<Desc/Clms Page number 1>
Titel : Wandelement, tuinconstructie, werkwijze voor het opbouwen van een bouwelement, staander en bouwpakket.
De uitvinding heeft betrekking opeen wandelement, in het bijzonder voor een tuinconstructie, zoals een tuinhuis of prieel, omvattende twee op een dwarsafstand uiteen geplaatste staanders, gevormd door een dunwandig profiel met een in hoofdzaak constante dwarsdoorsnede, omvattende een lijfdeel met tenminste één paar ten opzichte van het lijfdeel buitenwaarts reikende benen die daartussen een aan de van het lijfdeel afgelegen zijde open goot definiëren, voorts omvattende een aantal tussen de staanders aangebrachte, liggend georiënteerde, langwerpige houten planken, waarbij de uiteinden van de planken in de tussen de benen van de profielen gevormde goten zijn opgenomen.
Een dergelijk wandelement is bijvoorbeeld bekend uit octrooipublicatie NL 1 007 399, waarin een samenstel wordt beschreven voor het opbouwen van een wand voor bijvoorbeeld een blokhut of een schutting. Het in de publicatie beschreven samenstel omvat houten planken die aan de uiteinden zijn opgenomen in U-vormige profielen van staanders.
Houten planken hebben in vochtige omstandigheden de neiging uit te zetten in een richting dwars op de nerf, en daarna tijdens droge omstandigheden weer in dezelfde richting in te krimpen. Deze werking van houten planken treedt met name ook op in houten tuinconstructies, omdat deze direct zijn blootgesteld aan de weersinvloeden. Het uitzetten vindt bovendien plaats direct na het opbouwen van dergelijke wanden, aangezien de houten planken doorgaans vóór montage zijn gedroogd en in een vochtafstotende verpakking zijn opgeslagen, terwijl de planken na montage blootgesteld worden aan de buitenlucht die een hogere vochtigheidsgraad heeft dan de lucht in de verpakking.
Het in bovengenoemde publicatie beschreven samenstel is voorzien van middelen om de planken in de hoogterichting te laten verschuiven,
<Desc/Clms Page number 2>
terwijl het dwarsverband behouden blijft. Daartoe zijn de planken nabij de kop in de zijwand voorzien van sleuven die dwars op de lengterichting van de planken zijn georiënteerd, en in samengestelde toestand corresponderen met omgezette uiteinden van of uitsteeksels in de profielen van de staanders.
Hoewel de planken hierdoor in hoogte niet zijn gefixeerd en daardoor afhankelijk van actuele weersomstandigheden kunnen werken, zijn voor de fabrikant van dergelijke constructies extra, bewerkelijke handelingen nodig. Zo moeten de profielen van de staanders bij het uiteinde worden omgezet en/of van uitsteeksels worden voorzien. Belangrijker is, dat elke plank een extra mechanische bewerking ondergaat, namelijk het frezen van de sleuven aan beide uiteinden. Dit maakt het vervaardigingsproces tijdrovend en duur. Allereerst moet namelijk de freesapparatuur worden aangeschaft. Voorts is er kans op uitval van onbruikbare houten planken, aangezien de planken tijdens het frezen kunnen worden beschadigd.
Bovendien is de constructiemethode niet flexibel, omdat meestal op de locatie geen apparatuur beschikbaar is voor het frezen van een nieuwe sleuf, zodat planken niet ter plaatse op maat kunnen worden gemaakt.
De uitvinding beoogt een wandelement van de in de aanhef genoemde soort, waarbij met behoud van de voordelen, genoemde nadelen worden vermeden. In het bijzonder beoogt de uitvinding een wandelement te verkrijgen waarin de houten planken in een richting dwars op de nerf kunnen uitzetten en krimpen, waarbij het dwarsverband behouden blijft, en waarbij geen extra mechanische bewerkingen op de houten planken zijn vereist. Daartoe hebben de planken in het wandelement overeenkomstig de uitvinding een in hoofdzaak constante dwarsdoorsnede, en zijn tenminste twee van de planken bij elk uiteinde met behulp van een door tenminste één been tot in de plank reikend verbindmgselement in dwarsrichting op de dwarsafstand vastgezet.
