NL8300123A - Werkwijze voor het koppelen van een pijpstuk alsmede een inrichting voor het uitvoeren van deze werkwijze. - Google Patents

Description

/ *4 Μ 82.5161/Rey/sme

Korte aanduiding: Werkwijze voor het koppelen van een pijpstuk alsmede een inrichting voor het uitvoeren van deze werkwijze.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het koppelen van een pijpstuk van een kunststof-materiaal in een busvormig aansluitstuk van een relatief stijf veerkrachtig materiaal, dat aan de binnenkant is voorzien 5 van een aantal omtreksgroeven, waarbij het pijpstuk in het aansluitstuk wordt gestoken en binnen het in het aansluitstuk gestoken deel van het pijpstuk een metalen huls wordt aangebracht, welke metalen huls vervolgens in radiale richting wordt uitgezet, zodat het materiaal van het pijpstuk in de 10 groeven van het aansluitstuk wordt gedrukt.

Meer in het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op het koppelen van een plastic pijpstuk in de metalen aansluit-mof van het huis van een afsluiter. Dergelijke afsluiters worden veelal geleverd met hieraan gekoppelde pijpstukken van 15 kunststofmateriaal die een lengte' hebben van ongeveer 750 mm. Hierdoor is het mogelijk de afsluiter in een kunststof leiding aan te brengen, bijvoorbeeld door middel van smeltlassen.

Uit het Amerikaanse octrooischrift 1.725.286 is een koppeling van een rubberen slang met een metalen aansluitstuk 20 bekend, waarbij een metalen huls in het deel van de slag is aangebracht, dat in het aansluitstuk is gestoken. De metalen huls wordt vervolgens door middel van een hierin geperste doorn radiaal uitgezet, zodat het rubber in de groeven van het aansluitstuk wordt gedrukt.

25 Uit de Europese octrooiaanvrage 0 063 254 is vervolgens een pijpkoppeling bekend, waarbij door de in de aansluitstuk-ken gestoken kunststof pijpen een metalen ring wordt geperst, waarvan de buitendiameter groter is dan de binnendiameter van de pijp. Deze metalen ring wordt tot in het aansluitstuk 30 geperst en drukt het kunststofmateriaal van het pijpstuk radiaal naar buiten in de groeven van het aansluitstuk voor het vormen van de koppeling.

Het zal duidelijk zijn, dat bij deze methode de ring met nauwkeurige maattoleranties moet worden vervaardigd, ten-35 einde een goede koppeling te verzekeren, terwijl deze ring 8300123 * - 2 - bovendien ook door het relatief lange pijpstuk moet worden geperst en voldoende stevig moet zijn uitgevoerd om de hierop werkende druk te kunnen opnemen.

Bij geen van de hiervoor besproken bekende koppelingen 5 wordt enige indicatie verkregen of de koppeling op de juiste wijze tot stand is gekomen, terwijl tevens geen mogelijkheid aanwezig is om incidentele afwijkingen in de dikte van de te koppelen pijpstukken op te vangen.

De uitvinding beoogt een werkwijze voor het koppelen van 10 een pijpstuk te verschaffen, die snel en eenvoudig kan worden uitgevoerd en waarbij een goede koppeling is verzekerd, en de nadelen van de bekende koppelingen worden vermeden. Deze oogmerken worden volgens de uitvinding bereikt, doordat de metalen huls zover wordt uitgezet, dat het aansluitstuk elas-15 tisch vervormt, de vervorming van het aansluitstuk wordt gemeten en de uitzetting van de metalen huls wordt gestopt indien de gemeten grootheid een voorafbepaalde waarde heeft bereikt.

De metalen huls kan zodoende met een losse passing in 20 het in het aansluitstuk te steken uiteinde van het kunststoffen pijpstuk worden geplaatst, zodat een eenvoudige niet nauwkeurig gefabriceerde huls kan worden toegepast, waarbij de uitzetting van de metalen huls zódanig wordt gecontroleerd, dat een goede koppeling is gewaarborgd, onafhankelijk van 25 de dikte van het toegepaste pijpstuk en de fabricage-afme-tingen van de huls.

