Przedmiotem wynalazku jest urabiarka górnicza zawierajaca urzadzenie transportowe utworzone przez przenosnik tasmowy lub lancuchowy, pomost zaladowczy z ruchomymi ramionami podajacymi, które posuwaja wrebowiny na pomoscie zaladow¬ czym do góry, do przenosnika tasmowego albo lan¬ cuchowego, przy czym tylne kolo zwrotne, tasmo¬ we albo lancuchowe jest napedzane przez silnik krótkozwarty, zas naped ramion podajacych jest przenoszony przez tasme lub lancuch z przednie¬ go kola zwrotnego.Znana urabiarka ma niska konstrukcje wynika¬ jaca z warunków pracy w kopalni, wskutek tego powstaje taka mozliwosc, ze wieksze kawalki wre- bowin zaklinuja sie miedzy pomostem zaladow¬ czym a wrebnikiem albo przy przechodzeniu z po¬ mostu zaladowczego do przenosnika tasmowego lub lancuchowego. Takie zaklinowanie moze doprowa¬ dzic da zlamania czesci a nawet do uszkodzenia napedu ruchomych ramion. Wstawianie sworzni zabezpieczajacych, do napedu ruchomych ramion wprawdzie zmniejsza niebezpieczenstwo zlamania drogich czesci napedu, jednak wymiana sworzni wymaga znacznego przestoju wrebiarki. W znanej wrebiarce stosowano sprzeglo poslizgowe, które przy przeciazeniu daje poslizg wówczas, gdy sil¬ nik napedowy obraca sie w dalszym ciagu. Takk sprzegla poslizgowe potrzebuja jednak troskliwe¬ go nadzoru bo, gdy silnik nie wylaczy sie natych¬ miast, to spala sie ich wykladzina. Znane jest za- 10 15 30 stosowanie silników krótkozwartych do napedu przenosników tasmowych albo lancuchowych. Sil¬ niki krótkozwarte maja te zalete, ze moga byc obciazone przez krótki czas momentem krytycz¬ nym, a po jego przekroczeniu wylaczaja sie.W przypadku blokady, mechanizm napedowy takze po wylaczeniu silnika jest jednak obciazony silami bezwladnosci wirnika, skutkiem czego, az do zatrzymania sie silnika moga jeszcze wystapic uszkodzenia.Celem wynalazku jest usuniecie tych niedogod¬ nosci znanej wrebiarki.Cel ten osiagnieto przez wykonanie urabiarki w której zgodnie z wynalazkiem miedzy silnikiem a ramionami podajacymi, jest umieszczone sprzeglo poslizgowe, którego moment poslizgowy przeno¬ szony z walu silnika, jest wiekszy od momentu krytycznego silnika krótkozwartego.Za pomoca sprzegla poslizgowego zostana prze¬ niesione szczytowe obciazenia tak, ze obracajace sie masy wirnika zostana wylaczone i wskutek tego, ze zastosuje sie silnik krótkozwarty i moment poslizgowy sprzegla jest wiekszy od momentu kry¬ tycznego silnika, nastapi natychmiastowe wylacze¬ nie silnika i uniknie sie dalszego obciazenia sprzeg¬ la poslizgowego, które mogloby doprowadzic do spalenia wykladziny. Przy takim rozwiazaniu nadzór nad poslizgiem sprzegla bedzie zbyteczny.Zgodnie z wynalazkiem moment poslizgowy sprze¬ gla jest korzystnie o okolo 30% wiekszy od mo- 108 922i 108 922 mentu krytycznego silnika krótkozwartego tak, ze najpierw silnik zostanie pewnie wylaczony wsku¬ tek przekroczenia swojego momentu krytycznego, a potem w krótkim czasie, sprzeglo poslizgowe za¬ trzyma obracajace sie masy.Zgodnie z korzystnym przykladem wykonania, sprzeglo poslizgowe jest wlaczone