BE1026834B1 - MULTIPLE DISC-FRICTION COUPLING - Google Patents

Abstract

Meervoudige schijfwrijvingskoppeling met extern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten en intern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten die zijn opgesteld in een rij van alternerende extern gegroefde en intern gegroefde wrijvingsplaten. De wrijvingsplaten zijn voorzien van vloeistofpassage-openingen in axiale richting. De openingen staan elk in verbinding met ten minste één van de openingen in een naburige wrijvingsplaat, om het vloeistof mogelijk te maken te passeren door de wrijvingsplaten in axiale richting.Multiple disc friction clutch with externally grooved annular friction plates and internally grooved annular friction plates arranged in a row of alternating externally grooved and internally grooved friction plates. The friction plates are provided with fluid passage openings in the axial direction. The openings each communicate with at least one of the openings in an adjacent friction plate to allow the fluid to pass through the friction plates in the axial direction.

Description

MEERVOUDIGE SCHIJF-WRIJVINGSKOPPELINGMULTIPLE DISC-FRICTION COUPLING

DOMEIN EN ACHTERGROND VAN DE UITVINDINGDOMAIN AND BACKGROUND OF THE INVENTION

De uitvinding heeft betrekking op een meervoudige schijfwrijvingskoppeling, omvattende een meervoudig aantal extern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten die elk een groef-aangrijpingsprofiel hebben op een buitenomtrek daarvan, een meervoudig aantal intern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten die elk een groef-aangrijpingsprofiel op een binnen-omtrek daarvan hebben, waarbij de extern gegroefde wrijvingsplaten en de intern gegroefde wrijvingsplaten zijn opgesteld in een rij van alternerende extern gegroefde en intern gegroefde wrijvingsplaten, langs een rotatie-as en coaxiaal met die rotatie-as.The invention relates to a multiple disc friction clutch comprising a plurality of externally grooved annular friction plates each having a groove engaging profile on an outer circumference thereof, a plurality of internally grooved annular friction plates each having an groove engaging profile on an inner circumference thereof, wherein the externally grooved friction plates and the internally grooved friction plates are arranged in a row of alternating externally grooved and internally grooved friction plates, along a axis of rotation and coaxial with that axis of rotation.

Bij gebruik van voertuigen die met een verbrandingsmotor zijn gemotoriseerd worden koppelingen die dienen als lancerende (of start) koppelingen soms blootgesteld aan hevige thermische belastingen door langdurig slippen, een groot verschil in rotatiesnelheid tussen ingaande en uitgaande zijdes en/of slippen terwijl een groot koppel wordt overgebracht. Vaak is de factor die de afmetingen van dergelijke koppelingen bepaalt niet de koppeloverdracht-capaciteit maar eerder de capaciteit om in werking te zijn zonder oververhitting. Echter, toenemende afmetingen van een koppeling dragen bij aan het roterend gewicht en aan de fabricagekosten van een voertuig. Daarom is effectieve koeling van een koppeling van het grootste belang. In een natte koppeling kan koelolie die wordt toegevoerd aan de koppeling worden gebruikt om gegenereerde warmte te absorberen en het af te voeren weg van de locatie vandaan waar de warmte is gegenereerd.When using combustion engine-powered vehicles, clutches that serve as launching (or starting) clutches are sometimes exposed to severe thermal loads from prolonged slippage, a large difference in rotational speed between input and output sides, and / or slippage while increasing torque transferred. Often the factor determining the size of such couplings is not the torque transfer capacity but rather the capacity to operate without overheating. However, increasing dimensions of a coupling contribute to the rotating weight and manufacturing costs of a vehicle. Therefore, effective cooling of a clutch is paramount. In a wet clutch, cooling oil supplied to the clutch can be used to absorb generated heat and dissipate it away from the location where the heat was generated.

Een bekende werkwijze voor het koelen van een natte koppeling is centrifugale spetterkoeling waarbij olie wordt meegevoerd in rotatie en radiaal naar buiten toe wordt gespetterd tegen wrijvingsplaten door centrifugale krachten die voortvloeien uit de rotatiebeweging. In dergelijke koppelingenA known method of cooling a wet clutch is centrifugal spatter cooling where oil is entrained in rotation and spattered radially outward against friction plates by centrifugal forces resulting from the rotational movement. In such links

BE2018/5856 hebben het koeleffect en de verdeling van het koeleffect de neiging te variëren zodat, ten minste in enkele omstandigheden, koeling ontoereikend wordt of hotspots achterlaat die ontoereikend worden gekoeld. Dit leidt op zijn beurt tot vroegtijdige koppelingsslijtage en storing of ten minste minder comfortabel koppelingsgedrag dat storend kan zijn voor een gebruiker.BE2018 / 5856, the cooling effect and the distribution of the cooling effect tend to vary so that, at least in some circumstances, cooling becomes inadequate or leaves hot spots that are inadequately cooled. This, in turn, leads to premature clutch wear and failure or at least less comfortable clutch behavior that can be disruptive to a user.