<Desc/Clms Page number 3>
Door tenminste twee van de planken bij elk uiteinde met behulp van een verbindingselement, bijvoorbeeld een schroef of een boutcombinatie, die door tenminste één been tot in de plank reikt, vast te zetten aan de staanders wordt bereikt dat een constructie is verkregen waarbij met behoud van dwarsverband de andere planken in de lengterichting van de staanders kunnen verschuiven.
De planken behoeven in het wandelement overeenkomstig de uitvinding niet meer een extra mechanische stap te onder gaan, zoals bijvoorbeeld sleuven die corresponderen met omgezette uiteinden of uitsteeksels van de profielen van de staanders, of inkepingen voor het vormen van een haakse hoekverbinding tussen planken. Derhalve hebben de planken vanwege het ontbreken van sleuven en/of inkepingen in hoofdzaak een constante dwarsdoorsnede. Met behulp van slechts een haakse zaagbewerking kunnen de planken worden ingekort, waarna deze gereed zijn voor montage. Dit bespaart een significante hoeveelheid tijd en kosten ten opzichte van de samenstelling die wordt beschreven in bovengenoemde octrooipublicatie.
Bovendien kunnen planken die beschadigd blijken te zijn, bijvoorbeeld tijdens transport, door een relatief gemakkelijke zaagbewerking weer geschikt gemaakt worden voor toepassing als een kortere plank in het wandelement. Hierdoor wordt uitval en daarmee een extra kostenstijging beperkt.
Door van de tenminste twee in dwarsrichting vastgezette planken de bovenste en de onderste plank eveneens in de lengterichting van de staanders vast te zetten wordt bereikt dat het verschuiven van die planken in de lengterichting van de staanders wordt belemmerd. Dit komt de stijfheid van het wandelement ten goede.
Bij voorkeur is de onderrand van de bovenste, in de lengterichting van de staanders vastgezette plank op enige afstand gelegen van de bovenrand van de daaronder aangebrachte planken. De hierdoor verkregen
<Desc/Clms Page number 4>
opening staat het uitzetten en de daarmee gepaard gaande verschuiven van de daaronder aangebrachte planken toe. Hiermee wordt bereikt dat de planken tijdens vochtige omstandigheden geen ongewenst hoge krachten opbouwen, zodat kromtrekken enlof scheurvorming wordt tegengegaan.
Door voorts de twee staanders elk in tenminste één been te voorzien van tenminste één sleuf die in de lengterichting van de respectievelijke staander is georiënteerd, wordt op voordelige wijze de mogelijkheid gecreëerd een plank in dwarsrichting vast te zetten, terwijl de plank wel vrij is in de lengterichting van de staander te verschuiven. Door middel van een verbindingselement dat door de sleuf tot in het hout van de plank reikt wordt de borging in slechts één richting, de dwarsrichting, tot stand gebracht. Tijdens het uitzetten en krimpen van de plank kan deze door de aldus verkregen geleidingsconstructie vrij bewegen totdat het verbindingselement de rand van de sleuf bereikt.
Door elke staander te voorzien van een aantal sleuven die in de lengterichting van de staander op een periodieke afstand ten opzichte van elkaar in het tenminste ene been zijn aangebracht, waarbij de periodieke afstand bij benadering een geheel aantal malen de breedte van de planken bedraagt, en waarbij door elke sleuf een verbindingselement is aangebracht die tot in planken reikt, wordt bereikt dat het dwarsverband van het wandelement toeneemt, terwijl de houten planken vrij blijven om in de richting van de staanders te verschuiven. Bovendien wordt de opbouw van het wandelement vereenvoudigd, aangezien de planken tijdelijk kunnen worden vastgezet, zowel in de dwarsrichting als in de lengterichting van de staanders.
Hoewel gedurende een deel van de opbouwtijd de bovenste van de in dwarsrichting vast te zetten plank nog niet is vastgezet, is er toch reeds een rechthoekig verband.