De uitvinding wordt tevens belichaamd in een inrichting voor het uitvoeren van de hiervoor beschreven werkwijze, welke inrichting zich onderscheidt door een meetorgaan voor het 30 meten van de elastische vervorming van het aansluitstuk, een rekenwerktuig met geheugen voor het vergelijken van de gemeten waarde met een vooraf ingestelde waarde, een stuurorgaan voor het afgeven van een stuursignaal naar een bedieningssysteem, welk bedieningssysteem is gekoppeld met uitzetmidde-35 len voor de metalen huls.

Bij voorkeur worden de uitzetmiddelen hierbij gevormd door een hydraulisch of pneumatisch aangedreven plunjer, met een taps toelopend uiteinde, welke plunjer axiaal verplaats- 8300123 - 3 - baar is in het huis dat aan het uiteinde is voorzien van een zich overeenkomstig het tapse deel van de plunjer vernauwende doorgang, welk uiteinde is voorzien van in de lengterichting lopende zaagsneden, een en ander zodanig, dat verende lippen 5 ontstaan die zich door de axiale verplaatsing van de plunjer radiaal naar buiten bewegen.

De uitvinding wordt nader toegelicht aan de hand van de tekening.

Fig. 1 toont een afsluiter met een pijpstuk, dat over-10 eenkomstig de werkwijze volgens de uitvinding met een aansluit-mof van de afsluiter wordt gekoppeld met gebruikmaking van een schematisch weergegeven inrichting.

Fig. 2 toont op vergrote schaal een detail van de aan-sluitmof van de afsluiter.

15 Fig. 3 toont een bovenaanzicht van het huis van de af sluiter.

Fig. 4 is een doorsnede volgens de lijn IV-IV in fig. 3.

Fig. 5 is een aanzicht van de spil van de afsluiter.

Fig. 6 is een aanzicht van de spil volgens de pijlen VI

20 in fig. 5.

In fig. 1 is gedeeltelijk in doorsnede een kogelafslui-ter 1 weergegeven, die is voorzien van een gegoten metalen huis 2, dat is voorzien van twee diametraal tegenover elkaar gelegen busvormige aansluitmoffen 3, waarvan er één in door-25 snede is weergegeven. Deze aansluitmoffen zijn inwendig voorzien van omtreksgroeven 4, zoals op vergrote schaal in fig. 2 is aangegeven. In het huis 2 is een spil 5 verdraaibaar aangebracht voor het bedienen van het kogelvormige kleplichaam 6.

In de aansluitmof 3 is een kunststof pijpstuk 7 gestoken, ter-30 wijl in het binnen de aansluitmof gelegen deel van het pijpstuk 7 een metalen huls 8 is aangebracht. De metalen huls 8 is in radiale richting naar buiten toe uitgezet, zodat deze blijvend is vervormd, waarbij het kunststofmateriaal van het pijpstuk 7 in de groeven 4 is geperst voor het verkrijgen van 35 een goede verbinding tussen het pijpstuk 7 en de aansluitmof 3.

Voor het uitzetten van de metalen huls 8 wordt gebruik gemaakt van een inrichting, die bestaat uit een meetorgeen 9, 8300123 «r « *v - 4 - een rekeneenheid 10 met geheugen 11, een stuurorgaan 12 alsmede een hydraulisch of pneumatisch bedieningssysteem 13. -Het bedieningssysteem 13 staat in verbinding met een cilinder-zuigersamenstel 14, met een zuiger 15 en een als plunjer uit-5 gevoerde zuigerstang 16, dat aan zijn uiteinde is voorzien van een taps toelopend deel 17. De plunjer is geleid in een huis 18 dat aan het uiteinde is voorzien van een zich overeenkomstig het tapse deel 17 van de plunjer 16 vernauwende doorgang. Dit uiteinde is voorzien van regelmatig over de omtrek 10 verdeelde in de lengterichting van de plunjer lopende zaagsneden, zodat met het tapse deel 17 van de plunjer 16 samenwerkende verende lippen 19 ontstaan, die bij axiale verplaatsing van de plunjer in de richting van de pijl F radiaal naar buiten bewegen in de richting van de pijlen P.

