PL142302B1 - Disk brake with blocking unit - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest hamulec tarczowy z czlonem blokujacym.Znany jest hamulec tarczowy posiadajacy czlon blokujacy, zawierajacy luzne jarzmo osadzone slizgowo na nieruchomej podporze za pomoca po- * jedynczego osiowego sworznia, przymocowanego do jarzma lub nieruchomej podpory, który to czlon blokujacy jest umieszczony pomiedzy jednym koncem jarzma naprzeciw tego sworznia a przy¬ legajaca czescia nieruchomej podpory, zamonto- 10 wany na tym koncu jarzma, przez co wspólpra¬ cujace przy prowadzeniu przesuwu konca jarzma i przylegajacej czesci nieruchomej podpory wzgle¬ dem siebie tak, ze ich przylegle strefy slizgowe kontaktuja sie ze soba ponad czescia laczaca w 15 normalnym polozeniu roboczym hamulca, przy czym co najmniej czesc laczaca jest sprezyscie co¬ fana dla umozliwienia obrotu jarzma wokól sworznia.Hamulec tarczowy tego typu, zaopatrzony w 20 opisane powyzej sprezyste i slizgowo przesuwne urzadzenie blokujace, jest przedmiotem europej¬ skiego zgloszenia- patentowego nr 0036368, dokona¬ nego na rzecz zgladzajacego. W tym zgloszeniu, sprezyste i slizgowo przesuwne urzadzenie bloku¬ jace z którym wspólpracuja za pomoca slizgowego przesuwu lozyskowe powierzchnie jarzma oraz nieruchomej podpory polozone naprzeciw siebie i przesuniete osiowo, sklada sie ze sprezyny z wal¬ cowego drutu, której jeden koniec jest trwale za- 25 mocowany wewnatrz jarzma, oraz ze sztywnej czesci biegnacej wzdluz dlugosci konca jarzma naprzeciw pojedynczego sworznia w taki sposób, ze stanowi ona koniec wolnego ramienia, które mo¬ ze byc cofniete, na przyklad odchylone lub prze¬ suniete w strone jarzma wówczas, gdy jarzmo obraca sie wokól sworznia w kierunku swego zwy¬ klego roboczego polozenia, wspólpracujac z po¬ chyla powierzchnia, utworzona na czesci wysta¬ jacej, przylegajacej do wymienionego konca jarz¬ ma nieruchomej podpory.Wolny koniec bocznego ramienia sprezyny za- blolkcwuje sie w pozycji zetkniecia z powierzchnia lozyskowa wystajacej czesci nieruchomej podpory przy pomocy kola zabezpieczajacego. Nalezy wspcmoiec, za uklad tein posiada pewne niedogod¬ nosci polegajace na tym, ze przesuwajace sie sliz¬ gowo strefy jarzma oraz nieruchomej podpory, przesuwajac sie na sprezynie z drutu umieszczo¬ nej pomiedzy nimi, ograniczaja sie na przyklad do linii tworzacych walcowej sprezyny, która pnzez to zlobkuje material jarzma, wykonany najcze¬ sciej z lekkiego stopu, na przyklad z aluminium.Ponadto, zamontowanie sprezyny w polozeniu wy¬ maga szczególnego uksztaltowania konca jarzma, zas kolek zabezpieczajacy stanowi równiez dodat¬ kowy element, który musi byc dostosowany lub usuniety, w celu doprowadzenia jarzma za pomoca machanizmów zapadkowych, do jego polozenia lub tez, gdy trzeba nastepnie ponownie podniesc 142 3023 142 302 4 jarzmo, na przyklad w celu zmiany podkladek hamulcowych.Brytyjski opis patentowy 1532 572 proponuje z dirugiiej strony, uklaid konstrukcji hamulca/ typu opi¬ sanego powyzej, który jest stosowany zgodnie ze zna¬ na tichindika spotykana w konwencyjnych hamulcach tarczowych, zaopatrzonych w unoszace sie jarzmo, skladajacy sie, z'przesuwnego slizgowo i ustalaja¬ cego klina umieszczonego pomiedzy koncem ja¬ rzma a przylegajaca czescia nieruchomej podpory.Uklad ten nie zapewnia optymalne powierzchnie slizgowe pomiedzy tymi elementami. Jednakze, usuniecie wymienionego klina wymaga wyjecia dwóch kolków zabezpieczajacych na ich dwóch koncach, a takze usuniecie klina przy pomocy jego osiowego przesuniecia.Celem wynalazku jest zaprojektowanie sprezy¬ stego i przesuwnego slizgowo czlonu blokujacego do hamulca tarczowego typu opisanego powyzej, który odznaczalby sie prosta konstrukcja, bylby latwy do montazu i demontazu, bylby niezawo¬ dny w dzialaniu i w którym wystepowalyby ulep¬ szone powierzchnie slizgowe pomiedzy jarzmem i nieruchoma podpora.Hamulec tarczowy z czlonem blokujacym za¬ wiera luzne jarzmo osadzone slizgowo na nieru¬ chomej podporze za pomoca pojedynczego osio¬ wego sworznia, przymocowanego do jarzma lub nieruchomej podpory, który to czlon blokujacy jest uimieiszczony pomiedzy jednym koncem jarzma na¬ przeciw tego sworznia a przylegajaca czescia nie¬ ruchomej podpory, zamontowany na tym koncu jarzma, przez co wspólpracuja przy prowadzeniu przesuwu konca jarzma i przylegajacej czesci nie¬ ruchomej podpory wzgledem siebie tak, ze ich przylegle strefy slizgowe kontaktuja sie ze soba ponad czescia laczaca w normalnym polozeniu ro¬ boczym hamulca, przy czym co najmniej czesc laczaca jest sprezyscie cofana dla umozliwienia obrotu jarzma wokól sworznia, wedlug wynalazku charakteryzuje sie tym, ze wykonany z arkusza sprezynowej stali czlon blokujacy posiada czesc laczaca w postaci plaskiej powierzchni plytkowej, polaczonej z czescia montazowa korpusu czlonu blokujacego za pomoca posredniej strefy plytkowej tworzac elastyczna pochyla powierzchnie rampowa, wystajaca poza czesc montazowa korpusu i wspól¬ pracujaca z sasiadujaca czescia nieruchomej pod¬ pory dla realizacji cofania sie powierzchni plytko¬ wej podczas obracania sie jarzma w kierunku swego normalnego polozenia.Powierzchnia plytkowa siega od elastycznej po¬ sredniej strefy plytkowej w kierunku czesci mon¬ tazowej