Voorts is het bijzonder voordelig de staanders aan de naar binnen gekeerde zijde van de benen te voorzien van tenminste één snijrandsegment dat zich m hoofdzaak in de lengterichting van de staanders uitstrekt.
<Desc/Clms Page number 5>
Tijdens het opbouwen van het wandelement schuiven de uiteinden van de planken in de door de benen van de staander gedefinieerde goten die door de benen van de staander worden gedefinieerd. Doordat tijdens het schuiven van de planken het tenminste ene snijrandsegment in zijvlakken nabij de uiteinden van de planken snijdt, zijn de planken in de lengterichting van de staanders verschuifbaar terwijl het dwarsverband behouden blijft. Het snijrandsegment dringt in de opperhuid van de planken, zodat de plank niet gemakkelijk in dwarsrichting verschuift. Hierdoor zou de plank namelijk een schavende werking ondergaan die in tegenstelling tot het verschuiven in de oriëntatierichting van het snijrandsegment relatief veel inspanning vergt. Het snijrandsegment vormt een geleiding voor het schuiven van de planken in de lengterichting van de staander.
Het toepassen van tenminste één snijrandsegment aan de naar binnen gekeerde zijde van de benen is niet beperkt tot wandelementen waarbij tenminste twee van de planken in dwarsrichting worden vastgezet, maar is ook voordelig in een dunwandig profiel met een in hoofdzaak constante dwarsdoorsnede, omvattende een lijfdeel met tenminste één paar ten opzichte van het lijfdeel buitenwaarts reikende benen die daartussen een aan de van het lijfdeel afgelegen zijde open goot definiëren, waarbij een ander deel in de open goot is geschoven.
In het bijzonder is het aantrekkelijk tenminste één snijrandsegment toe te passen in wandelementen, omvattende twee op een dwarsafstand uiteen geplaatste staanders met een profiel zoals hierboven beschreven, voorts omvattende een aantal tussen de staanders aangebrachte, liggend georiënteerde, langwerpige planken, waarbij de uiteinden van de planken in de tussen de benen van de profielen gevormde goten zijn opgenomen. Door het in de opperhuid van het andere deel, in het bijzonder de planken, dringende snijrandsegment zijn geen extra mechanische bewerking aan de delen vereist, terwijl verschuiving van de planken in de lengterichting van de staanders mogelijk is en het verband m dwarsrichtmg behouden blijft.
<Desc/Clms Page number 6>
Bij voorkeur strekken de snijrandsegmenten zich in hoofdzaak over de gehele lengte van de staander uit, maar de segmenten kunnen ook onderbroken worden toegepast.
De uitvinding heeft voorts betrekking op een tuinconstructie, omvattende tenminste één hierboven beschreven wandelement.
De uitvinding heeft eveneens betrekking op een werkwijze voor het opbouwen van een wandelement, omvattende de stappen van - het op een dwarsafstand uiteen plaatsen van twee staanders, die elk zijn gevormd door een dunwandig profiel met een m hoofdzaak constante dwarsdoorsnede, omvattende een lijfdeel met tenminste één paar ten opzichte van het lijfdeel buitenwaarts reikende benen die daartussen een aan de van het lijfdeel afgelegen zijde open goot definiëren; - het fixeren van een eerste, liggend georiënteerde, langwerpige houten plank met een in hoofdzaak constante dwarsdoorsnede met behulp van een eerste door tenminste één been tot in de plank reikend verbindingselement;
- het schuiven van een aantal liggend georiënteerde, langwerpige houten planken met in hoofdzaak constante dwarsdoorsnede in de open goten, waarbij de benen van de profielen de uiteinden van de planken geleidend in de lengterichting van de staanders omgeven, totdat het aantal planken aansluit op de eerste plank; en - het fixeren van de als laatste in de open goten geschoven plank, met behulp van een tweede door tenminste één been tot in de plank reikend verbindingselement.
Door telkens de laatste plank van een aantal planken te fixeren aan tenminste één been van de staanders door middel van een door de sleuven tot in de planken reikend verbindingselement, wordt bereikt dat het dwarsverband van het wandelement tijdens het opbouwen reeds wordt verzekerd, zodat het in dwarsrichting schuiven van de planken uit de goten van de staanders wordt tegengegaan. Hierdoor wordt het opbouwen van het wandelement vereenvoudigd, aangezien de onderlinge positie van de
<Desc/Clms Page number 7>
staanders in dwarsrichting minder gecontroleerd behoeft te worden gehandhaafd.