miedzy tylnym kolem zwrotnym przenosnika a silnikiem krótko- zwartym, wskutek czego jest chroniony takze na¬ ped lancucha i kól zwrotnych przed przeciazeniem.Silniki elektryczne sa chronione w znany spo¬ sób przeciwko cieplnemu przeciazeniu w nastep¬ stwie, zbyt wysokiego poboru energii elektrycznej, za pomoca bezpiecznika bimetalowego. Takie bez¬ pieczniki bimetalowe dzialaja z opóznieniem, co nu1 diy mil»foywia«ipyy krótkotrwalych obciazeniach Az^WrjMiY j&0 Wystepuje przerwanie zasilania Jsilnika energia elektryczna. Przy stalym hamowa- u, silnika wy}aszP sie- on Jednak wystarczajaco Ifflkff^a wjn&tejd tego jego uzwojenie nie ulega IdttllWiUf ''UJLhuduoAiu. Przy czesto wystepujacych okresach wylaczania, na skutek przeciazenia, moze sie zwiekszyc grzanie silnika i oprócz tego takze czas chlodzenia sie bezpiecznika bimetalowego, po uplywie którego to czasu dopiero jest mozliwe po¬ nowne wlaczenie tego bezpiecznika, moze to wtedy byc przeszkoda, kiedy blokada urabiarki zostanie usunieta sama, wskutek zatrzymania napedu prze¬ nosnika. Poprawe pod tym wzgledem daje przy¬ klad wykonania wynalazku, w którym silnik krót- kozwarty ma urzadzenie do kontroli obrotów, któ¬ re przy zmniejszeniu sie liczby obrotów silnika ponizej zalozonej liczby, mniejszej od liczby obro¬ tów odpowiadajacych momentowi krytycznemu, przerywa zasilanie silnika energia elektryczna. Za¬ tem w przypadku blokady urabiarki, przy poslizgu sprzegla silnika krótkozwartego, wylacza sie sil¬ nik jeszcze przy liczbie obrotów lezacych w za¬ kresie obrotów, miedzy liczba obrotów odpowiada¬ jacych momentowi krytycznemu a calkowitemu za¬ trzymaniu, wskutek tego podczas ostatniego okre¬ su wybiegu, nie jest dostarczany zaden dodatkowy moment obrotowy, który sumowalby sie z momen¬ tem bezwladnosci. Przy tym, naped przenosnika moze byc natychmiast znowu wlaczony, skoro blo¬ kada wrebiarki zostanie usunieta.W tym przykladzie wykonania, urzadzenie do kontroli liczby obrotów ma korzystnie bezstyko- wy, elektryczny czujnik metalowy, który jest sztywno umieszczony blisko obracajacej sie czesci napedu, korzystnie walu silnika, na obwodzie któ¬ rego jest umocowana, odstajaca metalowa chora¬ giewka przesuwajaca sie przed czujnikiem meta¬ lowym, przy czym urzadzenie do kontroli liczby obrotów przerywa zasilanie silnika energia elek¬ tryczna, kiedy czestosc impulsu sygnalu wydawa¬ nego przez czujnik obrotów spada ponizej zalo¬ zonej wielkosci. Na skutek mozliwosci bezstyko- wego wykrywania liczby obrotów, urzadzenie do kontroli liczby obrotów jest. bardzo uniwersalne ze wzgledu na miejsce i rodzaj umocowania a tak¬ ze na mozliwosc jego zainstalowania w uzytkowa¬ nych juz urabiarkach.