w obręczach bocznych, i blokuje się za pomocą elementu blokującego oraz wspomniany trzeci zespół pomocniczy osadza się w urządzeniu nawijającym za pomocą podpór wchodzących w otwór centralny łącznika, przy czym wspomniane podpory sprzęga się napędowo ze wspomnianym trzecim zespołem pomocniczym, co umożliwia mu obrót podczas formowania zwoju.

Korzystnie linę pociągową stanowi zużyty przewód, zastępowany przewodem nowym a pakiet uformowany ze złomowanego przewodu dostarcza się do zakładu przetapiającego odzyskując metal, przy czym pakiet zanurza się w stopiony metal w takim stanie, w jakim został dostarczony.

Korzystnie tuleję wykonuje się z włókien drewnianych techniką prasowania, z kartonu techniką nawijania równoległego albo z tworzywa sztucznego.

Korzystnie pierścienie ochronne wykonuje się z włókien drewnianych techniką prasowania albo z płyt drewnianych.

Korzystnie tuleje i pierścienie ochronne zabezpiecza się substancją hydrofobową, taką jak parafina.

Przyrząd do wytwarzania zwoju ciągłego, gładkiego wyrobu i do osadzania otwartej w kierunku osiowym, cylindrycznej tulei, na którą wymieniony wyrób zostaje nawinięty, składający się z dwóch takich samych kołowych obręczy zamocowanych ruchomo względem siebie, pomiędzy którymi umieszczona jest tuleja tworząc zespół obrotowy według wynalazku, charakteryzuje się tym, że każda boczna obręcz posiada z jednej strony koncentryczny element centrujący, z którym współpracuje tuleja, a ponadto przyrząd zawiera podłużny łącznik montowany rozłączalnie z obręczami bocznymi; przy czym łącznik jest wsuwany do tulei i centralnego otworu w każdej obręczy bocznej i posiada otwór centralny, w którym są wsuwane elementy nośne.

Korzystnie elementy centrujące mają osiowe wybrania.

Korzystnie w każdej obręczy bocznej są umieszczone promieniowe otwory, usytuowane co najmniej od elementów centrujących w kierunku promieniowym ku obwodowi obręczy bocznych i w elementach centrujących są umieszczone osiowe wybrania, leżące na jednej linii z otworami.

Korzystnie każda obręcz boczna składa się z zewnętrznego, wykonanego z rury, okrągłego pierścienia, koncentrycznej piasty, w której znajduje się otwór centralny oraz szprych, wyznaczających pomiędzy sobą otwory promieniowe, a z jednej strony są umieszczone elementy centrujące.

Przedmiot wynalazku jest przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia widok rozłożonej na zespoły szpuli, składającej się z tulei i pierwszego przyrządu pomocniczego, które są montowane ze sobą i podawane do nawijarki, dzięki czemu powstaje pierwszy zespół obrotowy; fig. 2a i 2b przedstawiają odpowiednio rzut boczny i czołowy pierwszego zespołu obrotowego; fig. 3 przedstawia rzut boczny nawijarki w położeniu startowym, gotowej do zainstalowania zmontowanego pierwszego zespołu; fig. 4a przedstawia nawijarkę podczas działania; fig. 4b przedstawia rzut boczny obracającego się pierwszego zespołu z fig. 4a; fig. 5 przedstawia pierwszy zespół z gotowym zwojem, przygotowanym do opuszczenia na podłogę; fig. 6 przedstawia pierwszy zespół z gotowym zwojem wystawionym z nawijarki; fig. 7a i 7b przedstawiają pierwszy zespół z gotowym zwojem podczas nakładania zewnętrznej osłony ochronnej; fig. 8 przedstawia nakładanie opasek, silnie dociskających poszczególne zwitki zwoju kabla albo przewodu do siebie; fig. 9a i 9b przedstawiają pierwszy zespół z owiniętym zwojem toczony po rampie, w celu umożliwienia demontażu przyrządu pomocniczego ; fig. iaa przedstawia demontaż przyrządu pomocnizzego i zdejmowanie gotowego pakietu kabla albo przewodu z pierwszego zespołu, fig. 10b przedstawia rzut czołowy pakietu kabla albo przewodu, pokazanego na fig. 10a; fig. 1la, 11b i 11c przedstawiają inne rzuty