Door in de eindfase van het opbouwen van het wandsegment de fixaties in de lengterichting van de staanders vrij te geven, blijven de vastgezette planken in dwarsrichting gefixeerd op een dwarsafstand, terwijl verschuiving van de planken door de in de lengterichting van de staanders georiënteerde sleuven mogelijk wordt, zoals hierboven beschreven.
De uitvinding heeft daarnaast betrekking op een staander.
De uitvinding heeft ook betrekking op een bouwpakket, omvattende tenminste twee staanders en een aantal langwerpige houten planken met een in hoofdzaak constante dwarsdoorsnede.
Verdere voordelige uitvoeringsvormen van de uitvinding zijn weergegeven in de volgconclusies.
De uitvinding zal nader worden toegelicht aan de hand van uitvoeringsvoorbeelden die in de tekening zijn weergegeven. In de tekening toont : figuur 1 een schematisch vooraanzicht van een wandelement overeenkomstig de uitvinding; figuur 2 een schematisch perspectivisch aanzicht van een eerste uitvoeringsvorm van een staander overeenkomstig de uitvinding; figuur 3 een schematisch perspectivisch aanzicht van een tweede uitvoeringsvorm van een staander overeenkomstig de uitvinding; figuur 4 een schematisch perspectivisch aanzicht van een derde uitvoeringsvorm van een staander overeenkomstig de uitvinding; figuur 5 een schematisch perspectivisch aanzicht van drie staanders en twee onderste planken overeenkomstig de uitvinding ; figuur 6 een plank voor gebruik in een wandelement overeenkomstig de uitvinding;
figuur 7 een detailaanzicht van een daklijst aan een tuinconstructie overeenkomstig de uitvinding; en
<Desc/Clms Page number 8>
figuur 8 een tuinconstructie overeenkomstig de uitvinding.
De figuren zijn slechts schematische weergaven van voorkeursuitvoeringen van de uitvinding. In de figuren zijn gelijke of corresponderende onderdelen met dezelfde verwijzingscijfers aangegeven.
In figuur 1 is een voorkeursuitvoeringsvorm van een wandelement 1 overeenkomstig de uitvinding weergegeven. Een eerste staander 2 en een tweede staander 3 zijn bij voorkeur vervaardigd uit aluminium, maar ook andere metalen of kunststoffen zijn mogelijk. Aan de staanders 2,3 zijn open goten 4 gevormd, zoals hieronder in meer detail wordt beschreven. In de goten 4 zijn uiteinden 6 van houten planken 5 opgenomen, die in de lengterichting L van de staanders verschuifbaar zijn in de goten 4, zodat de planken 5 onder invloed van de luchtvochtigheid kunnen uitzetten, bijvoorbeeld 2 mm per plank, en inkrimpen in een richting dwars op de nerf die in hoofdzaak evenwijdig loopt aan de lengterichting P van de plank 5.
De staanders 2,3 zijn gevormd door een dunwandig profiel met een in hoofdzaak constante dwarsdoorsnede. Figuren 2-4 tonen verschillende uitvoeringsvormen van het profiel. Het profiel heeft een middelste enkelvoudig lijfdeel 12 en twee paren ten opzichte van het lijfdeel 12 buitenwaarts reikende benen 17,18. Elk paar benen 17,18 definieert een goot 4, waarin uiteinden 6 van de planken 5 zijn opgenomen. Zoals in de figuren is getoond, zijn de benen 17,18 van elk paar evenwijdig aan elkaar, en maken de paren benen 17,18 een hoek van bijvoorbeeld 90 , 180 of 135 ten opzichte van elkaar. Een staander 2,3 met een 90 profielhoek wordt toegepast bij het construeren van wand met een rechte hoek, terwijl een staander met een 180 profielhoek kan worden ingezet bij een doorgaande wand, zoals bijvoorbeeld in figuur 5.