Deze problemen zijn nog nadrukkelijker aanwezig bij koppelingen waarin de extern gegroefde wrijvingsplaten niet roteren zodat deze schijven niet bijdragen aan de centrifugale beweging van koelolie.These problems are even more pronounced in couplings in which the externally grooved friction plates do not rotate so that these discs do not contribute to the centrifugal movement of cooling oil.

SAMENVATTING VAN DE UITVINDINGSUMMARY OF THE INVENTION

Het is een doel van de uitvinding om een meervoudige schijfwrijvingskoppeling te verschaffen waarin koelvloeistof betrouwbaarder en gelijkmatiger wordt verdeeld over de wrijvingsplaten.It is an object of the invention to provide a multiple disc friction clutch in which coolant is distributed more reliably and evenly across the friction plates.

Volgens de uitvinding wordt dit doel bereikt door een koppeling te verschaffen volgens conclusie 1.According to the invention, this object is achieved by providing a coupling according to claim 1.

Via de vloeistoftoevoerleiding kan een koelvloeistof, zoals olie, in een axiale richting stromen door de poort of poorten bij het uiteinde van de vloeistoftoevoerleiding tegenovergesteld aan de pomp en door de vloeistofpassage-openingen in de wrijvingsplaten in axiale richting. De openingen in de wrijvingsplaten vormen één of meerdere leidingen waardoor koelvloeistof stroomt in axiale richting. Aangezien de openingen tijdens werking op positieve wijze vloeistof door de wrijvingsplaten in een axiale richting geleiden langs één of meerdere vooraf gedefinieerde paden, wordt koelvloeistof op betrouwbare wijze door de wrijvingsplaten gedreven, waarmee een goed gedefinieerd koeleffect wordt verschaft in gedeeltes van de wrijvingsplaten die verwijderd zijn van radiale binnen- en buitenranden. De gereguleerde stroom kan worden voorspeld door berekening op een wijze vergelijkbaar met een hydraulisch circuit.Through the fluid supply line, a coolant such as oil can flow in an axial direction through the port or ports at the end of the fluid supply line opposite the pump and through the fluid passage openings in the friction plates in the axial direction. The openings in the friction plates form one or more pipes through which coolant flows in the axial direction. Since the openings during operation positively conduct liquid through the friction plates in an axial direction along one or more predefined paths, coolant is reliably driven through the friction plates, providing a well-defined cooling effect in portions of the friction plates that have been removed of radial inner and outer edges. The regulated flow can be predicted by calculation in a manner similar to a hydraulic circuit.

Zo wordt het pakket wrijvingsplaten uniform en voorspelbaar gekoeld. Bovendien kan koelvloeistof zich bij elke wrijvingsinterface ook verspreidenFor example, the package of friction plates is cooled uniformly and predictably. In addition, coolant can also spread with any friction interface

BE2018/5856 tussen de wrijvingsplaten, waarmee ook een meer uniform smerend effect wordt verschaft. De effectievere, voorspelbaardere en betrouwbaardere koeling maakt het mogelijk dat de koppeling kleiner en lichter kan worden bemeten. Een lichtere koppeling kan ook worden verkregen omdat spetterkoeling, die complexe componenten en configuraties vereist om de olie naar de koppeling te geleiden, kan worden weggelaten of verschaft in een simpelere vorm.BE2018 / 5856 between the friction plates, which also provides a more uniform lubricating effect. The more effective, predictable and reliable cooling allows the coupling to be sized smaller and lighter. A lighter clutch can also be obtained because splash cooling, which requires complex components and configurations to conduct the oil to the clutch, can be omitted or provided in a simpler form.

Specifieke uitwerkingen en uitvoeringsvormen van de uitvinding worden uiteengezet in de afhankelijke conclusies.Specific elaborations and embodiments of the invention are set out in the dependent claims.

Verdere maatregelen, effecten en details van de uitvinding blijken uit de figuurbeschrijving en de tekeningen.Further measures, effects and details of the invention appear from the figure description and the drawings.