166 623 pakietu kabla albo przewodu oraz kołyski umożliwiającej przestawianie pakietu na czas transportu z położenia stojącego do leżącego; fig. 12a i 12b przedstawiają przenoszenie pakietu kabla albo przewodu z kołyski na paletę transportową; fig. 13a i 13b przedstawiają załadunek pakietu kabla albo przewodu na pojazd transportowy; fig. 14ai 14b przedstawiają wyładunek pakietu kabla albo przewodu oraz zespoły drugiego przyrządu pomocniczego, który jest składany z pakietem kabla albo przewodu w miejscu prowadzenia robót, wskutek czego powstaje drugi zespół obrotowy; fig. 15a przedstawia montaż pozostałych zespołów drugiego przyrządu pomocniczego, w wyniku czego powstaje drugi zespół obrotowy; fig. 15b, 15c i 15d przedstawiają zmontowany drugi zespół obrotowy złożony z pakietu przewodu lub kabla i przyrządu pomocniczego, przy czym na fig. 15b pokazano linkę z hakiem, przeznaczone do podnoszenia całego zespołu do położenia stojącego; fig. 16a i 16b przedstawiają stojak odwijający z osadzonym na nim drugim zespołem obrotowym; fig. 17 przedstawia odwijanie przewodu albo kabla; fig. 18 przedstawia drugi zespół po zakończeniu odwijania przewodu albo kabla; fig. 19a i 19b przedstawiają demontaż drugiego przyrządu pomocniczego; fig. 20 przedstawia widok rozłożonego trzeciego przyrządu pomocniczego i odpowiedniej tulei, przeznaczonych do montażu trzeciego zespołu obrotowego, służącego do nawijania przewodu złomowanego; fig. 21a i 21b przedstawiają odpowiednio rzut główny i boczny trzeciego przyrządu pomocniczego i tulei, pokazanych na fig. 20 w postaci zmontowanej, stanowiącej trzeci zespół obrotowy; fig. 22 przedstawia rzut boczny nawijarki przewoźnej, przystosowanej do pracy w warunkach polowych, ze znajdującym się w niej trzecim zespołem obrotowym, z fig. 21; fig. 23 przedstawia rzut boczny nawijarki pokazanej na fig. 22 i gotowego zwoju nawiniętego na trzeci zespół obrotowy, ułożonych na rampie w celu demontażu przyrządu pomocniczego; fig. 24a i 24b przedstawiają sposób zabezpieczania zwoju i tulei opaskami w celu utworzenia pakietu przewodu złomowanego; fig. 25 przedstawia trzeci przyrząd pomocniczy po demontażu i zdjęciu gotowego pakietu złomowanego przewodu; fig. 26 przedstawia alternatywny sposób odwijania kabla albo przewodu z drugiego przyrządu pomocniczego, zawieszonego w uchwycie rozprężnym, umożliwiającym mu obrót wokół pionowej osi, fig. 27 przedstawia rzut perspektywiczny jednego z wariantów pierścienia ochronnego do pakietów przewodów lub kabli według fig. 10b; fig. 28 przedstawia rzut perspektywiczny innego wariantu pierścienia ochronnego do pakietów przewodów lub kabli według fig. 10b.

Na figurze 1-6 pokazano pierwszy zespół obrotowy oraz schematycznie wytwarzanie zwoju ciągłego, giętkiego wyrobu 2 w stacjonarnej nawijarce 3, znajdującej się w fabryce. W celu uproszczenia opisu oraz w przykładzie wykonania urządzenia według niniejszego wynalazku, w dalszym opisie wyrób 2 jest przedstawiany jako przewód albo kabel. Jednakże wynalazek może być stosowany do innych typów wyrobów łatwo podatnych do wyginania, to jest wyrobów, z których można formować zwoje albo nawijać na cylindryczne rdzenie, takich jak druty, liny stalowe, liny zwykłe, sznury, taśmy, węże, łańcuchy i podobne. Nawijarka 3 posiada dwa, obracające się wokół poziomej osi, ramiona nośne 4, 5, na których znajduje się uchwyt do osadzania szpuli, mający postać dwóch współosiowych trzpieni 6, 7. Ramiona nośne 4, 5 mogą przesuwać się względem siebie, co umożliwia przemieszczanie trzpieni 6,7 od swobodnego położenia wyjściowego, pokazanego na fig. 3, do położenia roboczego, pokazanego na fig. 4a, w którym oba trzpienie 6,7 zostały przysunięte do siebie wzdłuż ich osi. Jeden z trzpieni jest napędzany za pomocą silnika 8. Nawijarka 3 jest wyposażona w łatwo montowany i demontowany pierwszy przyrząd pomocniczy 9, przeznaczony do wielokrotnego użytku w fabryce. Jak to pokazano na fig. 1 przyrząd 9 składa się z dwóch okrągłych, podobnych do kół o stałym kształcie, obręczy bocznych 10, 11 wykonanych z metalu, np. ze stali albo aluminium, oraz z podłużnego metalowego łącznika 12, służącego do utrzymywania obu obręczy bocznych 10,11 w stałym położeniu względem siebie. Łącznik 12 posiada centralny otwór 37 biegnący wzdłuż jego osi (fig. 2b) i składa się z wydrążonego wału 13 o określonej długości oraz z wydrążonego elementu blokującego 14, posiadającego gwint zewnętrzny 15 i kółko 16, ułatwiające obracanie nim. Na jednym końcu wału 13 znajduje się kołnierz 17, stanowiący element oporowy, natomiast na drugim - gwint wewnętrzny 18, w który może być wkręcany gwint 15, znajdujący się na elemencie blokującym 14. Alternatywnym rozwiązaniem jest zastąpienie kołnierza 17 elementem blokującym, podobnym do elementu 14 oraz nagwintowanie również drugiego końca wału 13. W obu przypadkach istnieje zarówno łącznik 12 jak i obręcze boczne 10, 11 z elementem umożliwiających ich współdziałanie ze sobą albo z popychaczem (nie pokazanym),

166 623 dzięki czemu są one połączone ze sobą, co umożliwia im wspólny obrót. W skład każdej obręczy bocznej 10, 11 wchodzi zewnętrzny, trwały, wykonany z rury, okrągły pierścień 19, piasta 20 oraz pewna liczba szprych 21, które podtrzymują i centrują piastę 20. Pomiędzy szprychami powstają otwory funkcjonalne 89. W piaście 20 znajduje się otwór centralny 22 (zaznaczony na fig. 2b linią przerywaną), którego średnica odpowiada średnicy wału 13, dzięki czemu wał 13 można włożyć w otwór 22 nie pozostawiając pomiędzy powierzchniami obu elementów żadnej szczeliny, pogarszającej stabilność lub centrowanie. Każda boczna obręcz 10, 11 posiada stronę wewnętrzną, utworzoną przez szprychy 21 i powierzchnie robocze 23, znajdujące się w pewnej odległości od piasty 20 i leżące w tej samej płaszczyźnie, równoległej do płaszczyzny odpowiednich powierzchni roboczych 23 na drugiej obręczy bocznej 11 albo 10. Ponadto każda boczna obręczą 10,11 posiada na swojej stronie wewnętrznej, koncentryczny z piastą 20, element centrujący 24 o określonej długości osiowej i określonym promieniu.