korpusu.Powierzchnia plytkowa jest przedluzona naprze¬ ciwko posredniej strefy plytkowej za pomoca cze¬ sci koncowej usytuowanej pod katem w stosunku do powierzchni plytkowej.Koripus rma zebro przylegajace do elastycznej po¬ sredniej strefy plytkowej i biegnie zasadniczo równolegle do powierzchni plytkowej. Korpus jest sprezyscie osadzony na wystajacej czesci konca jarzma.Korpus ma co najmniej co jeden plytkowy od¬ cinek koncowy polozony zasadniczo równolegle do czesci koncowej przedluzajacej powierzchnie plytkowa.Czlon blokujacy korzystnie zawiera zwalniany zespól blokujacy, zapobiegajacy cofaniu sie powie- 5 rzchni plytkowej.Zwalniany zespól blokujacy zawiera poprzeczna strefe plytkowa, utrzymywana przez czesc monta¬ zowa korpusu i usytuowana pomiedzy czescia kon¬ cowa, przedluzajaca powierzchnie plytkowa a kon- 10 cowym zebrem korpusu.Korpus czlonu blokujacego jest osadzony na pierwszym elemencie z pary elementów, stanowia¬ cych jarzmo i nieruchoma podpore, zas posrednia strefa plytkowa tworzaca pochyla powierzchnie 15 rampowa rozciaga sie przylegle do czesci wysta¬ jacej jarzma w kierunku drugiego elementu z pa¬ ry elementów.Przylegla, czesc nieruchomej podpory posiada powierzchnie slizgowa skierowana równolegle do 20 osi tarczy i tworzaca strefe slizgowa nieruchomej podpory, zas powierzchnia plytkowa czlonu' blo¬ kujacego' osadzonego na pierwszym elemencie z pary elementów co najmniej w noirmalnym polozenfiiu roboczym dotyka do tej powierzchni slizgowej.. 25 Czesc wystajaca jarzma obejmuje górna po¬ wierzchnie czolowa tworzaca strefe slizgowa konca jarania, zas w normalnym roboczym polozemiu stre¬ fy slizgowe jarzma i nieruchomej podpory opie¬ raja sie o odpowiednie przeciwlegle czesci powie- 30 rzchni plytkowej czlonu blokujacego.Pierwszy element wymienionej pary elementów, na którym jest osadzony korpus czlonu blokuja¬ cego, stanowi jarzmo.Korpus czlonu blokujacego jest osadzony na wy- 35 stajacej czesci jarzma. Czesc koncowa czlonu blo¬ ckujacego jest usytuowana wzdluz krawedzi przyle¬ gajacej czesci nieruchomej podpory naprzeciw konca jarzma.Pierwszy element z pary elementów, na którym 40 jest umieszczony korpus czlonu blokujacego moze tez stanowic nieruchoma podpore.Korpus czlonu blokujacego jest zamocowany na pierwszym elemencie przy pomocy zlobkowanego gwozdzia. 45 Przedmiot wynalazku zostanie uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia widok perspektywiczny pier¬ wszej postaci sprezystego i slizgowo przesuw¬ nego czlonu blokujacego w hamulcu tarczowym 50 wedlug wynalazku, fig. 2 hamulec tarczowy wypo¬ sazony w slizgowy i blokujacy czlon na fig. 1, fig. 3 —widok z góry w czesciowym przekroju hamulca na fig. 2, fig. 4 — czesciowy widok z przodu wewnetrznej strony hamulca na fig. 3, 65 fig. 5 — czesciowy widok z przodu zewnetrznej strony hamulca na fig. 3, fig,. 6 — schematyczny widok z góry strefy instalacji urzadzenia na fig. 1 w hamulcu tarczowym, jak na fig. 2 do 5, wypo¬ sazonego w nowe wykladziny, fig. 7 — podobny 69 widok po przesunieciu jarzma na skutek zuzycia wykladzin podkladkowych, fig. 8 — widok perspe¬ ktywiczny drugiej postaci czlonu blokujacego, fig. 9 — widok perspektywiczny trzeciej postaci czlonu blokujacego, fig. 10 — widok hamulca we- 85 dlug wynalazku w przekroju poprzecznym, wy- /142 302 5 6 posazonego w czlon blokujacy jak na fig. 9, fig. 11 — widok z przodu, w czesciowym przekroju podobny do fig. 4 hamulca na fig. 10 fig. 12 — widok przekroju plaszczyzny XII—XII na fig. 11, fig. 13 — widok perspektywiczny czwartej posfcaici czlonu blo¬ kujacego, fig. 14 — schematyczny widok, podobny do fig. 2 hamulca wyposazonego w czlon blokuja¬ cy z fig. 13, fig. 15 — perspektywiczny widok piatej postaci czlonu blokujacego, fig. 16 — sche¬ matyczny widok podobny do* fig. 14 hamulca wy¬ posazonego w czlon blokujacy z fig. 15, fig. 17 — schematyczny widok z góry podobny do fig.6 przedstawiajacy strefe instrukcji czlonu w ha¬ mulcu na fig. 16, a fig. 18 — schematyczny widok koncowy podobny do fig. 4, instalacji czlonu we¬ dlug fig. 15 oraz ilustrujacy sposób w jaki czlony blokujace wedlug rozmaitych postaci wynalazku moga byc latwo odchylone, umozliwiajac jarzmu wykonanie ruchu obrotowego.W nizej podanym opisie i na rysunkach, identy¬ czne lub podobne elementy sa oznaczone tymi samymi oznaczeniami cyfrowymi i w razie potrze¬ by indeksami. . ¦ ' Jak przedstawiono na rysunkach, hamulec tar¬ czowy z luznym jarzmem, osadzonym w taki sposób, ze przesuwa sie slizgowo na pojedynczym osiowym sworzniu, sklada sie glównie z obudowy jarzma 1, w której sa osadzone wykladziny scie¬ rne 3, 3' po kazdej stronie obracajacej sie tarczy 2 i zawierajace tlok hydrauliczny 4, który dziala na wewnetrzna wykladzine 3' wobec tarczy 2 i w wyniku czego na zewnetrzna wykladzine 3 wobec drugiej powierzchni czolowej tarczy. Jarzmo 1 jest osadzone slizgowo na nieruchomej podpo¬ rze 5, na przyklad obejmie, przy pomocy pojedy¬ nczego osiowego sworznia 6 trwale zamocowanego do jarzma lub do nieruchomej podpory i slizgowo wprowadzony do wewnatrz rurowej oprawy 7 w obudowie nieruchomej podpory do jarzma. Na fig. 2, 10, 14 i 16 sworzen podporowy jest zamo¬ cowany w obudowie nieruchomej podpory 5, pod¬ czas gdy w odmianie na fig. 3 podporowy sworzen 6 jest przestawiony