KORTE OMSCHRIJVING VAN DE TEKENINGENBRIEF DESCRIPTION OF THE DRAWINGS

Fig. 1 een schematisch aanzicht in dwarsdoorsnede toont van een voorbeeld van een koppeling volgens de uitvinding;Fig. 1 shows a schematic cross-sectional view of an example of a coupling according to the invention;

Fig. 2 een opengewerkt perspectivisch aanzicht toont van een gedeelte van een ander voorbeeld van een koppeling volgens de uitvinding, enFig. 2 shows an exploded perspective view of a portion of another example of a coupling according to the invention, and

Fig. 3 een ander opengewerkt perspectivisch aanzicht toont van een gedeelte van de koppeling getoond in Fig. 2.Fig. 3 shows another cutaway perspective view of a portion of the coupling shown in FIG. 2.

GEDETAILLEERDE BESCHRIJVINGDETAILED DESCRIPTION

In Fig. 1 wordt een voorbeeld van een meervoudige schijf wrijvingskoppeling 1 getoond. De koppeling heeft extern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten 2, 3 die elk een gegroefd aangrijpingsprofiel hebben op een buitenomtrek 4, 5 daarvan een intern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten 6 die elk een groefaangrijpingsprofiel op een binnen-omtrek daarvan 7 hebben. In dit voorbeeld heeft de koppeling 1 een aandrijfuiteinde 8 in de vorm van een as 9 waaraan een aandrijfkoppelingselement 10 is bevestigd. Het koppelingselement 10 heeft interne groeven 11 (niet allemaal aangeduid met verwijzingscijfers) in aangrijping met de groefaangrijpingsprofielen op de buitenomtrekken 4, 5 van de extern gegroefdeIn FIG. 1, an example of a multiple disc friction clutch 1 is shown. The coupling has externally grooved annular friction plates 2, 3 each of which has a grooved engagement profile on an outer circumference 4, 5 thereof, and an internally grooved annular friction plates 6 each of which has a groove engagement profile on an inner circumference 7 thereof. In this example, the coupling 1 has a drive end 8 in the form of a shaft 9 to which a drive coupling element 10 is attached. The coupling element 10 has internal grooves 11 (not all indicated with reference numbers) engaging the groove engagement profiles on the outer circumferences 4, 5 of the externally grooved

BE2018/5856 ringvormige wrijvingsplaten 2, 3. Een aangedreven uiteinde 12 van de koppeling 1 wordt gevormd door een verdere as 13 waaraan een aangedreven koppelingselement 14 is bevestigd. Het aangedreven koppelingselement 14 heeft externe groeven 15 (niet allemaal aangeduid met verwijzingscijfers) in aangrijping met de groefaangrijpingsprofielen op de binnenomtrekken 7 van de extern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten 6.BE2018 / 5856 annular friction plates 2, 3. A driven end 12 of the coupling 1 is formed by a further shaft 13 to which a driven coupling element 14 is attached. The driven coupling element 14 has external grooves 15 (not all indicated by reference numerals) engaged with the groove engagement profiles on the inner circumferences 7 of the externally grooved annular friction plates 6.

Opgemerkt wordt dat veel variaties van deze algemene opstelling denkbaar zijn, aandrijvende en aangedreven uiteindes kunnen bijvoorbeeld respectievelijk aangedreven en aandrijvende uiteindes zijn, tandwielen met bijvoorbeeld een tap (trunnion) kunnen worden verschaft in plaats van assen en/of het aangedreven of aandrijvende uiteinde kan stationair zijn ten opzichte van een koppelingsbehuizing en optioneel ook ten opzichte van een structuur die ook een motor draagt die is gekoppeld aan de koppeling.It is noted that many variations of this general arrangement are conceivable, e.g. driving and driven ends can be driven and driving ends respectively, gears with e.g. a trunnion can be provided instead of shafts and / or the driven or driving end can be stationary relative to a clutch housing and optionally also to a structure that also carries a motor coupled to the clutch.

In dit voorbeeld zijn de aangedreven, intern gegroefde wrijvingsplaten 6 elk samengesteld uit een draagplaat 16 en wrijvingsvoeringen 17 (alleen één verzameling van een plaat en voeringen is aangeduid met verwijzingscijfers). Echter voor elke wrijvingsinterface kan de wrijvingsvoering ook onderdeel zijn van de aandrijvende, extern gegroefde wrijvingsplaat.In this example, the driven internally grooved friction plates 6 are each composed of a support plate 16 and friction linings 17 (only one set of a plate and liners is indicated by reference numerals). However, for any friction interface, the friction lining can also be part of the driving externally grooved friction plate.

