NL1029703C2 - Samenstel van een verwisselbaar vormlichaam en fixeerinrichting. - Google Patents

Description

SAMENSTEL VAN EEN VERWISSELBAAR VORMLICHAAM EN FIXEERINRICHTING

5 De uitvinding heeft betrekking op een samenstel van een verwisselbaar vormlichaam en fixeerinrichting voor het in een ondermatrijs van een thermovormmachine fixeren van het vormlichaam, waarbij de fixeerinrichting een aangrijpelement omvat voor het aangrijpen van het vormlichaam, waarbij het 10 samenstel beweegbaar is tussen een eerste positie waarin het vormlichaam geschikt is de vorm van een met de thermovormmachine te produceren product te bepalen en een tweede positie waarin het vormlichaam uit aangrijping met het aangrijpelement kan worden gebracht, en een tussen het 15 aangrijpelement en het vormlichaam werkzaam fixeermechanisme voor het fixeren van het vormlichaam ten opzichte van het aangrijpelement.

Een thermovormmachine wordt gebruikt voor het vormen van vlakke platen of folie tot driedimensionale vormen, zoals 20 kuipjes en bekers. De ondermatrijs is van caviteiten voorzien, waarbij de vorm van de caviteit de vorm van het te produceren product bepaald. De caviteit wordt opgebouwd uit een vormdeel voor de zijwand alsmede een vormdeel voor de bodem van het product. De bodem is middels een uitwerper 25 verplaatsbaar in de caviteit ondergebracht om na het vormen van het product het gevormde en teruggekoelde product uit de matrijs te stoten.

Voor het produceren van verschillend gevormde producten is het mogelijk het vormdeel van de bodem of de 30 zijwand te vervangen. Hierdoor is het bijvoorbeeld mogelijk kuipjes te maken met een inhoud van 500 ml of 250 ml.

In NL 1018389 C wordt een samenstel volgens de aanhef van conclusie 1 beschreven. Het aangrijpelement wordt gevormd 10297 03- 2 door twee stangen. Aan de stangen is een steunblok bevestigd waarin een kleminrichting is opgenomen. Het vormlichaam wordt met behulp van de kleminrichting tegen het steunblok vastgeklemd. Voor het verwijderen van het vormlichaam dient 5 het samenstel dwars op het hoofdvlak van de ondermatrijs verplaatst te worden totdat het vormlichaam zich buiten de caviteit begeeft. De klemwerking van de kleminrichting wordt weggenomen waarna het vormlichaam door zijdelingse verplaatsing ten opzichte van het aangrijpelement daarvan kan 10 worden verwijderd.

Het doel van de onderhavige uitvinding is het verschaffen van een nieuw concept voor een samenstel van een verwisselbaar vormlichaam en een fixeerinrichting.

Daartoe is volgens de uitvinding het fixeermechanisme 15 ingericht om in de tweede positie het vormlichaam uit aangrijping met het aangrijpelement te brengen door een relatieve rotatiebeweging tussen vormlichaam en aangrijpelement. De rotatiebeweging van het vormlichaam kan plaatsvinden terwijl het vormlichaam zich nog in de caviteit 20 bevindt. De aangrijpelementen dienen slechts over een geringe afstand verplaatst te worden. Deze geringe afstand is reeds in de machine aanwezig voor het uit de matrijs stoten van het product wanneer het product gereed is. Derhalve is het mogelijk om op eenvoudige en snelle wijze een matrijs voor 25 een ander product om te stellen.

Bij voorkeur is het fixeermechanisme ingericht voor het fixeren van het vormlichaam ten opzichte van het aangrijpelement althans in een richting dwars op een hoofdvlak van de ondermatrijs. Tijdens het produceren van het 30 product treden met name dwars op het hoofdvlak van de ondermatrijs optredende krachten op die het vormlichaam in de caviteit zouden doen verplaatsen. Het fixeermechanisme dient van dien aard te zijn dat gewaarborgd is dat dit niet kan 10297 03- 3 plaatsvinden.

Voor het reduceren van de gewenste fixatie kan als bijzonder voordelige uitvoeringsvorm een bajonettype fixeermechanisme worden toegepast.

