NL2006323C2 - Werkwijze voor het vervaardigen van een schroefdeksel, en een schroefdeksel voor het afsluiten van een conservenpot. - Google Patents

Description

NL 15630-VH/mr

Werkwijze voor het vervaardigen van een schroefdeksel, en een schroefdeksel voor het afsluiten van een conservenpot

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van een schroefdeksel voor het afsluiten van een conservenpot, waarbij in het deksel een door middel van vingerkracht doorbreekbare verzwakkingslijn wordt 5 aangebracht.

Een dergelijke werkwijze is bekend in de stand van de techniek. Bij de bekende werkwijze wordt een verzwakkingslijn in het deksel aangebracht om voor het opendraaien van het deksel door middel van vingerkracht het deksel ter plaatse van de 10 verzwakkingslijn open te drukken. Hierdoor komt de inhoud van de afgesloten conservenpot in verbinding te staan met de buitenlucht en kan de druk in de conservenpot met de buitendruk worden vereffend. Het is algemeen bekend, dat het openschroeven van een conservenpot hierdoor wordt vergemakkelijkt, omdat 15 door de onderdruk in de conservenpot het deksel stevig tegen de pot wordt getrokken. Een nadeel van de bekende werkwijze is, dat deze voor het in beperkte tijd en met voldoende nauwkeurigheid produceren van een groot aantal deksels voor conservenpotten ongeschikt is. De nauwkeurigheid is relevant, 20 omdat het onacceptabel is dat ter plaatse van de verzwakkingslijn, ook enige tijd na de productie van een op een gevulde pot geschroefd deksel, vanzelf lekkage naar de binnenzijde van de conservenpot ontstaat.

Een doel van de uitvinding is het verschaffen van een 25 efficiënte werkwijze voor het vervaardigen van een schroefdeksel welke beantwoordt aan de vereisten van voedselveiligheid.

Dit doel wordt bereikt met de werkwijze volgens de uitvinding, waarbij op de plaats waar de verzwakkingslijn dient te komen materiaal van het deksel wordt verwijderd ten-30 einde een gleuf te verkrijgen. In de praktijk wordt de gleuf aan de buitenzijde van het deksel aangebracht. De buitenzijde is de zijde die gelegen is tegenover de schroefsluiting, dus de zijde welke zich aan de buitenkant bevindt wanneer het schroefdeksel op de conservenpot is geschroefd.

2

Een voordeel van de werkwijze volgens de uitvinding is dat door het verwijderen van het materiaal ter plaatse van de verzwakkingslijn het locaal plastisch deformeren van materiaal wordt geminimaliseerd. Hierdoor kan locale schade van 5 het deksel nabij de ontstane gleuf worden beperkt. Typische technieken waarmee wel een verzwakkingslijn kan worden aangebracht, maar die het materiaal locaal ernstig kunnen deformeren, zijn stansen, ponsen, persen, insnijden, kerven, inkepen, etc. Door het materiaal volgens de uitvinding van het 10 deksel te verwijderen, kan de materiaalstructuur nabij de gleuf beter worden behouden.

In de praktijk kan het materiaal van het deksel zijn gevormd uit een metaal, maar andere materiaaltypen zijn ook denkbaar. Het metaal wordt normaliter met een beschermlaag ge-15 coat om contact met de buitenlucht en de inhoud van de conservenpot te vermijden.

Bij voorkeur wordt voor het verwijderen van het materiaal van het deksel de op het deksel uitgeoefende kracht in hoofdzaak uitsluitend in het vlak van het deksel uitgeoefend.

20 Met andere woorden, de krachten in de richting loodrecht op het vlak van het deksel zijn tijdens de bewerking minimaal. Hierdoor kan een relatief diepe gleuf in het deksel worden gemaakt, zonder dat het risico van voortijdige lekkage ter plaatse van de verzwakkingslijn te groot wordt. In vergelij-25 king met bijvoorbeeld het inpersen van een scherp voorwerp voor het creëren van een verzwakkingslijn, is het risico van te ver doordrukken veel kleiner. Dergelijk gereedschap, zoals bijvoorbeeld een in te persen meskant, is ook onderhevig aan slijtage, zodat een relatief grote veiligheidsmarge moet wor-30 den aangehouden.