De aandrijvende, extern gegroefde wrijvingsplaten 2 en de aangedreven intern gegroefde wrijvingsplaten 6 zijn opgesteld in een rij van alternerende aandrijvende en aangedreven wrijvingsplaten. De rij is opgesteld langs een rotatie-as 18 en de wrijvingsplaten 2, 6 zijn in de vorm van schijven coaxiaal met die rotatie-as 18. Zoals bekend kunnen lagers worden verschaft tussen aandrijvende en aangedreven assen en koppelingsonderdelen.The driving externally grooved friction plates 2 and the driving internally grooved friction plates 6 are arranged in a row of alternating driving and driven friction plates. The row is arranged along a rotary axis 18 and the friction plates 2, 6 are in the form of discs coaxial with that rotary axis 18. As is known, bearings can be provided between driving and driven shafts and coupling parts.

Voor het bedienen van de koppeling is een koppelingsmeesteractuator 19 verschaft en hydraulisch gekoppeld aan een ringvormige koppelingsslaafactuator 20 via een koppelingsbedieningsleiding 21 die zich uitstrekt door de aandrijvende as 9 en het aandrijvende koppelingselement 10. De meesterkoppelingsactuator 19 kan bijvoorbeeld een meestercylinder of eenTo operate the clutch, a clutch master actuator 19 is provided and hydraulically coupled to an annular clutch slave actuator 20 through a clutch actuator 21 extending through the driving shaft 9 and the driving clutch element 10. The master clutch actuator 19 may be, for example, a master cylinder or a master cylinder.

BE2018/5856 combinatie van een drukbron en een regelklep zijn (zie bijvoorbeeld Belgische octrooiaanvrage 2018/5278).BE2018 / 5856 combination of a pressure source and a control valve (see, for example, Belgian patent application 2018/5278).

De koppelingsbedieningsleiding 21 strekt zich deels coaxiaal in een gedeelte van een koppelingskoelvloeistofleiding 22 uit. De koppelingskoelvloeistofleiding 22 strekt zich vanaf een koelvloeistofpomp 23, door de aandrijvende as 9 en het aandrijvende koppelingselement 10 uit naar uiteinde-poorten 24 die openen naar een naburige wrijvingsplaat 2.The clutch control line 21 extends partly coaxially in a portion of a clutch coolant line 22. The clutch coolant pipe 22 extends from a coolant pump 23, through the driving shaft 9 and the driving coupling element 10 to end ports 24 opening to an adjacent friction plate 2.

De wrijvingsplaten 2, 6 behalve een laatste extern gegroefde wrijvingsplaat 3 worden verschaft met vloeistofpassage openingen 25, 26 in axiale richting. De openingen 25, 26 communiceren elk met andere openingen 25, 26 in een naburige wrijvingsplaat 2, 6 om vloeistof te laten passeren door de wrijvingsplaten 2, 6 in een axiale richting.The friction plates 2, 6 except for a last externally grooved friction plate 3 are provided with fluid passage openings 25, 26 in the axial direction. The openings 25, 26 each communicate with other openings 25, 26 in an adjacent friction plate 2, 6 to allow fluid to pass through the friction plates 2, 6 in an axial direction.

Via de vloeistoftoevoerleiding 22 kan een koelvloeistof, zoals olie, stromen in een axiale richting door de poorten 24 bij het uiteinde van de vloeistoftoevoerleiding 22 tegenover de pomp 23 en in axiale richting door de vloeistofpassage-openingen 25, 26 in de wrijvingsplaten 2, 6. De openingen 25, 26 in de wrijvingsplaten 2, 6 vormen een patroon van leidingen waardoor koelvloeistof in de axiale richting stroomt. Aangezien de openingen 25, 26 vloeistof positief geleiden door de wrijvingsplaten 2, 6 in een axiale richting langs een patroon van vooraf gedefinieerde paden, wordt koelvloeistof, tijdens bedrijf, betrouwbaar door de wrijvingsplaten 2, 6 gedreven en verschaft daarmee een goed gedefinieerd koeleffect in gedeeltes van de wrijvingsplaten die op afstand liggen van radiale binnen- en buitenranden van de wrijvingsplaten 2, 3, 6. Zo wordt het pakket wrijvingsplaten 2, 3, 6 uniform en voorspelbaar gekoeld. Bovendien kan ook bij iedere wrijvingsinterface koelvloeistof worden verspreid tussen de contact makende wrijvingsplaten 2, 3, 6, waarmee ook een meer uniform smerend effect wordt verschaft.A coolant, such as oil, can flow through the fluid supply line 22 in an axial direction through the ports 24 at the end of the fluid supply line 22 opposite the pump 23 and in the axial direction through the fluid passage openings 25, 26 in the friction plates 2, 6. The openings 25, 26 in the friction plates 2, 6 form a pattern of conduits through which coolant flows in the axial direction. Since the openings 25, 26 positively conduct fluid through the friction plates 2, 6 in an axial direction along a pattern of predefined paths, coolant, during operation, is reliably driven through the friction plates 2, 6, thereby providing a well-defined portion cooling effect of the friction plates spaced from radial inner and outer edges of the friction plates 2, 3, 6. Thus, the package of friction plates 2, 3, 6 is cooled uniformly and predictably. In addition, at each frictional interface, coolant can also be spread between the contacting friction plates 2, 3, 6, also providing a more uniform lubricating effect.