W pokazanym przykładzie wykonania, element centrujący 24 składa się z trzech równomiernie rozmieszczonych klocków w kształcie łuków kołowych, pomiędzy którymi tworzą się otwory funkcjonalne 25. Powierzchnie robocze 23 szprych 21 znajdują się na zewnątrz, w kierunku promieniowym, względem elementów centrujących 24. Elementy centrujące 24 posiadają pewną liczbę odpowiednich występów prowadzących 26, których powierzchnie zewnętrzne są pochylone do wewnątrz. Występy prowadzące 26 są umieszczone wewnątrz powierzchni stożkowej utworzonej przez ich powierzchnie zewnętrzne.

Do wykonania pakietu przewodu albo kabla 27 według niniejszego wynalazku używany jest rdzeń 28 oraz dwie okrągłe, pierścieniowe, płaskie tarcze ochronne 29,30, zablokowane na rdzeniu 28, przy czym wspomniane tarcze 29, 30 stanowią ścianki gotowego pakietu 27 przewodu albo kabla. Zatem rdzeń 28 stanowi ramę wewnętrzną albo element nośny pakietu albo zwoju. Rdzeń 28 jest nieodkształcalną, cylindryczną, otwartą w kierunku osiowym, tuleją o określonej długości i średnicy. Grubość ścianki tulei zapewnia zachowanie odporności na odkształcenia pod wpływem sił, które mogą działać na pakiet przewodu albo kabla. Nieodkształcalna tuleja 28 jest odporna na warunki klimatyczne, dzięki czemu nie wchłania wilgoci ani wody, nawet przez dłuższy okres czasu, korzystnie przez co najmniej trzy miesiące, kontaktując się z wodą. Jej średnica wewnętrzna jest równa albo tylko nieco mniejsza lub większa od średnicy elementu centrującego 24, dzięki czemu element 24 może wchodzić w otwory na końcach tulei 28, przy czym pomiędzy odpowiednimi powierzchniami obu części nie powstaje szczelina, co zapewnia dokładne centrowanie tulei 28 w przyrządzie pomocniczym 9. Wspomniana, ściśle określona, długość osiowa elementu centrującego 24 jest dobrana w taki sposób, żeby nałożona na niego tuleja 28 była odpowiednio podparta w kierunku promieniowym. Powierzchnie końcowe 31, 32 tulei 28 są równoległe, co zapewnia równoległość obręczy bocznych 10,11 w roboczym położeniu zmontowanym w nawijarce 3. Zatem powierzchnie końcowe 31, 32 stykają się z powierzchniami nośnymi 23, utworzonymi przez szprychy 21. Tarcze ochronne 29, 30 mają w środku okrągły otwór 33 o średnicy nieco większej (patrz również fig. 27) od średnicy zewnętrznej tulei 28, co ułatwia nakładanie obu tarcz ochronnych 29, 30 na tuleję 28 w taki sposób, żeby wchodziły na jej powierzchnie końcowe. Zewnętrzne powierzchnie 34 (fig. 1) tarcz ochronnych 29, 30 są płaskie i przy nawijaniu leżą w tej samej płaszczyźnie co powierzchnie końcowe 31, 32. Płaszczyzna ta jest równocześnie tą samą płaszczyzną, w której leżą powierzchnie nośne 23, utworzone przez szprychy 21. Średnica zewnętrzna tarcz ochronnych 29,30 jest nieco mniejsza od średnicy obręczy bocznych 10,11. W pobliżu zewnętrznej krawędzi każdej tarczy ochronnej 29, 30 znajduje się pewna liczba, np. trzy, małych otworów 35 (patrz fig. 2b), rozmieszczonych równomiernie na obwodzie. Ich rola zostanie przedstawiona w dalszej części opisu.

Opisane dotychczas trzy podzespoły, stanowiące elementy składowe gotowego pakietu 27 przewodu albo kabla, to jest tuleja 28 i dwie tarcze ochronne 29, 30, są montowane na przyrządzie pomocniczym 9 za pomocą wydrążonego wału 13, wsuwanego przez jedną z bocznych obręczy 10, 11 i wprowadzanego przez otwartą w kierunku osiowym tuleję 28, na której uprzednio osadzono tarcze ochronne 29, 30. Równocześnie, albo wcześniej, do drugiego końca 32 tulei 28 przesuwana jest druga obręcz boczna 11, a wał 13 jest wprowadzany w otwór centralny 22 piasty 20. Następnym krokiem jest wkręcenie w wał 13 i obrócenie elementu blokującego 14, z równoczesnym wsunięciem elementów centrujących 24 w tuleję 28, wskutek czego zostaje ona zaciśnięta pomiędzy obręczami

