Przedmiotem wynalazku jest uklad regulacji kata wyprze¬ dzenia zaplonu w silniku spalinowym dzialajacy na zasa¬ dzie adaptacyjnej, w której kat wyprzedzenia zaplonu re¬ guluje sie na podstawie informacji pobieranej z komory spalania silnika a konkretnie, wystepowania maksimum •cisnienia spalanych w cylindrze gazów. Jest to uklad z zamknieta petla sprzezenia zwrotnego, który ewentualna wartosc kata wyprzedzenia reguluje tak, aby aktualne po¬ lozenie maksimum cisnienia gazów spalinowych nastepo* walo w okreslonym katowym polozeniu walu po zwrocie zewnetrznym tloka 10°—15°. Z badan silników na ha- mowni wynika, zejest to warunek wystarczajacy dla zapew* sienia maksymalnej sprawnosci silnika.Znany jest z polskiego opisu patentowego nr 111 930 •elektroniczny uklad automatycznej regulacji kata wyprze¬ dzenia zaplonu w silniku spalinowym. Uklad ten posiada polaczony z jednym z wejsc binarnych komparatora cyfro¬ wego licznik impulsów biezacego kata, a z drugim jego wejsciem binarnym rewersyjny licznik impulsów przecho¬ wujacy informacje o wartosci kata wyprzedzenia poprzed¬ niego cyklu pracy silnika.Wyjscie tego komparatora przekazujace impulsy zawie¬ rajace informacje o optymalnym kacie wyprzedzenia za* plonu jest polaczone z generatorem impulsów zaplono¬ wych mocy. Licznik impulsów biezacego kata jest pola¬ czony twym wejsciem liczacym z przetwornikiem impuU sów biezacego kata obrotu i swym drugim tego rodzaju wejsciem z przetwornikiem impulsów poczatku odlicza¬ nia kata od przekroczenia jego wartosci panicznej przez tlok np. pierwszego cylindra silnika przedjego zewnetrznym 10 15 zwrotem, oraz swym trzecim wejsciem kasujacym t wyjs¬ ciem komparatora cyfrowego. Licznik rewersyjny wyposa¬ zony w binarne wejscie wartosci poczatkowej kata wyprze¬ dzenia zaplonu wprowadzanej do niego przy rozruchu silnika jest polaczony swymi oddzielnymi dwoma wejscia¬ mi liczacymi dodawania i odejmowania ze zwrotnica.Zwrotnica ta jest polaczonajednym swym wejsciem z prze¬ twornikiem wytwarzaajcym impulsy zawierajace informacje o optymalnym polozeniu tloka przy wystepowaniu maksy¬ malnego cisnienia nad nim i drugim z przetwornikiem im¬ pulsów zawierajacych informacje o wystepowaniu maksy¬ malnego cisnienia w pierwszym cylindrze tego silnika oraz swym trzecim wejsciem z przetwornikiem impulsów bieza¬ cego kata. Przetwornik impulsów informujacy o faktycz¬ nie wystepujacym maksymalnym cisnieniu ma korzystnie postac czujnika piezoelektrycznego polaczonego z komora spalania tego cylindra. Pozostale przetworniki impulsów maja postac przetworników indukcyjnych umieszczonych nieruchomo w odleglosci zapewniajacej ich bezstykowa wspólprace z walem wykorbionym silnika.Istota wynalazku polega na tym, ze wyjscie przetwor¬ nika kata obrotu polaczone'jest poprzez wtórnik i klucz z wejsciem ujemnym wzmacniacza róznicowego* którego wyjscie poprzez drugi klucz polaczone jest z kondensatom rem i z wejsciem nastepnego wtórnika^ którego wyjscie wraz z wejsciem dodatnim wzmacniacza róznicowego polaczone jest z jednym z wejsc komparatora napiecia, gdzie jego drugie wejscie polaczone jest z wyjsciem prze* twornika kata obrotu, ajego wyjscie dolaczonejest do ukla¬ du formujacego impuls zaplonowy, a ponadto wyjscie 136 Ml136 911 3 przetwornika kata obrotu polaczone jest z wejsciem detek- toj£ minimum napiecia proporcjonalnego do kata obrotu i z, wejsciem inwertera,który poprzez trzeci klucz polaczo¬ ny jest z ujemnym wejsciem wzmacniacza róznicowego a wejscie sterujace tego klucza polaczone jest z wyjsciem 'bramki zas wejscie sterujace pierwszego klucza polaczo¬ ne jest z wyjsciem drugiej bramki, przy czymjedno z wejsc kazdej z bramek dolaczone jest do wyjsc przerzutnika, którego jedno wejscie polaczone jest z wyjsciem kompara¬ tora napiecia, a drugie wejscie polaczone jest z wyjsciem detektor* minimum napiecia natomiast pozostale wejscia obu bramek polaczone sa poprzez przerzutnik monosta- bilny i detektor polozenia maksimum cisnienia z wyjsciem czujnika cisnienia w cylindrze silnika, przy czym wyjscie przerzutnika monostabilnego polaczone jest równiez z wejsciem sterujacym drugiego klucza.Uklad wedlug wynalazku charakteryzuje sie mala licz¬ ba uzytych elementów, co zwieksza jego adaptacyjne wlas¬ ciwosci i niezawodnosc, a jest to szczególnie wazne ze wzgledu na trudne warunki