De poorten 24 van de vloeistoftoevoerleiding 22 zijn verschaft in een koppelingselement 10 in gegroefde aangrijping met de extern gegroefde wrijvingsplaten 2. Dus de wrijvingsplaat 2 direct naast de poort 24 isThe ports 24 of the fluid supply line 22 are provided in a coupling element 10 in grooved engagement with the externally grooved friction plates 2. Thus, the friction plate 2 immediately adjacent to the port 24 is

BE2018/5856 stationair ten opzichte van de poorten 24 en het oppervlak van het koppelingselement 10 waarmee het in contact staat zodat geen wrijving optreedt waarbij een oppervlak is betrokken van het koppelingselement 10 waarin de poorten 24 zijn verschaft.BE2018 / 5856 stationary to the ports 24 and the surface of the coupling element 10 with which it contacts so that no friction occurs involving a surface of the coupling element 10 in which the ports 24 are provided.

De wrijvingsplaat 3 die het meest op afstand ligt van de uiteindepoorten 24 is niet voorzien van openingen. De koelvloeistofstroom wordt tegen deze plaat 3 aangedrukt en overdruk in de openingen 25 en de ringvormige ruimtes 27, 28 zorgt ervoor dat de koelvloeistof tussen de wrijvingsvoeringen 28 en de wrijvingsplaten 2, 3 wordt gedrukt waarmee effectief de wrijvingsplaten 2, 3 en de wrijvingsvoeringen 28 worden gekoeld.The friction plate 3 most distant from the end ports 24 is not provided with openings. The coolant flow is pressed against this plate 3, and overpressure in the openings 25 and the annular spaces 27, 28 causes the coolant to be pressed between the friction linings 28 and the friction plates 2, 3, effectively becoming the friction plates 2, 3 and the friction linings 28 cooled.

De openingen 25 openen naar ringvormige ruimtes 28 (niet allemaal aangeduid met verwijzingscijfers) die zich uitstrekken om de rotatie-as 18. De ringvormige ruimtes 28 zijn elk opgesteld zodat naburige openingen 25 op axiaal tegenovergestelde zijdes van de ringvormige ruimtes 28 continu in vloeistofverbinding staan als de wrijvingsplaten 2, 6 waardoor de openingen 25 zich uitstrekken roteren ten opzichte van elkaar om de rotatie-as 18. Evenzo openen de poorten 24 en de openingen 25 in de naburige wrijvingsplaat 2 naar een ringvormige ruimte 27 die zich uitstrekt om de rotatie-as 18. De ringvormige ruimte 27 is opgesteld zodat de poorten 24 en naburige openingen 25 continu in vloeistofverbinding staan via de ringvormige ruimte 27. Zo kan koelvloeistofstroom in axiale richting door het stel wrijvingsplaten 2, 6 continu worden gehandhaafd, terwijl de wrijvingsplaten 2, 6 roteren ten opzichte van elkaar, ook al zijn de openingen 25 en de poorten 24 met afwisselend volledig niet axiaal uitgelijnd.The openings 25 open to annular spaces 28 (not all denoted by reference numerals) which extend about the axis of rotation 18. The annular spaces 28 are each arranged so that adjacent openings 25 on axially opposite sides of the annular spaces 28 are in continuous fluid communication as the friction plates 2, 6 through which the apertures 25 extend rotate relative to each other about the axis of rotation 18. Likewise, the gates 24 and the apertures 25 in the adjacent friction plate 2 open to an annular space 27 which extends about the axis of rotation 18. The annular space 27 is arranged so that the ports 24 and adjacent openings 25 are in continuous fluid communication through the annular space 27. For example, coolant flow in axial direction through the set of friction plates 2, 6 can be continuously maintained while the friction plates 2, 6 rotate. with respect to each other, even though the apertures 25 and the ports 24 are alternately completely non-axial aligned.

De ringvormige ruimtes bevinden zich elk tussen radiaal uit elkaar geplaatste, coaxiale wrijvingsvoeringen waarvan diktes zich uitstrekken over een gemeenschappelijk positioneel bereik in axiale richting.The annular spaces are each located between radially spaced, coaxial friction linings whose thicknesses extend over a common positional range in the axial direction.