5 Volgens een verdere uitvoeringsvorm is verder een vergrendelmechanisme voor het in rotatiezin vergrendelen van het vormlichaam ten opzichte van het aangrijpelement voorzien. Het vergrendelmechanisme voorkomt dat het fixeermechanisme buiten werking wordt gesteld tijdens gebruik 10 van de thermovormmachine.

In een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm volgens de uitvinding is aan het vormlichaam een verlengstuk bevestigd, dat is voorzien van een opening voor het doorlaten van een einddeel van het aangrijpelement. Het vormlichaam kan 15 op diverse wijzen met het verlengstuk zijn bevestigd, bijvoorbeeld door middel van inbusbouten of schroefdraad. Het fixeermechanisme bevindt zich tussen het vormlichaam met verleningstuk enerzijds en het aangrijpelement anderzijds. Voor het verwisselen van het vormlichaam dient het geheel van 20 vormlichaam en verlengstuk van het aangrijpelement verwijderd te worden.

Als bajonettype fixeermechanisme dienen ten minste een op het verlengstuk aangebrachte uitsparing en ten minste een met de uitsparing samenwerkende nok op het 25 aangrijpelement, of omgekeerd. De nok kan door de uitsparing heen worden gevoerd en door rotatie tussen het aangrijpelement en het vormlichaam zal een koppeling tussen de twee elementen doen ontstaan. Teneinde het aangrijpelement en het vormlichaam in de gekoppelde stand te houden, is 30 tussen de twee elementen bij voorkeur een drukveer aangebracht.

Verder omvat het aangrijpelement bij voorkeur kanalen voor de toe-en afvoer van een koelmedium naar het 10287 03- 4 vormlichaam. Tijdens het proces dient warmte van de matrijs afgevoerd te worden om het product af te koelen en in zijn uiteindelijke vorm te houden.

Bij voorkeur monden de kanalen uit in een koelruimte 5 waarvan het vormlichaam een wand vormt. De druk van het koelmedium op het vormlichaam alsmede de veerkracht vormen samen de kracht die overwonnen zou moeten worden om de bodem tijdens productie in te laten veren. Een en ander wordt echter zodanig gedimensioneerd dat de som van de druk van het 10 koelmedium en de veerkracht groter is dan de krachten die tijdens productie op het vormlichaam optreden, zodat het indrukken van de bodem niet plaatsvindt.

Voor het verwisselen van het vormlichaam zal geen druk van het koelmedium worden uitgeoefend op het vormlichaam 15 en dient slechts de veerkracht overwonnen te worden om het fixeermechanisme te lossen.

In een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm omvat het aangrijpelement een zich dwars op het hoofdvlak van de ondermatrijs uitstrekkende staaf.

20 Bij voorkeur vormt het vormlichaam een bodem van een caviteit van de ondermatrijs.

De uitvinding heeft daarnaast betrekking op de combinatie van een aantal, elk in een caviteit van een ondermatrijs van een thermovormmachine geplaatste 25 samenstellen. Materiaalkeuze van deze samenstellen kan divers zijn.

De uitvinding zal nu aan de hand van de bijgevoegde tekeningen nader worden verduidelijkt. In de tekeningen toont: 30 Figuur 1 een eerste uitvoeringsvorm van een samenstel volgens de uitvinding in perspectivisch aanzicht;

Figuur 2 een doorsnede volgens II-II in figuur 1;

Figuur 3 een onderaanzicht van het samenstel van 1029703- 5 figuur 1;

Figuur 4 een tweede uitvoeringsvorm van een samenstel volgens de uitvinding in perspectivisch aanzicht; en

Figuur 5 een doorsnede volgens V-V in figuur 4.

5 In figuur 1 wordt een eerste uitvoeringsvorm van een samenstel van een verwisselbaar vormlichaam 1 en fixeerinrichting 2 voor het in een ondermatrijs van een thermovormmachine (niet getoond) fixeren van het vormlichaam 1 getoond. In dit eerste voorbeeld is het vormlichaam 1 de 10 bodem van een te produceren beker. De wand van de beker wordt gevormd door vormlichaam 3.

