Przedmiotem wynalazku jest pompa o podwójnej membranie, uruchamiana gazem pod cisnieniem.Znane pompy membranowe posiadaja w obudowie komore, która przy pomocy poprzecznie usytuowanej membrany podzielona jest na dwie komory mniejsze, 5 tworzace komore pompujaca i komore napedowa. Do komory napedowej doprowadzany jest pulsujaco spre¬ zony gaz napedzajacy, który nastepnie jest z niej wypy¬ chany. Impulsy gazu napedzajacego powoduja ruch membrany wewnatrz komory, w wyniku czego, zgodnie 10 ze skokami tej membrany,komorapompujaca zostaje w sposóbpizcmienny zwiekszana lubzmniejszana. Zmiany komory powoduja z kolei przemieszczanie czynnika. Komora wyposazona jest w zawory wlotowe i wylotowe, które reguluja kierunek 15 Pulsujace doprowadzanie gazu napedzajacego ¦ jest urzadzeniem zaworowym, które otrzy- r impulsy w zaleznosci od stanunapelnieniakomory , W edujednoznacznego oddzielenia suwów od suwów odplywowych (tloczacych), 20 którejest koniecznedo uzyskaniaoptymalnegonapehiie- nia a tym samym ilosci transportowanego czynnika, - znane pompy membranowezaopatrzone sa wurzadzenie przytrzymujace, które zapewniaja ruch membrany zjed¬ nego polozenia skrapiego w drugie dopiero po calkowi- 25 tym napekneniu wzglednie opóznieniu komory pompu- Znane pompy opodwójnej membranie posiadaja dop- : czynnika cisnieniowego, sterowane poloze¬ niem membran. W tego rodzaju pompie mc obydwie membranypolaczone sazesobasztywnymdraz¬ kiem. Drazek ten ma krzywke, która uruchamia ramie sterujace zaworu obrotowego, kierujacego doplywem g^Lzu pod cisnieniem do.komór napedowych. Zawór obrotowy moze byc równiez uruchamiany sprezyna, zamocowana do drazka hjczacego obydwie membrany, zapomocaktórej to sprezyny zawórten winien bycpola¬ czony w sposób jednoznaczny z polozenia otwarcia w zamkniete lub odwrotnie. Tym samym winno kazdora¬ zowo nastepowac laczenie zapadkowe, dzieki któremu po kazdym nasterowaniu komory pompujacej uzyskuje siejej calkowite napehuenie. Sterowaniezapomoca spre¬ zyn spiralnych wymaga skomplikowanej konstrukcji medianicznej. Nie moze byc bowiem watpliwosci, czy tarcic zaworu obrotowego pozostaje tak dalece stafc, zeby wystarczaly sily nacisku gazu na membrane do zapewnienia równomiernego rytmu przelaczenia po napehneniu lub opóznieniu komór pompowych, jak to pokazano w opisie patentowym franc 967191.Znane sa równiezpompyopodwójnejmembranienm- chamiane hydraulicznie. Pompa taka sklada sie zdwóch obudów, usytuowanych w jednej osi. Kazda z tych obu- dów przedzielonajest membrana na komore pompowa- nia i komore napedowa. Obydwie membrany polaczone sa drazkiem sprzegajacym-Komory,przezktórepizccho- dzi drazek sprzegajacy sluza jako komory napedowe, natomiast komory zewnetrzne stanowiakomorypompu¬ jace wyposazonewzawory wlotoweiwylotowe. Tlokowy3 112 091 4 zawór suwakowy steruje doprowadzeniem hydrauli¬ cznego czynnika roboczego kazdorazowo do jednej z dwóch komór napedowych oraz odprowadzeniem tego czynnika kazdorazowo z drugiej komory napedowej.Polozenia krancowe suwaka tlokowego ustalone sa zatrzaskami kulkowymi, których naprezenie wstepne moze byc nastawiane. Przestawienie suwaka tlokowego nastepuje przez zamocowane na drazku sprzegajacym sztywne ramie, które slizga sie po czopowym przedluze¬ niu tego suwaka i zwiazane jest z nim w obydwóch kie¬ runkach poruszania sie za posrednictwem przynaleznej do kazdego kierunku sprezyny spiralnej. Jezeli komora napedowa zostaje napelniona czynnikiem roboczym, wtedy jej membrana wybrzusza sie i przemieszcza poprzez drazek sprzegajacy przynalezne do niej ramie.Jednoczesnie napieta zostaje usytuowana w kierunku ruchu sprezyna spiralna, podczas gdydruga zostaje zwol¬ niona spod nacisku. Jezeli sila sprezyny przekroczy sily zatrzasku kulkowego, wtedy