Voor een gelijkmatige verdeling van koelvloeistofstroom in iedere wrijvingsplaat 2,6 die is voorzien van openingen 25, zijn de openingen 25For an even distribution of coolant flow in each friction plate 2,6 which has openings 25, the openings 25

BE2018/5856 omtreksgewijs verdeeld. Voor een bepaalde gelijkmatige verdeling van koelvloeistofstroom, zijn de openingen 25 gelijkmatig omtreksgewijs verdeeld.BE2018 / 5856 distributed circumferentially. For a certain even distribution of coolant flow, the openings 25 are evenly distributed circumferentially.

Toevoer van koelvloeistof door openingen in de wrijvingsplaten is in het bijzonder voordelig als de extern gegroefde wrijvingsplaten stationair zijn, omdat er in een dergelijke situatie een geringer centrifugaal effect is waardoor koelvloeistof in een radiaal uitgaande richting wordt gedwongen.Supply of coolant through openings in the friction plates is especially advantageous when the externally grooved friction plates are stationary because in such a situation there is a lesser centrifugal effect forcing coolant in a radially outward direction.

Om effectief de koelvloeistof te leveren naar radiale naar buiten gerichte gedeeltes van de wrijvingsschijven 2, 3, 6, heeft het de voorkeur dat voor elke wrijvingsplaat 2 die is voorzien van openingen 25, de openingen 25 op een afstand liggen vanaf een meest naar binnen gerichte rand van de wrijvingsplaat 2 die meer is dan 25% en bij meer voorkeur meer dan 35% van een afstand tussen een meest naar binnen gerichte rand en een meest naar buiten gerichte rand van die wrijvingsplaat 2.In order to effectively deliver the coolant to radial outwardly facing portions of the friction discs 2, 3, 6, it is preferred that for each friction plate 2 provided with apertures 25, the apertures 25 be spaced from a most inwardly directed edge of the friction plate 2 which is more than 25% and more preferably more than 35% of a distance between a most inwardly directed edge and a most outwardly directed edge of said friction plate 2.

In Figuren 2 en 3 worden gedeeltes van een tweede voorbeeld van een koppeling volgens de uitvinding getoond. In de koppeling volgens dit voorbeeld wordt de koelvloeistof ook aangevoerd via gedeelte van de behuizing 60 naar de wrijvingsplaten 52, 53, 56. De behuizing begrenst een ringvormige ruimte 77 in de vorm van een omlopende groef die ervoor zorgt dat de vloeistof gelijkmatig omtreksgewijs wordt verdeeld om de rotatie-as. De naar buiten gegroefde wrijvingsplaten 52 en de naar binnen gegroefde wrijvingsplaten 56 hebben axiale gaten 75 om het de koelvloeistof (bij voorkeur vloeistof) mogelijk te maken axiaal te passeren zoals wordt aangegeven door pijlen in Fig. 3. De wrijvingsvoeringen 77 zijn elk opgesplitst in een buitengedeelte 77A en een binnengedeelte 77B waartussen een omlopende groef 78 overblijft die de ringvormige ruimte vormt om de rotatie-as waarlangs koelvloeistof continu kan passeren, ook als de axiale gaten 75 in naburige wrijvingsplaten 2, 6 tijdelijk niet zijn uitgelijnd.Figures 2 and 3 show parts of a second example of a coupling according to the invention. In the coupling of this example, the coolant is also supplied through portion of the housing 60 to the friction plates 52, 53, 56. The housing defines an annular space 77 in the form of a circumferential groove which ensures that the fluid is distributed evenly circumferentially about the axis of rotation. The outwardly grooved friction plates 52 and the inwardly grooved friction plates 56 have axial holes 75 to allow the cooling fluid (preferably fluid) to pass axially as indicated by arrows in FIG. 3. The friction linings 77 are each split into an outer portion 77A and an inner portion 77B between which a circumferential groove 78 remains which forms the annular space about the axis of rotation along which coolant can pass continuously, also as the axial holes 75 in adjacent friction plates 2, 6 temporarily misaligned.

Daarnaast hebben de wrijvingsvoeringdelen 77A, 77B, respectievelijk, een patroon van groeven 79A en 79B (niet allemaal aangeduid met verwijzingscijfers) die voorzien in stroompaden in één van tweeIn addition, the friction lining members 77A, 77B, respectively, have a pattern of grooves 79A and 79B (not all denoted by reference numerals) that provide flow paths in one of two

