NL8104956A - Verstelinrichting voor loopwielschoepen. - Google Patents

Description

i ‘ Μ VO 2k60

Verstelinriehting voor loopwiels choepen.

De uitvinding heeft betrekking op een verstelinriehting voor de loopwielsehoepen van (half)axiale stromingsdynamische machines, waarbij het verstellen geschiedt door middel van stilstaande, buiten- en evenwijdig aan een as geplaatste werkcilin-5 ders, die een van jukstangen voorzien verstellagerhuis bedienen en waarbij de jukstangen door een koppelflens heen steken, met een binnenin de koppeling geplaatst juk zijn verbonden en waarbij het juk is verbonden met een binnen de as geplaatste axiaal verschuifbare verstelstang.

10 Een dergelijke inrichting is bekend uit het Duitse octrooi- schrift 1.097*309 voor het verstellen van de schoepen van scheepsschroeven. Dergelijke verstelinrichtingen worden ook gevraagd bij schroefpompen,waarbij met scheepsschroeven vergelijkbare loopwielen binnen een buismantel zijn geplaatst. Hiertoe zijn de meest 15 verschillende oplossingen bekend geworden, die b.v. in de pompas opgenomen elektrische of hydraulische servomotoren omvatten. Nadelig bij deze uitvoeringsvormen is de dure constructie, die bij onderhoud en reparatie zeer veel montagetijd vergt.

Een andere mechanische verstelinriehting wordt getoond in 20 het Duitse octrooischrift l.OlA.729» waarbij door middel van een planeelwieldrijfwerk de verstelling van de loopwielsehoepen van centrifugaalmachines wordt bewerkstelligd. Als gevolg van de vaste verbinding van enkele of verscheidene onderdelen met de roterende drijfas zijn deze voortdurend aan slijtage blootgesteld en geven 25 ook aanleiding tot voortdurend lawaai. Bezwaarlijk zijn ook de onvermijdelijke hogere wrijvingsverliezen, resp. de optredende smeerproblemen.

De uitvinding heeft tot doel een eenvoudig te vervaardigen en onderhoudsvrije verstelinriehting van geringe bouwhoogte te 30 verschaffen voor loopwielsehoepen van stromingsdynamische rotatie- .....8 10'9 5 6 ........- ----------------------------------------------- ___^«ιί!Γ 4 *' ί - 2 - machines. De inrichting volgens de uitvinding is hiertoe gekenmerkt doordat de koppelflens en een daarop aansluitende asbescherm-/ huls een montage-eenheid vormen, het tegenover de koppelflens liggende uiteinde van de asbeschermingshuls is vastgezet in een 5 draagwagen en het op de asbeschermingshuls axiaal verschuifbare verstellagerhuis tussen de koppelflens en het draaglager is geplaatst.

Een van de wezenlijke voordelen van de constructie bestaat daarin, dat de voor het verstellen noodzakelijke onderdelen rondom .

10 de uit de koppelflens en de asbes chermingshuls bestaande montage- eenheid zijn geplaatst. Bijgevolg kan de zeer compact er ver stel-inrichting zonder grote moeilijkheden op de desbetreffende asuiteinden worden gemonteerd. Speciale asvormen worden bijgevolg overbodig. Voor de vervaardiging en in het bijzonder voor de nauwkeu- 15 righeid van deze verstelinrichting is het van groot belang, dat dê stand van alle te bewerken vlakken is betrokken op de ashartlijn. Bijgevolg kunnen de roterende pasvlakken van de koppeling, de daarmede verbonden asbeschermhuls alsook de roterende delen van het draaglager in êên opspanning worden bewerkt.- Bij geringe

T

20 kosten kan bijgevolg een maximum aan nauwkeurigheid worden bereikt.

Volgens een uitvoeringsvorm van dé uitvinding is het draaglager voorzien van een radiaallager en een axiaallager, waarbij het radiaallager gezien vanaf de koppelflens voor hét axiaallager is geplaatst terwijl het verstellagerhuis over het draaglager valt.

25 Deze de compactheid van de verstelinrichting ten goede komende uitvoering maakt het mogelijk de bouwhoogte tot een minimum te beperken. Het verstellagerhuis wordt bijgevolg evenals bij een te-lescoopbuis in een van zijn eindstanden over het draaglager ge-schoven.