wystepujace w samochodzie, takie jak duze zmiany temperatury od — 20 °C do +80°C, duza wilgotnosc oraz wstrzasy i wibracje. Zaleta ukladujest takze jego niski koszt wytwarzania i mozliwosc realizacji na elementach krajowych.Przedmiot wynalazku uwidoczniony jest w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia sche¬ mat blokowy ukladu, a fig. 2 przebiegi napiec w charak¬ terystycznych punktach ukladu.Napiecie U* proporcjonalne do kata obrotu walu, z wyjScia przetwornika PKO podawane jest poprzez wtór¬ nik Wtl i analogowy klucz KI na ujemne wejscie wzmac¬ niacza róznicowego Wr. Wyjscie tego- wzmacniacza Wr poprzez klucz analogowy K2 polaczone jest z kondensato¬ rem C i poprzez wtórnik Wt2 z wejsciem komparatora KM.Na drugie wejscie komparatora KM doprowadzone jest napiecie Ua a sygnal na jego wyjsciu U, po przejsciu przez uklad formujacy UF stanowi sygnal wyjsciowy Uwy. Na¬ piecie Ua podawane jest na wejscie detektora jego mini¬ mum DETmin i na wejscie inwertera I, którego wyjscie poprzez klucz analogowy K3 dolaczone jest do ujemnego wejscia wzmacniacza róznicowego Wr. Sygnal na wyjsciu MCTmin— U, i sygnal U, podawane sa odpowiednio na wejscia R i S przerzutnika P typu RS. Jedno wyjscie prze¬ rzutnika P polaczone jest z jednym z wejsc bramki BI, której sygnal wyjsciowy Ui steruje klucz analogowy KI f drugie wyjscie przerzutnika P polaczone jest z jednym 2 Wejsc drugiej bramki B2, której sygnal wyjsciowy U2 steruje klucz analogowy K3. Na pozostale wejscie obu bra¬ mek doprowadzony jest sygnal U3 z wyjscia przerzutnika ffióhostabilnego PM, który dolaczony jest do wyjscia de- tektora maksimumcisnienia DETmaxpolaczonego z czuj¬ nikiem cisnienia Pfcw cylindrze silnika. Sygnal U3 wlacza równiez klucz K2.Przetwornik kata obrotu walu PKO sprzezony z walem korbowym silnika wytwarza w zakresie^ w jakim przewi¬ dziana jest regulacja kata wyprzedzenia zaplonu liniowo zmieniajace sie napiecie U« . Przebieg U, wykorzystany jest zarówno do otrzymywania informacji o aktualnym katowym polozeniu walu, jak tez do dokonywania regu¬ lacji kata. Polozenie minimum napiecia U« odpowiada optymalnemu polozeniu maksimum cisnienia spalanych gazów (10°—L5° po zwrocie zewnetrznym tloka). Informa¬ cja ta jest reprezentowana w ukladzie przez impulsy napie¬ ciowe Ur na wyjsciu detektora minimum DETmin- Dru¬ gie wejscie ukladu regulacji stanowi czujnik cisnienia w 4 cylindrze silnika Pc. Czujnik ten wytwarza na swym wyjs¬ ciu napiecie proporcjonalne do aktualnych zmian cisnie¬ nia w cylindrze silnika. Detektor maksimum DETmax wykrywa polozenie maksimum tego cisnienia. 5 Elementem pamietajacym jest w ukladzie regulacji kon¬ densator C. Wartosc napiecia Uc do jakiej zostal on nala¬ dowany zawiera informacje o kacie wyprzedzenia zaplo¬ nu z poprzedniego cyklu. Napiecie Uc podawane jest po¬ przez wtórnik Wt2 na wejscie komparatora napiecia KM. io Na drugie wejscie komparatora KM podawane jest napie¬ cie Ua. W momencie zrównania sie obu napiec (Ua na wyjsciu ukladu regulacji pojawia sie impuls zaplonowy.Uklad przerzutnika P oraz bramek BI i B2 wykrywa czy zaplon byl przyspieszony, tzn. impuls U9 pojawil sie 15 przed impulsem Ur, czy tez opózniony, tzn. impuls U3 pojawil sie po impulsie Ur. Jezeli zaplon byl przyspieszo¬ ny, wlaczony zostaje klucz KI i w czasie równym szerokos¬ ci impulsu generowanego przez przerzutnik monostabil- ny PM, rozladowywany zostaje kondensator C o wartosc 20 AUi. Napiecie Ua dostaje sie bowiem poprzez wtórnik Wtl i zwarty klucz KI na ujemne wejscie wzmacniacza róznicowego Wr, a dalej poprzez zwarty klucz K2 na kon¬ densator C. Kondensator C zostanie rozladowany o war¬ tosc napiecia równa wartosci napiecia Ua w momencie 25 wystapienia maksimum cenienia (dodatnie zbocze napie¬ cia U3). W efekcie dokonania regulacji kat wyprzedzenia zaplonu zostanie zmniejszony.Jezeli natomiast zaplon byl opózniony, tzn. impuls U3 wystapil po impulsie Ur, wlaczony zostaje klucz K3. Chwi- 30 Iowa wartosc napiecia Ua w momencie wystapienia impul¬ su U3 zostanie podana przez inwerter I, zwarty klucz K3 na ujemne wejscie wzmacniacza Wr, a dalej poprzez zwarty klucz K2 spowoduje wzrost napiecia Uc o wartosc U2» W efekcie kat wyprzedzenia zaplonu zostanie zwiekszony. 