PL161267B1

PL161267B1 - Srodek grzybobójczy PL

Info

Publication number: PL161267B1
Application number: PL1990283327A
Authority: PL
Priority date: 1989-01-20
Filing date: 1990-01-17
Publication date: 1993-06-30
Also published as: HU209624B; CZ281522B6; DE3901607A1; JPH02229151A; DK0379098T3; IL92342A0; ES2044241T3; DE59000210D1; US5118710A; EP0379098A1; EP0379098B1; CZ719589A3; CA2005390A1; ZA90383B; HUT53264A; IL92342A; GR3006031T3; AU624214B2; ATE78463T1; HU900208D0

Abstract

Srodek grzybobójczy, zawierajacy obo- jetny nosnik i grzybobójczo skuteczna sub- stancje, znamienny tym, ze jak o zwiazek aktywny zawiera nowa pochodna estru kwasu akrylowego o wzorze ogólnym 1, w którym R1 i R2 oznaczaja grupe metylowa X oznacza atom siarki, grupe SO albo grupe SO 2 , a R3 oznacza grupe naftylowa, grupe fenylowa pod- stawiona chlorowcem, grupa C 1 -C 4 -alkilowa, grupa C 1 -C 4 -alkoksylowa, z wyjatkiem zwiaz- ków, w których R3 oznacza grupe fenylowa, 3-chlorofenylowa, 4-chlorofenylowa, 2,4-dichlo- rofenylowa albo grupe metylofenylowa. Wzór 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest środek grzybobójczy, zawierający jako substancję czynną nowe pochodne estrów kwasu akrylowego.

Znane jest stosowanie jako środków grzybobójczych estrów kwasów akrylowego, jak na przykład estru metylowego kwasu cr-/2-(4-chlorofenylotiometylo)-fenylo/-J-metoksy akrylowego znanego z europejskiego opisu patentowego nr 226917 albo estru metylowego kwasu ar-/^^^(3chlorofenylotiometylo)-fenylo/-/3-metoksyakiylowego znanego z europejskiego opisu patentowego nr 278 595.

Stwierdzono, że podstawione pochodne estrów kwasu akrylowego o wzorze ogólnym 1, w którym Ri i R2 oznaczają grupę metylową, X oznacza atom siarki, grupę SO albo grupę SO2, R3 oznacza grupę naftylową, grupę fenylową podstawioną chlorowcem, grupą Ci-C4-alkilową, grupą Ci-C4-alkoksylową z wyjątkiem związków, w których R3 oznacza grupę fenylową, 3-chlorofenylową, 4-chlorofenylową, 2,4-dichlorofenylową albo grupę metylofenylową, przewyższają wyżej wymienione znane związki odnośnie działania grzybobójczego.

Przedstawione we wzorze ogólnym 1 symbole posiadają na przykład następujące znaczenie: Ri i R2 są jednakowe albo różne i oznaczają na przykład atom wodoru, grupę Ci-Cs-alkilową, jak grupę metylową, etylową, propylową, izopropylową, butylową lub grupę pentylową, a zwłaszcza grupę metylową; X oznacza atom siarki, grupę SO albo SO2, a zwłaszcza atom siarki; R3 oznacza na przykałd grupę fenylową, naftylową, przy czym fenyl jest ewentualnie podstawiony przez jedną do pięciu z następujących grup, takich jak atom chlorowca, np. fluoru, chloru albo bromu, grupa Ci-C4-alkilowa, np. grupa metylowa, etylowa, n- albo izopropylowa, η-, izo-, sec- albo tertbutylowa; grupa Ci-C4-alkoksylowa, np. grupa metoksylowa, etoksylowa, n- albo izopropyloksylowa, η-, izo-, sec- albo tert-butoksylowa. Nowe związki o wzorze ogólnym 1 z powodu podwójnego wiązania C = C występują zarówno jako izomery E jak też Z. Zarówno poszczególne izomeryczne związki jak też ich mieszaniny objęte są wynalazkiem i znajdują zastosowanie w środkach grzybobójczych.

Nowe związki o wzorze ogólnym 1, w którym X oznacza atom siarki, wytwarza się na przykład w ten sposób, że tiole o wzorze ogólnym 2 poddaje się reakcji według schematu 1 z bromkiem benzylu o wzorze ogólnym 3, przy czym R\ R2 1 R³ mają wyżej podane znaczenia.