30 Volgens een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding zijn de werkcilinders in het gebied tussen de koppelflens en het ver-stellagerhuis en/of tussen het verstellagerhuis en het draaglager geplaatst. Afhankelijk van de ruimteverhoudingenop de inhouw-plaats kan voor de werkcilinders een inbouwstand worden gekozen 35 die het eventuele vervangen ervan of het vervangen van de aan- ^~8ΊΤΤΜβ “ -3- * n# drijfmotor onafhankelijk van elkaar mogelijk maakt. Deze maatregel betekent dat de werkcilinders gemakkelijk kunnen -worden aangepast aan de feitelijke inbouwverhoudingen.

Om te voldoen aan de eis van onderhoudsvrij bedrijf is het 5 voldoende voor het opnemen van de rotaties tegen stof afgescherm de rollagers te gebruiken en voor het opnemen van de axiale bewegingen van bussen voorziene kogelgeleidingen in een tegen stof beschermende uitvoering. Bij eventuele toepassing van met olie gesmeerde glijlagers kunnen volgens de uitvinding het verstellager-10 huis en het draaglager binnenin een vloeistofdicht een- of meer delig huis zijn geplaatst. Deze maatregel maakt werking in een oliebad mogelijks alsmede het toepassen van een dergelijk verstel-' lager in stoffige omgeving.

Volgens een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding is het 15 verstellagerhuis als werkzuiger uitgevoerd en wordt binnen het een- of meerdelige huis geleid. Deze maatregel kan toepassing vinden bij bijzonder bekronden ruimteverhoudingen, als voor buiten de verstelinrichting geplaatste werkcilinders geen plaats meer is.

Voor het opnemen van de door het verstellagerhuis op de werk- i 20 cilinders uitgeoefende reactiekrachten wordt volgens een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding het verstellagerhuis geleid door in de asrichting verlopende instelbare cilindrische stangen. Deze kunnen uit in de handel verkrijgbaar stafmateriaal worden vervaardigd en vergen in het verstellagerhuis slechts een eenvoudig aan 25 te brengen boring en geen gecompliceerde moer-veer-verbindingen.

Volgens een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding wordt het verstellagerhuis geleid door in radiale richting geplaatste uitsteeksels.

Voorts kan volgens de uitvinding 1¾ loodrechte plaatsing yan 30 de as tussen de asbeschermhuls en de as een oliestuwbuis zijn ge plaatst. Deze buis, waarvan de bovenrand zich steeds boven het maximale oliepeil bevindt, functioneert zonder aanraking en is bijgevolg ideaal voor de onderhoudsvrije werking van de-verstelinrich-ting. Duur geconstrueerde en met name aan slijtage onderworpen 35 sleepringafdichtingen of radiaalasafdichtringen zouden in elk ge- ~ITflT9'56 __é * * - k - val een onzekerheid betekenen.

Een uitvoeringsvoorbeeld van de uitvinding is in de tekeningen weergegeven en wordt in het volgende nader beschreven.

Fig.1 toont in langsdoorsnede een op een fundament rustende, 5 met een loodrecht geplaatste as verbonden verstelinrichting en

Fig.2 is een schematische weergave van de aandrijving, de verstelinrichting en een stromingsdynamische machine.

Fig.1 laat zien hoe binnenin de as 1 een verstelstang 2 verloopt, die aan het naar de koppeling gerichte einde uit de as 10 tevoorschijn komt en door middel van een moer 5 is verbonden met een binnen de koppelflens 3 geplaatst juk k. Op de koppelflens 3 sluit een met deze een montage-eenheid vormende asbeschermingshuls 6 aan, waarbij het van de koppeling af gerichte einde 7 van de asbeschermingshuls 6 is vastgezet in een draaglager 8. Dit bestaat 15 bij hit uitvoeringsvoorbeeld uit een axiaallager 8.1 en een-radi-.

aallager 8.2, waarbij het racLiaallager 8.2 gezien in de richting van de koppelflens 3 voor het axiaallager 8.1 is geplaatst. De as 1 is met een ringmoer 9 alsmede met schroeven 10 losneembaar met de koppelflens 3 verbonden.' Alle op de. as 1 inwerkende krach- ï 20 ten worden bijgevolg betrouwbaar op het draaglager 8 overgedragen.