suwak tlokowy pod wply¬ wem dzialania tej sily zostaje przesuniety w swoje drugie skrajne polozenie. W wyniku tego czynnik roboczy moze odplynac z komory napedowej a jego doplyw zostaje skierowany do drugiej komory napedowej. Przeniesienie ruchu drazka sprzegajacego poprzez ramie i drazek uru¬ chamiajacy na zawór sterujacy umieszczonywoddzielnej obudowie jest bardzo zlozone a mechanizm sterowniczy wymaga dokladnego wycechowania i biezacej kontroli.Szczególnie niepewne sa obydwie sprezyny umieszczone na drazku uruchamiajacym zawór sterujacy. Musza one bowiem zachowac swoja sile docisku, gdyz w przeciw¬ nym razie okresowe urzadzenie zatrzaskowe nie bedzie sterowalo zaworem w sposób prawidlowy, jak to wynika z opisu-patentowego RFN nr 1453607.Celem wynalazku jest opracowanie zwartego lekkiego i pewnie pracujacego urzadzenia tloczacego ciecze chlo¬ dzace, napedzanego gazem pod cisnieniem i dajacego sie zastosowac na przyklad w ubraniach ochronnych.Cel ten zostal osiagniety dzieki temu, ze mechaniczne polaczenie miedzy sztywnym elementem sprzegajacym membrany a suwakiem tlokowym stanowi sprezyna plyt¬ kowa umieszczona w obudowie pompy zaworu steruja¬ cego, która ma przekrój okragly, natomiast pretowa sprezyna ma przekrój plaskownika.Glówne zalety rozwiazania wedlug wynalazku to przede wszystkim prosta i pewna w dzialaniu konstruk¬ cja. Przekazywnie ruchu sztywnego sprzezenia a tym samym pozycji membran na suwak tlokowy nastepuje przy pomocy tylko jednego elementu konstrukcyjnego.Elementem tym jest sprezyna pretowa, dzieki której latwo mozna utrzymac wszelkie tolerancje. Przy prawid¬ lowym wymiarowaniu, które zreszta nie nastrecza zadnych trudnosci, mozna w pewny sposób uzyskac pokonywanie zatrzasków klukowych a co za tym idzie, równiez i zapadkowe odblokowywanie membran z ich krancowych pozycji. Z uwagi na krótkadroge przenosze¬ nia pomiedzy sztywnym sprzegiem miedzy membranami a tlokowym suwakiem sterujacym mozliwym jest umie¬ szczenie tego suwaka w obudowie pompy tak, ze cale urzadzenie tloczace mozna wykonac jako konstrukcje zwarta i o niewielkich wymiarach. Cechy te wlasnie sta¬ nowia duza zalete pompy wedlug wynalazku zwlaszcza w przypadku zastosowania jej na przyklad w ubraniach ochronnych. Dalsze cechy pompy wedlug wynalazku polegaja na mozliwosci prostego i latwego umieszczenia sprezyny plytkowej w obudowie i polaczeniajej ze sztyw¬ nym sprzezeniem membran i poruszajacym sie suwa- miem tlokowym.Przedmiot wynalazku uwidocznionyjest w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia pompe o podwójnej membranie w przekroju wedlug A-B na fig. 2 a fig. 2 — te sama pompe w przekroju wedlug C-D na fig. 1.Zgodnie z wynalazkiem pompa 1 o podwójnej mem¬ branie napedzana jest sprezonym gazem i pompuje ciecz chlodzaca przez uklad wymiany ciepla ubrania ochron¬ nego. Zawiera ona we wspólnej obudowie obydwie pompy membranowe 2,3 i zawór sterujacy 10. Sprzezone pompy membranowe 2, 3 i zawór sterujacy 10 sa pola¬ czone ze soba za posrednictwem pretowej sprezyny 11.Komory pomp membranowych 2, 3 sa przedzielone membranami 4, 5 na komory napedowe 6, 7 oraz na komory pompujace 8, 9. Przez komory pompujace 8, 9 przepompowywany jest poruszajacy sie czynnik, w danym przypadku ciecz chlodzaca. Doplywa ona z kie¬ runku 12 poprzez przylacze 13 do obudowy i dalej prze¬ dostaje sie przez zawory ssawne 14, 15 do komór pompujacych 8, 9. Z komór 8,9 wytlaczana jest ona na skutek ruchów membran 4, 5 przez zawory tloczace 16, 17 i przylacze 18 w kierunku 19. Naped membran 4, 5 polaczonych ze soba sztywnym trzpieniem 20 nastepuje za pomoca pary czynnika chlodzacego, bedacej pod cis¬ nieniem odpowiednim do jego temperatury. Para czyn¬ nika chlodzacego, bedac sterowana zaworem^ 