166 623 bocznymi 10,11 Jak pokazano na fig. 2a. Montaż tulei 28 na elementach centrujących 24 ułatwiają występy prowadzące 26. Połączenie tulei 28 z elementami centrującymi 24 jest rozłączalne, to znaczy nie ma potrzeby stosowania w tym miejscu żadnego trwałego połączenia o charakterze mechanicznym albo chemicznym. Utworzony w ten sposób pierwszy zespół obrotowy 36, którego oś obrotu wyznacza centralny otwór 37 łącznika 12, jest następnie wtaczany do nawijarki 3. Następnie trzpienie 6,7 są wprowadzane do otworu centralnego 37 w wale 13 i elemencie blokującym 14, po czym zespół obrotowy 36 jest podnoszony do położenia umożliwiającego nawijanie, co pokazano na fig. 4a. Koniec przewodu albo kabla 2 jest wprowadzany poprzez otwór albo wybranie 38 (patrz fig. 27) w jednym z tarcz ochronnych 29, 30, co umożliwia jego mocowanie do zespołu obrotowego 36 podczas obracania się tego zespołu wokół osi centralnej albo osi obrotu. Wspomniana oś obrotu jest umieszczona współosiowo z osiami trzpieni 6, 7, w związku z czym zespół obrotowy 36 jest obracany w kierunku pokazanym na fig. 4b (na figurze tej pominięto koło 16). Tarcze ochronne 29, 30 są przymocowane do obręczy bocznych 10,11 za pomocą odpowiednich elementów mocujących 39 (patrz fig. 27), dzięki czemu obracają się wraz z nimi. Przed przymocowaniem, tarcze ochronne 29, 30 są obracane w taki sposób, żeby znajdujące się na ich obwodzie otwory 35 były ustawione parami i współosiowo oraz żeby znajdowały się wewnątrz wycinków kołowych,w których znajdują się wspomniane otwory 25 elementu centrującego 24 (patrz np. fig. 4b). Przewód albo kabel 2 jest nawijany na tuleję 28 w miarę jej obrotu, wskutek czego powstaje zwój 1 o ściśle określonej średnicy, przy czym średnica ta jest nieco mniejsza od średnicy tarcz ochronnych 29, 30, jak widać na fig. 5. Następnie ramiona 4, 5 opuszczają w dół zespół 36 ze zwojem 1 przewodu albo kabla, po czym wyjmowane są trzpienie 6, 7. Cały zespół ze zwojem 1 przewodu albo kabla jest odtaczany do sąsiedniego stanowiska ostatecznego owijania, co pokazano na fig. 7 i 8, gdzie najpierw cała zewnętrzna powierzchnia zwoju 1 jest otaczana przeciętą wzdłuż osi tuleją ochronną 40 z tworzywa sztucznego albo kartonu, co przedstawiono na fig. 7a i 7b. W następnym etapie przez obręcze boczne 10, 11, tuleję 28 oraz otwory 35 w tarczach ochronnych 28, 29, przewlekane są elementy mocujące w postaci opasek 41. Opaski 41 są silnie naprężane, a ich końce, po naciągnięciu, trwale wiązane. Zatem każda opaska 41 biegnie w kierunku osiowym tulei 28, i poprzecznie do poszczególnych zwojów 1 przewodu albo kabla, mając postać pętli bez końca. Opaski 41, wykonane zazwyczaj z metalu albo wzmacnianego tworzywa sztucznego otaczają tuleję 28, pierścienie ochronne 29, 30, zwój 1 i osłonę ochronną 40, dzięki czemu powstaje gotowy pakiet 27 przewodu albo kabla, w którym wyrób jest dobrze zabezpieczony i silnie ściśnięty, wskutek czego poszczególne zwoje 1 przewodu lub drutu są ściśle ze sobą połączone i nie mają zupełnie możliwości przemieszczania się względem siebie. Pomiędzy pierścienie ochronne 29, 30 można włożyć elementy dystansowe, stanowiące podparcie dla opasek 41 i zapobiegające niszczeniu przez nie wyrobu, zwłaszcza w przypadku małej grubości obudowy ochronnej i delikatności przewodu albo kabla.

Alternatywnym rozwiązaniem jest trwałe zamontowanie przyrządu pomocniczego 9 na ramionach nośnych 4, 5 w sposób umożliwiający przemieszczanie się obręczy bocznych 10, 11 względem siebie za pomocą ramion nośnych. W takim przypadku osiowanie i mocowanie tulei 28 pomiędzy obręczami bocznymi 10, 11 odbywa się również w sposób opisany powyżej. W takiej sytuacji można zrezygnować z łącznika 12, natomiast jako element mocujący można wykorzystać otwór centralny 22 piasty 30, w który wsuwane są np. trzpienie 6, 7.

Na figurze 27 pokazano przykładowe rozwiązanie konstrukcyjne tarczy ochronnej 29, 30, na której jednej powierzchni znajduje się element mocujący 39 w postaci sześciu krótkich kołków. Kołki mocujące są umieszczane parami po obu stronach szprychy 21, znajdującej się na obręczy bocznej 10,11. Oba kołki 39 w każdej parze znajdują się w takiej odległości od siebie, że szprycha 21 swobodnie przechodzi pomiędzy nimi. Oprócz umieszczonych na obwodzie otworów 35, przez które przewlekane są opaski 41, pokazano również wybranie 38 w krawędzi otworu centralnego 33. Przed rozpoczęciem nawijania koniec przewodu albo liny jest przeciągany przez to wybranie i odpowiednio mocowany. W opisanym powyżej przykładzie rozwiązania konstrukcyjnego tarcz ochronnych 29,30, otwór centralny 33 tworzy wewnętrzną, koncentryczną powierzchnię nośną 42, współpracującą z przyległą powierzchnią zewnętrzną tulei 28.

Na figurze 28 pokazano inne rozwiązanie, w którym tarcze ochronne 29, 30 są połączone w sposób rozłączalny z tuleją 28 swoimi powierzchniami wewnętrznymi. Z jednej ich strony znajduje się wystający w kierunku osiowym koncentryczny kołnierz 43, otaczający otwór centralny 33.

166 623

Kołnierz 43 posiada zewnętrzną, koncentryczną, cylindryczną powierzchnię nośną 44, z którą zostaje połączona, w sposób umożliwiający rozłączenie, odpowiednia powierzchnia wewnętrzna tulei 28. Kołnierz 43 posiada odpowiednią stożkową powierzchnię centrującą 45. Na zewnętrznej krawędzi, pokazanej na fig. 28, tulei ochronnej, znajduje się wybranie 35, przez które przeciągane są opaski 41.