Het verwijderen van het materiaal kan een niet-mechanische bewerking omvatten, zodat de op het materiaal naast de gleuf uitgeoefende krachten minimaal zijn. In een praktische uitvoeringsvorm omvat de niet-mechanische bewerking 35 een behandeling door middel van een laserstraal. Hiermee kan zeer locaal materiaal worden weggebrand. Met behulp van een laserstraal kan een zeer nauwkeurige en smalle gleuf worden verkregen. In vergelijking met bijvoorbeeld een inkeping door middel van een scherp mes, kan de gleuf met behulp van een la- 3 serstraal veel steilere zijwanden hebben, hetgeen een gunstige invloed op het breekgedrag ter plaatse van de verzwakkingslijn heeft. Met behulp van een laserstraal blijkt het mogelijk om meer dan 100 deksels per minuut te voorzien van gleuven in een 5 kruisvorm, terwijl een grote nauwkeurigheid van de afmetingen wordt verkregen.

De gleuf kan na de vervaardiging daarvan worden afgedekt door het aanbrengen van een coating. Hierdoor wordt contact met de buitenlucht vermeden, zodat de kans op corrosie 10 wordt verkleind.

De gleuf kan worden aangebracht voordat het deksel zijn definitieve vorm heeft gekregen, bijvoorbeeld als het deksel nog uit een vlakke plaat gesneden moet worden, of als het deksel inmiddels wel uitgesneden is, maar nog vervormd 15 moet worden tot een deksel met schroefsluiting.

De uitvinding heeft ook betrekking op een werkwijze voor het assembleren van een conservenpot, waarbij een schroefdeksel volgens de hiervoor beschreven werkwijze wordt vervaardigd voordat het schroefdeksel op een conservenpot met 20 inhoud wordt geschroefd. Dit biedt de mogelijkheid om het deksel te controleren voordat deze op een vooraf gevulde conservenpot wordt geschroefd. Overigens is het ook mogelijk om het deksel eerst op de conservenpot te schroeven en daarna de gleuf aan te brengen. Dit kan controle op lekkage of bijna 25 lekkage echter lastiger maken.

De uitvinding heeft ook betrekking op een schroefdeksel voor het afsluiten van een conservenpot, dat voorzien is van een gleuf waarvan de bodem door middel van vingerkracht ter plaatse van de gleuf breekbaar is, waarbij de gleuf is ge-30 maakt door het lokaal verwijderen van materiaal van het deksel. Zoals hierboven is aangegeven, kan de gleuf aan de buitenzijde van het schroefdeksel zijn aangebracht. De manier waarop de gleuf vervaardigd is, kan worden waargenomen door de minimale vervorming van materiaal nabij de gleuf. Ook zal in 35 de praktijk bij een gleuf, die vervaardigd is door locale vervorming, bijvoorbeeld via persen, het bodemgedeelte onder de gleuf een tapse vorm hebben. Bij verwijdering van materiaal is dit niet noodzakelijk. De zijwanden van de gleuf kunnen ten opzichte van het vlak van het deksel een althans ongeveer 4 rechte hoek hebben, of de hoek kan bijvoorbeeld kleiner zijn dan 20° of 10°. Ook kunnen de zijwanden van de gleuf zich althans ongeveer parallel aan elkaar uitstrekken.

In een praktische uitvoeringsvorm is de breedte van 5 de gleuf kleiner dan 0,2 mm, en ligt deze bijvoorbeeld in het bereik van 50-100 pm. In doorsnede gezien kan de gleuf een althans ongeveer rechthoekige vorm hebben met bijvoorbeeld een breedte-diepteverhouding van 0,5 -1,5, maar andere verhoudingen zijn ook denkbaar.