BE2018/5856 wrijvingsgewijs aangrijpende wrijvingsplaten van naburige (opeenvolgende) wrijvingsplaten. Door deze stroompaden kan de koelvloeistof radiaal naar buiten stromen tussen de voering 77A, 77B en een naburige wrijvingsplaat 2, 4 (niet getoond). Vanwege de boven beschreven combinatie van gaten en groeven zal de vloeistof over alle koppelingsplaten worden verdeeld met minimaal vloeistofverlies. In plaats van groeven kan ook een verschillend patroon van uitsparingen de stroompaden verschaffen. Verder kan hetzelfde of een verschillend patroon van groeven of uitsparingen als alternatief of bijkomend worden verschaft in de extern gegroefde wrijvingsplaten. De combinatie van gaten 75 en groeven 79A en 79B maakt het mogelijk dat de koelvloeistof wordt verdeeld over alle koppelingsplaten met minimaal vloeistofverlies.BE2018 / 5856 frictionally engaging friction plates of neighboring (successive) friction plates. These flow paths allow the coolant to flow radially outward between the liner 77A, 77B and an adjacent friction plate 2, 4 (not shown). Due to the combination of holes and grooves described above, the fluid will be distributed across all clutch plates with minimal fluid loss. Instead of grooves, a different pattern of recesses can also provide the flow paths. Furthermore, the same or different pattern of grooves or recesses may alternatively or additionally be provided in the externally grooved friction plates. The combination of holes 75 and grooves 79A and 79B allows the coolant to be distributed to all clutch plates with minimal fluid loss.

Terwijl in de beschreven voorbeelden koeling wordt uitgevoerd door een vloeistof door de openingen te laten stromen, kunnen vergelijkbare koeleffecten worden verkregen als lucht, een gas of een gas en een vloeistof stromen door de openingen (de gas en/of de vloeistof kunnen elk mengsels zijn), alhoewel stroomsnelheden en verdelingen van poorten en openingen omtreksgewijs en in radiale zin mogelijk moeten worden aangepast. Stroom door de openingen kan continu zijn, maar voor het reduceren van energieverbruik is het ook denkbaar om alleen een vloeistofstroom door de openingen te drijven in respons op het voordoen van bepaalde omstandigheden, zoals temperaturen en/of gebruiksomstandigheden (bijvoorbeeld wrijving tussen de aangedreven aan aandrijvende wrijvingsplaten en/of het slippen van de koppeling terwijl een koppel wordt overgebracht boven een gegeven drempelwaarde-limiet).While in the described examples cooling is performed by flowing a liquid through the openings, similar cooling effects can be obtained as air, a gas or a gas and a liquid flowing through the openings (the gas and / or the liquid can be any mixtures ), although flow rates and distributions of ports and openings may need to be circumferentially and radially adjusted. Flow through the openings may be continuous, but to reduce energy consumption it is also conceivable to drive only a flow of liquid through the openings in response to the occurrence of certain conditions, such as temperatures and / or operating conditions (e.g. friction between the driven and driving friction plates and / or clutch slippage while transmitting torque above a given threshold limit).

Verscheidene maatregelen zijn beschreven als onderdeel van dezelfde of afzonderlijke uitvoeringsvormen. Echter, de beschermingsomvang van uitvinding omvat ook uitvoeringsvormen die combinaties van alle of sommige van deze maatregelen hebben anders dan de specifieke combinaties van maatregelen zoals uitgevoerd in de voorbeelden.Several measures have been described as part of the same or separate embodiments. However, the scope of the invention also includes embodiments that have combinations of all or some of these measures other than the specific combinations of measures as performed in the examples.

Claims (10)