Przyrząd pomocniczy 9 z gotowym pakietem przewodu albo kabla jest wtaczany na rampę 46 w sposób umożliwiający oderwanie się obręczy bocznych 10,11 od podłoża, co pokazano na fig. 9a i 9b. Dzięki takiemu rozwiązaniu można zdemontować przyrząd pomocniczy 9 i zdjąć go z gotowego pakietu 27 przewodu albo kabla, jak to pokazano na fig. 10a i 10b. Następnie pakiet 27 jest toczony po rampie 46 i umieszczany w kołysce 47 z przeznaczeniem do załadunku, co pokazano na fig. 11a, 11b i 11c. Następną czynnością jest przeniesienie pakietu 27 za pomocą uchwytu rozprężnego 48 na paletę 49. Uchwyt rozprężny 48 jest opuszczany do cylindrycznej przestrzeni w tulei 28 i blokowany na jej powierzchni wewnętrznej, jak widać na fig. 12a i 12b. Na każdej palecie 49 można umieścić kilka, np. dwa, takie gotowe pakiety 27 przewodu albo kabla, co pokazano na fig. 12b. Palety 49 z pakietami 27 są ładowane na pojazd transportowy za pomocą podnośnikowego wózka widłowego 51, co przedstawiono na fig. 13a i 13b, który przewozi je na miejsce prowadzenia robót montażowych. Zatem, według wynalazku, termin pakiet odnosi się do opakowania, gotowego do bezpośredniego przewozu do użytkownika, przy czym może to nastąpić po uprzednim składowaniu.

Wyładunek pakietu 27 przewodu albo kabla na miejscu prowadzenia robót odbywa się za pomocą takiego samego albo innego, podobnego uchwytu rozprężnego 48, jak pokazano na fig. 14a. Podczas rozładunku istnieje możliwość opuszczenia pakietu 27 na podzespoły drugiego przyrządu pomocniczego 52 (patrz fig. Mb), o prostej konstrukcji, umożliwiającej jego wielokrotny montaż i demontaż na miejscu prowadzenia robót. Drugi przyrząd pomocniczy jest używany jako urządzenie niezbędne do odwijania przewodu albo kabla 2. Jego konstrukcja jest podobna do konstrukcji opisanego powyżej przyrządu pomocniczego, stosowanego w nawijarce, jeżeli chodzi o liczbę, rodzaj i podstawowe cechy konstrukcyjne głównych zespołów, a zatem w jego skład wchodzą dwie identyczne, wykonane z metalu takiego jak stal albo aluminium, obręcze boczne 53, 54, oraz podłużny, metalowy łącznik 55, z centralnym otworem 59, biegnącym wzdłużjego osi (fig. 15d), składający się z wydrążonego wału 56 z kołnierzem oraz z wydrążonego elementu blokującego 59, służących do łączenia i mocowania ze sobą obręczy bocznych 53, 54. Wał 56 przechodzi przez otwór centralny w jednej z obręczy bocznych 53, 54 i zajmuje położenie pionowe, ponieważ obręcz 53 leży na podłożu. Podczas opuszczania pakietu 27 przewodu albo kabla, znajdujący się w nim otwór wchodzi na wał 56 wraz z centralną przestrzenią uchwytu rozprężnego 48, wskutek czego pakiet 27 można opuścić na obręcz 53. Uchwyt rozprężny 48 jest zwalniany i zdejmowany, po czym na górną część pakietu 27 nakładana jest druga obręcz 54 (patrz fig. 15a). W gwint w wale 56 wkręcany jest element blokujący 57 i dokręcany w taki sposób, żeby równocześnie nastąpiło zaciśnięcie pakietu 27 przewodu albo kabla pomiędzy obręczami 53,54 i wycentrowanie tulei 28 za pomocą znajdujących się na obręczach elementów centrujących 58, które w tym przypadku mogą być pełnymi pierścieniami. Wskutek tego osie obręczy stają się współosiowe z osią tulei i pakietu 27. Uzyskany w ten sposób drugi zespół obrotowy 60 jest następnie podnoszony do położenia stojącego za pomocą liny 84 z hakiem (patrz fig. 15b, 15c i 15d). Kolejnym krokiem jest wsunięcie w otwór centralny 59 w łączniku 55 podłużnego wałka montażowego 61. Końcówki wałka 61 są osadzane i zabezpieczane w stojaku odwijającym 62 w sposób umożliwiający swobodny obrót przyrządu pomocniczego 52 i pakietu przewodu albo kabla 27 na wałku 61 (patrz fig. 16a). Następnie przecinane są opaski 41 i zdejmowana obudowa ochronna 40, co pokazano na fig. 16b, po czym wolny koniec przewodu albo kabla można połączyć z jednym końcem liny pociągowej 69 (patrz fig. 17), której drugi koniec znajduje się w innym odległym miejscu, w którym lina ta jest nawijana. Po odwinięciu przewodu albo kabla (fig. 18) pusty drugi zespół 60 jest zdejmowany ze stojaka odwijającego 62 (fig. 19a), a przyrząd jest demontowany (fig. 19b) z przeznaczeniem do ponownego wykorzystania. Natomiast tuleja 28, tarcze ochronne 29, 30 i obudowa ochronna 40, stanowią opakowania jednorazowe i są spalane na miejscu prowadzenia robót albo złomowane.

We wspomnianym drugim miejscu prowadzenia robót stosowany jest trzeci przyrząd pomocniczy 63 (patrz fig. 20), łatwy do montażu i demontażu. Przyrząd 63 jest podobny do przyrządu używanego w nawijarce stacjonarnej 3 do odwijania w pierwszym miejscu prowadzenia robót pod