jako trwale polaczony z ja¬ rzmem 1. Koncowa czesc jarzma naprzeciw swo¬ rznia 6 jest zwykle usytuowana w sasiedztwie przylegajacej czesci 8 nieruchomej podpory 5, przy czym te dwa przylegajace zlozone elementy sa talk usytuowane, ze wspólpracuja ze sprezystym i slizgowo przesuwnym czlonem blokujacym 10 wedlug wynalazku.W tym celu, przewidziana jest przylegajaca czesc nieruchomej podpory 5, która jest lekko cofnieta od zewnetrznego rarmienia jarizma 1, z wystajaca czescia 8, która biegnie osiowo w strone przylegaja¬ cego konca jarzma. Ta wystajaca czesc 8 podpory 5 zaopatrzona jest w górna pochyla powierzchnie 81, odchylajaca sie ku górze w bok od jarzma i rozciagajaca sie ku dolowi przy wglebieniu, któ¬ re zakresla slizgowo powierzchnie 82, zwrócona czolowo ku dolowi i biegnaca zasadniczo w plasz¬ czyznie poziomej, równoleglej do osi hamulca tarczowego, jak przedstawiono za pomoca osi Ox i Oy, oraz w powierzchnie o wygietym miejscu styku 83, która biegnie w plaszczyznie zasadniczo pionowej do plaszczyzny poziomej i oznaczonej osiami Ox i Oy.W postaci przedstawionej na fig. 1 do 7 oraz 13 i 14, czesc koncowa jarzma 1 naprzeciwko swo- 5 rznia 6 zaopatrzona w czesc wystajaca 30, biegnaca na zewnatrz w przeciwnym kierunku do sworznia 6 i zaopatrzona jest w górna plaska powierzchnie 31 tak usytuowana, ze przebiega w normalnym polozeniu roboczym jarzma", w plaszczyznie pozio¬ mej x—y zasadniczo zbieznie z plaszczyzna pozio¬ ma powierzchni czolowej 82 czesci 8 nieruchomej podpory 5, co zostalo bardziej wyraznie uwido¬ cznione na fig. 4 i 5. W tych postaciach, wystajaca czesc 30 jarzma zaopatrzona jest w zgrubiona strefe instalacyjna w ksztalcie szescianu majaca dlugosc, na zewnatrz, mniejsza anizeli odleglosc zwykle oddzielajaca koniec jarzma od krawedzi wystajacej czesci 8 nieruchomej podpory 5, jak oznaczono powierzchniami 81 i 82L Wystajaca czesc 30 zaopatrzona jest w koniec 32 biegnacy na zewnatrz w kierunku bocznym od¬ powiednio do wystajacej czesci 8 podpory 5, przy czym przeswit (luz) e znajduje sie zwykle pomie¬ dzy boczna wewnetrzna powierzchnia czolowa kon¬ ca 32 oraz przylegajaca boczna zewnetrzna po¬ wierzchnia czolowa wystajacej czesci 8 wówczas, gdy hamulec wyposazony jest w nowe wykladzi¬ ny, jak to uwidoczniono na fig.3. Koniec 32 ogra¬ niczony jest powierzchnia czolowa 33 biegnaca, w zwyklym polozeniu roboczym hamulca, w pla¬ szczyznie równoleglej do plaszczyzny y—z i przez to do wybranej (wiglejbionej) powierzchni 83 wysta¬ jacej czesci 8 nieruchomej podpory 5, przy czym zewnetrzne przedluzenie konca 32 wystajacej cze¬ sci 30 w kierunku x jest mniejsze od odleglosci oddzielajacej zwykle w tym kierunku x wybrana czolowa powierzchnie 83 od przylegajacego do niej konca jarzma 1.W ten sposób, w normalnym polozeniu roboczym, w miare zuzywania sie wykladziny hamulca, wów¬ czas gdy jarzmo' zmiemia miejsce w stosunku do nieruchomej podpory 5, wystajaca czesc 30 laczy sie z wybraniem utworzonym przez powierzchnie 82 i 83 wystajacej czesci 8 podpory 5, jak to uwi¬ doczniono schematycznie na fig. 7.W postaci slizgowo przesuwanego i blokujace¬ go czlonu 10 wedlug wynalazku, przedstawionej na fig. 1 do 7, czlon ten sklada sie z korpusu 11, który ma zasadniczo ksztalt szescianu i zaopa^ trzony jest w dolne zebro 12 oraz dwa tylne wy¬ stepy (kieszenie) 13 wygiete w talki sposób, ze tworza zamknieta litere U, przy czym dolne zebro 12 przedluzone jest w kierunku na zewnatrz po¬ srednia strefa plytkowa 14 o mniejszej szeroko¬ sci (w kierunku y) i rozciaga sie ku górze i na zewnatrz w dól naprzeciwko wystepów 13 (w kie¬ runku x) tak, ze tworzy pochyla i elastyczna po¬ wierzchnie rampowa (pochyla), która to posrednia strefa plytkowa 14 przedluzona jest z kolei na swym górnym koncu plaska powierzchnia plytko¬ wa 15, która rozciaga sie w plaszczyznie rów¬ noleglej do plaszczyzny spodniego zebra 12 na-ca¬ lej szerokosci (w kierunku y) czlonu blokuja¬ cego 10. Powierzchnia plytkowa 15 jest z kolei wydluzona czescia koncowa 16, zgieta ku górze 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60142 302 7 8 i osiaga plaszczyzne zasadniczo prostopadla do plaszczyzny powierzchni plytkowej 15.Calosc czlonu blokujacego 10 wykonana jest z jednego kawalka arkusza nierdzewnej, sprezy¬ nujacej stali, wytloczonej i uksztaltowanej do uwidocznionej postaci. Ten czlon blokujacy K) jest umieszczony na wystajacej czesci 30 jarzma w uwidoczniony sposób, to znaczy przez sprezyste usytuowanie korpusu 11 na podstawie wystajacej czesci 30, wskutek czego posrednia strefa plytko¬ wa 14 rozciagnieta jest w poblizu konca 32 wy¬ stajacej czesci, zas plaska powiieirizchnLa. plytkowa 15 biegnie w plaszczyznie równoleglej do plasz¬ czyzny górnej powierzchni 31 wystajacej czesci 30, lekko powyzej tej ostatniej. Jak uwidoczniono na fig. 6 i 7, przedlozenie w kierunku x plaskiej powierzchni plytkowej 15 powoduje, ze czlon blo¬ kujacy 10 jest osadzony na wystajacej czesci 30 jarzma, zas powierzchnia plytkowa 15 skierowana jest na zewnatrz poza krawedz wystajacej czesci 8 podpory 5 zakreslonej powierzchniami czolowy¬ mi 81 i 82.Jednakze zgodnie "z wynalazkiem, wówczas gdy jarzmo 1 wykonuje ruch obrotowy wokól swo¬ rznia 6 w kierunku od swego uwolnionego polo¬ zenia (odblokowanego), do swego