Alternatywnie postępuje się tak, ze związki o wzorze ogólnym 2 najpierw przeprowadza się z zasadą, np. wodorotlenkiem sodu albo wodortlenkiem potasu, w odpowiednie sole sodowe albo potasowe 1 te potem w objętnym rozpuszczalniku lub rozcieńczalniku, np dimetyloformamidzie, poddaje reakcji z bromkiem benzylu o wzorze ogólnym 3 otrzymując odpowiednie związki o wzorze ogólnym 1.

Poniższe przykłady objaśniają bliżej wytwarzanie nowych substancji czynnych.

Przykład I. Ester metylowy kwasu a-(2-naftylotiometvlofenylo)-$-metoksyakrylowego (związek 2. tabela 1).

8g estru metylowego kwasu α-(2-bromometylefenylo)-5)metoksyakrylowfgo, 4,5 g 2tionaftolu, 4,4g węglanu potasu 1 100mg jodku potasu ogrzewa się w 200ml acetonu przez 20

161 267 godzin. Dodaje się 200 ml wody i ekstrahuje 3 razy chlorkiem metylenu. Fazy organiczne suszy się nad siarczanem sodu i zatęża. Pozostały olej chromatografuje się na żelu krzemionkowym mieszaniną n-heksan/octan etylu. Otrzymuje się słabo żółte kryształy o temperaturze topnienia 52-58°C, w ilości 8,19 g.

Przykład II. Ester metylowy kwasu ff-(2-naftylosulfoksymetylofenylo)^-3-metoksyakrylowego (związek 2, tabela 2) i ester metylowy kwasu a-(2-naftyIotiometylofenylo)-/J-metoksyakrylowego (związek 2, tabela 3).

5,91 g otrzymanego sposobem opisanym w przykładzie I estru metylowego kwasu a-(2naftylotiometylofenylo}-5-metoksyakryIowego miesza się przez 18 godzin w temperaturze pokojowej z 5,0 g kwasu 3-chloronadbenzoesowego w 100 ml toluenu. Dodaje się 50 ml octanu etylu, wytrząsa 2 razy z roztworem węglanu sodu, suszy i zatęża. Pozostały olej chromatografuje się na żelu krzemionkowym mieszaniną n-heksan/octan etylu. Otrzymuje się 660 mg związku 2 z tabeli 3 w postaci bezbarwnej substancji stałej, o temperaturze topnienia 130-134°C i 3,72g. związku 2 z tabeli 2 w postaci oleju.

W odpowiedni sposób wytwarza się następujące związki o wzorze ogólnym 1, przedstawione szczegółowo w tabelach 1, 2 i 3.

Tabela 1

Związki o wzorze l, w których X = S

Nr	R³	R¹	R²	IR (cm'1), temperatura topnienia
1	2-naftyl	CHa	CHa	52- 58°C
2	2-chlorofenyl	CHa	CHa	97- 99°C
3	2-bromofenyl	CHa	CHa	121-127°C
4	3-bromofenyl	CHa	CHa	84- 86°C
5	4-bromofenyl	CHa	CHa	84- 91°C
6	2-fluorofenyl	CHa	CHa	84- 88°C
7	3-fluorofenyl	CHa	CHa	77- 82°C
8	4-fluorofenyi	CHa	CHa	50- 54°C
9	2-metyloksyfenyl	CHa	CHa	77- 85°C
10	3-metoksyfenyl	CHa	CHa	52- 58°C
11	4-metoksyfenyl	CHa	CHa	70- 72°C
12	2,5-dichlorofenyl	CHa	CHa	69- 73°C
13	2,6-dichlorofenyl	CHa	CHa	113-116^oC
14	3,4-dichlorofenyl	CHa	CHa	99-104°C
15	2,3,4,5,6-pentachlorofenyl	CHa	CHa	145-150°C
16	2,3,4,5,6-pentafluorofenyl	CHa	CHa	80- 83°C
17	2,5-dimetylofenyl	CHa	CHa	1708, 1634, 1486, 1435, 1283, 1256, 1197, 1126, 1093, 768
18	2,4-dimetylofenyl	CHa	CHa	57- 62°C
19	3,4-dimetylofenyl	CHa	CHa	1708, 1633, 1487, 1434, 1283, 1256, 1192, 1126, 1095, 768

Tabela 2

Związki o wzorze 1, w których X = SO

Nr	R³	R'	R²	IR (cm*1), Temperatura topnienia
i	2-naftvl	CHa	CHa	1705, 1632, 1285, 1258, 1197, 1126, 1091, 1067, 1044, 771
2	4-bromofenyl	CHa	CHa	112-1l7°C
4	4-fluorofenvl	CHa	CHa	75- 80°C
4	3-metoksvfenyi	CHa	CHa	1760, 1633, 1594, 1481, 1285, 1252. 1198. 1126, 1092, 1042, 772
5	3,4-dichlorofenyl	CHa	CHa	97- !02°C

