PL101686B1 - A fungicide - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest srodek grzybobójczy zwlaszcza do zwalczania chorób roslin wywolywanych przez grzyby pasozytnicze.

Do zwalczania chorób roslin wywolywanych przez grzyby pasozytnicze stosowanych jest wiele zwiazków z róznych grup chemicznych. Najbardziej rozpowszechnione sa organiczne zwiazki rteci, które zalecane sa w pierwszym rzedzie do zaprawiania nasion roslin uprawnych a zwlaszcza zbóz, buraków, róznych roslin technicznych a takze bulw ziemniaczanych, cebulek nasiennych roslin ozdobnych i innych. Organiczne zwiazki rteci sa doskonalymi srodkami grzybobójczymi, dzialajacymi w bardzo niskich dawkach jednoczesnie na bardzo liczne gatunki grzybów pasozytniczych atakujacych rosline w okresie jej poczatkowego wzrostu z nasion, bulw, cebulek wysianych lub wysadzonych do gleby. To kompleksowe dzialanie na liczne gatunki grzybów pasozytni¬ czych stanowilo o wielkiej przydatnosci organicznych zwiazków rteci do zwalczania chorób roslin i o prostocie ich stosowania.

Organiczne zwiazki rteci sa jednakze niebezpieczne dla czlowieka i srodowiska. Ich wielka persystentnosc w glebie oraz zdolnosc do metabolizowania, przy udziale mikroorganizmów w srodowisku glebowym, do najbardziej niebezpiecznych metylowych polaczen rteci stanowi o tym, ze musza one ulec eliminacji ze stosowania w rolnictwie.

Walory organicznych polaczen rteci takie jak wysoka skutecznosc i jednoczesne dzialanie na wiele gatunków grzybów pasozytniczych nie moga byc aktualnie zastapione przez pojedyncze substancje czynne, stad poszukiwanie srodków grzybobójczych wieloskladnikowych, które spelnialyby role dotychczas masowo stoso¬ wanych organicznych polaczen rteci.

Znanych jest wiele mieszanin substancji grzybobójczych stosowanych jako zaprawy np. mieszaniny karbendazymu z tiuramem, wg patentu nr 80627, mieszaniny karboksyny z 8-hydroksychinolinianem miedzio¬ wym i 2,4,5-trójchlorofenolanem miedzi z patentu nr 83072, jak równiez srodki zawierajace jako substancje czynna sole 8-hydroksychinoliny i substancje grzybobójcze z grupy oksatiin (karboksyna, oksykarboksyna i inne wg patentów 69632 i innych).2 101 686 Znany jest równiez z opisu patentowego francuskiego nr 1133717 sposób otrzymywania kompleksów miedziowych pochodnych oksyny, które wg autorów patentu moga znalezc zastosowanie jako preparaty grzybobójcze.

Srodki powyzsze pomimo, ze sa lub moga byc stosowane jako srodki grzybobójcze szczególnie jako zaprawy nasienne najczesciej nie zwalczaja wszystkich grzybów pasozytniczych- np. mieszaniny karbendazymu ztiuramem nie zwalczaja grzybów glowniowych lub mieszaniny zawierajace 2,4,5-trójchlorofenolan miedziowy musza byc stosowane w zbyt duzych dawkach substancji czynnej, co nadmiernie chemizuje srodowisko glebowe* Nieoczekiwanie stwierdzono, ze srodek grzybobójczy zawierajacy jako substanqe czynna zwiazek o wzorze 1, w którym n = 0 lub 1 lub 2 a zwlaszcza karboksyne i ester metylowy kwasu benzymidazoIo-karbaminowe¬ go — karbendazym lub fungicydy przechodzace w procesie metabolizmu w roslinach w ten zwiazek takie jak pochodne o-fenylenodwuaminy o wzorze ogólnym 2, w którym Rr i R2 sa jednakowe i oznaczaja grupe metylowa lub etylowa a zwlaszcza metylotiofanat wzglednie o wzorze ogólnym 3, w którym X moze oznaczac atom wodoru lub grupe o wzorze 4, w której R3 moze oznaczac atom wodoru lub jest taki sam jak R4 i oznacza reszte alkilowa o zawartosci 1-10 atomów wegla a zwlaszcza benomyI, ze zwiazkiem o wzorze ogólnym 5 stanowiacym sól kompleksowa 8-hydroksychinolinianu miedziowego z kwasem salicylowym zwany dalej „kom¬ pleksem" dziala na wiele gatunków grzybów pasozytniczych i na skutek synergetycznego dzialania mieszaniny substancji czynnych charakteryzuje sie wysoka skutecznoscia. Srodek wedlug wynalazku zawiera ponadto znane i stosowane nosniki mineralne lub organiczne, rozpuszczalniki lub rozcienczalniki, srodki powierzchniowoczynne oraz znane substancje odstraszajace ptaki lub zwalczajace owady; a takze substancje wzrostowe i inne fungicydy.