35 Impulsy zaplonowe Uwy, sa w ukladzie regulacji formo¬ wane w bloku ukladu formowania impulsu wyjsciowe¬ go UF.Zastrzezenie patentowe 40 Uklad regulacji kata wyprzedzenia zaplonu w silniku spalinowym zawierajacy przetwornik kata obrotu na syg¬ nal elektryczny sprzezony z walem silnika i czujnik cisnie¬ nia w cylindrze silnika, znamienny tym, ze wyjscie prze¬ twornika kata obrotu (PKO) polaczone jest poprzez wtór- 45 nik (Wtl) i klucz (KI) z wejsciem ujemnym wzmacniacza róznicowego (Wr), którego wyjscie poprzez drugi klucz (K2) polaczone jest z kondensatorem(C) i z wejsciem nas¬ tepnego wtórnika (Wt2), którego wyjscie wraz z wejsciem dodatnim wzmacniacza róznicowego (Wr) polaczone jest 50 z jednym z wejsc komparatora napiecia (KM), gdzie jego drugie wejscie polaczone jest z wyjsciem przetwornika kata obrotu (PKO), a jego wyjscie dolaczone jest do ukla¬ du formujacego (UF) impuls zaplonowy (U^), a ponadto wyjscie przetwornika kata obrotu (PKO) polaczone jest 55 z wejsciem detektora minimum (DETmin) napiecia pro¬ porcjonalnego do kata obrotu i z wejsciem inwertera (I), który poprzez trzeci klucz (K3) polaczony jest z ujemnym wejsciem wzmacniacza róznicowego (W,), a wejscie ste¬ rujace tego klucza (K3) polaczone jest z wyjsciem bramki io (B2), zas wejscie sterujace pierwszego klucza (KI) polaczo¬ ne jest z wyjsciem drugiej bramki (BI), przy czym jedno z wejsc kazdej z bramek (BI, B2) dolaczone jest do wyjsc przerzutnika (P), którego wejscie (S) polaczone jest z wyjs¬ ciem komparatora napieciem (KM), a wejscie R polaczo- 65 nc jest z wyjsciem detektora minimum napiecia (DETmin)*136 911 5 « natomiast pozostale wejscia obu bramek polaczone sa nika (Pc) cisnienia w cylindrze silnika, przy czym wyjscie poprzez przeizutnik monostabilny (PM) i detektor po- przerzutnika monostabilnego (PM) polaczone jest równiez lozenia maksimum cisnienia (DETMax) z wyjsciem czuj- z wejsciem sterujacym drugiego klucza (K2).PKO N Ua Wtl K1 l^S H^ yj^.I—DETminL Wr J B2 K3 U2 UL Us ^1 Ur TOTmax H PM ji_ U3 _J T UF JV^Uwy FI61136 911 u2' : li Uwyjl h FIG 2 LDD Z-d 2, z. 203/1400/86/19, n. 90+20 egz.Cena 100 zl PLThe subject of the invention is a system for adjusting the ignition angle of an internal combustion engine operating on the adaptive principle, in which the ignition advance angle is regulated on the basis of information received from the combustion chamber of the engine, namely the occurrence of the maximum pressure of gases burned in the cylinder. It is a closed-loop system that regulates the possible advance angle so that the actual position of the maximum exhaust gas pressure is at a certain angular position of the shaft after the piston is turned 10 ° -15 ° outward. From the tests of engines at the brake hall it appears that this is a sufficient condition to ensure the maximum efficiency of the engine. It is known from the Polish patent specification No. 111 930 • electronic system for automatic control of the ignition angle in an internal combustion engine. This system has a pulse counter of the current angle connected with one of the binary inputs of the digital comparator, and a reverse pulse counter with its other binary input, storing information about the value of the advance angle of the previous engine work cycle. The output of this comparator transmitting pulses containing information having an optimal yield advance angle is connected to a power ignition pulse generator. The current angle pulse counter is connected by your input with the current angle impulse converter and its second input with the impulse converter for the beginning of the angle countdown since its panic value has been exceeded by the piston of e.g. the first cylinder of the engine ahead with its external return, and its third input overriding this output of the digital comparator. A reverse counter equipped with a binary input of the initial value of the ignition advance angle introduced into it at engine start is connected by its separate two inputs counting addition and subtraction with the switch. This switch is connected with one input to a converter generating pulses containing pulses containing about the optimal position of the piston with the maximum pressure above it and the second with a pulse transducer containing information on the occurrence of the maximum pressure in the first cylinder of this engine and its third input with the pulse transducer of the