15 Het koppelen van het pijpdeel 7 aan de aansluitmof 3 geschiedt op de volgende wijz.e:

Het pijpstuk 7 dat is vervaardigd uit polyethyleen of een andere geschikte kunststof, heeft een uitwendige diameter die een weinig kleiner is dan de inwendige diameter van de 20 aansluitmof 3, zodat dit pijpstuk gemakkelijk in deze aansluitmof kan worden gestoken. Binnen het in de aansluitmof gelegen deel van het pijpstuk 7 wordt vervolgens een metalen huls 8 geschoven waarvan de buitendiameter enigszins kleiner is dan -de binnendiameter van het pijpstuk, zodat deze huls gemakke-25 lijk kan worden aangebracht. Vervolgens wordt de plunjer 16 met het huis 18 in het pijpstuk gestoken, zodat de verende lippen 19 van het huis 18 binnen de metalen huls 8 komen te liggen. Vervolgens wordt een hydraulische of pneumatische druk op de zuiger 15 uitgeoefend, zo dat* de zuiger met de plunjer 30 16 in de richting van de pijl F beweegt. De verende lippen worden door deze beweging radiaal naar buiten gedrukt in de richting van de pijlen P, zodat de metalen huls 8 en het hiermede in contact staande deel van het pijpstuk 7 radiaal naar buiten wordt gedrukt. De metalen huls 8 wordt hierbij 35 blijvend vervormd, "opgetrompt" en het plastic materiaal van het pijpstuk 7 vloeit in de groeven 4, zodat een koppeling tussen het pijpstuk en de aansluitmof 3 wordt verkregen.

Tijdens deze axiale verplaatsing van de plunjer 16 wordt 8300123 - 5 - de elastische vervorming van de aansluitmof 3 gemeten met behulp van het meetorgaan 9. Indien de gemeten waarden een in het rekenwerktuig 10, 11 opgesl-agen waarde heeft bereikt, wordt door het besturingsorgaan 12 een stuursignaal afgegeven 5 naar het hydraulische of pneumatische bedieningssysteem 13, waardoor de beweging van de plunjer wordt gestopt en de zuiger 15 met de plunjer 16 in de tekening naar rechts wordt bewogen, zodat de verende lippen 19 weer naar binnen toe bewegen en het huis 18 uit het pijpstuk 7 kan worden genomen.

10 De radiale elastische uitzetting van de aansluitmof 3 is een maat voor de door de lippen 19 op de huls 8 uitgeoefende druk. Proefondervindelijk kan worden vastgesteld bij welke uitzetting er voldoende druk is uitgeoefend om het kunststof-materiaal in de groeven te doen vloeien. Deze waarde wordt 15 opgeslagen in een rekenwerktuig en door de momentale uitzetting tijdens het koppelen steeds te vergelijken met deze opgeslagen waarde, verkrijgt men een duidelijke indicatie wanneer een goede koppeling tot stand is gekomen. Deze methode heeft bovendien het voordeel, dat onafhankelijk van de dikte van 20 het pijpstuk en/of de metalen huls steeds een goede verbinding tussen het pijpstuk en de aansluitmof is gewaarborgd.