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urabiarke w widoku z boku, fig. 2 — urabiarke w widoku z góry, fig. 3 — pomost zaladowczy z ramionami podajacymi i przednie kolo zwrotne przenosnika, w widoku z góry, fig. z 4 — naped przenosnika wrebiarki schematycznie.Urabiarka 1 ma wrebnik 2, pomost zaladowczy 3 i przenosnik lancuchowy 4. Przenosnik 4 zajmu¬ je polozeni2 az do wyciecia 5 pomostu zaladow¬ czego 3, w którym miesci sie przednie kolo zwrot- n ne 5. W tylnym koncu 7 miesci sie tylne kolo zwrotne 8 przenosnika lancuchowego, które jest napedzane za pomoca silnika napedowego 9 i przez mechanizm 10. Miedzy mechanizmem 10 a tylnym kolem zwrotnym miesci sie sprzeglo poslizgowe 11. i5 Na powierzchni pomostu zaladowczego znajduja sie ramiona podajace 12, które z powodu swojego ksztaltu nazywane sa ladowarka lapówa. Te ra¬ miona podajace 12 otrzymuja naped od przednie¬ go kola zwrotnego S przenosnika lancuchowego i 20 wykonuja takie ruchy, ze wrebowiny sa przeno¬ szone do wyciecia 5 pomostu zaladowczego, w któ¬ rym lezy przedni koniec przenosnika lancuchowego.Przestrzen miedzy ramieniem 2 (fig. 1) a pomo¬ stem zaladowczym 3 jest ograniczona. Jesli teraz 25 wieksze kawalki wrebowin zaklinuja sie w tej przestrzeni, to zablokuja sie ramiona podajace 12 i jesli sila napedowa przekroczy okreslona wiel¬ kosc wówczas zaistnieje niebezpieczenstwo uszko¬ dzen. 30 Po osiagnieciu zalozonego momentu obrotowego napedu silnik zostaje obciazony momentem kry¬ tycznym i przy dalszym zwiekszeniu tego momen¬ tu silnik wylacza sie. Wirujace masy silnika obra¬ caja sie w dalszym ciagu, jednak dzieki sprzeglu 35 poslizgowemu graniczny moment nie moze byc przekroczony, wskutek czego nie nastapi uszkodze¬ nie ramion podajacych, a takze napedu przenos¬ nika lancuchowego. Samo sprzeglo poslizgowe w nastepstwie wylaczenia silnika bedzie tylko przez 40 krótki czas obciazone i skutkiem tego chronione przed przepaleniem.Unieruchomiony silnik krótkozwarty, bedacy da¬ lej pod napieciem pobiera duzo energii elektrycz¬ nej i stad jego bezpiecznik bimetalowy zacznie 45 dzialac i przerwie zasilanie silnika w energie elek¬ tryczna. Ten srodek ochronny jest wystarczajacy tylko przy dorywczo wystepujacych blokadach wrebiarki. Bezpiecznik bimetalowy powoduje opóz¬ nione wylaczenie silnika wskutek czego silnik po- 50 zostaje jeszcze pod napieciem podczas wybiegu w okresie wylaczania i moment obrotowy wynikaja¬ cy z charakterystyki mechanicznej, sumuje sie z momentem wynikajacym z bezwladnosci obracaja¬ cych sie czesci, skutkiem czego wybieg trwa dVl- 55 zej w stosunku do okresu wylaczania z natych¬ miastowym przerwaniem zasilania energia elek¬ tryczna. Oprócz tego moze jednak wystapic, przy czesto zdarzajacych sie blokadach wrebiarki, wzra¬ stajace grzanie sie silnika krótkozwartego, a ponad- 60 to bezpiecznik bimetalowy potrzebuje po okresie wylaczania pewnego czasu na ochlodzenie zanim mozna go bedzie znowu wlaczyc.Te zjawiska odpadaja jesli silnik krótkozwarty jest lepiej chroniony za pomoca urzadzenia do 65 kontroli liczby obrotów (fig. 4), które przy zejsciu108! 