normalnego po¬ lozenia roboczego oznaczonego strzalka na fig 2, posrednia strefa plytkowa^ 14 tworzac powierz¬ chnie pochyla laczy sie z krawedzia wystajacej czesci 8 i wygina wokól jej dolnej strefy zamoco¬ wania do spodniego zebra 12 w kierunku jarzma az do chwali wywolainiia w ten sposób cofniecia plaskiej powierzchni plytkowej 15 i doprowadzenia do ukonczenia obracania sie jarzma ku dolowi. Z dru¬ giej strony, z chwila, gdy plaszczyzna plaskiej po¬ wierzchni plytkowej 15 przechodzi poza krawedz pomiedzy powierzchniami czolowymi 81 i 82, na skutek sprezystosci materialu z jakiego wykonany jest czlon blokujacy 10, powierzchnia plytkowa 15 odzyskuje zasadniczo swoje polozenie wyjscio¬ we w slizgowym polaczeniu stykowym ze slizgo¬ wa powierzchnia czolowa 82 wystajacej czesci 8, jak to uwidoczniono na fig. 4 i 5.' Zgodnie z celem wynalazku, czlon blokujacy 10 zapewnia automatyczne blokowanie jarzma 1 w swym normalnym polozeniu roboczym w odnie¬ sieniu do przyleglego konca 8 nieruchomej pod¬ pory 5, podczas gdy plaska powierzchnia plytko¬ wa 15, znajdujaca sie pomiedzy górna powierz¬ chnia czolowa 31 wystajacej czesci 30 jarzma oraz czolowa powierzchnia 82 wystajacej czesci 8 pod¬ pory 5, która wspólpracuje z przeciwleglymi po¬ wierzchniami czolowymi powierzchni plytkowej 15, dziala jak slizgowy klin „laczacy jak most" dwa poruszajace sie elementy, jeden w stosunku do drugiego w wyjsciowym (poczatkowym) uksz¬ taltowaniu z hamulcem zaopatrzonym w nowe wy¬ kladziny w taki sam sposób, gdy w miare zuzy¬ cia sie wykladzin, wystajaca czesc 30 jarzma laczy sie ponizej czolowej powierzchni $2 wystajacej czesci 8. W tym ostatnim uksztaltowaniu, w celu zabezpieczenia jarzma przed zukosowaniem lub przechylaniem sie wówczas, gdy jest orno przeisuinie- te, wystajaca czesc 30 jarzma ma takie wymiary, ze czesc czolowa 33 konca 32 tej wysunietej czesci laczy sie za pomoca lozysk z wybrana powierz¬ chnia laczaca 83 wysunietej czesci 8 korpusu pod¬ trzymujacego.W korzystnej postaci, w celu unikniecia nie- 5 zbednego w tych warunkach doszczelniania przy pomocy kucia konca 32 czesci wystajacej (wykona¬ nej z lekkiego stopu, gdy tymczasem korpus pod¬ trzymujacy 5 jest zwykle wykonany na przyklad z zeliwa), korpus 11 czlonu blokujacego 10 zaopa¬ trzony jest w wystep (klape) 18 wygiety ku gó¬ rze, poczynajac od spodniego zebra 12 obok strefy plytkowej 14, który umieszczony jest pomiedzy czolowa powierzchnia 33 a powierzchnia la¬ czaca 83.Postac czlonu blokujacego 10 uwidoczniona na fig. 8 rózni sie od opisanej powyzej tym, ze czesc korpusu w miejscu skrzyni w ksztalcie graniasto- slupa ponad wystajaca czescia 30 jarzma 1, jest wydluzona naprzeciw elastycznej strefy plytkowej 14 przy pomocy zebra 110 wygietego ku górze w stosunku do zebra spodniego 12 (tak wiec równo¬ legle do czesci koncowej 16 i na pewna odleglosc od tej ostatniej). W czesci obejmujacej zebro 110 wyciete jest okienko 111 zasadniczo w ksztalcie prostokata1 z uchwytami 112 skierowanymi do wewnatrz, które sluza jako elastyczne podparcie wówczas, gdy wystajaca czesc dopasowywana jest sila do okienka. Tak jak w opisanej poprzednio postaci, korzystnie jest jesli zebro 12 zaopatrzone w wystep 18 wygiety ku górze, który rozciaga sie przed czolowa powierzchnia 33 konca 32 wysta¬ jacej czesci 30.W postaci przedstawionej na fig. 9 do 12, wy¬ stajaca czesc jarzma jest podzielona na dwie cze¬ sci 30' oddzielone od siebie bokiem, wówczas wy¬ stajaca czesc 8 nieruchomej podpory 5 przedsta¬ wia mniejsza boczna szerokosc w celu umieszczenia jej w normalnym polozeniu roboczym jarzma za¬ opatrzonego w nowe wykladziny, pomiedzy tymi dwiema czesciami 30' wystajacymi z jarzma, jak to uwidoczniono na fig. 10 i .12. Odpowiednie slizgo¬ wo przysuwne i blokujace urzadzenie jest odpo¬ wiednio dostosowane. Obejmuje ono budowe'po¬ dobna do postaci na fig. 8, elastyczna posrednia strefe plytkowa 14, usytuowana posrodku oraz plaska slizgowa powierzchnie plytkowa 15 bieg¬ naca w bok symetrycznie z jednej i drugiej strony wymienionej elastycznej, posredniej strefy plytko¬ wej 14, co jasno jest uwidocznione na fig. 9.W tych warunkach, jak na fig.12, w wyjscio¬ wym uksztaltowaniu slizgowa powierzchnia plyt¬ kowa wspólpracuje na swoich dwóch koncach swoja dolna poiwiierzchnda czolowa z górnymi po¬ wierzchniami slizgowymi 31 dwóch czesci 30' wy¬ stajacych odcinków jarzma, zas glównie swoja gór¬ na powierzchnia czolowa z powierzchnia czolowa 82 wystajacej czesci 8 nieruchomej podpory 5.Zgodnie z jedna z postaci wynalazku, czesc kor¬ pusu 11 tworzy w tym rozwiazaniu elastyczna plyte 113 biegnaca równolegle do plaszczyzny pla¬ skiej powierzchni plytkowej 15 pomiedzy wygieta . ku górze czescia koncowa 16, oraz koncowym ze¬ brem 110 korpusu 11, . zapewniajac w, ten sposób nadajace sie do zwolnienia -zblokowanie. plaskiej slizgowej powierzchni plytkowej 15 w celu zapo- 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60142 302 9 10 biezenia niepozadanemu jej cofaniu sie. Stad, tak jak-w poprzednio opisanych postaciach, z chwila doprowadzenia jarzma 1 za pomoca ruchu obro¬ towego do zwyklego roboczego polozenia, cofniecie sie powierzchni plytkowej 15 spowodowane pochy¬ leniem sie elastycznej posredniej strefy plytkowej 14 wspólpracujacej z wystajaca