10, kierowana jest naprzemian do komór napedowych 6,7 i wywiera kazdorazowo nacisk na membrane 4 lub 5 z jednego krancowego polozenia 21 w drugie krancowe polozenie 22, ograniczajace ruch polaczonych membran 4,5.Zawór sterujacy 10 stanowi suwak tlokowy 23, który umieszczony jest przesuwnie osiowo w cylindrycznym otworze 24 obudowy. Suwak tlokowy 23 ustalany jest kazdorazowo w polozeniach koncowych przy pomocy zatrzasków kulowych 25, 26. Znajdujaca sie pod cisnie¬ niem para czynnika chlodzacego stosowana jest jako sprezony gaz, który doplywa przez przylacze 27 do cylindrycznego osiowego otworu 28 suwaka tlokowego 23, skad jest kierowany dalej w zaleznosci od polozenia suwaka 23 do odpowiedniej komory napedowej 6 lub 7.Jak to uwidoczniono na fig. 1, sprezony gaz plynie z otworu 28 przez otwór poprzeczny 29 i otwór 30 do komory napedowej 6. W tym to pierwszym polozeniu krancowym 21 membran 4,5 druga komora napedowa 7 polaczona jest z otoczeniem w celu odpowietrzenia poprzez otwór 31 i rowek 32 na suwaku tlokowym 23 oraz otwór 33 w obudowie.Sprezyna pretowa 11 laczy sztywne sprzezenie 20 z suwakiem tlokowym 23. Wychodzi ona jednym swoim koncem w boczny otwór 34 drazka sprzegajacego 20 a drugim koncem w otwór 35 suwaka tlokowego 23. Punk¬ tem obrotu sprezyny pretowej 11 jest otwór 36 zebra 37 iu 15 20 25 30 35 40 45 50 555 112091 6 obudowy pompy, w którym to otworze sprezyna U osa¬ dzona jest ruchomo i przesuwnie.Podczas kazdego okresowego napelniania komór napedowych 6, 7 nastepuje przebieg pompowania u komorach pompowych 8,9. Przy pomocy pretowej spre- 5 zyny 11 zapewnione jest laczenie zapadkowe, dzieki któ¬ remu osiaga sie calkowite napelnienie komór pompuja¬ cych 8, 9 podczas kazdego suwu roboczego sprezyna pretowa U jest napinana kazdorazowo przy ruchu drazka sprzegajacego 28. Moment napietej sprezyny jest 10 tak dobrany, ze kazdorazowo w skrajnym polozeniu 21 lub 22 przekracza on sile zatrzasków kulowych 25 oraz tarcie suwaka tlokowego 23wcylindrycznym otworze 24, w wynikuczegosuwak 23przemieszcza sie wprzeciwlegle skrajne polozenie. Tym samym rozpoczyna sie kolejny 15 suw roboczy.Zastrzezenia patentowe 1. Pompa o podwójnej membranie, uruchamiana 20 gazem pod cisnieniem, zawierajacadwie membrany znaj¬ dujace sie w oddzielnych komorach i przedzielajace kazda z tych komór na komore napedowa i komore pompowania, przy czym obydwie membrany polaczone sa wzajemne sztywnym elementem sprzegajacym wywo- 25 lujacym synchroniczny ruch tych membran, posiadajaca zawór sterujacy, stanowiacy cylindryczny suwak tlokowy z zatrzaskami kulowymi, polaczony mechanicznie ze sztywnym elementem sprzegajacym obdwie membrany w wyniku czego w koncowych polozeniach roboczych obydwóch membran suwak ten doprowadza sprezony gaz napedowy kazdorazowo naprzemian do jednej lub drugiej komory napedowej, znamienna tym, ze mechani¬ czne polaczenie miedzy sztywnym elementem sprzegaja¬ cym (20) membran (4, 5) a suwakiem tlokowym (23) zaworu sterujacego (18) umieszczonego w obudowie pompy stanowi sprezyna pretowa (11). 2. Pompa o podwójnej membranie wedlug zastrz.l, znamienna tym, ze pretowa sprezyna (11) ma przekrój okragly. 3. Pompa o podwójnej membranie wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze pretowa sprezyna (11) ma przekrój plaskownika. 4. Pompa o podwójnej membranie wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze pretowa sprezyna (11) jest osadzona jednym swoim koncem w bocznym otworze (34) sztyw¬ nego drazka sprzegajacego (20), a drugim koncem w otworze (35) tlokowego suwaka (23), natomiast punkt obrotu tej sprezyny (11) stanowi otwór(36) znajdujacego sie w obudowie pompy zebra (37). 26 24 tO 23 35 26, Fig t112091 *t Fig.2 UPFFL 45 zl NakU 120cgz. PL PL PL PL PL