161 267

Tabela 3

Związki o wzorze I, w których X = SOj

Nr	R3	R'	R3	t^R (cm’¹), Temperatura topnienia
1	2-naftyl	CHa	CHa	130-134°C
2	4-bromofenyl	CHa	CHa	168-173°C
3	4-fluorofenyl	CHa	CHa	140-145°C
4	3-metoksyfenyl	CHa	CHa	1698, 1627, 1296, 1255, 1142, 1126, 1096
5	3,4-dichlorofenyl	CHa	CHa	163-I67°C

Środek według wynalazku odznacza się, doskonałą skutecznością przeciwko szerokiemu spektrum grzybów fitopatogennych, zwłaszcza z klasy Ascomyceten i Basidiomycaten. Jest on skuteczny po części układowo i można go stosować jako środek grzybobójczy dolistny i doglebowy.

Środek według wynalazku jest szczególnie użyteczny do zwalczania dużej liczby grzybów na różnych roślinach uprawnych albo ich nasionach, zwłaszcza na pszenicy, życie, jęczmieniu, owsie, ryżu, kukurydzy, murawie, bawełnie, soi, kawie, trzcinie cukrowej, owocach i roślinach ozdobnych w ogrodnictwie, w uprawach winorośli oraz warzyw, jak ogórków, fasoli i dyniowatych.

Nowe substancje czynne środka według wynalazku są szczególnie odpowiednie do zwalczania następujących chorób roślin: Erysiphe graminis (mączniak właściwy) w zbożu, Erysiphe cichoracearum i Sphaerotheca fuliginea na dyniowatych, Podosphaera leucotricha na jabłkach, Uncinula necator na winoroślach, gatunków Puccinia na zbożu, gatunków Rhizoctonia na bawełnie i murawie, gatunków Ustilago na zbożu i trzcinie cukrowej, Venturia inaeąualis (parch) na jabłoniach, gatunków Helminthosporium na zbożu, Septoria nodorum na pszenicy, Botryris cinerea (szara pleśń) na truskawkach i winoroślach, Cercospora arachidicola na orzechach ziemnych, Pseudocercosporella herpotrichoides na pszenicy, jęczmieniu, Pyricularia oryzae na ryżu, Phytophthora infestans na ziemniakach i pomidorach, gatunków Fusarium i Verticillium na różnych roślinach, Plasmopara viticola na winoroślach, gatunków Alternaria na warzywach i owocach.

Środek według wynalazku stosuje się w ten sposób, że opryskuje się albo opyla nim rośliny albo traktuje nasiona roślin. Środek stosuje się przed infekcją albo po infekcji roślin lub nasion grzybami.

Nowe substancje czynne przeprowadza się w zwykłe preparaty, jak roztwory, emulsje, zawiesiny, pyły, proszki, pasty oraz granulaty. Postacie zastosowań zależą całkowicie od celów stosowania i w każdym przypadku powinny zapewniać subtelne i równomierne rozprowadzenie substancji czynnej. Preparaty wytwarza się w znany sposób, na przykład przez rozcieńczenie substancji czynnej rozpuszczalnikami i/albo nośnikami, ewentualnie przy zastosowaniu środków emulgujących i dyspergujących, przy czym w przypadku użycia wody jako rozcieńczalnika można stosować również inne rozpuszczalniki organiczne jako środek ułatwiający rozpuszczanie. Jako substancje pomocnicze mogą być użyte: rozpuszczalniki, jak węglowodory aromatyczne, np. ksylen, chlorowane węglowodory aromatyczne, np. chlorobenzeny, parafiny, np. frakcje ropy naftowej, alkohole, np. metanol lub butanol, ketony, np. cykloheksanon, aminy, np. etanoloamina lub dimetyloformamid i woda, nośniki, jak naturalne mączki mineralne, np. kaoliny, tlenki glinu, talk, kreda, oraz syntetyczne mączki mineralne, np. wysokodyspresyjny kwas krzemowy, krzemiany; emulgatory, jak niejonowe i anionowe emulgatory, np. etery polioksyetylenu i alkoholi tłuszczowych, alkanosulfoniany i arylosulfomany, oraz dyspergatory, jak lignina, ługi posiarczynowe i metyloceluloza.