czescia $ nieru¬ chomej podpory 5, jest mozliwe tylko pod warun¬ kiem ze plytka blokujaca 113 pochyli sie uprzednio ku górze, co pozwoli czesci koncowej 16 na usunie¬ cie sie ku tylowi. W przeciwnymi wypadku, wymie¬ niona czesc koncowa 16 oparlaby sie natychmiast o blokujaca plytke 113 w jej pozycji spoczynku.Uproszczona postac czlonu blokujacego 10 we¬ dlug wynalazku jest przedstawiona na fig. 13 i 14.W tej odmianie, czlon blokujacy 10 nie jest osa¬ dzony sprezyscie na wystajacej czesci 30 jarzma (które jest mniejsze w tej odmianie i w odcinku odpowiadajacym koncowi 32 ma ksztalt równo- legloscianu). Ponadto, korpus 11 zmniejszony jest do plytki 115, która przedluza elastyczna posre¬ dnia strefe plytkowa 14 i biegnie w plaszczyznie zasadniczo prostopadlej do plaszczyzny plaskiej powierzchni plytkowej 15, przy czym ta czesc plytkowa 115 jest zaopatrzona w otwór 116 dla za¬ montowania jej na koncu, jairzma 1 za pomoca zlobkowanego gwozdzia 500.W róznych, opisanych powyzej postaciach, czesc koncowa 16 stanowiaca przedluzenie plaskiej, sli¬ zgowej, powierzchni plytkowej 15 czlonu bloku¬ jacego 10 sluzy do odblokowywania czlonu w celu uwolnienia jarzma 1 za pomoca ruchu obrotowe¬ go od nieruchomej podpory 5, na przyklad w ce¬ lu skpntrolowania lub wymiany podkladek. Tak wiec, za pomoca przycisniecia na przyklad srubo¬ kretem krawedzia wystajacej czesci 8 podpory 5 i koncem 16 urzadzenia 10; koniec ten moze byc popchniety w kierunku jarzma uwalniajac w ten sposób plaska powierzchnie plytkowa 15 od sliz- zgowej powierzchni czolowej 82 wystajacej czesci 8 podpory 5, powodujac obracanie sje jarzma w bok od wymienionej wystajacej czesci 8.W postaci przedstawionej na fig. 15 do 18 sliz¬ gowo przesuwny i blokujacy czlon 10 jest w tym przypadku osadzony na wystajacej czesci 8 podpory 5. W tym celu wystajaca czesc 8 ma zgrubienie 80 biegnace ku górze, oraz majace górna plaska powierzchnie 810 równolegla do wspomnianej wy¬ zej plaszczyzny oraz tylne ramie z powierzchnia . montazowa 820, prostopadla do powierzchni 810.W tej postaci, czlon blokujacy 10 jest nadal za¬ opatrzony w plaska powierzchnie plytkowa 15 (w tym wypadku bez wygietej czesci koncowej 16), polaczona posrednia strefa plytkowa 14 tworzaca- elastyczna rampe z korpusem 11, który jest zmniej¬ szony do plaskiej powierzchni 117, przedluzonej koncowym wystepem 11$v wygietym ku dolowi, prostopadlym do tej ostatniej, w kierunku plas¬ kiej powierzchni plytkowej 15 i zaopatrzony w otwór 119.. ( Czlon blokujacy 10 jest zainstalowany na zgru¬ bieniu 80 z plaska powierzchnia 117 oparta o gó¬ rna powierzchnie 810 zgrubienia oraz z koncem wystepu 118 opartym o tylna powierzchnie 820 zgrubienia, do którego jest on trwale przymoco¬ wany za pomoca zlobkowanego gwozdzia lub nitu 500, przechodzacego przez otwór 119. W tej posta¬ ci, jak to wyraznie uwidoczniono na fig. 16 i 18, wy¬ stajaca czesc 300 jairzma 1 nie posiada zakonczenia 32 przedluzajacego sie w kierunku bocznym wzwy¬ klym' polozeniu wyjsciowym, obok wystajacej czesci 8 podpory 5, przy czym ta wystajaca czesc 300, uwi¬ doczniona w postaci na fig. 1 do 7, zmniejsza sie w miejscu podstawy czesci wystajacej 30, to zoai- czy, ze ma zmniejszone wydluzenie na zewnatrz pozwalajace przejsc jej przez szczeline znajduja¬ ca sie pomiedzy zakonczeniem obudowy jarzma 1 i sasiednia krawedzia wystajacej czesci 8 podpo¬ ry 5.W tej postaci, z chwila ^zajecia przez jarzmo za¬ lozonej pozycji za pomoca obracania sie w kie¬ runku swego roiboczego polazenia, nizsza krawedz 301 wystajacej czesci 300 wspólpracuje z elaistyczr na posrednia istrefa plytkowa 14 czlonu blokuja- cego 10 w celu odepchniecia plaskiej powierzchni plytkowej 15 na zewnatrz, -ponizej powierzchni slizgowej 82, jak to zostalo zaznaczone strzalka E na fig. 18, a nastepnie wówczas, gdy górna po¬ wierzchnia slizgowa 31 wystajacej czesci 300 prze¬ chodz1! pozioma plaszczyzne powierzchni plytko¬ wej 15, ta ostatnia odzyskuje zasadniczo swe wyj¬ sciowe polozenie, tworzac klin pomiedzy przeciw¬ nymi powierzchniami slizgowymi 82 wystajacej czesci 8 podpory 5 i 31 i wystajacej czesci 300 jarzma 1 (które w przeciwienstwie do uprzednio opisanych postaci w .miare zuzywania sie wykla¬ dzin, nie lacza sie ponizej slizgowej powierzchni 82 wystajacej czesci 8 podpory 5). Jak zilustrowa¬ no na fig. 18, w celu odblokowania jarzma wy¬ starczy tylko wprowadzic srubokret pomiedzy ela¬ styczna posrednia strefe plytkowa 14 oraiz sasia¬ dujacy z nia koniec jarzma 1, co pozwala na od- -suniecie slizgowej i blokujacej plasskieij powierzch¬ ni plytkowej 15 czlonu blokujacego 10 w kierun¬ ku strzalki E, umozliwiajac tym samym obracanie sie jarzma 1 z dala od podpory 5.Aczkolwiek niniejszy wynalazek zostal opisany w zatstosowaniu do szczególnych postaci czlonu blokujacego, to jednakze nie ograniczaja one jego . zastosowania, bowiem wynalazek moze byc reali¬ zowany w róznych odmianach i wariantach oczy¬ wistych dla znawców przedmiotu.Z a s t r z e z e ni a p a t en t o w e 1. Hamulec tarczowy z czlonem blokujacym, za¬ wierajacy luzne jarzmo osadzone slizgowo na nie¬ ruchomej podporze za pomoca pojedynczego osio^ wego- sworznia, przymocowanego do jarzma lub nieruchomej podpory, który to czlon blokujacy jest umieszczony pomiedzy jednym koncem