W badaniach laboratoryjnych przeprowadzonych na nastepujacych grzybach testowych: Fusarium culmoru, Rhizoctonia solani, Phoma betae, Alternaria tenuis i Ophiobolus graminis wedlug metody hamowania liniowego wzrostu grzybni polegajacej na dodawaniu okreslonych stezen substancji czynnej do pozywki agarowej, a nastepnie zakazaniu punktowym pozywki odpowiednim grzybem testowym, stwierdzono w wielu przypadkach wzmozone dzialanie srodka wedlug wynalazku.

Jak wynika z tablic I—IV srodek wedlug wynalazku dziala kompleksowo na wiele gatunków grzybów pasozytniczych wykazujac przy tym wzmozone dzialanie, co prowadzi do ogólnego bardzo znacznego obnizenia dawek substancji czynnej dla uzyskania pelnego efektu ochronnego. To obnizenie dawek nie dotyczy tylko jednego lecz kilku gatunków grzybów pasozytniczych wchodzacych w kompleks patogenów atakujacych rosliny a zwlaszcza w okresie ich wczesnego rozwoju. Pozwala to na rzeczywiste obnizenie dawek substanqi czynnych a tym samym bardzo znaczne obnizenie chemizacji srodowiska.

Srodek wedlug wynalazku moze byc wytwarzany i stosowany w postaci proszków zawiesinowych, koncentratów zawiesinowych, skoncentrowanych proszków do opylania, roztworów emulgujacych, past lub tabletek. W tym celu substancje biologicznie czynne miesza sie z odpowiednimi nosnikami mineralnymi lub organicznymi takimi jak kaolin, krzemionka kopalna albo syntetyczna, bentonit, talk, maka zbozowa albo maczka z kory drewna lub lupin orzechów wloskich, rozcienczalnikami lub rozpuszczalnikami organicznymi takimi jak alkohol metylowy lub etylowy, glikol etylenowy albo oleje mineralne oraz srodkami powierzchniowo czynnymi, emulgatorami, dyspergatorami izwilzaczami takimi jak sole amonowe albo sole metali alkalicznych lub ziem alkalicznych kwasów ligninosulfonowych, pochodne alkilo- lub arylosuIfonowe, pochodne N-metylota- uryny albo produkty addycji tlenku etylenu do alkoholi tluszczowych, kwasów tluszczowych albo wyzszych amin aromatycznych lub alifatycznych. Do preparatów handlowych mozna wprowadzac równiez inne dodatki takie jak srodki buforujace, zageszczajace, zwiekszajace przyczepnosc lub przeciwpieniace albo barwniki.

Preparaty handlowe moga zawierac równiez znane substancje odstraszajace ptaki lub znane srodki, a takze substancje szrostowe i inne fungicydy.

Nizej zamieszczony przyklad zilustruje blizej sposób wytwarzania srodka grzybobójczego wedlug wynalaz¬ ku.

Przyklad. 100 g technicznego karbendazymu, 100 g technicznej karboksyny i 100 g technicznej soli kompleksowej 8-hydroksychinolinianu miedziowego z kwasem salicylowym po przeliczeniu na substancje 100% miesza sie w gniotowniku obiegowym z 20 g alfenolu 8 i 50 g klutanu z taka iloscia ziemi krzemionkowej aby otrzymac 1000 g preparatu. Nastepnie miele sie otrzymana mieszanine w mlynie sztyftowym szybkoobrotowym albo w mlynie strumieniowym i ujednoradnia sie w mieszalniku fluidyzacyjnym. Jako produkt otrzymuje sie % zaprawe zawiesinowa. wzór £ OH 0S >t wzór 5 D

Claims (1)