CONCLUSIESCONCLUSIONS 1. Meervoudige schijf-wrijvingskoppeling, omvattende:1. Multiple disc friction clutch, comprising: een meervoudig aantal extern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten die elk een groef-aangrijpingsprofiel hebben op een buitenomtrek daarvan;a plurality of externally grooved annular friction plates each having a groove engagement profile on an outer periphery thereof; een meervoudig aantal intern gegroefde ringvormige wrijvingsplaten die elk een groef-aangrijpingsprofiel op een binnen-omtrek daarvan hebben;a plurality of internally grooved annular friction plates each having a groove engagement profile on an inner circumference thereof; waarbij genoemde extern gegroefde wrijvingsplaten en genoemde intern gegroefde wrijvingsplaten zijn opgesteld in een rij van alternerende extern gegroefde en intern gegroefde wrijvingsplaten, langs een rotatie-as en coaxiaal met genoemde rotatie-as;wherein said externally grooved friction plates and said internally grooved friction plates are arranged in a row of alternating externally grooved and internally grooved friction plates, along a rotation axis and coaxial with said rotation axis; een vloeistofpomp; en een vloeistof-aanvoerleiding die een eerste uiteinde heeft dat is verbonden met genoemde pomp en ten minste één poort bij een tweede uiteinde dat tegenovergesteld is aan genoemd eerste uiteinde, waarbij genoemde ten minste ene poort opent naar een naburige wrijvingsplaat;a liquid pump; and a fluid supply line having a first end connected to said pump and at least one port at a second end opposite to said first end, said at least one port opening to an adjacent friction plate; waarbij genoemde wrijvingsplaten zijn voorzien van vloeistof-passage openingen in axiale richting, waarbij genoemde openingen elk in verbinding staan met ten minste een van genoemde openingen in een naburige wrijvingsplaat, om vloeistof te laten passeren door genoemde wrijvingsplaten in een axiale richting.said friction plates having fluid passage openings in an axial direction, said openings each communicating with at least one of said openings in an adjacent friction plate to allow fluid to pass through said friction plates in an axial direction. 2. Koppeling volgens conclusie 1, waarbij genoemde ten minste ene poort van genoemde vloeistoftoevoerleiding is verschaft in een koppelingselement in gegroefde aangrijping met de externe gegroefde wrijvingsplaten.The coupling of claim 1, wherein said at least one port of said fluid supply line is provided in a coupling element in grooved engagement with the external grooved friction plates. 3. Koppeling volgens conclusie 1 of 2, waarbij genoemde openingen openen naar ringvormige ruimtes die zich uitstrekken rondom genoemde rotatie-as, waarbij genoemde ringvormige ruimtes elk zijn opgesteld zodat naburige openingen op axiaal tegenovergestelde zijden van genoemde ringvormige ruimtes continu in vloeistof-verbinding staan met ten minste één van genoemde ringvormige ruimtes als de wrijvingsplaten waardoor genoemde A coupling according to claim 1 or 2, wherein said openings open to annular spaces that extend about said axis of rotation, said annular spaces each being arranged so that adjacent openings on axially opposite sides of said annular spaces are continuously in fluid communication with at least one of said annular spaces as the friction plates through which said BE2018/5856 openingen zich uitstrekken roteren ten opzichte van elkaar om genoemde rotatie-as.BE2018 / 5856 openings extend rotate relative to each other about said axis of rotation. 4. Koppeling volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij genoemde wrijvingsplaten elk zijn voorzien van een meervoudig aantal openingen, waarbij genoemde openingen omtreksgewijs zijn verdeeld.Coupling according to any one of the preceding claims, wherein said friction plates each have a plurality of openings, said openings being distributed circumferentially. 5. Koppeling volgens conclusie 4, waarbij genoemde openingen gelijkmatig omtreksgewijs zijn verdeeld.Coupling according to claim 4, wherein said openings are evenly distributed circumferentially. 6. Koppeling volgens één van de voorgaande conclusies, verder omvattende wrijvingsplaat-voeringen (liners) die elk zijn opgesteld tussen een paar van genoemde extern gegroefde wrijvingsplaten en genoemde intern gegroefde wrijvingsplaten.Coupling according to any of the preceding claims, further comprising friction plate liners (liners) each disposed between a pair of said externally grooved friction plates and said internally grooved friction plates. 7. Koppeling volgens ten minste conclusies 3 en 6, waarbij ten minste enkele van genoemde ringvormige ruimtes elk overblijven tussen radiaal geplaatste, coaxiale wrijvingsvoeringen waarvan diktes zich uitstrekken over een gemeenschappelijk positiebereik in een axiale richting.Coupling according to at least claims 3 and 6, wherein at least some of said annular spaces each remain between radially arranged coaxial friction linings, thicknesses of which extend over a common position range in an axial direction. 8. Koppeling volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij genoemde extern gegroefde wrijvingsplaten stationair zijn.Coupling according to any of the preceding claims, wherein said externally grooved friction plates are stationary. 9. Koppeling volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij voor ten minste één van de wrijvingsplaten, de openingen op een afstand liggen vanaf een meest naar binnen gelegen rand van die wrijvingsplaat die meer is dan 25% van een afstand tussen een meer naar binnen gelegen rand en een meest naar buiten gelegen rand van die wrijvingsplaat.Coupling according to any of the preceding claims, wherein for at least one of the friction plates, the openings are spaced from a most inward edge of said friction plate which is more than 25% of a distance between a lake inward edge and an outermost edge of said friction plate. 10. Koppeling volgens één van de voorgaande conclusies, waarbij een patroon van uitsparingen, zoals groeven die stroompaden vormen met een radiale richtingscomponent is voorzien in ten minste één van elk paar wrijvings-aangrijpende oppervlakken van elk paar naburige wrijvingsplaten.A coupling according to any preceding claim, wherein a pattern of recesses, such as grooves that form flow paths with a radial directional component, is provided in at least one of each pair of frictional engaging surfaces of each pair of adjacent friction plates.