Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania na dowolnych tkaninach naturalnych lub syntetycznych trwalej, niespieralnej apretury wielofunkcyjnej, nadajacej tym tkaninom cech antystatycznych, przeciwkurczli- wych, pizeciwmnacych i hydrofobowych.Istnieje bardzo wiele opracowanych apretur, na przyklad antystatycznych, z których najlepsze okazaly sie apretury oparte na IV-rzedowych solach amoniowych. Nie dzialaja one jednak wielokierunkowo, a nadto maja one te wade, wspólna zreszta dla wiekszosci znanych apretur tego typu, ze latwo rozpuszczaja sie w wodzie, a tym samym sa latwo spieralne. Po kazdym praniu tkanina musi byc na nowo apreturowana, co wlasciwie stawia pod znakiem zapytania wartosc praktyczna tych apretur, pomimo ich okresowej skutecznosci.Apretury przeciwkurczliwe i przeciwmnace dotad stosowane, sa bardziej trwale i odporne na pranie, ale i one po kilku, najwyzej kilkunastu zabiegach pralniczych traca swa aktywnosc, gdyz z czasem ulegaja z tkaniny wymywaniu.Nie sa wlasciwie dotad znane apretury o wielokierunkowym dzialaniu.I tak na przyklad apretury przeciw¬ mnace nie dzialaja antystatycznie, zas apretury antystatyczne nie dzialaja przeciwkurczliwie i nie zmieniaja przykladowo hydrofilnosci welny.W wyniku przeprowadzonych badan okazalo sie, ze opisane braki i trudnosci moga byc wyeliminowane, dzieki zastosowaniu sposobu wedlug wynalazku, który polega na tym, ze impregnacje tkaniny wykonuje sie dwuetapowo, przy czym w etapie pierwszym tkanine nasyca sie za pomoca chlorowanego oleju metylosilikono- wego o zawartosci 20 do 35% chloru, a nastepnie, po lekkim odcisnieciu na walcach nadmiaru odczynnika, wprowadza do kapieli drugiej i naniesione na wlóknach chlorowane polimetylosiloksany poddaje sie hydrolizie za pomoca wodnego 10 do 209^ego roztworu wodorotlenku godowego, 20 do 25%-owej wody amoniakalnej lub roztworu amin organicznych, w temperaturze 60 do 100°C, w przeciagu 30 sekund do kilku minut, zaleznie od stopnia schlorowania oleju silikonowego, stezenia zasady w kapieli hydrolitycznej i temperatury, po czym tkani¬ ne z gotowa juz apretura dokladnie plucze sie w wodzie, celem obmycia nadmiaru zasady uzytej do hydrolizy.W wyniku opisanych operacji powstaja usieciowane lancuchy polimetylosiloksanowe, zawierajace szereg2 118691 grup hydroksylowych. Zwiazki takie sa nierozpuszczalne w wodzie, ani w rozpuszczalnikach organicznych.Odznaczaja sie duza trwaloscia termiczna, znacznie przewyzszajaca trwalosc samych tkanin.Omawiane zwiazki osadzone na tkaninach, dzieki swej budowie i zwiazanymi z nia wlasciwosciami, przyda¬ ja tkaninom wymienione cenne cechy uzytkowe, jak antystatycznosc, trwalosc ksztaltu i wymiarów, zmniejsze¬ nie wrazliwosci na dzialanie wody, przy równoczesnym zachowaniu przepuszczalnosci tkaniny dla par i gazów.Apreturowane na opisanej zasadzie tkaniny barwia sie nieco trudniej, a nadto naniesiona apretura moze zmieniac odcien uzytego barwnika. Dla wielu celów i zastosowan nie ma to jednak wiekszego znaczenia.Przyklad I. Tkanine bawelniana nasyca sie chlorowanym olejem silikonowym o zawartosci 34 do 35% chloru, przeciagajac ja przez wanne, zawierajaca ten olej podgrzany do 80-100°C. Nastepnie tkanina przechodzi przez uklad walców, które odciskaja z niej nadmiar oleju, po czym wprowadzana jest do kapieli o temperaturze 100° C, zawierajacej 10%-owy roztwór wodny wodorotlenku sodu lub 15 do 20%-owy roztwór etanoloaminy. Czas przejscia tkaniny przez kapiel hydrolizujaca wynosi nie dluzej niz 60 sekund. W dalszym ciagu tkanine szybko przemywa sie goraca woda dla odmycia zasady, wyzyma na walcach i suszy. Po wysuszeniu tkanina uzyskuje podane wlasciwosci, jak przeciwkurczliwosc, trwalosc ksztaltu, i zwiekszona odpornosc na dzialanie wody.Przyklad II. Tkanine bawelniana nasyca sie chlorowanym olejem silikonowym o zawartosci 20 do 22% chloru, w temperaturze 80 do 100°C. Nastepnie tkanine przepuszcza sie przez