Het verstellagerhuis 11 bestaat uit een op de asbeschermings-huls 6 slechts in axiale richting beweegbare verstelhuls 12, alsmede uit twee daarmede verbonden dubbelwerkende axiale glijlagers 13. De verstelhuls zelf wordt geleid in de zover mogelijk uit el-25 kaar liggende punten X, Y op de asbês chermingshuls 6. Deze maat regel maakt op eenvoudige wijze synchronisatie van de slagbewegin-gen van de op het verstellager 11 werkende werkcilinders mogelijk.

Het verstellagerhuis 11 wordt gevormd door de verstelhuls 12, de s axiale glijlagers 13, de de glijlagers opnemende deksels lU, 15, 30 alsmede de tussen de deksels geplaatste af stands stukken 16, waar bij schroeven 17 het geheel bij elkaar houden. Een in de verstelhuls 12 gevormde langsgroef 18 draagt in samenhang met een in de asbeschermingshuls 6 ingelaten pasveer 19 de rotatie van de as 1 over. Het is ook zonder meer mogelijk andere lagertypen, b.v. rol-35 lagers, toe te passen.

8ΊΠ0 4 9 5 6 ' ! ' 4 ____________ - 5 - l

Het draaglager 8 is met schroeven 20 öp een lagerbodem 21 bevestigd, welke hier verder een het verstellagerhuis 11 vloeistofdicht omhullende buitenmantel 22 draagt. Een deksel 23 vormt de afsluiting van het huis, waarbij trekankers 2b de lagerbodem 5 21, de buitenmantel 22 en het deksel 23 bijeenhouden. Bij dit uit- voeringsvoorbeeld zijn op het deksel 23 de verschuiving van het verstellagerhuis 11 bewerkstelligende werkcilinders 25 geplaatst; zij kunnen echter ook zonder meer op de lagerbodem 2b zijn bevestigd. Deze draagt ook nog cilindrische stangen 26, die in borin-20 gen van het verstellager 11 passen, dit geleiden en na de montage door middel van schroeven 27 worden vastgezet - Zij nemen de in het verstellagerhuis 11 tengevolge van de wrijving ontstaande om-trekskrachten op en ontlasten bijgevolg de zuigerstangen 28 van de werkcilinders 25 van de invloed van buigende momenten. Bescha-15 digingen van de zuigerstangafdichting worden bijgevolg vermeden.

Het deksel 23 houdt nog een tussenflens 29 vast, aan welke een om montageredenen neerlaafcbare, resp. verschuifbare kap 30 met schroeven 31 is bevestigd. De kap 30 is eveneens met schroeven 32 verbonden met een met stippellijnen weergegeven aandrijf motor 33· t 20 De zo gevormde, volledig gesloten kap is constructief zeer stijf en werkt bijgevolg het ontstaan van trillingen tegen en neemt de door de aandrijfmotor 33 veroorzaakte reactiekrachten en het gewicht van deze motor op. Tussen de aandrijfmotor 33 en de tussenflens 29 geplaatste, aan. de tussenflens bevestigde steunen 3b die-25- nen voor het ondersteunen van de aandrijfmotor 33 indien de kap 30 is neergelaten. Een slechts schematisch en met stippellijnen weergegeven fundament ifl neemt weer de lagerbodem 21 de op de ver-stelinrichting inwerkende krachten op en leidt deze af,.

Aan de lagerbodem 21 is voorts nog een de as 1 omgevend en 30 binnen de asbeschermingshuls 6 verlopende oliestuwbuis 35 afdich tend bevestigd. De axiale lengte van deze buis overschrijdt het tot het merk A reikende oliepeil binnenin de huisonderdelen 21, 22, 23, Bijgevolg kunnen aan slijtage onderhevige sleepringafdichtingen, resp. radiaalasafdichtingen achterwege blijven. Slechts -35: tot stofafscherming dient de afdekhuis 38, die aan de koppelflens 8TÖ 4 9 5 6 : ~

V X

- 6 - 3 is bevestigd en in bet deksel 23 past. Deze buis dient voor het schoonhouden van de glijbaan voor de verstelhuls 12. De werking van de in fig.1 weergegeven uitvoeringsvorm is als volgt: De werk-cilinders 25 verschuiven het verstellagerhuis 11 in axiale rich-5 ting over de met de koppelflens 3 een montage-eenheid vormende asbeschermingshuls 6. De met het verstellagerhuis 11 samenwerkende verstelhuls 12 bezit aan het naar de koppeling gerichte uiteinde meerdere axiaal verlopende jukstangen 36, welke door boringen naar het inwendige van de koppelflens 3 voeren en door middel van moe-10 ren 37 met het juk U zijn verbonden. Het juk b draagt de axiale beweging op de verstelstang 2 over, en daarmede op een hier niet weergegeven verstelschroef van een stromingsdynamische machine.