166 623 względem liczby, rodzaju i podstawowych cech konstrukcyjnych głównych zespołów, a zatem w jego skład wchodzą dwie identyczne, wykonane z metalu takiego jak stal albo aluminium, obręcze boczne 64,65, oraz podłużny, metalowy łącznik 66, z centralnym otworem 85, biegnącym wzdłuż jego osi (fig. 21b), składający się z wydrążonego wału 67 z kołnierzem oraz z wydrążonego elementu blokującego 68, przeznaczonego do łączenia i mocowania ze sobą obręczy bocznych. Trzeci przyrząd pomocniczy 63, używany wielokrotnie w miejscu prowadzenia robót, jest składany w podobny sposób jak opisane wcześniej przyrządy 9,52 zjednoczesnym centrowaniem i zaciskaniem tulei 28a (patrz fig. 21a i 21b), na którą ma być nawijana lina pociągowa 69. W otwór centralny 67 łącznika 66, uzyskanego tym sposobem trzeciego zespołu obrotowego 70, wkładany jest podłużny wałek 71 (patrz fig. 16a). Końcówki wałka 71 są umieszczane i zabezpieczane w stojaku nawijającym 72 (patrz fig. 22), wyposażonym w silnik napędowy 73 i urządzenie do przenoszenia napędu na przyrząd 63 i tuleje 28a za pośrednictwem wałka 71. Wspólne obroty tych podzespołów uzyskuje się za pomocą odpowiednich popychaczy 88, połączonych z przyrządem pomocniczym poprzez otwory 74. Stojak nawijający 72 jest odpowiednio sztywno osadzony na wózku transportowym 82, wyposażonym w opuszczaną klapę 83. W związku z tym, że w tym przypadku nie ma potrzeby łączenia tarcz ochronnych 29,30 z tuleją 28a, obręcze boczne 64,65 posiadają, na przykład, ścianki 75 z blachy metalowej, stanowiącej bezpośrednie elementy nośne dla liny pociągowej 69. W ściankach 75 znajdują się promieniowe otwory 76 leżące na jednej linii z osiowymi otworami 77 (fig. 20) w elementach centrujących 78. Otwory 76, 77 umożliwiają owijanie gotowego zwoju 79 opaskami 80 w ten sam sposób, jak się to odbywa podczas produkcji pakietu 27 przewodu albo kabla. Korzystnie, tuleją 28a jest pusta tuleja 28, uzyskana podczas poprzedniego odwijania wyrobu, wykonana z materiału, który może być spalony podczas przetapiania złomowanego zwoju przewodu albo kabla, którym w tym przypadku jest lina pociągowa 69, na wydziale przetapiania u producenta przewodów. Zatem zwój 79 jest transportowany do zakładu przetapiającego w postaci nierozpakowanego pakietu 81, w którym poszczególne zwitki przewodu są połączone ze sobą za pomocą opasek 80.

Alternatywnie, drugi i trzeci przyrząd pomocniczy 52, 63 mogą być również na stałe zamocowane w uchwycie, który może znajdować się na pojeździe albo wózku transportowym, przy czym w skład tego uchwytu mogą wchodzić ramiona nośne, umożliwiające równoległe przesuwanie obręczy bocznych w celu zaciskania i zwalniania tulei 28, 28a, ze zwojem albo bez niego. W takiej sytuacji można zrezygnować z łącznika 55, 56.

W opisanym przykładzie wykonania konstrukcja przyrządów pomocniczych wraz z tulejami pozwala na ich osadzanie w sposób umożliwiający im obrót wokół osi poziomej. Dzięki wynalazkowi powstała możliwość osadzania przyrządów pomocniczych w taki sposób, żeby obracały się wokół osi pionowej, jak pokazano na fig. 26. Zaletą takiego rozwiązania, zwłaszcza w przypadku odwijania zwoju, jest możliwość eliminacji stojaków odwijających oraz łatwiejszy wybór miejsca, w którym następuje odwijanie. Wynika to z tego, że uchwyt rozprężny 48, który w tym przypadku ma możliwość obracania się wokół osi pionowej, może być sprzężony zjedną z obręczy bocznych 53,54 za pomocą zaczepów 86. Po tym sprzężeniu przyrząd pomocniczy 52 z pakietem 27 przewodu albo kabla jest podnoszony za pomocą uchwytu 48 w sposób umożliwiający mu wykonywanie swobodnych obrotów wokół pionowej osi centralnej uchwytu 48. Uchwyt 48 może być osadzony na odpowiednim pojeździe 87, służącym jednocześnie do transportu przyrządu wraz z pakietem przewodu albo kabla do odpowiedniego miejsca robót przy instalacji linii energetycznej, w którym zaczyna się odwijanie przewodu albo kabla.

Tarcze ochronne 29, 30, tworzące trwałe opakowanie obu końców pakietu przewodu albo kabla, chroniące zwój 1 podczas manipulacji przeładunkowo-transportowych pakietem 27, pełnią równocześnie rolę pomocniczych podpór dla obręczy bocznych 10, 11; 53, 54. W związku z tym podczas ich projektowania można zaoszczędzić na materiałach i zastosować w nich otwory odciążające, jak to ma miejsce w przedstawionym przypadku, gdzie zastosowano koła szprychowe. Dzięki takiemu rozwiązaniu konstrukcyjnemu kół szprychowych 10, 11; 53, 54 istnieje łatwy sposób sprzężenia zmontowanego drugiego zespołu 60, składającego się z pakietu 27 przewodu albo kabla i drugiego przyrządu pomocniczego 52, z podnośnikiem za pomocą liny 84 z hakiem, np. w sposób pokazany na fig. 15b, bez narażania całego zespołu na szkodliwe obciążenia.