Door toepassing van een patroon van acht staanders 2,3 met een 135 profielhoek wordt een regelmatige achthoekige wandstructuur verkregen. Een andere uitvoeringsvorm van de staanders 2,3 omvat slechts één paar benen 17, zodat slechts aan één zijde
<Desc/Clms Page number 9>
van de staander 2,3 uiteinden 6 van planken 5 worden opgenomen voor het vormen van een wand.
De naar binnen gekeerde zijde 15 van de benen 17,18 is voorzien van snijrandsegmenten 16 die zich in hoofdzaak in de lengterichting L uitstrekken. De snijrandsegmenten hebben een scherpe snede die wordt gevormd door twee segmentvlakken die van de zijde van de benen 17,18 af in de open goot 4 rijken en aldaar uitlopen op één rand. De snijrandsegmenten 16 dringen nabij het uiteinde in de opperhuid 21 van de zijvlakken van de planken 5 om het schuiven van planken 5 in de dwarsrichting tegen te gaan, zodat het dwarsverband van het wandelement toeneemt.
In een voorkeursuitvoering is in een eerste been 17,18 tenminste één snijrandsegment 16 aangebracht, en in een tweede been 17,18 van hetzelfde paar benen 17,18 tenminste twee snijrandsegmenten die in de dwarsdoorsnede van het profiel bij benadering de hoekpunten van een driehoek vormen, waarvan de hoeken kleiner zijn dan 90 . Door het tenminste ene snijrandsegment 16 tussen de tenminste twee snijrandsegmenten uit te voeren wordt extra grip op de planken 5 verkregen, wat het dwarsverband ten goede komt.
In een verdere voorkeursuitvoering zijn de staanders 2,3 op de vlakke naar binnen gekeerde zijde 15 voorzien van ribben 19 die als aanlegvlakken voor de uiteinden 6 van de planken 5 dienen.
In de staanders 2,3 zijn in de lengterichting L op periodieke afstand van elkaar in de benen 17,18 van de staanders 2,3 sleuven 13 aangebracht. De sleuven 13 zijn georiënteerd in de lengterichting L en hebben een lengte van bijvoorbeeld 5 cm, maar ook andere afmetingen zijn mogelijk. Door de sleuven 13 zijn verbmdingselementen 14 in een aantal houten planken 20 aangebracht, die op deze manier in de dwarsrichting D zijn vastgezet, maar vrij om in de lengterichting L te verschuiven. De verbindingselementen kunnen bijvoorbeeld zijn uitgevoerd als schroeven.
<Desc/Clms Page number 10>
Bij voorkeur zijn de planken 5 tijdens het opbouwen van het wandelement 1 na een vooraf bepaald aantal, bijvoorbeeld vijf, zodat de vaste tussenafstand tussen de sleuven 13, de periodieke afstand, bijvoorbeeld 60 cm bedraagt, op bovenbeschreven wijze in dwarsrichting D vastgezet aan de staanders 2,3.
Zoals getoond in figuur 6 zijn de planken aan de bovenrand voorzien van een messing 7, ook wel veer of tand genoemd, en aan de onderrand van een daarmee corresponderende groef 8. De planken 5 zijn met behulp van de messing 7 en groef 8 in elkaar geschoven voor het verkrijgen van een goed verband. De planken 5 hebben voorts geen extra mechanische behandeling ondergaan, zodat deze relatief goedkoop kunnen worden vervaardigd en eventueel bij beschadiging ter plaatse met behulp van een eenvoudige zaag, zoals een haakse zaag, kunnen worden ingekort, waarna de plank 5 direct beschikbaar is voor toepassing in een wandelement 1 met een kleinere dwarsafstand tussen de staanders 2,3.
De onderste plank of onderligger 9 bestaat bij voorkeur uit tropisch hardhout, zoals bankirai, zodat verrotting ten gevolge van langsstromend en staand water op het maaiveld wordt tegengegaan. Ter besparing van het relatief kostbare hardhout is de onderligger 9 eventueel minder breed uitgevoerd als de andere planken 5. Voorts is een groef 8 in de onderligger 9 niet noodzakelijk.