1. Zastrzezenie patentowe Srodek^grzybobójczy zawierajacy substancje czynna oraz staly lub ciekly nosnik, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera zwiazek o wzorze ogólnym 1, w którym n = 0 lub 1 lub 2 i ester metylowy kwasu benzymidazolokarbaminowego lub fungicydy przechodzace w procesie metabolizmu w roslinach w ten zwiazek, takie jak pochodna o-fenylenodwuaminy o wzorze ogólnym 2, w którym Ri i R2 sa jednakowe101 686 3 i oznaczaja grupe metylowa lub etylowa wzglednie o wzorze ogólnym 3, w którym X móze oznaczac atom wodoru lub grupe o wzorze 4, w której R3 moze oznaczac atom wodoru lub jest taki sam jak R4 i oznacza reszte alkilowa o zawartosci 1-10 atomów wegla,.ze zwiazkiem o wzorze ogólnym 5 stanowiacym sól kompleksowa 8-hydroksychinolinianu miedziowego z kwasem salicylowym* Ta b I i ca I Strefa wzrostu grzybni w mm charakteryzujaca dzialanie grzybobójcze srodka wedlug wynalazku badanego na Helminthosporium gramineum Substancja czynna Karboksyna (znany) Kompleks Karbendazym (znany) Kompleks + karboksyna + + karbendazym stosunek 1:1:1 (nieznany) Kontrola (bez srodka) 40,0 40,0 40,0 40,0 Stezenie w ppm 500 260 125 62,5 31,2 15,6 7,8 3,9 1,9 0,9 0,0 7,0 8,0 11,2 17,5 21,0 25,0 30,0 35,0 35,0 0,0 0,0 0,0 7,0 7,7 9,0 10,0 12,0 15,0 15,0 35,0 35,0 35,0 35,0 35,0 35,0 35,0 35,0 35,0 35,0 0,0 0,0 0,0 0,0 7,7 10,0 10,0 10,0 10,0 12,7 W tablicy I zestawiono efekty dzialania srodka wedlug wynalazku zawierajacego kompleks, karbendazym i karboksyne. Najlepsze efekty stosujac pojedyncze substancje uzyskano przy kompleksie, który dzialal efektywnie w stezeniu 125 ppm. Karboksyna dziala dopiero w stezeniu 500 ppm a sam karbendazym nie byl efektywny w badanych stezeniach. Mieszaniny trójskladnikowe byly wysoce efektywne poniewaz pelne zahamowanie rozwoju grzyba uzyskiwano tu przy stezeniu 62,5 ppm a wiec odnotowano efekt synergetyczny. Tablica II Strefa rozrostu grzybni w mm charakteryzujaca dzialanie grzybobójcze srodka wedlug wynalazku badanego na Phoma betae Substancja czynna Kontrola (bez srodka) Stezenie w ppm 500 250 125 62,5 31,2 15,6 7,8 3,9 1,9 0,9 Karboksyna (znany) Kompleks Karbendazym (znany) Kompleks + karboksyna + + karbendazym stosunek 1:11:1 (nieznany) 27,0 27,0 27,0 27,0 8,0 10,0 12,0 13,2 14,0 16,0 20,2 22,2 23,8 23,8 8,8 10,0 10,8 11,0 12,0 12,8 13,8 15,0 16,0 17,8 20,0 20,0 20,0 20,0 20,0 20,0 20,0 20,0 20,0 20,0 0,0 0,0 0,0 0,0 2,8 8,8 10,4 12,0 15,0 18,8 W tablicy II zestawiono efekty dzialania srodka wedlug wynalazku na Phoma betae. Zastosowane same substancje • czynne w badanych stezeniach (500 i nizej ppm) nie byly efektywne. Zdecydowana efektywnosc dzialania stwierdzono w mieszaninie trójskladnikowej zawierajacej kompleks, karboksyne i karbendazym w stosunku 1:1:1,. Dziala ona efektywnie w stezeniu 62,5 ppm wykazujac wysoce synergetyczne dzialanie.101 086 Tablica IM Strefa wzrostu grzybni w mm charakteryzujaca dzialanie grzybobójcze srodka wedlug wynalazku badanego na Fusarjum culmorum Substancja czynna Kontrola (bez srodka) Stezen»e w ppm 500 250 125 S2,S 312 15,6 7.8 3,9 1,9 0,9 Karboksyna (znany) Kompleks Kerbendazym (znany) Kompleks + karbendazym ¦f karboksy *s stosunek 1:1:1 (nieznany) 30,0 30,0 30,0 30,0 10,0 15,0 18,0 24,0 25,0 30,0 30,0 30,0 30,0 30,0 0,0 0,0 7,0 8,0 10,0 12,0 13,5 15,0 15,0 15,0 0,0 0,0 6,0 10,0 22,5 7,5 19,2 13,2 17,5 18,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 7,0 10,0 12,0 15,0 W tablicy IM zostawiono efekty dzialania srodka wedlug wynalazku na Fusariurn culmorum zawierajacego jako mieszanine substancje czynna kompleksu z karbendazymem i karboksyna. Stwierdzono wysoka efektywnosc dzialania wynikajaca z nieoczekiwanego synergetycznego dzialania mieszaniny wedlug wynalazku zawierajacej trójskladnikowa mieszanine substancji czynnych o stezeniu 15,6 ppm. Tablica IV Strefa wzrostu grzybni w mm charakteryzujaca dzialanie grzybobójcze srodka wedlug wynalazku badanego na Rhizoctonia solani Substancja czynna Kontrola (bez srodka) Stezenie w ppm 500 250 125 62,5 31,2 15,6 7,8 3,9 1,9 0,9 Karboksyna (znany) Kompleks Karbendazym (znany) Kompleks + karboksyna + + karbendazym Stosunek 1:1:1 (nieznany) 29,8 29,8 29,8 29,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 7,0 8,8 12,0 14,4 18,0 5,2 9,0 10,8 11,2 13,8 15,0 17,0 18,6 20,0 23,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 7,8 14,4 15,6 22,6 30,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 4,8 14,0 23,0 Stosujac na Rhizoctonia solani srodek wedlug wynalazku zawierajacy w swym skladzie kompleks, karboksyne i karbendazym stwierdzono, ze dziala on wysoce efektywnie juz prry stezeniu 7,8 ppm wykazujac wzmozony efekt w porównaniu z substancjami czynnymi stosowanymi indywidualnie.101686 .CH, (ÓJn O wzór ^-.NH-CS-NH-COORt kANH-C5-NH-C0OR2 wzór 2 OC")C-HHCOOCH, I X w^ór 3 -c-n(o3 0 *