naprze¬ ciw tego sworznia a przylegajaca czescia nieru¬ chomej podpory, zamontowany na tym koncu ja- rzmat, przez co wspólpracuja, przy prowadzeniu przesuwu konca jarzma i przylegajacej czesci nie¬ ruchomej podpory wzgledem siebie tak, ze ich przylegle strefy slizgowe kontaktuja isie ze soba ponad czescia laczaca w normalnym polozeniu ro¬ boczym hamulca, przy czym co najmniej czesc la- 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6011 czaca jest sprzezyscie cofana: .dla umozliwienia! obrotu jarzma wokól sworznia, znamienny tym, ze wykonany z arkusza sprezynowej stali azlon blo¬ kujacy (10) posiada czesc laczaca w postaci pla¬ skiej slizgowej, powierzchni plytkowej (15), pola¬ czonej z czescia montazowa korpusu (11) czlonu blokujacego (10) za pomoca posredniej strefy plyt¬ kowej (14) tworzac" elastyczna pochyla powierzch¬ nie raimpowa, wystajaca poza czesc —montazowa korpusu <11) i wspólpracujaca z sasiadujaca cze¬ scia (8) nieruchomej podpory (5) dla realizacji co¬ fania sie powierzchni plykowej (15) podczas obra¬ cania sie jarzma (i) w kierunku swego normalne¬ go roboczego polozenia,. 2. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 1, znamien¬ ny tym, ze powierzchnia plytkowa (15) siega od elastycznej posredniej strefy plytkowej (14) w kierunku czesci montazowej korpusu (11). 3. Hamulec tarczowy wedlug zasitrz. 1 albo 2, ' znamienny tym, ze powierzchnia plytkowa (15) jest przedluzona naprzeciwko posredniej sitrefy plytkowej (14) za pomoca czesci koncowej (16) usy¬ tuowanej pod katem w stosunku dó powierzchni plytkowej (15).' 4. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 2, znamien¬ ny tym,' ze konpus (11) ma zebro (12, 117) przy¬ legajace do elastycznej posredniej strefy plytko^ wej (14) i biegnace zasadniczo równolegle do po¬ wierzchni plytkowej (15): 5. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 1, znamien¬ ny tym, ze korpus i(ll) jesit siprezyscie osadzony na wystajacej czesci (30, 300) konca jarzma (1). 6. Haamulec tarczowy wedlug zastrz. 5, znamien¬ ny tym, ze korpus i(ll) ma co najmniej jeden plyt¬ kowy odcinek koncowy (110, 115) polo-zony zasad¬ niczo równolegle do czesci koncowej (16) przedlu¬ zajacej powierzchnie plytkowa (15). 7. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 3, znamien¬ ny tym, ze zawiera zwalniany zespól blokujacy, ^ zapobiegajacy cofaniu sie , (powierzchni plytkowej (15). 8. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 7, znamien¬ ny tym, ze zwalniany zespól blokujacy zawiera po¬ przeczna strefe plytkowa (113), utrzymywana przez czesc montazowa korpusu (11) i usytuowana po¬ miedzy czescia koncowa (16), przedluzajaca po¬ wierzchnie plytkowa (15) a koncowym zebrem (110) korpusu (11). 9. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 1, znamien- !2 302 12 ny tym, ze korpus (11) czlonu blokujacego (10) jest osadzony na jednym pierwszym elemencie pa¬ ry elementów (1, 5), stanowiacych jarzmo i nie- • ruchoma podpore, zas posrednia strefa* plytkowa 5 (14) tworzaca pochyla powierzchnie rampowa roz¬ ciaga sie przylegle ido czesci wystajacej (30, 300) jarzma (1) w kierunku drugiego z pary elemen¬ tów (1, 5). 10. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 9, zna- io mienny tym, ze przylegla czesc (8) nieruchomej podpory (5) posiada powierzchnie slizgowa (82) skierowana równolegle do osi tarczy i tworzaca strefe slizgowa nieruchomej podpory (5^ .zas po¬ wierzchnia plytkowa (15) czlonu blokujacego (10) 15 osadzonego na pierwszym elemencie z pary ele¬ mentów (1, 5) co najmniej w normalnym polo¬ zeniu roboczym dotyka do tej powierzchni slizgo¬ wej (82). n 11. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 10, zna- 20 mienny tym, ze czesc wystajaca (30, 30', 300) obej¬ muje górna powierzchnie czolowa (31) tworzaca strefe slizgowa konca jarzma, zas w normalnym roboczym polozeniu strefy slizgowe (82, 31) jarzma (I) i nieruchomej podpory <(5) opieraja sie o od- 25 powiednie przeciwlegle czesci powierzchni plyt¬ kowej (15) czlonu blokujacego' (10). 12. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 9 albo 10, znamienny tym, ze pierwszy element wymienionej pary elementów (1, 5), na którym jest osadzony 30 korpus (11) czlonu blokujacego (10), stanowi jarz¬ mo (1). 13. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 12, zna¬ mienny tym, ze korpus (11) czlonu blokujacego (10) jest osadzony na wysitatjacej czesci (30, 30') 35 jarzma (1). 14. Hamiulec (tarczowy wedlug zastrz. 13, zna¬ mienny tym, ze czesc koncowa (16) czlonu bloku¬ jacego (10) jest usyltuowana wzdluz krawedzi (81, 82) przylegajacej czesci, (8) nieruchomej podpory 40 (5) naprzeciw konca jarzma (1). 15. Hamulec -tarczowy wedlug zasitrz. 9 albo 10, znamienny tym, ze pierwszy element z pary ele¬ mentów (1, 5) na którym jest umieszczony korpus (II) czlonu blokujacego (10) stanowi nieruchoma 45 podpore (5). 16. Hamulec tarczowy wedlug zaistrz. 12 albo 15, znamienny tym, ze korpus (11) czlonu blokujacego (10) jest zamocowany na pierwszym elemencie przy pomocy zlobkowanego gwozdzia (500).N142 302 A* z16 \ 30 i, 3 10142 302 32 15 13 30 e L -r-M- J2r 83 FIG.6 y / ., ~X-L -^-Tna i I FIG.7 FIG. 8142 302 FIG.10 FIG.11 FIG.12142 302 FIG.13 FIG.14 FIG.15 FIG.16 FIG.17 301 300 FIG.18 DN-3, z. 634/87 Cena 130 zl PL PL