walce,które odciskaja z niej nadmiar chlorowanego polimetylosiloksanu, po czym wprowadza do kapieli o temperaturze 100°C, zawierajacej 15%-owy roztwór wodny NaOH lub 20 do 25%-owy wodny roztwór amoniaku w ukladzie cisnieniowym. Czas przejscia tkaniny bawelnianej przez kapiel hydrolizujaca wynosic powinna w danym przypadku okolo 4 do 5 minut. Tkanine opuszczajaca kapiel hydrolizujaca przemywa sie goraca woda, odciska na walcach i suszy.Przyklad III. Tkaniny poliakrylonitrylowe, poliestrowe, poliamidowe lub inne tkaniny syntetyczne, nasyca sie najpierw chlorowanym olejem metylosilikonowym, zawierajacym 34 do 35% chloru. Nasycanie prowa¬ dzi sie w temperaturze 80 do 100°C. Dalej nadmiar oleju odciska sie z tkanin na walcach, po czym tkaniny wprowadza do kapieli hydrolizujacej o temperaturze 100° C, zawierajacej 10%-owy roztwór NaOH lub 15%-owy roztwór etylenodwuaminy. Czas przejscia tkaniny przez kapiel hydrolizujaca wynosic powinna 60 sekund. W dal¬ szym ciagu zaapreturowane tkaniny nalezy szybko i dokladnie przemyc goraca woda. Odplukane tkaniny wyzyma sie na walcach i suszy.Zastrzezenie patentowe Sposób uzyskiwania na tkaninach naturalnych i syntetycznych trwalej, niespieralnej apretury wielofunkcyj¬ nej, znamienny tym, ze impregnacje tkaniny wykonuje sie dwuetapowo, przy czym w etapie pier¬ wszym tkanine nasyca sie z.a pomoca chlorowanego oleju metylosilikonowego o zawartosci 20 do 35% chloru (najkorzystniej 20%), a nastepnie, po lekkim odcisnieciu na walcach nadmiaru odczynnika, wprowadza do kapieli drugiej i naniesione na wlóknach chlorowane polimetylosiloksany poddaje sie hydrolizie za pomoca wodnego 10 do 20%-ego roztworu wodorotlenku sodowego, 20 do 25%-owej wody amoniakalnej lub roztworu amin organicz¬ nych, w temperaturze 60 do 100°C, w przeciagu 30 sekund do kilku minut, zaleznie od stopnia schlorowania oleju silikonowego, stezenia zasady w kapieli hydrolitycznej i temperatury, po czym tkanine z gotowa juz apretu¬ ra plucze sie w wodzie.Prac. Poligraf. UP PRL. Naklad 120 egz.Cena 100 zl PLThe subject of the invention is a method of producing a durable, non-washable multifunctional finish on any natural or synthetic fabrics, giving these fabrics antistatic, anti-shrink, fading and hydrophobic properties. There are many developed finishes, for example antistatic, of which the best finishes based on IV - standard ammonium salts. However, they do not work multidirectionally, and moreover, they have this disadvantage, common to most known finishes of the type that they easily dissolve in water, and thus are easily washable. After each washing, the fabric must be re-treated, which actually calls into question the practical value of these finishes, despite their periodic effectiveness. Anti-shrink and anti-crease coatings used so far, are more durable and resistant to washing, but also after a few, at most a dozen or so treatments Laundry detergents lose their activity, as they are washed out with time. As a result, there are no known multi-effect finishes. For example, anti-frothing finishes do not have an antistatic effect, and antistatic finishes do not have an anti-shrinkage and do not change, for example, the hydrophilicity of wool. the conducted tests, it turned out that the described shortcomings and difficulties can be eliminated thanks to the application of the method according to the invention, which consists in impregnating the fabric in two stages, while in the first stage the fabric is saturated with chlorinated methyl silicon oil with a content of 20 up to 35% chlorine, and then, after a light episode the excess reagent is drawn on the rollers, introduced into the second bath, and the chlorinated polymethylsiloxanes applied to the fibers are hydrolyzed with 10 to 209% aqueous solution of mating hydroxide, 20 to 25% ammonia water or a solution of organic amines at a temperature of 60 to 100 ° C C, within 30 seconds to a few