Fig.2 is een schematische weergave van de verstelinrichting en van de plaatsing daarvan tussen de aandrijf mot or 33 en een 15- verstelschroef J+0. Het verstellagerhuis 11 en in het bijzonder de verstelhuls 12 zijn hier zo gevormd, dat de axiaallagers 13 over v het draaglager 8 heen vallen. Bijgevolg kan de axiale bouwhoogte · tot een minimum worden beperkt. Hier is gemakkelijk te zien, dat de gehele verstelinrichting om de koppelflens 3, de daarmee ver-.20 bonden asbeschermingshuls 6 en het draaglager 8 heen zijn ge- · plaatst en dat deze gehele eenheid bij. de montage zonder moeilijkheid op de reeds geplaatste as 2 kan worden, geschoven en daar kan worden bevestigd. De verbinding van de aandrijfmotor 33 met. de verstelinrichting kan door eenvoudig opplaatsen en vastschroeven . 25 geschieden.

< "* j_ > 8 1 0 4 9 5 6 '

Claims (6)

1. Verstelinrichting voor de loopwielschoepen ran (half)axiale stromingsdynamisehe machines, waarbij het verstellen geschiedt door middel van stilstaande, buiten- en evenwijdig aan een as geplaatste verkcilinders, die een van jukstangen voorzien verstel-5 lagerhuis bedienen en waarbij de jukstangen door een koppelflens heen steken, met een binnenin de koppeling geplaatst juk zijn verbonden en waarbij het juk is verbonden'met een binnen de as geplaatste axiaal verschuifbare verstelstang, met het kenmerk, dat de koppelflens (3) en een daarop aansluitende asbeschermingshuls 10 (6) een montage-eenheid vormen, dat het tegenover de koppelflens (3) liggende uiteinde (7) van de asbes chermingshuls (6) is vastgezet in een draaglager (8) en dat het op de asbes chermingshuls (6) axiaal verschuifbare verstellagerhuis (ll) tussen de koppelflens (3) en het draaglager (8) is geplaatst,

2. Verstelinrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het draaglager (8) bestaat uit een radiaallager (8.2) en een axi-aallager (8.1), waarbij het radiaallager (8.2) gezien vanaf de koppelflens (3) voor het axiaallager (8.1) is geplaatst, terwijl het verstellagerhuis (11) over het draaglager (8) heen valt. -20 3. Verstelinrichting volgens de conclusies 1 en 2, met het ken merk, dat de werkcilinders (25) zijn geplaatst in het gebied tussen de koppelflens (3) en het verstellagerhuis (ll) en/of tussen het, verstellagerhuis (ll) en het draaglager (8). k. Verstelinrichting volgens de conclusies 1-3, met het ken-25 merk, dat het verstellagerhuis (ll) en het draaglager (8) zijn ge plaatst binnenin een vloeistofdicht een- of meerdelig huis (21, 22, 23).

5. Verstelinrichting volgens conclusie k, met het kenmerk, dat het verstellagerhuis (ll) als werkzuiger is uitgevoerd en wordt 30 geleid binnen het een- of meerdelige huis (21, 22, 23).

6. Verstelinrichting volgens de conclusies 1 - h, met het ken- ;_ merk, dat het verstellagerhuis (ll) wordt geleid door in de asrich- yyjpr-ygg ~ - 8 - Sn ting verlopende, instelbare cilindrische stangen (26).

7. Verstelinrichting volgens een van de conclusies 1-6, met het kenmerk, dat het verstellagerhuis (ll) wordt geleid door inr. radiale richting geplaatste uitsteeksels.

8. Verstelinrichting volgens een of meer van de conclusies 1 - 7, met het.kenmerk, dat hij verticale plaatsing van de as (1) tussen de asheschermingshuls (6) en de as (1) een oliestuwbuis (35) is geplaatst. \ - -r T - i L~~8T(rT5T6----------:------------ -