Środek grzybobójczy zawiera na ogół 0,1-95%, zwłaszcza 0,5-90% wagowych substancji czynnej

Stosowane ilości zależą od pożądanego efektu i wynoszą 0,02-3 kg substancji czynnej albo więcej na hektar. Nowe substancje czynne można stosować również do ochrony materiałów, np. przeciwko Paecilomyces variotn

161 267 5

Środki, względnie wytworzone z nich gotowe do użycia preparaty, jak roztwory, emulsje, zawiesiny, proszki, pyły, pasty albo granulaty, stosuje się w znany sposób, na przykład przez opryskiwanie, zamgławianie, opylanie, posypywanie, zaprawianie albo polewanie.

Niżej przedstawione są przykłady takich preparatów:

I. 90 części wagowych związku nr 1 (tabela 1) miesza się z 10 częściami wagowymi Nmetylo-a-pirolidonu i tak otrzymuje roztwór odpowiedni do stosowania w postaci bardzo małych kropel.

II. 20 części wagowych związku nr 2 (tabela 1) rozpuszcza się w mieszaninie złożonej z 80 części wagowych ksylenu, 10 części wagowych produktu przyłączenia 8-10 moli tlenku etylenu do 1 mola N-metylo-monoetanoloamidu kwasu oleinowego, 5 części wagowych soli wapniowej kwasu dodecylobenzenosulfonowego i 5 części wagowych produktu przyłączenie 40 moli tlenku etylenu do 1 mola oleju rycynowego. Przez wylanie roztworu do wody i dokłane rozprowadzenie go otrzymuje się wodną dyspersję.

III. 20 części wagowych związku nr 10(tabela 1) rozpuszcza się wmieszanieniezłożonejz40 części wagowych cykloheksanonu, 30 części wagowych izobutanolu, 20 części wagowych produktu przyłączenia 40 moli tlenku etylenu do 1 mola oleju rycynowego. Przez wylanie roztworu do wody i subtelne rozprowadzenie go otrzymuje się wodną dyspersję.

IV. 20 części wagowych związku nr 12 (tabela 1) rozpuszcza się w mieszaninie złożonej z 25 części wagowych cykloheksanolu, 65 części wagowych frakcji oleju mineralnego o temperaturze wrzenia 210-280°C i 10 części wagowych produktu przyłączenia 40 moli tlenku etylenu do 1 mola oleju rycynowego. Przez wylanie roztworu do wody i subtelne rozprowadzenie go otrzymuje się wodną dyspersję.

V. 80 części wagowych związku nr 1 (tabela 1) miesza się dokładnie i miele w młynku młotkowym z 3 częściami wagowymi soli sodowej kwasu diizobutylonaftaleno-a-sulfonowego, 10 częściami wagowymi soli sodowej kwasu ligninosulfonowego zługu posiarczynowego i 7 częściami wagowymi sproszkowanego żelu krzemionkowego. Przez subtelne rozprowadzenie mieszaniny w wodzie otrzymuje się ciecz do opryskiwania.

VI. 3 części wagowe związku nr 2 (tabela 1) miesza się dokładnie z 97 częściami wagowymi subtelnie rozdrobnionego kaolinu. Tak otrzymuje się środek do opylania, który zawiera 3% wagowe substancji czynnej.

VII. 30 części wagowych związku nr 10 (tabela 1) miesza się dokładnie z mieszaniną złożoną z 92 częściami wagowymi sproszkowanego żelu krzemionkowego i 8 części wagowych oleju parafinwoego, którym opryskano powierzchnię tego żelu krzemionkowego. W ten sposób otrzymuje się preparat substancji czynnej o dobrej przyczepności.

VIII. 40 części wagowych związku nr 12 (tabela 1) miesza się dokładnie z 10 częściami wagowymi soli sodowej kondensatu kwas fenolosulfonowy-mocznik-formaldehyd, 2 częściami wagowymi żelu krzemionkowego i 48 częściami wagowymi wody. Otrzymuje się trwałą dyspersję wodną. Przez rozcieńczenie wodą otrzymuje się wodną dyspersję.

IX. 20 części wagowych związku nr 1 (tabela 1) miesza się dokładnie z 2 wagowymi soli wapniowej kwasu dodecylobenzenosulfonowego, 8 częściami wagowymi eteru alkoholu tłuszczowego z poliglikolem, 2 częściami wagowymi soli sodowej kondensatu kwas fenolosulfonowymocznik-formaldehyd i 68 częściami wagowymi parafinowego oleju mineralnego. Otrzymuje się trwałą dyspersję olejową.