10 Voorts kan er een tweede gleuf aanwezig zijn, welke de eerste gleuf snijdt. De gleuven kunnen een kruisvorm hebben, maar andere vormen zijn ook denkbaar.

In een specifieke uitvoeringsvorm is de dikte van het bodemgedeelte onder de gleuf kleiner dan 50% van de dikte van 15 het aan de gleuf grenzende bodemgedeelte, en bij voorkeur kleiner dan 30% of zelfs 20%.

De uitvinding zal hierna verder worden toegelicht aan de hand van tekeningen, die uitvoeringsvoorbeelden van de uitvinding zeer schematisch weergeven.

20 Fig. 1 is een bovenaanzicht van een uitvoeringsvorm van het schroefdeksel volgens de uitvinding.

Fig. 2 is een dwarsdoorsnede aanzicht van het schroefdeksel volgens de lijn II-II in Fig. 1.

Fig. 3 is een zelfde aanzicht als Fig. 2 volgens de 25 lijn III-III in Fig. 1.

Fig. 4 is een aantal bovenaanzichten van gedeelten van alternatieve uitvoeringsvormen van het schroefdeksel volgens Fig. 1.

Fig. 1 toont een bovenaanzicht van een uitvoerings-30 vorm van een schroefdeksel 1 volgens de uitvinding. Het schroefdeksel 1 is geschikt voor het afsluiten van een conser-venpot (niet getoond). In de praktijk is een conservenpot vaak een pot van glas, maar alternatieve materialen zijn ook denkbaar .

35 Het schroefdeksel 1 is gevormd uit een metalen plaat en omvat een schroefdraad 2 of bajonetsluiting welke past op een schroefsluiting van een conservenpot. Een conventioneel schroefdeksel, en ook de in Fig. 1 getoonde uitvoeringsvorm, is aan de buitenzijde 3 en de binnenzijde 4 voorzien van een 5 coating (niet getoond) om te voorkomen dat de buitenlucht of de inhoud van de conservenpot met het metaal in aanraking komt teneinde corrosie daarvan te voorkomen.

Het schroefdeksel 1 is aan de buitenzijde 3 voorzien 5 van twee gleuven 5 in de vorm van een kruis. Ter plaatse van de gleuven 5 is het materiaal van het deksel 1 verwijderd. De diepte van de gleuven 5 is zodanig gekozen, dat de dikte van het bodemgedeelte onder de gleuven 5 kleiner is dan 50% van de dikte van het aan de gleuven 5 grenzende bodemgedeelte, maar 10 dit kan afhankelijk zijn van de keuze van het materiaal van het deksel 1. Door de gleuven 5 worden verzwakkingslijnen in het deksel 1 aangebracht welke door middel van vingerkracht breekbaar zijn. De dikte van het resterende bodemgedeelte onder de gleuven 5 kan zodanig zijn, dat het deksel 1 alleen 15 door volwassenen kan worden geopend.

Wanneer de afgesloten conservenpot geopend dient te worden, kan de gebruiker eerst een kracht op de gleuven 5 uitoefenen in de richting loodrecht op het vlak van het deksel 1. Zodra het bodemgedeelte onder de gleuven 5 een minimale scheur 20 of opening geeft, zal de onderdruk onder het schroefdeksel 1 wegvallen en kan het schroefdeksel 1 gemakkelijk van de conservenpot worden losgeschroefd.

Het moment waarop de gleuven 5 worden aangebracht, kan verschillend zijn. Het is mogelijk om de gleuven 5 aan te 25 brengen vóór het vervormen van de metalen plaat in de vorm van het schroefdeksel 1, vóór het aanbrengen van een coating aan de binnenzijde 3 en/of de buitenzijde 4 van het schroefdeksel 1, of na het op de conservenpot schroeven van het schroefdeksel 1.