5 ponizej zalozonej, w normalnym ruchu nie wyste¬ pujacej, niskiej liczbie obrotów silnika, przerywa zasilanie silnika energia elektryczna, do którego doprowadza sie prad trójfazowy przewodem 14.W tym celu sztywna, odstajaca choragiewka me- z talowa 16 jest umocowana na wale 15 laczacym silnik 9 z mechanizmem 19, przechodzaca przy kaz¬ dym obrocie walu obok sztywno umocowanego elektrycznego czujnika metalowego 17, który do¬ starcza za kazdym obrotem jeden impuls do urza- :o dzenia 13 do kontroli liczby obrotów.Na przyklad przy znamionowej liczbie obrotów walu 15 wynoszacej 900 obr./min. odstep miedzy dwoma nastepujacymi po sobie sygnalami wynosi okolo 57ms. 15 Urzadzenie moze byc tak nastawione, ze przy przekroczeniu odstepu wynoszacego 100 ms odpo¬ wiadajacemu spadkowi liczby obrotów ponizej 600 obr./min, bedzie sygnalizowana zmiana stanu.Urzadzenie do kontroli obrotów ma bezpiecznik, który w stanie wlaczonym umozliwia zasilanie sil¬ nika 9 energia elektryczna, a który wylacza sie, gdy liczba obrotów bedzie ponizej liczby zalozo¬ nej. Do ponownego wlaczenia silnika napedowego 25 9 nalezy bezpiecznik znowu doprowadzic do stanu wlaczonego, przyciskiem kasujacym, którym kasu¬ je sie takze alarmowy sygnal optyczny i (albo akustyczny) wywolany przy wylaczaniu. W celu ciaglego nadzorowania liczby obrotów zastosowa¬ no nastawnik19. 30 Zastrzezenia patentowe II. Urabiarka górnicza zawierajaca urzadzenie 35 transportowe utworzone przez przenosnik tasmowy albo lancuchowy, pomost zaladowczy z ramiona¬ mi podajacymi, które posuwaja wrebowiny na po- 6 moscie zaladowczym do góry, do przenosnika tas¬ mowego albo lancuchowego, przy czym tylne ko¬ lo zwrotne, tasmowe albo lancuchowe jest nape¬ dzane przez silnik krótkozwarty, zas naped ra¬ mion podajacych jest przenoszony przez tasme albo lancuch z przedniego kola zwrotnego, zna¬ mienna tym, ze miedzy silnikiem (9) a ramionami podajacymi (12) jest umieszczone sprzeglo posliz¬ gowe (11), którego moment poslizgowy przenoszo¬ ny z walu (15) silnika jest wiekszy od momentu krytycznego silnika krótkozwartego (9). 2. Urabiarka wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze sprzeglo (11) ma moment poslizgowy wiekszy o okolo 30% od momentu krytycznego silnika krótko¬ zwartego (9). 3. Urabiarka wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, ze sprzeglo poslizgowe (11) jest umieszczone miedzy tylnym kolem zwrotnym (8) przenosnika (4), a silnikiem krótkozwartym (9). 4. Urabiarka wedlug zastrz. 1, znamienna tym, ze silnik krótkozwarty (9) ma urzadzenie (13) do kontroli liczby obrotów, w celu przerywania zasi¬ lania silnika (9) energia elektryczna przy zmniej¬ szeniu zalozonej liczby obrotów ponizej liczby obro¬ tów odpowiadajacej momentowi krytycznemu sil¬ nika. 5. Urabiarka wedlug zastrz. 4, znamienna tym, ze urzadzenie (13) do kontroli liczby obrotów ma bezstykowy elektryczny czujnik metalowy (17), sztywno umocowany w poblizu obracajacej sie czesci napedu, korzystnie walu silnika (15), na obwodzie którego jest umocowana odstajaca, me¬ talowa choragiewka (16) przechodzaca przed czuj¬ nikiem metalowym (17), przy czym urzadzenie (13) do kontroli liczby obrotów przerywa zasilanie sil¬ nika (9) energia elektryczna, jesli czestosc impul¬ su sygnalu wydawanego przez czujnik (17) spada ponizej zalozonej wielkosci.FIG.1108 922 FIG. 2 FIG. 3 FIGA D.S. Zam. 1349 nakl. 110 egz.Cena 45 zl PL