Środek według wynalazku w tych postaciach zastosowania może być łączony razem z innymi substancjami czynnymi, jak np. środkami chwastobójczymi, owadobójczymi, regulatorami wzrostu i środkami grzybójczymi, albo także mieszania ze środkami grzybobójczymi otrzymuje się przy tym w wielu przypadkach powiększenie spektrum grzybobójczego działania.

Poniższe zestawienie środków grzybobójczych, z którymi można łączyć substancje czynne środka według wynalazku, objaśnienia możliwości kombinacji, nie ograniczające ich.

Substancjami grzybobójczymi, które można łączyć z substancjami środka według wynalazku, są na przykład:

siarka, ditiokarbaminiany oraz ich pochodne, jak dimetyloditiokarbaminian żelazowy, dimetyloditiokarbaminian cynkowy, etylcno-bis-ditiokarbaminian cynkowy, etyleno-bis-ditiokarbami6

161 267 nian manganawy, etylenodiamino-bis-ditiokarbaminian manganawo-cynkowy, disiarczek tetrametylotiuramu, kompleks amoniak-N,N-etyleno-bis-ditiokarbaminian cynkowy, kompleks amoniak-N,N'-propyleno-bis-ditiokarbaminian cynkowy, Ν,Ν'-propyleno-bis-ditiokarbaminian cynkowy disiarczek N, N'-propyleno-bis-polipropyleno-bis-tiokarbamoilu;

pochodne nitrowe, jak dinitro-(l-metyloheptylo)-fenylokrotonian, 2-sec-butylo-4,6-dinitrofenylo-3,3-dimetyloakrylan, 2-sec-butylo-4,6-dinitrofenyloizopropyIokarboksylan, ester diizopropylowy kwasu 5-nitroizoftalowego, substancje o budowie heterocyklicznej, jak octan 2-heptadecylo-2-imidazoliny, 2,4-dichloro6-(o-chloroaniiino)-Sttriazypa, Halimidotiofosfonian 0,0-dietylowy, 5-amino-l-/b)is-(dimetyloamino)-fosfinylo/-3-fenylo-1,2,4-triazol, 2,3-dicyżano-1,4-dittoantrachinon, 2-tio-1 ^-ditiolo^^-b)chinoksalina, ester metylowy kwasu ©(butylokarbamollo^-benzmidazolokarbaminowego, 2-metoksykarbonyloaminobenzimidazol, 2-((4η3ζο1ΐ1ο))66ηζΐιηΐά3ζο1,Ν--1,1,2,2tetrachloroetylotioj-tetrahydroftalimid, N-trichiorometzlotiotetrζhzdroftζiimid, N-trichlorometzlotioftζlimid, N)dichlorofluorometzlotio)N',N')dimηtzlo-N-fηnylodizmid kwasu siarkowego, --etoksyd-trichlorometylo-1,2,3-tiζdiζzol, 2-Γodζζometylotiobηnzot1azol, 1,4-dichloro-2,5-di) metok-zbηζzeζ, 4-(2-chlorofenylohvdroζzζno)-3-metylo-5-izoksazolon, 1-tlenek 2-tiopirzdznz,

8-hzdtoksychinolinζ względnie jej sól z miedzią, 2,3-dihydro-5-karbonil1dO)6-metylo-i,4ok-atiinζ, 4,4-ditlenek 2,3-dihyd ro-5-karbonanilido-6-mηtzlo-1,4-oksatimy, anilid kwasu Z-metylo5,6)dihzdrO)4H)pirζno-3)karboksy!owego, anilid kwasu 2-metylofuraζo-3)kζrboksylowego, zzilid kwasu 2,5-dimetzlofurano-3)karboksylowηgo, anilid kwasu 2,4,5-trimηtylofurano-3-kζrbO) ksylowego, czkiohηksziozmid kwasu 2,5-dimetylofurznO)3-kzrbok-ylowego, N-cykloheksyloN)mηtok-zzmid kwasu 2,5-dimetzlofurzno-3-kzrbok-zlowηgo, anilid kwasu 2)metylobenzoesowego, azilid kwasu 2-)odobeζzoe-owego, N)formzlo-N-morfolinO)2,2,2)trichloroetylozcηtzl, piperzzzz-l,4)dizlo-bis-/l-(2,2,2-trichloroetzlo)-formamid/, l-O^-dichloroanilino^l-formylozmino-2,2,2)trichloroηtαn,