current angle. The impulse converter which gives information on the actual maximum pressure is preferably in the form of a piezoelectric sensor connected to the combustion chamber of this cylinder. The other impulse converters are in the form of inductive converters placed in a stationary distance ensuring their contactless cooperation with the crankshaft of the motor. the key is connected to the condensate and the input of the next follower, the output of which, together with the positive input of the differential amplifier, is connected to one of the inputs of the voltage comparator, where its second input is connected to the output of the rotation angle converter, and its output is connected to the forming circuit The ignition pulse and, moreover, the output 136 M1136 911 3 of the angle of rotation converter is connected to the input of the minimum detection voltage proportional to the angle of rotation and to the input of the inverter, which through the third key is connected to the negative input of the differential amplifier and the control input of this key connected is connected to the output of the gate and the control input of the first key is connected to the output of the second gate, where one of the inputs of each of the gates is connected to the outputs of the flip-flop, one input of which is connected to the output of the voltage comparator, and the second input is connected to the output is the detector * minimum voltage, while the other inputs of both gates are connected through a monostable trigger and a maximum pressure position detector with the output of the pressure sensor in the engine cylinder, while the output of the monostable trigger is also connected to the control input of the second key. the number of components used, which increases its adaptive properties and reliability, and this is especially important due to the harsh conditions in the car, such as large temperature changes from -20 ° C to + 80 ° C, high humidity and shocks and vibration. The advantage of the system is also its low production cost and the possibility of implementation on domestic elements. The subject of the invention is shown in an example of the embodiment in the drawing, in which Fig. 1 shows a block diagram of the system, and Fig. 2 shows voltage courses at characteristic points of the system. U * proportional to the shaft rotation angle, from the output of the PKO converter is fed through the follower Wtl and the analogue key KI to the negative input of the differential amplifier Wr. The output of this amplifier Wr through the analog key K2 is connected to the capacitor C and through the follower Wt2 to the input of the comparator KM. The voltage Ua is applied to the second input of the comparator KM, and the signal at its output U, after passing through the forming system UF, constitutes the output signal Uwy. The voltage Ua is fed to the detector input of its minimum DETmin and to the input of inverter I, the output of which is connected via the analog key K3 to the negative input of the differential amplifier Wr. The signal on the MCTmin-U output and the U signal are sent to the R and S inputs of the RS-type P trigger, respectively. One output of the flip-flop P is connected to one of the inputs of the gate BI, whose output signal Ui is controlled by the analog key KI f the other output of the flip-flop P is connected to one of the 2 inputs of the second gate B2, whose output signal U2 is controlled by the analog key K3. The signal U3 is supplied to the remaining input of both gate valves from the output of the flip-stable flip-flop PM, which is connected to the output of the maximum pressure detector DETmax connected to the pressure sensor Pfc in the engine cylinder. The signal U3 also activates the key K2. The shaft angle converter PKO coupled to the engine crankshaft produces a linearly varying voltage U in the range in which the timing of the ignition timing is to be adjusted. The waveform U, is used both to obtain information about the current angular position of the shaft and to adjust the angle. The minimum voltage position U corresponds to the optimum position for the maximum combustion gas pressure (10 ° –L5 ° after turning the piston outward). This information is represented in the system by voltage pulses