Dergelijke van kunststof pijpstukken voorziene afsluiters zijn in het bijzonder bestemd om te worden opgenomen in ondergrondse kunstsiEf leidingen. Voor deze ondergrondse inbouw is 25 het van belang dat de buitenkant van het huis 2 van de afsluiter zo glad mogelijk is uitgevoerd. Zoals te zien is in de fig. 3 en 4 is het huis 2 in het gedeelte waar de spil 5 doorheen wordt gevoerd, voorzien van twee inwendige diametraal tegenover elkaar gelegen nokken 20, 20’. Deze nokken zijn elk 30 voorzien van twee loodrecht op elkaar staande aanslagvlakken 21, 22 resp. 21’, 22’, die samenwerken met vlakke kanten 23 resp. 24 op de spil 5 (zie fig. 5 en 6). Door deze constructie kan de spil 5 over 90° worden verdraaid om het kleplichaam 6 vanuit zijn gesloten naar zijn geopende stand te brengen 35 of vice versa, zonder dat aan de buitenkant van het huis nokken of aanslagen aanwezig zijn.

Een volgende eis die wordt gesteld aan een afsluiter voor ondergrondse inbouw is dat deze niet met de hand kan worden bediend. Dit om te voorkomen dat de afsluiter per on- 8300123 - 6 - # ”% f geluk wordt versteld en in de verkeerde stand wordt ingebouwd. Hiertoe is om de spil 5 een klemring 25 aangebracht (zie fig.

1). Deze klemring die met een bepaalde klemkracht om de spil grijpt, is onverdraaibaar in het huis 2 gemonteerd. In de 5 weergegeven uitvoeringsvorm is dit gebeurd doordat de klemring is voorzien van een zaagsnede waarin een binnen het huis aangebracht nok 24 steekt (zie fig. 3 en 4). Bij het verdraaien van de spil 5 oefent de klemring 25 hierop een bepaalde wrijvingskracht uit, die voorkomt dat de afsluiter onbe-10 doeld wordt versteld.

8300123

Claims (4)

1. Werkwijze voor het bevestigen van een pijpstuk van een kunststofmateriaal in een busvormig aansluitstuk van een relatief stijf materiaal, dat aan de binnenkant is voorzien van een aantal omtreksgroeven, waarbij het pijpstuk in het 5 aansluitstuk wordt gestoken en binnen het in het aansluitstuk gestoken deel van het pijpstuk een metalen huls wordt aangebracht, welke metalen huls vervolgens in radiale richting wordt uitgezet, zodat het materiaal van het pijpstuk in de groeven van het aansluitstuk wordt gedrukt, met het 10 kenmerk, dat de metalen huls zover wordt uitgezet, dat het aansluitstuk elastisch vervormt, de vervorming van het aansluitstuk wordt gemeten en de uitzetting van de metalen huls wordt gestopt indien de gemeten grootheid een voorafbepaalde waarde heeft bereikt.

2. Inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze volgens conclusie 1, gekenmerkt door een meetorgaan voor het meten van de elastische vervorming van het aansluitstuk, een rekenwerktuig met geheugen voor het vergelijken van de gemeten waarde met een vooraf ingestelde waarde, een stuur-20 orgaan voor het afgeven van een stuursignaal naar een bedieningssysteem, welk systeem is gekoppeld met uitzetmiddelen voor de metalen huls.

3. Inrichting volgens conclusie 2,met het kenmerk, dat de uitzetmiddelen worden gevormd door een hy-25 draulisch of pneumatisch aangedreven plunjer met een taps toelopend uiteinde, welke plunjer axiaal verplaatsbaar is in een huis dat aan het uiteinde is voorzien van een zich overeenkomstig het tapse deel van de plunjer vernauwende doorgang, welk uiteinde is voorzien van in de lengterichting lo-30 pende zaagsneden een en ander zodanig, dat verende lippen ontstaan, die zich door de axiale verplaatsing van de plunjer radiaal naar buiten bewegen. 8300123 r * ^ Ψ - 8 -

4. Inrichting volgens conclusie 3,met het kenmerk, dat de plunjer wordt gevormd door de zuigerstang van een hydraulisch of pneumatisch bediend zuiger-cilindersamen-stel, dat in verbinding staat met het bedieningssysteem. 8300123