2,6-dimetzlo-N-tridηcylomorfolina względnie jej sole,

2,6)dimetzlo-N-cyklododecylomorfolina względnie jej sole, N)/3)(p)tert-butylofηnylo)-2) mηtylopropylo/-cis-2,6-dimetzlomorfolina, N-/3-(p-tηrt)butzlofηnylo))2-metylopropylo/) piperydyna, 1-/2)12,4-dichloΓofenylo)-4-etylo-)i3-diokso1az-2-ylo)tylo//)H-l,2,4-triazol, 1-/2(2,4-dichlorofenylo)-4-n-propylo-1,3-dioksolan-2-yloetylo/-l Η-1,2,4-triazol, N)(z-propzlo-)N12,4,6-trichlorofenoksyetylo/-N'-imidazolilomocznik, l-14-chlorofezoksy)-3,3-dimetylo-)-(lH1,2,4-triazol-1 -ilo-^-butanon, l-(4-chlorofezoksy)-3,3-dimηtylo-1-( 1 H-l ,2,4-triαzol) l-ilo)-2butanol, Z)12-chlorofenylo)-)Z-(4-chlorofenylo)-5-pirymidynometanol,5)butzlO)2-dimηtylozminO) 4)hydrok-Z)6-metylopirymidyna,bis-(p-cłιIorof·:^:)zlo)-3-piΓydynomηtanol, 1,2-bis-(3-etoksykarbO) zzio)2-tiourηido)-benzηz, l,2)bis)(3-metoksykzrbonzlo-2)tioureido)-benzen, oraz różze środki grzybobójcze, jak octan dodηczioguazidzzz, 3-/3-(3,5-d1metyiO)2-okszcykloheksylo)-2-hydroksyetylo/)glutzrimid, heksachiotobηzzez, DL)N)12,6)dimetylofηnzio)-N-(2-furo1lo)-alzniniaz metylu, DL)N-12,6d1metziofηzzio))N-12'-metoksyacetzIo)-ala1anlaz metylu, N)12,6-d1metylofenzlo)-N)ChloroacetyloD,L)2)am1zobutzrolaktoz, DL)N-12,6)d1metziofenzlo))N)(fenyloacetzlo)-alzninian metylu, 5-mety io-5)wίzzlo-3-)3,5-dich lo oo fe ny 1o)-2,4-dio kso-1 ^-oksazolidyna,

3-(3,5-dlchlorofenylo)-5-metylo-5-metoksymetylo-) ,3-oksazolldzno-2,4-dion, 3-(3,5-dichlorO) fezvlo)-|)lOopropzlokarbamoilohzdantolza, N)13,5)d1chiotofenylo--im1d kwasu 1,2-dimetzlocz'klopropano-1,2-dlkatbok-zlowego, 2)Cylano-/N)1ηtzioaminokzrbonylo-)2-mηtokszimino/)aceta) mid, 1)/2)12,4)d1chlorofenylo)-pen-ylo/-l H-l^-triazol, alkohol 2,4-difluo ro-a-l 1Η-1,2,4-tt1azohlO) |)mηtzio-)bezzhzdrziowz, N-13-chlotO)2,6-dinitrO) 4)mfluotΌmetziofηzzZo--5-)πΠuotomηtzio-3)ChiotO)2)am1zopirzdzZZ, |)/(biS)(4-fluorofηnylo-) mηtzio-lliIo)-)zetylo/-1Η-1,2,4)ttiaοoi.

161 267

Przykłady zastosowania.

Jako substancje porównawcze stosowano ester metylowy kwasu a-/2-(3-chlorofenylotiometylo)-fenylo/-j0-metoksyakrylowego (A) - znany z EP nr 278 595, oraz ester metylowy kwasu a-/2-(4-chlorofenylotiometylo}-fenylo/-3-metoksyakrylowego (B) - znany z EP nr 226917.

Przykład zastosowania I. Skuteczność przeciwko brunatnej rdzy pszenicy.

Liście rosnących w doniczkach siewek pszenicy odmiany „Kanzler“ opylono zarodnikami rdzy brunatnej (Puccinia redondita). Potem doniczki ustawiono na 24 godziny przy 20-22°C w komorze o wysokiej wilgotności powietrza (90-95%). W tym czasie zarodniki wykiełkowały i strzępki kiełkowe wniknęły w tkankę liściową. Zakażone rośiny opryskano następnie do orosienia wodną cieczą do opryskiwania, która zawierała 80% substancji czynnej i 20% emulgatora w suchej substancji. Po przyschnięciu powłoki powstałej z opryskania rośliny doświadczalne ustawiono w cieplarni w temperaturze 20-22°C i wilgotności względnej powietrza 65-70%. Po 8 dniach oceniono rozmiar rozwoju grzyba rdzawnikowego na liściach.