Ur at the output of the detector minimum DETmin. The second input of the control system is a pressure sensor in the 4th cylinder of the engine Pc. This sensor generates at its output a voltage proportional to the actual pressure changes in the engine cylinder. A maximum DETmax detector detects the position of the maximum of this pressure. The memory element in the control system is a capacitor C. The voltage value Uc to which it has been charged contains information about the ignition advance angle from the previous cycle. The voltage Uc is fed through the follower Wt2 to the input of the voltage comparator KM. The voltage Ua is applied to the second input of the KM comparator. When both voltages equalize (Ua, an ignition pulse appears at the output of the control system. The system of the P trigger and the gates BI and B2 detects whether the ignition was accelerated, i.e. the U9 pulse appeared 15 before the Ur pulse, or delayed, i.e. the U3 pulse it appeared after the Ur pulse. If the ignition was accelerated, the KI key is turned on and during the time equal to the pulse width generated by the PM monostable trigger, the capacitor C is discharged with the value of 20 AUi. The voltage Ua is supplied through the follower Wtl i a shorted key KI to the negative input of the differential amplifier Wr, and then through a shorted key K2 to the capacitor C. The capacitor C will be discharged by a voltage value equal to the voltage value Ua at the moment of the occurrence of the maximum evaluation (positive voltage edge U3). As a result of the adjustment, the ignition advance angle will be reduced. However, if the ignition was delayed, i.e. the U3 pulse after the Ur pulse, the K3 key is turned on. The instantaneous value of the voltage Ua at the moment of the impulse U3 will be given by the inverter I, the shorted K3 key to the negative input of the Wr amplifier, and then through the shorted key K2 it will increase the voltage Uc by the value U2 »As a result, the ignition advance angle will be increased . 35 Ignition pulses Uwy, are in the control system formed in the block of the output pulse forming system UF. Patent claim 40 The ignition advance angle control system in an internal combustion engine comprising a converter of the angle of rotation into an electric signal connected to the engine shaft and a pressure sensor in an engine cylinder, characterized in that the output of the angle of rotation converter (PKO) is connected via a follower (Wtl) and a key (KI) to the negative input of the differential amplifier (Wr), the output of which through a second key (K2) it is connected to the capacitor (C) and to the input of the next follower (Wt2), the output of which, together with the positive input of the differential amplifier (Wr), is connected 50 to one of the inputs of the voltage comparator (KM), where its second input is connected to the output of the converter angle of rotation (PKO), and its output is connected to the generator circuit (UF), the ignition pulse (U ^), and also the output of the rotation angle converter (PKO) is connected to the detector input min. imum (DETmin) of the voltage proportional to the angle of rotation and with the input of the inverter (I), which through the third key (K3) is connected to the negative input of the differential amplifier (W,), and the control input of this key (K3) is connected to output of the io gate (B2), while the control input of the first key (KI) is connected to the output of the second gate (BI), where one of the inputs of each of the gates (BI, B2) is connected to the outputs of the flip-flop (P), input (S) is connected to the comparator's output by voltage (KM), and input R is connected to the output of the minimum voltage detector (DETmin) * 136 911 5, while the remaining inputs of both gates are connected to the pressure (Pc) cylinder of the engine, the output via the monostable switch (PM) and the detector of the monostable trigger (PM) is also connected to the position of the maximum pressure (DETMax) with the sensor output to the control input of the second key (K2). PKO N Ua Wtl K1 l ^ SH ^ yj ^ .I — DETminL Wr J B2 K3 U2 UL Us ^ 1 Ur TOTmax H PM ji_ U3 _J T UF JV ^ Uwy FI61136 911 u2 ': li Uwyjl h FIG 2 LDD Z-d 2, z. 203/1400/86/19, n. 90 + 20 copies Price PLN 100 PL