166 623

Tuleja 28 może stanowić jeden element, jak to pokazano, albo też, na przykład, składać się z dwóch cylindrycznych połówek, połączonych ze sobą za pomocą otaczających je pierścieni ochronnych albo, w razie potrzeby, za pomocą odpowiedniego elementu lub mechanizmu łączącego. Tuleja dzielona zajmuje mniej miejsca przed jej użyciem w nawijarce 3, ponieważ jej połówki można wkładać jedna w drugą, dzięki czemu podczas transportu i składowania oszczędza się na kosztownej przestrzeni. Tuleja 28 może być wykonana z kartonu, włókien drewnianych, takich jak wióry lub trociny albo z tworzyw sztucznych. Korzystnie, sposób nawinięcia tulei kartonowych powinien być równoległy. Tuleje z włókien drewnianych, korzystnie powinny być wytwarzane techniką prasowania mieszaniny włókien drewnianych i odpowiedniej substancji wiążącej, o własnościach nie zagrażających środowisku naturalnemu. Tarcze ochronne 29, 30, podobnie jak tuleje, mogą być wykonane z włókien drewnianych i produkowane techniką prasowania, albo też mogą być wykonane z tworzywa sztucznego lub płyt drewnianych, np. ze sklejki. Tuleje i pierścienie ochronne są odporne na pogodę dzięki czemu wytrzymują działanie wilgoci i wody w bardzo skrajnych warunkach na otwartym powietrzu przez okres, korzystnie, co najmniej trzech miesięcy. W tym celu można je zakonserwować, podczas procesu produkcyjnego albo po jego zakończeniu, za pomocą odpowiedniej substancji zabezpieczającej, takiej jak parafina, która nadaje materiałowi pożądane własności hydrofobowe.

Do wyrobu każdego pakietu 27 przewodu albo kabla stosowane są nowe materiały opakowaniowe, w których skład wchodzi tuleja, pierścienie ochronne oraz osłony ochronne. Wspomniane materiały nie są materiałami o zmiennych własnościach, dzięki czemu: nawijanie może być przeprowadzone z odpowiednią dokładnością, co jest możliwe dzięki stałości wymiarów materiałów opakowaniowych; na zwój nie działają żadne obciążenia; w ramach zwoju nie następują żadne przemieszczenia wyrobu przed odwijaniem, spowodowane rozszerzaniem albo kurczeniem materiałów, jak to ma miejsce w przypadku znanych szpul drewnianych. Podczas transportu i składowania z pakietu przewodu albo kabla nie wystają żadne łączniki przechodzące przez jego środek. Elementy wiążące, to jest opaski 41, stykają się z wewnętrzną częścią tulei albo znajdują się blisko jej części wewnętrznej, to jest w pewnej odległości od jej środka. W związku z tym istnieje możliwość wkładania do wnętrza tulei uchwytów umożliwiających bezpieczne podnoszenie pakietu przewodu albo kabla, a nawet zawieszanie go w sposób umożliwiający mu obrót wokół pionowej osi uchwytu, co daje całkowicie nową, uproszczoną technikę odwijania.

Długość tulei jest dobierana do ilości przewodu albo kabla jaki ma znaleźć się w pakiecie. W związku z tym można stosować pierścienie ochronne o kilku różnych wymiarach, odpowiadających różnym długościom przewodów albo kabli, zamawianych przez użytkowników.

Zatem opisane powyżej przyrządy pomocnicze są przeznaczone do wielokrotnego użytku w odpowiednich miejscach prowadzenia robót i są wykonane z metalu, co zapewnia im dużą żywotność i wymaganą stabilność trzech zespołów obrotowych. Pozostały materiał wchodzący w skład pakietu, to jest opakowanie, jest materiałem jednorazowego użytku. Same przyrządy pomocnicze mogą być skonstruowane jako elementy do zawieszania tulei ze zwojem albo bez niego w odpowiednich uchwytach nawijarki stacjonarnej oraz przewożonych urządzeń nawijających i odwijających, stosowanych w miejscach prowadzenia robót.

166 623

Fig.6

Τ

Fig 10 b Fig 10α

Fig11o Fig.Hb

Fig. 11c

Fig 12a

Fig. 12b

30-,

41'