30 Om ondermeer een nauwkeurig bodemverloop onder de gleuven 5 te creëren, wordt volgens de uitvinding materiaal van het deksel 1 verwijderd en niet lokaal vervormd zoals het geval is bij bijvoorbeeld stansen of kerven. In dit geval zijn de gleuven 5 aangebracht door middel van een laserstraal. Dit 35 kan met hoge snelheid en nauwkeurig worden uitgevoerd. De gleuven 5 kunnen zeer smal zijn en de zijwanden daarvan kunnen zich althans ongeveer parallel ten opzichte van elkaar uitstrekken.

6

Na het aanbrengen van de gleuven 5 worden deze afgedekt door het aanbrengen van een coating 6. Hierdoor wordt voorkomen dat de wanden van de gleuven 5 kunnen corroderen, zodat in een later stadium mogelijk voortijdige lekkage naar 5 de inhoud van de conservenpot zou kunnen ontstaan.

Fig. 4 toont enkele alternatieve vormen van gleuven 5, zoals gezien aan de buitenzijde 3 van het schroefdeksel 1, maar talloze andere vormen zijn denkbaar, zoals gekromde lijnen, etc.

10 De uitvinding is niet beperkt tot de in de tekeningen weergegeven en hierboven beschreven uitvoeringsvoorbeelden die op verschillende manieren binnen het kader van de uitvinding kunnen worden gevarieerd. Het is bijvoorbeeld mogelijk om de verzwakkingslijn of -lijnen uit het midden van het deksel te 15 plaatsen.

Claims (12)

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een schroefdeksel (1) voor het afsluiten van een conservenpot, waarbij in het deksel een door middel van vingerkracht doorbreekbare ver-zwakkingslijn wordt aangebracht door op de plaats waar de 5 verzwakkingslijn dient te komen materiaal van het deksel (1) te verwijderen teneinde een gleuf (5) te verkrijgen.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, waarbij voor het verwijderen van het materiaal van het deksel (1) de op het deksel (1) uitgeoefende kracht in hoofdzaak uitsluitend in het 10 vlak van het deksel (1) wordt uitgeoefend.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, waarbij het verwijderen van het materiaal een niet-mechanische bewerking omvat.

4. Werkwijze volgens conclusie 1, waarbij de niet- 15 mechanische bewerking een behandeling door middel van een laserstraal omvat.

5. Werkwijze volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij de gleuf (5) wordt afgedekt door het aanbrengen van een coating (6).

6. Werkwijze volgens één van de voorgaande conclu sies, waarbij de gleuf (5) wordt aangebracht voordat het deksel (1) zijn definitieve vorm heeft gekregen.

7. Werkwijze voor het assembleren van een conservenpot, waarbij een schroefdeksel (1) volgens één van de 25 voorgaande werkwijzen wordt vervaardigd voordat het schroefdeksel (1) op een conservenpot met inhoud wordt geschroefd.

8. Schroefdeksel (1) voor het afsluiten van een conservenpot, dat voorzien is van een gleuf (5) waarvan de bodem door middel van vingerkracht ter plaatse van de gleuf (5) 30 breekbaar is, waarbij de gleuf (5) is gemaakt door het lokaal verwijderen van materiaal van het deksel (1).

9. Schroefdeksel (1) volgens conclusie 8, waarbij de breedte van de gleuf kleiner is dan 0,2 mm.

10. Schroefdeksel (1) volgens conclusie 8 of 9, 35 waarbij een tweede gleuf aanwezig is, welke de eerste gleuf snijdt.

11. Schroefdeksel (1) volgens conclusie 10, waarbij de gleuven (5) een kruisvorm hebben.

12. Schroefdeksel (1) volgens één van de conclusies 8-11, waarbij de dikte van het bodemgedeelte onder de gleuf 5 (5) kleiner is dan 50% van de dikte van het aan de gleuf (5) grenzende bodemgedeelte. 10