Claims (16)

1. Z a s t r z e z e ni a p a t en t o w e 1. Hamulec tarczowy z czlonem blokujacym, za¬ wierajacy luzne jarzmo osadzone slizgowo na nie¬ ruchomej podporze za pomoca pojedynczego osio^ wego- sworznia, przymocowanego do jarzma lub nieruchomej podpory, który to czlon blokujacy jest umieszczony pomiedzy jednym koncem naprze¬ ciw tego sworznia a przylegajaca czescia nieru¬ chomej podpory, zamontowany na tym koncu ja- rzmat, przez co wspólpracuja, przy prowadzeniu przesuwu konca jarzma i przylegajacej czesci nie¬ ruchomej podpory wzgledem siebie tak, ze ich przylegle strefy slizgowe kontaktuja isie ze soba ponad czescia laczaca w normalnym polozeniu ro¬ boczym hamulca, przy czym co najmniej czesc la- 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6011 czaca jest sprzezyscie cofana: .dla umozliwienia! obrotu jarzma wokól sworznia, znamienny tym, ze wykonany z arkusza sprezynowej stali azlon blo¬ kujacy (10) posiada czesc laczaca w postaci pla¬ skiej slizgowej, powierzchni plytkowej (15), pola¬ czonej z czescia montazowa korpusu (11) czlonu blokujacego (10) za pomoca posredniej strefy plyt¬ kowej (14) tworzac" elastyczna pochyla powierzch¬ nie raimpowa, wystajaca poza czesc —montazowa korpusu <11) i wspólpracujaca z sasiadujaca cze¬ scia (8) nieruchomej podpory (5) dla realizacji co¬ fania sie powierzchni plykowej (15) podczas obra¬ cania sie jarzma (i) w kierunku swego normalne¬ go roboczego polozenia,.

2. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 1, znamien¬ ny tym, ze powierzchnia plytkowa (15) siega od elastycznej posredniej strefy plytkowej (14) w kierunku czesci montazowej korpusu (11).

3. Hamulec tarczowy wedlug zasitrz. 1 albo 2, ' znamienny tym, ze powierzchnia plytkowa (15) jest przedluzona naprzeciwko posredniej sitrefy plytkowej (14) za pomoca czesci koncowej (16) usy¬ tuowanej pod katem w stosunku dó powierzchni plytkowej (15).'

4. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 2, znamien¬ ny tym,' ze konpus (11) ma zebro (12, 117) przy¬ legajace do elastycznej posredniej strefy plytko^ wej (14) i biegnace zasadniczo równolegle do po¬ wierzchni plytkowej (15):

5. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 1, znamien¬ ny tym, ze korpus i(ll) jesit siprezyscie osadzony na wystajacej czesci (30, 300) konca jarzma (1).

6. Haamulec tarczowy wedlug zastrz. 5, znamien¬ ny tym, ze korpus i(ll) ma co najmniej jeden plyt¬ kowy odcinek koncowy (110, 115) polo-zony zasad¬ niczo równolegle do czesci koncowej (16) przedlu¬ zajacej powierzchnie plytkowa (15).

7. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 3, znamien¬ ny tym, ze zawiera zwalniany zespól blokujacy, ^ zapobiegajacy cofaniu sie , (powierzchni plytkowej (15).

8. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 7, znamien¬ ny tym, ze zwalniany zespól blokujacy zawiera po¬ przeczna strefe plytkowa (113), utrzymywana przez czesc montazowa korpusu (11) i usytuowana po¬ miedzy czescia koncowa (16), przedluzajaca po¬ wierzchnie plytkowa (15) a koncowym zebrem (110) korpusu (11).

9. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 1, znamien- !2 302 12 ny tym, ze korpus (11) czlonu blokujacego (10) jest osadzony na jednym pierwszym elemencie pa¬ ry elementów (1, 5), stanowiacych jarzmo i nie- • ruchoma podpore, zas posrednia strefa* plytkowa 5 (14) tworzaca pochyla powierzchnie rampowa roz¬ ciaga sie przylegle ido czesci wystajacej (30, 300) jarzma (1) w kierunku drugiego z pary elemen¬ tów (1, 5).

10. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 9, zna- io mienny tym, ze przylegla czesc (8) nieruchomej podpory (5) posiada powierzchnie slizgowa (82) skierowana równolegle do osi tarczy i tworzaca strefe slizgowa nieruchomej podpory (5^ .zas po¬ wierzchnia plytkowa (15) czlonu blokujacego (10) 15 osadzonego na pierwszym elemencie z pary ele¬ mentów (1, 5) co najmniej w normalnym polo¬ zeniu roboczym dotyka do tej powierzchni slizgo¬ wej (82). n

11. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 10, zna- 20 mienny tym, ze czesc wystajaca (30, 30', 300) obej¬ muje górna powierzchnie czolowa (31) tworzaca strefe slizgowa konca jarzma, zas w normalnym roboczym polozeniu strefy slizgowe (82, 31) jarzma (I) i nieruchomej podpory <(5) opieraja sie o od- 25 powiednie przeciwlegle czesci powierzchni plyt¬ kowej (15) czlonu blokujacego' (10).

12. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 9 albo 10, znamienny tym, ze pierwszy element wymienionej pary elementów (1, 5), na którym jest osadzony 30 korpus (11) czlonu blokujacego (10), stanowi jarz¬ mo (1).

13. Hamulec tarczowy wedlug zastrz. 12, zna¬ mienny tym, ze korpus (11) czlonu blokujacego (10) jest osadzony na wysitatjacej czesci (30, 30') 35 jarzma (1).

14. Hamiulec (tarczowy wedlug zastrz. 13, zna¬ mienny tym, ze czesc koncowa (16) czlonu bloku¬ jacego (10) jest usyltuowana wzdluz krawedzi (81, 82) przylegajacej czesci, (8) nieruchomej podpory 40 (5) naprzeciw konca jarzma (1).

15. Hamulec -tarczowy wedlug zasitrz. 9 albo 10, znamienny tym, ze pierwszy element z pary ele¬ mentów (1, 5) na którym jest umieszczony korpus (II) czlonu blokujacego (10) stanowi nieruchoma 45 podpore (5).

16. Hamulec tarczowy wedlug zaistrz. 12 albo 15, znamienny tym, ze korpus (11) czlonu blokujacego (10) jest zamocowany na pierwszym elemencie przy pomocy zlobkowanego gwozdzia (500). N142 302 A* z16 \ 30 i, 3 10142 302 32 15 13 30 e L -r-M- J2r 83 FIG.6 y / ., ~X-L -^-Tna i I FIG.7 FIG. 8142 302 FIG.10 FIG.11 FIG.12142 302 FIG.13 FIG.14 FIG.15 FIG.16 FIG.17 301 300 FIG.18 DN-3, z. 634/87 Cena 130 zl PL PL