40. 27 41

29^J

30-, /46 •i

A“

4+40 t49

Λ7 7 7'7'7' ////'/ n ////// /

Fig.13b

Fig. 14α

Fig 15α W^s? ₅₂

s a

Fig. 16b

Fig. 17

Fig 18

Fig 19a •29

Fig19b

Fig 24b

Fig. 21a

65xn	z-64
i		V SI
6a4ł		-79 '69

Fig 25

Fig 26

Fig 28

Fig 1

Fig 2a Fig 2b

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania zwoju ciągłego, giętkiego wyrobu takiego jak przewód, kabel, lina, drut, lina miękka, sznur, taśma, wąż, łańcuch i podobny produkt, i owijania zwoju formując pakiet, który to wyrób nawija się na otwartą w kierunku osiowym, cylindryczną tuleję, polegający na tym, że na tulei mocuje się dwa płaskie pierścienie ochronne posiadające koncentryczne powierzchnie nośne, współdziałające z odpowiednimi wewnętrznymi lub zewnętrznymi powierzchniami tulei, następnie tuleję osadza się na pierwszym przyrządzie pomocniczym, centrycznie i mocno zaciskając pomiędzy dwiema równoległymi bocznymi obręczami przyrządu formując pierwszy zespół obrotowy; przy czym wspomniany wyrób mocuje się do pierwszego zespołu obrotowego, wprawiając go w obrót na nawijarce, co powoduje nawijanie wyrobu i powstanie zwoju, następnie wyrób odcina się i na zwój pomiędzy pierścieniami ochronnymi nakłada się osłonę ochronną, całkowicie go otaczającą, a wokół wewnętrznej powierzchni tulei, pierścieni ochronnych, osłony ochronnej i zwoju, znajdującego się pomiędzy nimi, nawija się ciągłe opaski, przy czym opaski te nie łączy się z obręczami bocznymi, po czym każdą z opasek zaciska się, a jej oba końce mocno zawiązuje się, dzięki czemu powstaje wspomniany pakiet, w którym poszczególne zwitki wyrobu w zwoju są dociskane do siebie przez opaski, uniemożliwiając im przemieszczanie się względem siebie, znamienny tym, że tuleję osadza się na pierwszym przyrządzie pomocniczym, posiadającym dodatkowo podłużny łącznik z biegnącym przez niego koncentrycznym otworem centralnym, oraz wał i co najmniej jeden element blokujący, dzięki czemu tuleję zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi za pomocą łącznika, którego wał przechodzi przez tuleję oraz przez otwory centralne w obręczach bocznych i blokuje się za pomocą elementu blokującego, oraz pierwszy zespół obrotowy osadza się w nawijarce za pomocą trzpieni wchodzących w otwór centralny łącznika, przy czym wspomniane podpory sprzęga się napędowo z pierwszym zespołem obrotowym, co umożliwia jego obracanie podczas formowania zwoju.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że pakiet z gotowym, owiniętym zwojem osadza się w drugim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dwie równoległe obręcze boczne z koncentrycznymi elementami centrującymi, zwróconymi ku sobie, pakiet silnie zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi, centruje się za pomocą elementów centrujących, formując drugi zespół obrotowy, który osadza się obrotowo względem poziomej albo pionowej osi w urządzeniu odwijającym, a następnie opaski wiążące przecina się, a osłonę ochronną zdejmuje się odsłaniając wyrób i umożliwiając jego odwijanie.
3. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że pakiet osadza się w drugim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dodatkowo podłużny łącznik z biegnącym przez niego koncentrycznym otworem centralnym oraz wał i co najmniej jeden element blokujący, dzięki czemu pakiet zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi za pomocą łącznika, którego wał przechodzi przez środek pakietu i blokuje się za pomocą elementu blokującego, a wał przechodzi przez otwór centralny w łączniku i osadza się w urządzeniu odwijającym w sposób umożliwiający swobodny obrót drugiego zespołu, składającego się z pakietu, obręczy bocznych i łączników bocznych.
4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że tuleję osadza się w trzecim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dwie równoległe obręcze boczne z koncentrycznymi elementami centrującymi zwróconymi ku sobie, dzięki czemu powstaje trzeci zespół obrotowy, a linię pociągową mocuje się do trzeciego zespołu pomocniczego, wprawia się w obrót w urządzeniu nawijającym, co powoduje jej nawijanie, dzięki czemu powstaje wspomniany zwój.
5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że po odcięciu liny pociągowej, zwój i wewnętrzną powierzchnię tulei, owija się ciągłymi opaskami, przy czym opaski te nie łączy się z obręczami bocznymi albo ich elementami centrującymi, po czym każdą z opasek zaciska się, a jej oba końce mocno zawiązuje się, formując pakiet.
6. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że tuleję osadza się na trzecim przyrządzie pomocniczym, posiadającym dodatkowo podłużny łącznik z biegnącym przez niego koncentrycznym otworem centralnym oraz wał i co najmniej jeden element blokujący, dzięki czemu tuleję zaciska się pomiędzy obręczami bocznymi za pomocą łącznika, którego wał przechodzi przez tuleję

166 623 oraz przez otwory centralne w obręczach bocznych i blokuje się za pomocą elementu blokującego oraz wspomniany trzeci zespół pomocniczy osadza się w urządzeniu nawijającym za pomocą podpór wchodzących w otwór centralny łącznika, przy czym wspomniane podpory sprzęga się napędowo ze wspomnianym trzecim zespołem pomocniczym, co umożliwia mu obrót podczas formowania zwoju.
7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że linę pociągową stanowi zużyty przewód, zastępowany przewodem nowym, a pakiet uformowany ze złomowanego przewodu dostarcza się do zakładu przetapiającego odzyskując metal, przy czym pakiet zanurza się w stopiony metal w takim stanie, w jakim został dostarczony.
8. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że tuleję wykonuje się z włókien drewnianych techniką prasowania, z kartonu techniką nawijania równoległego albo z tworzywa sztucznego.
9. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że pierścienie ochronne wykonuje się z włókien drewnianych techniką prasowania albo z płyt drewnianych.
10. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że tuleje i pierścienie ochronne zabezpiecza się substancją hydrofobową, taką jak parafina.
11. Przyrząd do wytwarzania zwoju ciągłego, giętkiego wyrobu i do osadzania, otwartej w kierunku osiowym, cylindrycznej tulei, na którą wymieniony wyrób zostaje nawinięty, składający się z dwóch takich samych kołowych obręczy zamocowanych ruchomo względem siebie, pomiędzy którymi umieszczona jest tuleja tworząc zespół obrotowy, znamienny tym, że każda boczna obręcz (10, 11; 53, 54; 64, 65) posiada z jednej strony koncentryczny element centrujący (24, 58, 78), z którym współpracuje tuleja (28), a ponadto przyrząd zawiera podłużny łącznik (12, 55, 66) montowany rozłączalnie z obręczami bocznymi (10,11; 53,54; 64,65), przy czym łącznik (12,55, 66) jest wsuwany do tulei (28) i centralnego otworu (20) w każdej obręczy bocznej (10,11; 53,54; 64, 65) i posiada otwór centralny (37, 59, 85), w którym są wsuwane elementy nośne (6, 7; 61; 7).
12. Przyrząd według zastrz. 11, znamienny tym, że elementy centrujące (24, 78) mają osiowe wybrania (24, 77).
13. Przyrząd według zastrz. 11, znamienny tym, że w każdej obręczy bocznej (11,12; 53,54; 64, 65) są umieszczone promieniowe otwory (89,76), usytuowane co najmniej od elementów centrujących (24,58,78) w kierunku promieniowym ku obwodowi obręczy bocznych (10,11; 53,54; 64,65) i w elementach centrujących (24,78) są umieszczone osiowe wybrania (24,77), leżące na jednej linii z otworami (89, 76).
14. Przyrząd według zastrz. 13, znamienny tym, że każda obręcz boczna (11,12; 53; 54) składa się z zewnętrznego, wykonanego z rury, okrągłego pierścienia (19), koncentrycznej piasty (29), w której znajduje się otwór centralny (22) oraz szprych (21), wyznaczających pomiędzy sobą otwory promieniowe (89, 76), a z jednej strony są umieszczone elementy centrujące (24, 58).