De fixeerinrichting omvat een aangrijpelement 4 in de vorm van een zich dwars op een hoofdvlak van de ondermatrijs uitstrekkende staaf en het tussen de aangrijpelement 4 en 15 vormlichaam 1 werkzaam fixeermechanisme voor het fixeren van het vormlichaam 1 ten opzichte van het aangrijpelement 4.

Aan het vormlichaam 1 is een verlengstuk 5 bevestigd, dat is voorzien van een opening voor het doorlaten van een einddeel van het aangrijpelement 4. De opening is voorzien in 20 de bodem van het verlengstuk 5. In de bodem zijn daarnaast uitsparingen 6 aangebracht. In dit voorbeeld betreft het drie uitsparingen, dit kunnen echter ook meer of minder uitsparingen zijn. Verwijzingscijfer 7 duidt een vergrendelmechanisme aan voor het in rotatiezin vergrendelen 25 van het vormlichaam 1 ten opzichte van het aangrijpelement 4. Hét een en ander zal hieronder nader worden verduidelijkt.

Verder zijn in het vormlichaam openingen 8 voorzien waarin gereedschap kan worden gestoken voor het met het verlengstuk 5 verbinden van het vormlichaam 1.

30 Het in figuur 2 doorgesneden samenstel toont het binnenwerk van de fixeerinrichting 2. Het vormlichaam 1 is middels schroefdraadverbinding verbonden met het verlengstuk 5. In het verlengstuk is een drukveer 9 ondergebracht, welke 1029703- 6 enerzijds afsteunt tegen de onderzijde van vormlichaam 1 en anderzijds tegen opsluitring 10. Een einddeel van het aangrijpelement 4 is in de holte van het vormlichaam 1 en het verlengstuk 5 ondergebracht. Het aangrijpelement 4 is aan 5 zijn omtrek voorzien van een drietal nokken 11 (zie figuur 3) die kunnen samenwerken met de uitsparingen 6 van het verlengstuk 5. Het aantal nokken en uitsparingen kan ook meer of minder dan drie bedragen.

Eveneens in figuur 2 en 3 is het vergrendelmechanisme 10 7 zichtbaar. Dit bestaat uit een vergrendelelement dat aangrijpt in zowel een uitsparing in het aangrijpelement 4 als in een uitsparing van het verlengstuk 5. Hiermee wordt rotatie van de elementen 4,5 ten opzichte van elkaar voorkomen. Verder is het aangrijpelement voorzien van kanalen 15 12 voor het toe- en afvoeren van een koelmedium naar het vormlichaam 1. De kanalen 12 monden uit in een koelruimte 13 waarvan het vormlichaam 1 een wand vorm. In de in figuur 2 getoonde stand is het vormlichaam 1 ten opzichte van het aangrijpelement 4 gefixeerd. Het vormlichaam 1 kan vanuit 20 deze stand niet worden geroteerd ten opzichte van het aangri jpelement 4 en ook niet in langsrichting van het aangrijpelement 4 worden verplaatst. Voor het verwisselen van het vormlichaam 1 dient allereerst vergrendeling 7 opgeheven te worden. Dit kan plaatsvinden door middel van een 25 willekeurig daartoe geschikt gereedschap. Vervolgens wordt het vormlichaam 1 tezamen met verlengstuk 5 ten opzichte van aangrijpelement 4 geroteerd over 120° zodat de uitsparingen 6 van het verlengstuk in lijn liggen met de nokken 11 van het aangri jpelement 4. Vervolgens zal ten gevolge van de 30 drukkracht van de veer 9 het vormlichaam 1 tezamen met verlengstuk 5 van het aangrijpelement 4 omhoog bewegen en derhalve daarvan loskomen. Deze handeling kan plaatsvinden terwijl het vormlichaam 1 zich nog in de caviteit van de 10297 03- m 7 ondermatrijs bevindt. Het vormlichaam 1 dient slechts over een geringe afstand uit de bodem van de caviteit omhoog te worden gebracht, zodat rotatie van het vormlichaam 1 mogelijk is.