minutes, depending on the degree of chlorination of the silicone oil, the concentration of the base in the hydrolysis bath and the temperature, then woven fabrics with a finished finish are thoroughly rinsed in water to wash the excess base used for the hydrolysis. of the described operations, cross-linked polymethylsiloxane chains are formed which contain a series of 118691 hydroxyl groups. Such compounds are insoluble in water or in organic solvents. They are characterized by high thermal stability, significantly exceeding that of the fabrics themselves. These compounds deposited on fabrics, thanks to their structure and related properties, will provide fabrics with the above-mentioned useful properties, such as antistatic properties. , stability of shape and dimensions, reduction of sensitivity to the action of water, while maintaining the permeability of the fabric to vapors and gases. Fabrics painted on the described principle are slightly more difficult to dye, and the applied finish may change the shade of the dye used. For many purposes and applications, however, this is not of great importance. Example I. A cotton fabric is saturated with chlorinated silicone oil containing 34 to 35% chlorine by dragging it through a tub containing this oil heated to 80-100 ° C. The fabric then passes through an array of rollers that squeeze out excess oil, and then enters a 100 ° C bath containing a 10% aqueous sodium hydroxide solution or a 15 to 20% ethanolamine solution. The time it takes for the fabric to pass through the hydrolyzing bath is not more than 60 seconds. The fabric is still quickly rinsed with hot water to remove the base, rolled and dried. After drying, the fabric obtains the given properties, such as anti-shrinkage, shape stability and increased water resistance. Example II. Cotton fabric is saturated with chlorinated silicone oil with a content of 20 to 22% chlorine at a temperature of 80 to 100 ° C. The fabric is then passed through rollers to squeeze excess chlorinated polymethylsiloxane from it, and then introduced into a 100 ° C bath containing 15% aqueous NaOH or 20 to 25% aqueous ammonia in a pressurized system. The time it takes for the cotton fabric to pass through the hydrolyzing bath should be approximately 4 to 5 minutes. The fabric leaving the hydrolyzing bath is washed with hot water, rolled and dried. Example III. Polyacrylonitrile, polyester, polyamide or other synthetic fabrics are first impregnated with chlorinated methyl silicone oil containing 34 to 35% chlorine. The impregnation is carried out at a temperature of 80 to 100 ° C. Further, excess oil is rolled from the fabrics, and the fabrics are placed in a hydrolysis bath at 100 ° C containing a 10% NaOH solution or a 15% ethylene diamine solution. The time it takes for the fabric to pass through the hydrolyzing bath should be 60 seconds. The treated fabrics should then be rinsed quickly and thoroughly with hot water. The rinsed fabrics are rolled and dried. Patent claim A method of obtaining a durable, non-wipe multifunctional finish on natural and synthetic fabrics, characterized in that the fabric is impregnated in two stages, whereby in the first stage the fabric is saturated with chlorinated oil of methyl silicone with a content of 20 to 35% of chlorine (most preferably 20%), and then, after slightly squeezing the excess reagent on the rollers, it is introduced into the second bath and the chlorinated polymethylsiloxanes applied on the fibers are hydrolyzed with 10 to 20% aqueous sodium hydroxide , 20 to 25% ammonia water or organic amine solution at 60 to 100 ° C, within 30 seconds to several minutes, depending on the degree of chlorination of the silicone oil, the concentration of the base in the hydrolysis bath and the temperature, then the fabric with the finish ready, it rinses in the water. Typographer. UP PRL. Mintage 120 copies Price PLN 100 PL