Wyniki przedstawiono w tabeli 4.

Tabela 4

Substancje nr	Uszkodzenie liści w % po traktowaniu 0,025% wodnym roztworem substancji czynnej
Tabela 1, nr 2	10
Tabela 1, nr 12	3
Produkt porównawczy A	35
Produkt porównawczy B	20
Nietraktowano	65

Ponadto uzyskane wyniki wskazują, że substancje czynne 2 i 12 (tabela 1) przy stosowaniu jako 0,025% wagowo cieczy do opryskiwania wykazują lepsze działanie grzybobójcze (94%) niż znane czynne substancje porównawcze A (65%) i B (80%).

Przykład zastosowania II. Skuteczność przeciwko Pyricularia oryzae (ochronna).

Liście rosnących w doniczkach siewek ryżu odmiany „Bahia“ opryskano do orosienia wodnymi emulsjami, zawierającymi 80% substancji czynnej i 20% emulgatora w suchej substancji i 24 godziny później zaszczepiono wodną zawiesiną Pyricularia oryzae. Następnie doświadczalne rośliny ustawiono w komorze klimatyzacyjnej w temperaturze 20-24°C i wilgotności względnej powietrza 95-99%. Po 6 dniach oceniano rozmiar porażenia chorobą.

Tabela 5

Substancja czynna nr	Uszkodzenie liścia w % po traktowaniu 0,05% wodnym roztworem substancji czynnej
Tabela 1, nr 2	3
Tabela 1, nr 2	10
Tabela 1, nr 10	10
Tabela 1, nr 12	3
Produkt porównawczy A	35
Produkt porównawczy B	45
Nietraktowana	60

Ponadto wynik wskazuje, że substancje czynne 12,10 i 12 (tabela l)przy stosowaniu w postaci 0,05% cieczy do opryskiwania wykazują lepsze działanie grzybobójcze (94%) niż znane czynne substancje porównawcze A (65%) i B (55%).

Przykład III. Skuteczność przeciwko Septona wodorum.

Liście rosnących w doniczkach siewek pszenicy odmiany „Fruhgold“ opryskano do orosienia wodnym roztworem cieczy do orosienia wodnym roztworem cieczy do opryskiwania zawierającym 80% substancji czynnej i 20% emulgatora w suchej substancji. Następnego dnia obsuszone rośliny zaszczepiono zawiesiną Septoria wodorum i potem dalej kultywowano rośliny do 7 dni w tempera8

161 267 turze 17-19°C i wilgotności względnej powietrza 95%. Rozmiar porażenia grzybem określono wizualnie i wyniki przedstawiono w tabeli 6.

W tabelach 6-9 pokazano estry metylowe pochodnych kwasu J-metoksyakrylowego jako związki znane z Europejskich opisów patentowych nr nr 278 595 i 226917.

Tabela 6

Substancja czynna nr	Porażenie liści w % po traktowaniu 0,05 wodnym roztworem substancji czynnej
Nr 17 z tabeli 1	5
Ester metylowy kwasu ct-/2-{4-metylofenylotiometylo)-
fenylo/-/3-metoksyakrylowego (znany)	35
Nietraktowana	60

Przykład IV. Skuteczność przeciwko mączniakowi pszenicy.

Liście rosnących w doniczkach siewek pszenicy odmiany „Friihgold opryskano wodnym roztworem cieczy do opryskiwania zawierającym 80% substancji czynnej i 20% emulgatora i po 24 godzinach po przyschnięciu powłoki powstałej z opryskania rośliny uprawne opylono zarodnikami mączniaka pszenicy (Erysiphe graminis var. tritici).

Rośliny doświadczalne zostawiono w komorze klimatyzacyjnej w temperaturze 20-22°C i wilgotności względnej powietrza wynoszącej 75-80%. Po 7 dniach określano rozmiar rozwoju mączniaka. Wyniki przedstawiono w tabeli 7.

Tabela 7

Substancja czynna nr	Porażenie liści w % po traktowaniu 0,025% wodnym roztworem substancji czynnej
Nr 5 z tabeli 1	5
Ester metylowy kwasu a-ZZ-^chlorofenylotiometylo)-
fenylo/-73-metoksyakrylowego (znany)	25
Nietraktowana	75

Przykład V. Skuteczność przeciwko Pyrenophora teres.