De onderligger 9 is evenals de bovenste plank of bovenligger 10 vastgezet aan de staanders 2,3, bijvoorbeeld door middel van een schroefverbinding door een gat 11 in de staanders 2,3. Onder de onderrand 22 van de bovenligger 10 en de bovenrand 23 van de daaronder gelegen plank 5 is een opening 24, zodat de planken 5 tijdens vochtige omstandigheden bovenwaarts in de lengterichting L kunnen verschuiven.
De opening 24 is aan beide zijden van het wandelement 1 bedekt door een afdekplaat 25, waarvan de bovenrand samenvalt met de bovenrand 26 van de bovenligger 10.
<Desc/Clms Page number 11>
Figuur 7 toont een dwarsdoorsnede van het bovenste gedeelte van een wandelement 1 overeenkomstig de uitvinding in meer detail. Voor het vormen van een dakconstructie voor een tuinconstructie 31, zoals bijvoorbeeld een in figuur 8 getoond tuinhuis, is de bovenrand 26 van de bovenligger 10 bij voorkeur niet uitgevoerd met een groef 7, zodat een vlakke bovenrand 26 wordt verkregen. Bovenop de bovenrand 26 van de bovenligger 10 en de beide afdekplaten 25 is een daklijst 27 plat, in een liggende positie vastgezet met (niet getoonde) bevestigingsmiddelen, zoals schroeven, die door de daklijst 27 in het wandelement 1 reiken. Hierdoor is de daklijst 27 ten opzichte van het wandelement 1 gefixeerd in de lengterichting L van de staanders. Met behulp van een dakplaat 28, een gootwand 29 en een folie 30 wordt op eenvoudige wijze een gootconstructie verkregen.
Door staanders 2,3 van wandelementen 1 in een patroon te rangschikken, en door te voorzien in een dakconstructie wordt een tuinconstructie 31 verkregen, zoals een tuinhuis of een prieel. Hierbij verdient het de voorkeur de sleuven 13 in benen 17,18 aan de binnenzijde van de tuinconstructie 31 aan te brengen, niet alleen vanwege een esthetisch oogpunt, maar ook ten einde de kans op lekkage en verrotting via door de sleuven 13 binnenstromend regenwater te reduceren. Omdat de daklijsten 27 zijn vastgezet op de wandelementen 1 is de dakconstructie niet verplaatsbaar in de lengterichting L van de staanders 2,3, zodat de dakconstructie ook tijdens stormachtig weer in de gewenste positie blijft.
Het patroon van staanders kan bijvoorbeeld zijn gekozen als een rechthoek, een vierkant, een regelmatige achthoek, of een andere veelhoek. Door een vierkantpatroon te kiezen en de daklijsten 27 met een kops uiteinde aan te laten liggen tegen een zijrand van één van de drie andere daklijsten 27 wordt op voordelige wijze een basis geconstrueerd voor het opbouwen van een dak, aangezien de daklijsten 27 geen extra mechanische handeling
<Desc/Clms Page number 12>
behoeven te ondergaan, zoals bijvoorbeeld het voorzien in schuine uiteinden die aansluiten op schuine uiteinden van ander daklijsten 27.
De tuinconstructie kan naast de beschreven wandelementen 1 tevens wandelementen omvatten waarin kozijnen zijn aangebracht voor een venster of een deur 32. Tussen een deurkozijn 33 en een staander 2,3 is een houten plank 34, waarvan de lengterichting P is georiënteerd in de lengterichting L van de staanders 2,3. Bij voorkeur is deze houten plank 34 opgenomen in een U-vormig profiel dat is voorzien aan het deurkozijn. Ook kan een ruimte tussen twee staanders 2,3 open blijven voor het creëren van een overkapping voor bijvoorbeeld containers van groenafval.
De uitvinding is niet beperkt tot de hier beschreven uitvoeringsvoorbeelden. Vele varianten zijn mogelijk. Deze zullen de vakman duidelijk zijn en worden geacht te liggen binnen het bereik van de uitvinding, zoals verwoord in de hiernavolgende conclusies.