5 In figuur 4 en 5 wordt een tweede uitvoeringsvoorbeeld van een samenstel volgens de uitvinding getoond. Dit voorbeeld heeft betrekking op een kuipje voorzien van een eerste vormlichaam 17 dat de bodem en een tweede vormlichaam 14 dat de wand van het kuipje zal vormen. 10 In dit geval is het verlengstuk middels inbusbouten 16 met het verlengstuk 15 verbonden. Het aangrijpelement 4 heeft nagenoeg dezelfde configuratie. Gelijke onderdelen zijn met gelijke verwijzingscijfers aangeduid.

Een verschil met de in figuur 1-3 getoonde 15 uitvoeringsvorm is dat hierbij, vanwege de grotere diameter van de vormlichamen, een inzetstuk 18 is aangebracht tussen vormlichaam 17 en verlengstuk 15. De veer 9 grijpt dan aan op inzetstuk 18.

Daarnaast is een tweede vergrendeling 19 voor het in 20 rotatiezin vergrendelen van het verlengstuk 15 en inzetstuk 18 ten opzichte van het vormstuk 17 voorzien. Dit dient bijvoorbeeld voor positionering van een gravure ten opzichte van de vormcontour. Bij het uitvoeringsvoorbeeld volgens figuren 1 en 2 wordt de gravure met het vergrendelmechanisme 25 7 als referentie aangebracht.

De uitvinding is niet beperkt tot cirkelvormige vormlichamen, in principe is elke vorm mogelijk. Naast elke vorm kan de uitvinding ook op elke gewenste grootte van vormlichaam worden toegepast.

*1029703- 30

Claims (12)

1. Samenstel van een verwisselbaar vormlichaam en fixeerinrichting voor het in een ondermatrijs van een 5 thermovormmachine fixeren van het vormlichaam, waarbij de fixeerinrichting omvat: - een aangrijpelement voor het aangrijpen van het vormlichaam, waarbij het samenstel beweegbaar is tussen een eerste positie waarin het vormlichaam geschikt is de vorm van 10 een met de thermovormmachine te produceren product te bepalen en een tweede positie waarin het vormlichaam uit aangrijping met het aangrijpelement kan worden gebracht, en - een tussen het aangrijpelement en het vormlichaam werkzaam fixeermechanisme voor het fixeren van het 15 vormlichaam ten opzichte van het aangrijpelement, met het kenmerk, dat het fixeermechanisme is ingericht om in de tweede positie het vormlichaam uit aangrijping met het aangrijpelement te brengen door een relatieve rotatiebeweging tussen vormlichaam en aangrijpelement. 20

2. Samenstel volgens conclusie 1, waarbij het fixeermechanisme is ingericht voor het fixeren van het vormlichaam ten opzichte van het aangrijpelement in een richting dwars op een hoofdvlak van de ondermatrijs. 25

3. Samenstel volgens conclusie 1 of 2, waarbij het fixeermechanisme een bajonet-type fixeermechanisme omvat.

4. Samenstel volgens een van de voorgaande 30 conclusies, verder omvattende een vergrendelmechanisme voor het in rotatiezin vergrendelen van het vormlichaam ten opzichte van het aangrijpelement. !l |Q297 03- « ^

5. Samenstel volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij aan het vormlichaam een verlengstuk is bevestigd, dat is voorzien van een opening voor het doorlaten van een einddeel van het aangrijpelement. 5

6. Samenstel volgens conclusie 5, waarbij het verlengstuk is voorzien van tenminste één uitsparing en het aangrijpelement is voorzien van tenminste één met de uitsparing samenwerkende nok. 10

7. Samenstel volgens conclusie 6, waarbij tussen het aangrijpelement en het vormlichaam een drukveer is aangebracht.

8. Samenstel volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het aangrijpelement kanalen voor de toe-en afvoer van een koelmedium naar het vormlichaam omvat.

9. Samenstel volgens conclusie 8, waarbij de kanalen 20 uitmonden in een koelruimte waarvan het vormlichaam een wand vormt.

10. Samenstel volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het aangrijpelement een zich dwars op het 25 hoofdvlak van de ondermatrijs uitstrekkende staaf omvat.

11. Samenstel volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het vormlichaam een bodem van een caviteit van de ondermatrijs vormt. 30

12. Combinatie van een aantal, elk in een caviteit van een ondermatrijs van een thermovormmachine geplaatste samenstellen volgens een van de voorgaande conclusies. 1029703- _