Siewki zbożowe odmiany „Igri“ opryskano do orosienia w stadium dwulistnym wodną zawiesiną zawierającą 80% substancji czynnej i 20% emulgatora w suchej substancji. Po 24 godzinach zaszczepiono rośliny zawiesiną grzyba Pyrenophora teres i następnie rośliny doświadczalne ustawiono w komorze klimatyzacyjnej o wysokiej wilgotności względnej i temperaturze wynoszącej 18% w czasie 48 godzin. Następnie rosimy ustawiono w cieplarni w temperaturze 20-22°C i wilgotności względnej 70% i kultywowano dalsze 5 dni. Potem określono rozmiar objawów, które przedstawiono w tabeli 8.

Tabela 8

Substancja czynna nr	Uszkodzenie liści w % po traktowaniu 0,006% wodnym roztworem substancji czynnej % uszkodzenia
Tabela 1 nr 1	5
a-2-(fenvlotiometylo)ffenvloj8S-metoksy-
rk-vlo:>ru-omft\loestf- (znane)	60
Nutrrakiowana	70

Przykład VI. Skuteczność przeciw Plasmopara viticola.

Liście rosnących w doniczkach winorośli odmiany „Muller Thurgau opryskano wodną cieczą do opryskiwania zawierającą 80% substancji czynnej i 20% emulgatora w suchej substancji. W celu

161 267 określenia trwania działania substancji czynnej ustawiono rośliny po przyschnięciu powłoki powstałej z opryskania na 8 dni w cieplarni. Dopiero potem zaszczepiono liście zawiesiną zoosporów Plasmopara viticola (Rebenperonospora). Potem winoroślą ustawia się na 48 godzin w komorze nasyconej parą wodną w temperaturze 24°C i następnie na 5 dni w cieplarni w temperaturze 20-30°C. Po tym czasie ustawiono rośliny w celu przyspieszenia wzrostu trzonków zarodnionośnych powtórnie na 16 godzinach do wilgotnej komory. Potem określono rozmiar uszkodzenia grzybem dolnych części liści. Wyniki przedstawiono w tabeli 9.

Tabela 9

Substancja czynna nr	Uszkodzenie liści w % po stosowaniu 0,006% wodnego roztworu substancji czynnej % uszkodzenia
Tabela 1, nr 1	5
Ester metylowy kwasu ar^-fenylotiometylo^fenylo-
/3-metoksyakrylowego (znany)	25
Nietraktowana	70

Przykład VII. Skuteczność przeciw Septonia wodorum.

Liście rosnących w doniczkach siewek pszenicy odmiany „Fruhgold opryskano do orosienia wodnym roztworem cieczy do opryskiwania, zawierającym 80% substancji czynnej i 20% emulgatora w suchej substancji. Następnego dnia obsuszone rośliny skażono wodną zawiesiną sporów Septonia wodorum, a potem 7 dni hodowano dalej w temperaturze 17-19°C i wilgotności względnej wynoszącej 95%. Rozmiar uszkodzenia grzybem określano wizualnie i wyniki przedstawiono w tabeli 10.

Tabela 10

Substancja czynna nr

Uszkodzenie liści w % po stosowaniu 0,006% wodnego roztworu substancji czynnej % uszkodzenia 10

Tabela 1, nr 2

Ester metylowy kwasu a-/2-(2,4-dichlorofenylotiometylo)fenylo-ji-meioksyakrylowego (znany)

Nietraktowano

R3 - sh

Wzór 2

Schemat 2

Departament Wydawnictw ΌΡ RP Nakład 90 egz Cena 10 000 zł

Claims

Zastrzeżenie patentowe

Środek grzybobójczy, zawierający obojętny nośnik i grzybobójczo skuteczną substancję, znamienny tym, że jako związek aktywny zawiera nową pochodną estru kwasu akrylowego o wzorze ogólnym 1, w którym R¹ i R² oznaczają grupę metylową X oznacza atom siarki, grupę SO albo grupę SO2, a R³ oznacza grupę naftylową, grupę fenylową podstawioną chlorowcem, grupą Ci-Cj-alkilową, grupą Ci-C--alkoksylową, z wyjątkiem związków, w których R3 oznacza grupę fenylową, 3-chlorofenylową, 4-chlorofenylową, 2,4-dichlorofenyIową albo grupę metylofenylową.